Heimskringla - 14.07.1898, Blaðsíða 2

2
íí^i.»ISKKÍN<iLA, 14. JÚLl 1898
Verð blaðsins í Canada or Bandar. 81.50
um árið (fyrirfram borgað). Sent til
Islands (fyrirfram borgað af kaupend-
uua blaðsins hér) 81.00.
Peningar seudist í P. 0. Money Order
Ilegistered Letter eða Express Monej’
Order. Bankaávísanir á aðta banka en í
Winnipeg að eins teknar með afföllum
B. F. Walters,
Útgefandi.
Office: Corner Princess & James.
P.O- BOX 305
Jíegar öllu er á botn-
inn hvolft
Vér lofuðum því í síðasta blaði, að
athuga lítið eitt grein sem út kom í
“Nýju Öldinni’ 4. Júní síðastl. með
ofanritaðri fyrirsögn. Vér getum þó
eig-i farið eins nákvæmt út í mál þetta
eins og við ætti sökum tímaleysis og
rúmleysis í blaðinu, og svo líka
vegna þess, að lesendur vorir heimta
eitthvað þarfara en eltingaleik við
vitleysur, fjarstæður og gífuryrði,
sem berast í sumum íslenzku blöðun-
um að heiman um þessar mundir. .
Ritstjórinn byrjar grein sína í N.
'0. með þessum orðum: “Þegar öilu
er á botninn hvolft þá sést hvað und
ir bkr.” Vér viljum gjarnan taka
undir þetta með honum sem fullgild-
um sannleika, sannfærðir um að geta
sýnt hver tilgangur hans hafi verið,
og “hvað undir býr” grein þessari,
þegar vér höfum handleikið hana
um stund og dregið fram í dagsbirt-
una stærstuog ófeilnustu getsakirnar
og rangfærslumar.
Grein þessi, eins og sumt annað
sem i u,stjórinn hefir skrifað, ber það
með sér, að maðurinn veit oft betur
en hann segir, og þó rithitturinn sé
sláandi og sannfærandi fvrir þá sem
að eins iíta á yfirborðið, þá er það
hér sem ottar, að maður sér ekki
“hvað undir býr” fyr en “öllu er á
botninn hvolft.” ‘
Ritstjórinn iætur það i Ijósi
snemma í grein sinni, að hann viður-
kenni Spánverja sem verstu böðla og
úrþvætti hins mentaða heims; að
þeir eigi fyllilega skiiið þá ráðningu
sem Bandamenn veiti þeim, og að
>hann vonisteftir að Bandamenn losi
!undan þeim allar þeirra nýlendur,
^jví að ómögulegt sé að verra taki
við fyrir þeim heldur en þeir hafi
átt að venjast hjá Spin verjum. “En
annars hefi ég ekki minnsta meðhug
með Bandaríkjunum í þessu máli,”
segir ritstjórinn, “því að ég hefi eng-
ann efa á því, að hvatir þeirra sem
friðslitum réðu, voru tóm eigingirni,
enginn snefill af göfuglyndi.” Og
þó kannast hann við að forseti og
þing Bandaríkjanna hafi tekið það
skýrt fram, að stríðið væri ekki háð
til landvinnings. Enn segir ritstýþr-
inn : “Ef Bandaríkin sj i sér nokk-
urn hag í því, að leggja undir sig
Cuba og Filippuseyjarog halda þeim
—svo halda þau þeim, hvað sem þau
hafa um það sagt í byrjun ófriðar.”
Annari eins staðhæfingu og þetta
er varla svarandi, því heilbrigð skyn-
semi hlýtur að segja hverjmn þeiin
sein les greinina, að ritstjóranum er
ómögulegt fremur en öðrum, að kom
ast lengra en að ákvöi ðun forseta og
þings í þessu máli. Það er heldur
enginn ert á því, og það er þegar
kotnið í Ijós, að fyrsta skilyrðið fyrir
friði inillí stríðendanna verður það,
að Cuba fái algert frel-i og sjálfsfjórn
og mn leið og það verður, hafa
Bandaríkin bundið enda á heit sín,
og gert ritstjórann að ósanninda-
manni, þar sem hann segir, að þau
myndu halda Cuba, ef það væri liagn-
aður fyrir þau, en allir menn hljóta
að vita það, að hvað jæningalegan
hagnað snertlr, þá væri Cuba það
dýrmætasta hnoss sem Bandaríkin
gætu eignast.
