Heimskringla - 27.01.1898, Blaðsíða 1
XII. ÁR
NR. 16
WINNIPEG, MANITÖBA. 27. JANUAR 1898.
JÖLIN.
Mutt á jólatrés-sarukomu sem íslend-
ingar í Victoria, B. C., héldu 1 sam-
komuhúsi sínu á aðfangadagskvöld
jóla 1897.
Nítjánhundruð næstum ár
N úna teljast liðin ,
Síðan Marju sonur smár*
Sá fyrst jötuviðinn.
Hátið þessí’ er haldin nú
Hans í minning góða,
Hún er samt úr heiðinni trú
Hálfmentaðra þjóð.
En óttumst heiðni ekki grand
Eður kristni gyllura,
Lífsskoðana leyniband
Liggur þeirra’ á millum.
Heið-kristinni hátíð því
Heilsi allir glaðir,
Er hún gömul, en þó ný
Allar heims um traðir.
Öldungunum yndi’ og ró
Eykur morgunsólin,
Unglingarnir elska þó
Ennþá meira jólin.
Ég man vel þá ungur var
Oft hve jólin þráði,
Góðar því að gjafirnar
Glaður títt ég þáði.
Þeir sem muna æsku-ár
Ofboð vel það skilja,
Að gjafir hýrga barna brár,
Bæta geð og vilja.
Allir þeir sem eiga börn
Ættu því að reyna
Þau að gleðja, það er vörn
Þúsundfaldra meina.
Hugfast þetta hafið þér
Haft, það verkin sýna,
Algrænt tré því alskreytt hér
Otal gjafir krýna.
Á því fögur blika blóm
Boga regns með litum,
Börnin við þau brosa fróm,
Betri sýn ei vitum.
Líkt og stjörnur leiftra, skær
Ljós á fögrum greinum,
Helgum ljóma’ um húsið slær,
Hjörtun titra í leynum.
Hrindum móði, mýkjum geð
—Mestur það er sóminn—
Gleðjumst öll við græna tréð,
Gjafir, ljós og blómin.
Gömlum, nýjum grannakrit
Gleymi fólk um jólin,
Og langvint gegnum lífsins strit
Lýsi’ oss kærleiks-sólin.
Alt hið vonda missi mátt
Meðan vara jólin,
Og öllum þeim sem eiga bágt
Orni gleði-sólin.
Óska eg yður gljúft með geð
Gleðilegra jóla.
Og gæfan ávalt gangi’ oss með
Gegnum lífsins skóla.
JÓH. ÁSG. J. Líndal.
F R É T T IR.
('itEiurfa.
Með vorinu er búist við að um 150
bændur frá Kansas fljrtji til Alberta og
staða þar í grendinni. Þeim þykja felli-
byljirnir syðra ókostur mikill og vilja
komast á betri stað.
Hvað stjórnin í Ottawa tekur til
bragðs viðvíkjandi tolli á hveitiböndum
er ekki ákveðið enn, og ekkert endilegt
verður gert í því fyr en þiugið kemur
saman næst.
Svo mikið er samt víst að ráðgjaf-
arnir eru ekki á eitt sáttir ujn það hvað
gera skuli, hvert heldur framfylgja lög-
unum sem afnema tollana eða láta
breyta þeim. Sumir þeirra eru dauð-
hræddir við að stjórnin missi fylgi
bændanna, ef tollur er aftur innleiddur.
og aðrir eru jafnhræddir við verksmiðju
eivendurna austur frá og þá sem i verk-
smiðjum vinna, ef stjórniu verður ekki
við bænum þeirra um að taka tollana
upp aftur. Út af þessu er komið upp
ósamlyndi í stjórnarráðinu, sem ekki
verður séð fyrir endann á, að líkíndum,
fyr en þingið kemur saman. Sir
Wilfred Laurier er sagður að vera með
því að tollurinn sé aftur lagður á, en
Sir Ricbard Cartwight á móti.
