Heimskringla - 01.11.1895, Blaðsíða 2

2
HEIMSKIÍINGLA 1. NÓVEMBER 1895.
Heimskringla
PUBLISHED BY
The Heimskringla Prtg. & Publ. Co.
•• ••
Verd blaðsins í Canda og Bandar.:
$2 um árið [fyrirfram borgað]
Sent til Islands [fyrirfram borgað
af kaupendum bl. hér] $1.
••••
Uppsögn ógild að lögum nema
kaupandi sé skuldlaus við blaðið.
• •••
Peningar sendist í P. O. Money
Order, Registered Letter eða Ex-
press Money Order. Bankaávis-
anir á aðra banka en í Winnipeg
að eins teknar með afföllum.
• • ••
EGGERTJOHANNSSON
EOITOK.
EINAR OLAFSSON
BUSINESS MANAGER.
• • ••
Office :
Corner Ross Ave & Nena Str.
P «. Box 305.
yindur,
og meiri vindur!
Ef menn tryðu öllu, sem fréttir
heita í dagblöðunum, mundu menn al-
ment óttast að Bandaríkjamenn og
Bretar vœru um það að leggja til or-
ustu. Svo glæfralegar hafa verið frétt-
irnar í öllum dagblöðum í landinu um
undanfarinn hálfsmánaðartima, og
enda ummælin í ritstjórnardálkum
margra þeirra. Það eru að vísu nokkr-
ar undantekningar, en alt of mörg
Bandarikjablöðin láta eins og ef þeim
væri ekkert kærara en stríð og styrjöld
milli frændþjóðanna. Og svo gera þá
mörg canadisku blöðin sér að skyldu
að taka gagnstæða hlið í þrætunni og
ausa á Bandaríkja-menn eins og Banda-
ríkjablöðin ausa á Breta. Þó sem sagt
eru nokkur þau blöðin, sem segja allan
þennan vindbelging heimskulegan og
sýna að þó ekkert væri annað mundu
báðar þjóðir varast stríð vegna viðskift-
anna, og viðskifti Breta og Bandaríkja-
manna nema fullum þúsund miljónum
dollars á ári hverju. Hvorttveggja
þjóðin er verzlunarþjóð og mundi því
hika við að fleygja hurtu arðinum sem
þúsund miljóna verzlun hefir i för með
sér. Þó sem sagt ekkert væri annað,
þó hvorug þjóðin liti á frændsemina; á
mentun sína, sem báðar stæra sig af og
sem öll á að miða til að afstýra striði og
styrjöld; á vilja sinna mestu og beztu
manna um eining og samvinnu heimin-
um öllum til góðs, eins og sá vilji er
framsettur mánuð eftir mánuð í merk-
um tímaritum beggja þjóða; á vilja
þingmanna beggja þjóða, sem sent hafa
hvorir öðrum til samþykta bænarskrá
með fjölda undirskrifta og áskorun til
stjórnanna um að semja um samvinnu
og lagalegan úrskurð allra þrætumála,
sem upp kunni að koma á milli þeirra;
þó sem sagt hvorug vildi líta á þetta,
þá samt mundi viðskiftaþörfin og verzl-
unin aftra þeim, því, “að koma við
“budduna” er að koma við hjarta
þeirra,” segir einn nútíðar málsháttur
beggja þjóða* Og þeir sem kunnugir
eru ineðal-manni í hvorum þjóðflokkn-
um sem er, þeir munu álíta þennan
málshátt nokkuð nærri réttu.
Aðal-belgingurinn er sprottinn af
þrætu Breta við Venezuela-menn.