Hvað snertir Philippine-eyjarnar,
þá er þar öðru máli að gegna. Banda-
ríkin hafa fullanréutil þcs-að halda
þeim cða hveiju i'iðru sem þau vinna
at' Spinveijum, fyrir utan Cuba, að
minnsta kosti þangað til þeir borga
stríðskostnað og skaðabætur.
Loks kemst nú samt ritstjórinn að
þeirri niðurstiiðu, að það sé hvorki
“ásælni” né “göfuglvndi,” sem knúð
hafi Bandaríkin út í þetta stríð, held-
ur eitthvað annað. Um það segir
Jaann svo: “Það er samveldisflokk-
urinn (republicans) sem nú er við
völd í Bandaríkjunum, sem heyr
þessa styrjöld, ekki af mannúð og
ekki til að gagna Bandaríkjunum,
—öilu heldur til þess að skaða lands-
sjóð Bandaríkjanna,—en í þeirrivon
að þeir efli með því móti flokk sinn
og fylgi við hann, og geti haldið sér
lengur við völdin.”
Áður en vér svörum þessu, vílj-
um vér taka það fram, að þó vér
séum þegn Bandaríkjanna, þá erum
vér ekki Repúblíkan, heldur Demo-
krat, svo það er ekki af neinni part-
isku, eða flokksmála vegna, að vér
tökum þessa grein íyrir, heldur
vegna þess, að vér viljum sjá sann-
leikann leiddan fram, og að vér
heimtum að þeir sem me3t og bezt
börðust fyrir því að vekja næga
mannúð og sómatiifinningu í brjósti
þjóðarinnar, fái þann heiður sem
þeim lær.
Það má segja um þessa staðhæf-
ingu ritstjórans, að þar er meira sagt
en flestir aðrir myndu ley.fa sér að
bera á borð fyrir skynsama lesend
ur. Vitaskuld getur hann ekki
sannað með einu einasta dæmi
sögu Bandaríkjanna'að nokkur póli-
tiskur flokkur hafi verið svo bíræf-
inn að setja flokksmál sín framar en
velferð þjóðarinnar, og þó að ég
hjartanlega viðurkenni að margir af
auðmönnum þeim sem tilheyra flokk
Repúblíka séu fjárglæframenn af
versta tagi, þa er þessi staðhæflng í
þessu tiltelli algjörlega út í hött.
Ritsfjórinn veit sjálfur. og hlýtur að
viðurkenna, að það eru einmitt and
stæðingar Repúblíka, sem hafa starf-
að mest og bezt að þessu; hann veit
og hver einasti skynberandi maður,
sem nokkuð les veit að það voru ein-
mitt Demokratar sem unnu þetta mál
í gegnum þingið í Washington. Það
má búast við því að alþýða manna
á íslandi, sem að eins sér og les hin-
ar umsnúnu og ranghermdu út
landa fréttir í blöðunuin heima viti
ekki meira um þetta en það sem
þessir gæðingar þjóðarinnar, af náð
sinni, bera á borð fyrir hana. En
sem betur fer eru mjög margir þar,
sem lesa útlend blöð sjálfir, og geta
því ef til vill fengið óblandaða og ó
seyrða hugmynd um það rétta og
ranga í þessu máli.