Mr. Greenway er sagður að hafa
gefið það út eystra, að bændur her í
Vesturlandinu séu ekkert harðir á því
að tollur sé tekinn af hveitiböndum, en
hvað sem satt kann að vera í því, þá er
álitið að það sé enginn hagnaður i því
fyrir landið að svo sé gert.nema þá rétt
á meðan verkstæðin í Bandaríkjunum
eru að eyðileygja verkstæðin í Canada,
II veitiband er sem sé, fyrir innanlands
samkeppnina. eins ódýrt í Canada eins
og Bandarikjunum, og væri tollurinn
alveg tekinn aT, gæfistBandaríkjaverk-
stæðum tækifæri til að eyðileggja verk-
stæðin í Canada með því að selja með
afslætti til Canada þann slatta sem þau
eiga eftir á haustin, heldur en að liggja
með varning sinn yfir veturinn. Við
þetta misti Canada allar tolltekjurnar
og nyti þessa lága verðs að eins þangað
til Canada-verksmiðjurnar tíi'ettu, og
þess mundi ekki verða langt að bíða,
því engnm kemur víst til hugar að
halda að Bandaríkja-verksmiðjurnar
mundu selja ódýrara 1 Canada en
Bandaríkjunum, ef þau hefðu enga
samkeppni.
Bamlarikin.
Þjark mikið varð á þinginu í Was-
hington hinn 18. þ. m. út af því hvort
Cuba skyldi viðurkennast som stríðheyj
andi þjóð. De Armond frá Missouri
kom fram með tillögu um það, og voru
flestir Demokratar á þinginu henni
fylgjandi, en henni var fundið það til
foráttu, að hún væri ótímabær, og
kæmi í bága við þingsköpin. Út af
þessu var rifist dyggilega um hríð og
lauk málum svo, að ekki var gengið til
atkvæða um það.
Utlond.
Gengral Middleton, sem var fyrir
kanadiska liðinu í Riels-uppreistinni
síðustu, er nýlátinn á Englandi.
Síðustu fréttir frá Kína segja að
Þjóðverjar ætli að leyfa öllum þjóðum
frian aðgang að Kiao-Chau sem verzl-
unarhöfn, og er því alstaðar vel tekið.
Þetta eru óefað fyrstu sýniiegu afleið-
ingarnar af því hve Bretar tóku ákveð-
ið i strenginn, og heimtuðu að öllum
þjóðum jafnt væri gefið tæki færi til að
verzlaíKína. Þetta tiltæki Þjóðverja
lagar ástandið eystra að mun, og eru
líkur til að málum þar ljúki friðsam-
lega á endanum.
Óeirðir eru um þetta leyti nokkrar i
Algier, Hafa 300 manns verið teknir
fastir. Gyðingar eru þar ofsóttir mjög
og er sagt að um 100 af þeim hafl verið
drepnir. Það virðist að vera að út-
breiðast óbeit ýmsra þjóða á Gyðing-
um, sérstaklega í þeim löndum sem
Frakkar ráða fyrir. í Parísarborg var
nýlega mikið veður gert út af þeim, og
eins víðar á Frakklandi,
Um sannleikann.
Útdráttur úr ræðu eftir
Robert G. IngersoII.
Flutt 6. Marz 1897.
í Columbia-leikhúsinu mikia í Chicago.
Ekki eitt einasta sæti í hinu afar-
mikla stórhýsi var óskipað þegar Inger
soll kom fram á ræðupalliun og hneigði
sig fyrir mannfjöldanum. Hóf hann
svo ræðu sína á þessa leið :
Tveir af hinum fjórum fótum hinna
fyrstu manna bre.yttust og urðu að
höndum, og hinn myrki, skilningslausi
heili þeirra lýstist upp af fáeinum neist-
um skynseminnar. Maðurinn var heft-
ur af vanþekkingunni, óttanum og ótal
glappaskotum, og því að eins fór hon
um fram, að hann findi einhvern sann-
leika, að hann kæmist í samræmi við
atburðina í heiminum. Um ótölulegar
aldaraðir hefir hann fálmað og skriðið
og barist og hnotið á leiðinni til sann-
leikans. Ölturin og spámennirnir hafa
vélað hann, páfarnir og prestarnir sömu-
leiðis. Ilinir’heilögu menn hala ofsótt
hann og postularnir gabbað hann.