Bandaríkjasr jórn hefir dregist inn í þá
þrætu þannig, að Bandaríkjafélag hefir
fengið leyfi hjá Venezuelu-stjórn til að
vinna í gull-námum í þrætulandinu,
reka þar verzlun, m. m. Þetta félag
heimtar vernd Bandaríkjastjórnar og
heldur því fram að Bretar hafi engan
rótt til þessa þrætulands, en séu ber-
-sýnilega að brjóta Monroe-regluna og
að þarafleiðandi sé nauðsynlegt að sýna
þeim að sú regla só ekki dauður bók-
stafur. Út af bessu hafa stjórnirnar
skifst á mörgum telegrafskeytum, en
ekkert gengur. Bandai-íkjastjórn ]\efir
leitast við að fá stjórn Breta til að sam-
þykkja að þrætumálið sé sett í gerð og
að hún svo hlíti úrskurði tilvonandi
nefndar, en Bretar þverneita. Þeir
þykjast hafa svo glöggan eignarrétt, að
þar sé ekki um að villast og þessvegna
ætli þeir einir að útkljá þrætuna við
Venezuela-stjórn. Ráðherra Banda-
ríkjanna á Englandi, Mr. Bayard, hefir
verið sendur á fund Salisbury’s til að
tala um fyrir honum og það einnig er
t:l einskis. Þarviðsitur. Útaf þessu
hefir spunnist ofsinn í Bandaríkjablöð-
unum svo mörgum. Til þess svo lík-
lega að vega á móti þessum blæstri,
komst það upp um daginn að Banda-
ríkjastjórn hefði í huga að láta smiða 2
herskip í Detroit. Og undireins ruku
sum Canada-blöðin upp og sögðu frá
því með stóru letri, að nú væri Banda-
ríkjastjórn . ð rjúfa samninginn við
Breta frá 1814, áhrærandi herskip á
stórvötnunum. E[tki var það tiltæki
betra en aðfarir Breta í Venezuela ! Ef
þessvegna Bandaríkjamenn hef ðuástæðu
til að herja áBretaútaf Venezuela-þræt-
unni, þá höfðu nú Bretar ekki síðurá-
stæðu til að herja á Bandaríkjamenn fyr-
irþetta samningsróf. Það varþá jafnt
á komið með þeim og strið þá undireins
miklu síður umflýjanlegt! Það að visu
er gegnstríðandi bókstaf samningsins.
ef herskip verða smíðuð við stórvötnin,
en ástæðurnar eru alt aðrar nú, en 1814.
Þá var gert ráð fyrir að herskip, sem
þar yrðu smíðuð yrðu brúkuð á stór-
vötnunum, en þar iná ekki hafa nema
* eitt Bandaríkja herskip. En nú má
smíða hei skip við stórvötnin og senda
þau svo til sjávar eftir Lawrence-fljóti
og skurðunum meðfram því. Og
Bandaríkjastjórn hefir nú látið þess
getið, að það sé fyrirætlunin í þetta
skifti. Þessvegna eru nú allar líkur til
að Bretum sé sama hvert 2 herskip eða
20 verða smiðuð í Detroit, svo lengi sem
þau fara fullgerð eða hálfgerð burt það-
an út á haf, enda þótt bókstafur samn-
ingsins leyfi það ekki. Stríðsvon útaf
þessu samningsrofi er þessvegna lítil
orðin, en þá er Venezuela-þrætan eftir.
Þrætuland þetta liggur suðaustan-
vert við Venezuela, á milli British
Guiana og lýðríkisins. Alt til 1810 hét
svæðið alt milli Amazon og Orinoco-ár-
mynnanna: Guyana, og var sameiginleg
eign Spánverja og Hollendinga. Árið
1811, þegar Venezuela-menn viðtóku
stjórnarskrá sína sem lýðveldi, tóku
þeir einnig eign Spánverja í Guyana-
landinu undir sinn verndarvæng og
vörðu eins og aðal-ríLið gegn Spánverj-
um þangað til Spánverjar loksins við-
urkendu lýðveldið og hættu ofsóknum
— árið 1845. Guyana-landið var til
skamms tima álitið lítilsvirði og þess-
vegna hirtu Hollendingar ekki um að
ákveða með lögum landamerki sín og
Spánverja, en árið 1814 seldu þeir Eng-
lendingum eign sína á þessum stöðvum,
er síðan heitir “Brezka Guiana.” Eftir
að lýðveldisstjórnin var ákomin leið
ekki langt þangað til uppkomu landa-
merkjaþrætur milli hennar og Breta, er
til þessa hafa ekki fengist útkljáðar.
I þrætulandinu er dalur all-mikill, er
Yuruary-dalur heitir, og í honum fund-
ust auðugar gullnámur árið 1879. Eft-
ir gömlum uppdráttum Hollendinga
var þessi dalur eign Englendinga, en
þegar gullnámurnar fundust vildu
Venezuela-menn alt annað en viður-
kenna þá uppdrætti rétta. Það eru
þessar námur, sem aðallega eru orsök
í þrætunni á seinni árum. Árið 1887
fór í svo hart milli Breta og Venezuela-
stjórnar, að öll stjórnmálaviðskifti
þeirra voru upphafin um stund, alt út
af þessari litlu landspildu, sem hvorug
stjórnin hagnýtir til annars, enn sem
komið er, en grafa gull úr sandinum í
Y uruary-dalnum.