Vér erum sannfærðir um að rit-
stjóri N. A. er einn af þeim blaða-
mönnum heima, sem veit einna bezt
og greinilegast hvað við ber í heim-
inum í kringum hann. Hann veit
því eflaust, að það er ekki einung
is i ár að Demokratar hafa heimtað
að Bandaríkjastjórn viðurkenni Cuba
sem frjálst og sjálfu sér stjórnandi
land, heldur hafa þeir gert það í
fleiri ár undanfarandi. Hann veit
það einnig, að á þessu síðasta þingi
voru þeir fyrst færir um að setja stól-
inn fyrir dyrnar í þessu máli. Þeir
hötðu svo mikið bolmagn í þinginu,
með fvlgi margra hinna heiðvirðustu
republ ikana, að þeir gátu heimtað að
Cubainálið yrði leitt til lykta. Og
þeir notuðu tækifærið. Mr. Baily,
þingmaður í neðrimálstofunni, frá
Texas, og aðalleiðtogi demókrata í
þeirri deild, gaf það fyllilega í skyn,
að hér væri ekki um neitt flokksmál
að ræða, heldur einbeittan vilja þjóð-
arinnar. Hann hét því, og hann
hefði efnt það heit sitt, að með því
fylgi sem hann hefði úr báðum póli-
tisku flokkunum, skyldi hann standa
í vegi fyrir að nokkurt frumvarp
færi í gegnum þingið, meðan að
Cubamálið væri ósjdfbjarga í heljar-
greipum repúblíka. Það sýndi sig
lika þegar loks var gengið til at-
kvæða um málið, að það voru aðeins
t'áir af öllum þingmönnum Banda-
ríkjanna sem greiddu at.kvæði á móti.
Það eru því demokratar sein vér
megum þakka fyrir að hafa barist
tyrir því að fá frelsi Caba viðm kent.
Það eru demokratar sem hafa hafið
fána mannúðarinnar samhliða við
•i he Stars and Stripes.” Það voru
deinokratar sem glæddu þann dreng-
-kapar anda í hjörtum Bandamanna,
sem ekki þoldi lengur að sjá konur
svívirtar börn myrt, og heimili sak-
lausra manna evðilögð af völdum
;.eirrar syívirðilegustu skrælingja-
j.'jóðar, sem telur heimili sitt í Evr-
ípu. Það voru margir djaiflr og
frelsis unnandi Demókratar f neðrí
málstofu þingsins, sem báru þetta
mál í gegn, og það voru grúhærðir
öldungar, en þó jafn einbeittir
trúir Demókratar í efri málstofu
þingsins, sem báru þetta mikla
mannúðar spursmál.á höndum sér,
svo að það komst heilu og höldnu að
síðasta takmarki sínu — í hendur
forseta McKinley.
Vér höfum nú nokkurn vegin sýnt
við hvaða rök þessi staðhæfing rit-
stjóra N. Ö. hefir að styðjast. En þá
þegar hann er búinn að álasa repú-
blíkum fyrir mannúðarverk demó-
krata, þá snýr hann sér að McKinley
forseta og segir : “McKinlev heflr
ætlað sér í ófrið við Spánverja hvað
sem tautaði, og yflrlýsingar hans í
gagnstæða átt hafa að eins verið á-
setnings lygi til að draga Spán á tál-
ar og blekkja aðrar J)ji5ðir.” Islend-
ingar þeir hér í Ameríku, sem hafa
fylgst með í þessu máli, munu ekki
reta annað en brosað að hinni illgirn-
islegu, en J)ó um leið heimskulegu
framsetning málsins hjá ritstj. N. Ö.
Það vita allir sem nokkuð þekkja til,
að það var mjög á móti vilja forset
ans að fara í stríð, og það er stórt
spursmál hvoft hann hefði nokkurn
tíma skrifað undir ákvarðanir þings-
ins í Cuba málinu, ef hann hefði ekki
vitað, að fylgjendur þess voru orðnir
svo margir á þingi, að þeir hefðu
sinn vilja fram með atkvæðafjölda
hvað svo sem hann segði. Hvað við-
víkur þvf, að það hafi verið Mark
Hanna og hans nótar sem ráku for-
setann út í stríðið, til þess að græða
á því sjálfir, þá er nóg að segja það
að þeir menn græddu mikið meira á
óvissa tímabilinu, meðan enginn vissi
hvort í stríð myndi fara eða ekki, og
að það voru einmitt mennirnir sem
mest héidu aftur af forsetanum með
að gefa nokkurn tíma samþykki sitt
til að hefja stríðið.