Djöflarnir og guðirnir hafa ógnað hon-
um. Höfðingjarnir hafa rænt hann og
konungarnir féttett hann, í nafni
guðsdýrkunar hefir hugur hans og
skynsemi verið fylt glappaskotum, frá
hinu ómögulega og vitlausa og svívirði-
lega, og í nafni trúarinnar hefir honum
verið kend auðmýkt og hroki, kærleik-
ur og hatur, umburdarlyndi og hefni-
girni.
En nú loksins er heimurinn farinn
að breytast. Vér erum orðnir þreyttir
á biblíunni, á villimönnum og trúar-
játningum þeirra. Vér viljum hafa
þekkingu, og þegar ég segi það, þá k ég
við menn þá á þessari plánetu sem hafa
óskert vit og skynsemi.
Ekkert er jafnmikils virði eins og
að finna slunandi sannleikann innan um
giappaskotin og myrkrið í daglega
lífinu.
Að leita að sannleikanum er hið
göfugasta starf sem nokkur maður get-
ur tekist á hendur.
Saunleikurinn er grundvöllurinn.
yfirbyggirigin og hin glitrandi hvelfing
á musteri framfaranna.
Sannleikurinn er móðir gleðinnar.
Sannleiknrinn mentar, göfgar oghreins-
ar manninn. Maðurinn getur ekki sótt
eftir nokkrum hlut jafn göfugum og
þeim, að þekkja sannleíkann.
Ekkert styrkir mann eins til hins
góða eins og sannleikurinn. Sannleik-
urinn er sverðið og skjöldurinn, hið hei-
laga ljós sálarinnar.
Ea hvernig finna menn sapnleikann?
Með rannsókn og tilraunum og
skynseminni.
Hverjum einasta manni ætti að leyf-
ast það, að rannsaka eins og hann er
hæfur til. Bókmentir heimsins ættu að
vera honum frjálsar—ekkert bannað—
ekkert innsiglað eða dulið. Ekkert at-
riði, enginn hlutur er svo heilagur. að
menn ekki megi skilja hann. Hver ein-
asti maður ætti að hafa frelsi til þessað
álykta sjálfur og bera fram skoðanir
sínar.
Hver sá sem ógnar rannsóknar
manninum með hegningu í þessu lífi
eða öðru, hann er óvinur mannkynsins.
Og hver sem reynir að múta rannsókn-
armanninum með loforðum um eilífan
fögnuð, hann er níðingur og svikari við
sambræður sína.
Því að öll rannsókn ætti að vera
frjáls,—óháð ótta við guð og menn. Hún
á að fara fram í ljósi skynseminnar.
Hver einasti maður ætti að vera
sjálfum sér trúr,—trúr hinu innra ljósi
sínu. I sínu innsta hugskoti á hver ein-
asti maður að prófa og rannsaka setn-
ingar og kenningar heimsins. Og sann-
leikurinn í sambandi við skynsemina á
að vera leiðtogi hans. Að elska þann
sannleika sem maður þanftig finnur, er
siðferðisleg dygð. Það er í sannleika að
vera hreinn og heilagur; það er hið
sanna frelsi og hinn sanni manndómur.
Að kasta skynseminni að boð kirkna.
pifa, konunga, guða eða presta, er að
gera sjálfan sig að þræl.
Maðurinn ætti að vera ærlegur og
heiðarlegur.
Það er ekki einungis réttur hvers
manns, heldur siðferðisleg skylda hvers
einasta manns, að hugsa—að rannsaka
sjálfur, og hver maður sem reynir að
koma í veg fyrir það með valdi eða ógn-
unum einhverjum, hann er að gera
mennina, bræður sína, að þrælum.
Sem sinn dýrasta gimstein ætti mað-
urinn að geyma þess að fylgja sannleik-
anum í einu og öllu.