Það er söguríkur landskiki þetta
þrætuland. Það var þar, sem Columb-
us fyrst. steig fæti á meginland Ame-
ríku. Það var sumarið 1498, i þriðju
ferð hans vestur um haf, að hann sigldi
um Paria-flóann og upp eftir Orinoco-
fljótinu lítinn spöl og steig svo á land
þar sem nú er þrætuland þetta, sem
frændþjóðirnar stóru eru að jagast um.
Sem sagt er Venezuela lýðveldi og
er stjórnarfyrirkomulagið sniðið eftir
stjórnarfyrirkomulagi Bandaríkja, en
er að sumu leyti frjálslegra, eða banda-
minna. Hin sérstöku fylki eða ríki eru
þar ekki eins háð samhandsstjórninni
eins og þau í Bandaríkjunum, og for-
setinn, sem kjörinn er til tveggja ára
aðeins, er gjörsamlega sviftur neitunar-
valdi. Eins og í Bandarikjum, er sam-
bandsþinginu skift í efri og neðri deild
og kýs alþýða neðri deildar fulltrúana
til 4 ára þingsetu, en efrideildar þing-
menn eru kjörnir á fylkja eða ríkja-
þingum — einnig til 4 ára. íbúar lýð'
veldisins eru nálægt 3 milj. talsins.
Þó gullnámurnar í Yuruary-daln-
um séu látnar heita aðal-ástæðan til
þessarar eilífu þrætu, þá er það nú ekki
svo þegar til alls kemur. Orinoco-ár-
mynnið er efalaust aðal-keppikeflið, fyr-
ir Bretum að minsta kosti. Vinni þeir
sitt mál verður ármynnið innan þeirra
landamæra. En það segja kunnugir
menn að þeir sem hafi ármynnið til um-
ráða, þeir geti haft tangarhald á öllum
viðskiftum og verzlun í öllum fjórða
Hardvara!
Allskonar harðvara fyrir alla.
Stærsta og bezta upplag af harðvöru og olíu í Cavalier, selt við
mjög vægu verði.
Vér höfum vörur sem allir þarfnast, og yfir höfuð allar þær vörur,
sem mönnum getur dottið í hug að spyrja um, og sem tilheyra
harðvöruverzlun, ásamt steinolíu, Etc. Heimsækið oss og skoðið
vörurnar. Landi yðár, Mr. Chr. Indriðason, vinnur í búðinni.
Gangið ekki framhjá. Gáið að yðar eigin hag.
John E. Truemner,
Cavalier, North Dakota.
hluta Suður-Ameríku. Það er líklega
þetta fremur en gullnámurnar, sem
Bretar eru að hugsa um, þó gullnámur
auðvitað séu æfinlega eiguleg eign.
Það er miklu sæmilegri uppástunga
fyrir frændþjóðirnar sem nú kemur frá
Lundúnum, sú að Bretar og Banda-
ríkjamenn sameini krafta sína til að
skakka leikinn, sem nú er að byrja i
Austurlöndum. Þaðan kemur sú fregn
að Rússar séu búnir að binda Kínverja
svo með peningaláni í skaðabætur
handa Japanítum, að þeir hafi nú Kín-
land alt í hendi sinni. Segir sagan að
þeir hafi nú leyfi Kínverja til að gera
Port Arthur (við Liao Tung-skaga) að
rússneskri herskipastöð, að leggja járn-
brautir um landið og norður til Vladi-
vostok, svo að innanfárraárafáistóslit-
in járnbraut frá Pétursborg austur til
Port Arthur, sem ekki er nema stundar
leið með járnbraut frá Peking. Undir
þessum kringumstæðum munu Japan-
ítar ekki vilja víkja úr Port Arthur
kastalanum, en útaf fyrir sig geta þeir
ekki staðið á móti Rússum, en treysta
öllum fremur á fylgi og hjálp Banda-
ríkjamanna og Breta. Stórblöðum
Breta virðist og að kringumstæðurnar
séu þannig að hvorki Bretar, Banda-
ríkjamenn eða Þjóðverjar geti liðið að
þessi samningur Rússa og Kína öðlist
gildi. Hvað sem það kosti hljóti þessi
ríki að gera þann samning ómögulegan.