Þá hefir ritstj. heilmikið um það
að segja, að vilji þjóðarinnar hafi
ekki ráðið, og dregur hann J?á á-
lyktun sína af þeirri einu ástæðu, að
Cubamálið var ekki aðal þrætuefni
hinna pólitisku flokka við síðustu
kosningar, og að þinginennirnir hafl
því getað greitt atkvæði í þessu
máli eins og þeim sýndist, án þess
beinlínis að svíkja kjósendur sína.
Líklega veit þó ritstj. það, að þing-
mennirnir hafa á milli þinga fullt
tækífæri til þess að kynnast vilja
kjósenda sinna, á hvaða máli sem þá
er á dagskrá, og það er alveg víst,
að liver einasti þingmaður af þeim
sem greiddu atkvæði sitt með því að
frelsa Cuba, gerðu það með fullu
samþykki og vilja kjósenda sinna.
Og þar sem ritstjórinn segir að þing-
menn hafi fengið “skammir, ákúrur
og hótanir,” þá hlýtur það að vera
einstakt dæmi, ef nokkur sannleikur
er til í því. Því ekki hefir neitt lík1
iví sést í blöðum hér, heldur þvert
á móti, að þeir fengu áskorun og
bænarskrár þess efnis að gera sitt
ýtrasta til þess að koma þessu áríð-
indi máli í gegn um þingið.
Þá er nú lítið eftir að athuga við
grein þessa annað en það, sem rit-
stjórinn segir að hafi vakað fyrir
epúblíkum í þessu máli; það hafi
verið það, að með auknum útgjöld-
um og eftirlaunum til hermanna og
iðstandenda þeirra, þá hlytu þeir
(repúblfkar) að hafa betra tækifæri
til þess að geta setið við völdin og
lialdið f/am sinni tollverndarstefnu,
iar sem landssjóður Bandaríkjanna
myndi,að stríðinu afstöðnu þarfnast
fvrir ríflegar inntektir.
En allar þessar djúpvitru hugleið-
ingar hans falla um koll, þar sem
haigt er að sanna, að það voru ekki
hátollamenn eða eftirlaunasjóðs-dýrk-
endur sem voru aðaldriffjöðrin í því,
að reka Spánverja burtu af Cuba,
heldur einmitt hinir póhtisku vinir
vor og ritstjóra N. A. Þess vegna er
þ ð sem vér undrum oss mest yfir
því, að hann skuli ekki hafa getað
unnt flokksbræðrum sínum þess heið-
urs sem þeir áttu og sem ekki verður
Iri þeim tekinn, en að hann skyldi
heldur vilja rangfæra m&lefnin til
gess að hafa tækifæri til að hnjóða í
andstæðingu sína.
Vér vonum svo að vinur vor,
ritstj. N. A., sjái, að hann heflr ekki
tekið hina réttu hlið í þessu máli, og
vér vonumst einnig eftir því af hon-
um, að hann umfram alla aðra geti
unnað Bandaríkjunum siinnmælis-
íslendingadags-málið
og sa*ga þess
Eftir S. B. Jónsson.
Að það eru Lögbergingar, sem hafa
gert Íslendinjíadafísmálið að rammasta
kappsmáli og flokksmáli, þeirri þjóðar-
skömm sem það nú er orðiö, þaö ætla
ég nú að reyna að sar.na.
F.n ég vil fyrst gera fáeinar athuga-
setudir við slettur þær, sem Sigtryggur
hefir sent mér í Lögb. í sambandi við
þetta mál, 2. og 16 Júní.