Hann ætti fordómslaust, óháður
hatri eða elsku, löngun eða ótta, að
rannsaka allar skoðanir sem hann kynn-
ist. Hið eina augnamið hans ætti að
vera það að finna sannleikann. Ef að
maðurinn hlýðir röddu sannleikans, þá
reynir hann það að sannleikurinn er
ekki skaðlegur, en villan þar á inóti er
æfinlega skaðleg. Maðurinn ætti að
vega sannanirnar hverja á móti annari
Hann ætti ekkert að hirða um nöfn eða
myndugleika, eða venjur og trúarjátn-
ingar, ekkert um neitt það sem skyn-
semi hans segir honum að sé ósatt.
Hann á að vera einvaldur í þessum
heimi og úr þessu ríki sinu ætti hann
útlæga að gera alla herskara aflsins og
óttans. Fordómar, sjálfselska, hatur,
fyrirlitning,—þetta eru altsaman óvinir
sannleikans og framfaranna.
Hver sem í einlægni leitar sannleik-
ans, viðurkennir ekki hið gamla af því
að það sé gamalt, eða hafnar hinu nýja
af því að það sé nýtt. Hann trúir
mönnum ekki af þeirri ástæðu, að þeir
séu dánir og hrindir ekki vítnisburði
þeirra, af þeirri ástæðu að þeir séu lif-
andi. Það snertir ekkert sannieikann,
hvort maður sá er ber eitthvað fram er
í hárri stöðu eða lágri, mikilsmetinn eða
lítils.
Því að sannleikurinn á að standa
einn.
. Það er lygin setn að þarfnast hjálp-
ar og styrktar og stuðnings konunga og
páfa, hirðsnáka og presta.
Þeir sem vitrir eru og ærlegir láta
ekki leiðast af fjöldanum, ekki af meiri-
hlutanum.
Þeir liirða ekkert um skoðanir for
feðra sinna, ekkert um trúarjátningar,
setningar eða kreddur aðrar en þær,
sem samrýmst geta skynsemi mannsins.
Alstaðitr leita þeir sannleikans, og
finni þeir hann. þá taka þeir honum
með fögnuði, þráttfyrir alla fordóma
og liatur.
Þetta er stefnan, sem allir vitrir og
heiðarlegir menn fylgja og þeim er held
ur engin önnur stefna möguleg.
I öllu mannlííinu leita menn að
sannleikanum. Stjórnmálamaðurinn
les mannkynssöguna og safnar skýrsl-
um frá öllum þjóðum, til þess að eigið
land hans geti forðast glappaskot um-
liðins tíma, Jarðfræðingurinn grefur
sig í gegnum klettana, klifrast upp á
fjöllin, • fer ofan í útsloknaða eldgiga,
leggur leið sina um eyjar og meginlönd
til þess að læra að þekkja eitthvað af
sövu heimsins. Hann er að leita sann-
leikans. Efnafræðingurinn og véla-
smiðurinn gera óteljandi tilraunir til að
rekja upp vef þann sem náttúran hefir
ofið, til að sigra og nota öfl náttúrunn-
ar; þeir leita báðir sannleikans, Lækn-
prnir kynna sér líkama mannsins. vöðv
ana, blóðið, taugarnar, heilakerfið, af
því að það eina sem þá vantar er sann-
leikurinn.
BÆLIÐ EKKI SANNLÉIKANN
NIÐUR.
Þannig er því varið hjá öllum þeim
sem leggja stund á nokkra vísindagrein
Alstaðar leita þeir að sönnunum og það
er ákaflega mikilsvarðandí að þeir geri
heiminum kunnar sannanir þær s0m
þeir finna.
Hugrekki þeirra ætti að vera jafnt
og vit þeirra— það skiftir engu hvað
hinir dánu hafa sagt. eða hverju hinir
lifandi trúa; vísindamennirnir ættu að
hafa siðferðislegt þrek og hugrekki,
Ef að það er gott fyrir manninn að
finna sannleikann; ef að það er gott að
vera ærlegur maður, þá er það líka
gott að þekkja þennan sannleika, sem
undinn er,
’ Hver einasti maður ætti að hafa
dug til þess að láta í Ijósi skoðanir sín-
ar.