Stinga þau því upp á að þeir bræðrung-
arnir Jón Boli og Jónatan gangi í fóst-
bræðralag til að hjálpa Japanítum að
halda Rússum innan sinna ákveðnu,
lögmætu takmarka og segja það sæmra
en að standa hver í annars hári útaf lít-
ilfjörlegum þrætum í Suður-Ameriku.
Hér sé að tefla um jafnan hag beggja.
Hvorug þjóðin geti liðið að Kyrrahafið
umhverfist í leikvöll fyrir herskip
Rússa, en það verði þó tilfellið undir-
eins og Rússar nái tangarhaldi á höfn-
inni í Port Arthur.
Yinnu-stríðin.
Carroll D. Wright, formaður þeirrar
stjórnardeildar í Washington, er höndl-
ir um atvinnumál, hefir nú gefið út
sina 10. ársskýrslu og er það sérlega
fróðleg bók fyrir þá, sem vilja fræðast
um atvinnumál Bandaríkja, vinnu-
stríðin sífeldu, endalok þeirra og á-
rangur.
Tjónið sem af vinnustríðum öllum
í ríkjunum hefir leitt á síðastl. 131 ári
nemur meir en 8285 milj. Af þeirri
upphæð koma nærri 895 milj. í hlut
vinnuveitendanna, en yfir 8190 milj. er
hlutur vinnufólksins. Þeirri upphæð
liafa verkmennirnir tapað, en upp í það
hafa þeir aftur fengið, sem gjafir og
styrk úr félagssjóði á meðan vinnustríð-
in hafa staðið yfir, alls nærri S13J milj.
Hreint tap verkalýðsins er því samtals
8177 milj. Tala verkmannannanna, er
þátt tók í þessum stríðum var rúmlega
4 milj. og er þá tap hvers eins að meðal-
tali um 844,
Verkalýðurinn bar algerðan sigur
úr býtum í 43 af hverjum 100 þessum
viðureignum. Að nokkru leyti sigr-
uðu þeir i 10%, en biðu algert tjón í 47
af hverjum 100 viðureignum, — fengu
þar engu framgengt af kröfum
sínum. Verkmennirnir unnu þannig
meir en helminginn af orustunum, en
ef svo má að orði komast voru þær
mannskæðari miklu orusturnar sem
þeir töpuðu. Tala verkmannanna, sem
báru hreinan sigur úr býtum, var 669,
992 ; tala þeirra, sem unnu sigur að
einhverju leyti—fengu einhverju af
kröfum sínum framkvæmt, var 318,
801. Samtals voru það því 988,793
menn, sem sigruðu að hálfu eða öllu
leyti. Aftur á móti biðu 1.400,988
menn algerðan ósigur. Að töiurnar
skiftast þannig má að líkum kenna stór
orustunni í fyrra, sem E. V. Debs
stýrði og sem fór svo hraparlega.
Þó Wright fari yfir 13| ára tímabil
í skýrslu sinni, talar hann mest um síð-
astliðin 7J ár, enda vinnustríðin tiðust
síðan. Elest hafa vinnustríðin átt sér
stað, eftir upptaldri röð hvað fjölda
snertir, í ríkjunum : Ulinois, New
York, Pennsylvanía, Ohio, Massachu-
setts. Orsakir til vinnustriðanna voru:
neituu vinnuveitendanna að hækka
laun manna sinna, í 25 af 100 tilfellum ;
neitun um að stytta vinnutímann, í 13
af lOOtilfellum, og ákvæði vinnuveit-
endanna að setja niður vinnulaunin, í 8
af 100 tilfellum. Otaldar eru þá orsak-
irnar til 54 af hverum 100 vinnustríð-
um, en þær voru ýmsar, þó ef til vill
flestar sprottnar af löngun til að hjálpa
félagsmönnum, sem í einhverjum öðr-
um stað höfðu hafið vinnustríð.
