Fjallkonan - 17.09.1901, Blaðsíða 1

Kemur úteina ainni
í viku. Verð árg. 4 kr.
(erlendis 5 kr. eða l1/,
doll.) borgist fyrir 1.
júlí (orlendia fyrir-
fram).
Uppsögn (skrifleg)bnnd-
in við áramðt, ðgild
nema komin sé til út-
gefanda fyrir 1. oktð-
ber, enda hafi kaupandi
þáborgað blaðið.
Afgreiðsla: Þing-
holtsstræti 18.
Reykjavík, 17. september 1901.
Xr. 85.
Biöjiö ætlö um:
OTTO MONSTEDS
danska smjörliki,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott
og smjör.
Verksmiðjan er hin elzta og stærsta í Danmörku, og býr til óefað
hina beztu vöru og ódýrustu í samanburði við gæðin.
Fæst hjá kaupmönnunum.
XVIII. árg.
Landsbankinn er opinn hvern virkan dag kl. 11—2.Banka-
stjðrnin við kl. 12—1.
Landsbókasafnið er opið hvern virkan dag kl. 12—2 og
einni stundu lengur til kl. 3 md., mvd. og ld. til útlána.
Forngripasafnið er i Landsbankahúsinu, opið á mánu-
dögum miðvikudögum og laugardögum kl. 11—12 f. m.
Náttúrugripasafnið er í Doktorshúsinu, opið á sunnu-
dögum kl. 2—3 e. m.
Ókeypis lækning á spitalanum á priðjudögum og föstu
dögum kl. 11—1.
Ókeypis tannlœkning í húsi Jóus Sveinssonar hjá kirkjunni
1. og 3. mánudag hvors mán., kl. 11—1.
Bunaðarþingið.
Búnaðarfélag íal. var stofnað 5. dag júlí-
mánaðar 1899 eða fyrir tveimur árum. Bán-
aðarþing er haldið annaðhvort ár og eiga 12
menn sæti í því. Aðalfundur kýs 4 og amts-
ráðin sína tvo fulltrúa hvort fyrir sig. Helm-
ingur fnlltrúanna er kosinn annaðhvort ár til
fjögra ára hvor. Búnaðarþingið er haldið ann-
aðhvort ár, þegar reglulegt alþingi er haldið,
og hefir það æðsta vald í félagsmálum.
Þessir eru meðlimir búnaðarþingsins:
Yfirkennari H. Kr. Friðriksson.
Docent Eiríkur Briem.
Lector Þórhallur Bjarnarson.
Búfræðingur Sigurður Sigurðsson.
Amtmaður Julius Havsteen.
Síra Kristinn Daníelsson.
Umboðsm. Pótur Jónsson á Gautl.
Kennari Stefán Stefánsson, Möðruv.
Amtmaður Páll Briem.
Síra Einar Þórðarson í Hofteigi.
Sýslumaður Guðlaugur Guðmundsson.
Sýslumaður Sigurður Ólafsson.
Þeir af búnaðarþingsmönnum, sem ekki eru
alþingismenn, komu ekkifyrr en í seinni hluta
ágústmánaðar og stóð búnaðarþingið yfir 22
—28. sama mánaðar; voru þá allir fulltrúar
mættir nema sira Kristinn Daníelsson.
Aðalverkefiii búnaðarþingsins var að gera
tillögur um störf Búnaðarfélagsins á næsta
reikningstí mabili.
Helztu tiðindin gerðust í þinglokin, þau,
að forseti H. Kr. Friðriksson baðst lausnar frá
forsetastörfum og var þá kosinn forseti í hans
stað lector Þórhallur Bjarnarson. Hinn frá-
farandi forseti var kosinn heiðursfélagi Bún-
aðarfélags íslands og var stjórnarnefndinni
falið að færa honum í skrautrituðu ávarpi
hjartans þakkir fyrir langa og mikilvægaþjón-
ustu í þarfir landbúnaðarins, eigi að eins í
Suðuramtinu, heldur og á öllu íslandi. Hall-
dórs Friðrikssonar er saknað af öllum úr for-
setastöðunni fyrir þann áhuga, dugnað og trú-
leik, sem hann sýndi í hvívetna. Skarðið er
vandfylt, en allir munu bera bezta traust til
eftirmanns hans. I stjórnarnefndina var end-
urkosinn docent Eiríkur Briem, og af nýju
ritstjóri Björn Jónsson, og skipar hann nú
það sæti í henni, sem Þórhallur hafði áður.
Meðal þeirra mála er búnaðarþingið hafði
til meðferðar má nefna, að gerðar vorutillög-
ur um, hvernig starfsmenn félagsins skyldu
skifta með sór verkum. Lagt var til að garð-
yrkjum. Einar Helgason hefði á hendi ritstörf
og útborganir fyrir fólagið, umsjón gróðrar-
stöðvarinnar, garðyrkjustörf og garðyrkju-
kenslu; er ætlast til að kensla í garðyrkju
fari fram á gróðrarstöðinni um vortímann.
Búfræðingur Sigurður Sigurðsson á að hafa
eftirlit með kenslunni á Hvanneyri, sjá um
mælingar og áætlanir við meiri háttar jarð-
yrkjufyrirtæki og veita búnaðarfélögum leið-
beiningar við verkfærakaup. Þá kom til tals
að bæta einum ráðanaut við í þjónustu fólags-
ins, búfræðingi Guðjóni Guðmundssyni, en
það var felt af þeirri ástæðu, að eigi þótti ráð-
legt að taka unga óreynda menn í fasta stöðu.