En þeir, sem varna því að menn
opinberi sinar hjartans skoðanir. þeir
eru óvinir mentunarinnar — óvinir
sannleikans. Ekkert getur jafnast við
sjálfselsku og ósvífni manns þess, sem
krefzt þess að hafa rétt til að segja
skoðánir sínar, en neitar öðrum um
þann rétt.
Það dugar ekki að segja að vissar
hugmyndir séu heilagar og að menn
hafi engan rétt til þess að rannsaka þær
og prófa.
Hvað getur sannað að þær séu heil
agar? Getur nokkuð verið oss heilagt,
sem vér vitum ekki hvort er satt eða
logið.
Um margar aldig^iefir málfrelsið ver-
ið álitið óguðlegt, og ekkert jafn voða-
legt og það að láta uppi skoðanir sínar
Um margar aldir hefir vörum vitring-
anna verið lokað og blys þau hafa verið
slökt i blóði, sem sannleikurinn hefir
kveykt á og hugrekkið haldið hátt á
lofti.
Sannleikurinn hefir æfinlega krafizt
málfrelsis, krafist þess, að hann væri
rannsakaður, æfinlegu þráð það að
hann þektist og skildist. Frelsið, um-
ræðurnar, ærlegar rannsóknir og sið-
ferðislegt þrek og hugrekki er altsaman
vinir og bandamenn sannleikans. Sann-
leikurinn elskar ljósið og heiðan himin.
Hann verkar á skilningarvitin, á dóm
greindina, á skynsemina, á alla hina
æðri hæfileika mannssálarinnar, Hann
sefar ástriðurnar, eyðir fordómunuin og
margfaldar hið skínandi ljós skynsem-
innar.
Hann býður ekki manninum að
lúpa sig eða skríða. Hann þiggur ekki
dýrkun hinna fáfróðueða lofgjörð hinna
óttaslegnu og huglausu.
Hann segir við hvern einasta mann.
Hugsaðu sjálfur. Vertu frjáls eins og
guðirnir og vertu Svo uygðugur og
hugrakkur að láta í Ijósí skoðanir þínar
og hjartans sannfæringu.
Hvers vegna eiga menn að útbreiða
sannleikann ?
Hvers vegna eigum vér að leita
sannleikans? Og hvers vegna skyldu
menn eiga að rannsaka og brvika skyn-
semina? Hvers vegna eigum vér að
vera æriegir og heiðarlegir menn?
Hvers vegna eigum vér að láta i ljósi
vora hjartans sannfæringu?
Við öllu þessu er að eins eitt svar
til. VTér eiguin að gera það til vdferðar
mannkynsins.
Heilinn þarf að þroskast, Heimur-
inn þarf að hugsa. Tunga manna að
vera frjáls. Heimurinn þarf að læra
það, að trúgirnin er engin dygð og að
engin spurning er fullráðin fyr en
skynseminni er að öllu leyti fullnægt.
Með því einu móti geta menn sjgr-
að erfiðleika náttúrunnar; læknað eða
forðast sjúkdómana; linað sársaukann
og kvölina; lengt lífið og gert það veg-
legra og þægilegra. Á allar lundir eyk
ur þá maðurinn mátt sinn, Hann full-
nægir þá þörfum sínum, hann uppfyll-
ir þá vonir sínar og eftirlanganir, því
að eins getur maðurinn gert hverjum
einurn mögulegt að byggja þak yfir höf-
uð sér, að afla sér fatnaðar, fæðu og
eldsneytis, að njóta farsældar, friðar cg
ánægju á heimili sínu.
Með því einu móti hrekur maður
inn skortinn og glæpina út úr heimin-
um. Með því einu mótinu sigrar hann
nöðrur óttans og skelfingarinnar, fer-
líki hindurvitnanna og njátrúarinnar.
Með þvi einu mótinu verður hann vitur
og frjáls, ærlegur og heiðarlegur mað-
ur.
