Norðurljósið - 01.06.1913, Blaðsíða 3
Norðurljósið
43
eintök ókeypis, gegn því að senda 10 au. frímerki fyrir
póstgjald o. fl.
* *
*
Það eru mjög fáir eptir nú, sem ekki hafa borgað
blaðið fyrir þetta ár, og er mjög ánægjulegt að vita
það. Vilja þeir lesendur, sem hafa haft bústaðaskipti,
en hafa gleymt að tilkynna mjer það, gera það hið
fyrsta ? En við bústaðaskifti er einnig gott tækifæri til
að útvega nýja kaupendur að blaðinu, og er jeg ávalt
þakklátur fyrir hina góðu hjálp áskrifendanna í því efni.
Vitnisburður mikilmenna.
n.
Davíð Livingstone.
Hundrað-ára afmæli Davíðs Livingstones, hins mikla
landkönnunarmanns og trúboða, hefir ekki verið nefnt
á nafn nema í einu íslensku blaði, en lífstarf hans var
svo þýðingarmikið, að það er þess vert að sem flestir
fengju tækifæri til að kynnast aðalatriðum þess, Hann
fæddist af fátækum foreldrum nálægt Qlasgow, þ. 19.
marts 1813 og fór að vinna tíu ára gamall á bómullar-
verksmiðju. Hann endurfæddist ekki fyr en hann var
20 ára og frá þeim tíma snerist allur hugur hans að
því að þjóna Ouði. Eins og hann skrifaði sjálfur: »Það
er löngun mín að sýna honum hollustu, sem dó fyrir
mig, með því að helga líf mitt þjónustu hans.« Hann
vann á daginn, en á kvöldin las hann af kappi og
mentaði sig svo vel, að hann gat loksins farið á há-
skólann i Qlasgow. Þar tók hann læknispróf og fór,
árið 1840, til Suður-Afríku sem trúboði. Hann starfaði
í 9 ár með Mr. Moffatt, alkunnum trúboða, en hann
langaði altaf til að komast norður í Mið-Afríku og
boða náðarboðskap Krists á meðal þeirra, sem aldrei
höfðu sjeð hvílan mann, nje heyrt um hinn sanna Quð.
Þá fór hann í leiðangur með nokkrum innfæddum
mönnum, fann mörg ný lönd og boðaði allstaðar Krist.
Hann gerði altaf landabrjef og ritaði skýrslur um alt
sem kom fyrir á ferðum hans. Árin 1855—6 ferðaðist
hann þvert yfir Afríku frá vestri til austurs. Þannig
hjelt hann áfram hvíldarlaust í 30 ár og gafst aldrei
upp, og fann marga óþekta þjóðflokka og mörg ný
lönd. Varð hann fyrstur manna til að kanna Mið-Afríku
og vöktu skýrslur hans allmikla aftirtekt um allan hinn
mentaða heim.
Fjórum sinnum voru leitarmenn gerðir út og séndir
til að reyna að finna Livingstone, vegna þess að menn
voru hræddir um að hann væri dáinn. Stanley, sem
varð líka mjög frægur fyrir uppgötvanir sínar, var sá
eini sem fann hann, tveimur árum áður en hann dó.
Var hann þá mjög máttfarinn, en vildi ekki gefast upp,
þrátt fyrir fortölur Stanleys. Enginn, sem ekki hefir
ferðast í þeim löndum, getur ímyndað sjer, hversu
miklir erfiðleikar eru við hvert spor. Hinir helstu land-
könnunarmenn heimsins, en þó einkum þeir, sem þekkja
vel Mið-Afríku, hrósa Livingstone einróma fyrir hina
óviðjafnanlega dugnað hans. Uppgötvanir hans eru í
miklum metum hjá visindafjelögunum, sem studdu
starf hans að nokkru leyti, og hafa þær orðið til þess
að ryðja braut öðrum trúboðum og landkönnunar-
mönnum.
Livingslone dó í mai 1873 eftir margvíslegar þján-
ingar, í litlu þorpi þar sem enginn hvítur maður hafði
áður komið. Hann gat ekki haldið lengur áfram og lá
í hreysi, sem hinir trúu þjónar hans höfðu búið til
handa honum. Þeir fundu hann einn morgun krjúp-
andi við rúm hans, eins og á bæn. Þeir biðu stund,
því þeir vildu ekki ónáða hann, en Ioks snerti einn
þeirra hann á vangann, til að vita, hvort hann væri
lifandi, — en þá var hann orðinn kaldur. Hann dó
eins og hann lifði, í samfjelagi við Guð sinn og frels-
ara.
Þjónum hans tókst að flytja líkið alla leið til sjávar,
þrátt fyrir það, að þarlendir konungar leyfa aldrei, að
flytja lík yfir lönd þeirra, — þeir álíta það muni leiða
óhamingju yfir þá, — og það var jarðað í Westminster
klausturkirkju í London, að viðstöddum helstu mönn-
um þjóðarinnar.
Um hina miklu breytingu á lífi hans og hugsunar-
hætti, sem átti sjer stað er hann var 20 ára, skrifar
hann: »Foreldrar mínir höfðu gert sjer far um að kenna
mjer rækilega allar kenningar kristindómsins, og mjer
veitti ekki erfitt að skilja kenninguna um gjöf hjálp-
ræðisins fyrir friðþæging frelsarans. En það var fyrst
um þetta leyti, að jeg fór að finna hvað það var bæði
dýrmætt og nauðsynlegf að taka á móti ávöxtum þess-
arar friðþægingar persónulega fyrir sjálfan mig.« Li-
vingstone segir enn fremur frá því, að hann var altaf
að bíða eftir einhverri breytingu hjá sjálfum sjer, í
staðinn fyrir að taka á móti frelsaranum alveg eins og
hann var. Honum fanst hann vera svo óverðugur. En
seinna opinberaði Quð honum, að hann yrði að koma
til Krists, eins og hann var, vonarlaus, fátækur syndari,
og treysta á mátt hans og fúsleik til að frelsa hann. í
hans eigin orðum: »Jeg sá að það var bæði skylda
mín og dýrmætur rjettur að taka á móti hjálpræði í
Kristi þegar í stað. í þeirri auðmjúku trú, að jeg hefi
gert það, fyrir óverðskuldaða miskun og náð Quðs, og
þar sem jeg hefi að nokkru leyti reynt áhrif þess á
hjarta mitt, sem þó er enn spilt og svikult, er það
löngun mín að sýna honum hollustu, sem dó fyrir mig,
með þvi að helga líf mitt þjónustu hans.«