Guðjóni var þar á móti veittur ferðastyrkur
til að fara til Englands og kynna sér kyn-
bætur búpenings, sérstaklega nautgripa. Veitt-
ar voru 2000 kr. til kynbóta hvort árið 1902
og ’03 og var gert ráð fyrir að Guðjón fengi
helminginn af því fé til þess að ferðast um
og gefa leiðbeiningar í því efni.
Samþykt var að Búnaðarfélagið taki að sér
hússtjórnarskólann með öllum eignum og skuld-
um. Stjórnarnefndinni var falið að annast
um stjórn skólans og taka til ihugunar og
undirbúnings undir næstabúnaðarþinghverjar
umbætur eigi að gera á honum.
Ákveðið var að halda mjólkurmeðferðar-
kenslunni áfram á Hvanneyri, og voru veitt-
ar 6000 kr. til þess að koma þar upp mjólk-
urhúsi; sagt er að þegar só byrjað á bygg-
ingunni. Aðsókn að mjólkurskólanum hefir
verið nægileg hingað til, og enda meiri en
hægt hefir verið að fullnægja. — Það virðist
svo sem skólinn ýmsra hluta vegna hefði ver-
ið betur settur í Reykjavík eða grendinni; á
Hvanneyri hefði getað verið stórt mjólkurbú
eftir sem áður. Kenslan á að standa yfir alla
mánuði ársias, nema ágúst og september. Alt
eftirlit með kenslunni hefir amtsráðið á hendi
ásamt einum úr stjórn Búnaðarfólagsins.
Hvatt var til að stofna nautaræktarfélög
víðsvegar um landið, og heitið styrk til þeirra
og sömuleiðis til sauðfjárræktar stofnana, bæði
þeirra, sem þegar eru stofnaðar, og eins þeirra,
sem kunna að verða stofnaðar.
Ymsar ákvarðanir voru gerðar viðvíkjandi
sjúkdómum í sauðfó og nautpsningi; verður
þar nóg að gera fyrir dýralæknana. Talið
var nauðsynlegt, að skipaður verði dýralæknir
í hverjum landsfjórðungi. Ákveðíð var að
gera prófrannsóknir viðvíkjandi berklaveiki í
kúm og taka tilíhugunar, hverjar ráðstafanir
væri heppilegast að gera til þess að stemma
stigu fyrir þeirri veiki. — Dýralæknir Karl
Nikulásson er farinn austur í Múlasýslur í
þessum erindagerðum. — Stjórnarnefndinni
var falið að hlutast til um að efni í bólusetn-
ingar sauðfjár verði útvegað. Dýralæknir
Magnús Einarsson hefir annast um það að öllu
leyti og útbýtt því á sinn eigin kostnað.
Stjórnarnefndinni var falið að láta mann
kynna sór kensluna á búnaðarskólunum og
gefa amtsráðunum og Búnaðarfólaginu skýrslu
um þetta, — Enn fremur að taka til íhugun-
ar hvort eigi megi fá hentugri verkfæri fyr-
ir bændur en þeir hafa, reyna að fá einhverja
hentuga sláttuvél, hrífu o. fl.
Samþykt var að halda áfram þeim bygg-
ingarannsóknum, sem Sigurður heit. Pétursson
byrjaði á og búa það mál undir næsta bún-
aðarþing svo að þá verði hægt að halda þeim
áfram með fullum krafti.
Eftirleiðis á Búnaðarritið að koma út fjór-
um sinnum á ári; í því eiga að vera skýrsl-
ur um gerðir fólagsins og búnaðarþingsins.
Enn fremur var talað um að gefa út nýtt
tímarit, um fiskveiðar i sjó og vötnum, með
væntanlegri aðstoð fiskifræðings Bjarna Sæ-
mundssonar.
Lán úr landssjóði.
Fjárlögin veita heimild til að veita þessi
lán, sem hér getur, úr landssjóði, en búast
má við að hvergi nærri verði fó til þess, þar
sem gert er ráð fyrir hér um bil 133 þús. kr.
tekjuhalla: —
Alt að 65,000 kr. til lánveitingar handa
hlutafélagi á Seyðisfirði til þess að stofna
klæðaverksmiðju, þó svo, að lánsupphæðin
nemi eigi meir en helmingi stofnfjársins.
Lánið sé trygt með fyrsta veðrétti 1 stofnun-
inni og ábyrgð hluthafa, ávaxtist með 4°/0 ár-
lega, só afborgunarlaust fyrstu 5 árin og end-
urborgist svo með jöfnum afborgunum á 15
árum.
Ef hlutafólag á Seyðisfirði notar eigi láns-
heimildina árið 1902, má veita öðru hlutafó-
lagi lánið með sömu skilmálum.
Alt að 20,000 kr. til lánveitinga til stofn-
unar mjólkurbúum. Lán þessi veitsst eftir
meðmælum frá Búnaðarfólagi íslands og gegn
ábyrgð sveitafólaga, sýslufólaga eða amtsfó-
laga. Þau ávaxtast með 3°/0 árlega, afborg-
unarlaus fyrstu 5 árin, og greiðist síðan með
jöfnum afborgunum á 15 árum.
Alt að 15,000 kr. hvort árið til lánveitinga
handa þurrabúðarmönnum utan kaupstaða, til
jarðræktar og húsabóta. — Lánið veitist að