Hvað það snertir, að ég sé annar
helzti maðurinn, sem almenningur Is
lendinga hér í Winnipeg beitir opinber
lega til sóknar og varnar í íslerdinga-
dagsmálinu gegn 17. Júní mönuurn, þá
er það helzt um það að segja, að sé
þetta svo, l)á er mér auðsýndur meiri
heiðnr og meira traust en ég geri kröf
til, og ber mér þá ekki að kvarta undan
sliku. En hins vegar er það eðlilegt.að
Sigtryggur sé orðinn ergilegur yfir því
hve algerlega og einbeittlega almenning
ur fólks hér er nú snúinn á móti honum
í þessu máli og öðrum. Er slikt sjálf
um honum að kenna og því í alla staði
vel maklegt.
Hvað hinu viðvíkur, að fólk hafi
ekki “botnað” í ræðu minni um Islend
ingadagsmálið á fundinum á North
West Hall um kvöldið, þá nægir fylli
lega því til svars sú raun sem á er orð
in viðvíkjandi úrslitum málsins. En
til þess að gefa þeim sem ekki voru á
þeim fundi tækifæri til að skilja hverju
ég hélt þar fram, þá ætla ég hér að færa
fram hinar sömu ástæður sem á fund-
inum fyrir mínu máli, gegn 17. Júní
mönnum og framkomu þeirra í málinu
frá byrjuu til þessa dags.
Nú kem ég þá að Islendingadags-
málinu, og bið ég nú menn að fylgja
mér eftir með athygli í gegn um sögu
þessa máls. Ég skal segja söguna rét
og hlutdrægnislaust.
FæÐI aðeins §1,00 Á DAG.
Grand Pacific Hotel.
K. IV O’Dim olioe, eigandi.
Ágæt herbergi og öll þægindi sem beztu
hotel geta veitt. Beztu vín og vindlar.
larket 8(reet Gegnt City llall
---WINNIPEG, MAN.-----
Árið 1890 var fyrsti íslendingadag-
urinn haldinn hér í Winnipeg 2. Agúst
án nokkurra opinberra mótmæla. Og
var sú hátíð í alla staði hin ánægjuleg
asta og til sóma fyrir þjóðflokk vorn.
Eftir ensku blöðunum hérí bænum flyt-
ur Lögberg þá æðilangt mál um hátíðis-
haldið, og er þar meðal annars tekið
fram, að íslendingar hafi með þessu ha
tíðishaldi haldið þúsvndnrtn. ng sextdndn
dfmœli Itlandabyggöar—2. Agúst.
Þessu heldur blaðið þá fram athuga-
semdalaust að því er 2 Agúst snertir
Þá minnist blaðið ekki á neitt er sé ó
viðfeldið við 2. Agústsem þjóðminning-
ardag. Okostir stjórnarskrárinnar koma
þá ekkí til greina, og 17. Júni hefir þá
enn ekki í nokkurs manns hug eð„
hjarta koinið sem heppilegur þjóðminn-
ingardagur. Að sönnu hafði komir
fram tillaga 1 nefndinni sem stóð fyrii
íslendingadeginum þetta fyrsta ár. um
það, að heppilegt væri að halda Islend
ingadaginn framvegis um sama leyti ou
kyrkjuþingiö, eða í sambaridi við þ> ð
En sú tillaga var víst fe!d nálega í eini
hljóði, af þeirri ástæðu aðallega, að af
því að þetta hátíðishald væri sameigin
leg eign allra Islendinga. án tillits ti!
flokkaskiftinga um önnur mál.þá mund
heppilegast að setja hátíðahald þetta als
ekki i samband við nokkur ágreinings
eða flokksraál íslendinga hér. Þetta
var skoðun Lögberginga, sem annara
á þessu máli þá, enda voru þeir þá í
meiri hluta í nefndinni Menn skyldu
því ætla að þeir hefðu haft ástæðu til
að láta sér þetta vel lika ; en það fór á
annan veg.— þ*ir vildn vera einvaldir.—
í nefndinni sem fyrir hátíðahaldinu stóð
þetta fyrsta ár, voru :
Einar Hjörleifsson, Eggert, Jóhanns-
son, Gestur Pálsson. Jón Oiafsson, Jói
Bjarnason, W. H. Paulson, JóharineS
Gottskálksson. Mrs. Olson, Miss Elinora
Julius, H. G. Oddson, Sigtr. Jónassou.