Þá verður hinum grimma Gyðinga
guði steyft úr hásæti sínu og logar vitis
slöktir. Þá munu hinir guðhræddu
betlarar verða heiðarlegir og gagnlegir
menn, Þá mun hræsnin hætta að
taka toll af óttanum, lygin missir sitt
gildi; menu fara að elska hver annan,
en ekki guðina. Menn fara þá að breyta
réttilega, ekki sökum væntanlegra launa
í öðru lífi, heldur sökum velferðar
manna í þessu. Menn fara þá að sjá
það að náttúran er hin eina opinberun
og að maðurinn verður af sjálfum sér
að læra að lesa sögur þær, sem stjörn-
urnar segja og skýin og kletturinn og
jarðvegurinn og sjórinn ^og vötnin og
regnið og eldurinn og plantan og blóm-
ið, hann verður að lesa um lífið í öllum
þess margbreyttu myndum um öll hin
margbreyttu öfl heimsins og náttúr-
unnar.
Og þegar hann les þessar sögur, þá
sér hann það, að maðurinn verður að
treysta sjálfum sér, að maðurinn verð-
ur að vera sín eigin forsjón.
Hver vill leyna sannleikanum?
Feykileg auðæfi.
“Hefir þér nokkurn tima komið til
hugar, hvers virði Lundúnaborg væri?”
spurði virðingamaður mig einu sinni,
“og getur þú trúað mér ef ég segi þér,
að þó að öllum peningum heimsins væri
hrúgað í einn hlaða feiknamikinn, þá
væri það altsaman ekki nóg til þess að
kaupa auðæfi þau, sem Lundúnamaður-
inn getur horft á hvern einasta dag.”
Það var vel á minst og tók ég vin
minn, virðingamanninn, með mér um
borgina til þess að sjá hvers virði hún
væri.
Við fórum á neðanjarðarjárnbraut-
inni. “Tvö þúsund yards af járnbraut
þessari,” sagði vinur minn, "kosta
£2,000,000, eða 30 pund sterling þuml-
ungurinn. Ef að þig langaði til að
kaupa þennan járnbrautarspotta, þá
mundir þú beðinn um £5,000,000 fyrir
hann. Annar míluspotti á sömu járn-
braut mundi kosta þig nálægt £2 milj.
En þetta er nú alt svo ódýrt. Ef að
rafmagnsbrautin væri sott á uppboð og
þú værir svo heppinn að fá hana fyrir
það sem hún kostaði, þá mundir þú
þurfa að liafa 7 milj. punda, til þess að
geta keypt hana. Þessar 3J járnbraut-
armilur eru fyllilega tólf milj. punda
virði.”
“Farðu nú út á brautarstöðinni
þarna og líttu á minnisvarðann. Þú
fengir hann ekki fyrir £20,000. Að fimm
mínútuin liðnum kemur þú að Mansion
House, sem kostaði meira pn £70,000
þegar það var bygt, en nú er það
£750,000 virði. Byggingin Royal Ex-
chanjje, sem gerð er úr múrsteini og
grjótlími, er £200,000 virði, en blettur-
inn sem sem hún stendur á, er 2 milj.
punda virði. Fyrir skömmu var ekran
hér í grend seld fyrir £2 milj.
Englandsbanki mundi líklega fara
fyrir 4 milj. pund á nrarkaöinum, en nu
er þar æfinlega 20 milj. virði af gulli 1
kjöllurunum, svo að verðið hlyti að
verða 24 milj. pund.”
“Snúðu þér vestur ’á við og sérðu
þá Holborn vatnsleiðsluna, og kostaði
hryggur sá yfir £2 rnilj. Til þess að
kaupa pósthúsið, mundir þú þurfa ná-
lægt 2 milj. punda. Og lögmannabygg-
ingarnar með blet,unum sem þær stand
á, eru sjálfsagt £2,500,000 virði.
‘ Göngum nú eftir Bakkastrætinu
(The Strand) og skulum við nema staðar
á Waterloo brúnni einar fimm mínútur.