Um “Kindergarten
skólana
skrifar Islands- og Islendiuga-vinurinn
George Wilson í Missouri, 21. Október
á þessa leið:
“Það bar svo til í morgun, að ég
var að hugsa um fyrirkomulag “Kin-
dergarten”-skólanna og kom þá í hug,
að likast væri að með þessari kennslu-
aðferð væri að eins endurvakinn sá sið-
ur forn-Norðmanna, að kenna æsku-
lýðnum íþróttir. Undir öllum kring-
umstæðum er andinn sá sami og sá er í
fornöld knúði Norðurlandamenn—for-
feður vora—til að byrja að uppfræða
börn sín svo snemma og veita þeim
það, sem menn nú á timum kalla ment-
un. Þér minnist þess eflaust, að í
einni sögunní er maður að segja frá í-
þróttum sínum og stærir sig af því
jafnframt að hann kunni að lesa rúna-
letur. Að ungmennin hafi þegar- á
barnsaldri byrjað að nema íþróttir er
auðráðið af því, að piltarnir voru orðn-
ir stríðsmenn þegar á 12 til 15 ára ald-
ursskeiði. Hvort Norðmenn byrjuðu
á íþróttakenslunni jafnsnemma og
Froebel gerir, það er nokkuð sem ekki
ve rður komist eftir með nokkurri vissu
En vist er það, að Norðmenn yfir höf-
uð að tala voru ekki langlífir, og af því
enn fremur, að þeir svo ungir voru
orðnir færir aðbera vopn, má geta til
að þeir hafi snemma byrjað að æfa sál
og líkamabarnanna”.
“í þessu sambandi má geta þess,
sem eftirtektaverðrar tilviljunar, að
nafn mannsins—Froebel—sem viður-
kendur er höfundur Kindergarten-skól-
anna, er sett saman af tveimur orðum
og að annað þeirra er islenzkt, orðið
“froe”.
“Það er fátt gott og gagnlegt í
þjóðlífi nútímans, sem ekki þektist í
einhverri mynd meðal forfeðra vorra á
Norðurlöndum. Að íþróttakenslan hafi
mátt þoka fyrir kristninni og að lykt-
um glatast og týnzt vegna misskiln-
ings á kenningum kristinna fræða, er
ekki ólíklegt. Mönnum var kent að
forsmá líkamann og hugsa um hann
eins og “auðvirðilegan leir”, er ákjós-
anlegast væri að losna við sem allra
fyrst.”
Hið • einkennilega er, að eftir að
hafa gruflað í þessu um stund opnaði
ég meðal annara blaðaböggla eintak
mitt af Hkr. og varð þá fyrst fyrir mér
grein yðar um “Kindergarten”-skól-
ana.
Smj örgerðar-skóli
verður haldinn hér í Winnipeg í vetur,
undir forstöðu umferðakennara fylkis-
stjórnarinnar i smjör- og ostagerð —
hra. C. C. Macdonalds. Er fyrirætlun
hans að skólinn byrji undireins eftir
nýár og haldi áfram til Marzmánaðar-
loka. Að deginum til verður skólinn
virkileg vinnustofa—nokkurskonar fyr-
irmyndarbú, þar semsýnd verður smjör
og osta gerð í sinni fullkomnustu, ný-
ustu mynd. Á kvöldin flytur Mac-
donald og ef til vill fleiri fræðimenn í
þessari grein búnaðarins fyrirlestra um
þessi efni.
Kenslan verður veitt nemendunum
ókeypis alveg. Eini kostnaður nemend-
anna er, að kennarinn heimtar að karl-
menn. sem skólann ætla að sækja,
kaupi sér hvítan búning til að vera í
um skólatímann, og stúlkurnar, sem
skólann sækja þurfa að hafa hvíta
svuntu með speldi upp á brjóstin og
hvíta húfu. Þetta verður einkennis-
búningu'r nemendanna og þess vegna er
þetta framtekið. Áskilið er og að þeir
sem gerast nemendur haldi áfram nám-
inu skólatíman út.
I Aprílmánuði verður gert yfirlit
yfir alt sem gert hefir verið á skólatím-
anum og að því yfirliti loknu verða
nemendurnir að ganga undir próf.
Verða þeir að standast eitt munnlegt og
eitt skriflegt próf áður en þeir fá vitnis-
burð frá kennaranum.
