Norðurljósið - 01.02.1913, Blaðsíða 5

Norðurljósið
13
Höfuðverkur.
t*að eru fáir menn og enn færri konur, sem ekki
Ihafa haft höfuðverk. Þessi kvilli er svo algengur og
sumir hafa hann svo oft, að þeir fara með tímanum
að álíta að hann sje einsog sjálfsagður og umbera
hann svo sem ekki verði hjá honum komist á hinni
þungbæru æfileið þeirra. Ef vel er að farið, þá er samt
hægt að losast við hann, þegar tillit er tekið til orsaka
höfuðverkjarins og þær læknaðar.
Höfuðverkur er oftar einkenni annara sjúkdóma held-
ur en sjúkdómur út af fyrir sig. Þess vegna eiga menn
altaf að fá læknishjálp, ef þeir hafa mjög vondan höfuð-
verk, eða ef hann stendur yfir í langan tíma.
Áður en vjer ræðum um þá sjúkdóma, sem valda
höfuðverk, ætlum vjer að benda á einföld ráð við væg-
um höfuðverk, svo sem getur komið fyrir hjá öllum
mönnum af ýmsum orsökum, hversu heilsugóðir sem
þeir kunnu annars að vera.
Ef höfuðverkur kemur af vöku eða þreytu við lestur
eða skriftir, þá liggur það í augum uppi, að sjúkling-
urinn verður að hvíla sig vel. Ef menn verða nauð-
synlega að leggja hart á sig, eins og vill stundum
vera, til þess að Ijúka einhverju starfi, þá munu þeir
gjalda þess síður, ef þeir vinna í góðu lofti og standa
við og við nokkur augnablik við opinn gluggann og
anda að sjer hreinu lofti. f*eir munu líka geta unnið
meira og betur ef þeir gera þetta. Einnig eiga þeir að
vara sig á því að nota tóbak eða drekka sterkt te eða
kaffi við slíkt tækifæri. Fáir geta gert það að ósekju.
Alt óhóf getur leitt af sjer hofuðverk. Þess vegna
verður að gæta hófs í öllu, ef menn vilja hafa heil-
brigt höfuð. Hjer er átt við óhóf í kaffi- eða te- drykkju,
áfengisnautn, tóbaksnautn og eins við ofát, sem getur
alt að meira eða minna leyti valdið höfuðverk.
Fótakuldi orsakar höfuðverk mjög oft. Jeg sje oft
konur og stúlkur, og stundum jafnvel karlmenn, á göt-
unni, þegar dálítið frost er, eða þá blátt áfram í sum-
arblíðu, og hafa þau fast bundið þykku sjali um höfuð-
ið svo að varla sjer í annað en nefið og augun, — en
fœturnir, hvernig eru þeir útbúnir? Oft eru þeir rnjög
illa klæddir og öllu til skila haldið, ef þeir eru ekki
blautir. Þetta er nú heimskulegt. Ekki er það höfuðið,
sem þarf að vernda og hlýja, en öllu heídur fœturnir.
Þegar frost er mikið, þarf að vernda eyrun, en annars
mundi fara betur að selja sjalið og kaupa góða skó,
sem gæhFhaldið fótunum þurrum og hlýjum. Þá mundi
ekki vera eins oft ástæða til að kvarta yfir höfuðverk.
Ef menn hafa samt mikinn fótakulda, er oft gott að
gera eins og hjer segir: Takið fötu sem er svo stór að
fæturnir geta staðið í botni hennar, og svo djúp, að
vatn geturjverið í henni upp að hnjám, og baða fæturna
í fjörutiu mínútur. Ef heitt vatn er látið strax í fötuna,
er hætt við því að það líði yfir sjúklinginn áður en
tíminn er úti. Það á heldur að hella volgu vatni (við
blóðshita) í fötuna svo sem þumlungs djúpt og hafa
mikið af heitu vatni við höndina. Eftir tvær mínútur
á að hella dálitlu heitara vatni í fötuna, og enn þá heit-
ara vatni eftir aðrar tvær mínútur. Með tveggja mín-
útna millibili á altaf að hella dálitlu vatui, heitara og
heitara í hvert sinn, og dálitlu meira í hvert sinn. Eftir
hálfan tíma verður vatnið orðið djúpt og heitara en
svo, að allir hefðu þolað það, ef byrjað hefði verið á
þessu heita vatni. Þessi fótaböð hafa mjög góð áhrif
og lækna oft höfuðverk, ef hann er i sambandi við fóta-
kulda.
Einföld ráð sem kosta ekki neitt reynast oft betri en
dýr lækning. Það er sagt um Dubois, hinn mikla frakk-
neska lækni, að hann hafi sagt hvað eftir annað við
menn, sem leituðu hans: »Drekkið vatn, drekkið vatn,
jeg segi yður satt! <- Du Moulin, sem var einn hinn
frægasti lækna sinna tíma, skrifaði líka rjett áður en
hann dó: »Jeg skii eftir tvo mikla lækna, — rjett matar-
hæfi og vatn.«
Og ekki síst við höfuðverk er vatn góð lækning, þeg-
ar það á við. Þegar höfuðverkurinn stafar af ólagi í
maganum, á sjúklingurinn að drekka tvær matskeiðar
í einu af heitu vatni með 5 mínútna millibili. Mjög
oft mun þetta reynast vel. (Framh.)