Eignir þær sem við sjáum héðan, geta
gert heila tylft af vinum yðar miljóna-
eigendur á svipstundu. Tvær miljónir
punda væri ekki nóg fyrir bæði hótelin
þarna, og Somerset House eitt kostaði
500,000 pund þegar það var bygt. Brú-
in sem þú stendur á mislukkaðist þegar
hún var bygð, en nú er hún meira en
miljón punda virði. Þarna sérðu 7 brýr.
sem allar kostuðu til samans yfir 4 milj
punda. Göngin undir eina eru margra
milj. virði, og bakkahleðslan er óefað
tvöfalt verðmeiri nú en þegar hún var
gerð, en þá kostaði hún 2 milj. punda.
Ef að Pálskyrkjan væri eign ein-
stakra manna, þá kynnir þú að geta
fengiðeigandann til þess að selja þér
hana fyrir £10,000,000, en þó þykir mér
það óliklegt. Þessir rifnu fánar þarna
sem þú hefir séð svo oft, mundu verða
ærið dýrir, og mættir þú kalla þig láns-
mann raikinn, ef að fþú fengir einn
þeirra ífyrirj £10,000. Að meta West-
minster Abbey er mjög torvelt. Það er
eitt af þeim hlutum, jsem ekki er hægt
að kaupa. En þó [má gera sér nokkra
hugmyndumþað af þeim sögulegum
menjum, sem seldar hafa verið, og mig
skyldi ekki furða þó að það færi á £50
miljónir með öllu og öllu, ef selt væri í
smásölu. Hvernig heldurðu þér litist
á að setja sölumiða á Jakobssúluna eða
grafir konunganna?
Þú hefir vafalaust dáðst að því hve
parlamentsbyggingin er tíguleg sýnum
bæði utan og iunan, en þig furðar ef til
vill á því, að þú hefðir ekki getað bygt
þessar byggingar *uú fyrir £5,000,000.
Sánkti Tomasar spítalinn og Albert-
hleðslan mcð fram honum kosta til sam
ans £1.000,000 ogjbrúin upn að spítalan-
um £250,000,
Ef til vill hefir þú aldrei hugsað út
í það. hve mikils virði það er að þú
skulir hafa rétt til þess að koma á svo
marga staði borgunarlapst, Brezka
gripasafnið"geta allir komið á borgunar-
lapst, en allir miljónaeigendurnir í Ame
ríku mundu ekki geta keyft það. Al-
veg tómt muudi það kosta £1,000,000,
og það er fult af algjöilega ómetanleg-
um dýrgripum; eitteinasta af söfnum
þess myndi kosta £250,000, Myndasafn
ið enska er margra miljóna ‘.virði, Með
nýju Tate myndahýllinni kostaði £350
þúsund að byggja það, og er í því ein
mynd sem kostar £14 þumlungurinn og
38 aðrar, sem kosta £1700 hver.
Albert Hall og konunglega fiska-
húsið er hvort fyrir sig £250.000 virði,
en krystalshöllin kostaði þrefalt meira
en þau bæði til samans. því að reikn-
inguriun fyrir það fór upp í £1,500,000.
ÞA er hinn mikli sýningastaður Earls
Court, keppinautur krys'alshallarinnar
og eru í byggingu þeirri fjársjóðir milj-
óna virði, sem sjá mé;fyrir einn shilling
en tómar eru byggingarnar þær £300000
virði. og ná yfir 25 ekrur.
Gistinga og veitingahúsin i Lon-
don mundu hlaupa meira en £20,000,000
fyrir atan lóðir þær sem storhýsi þessi
standa á. Tvö þeirra borga £450 á
viku hverri í grunnleigu. Bucking-
hamhöllin er ekki sérlega skrautleg,
en þó er hún £ 1,0t>0,0:10 virði. og ef þú
vildir leigja hana, þá yrM’- þú að borga
£4000 i leigu um viku hverja, Devon-
shire House *og Landsdowne House í
Piccadilly mutidi kosta þig £1 000,000
ogþáfengir þú þó ekki myndasalinn
þar með m.vndunum í fyrir það. verð,
en þær eru fleiri hundruð þúsund punda
virði.
(Það er aðgætandi að hvert pnnd
sterling er fast að því 5 dollars virði, og
má því margfalda allar þessar tölur
með 5, til þess að koma þeim í dollara).