Umferða-kennararnir í smjör- og
ostagerð hafa gert mikið gagn á tveim-
ur undanförnum sumrum, en ef menn
hagnýta þennan fyrirhugaða skóla eins
og skyldi, þá verðurhann fylkisbúum
gagnsmeiri á einum vetri, en tilsögn
umferðarkennaranna í 3—4 sumur. Á
sumrum er tilsögnin að eins augnabliks
löng, að heita iná, á hverjum einum
stað, en hér verður hún [framhaldandi
viku eftir viku. Þeir, sem ganga á
skólann dag eftir dag, hlýða á orð
kennarans og vinna verkið eftir fyrir-
mælum hans, hljóta að læra alla að-
ferðina. Á þann veg útbreiðist þá
þekking í þessum efnum í þeim hlutum
fylkisins, sem umferðakennararnir enn
þá ná ekki til og þar vitanlega er þörf-
in brýnúst á umbótum í smjörgerð.
íslenzkir bændur í fylkinu, einkum
þeir sem gera ráð fyrir að stunda gripa-
rækt fremur en kornrækt, ættu að
grípa þetta tækifæri og senda efnilega
unglinga, bæði pilta og stúlkur á þenn-
an skóla. Kostnaðurinn er ekki tilfinn
anlegur. Það eiga margir einhverja
kunningja, ef ekki ættmenni í bænum,
sem með glöðu geðu mundu ljá nem-
endum húsaskjól, aðgang að eldavél o.
s. frv., gegn lágri borgun, eða selt fæði
með vægu verði, ef þess væri æskt og
tekið kjöt og smjör, sem þyrfti til heim-
ilisins yfir vetnrinn upp í borgunina
fyrir fæði og húslán. Ef bóndinn, sem
eitthvað ofurlítið leggur i sölurnar til að
læra fullkomnustu aðferðina viðsmjör-
gerð, getur fyrir það þokað hverja sínu
smjörpundi upp svo nemur 2—4 centum
eða meir, þá líður ekki langur tími
til þess hann fær sinn tilkostnað endur-
goldinn, og það margfaldlega.
Þessi skóli er stofnsettur fyrir
bændalýðinn eingöngu og er þá líklegt
að bændalýðurinn sýni að hann meti
viðleitnina með því, að senda viðunan-
lega marga nemendur. Og það er von-
andi að Islendingar eigi þar fyllilega
sinn tiltölulega skerf af nemendum.
Kóleru lækning.
Fyrir þremur árum fór þýzkur
læknir, Haifkine að nafni, til Indlands
í þeim tilgangi að reyna bólusetning
gegn kóleru, í svo stórum stil, að eng-
inn efi gæti verið á því hvort meðalið
væri gagnlegt eða ekki. Undir umsjón
brezkra lækna hefir hann nú bólusett
yfir 40,000 manns í þeim 5 héruðum á
Indlandi, sem aðallega virðast vermi-
reitur kóleru í landinu, Hvern mann
verður hann að bólusetja tvisvar, ef
að gagni á að koma. fyrst með undir-
búningsefni, sem eftir á að geta 10 daga
hefir búið líkamann undir verkanir að-
alsóttvarnarefnisins.
Eftir að hafa bólusett 42,445 manns
neyddist dr. Haffkine til að leggja árar
í bát og hverfa burt af Indlandi. Heilsa
hans bilaði gersamlega svo að hann
varð að hætta að hálfnuðu verki. Sjálf-
ur hefir hann ekki birt nokkrar skýrsl-
ur um árangurinn af störfum sínum,
en brezku læknarnir á Indlandi hafa
gert það lítillega. Sú skýrsla þeirra er
ófullkomin mjög, þar eð hún nær að
eins yfir borgina Calcutta. Þar höfðu
verið bólusettir að eins 1860 mnuus, og
annarsstaðar voru verkanir sóttvaruar-
meðalsins ekki raunsakaðar. I Calcutta
kom kólera upp i sumar í 36 húsum
alls, er höfðu að geyma 516 manns. í
flestum þessum húsum höfðu einhverjir
verið bólusettir, sumir tvisvar, en sum
ir ekki nema einu sinni—því lækninum
entist ekki heilsa til að fullgera fyrirsett
verk. Nú sýnir skýrsla læknafélags-
ins í Calcutta, að af þeim sem ekki
höfðu verið hólusettír sýktust 13;47% og
11.6% dóu. Af þeim sem einusinni
höfðu verið bólusettir, sem fengið höfðu
að eins undirbúningsefnið, sýktust og
dóu 2.2%. En í flokki þeirra sem tvisv-
ar höfðu bólusettir verið, sem fengið
höfðu fullan skamt af sóttvarnarefninu
sýktist ekki einusinni einn einasti.