Jón Blöudal, Sig. Einarsson og Guðjón
Jónsson.
Næsta ár. 1891, tókst Lögbergingum
tneð gauragangs brestum og braki. að
setja þetta ísleudingadagsspursmál í
samband við hið svokallaða “kyrkju-
þíng’’ þeirra, sem það ár var haldið hér
í VVinnipeg. I það sinn var ísl.-dagur-
inn haldinn 18. .Túni,—ekki af því að 18.
Júní væri þeirn vitarrlega nokkur inerk-
isdagur, né heldur af því að 2. Ágúst
þætti ekki þá nægilega merkur í sjálfu
sér som íslenzkur þjóðminningardagur.
heldur að eins til þess, nö koma deginum
'i samband viö kyrkjuþiiigið. Að eins það
að hafa uppástunguria, sem feld var í
uefudiúni árið áður, fram, hvað sem það
kostaði, — að hafa sitt uppástand fram,
þótt það bersýuilega mundi kosta
flokkadrátt og óeining,—að verða ein-
valdir vtir íslendingadeginum, eða þá
að eyðileggja hann að öðrum kosti,—það
var auðvitað aðalatriðið. Eu nú sjá
þeir atíeiðiugarnar.
Um gildi 2. Agústs sem þjóðhátíð
ardags. segir þáveraudi ritstjórí Lögb.
Emar Hjörleifsson :
“Oss þykir fyrir vort leyti illa
“farið, að ekki sýnist ráðlegt að
“halda hátíðægan sama daginn sem
“í fyrra, 2. Ágúst. Hvaðsem segja
“má um stjórnarskrá ættjarðar
“vorrar, þá er hún óneitanlega mik
“il framför frá því sem áður átti
‘ sér stað, og hún kom þjóð vorri í
“tölu þingstjórnarþjóðanna. Sann-
“leikurinn er sá, að saga þjóðar
“vorrar á ekki marga atburði sem
“ástæða sé til að minnast með al-
“mennum fögnuði, og sje stjórnar-
“skní Islands ekki slíkur atburður,
"þáþekkjum vier engann."
(Logberg 3. Júní 1891.)
Þetta segir Lögberg þá um 2. Ágúst.
En hvað segir það nú um hið sama ?
Þetta ár, 1891, var almenningi eng-
inn kostur gefiun á að greiða atkvæði
um iiiálið, né heldur að ræða það til úr-
slita að neinu leyti. I þess stað tóku
nokkiir einstakir ír.enn hér í bænum
upp á sig úrskurðar og framkvæmdar-
vald í málinu, alveg ótilkvaddir af al-
menuingi ; og einmitt vegna þess, og
svo hins, að val þessara manna var ó
réttlátlega einhliða, (eins og síðar skar
sýnt fram á), þá tókst að gera málið að
flokksmáli, þ. e. að breyta til um dag
inn og koma málinu á þann hátt inn
kyrkjulegan flokkadiátt.— Uin forstöðu
og framkvæmd málsins þetta tilgreinda
ár, segir Lögberg þá ineðal annars :
“Oss virðist ástæða tii að gera hér
“greln fyrir. hvernig þessi ákvörð-
“un um hátíðarhaldið í ár er til orð-
“in. Ritstjórar íslenzku blaðanna
“stefndu til viðtals forsetum hinna
“ýmsu íslenzku fólaga hér í bænum
“—þeirra er þeir vissu af eða mundu
“eftir—í þvi skyni að það fólk réði
“fram úr málinn, og er það sama
“aðferðin eins og höfð var í fyrra.
“Þessi fundur kaus nefnd til að sjá
“uin hátíðahal dið og ákvað daginn
18. Júní’’.
(Lögb. 3. Júni ’91.)
Ef nú þessi aðferð (þótt einræðisleg
væri), hefði að öðru leyti verið óhlut-
dræg, þá hefði hún þó orðið afsakan-
legri en hún varð. En í þetta sinn var
gengið framhjá vissum félögum hér, og
þau þar með svift hluttökurétti í mál-
inu, og var Unitarasöfnuðurinn eitt af
þeim félögum, sem vísvitandi var fram
hjá gengið í þessu efni, sem réttlausum
félagsskap.
Þessi 4 atriði : 1. Að gera ekki öll-
um ísl. félögum í bænum jafnt undir
höfði með að gangast fyrir framkvæmd
hátíðahaldsins, úr því sú aðferð var tek-
in. 2. Að breyta til um dagínn sem
viðtekinn var í byrjuninni, og það fvrir
fárra mann gjörræðistilraunir, án þess
einu sinni að hafa þá nokkurn annan
þjóðminnilegan merkisdag til að viðtaka
hans stað. 3. Að setja málið að
nokkru leyti í samband við hin kyrkju
legu ágreiningsmál vor. 4. Að gefa
almenningi fólks ekki tækifæri tii að
ræða um og ákveða hvort breyta skyldi
til um daginn, sem valinn var í fyrstu.
—Þessi fjögur atriði, segi ég, eru aðal
grundvöllurinn fyrir ágreiningnum í
þessu máli. og alls þess flokkadráttar
sem hefir átt sér stað og enn á sér stað
im það. Þetta vita allir hér sem fylgt
liafa gangi málsins frá bvrjun, og það
eru Lögbergingar einir sem eru pottur
og panna að öllu þessu sundurlyndi
En “sér grefur gröf þó grafi.”
Eftir að Islenditigadagsmálið var
komið í þetta horf, þá töpuðu Lögberg-
ingar öllu haldi á því með því að hlut-
ðeigandi alinettningur tók ráðin af
'ieim þá strax næsta ár. með afli at
;væða, og altaf stðan hafa þeir verið að
axa við að fá fólk hér til að aðhyllast
inhvern annan þióðininningardag en
2. Ágúst. en altaf árangurslaust.
Þegar þeir komust ekki lengur áfram
neð þá ofbeldistilraun. að sameina ís-
lendingadaginn við kyrkjuþingið, sem
ég gat um að framan. af þv-í meðal ann-
ars, að alntenningur vildi eindiegið
nða hátíðahaldið við einhvern söguleg-
n merkisdag, þá fóru þeir góðu hálsar
ð stinea upp á ýmsum dögum í stað 2.
Ágúst. setn mæt.ti skoða sent íslenzka
nerkisdaga, og svo settu þeir út menn
út um allar byggðir til þess að vinna á
nóti 2. Ágúst. og fá fólk til að viðtaka
einhvern annan dag, og er hringlið með
þetta hátíðarliald út um islenzku bygð-
rnar beinlínís afleiðing af því óþokka-
braski þeírra fáu manna sem gengist
hafa fyrir þeirri almennu sundrung sem
ú er orðin út af því máli. I stað 2.
Ágúst hefir. sem ég man til. verið
stuncið upp á 18 Júní, 24. Júní, ýms-
im dögum í Júlf og 10. Ágúst. og hefir
fólk sumstaðar í byggðuin íslendinga
lér slegið upp skemmtisamkomum ein-
livern dag að sumrinu og kallað það
fs'endingadagshald, án þess þó að séð
verði að Islendingar hér vestanhafs að
hvllist noKkurn einn dag frernur en 2.
Vgúst, sem sameiginlegan íslenzkan
ijóðmintiinvardag.
Eftir 6—7 .ára langa baráttu gegn
Agúst, hugkvæmdist útgefendum
Lögbergs það snjallræði. að flýja ánáð-
r Heimskrinuluraanna i því aucnamiði,
að þeir í sameiningu kynnu að geta upp-
götvað einhvern sögulegann roerkisdag.
sem til nokkurs væri að nefna móti 2.