í fyrstu var hinum brezku læknum
illa við tilraunir Haffkines og vildu
helzt ekki leyfa þær, en er þeir sáu hve
varkár hann var og það, að engum
manni varð hið minnsta meint við bólu-
setninguna, fóru þeir að gefa störfum
hans gaum og eru nú áfram um að
halda bólusetningunni áfram og eru
enda byrjaðir þar sem hann hætti. Þeg-
ar kólara kom upp í Calcutta óttaðist
læknafélagið sérstaklega ákveðinn hluta
í útjöðrum borgarinnar og sendi það
þegar lækna til að bólusetja fólkið. í-
búatal þess húsaþorps var rétt 200, og
af þeim .leyfðu 116 bólusetninguna, en
84 vildu ekki reyna hana. Svo kom
kólera, þrátt fyrir allar varúðaregl-
urnar, en ekki einn af þessum 116, er
hólusettir voru, sýktust. En af hinum
84 sýktust 10 og 7 dóu. Þessar tilraun-
ir og þessar athuganir í Calcutta hafa
nú fullvissað flesta lækna á Indlandi
um ágæti þessarar uppfindingar og
munu þeir nú halda tilraununum kapp-
samlega áfram og um leið athuga sýk-
ina svo vel hvervetna, að ekki verði
hægt að segja tilviljun og bólusetning-
unni þakkalaust, að þessi maður slepp-
ur við sýkina, en ekki hinn. Víst er
það, að læknarnir á Indlandi eru HaS-
kine lækni eins meðmæ’tir nú, eins og
þeir voru honum andvígir og óþjálir
firir þre.uur árum síðan.
Vodalegur haski.
Uppáhalds-tími
óvinarins.
Gigtveikir lmíga í
moldu á hverjum
degi.
Paines Celery Compound er
óyggjandi og fullkomin
lækning við gigtveiki.
Eruð þér einn af hinuin fjölmenna
flokki gigtveikra ? Sé svo, þá takið ráð
í tíma. Þetta er tími sá, sem hættuleg-
astur er öllum þeim. sem þjáðir eru af
gigtveiki. Nú þegar fer ótti og kvíði
um flokka hinna þjáðu og fötiuðu. I
dag gleðjast þeir við sólskinið, en á
morgun og næstu dagana á eftir munu
hinir köldu og saggasömu og nístandi
vindar steypa yfir yður örvæntingu af
kvölum og brennandi sársauka.
Megið þér við því, að þola allar þess-
ar kvalir, sem geta gert út af við yður
á hverju augnabliki ? Megið þér við
þvi, að vera að gera tilraunir með alls-
konar gagnslausum meðulum, þegar
þér þekkið Paines Celery Compound og
furðulækningar þær, sem meðal það
hefir unnið ? Ef að þér metið líf yðar
nokkurs, þá skuluð þór þegar í dag
reyna hið eina meðal undir sólunni, er
etur læknað vanlieilsu yðar. Hver ein
aska af_ Paines Celery Compound er
fu!l af lí'gaudi og endurnærandi kiafti-
Það getur ekfei brugðizt við sjúkdóm
yðar. Vér ábyrgjumst yður heilsuna.
Hvaða betra loforð getið þér heimtað?
Vinir yðar og nágrannar hafa læknast
af Paines Celery Compound. Margir
þeirra áttu þó við kvalir að búa árum
saman og dugðu engin meðul, en loks
unnu þeir sigurinn með Paines Celerý ,
Compound. Og ef að þérfarið nú straX
og fáið það meðal, þá munuð þér einn-
ig bráðlega fá heilsuna og þróttinn og
vinna fullkominn sigur.
O. STEPHENSEN, M. D*
Jafnan að hitta á skrifstofu sinn>
(Isabel Str., aðrar dyr fyrir norðan Col*
cleugh’s lyfjabúð) dag hvern kl. 9—H
m.,2—4 og 7—9 e. m. Telephone 346-
Næturbjalla er áhurðinni.
ÍSLF.NZKR LÆ.KNIR
I)R. M. HALLD0RSS0N,
Park River — N. Dak.