Agúst, til hátíðahaldsins. Mig rainnir
að Sigtryggur væri hvatamaðurinn að
tví atviki. — Ritstj Lögbergs tók nú
höndum saman við “eiturdækju-rit-
srjórannsem hann hafði svo kallað.
því nú voru góð táðdýr. Eggert Jó
hannsson, þáverandi ritstj. Hkr., var
eins og aðrir, orðinu leiður á þessu þófi.
og til þess að bera ekki ábyrgð á því að
fietta Islendingadagsþref héldi áfram.
þá í.ók hann (og fleiri 2. Ág. menn) er-
indi mótstöðumauna sinna vel, ef ske
kynni að með þvf leiddi til samkomu-
ags í málinu.—og skal það sagt honum
afsökunar. — Loks komst E. J. að
þeirri niðurstððu. að þincsetningardag
ur íslands í fornöld væri ltelzti dagur-
sem tiltök væri að nefua móti 2.
Ágúst i þessu skyni. Og eftir því sem
hann komst næst, þá mundi hann vera
tímabiliwu frá 11. til 17. Júní. en aðr-
ir telja hann frá 2l. til 27. Júni. En
hvað sem því nú líður, þá tóku Lög*
bergingar tveim höndum þessum happa-
fundi, en nú var þó eftir að ákveða
Dr. M. B. Halldorson,
'—HENSEL, N.-DAK.—
Skrifstofa uppi yfir Minthorn’s
lyfjabúð.
/
Islendingar athugið
Þrátt fyrir hið afarháa
verð á inj'ili, þá sel ég
nú (i hálftunnum) tví-
böÁur 12c. pundið og-
hagldabrauð á 8c. pd.
Eg legg og- sjálíur til
tunruna iih'eg- ókeypis
G. P. Thordarson.
Heyrnarieysi
og suða fvrir eyrum læknast
—með því að brúka—
,0 Wilsons Common
~ Sense Ear Drums
Algerlega ný uppflnding;
frábrugðin öllum öðrum
útbúnaði. Þetta er sú
eina áreiðanlega , hlúst-
Íiípa sem til er. Ómögu-
egt að sjá hana þegaí'
búið er að láta hana í eyr-
að. Hún gagnar þar sem læknarnir
geta ekki hjálpað.—Skrifið eftir bækling
viðvíkjandi þessu. Verðið er, með full-
komnum útbúnaði, $5.00 parið.
Karl K. Albert,
P. O. Box 589 503 Main St.
WINNIPEG, MAN.
N . B. Pantanir frá Bandaríkjunum
afgreiddar fljótt og vel. Þegar þið
skrifið þá getið um að auglýsingin hafi
verið í Heimskringlu.
Góðir landar!
Komið á hornið á King & James
St. Þar er margt sem ykkur girnir að
sjá. Þar fáið þið alt sem lítur að hús-
búnaði, svo sem RÚMSTÆÐI með öllu
tilheyrandi, HLIÐARBORÐ, ný og
og ^ömul, STÓLA. forkunnar fagra,
MATREIÐSLUSTÓR af öllum mögu-
legum stærðum, OFNAR og OFNPÍP-
UR, ljómandi LEIRTAU, og margt
fleira sem hér yrði of langt upp að telja.
Alt þetta er selt við lægsta verði.
Við vonutn að þið gerið okkur þá
ánægju að koma inn og líta á samsafnið
áður en þið kaupið annarstaðar, og þá
sjálfsact að kaupa ef ykkur vanhagar
utn eittlivað.
Gætið (tess að kaupa ekki köttinn i
sekktium.
Yðar þénustu reiðubúnir
Fálson & Bárdal.
OLI SIMONSON
MÆLIR MEÐ SÍNU NÝJA

LL
Fæði $1.00 á dag.
1.
7 IS .llain Str.
Lítið á eftirfylgjandi verðlista á
hinni nafnfrægu Lisk’s Blikkvöru,
sem er ábyrgst að riðga-aldrei. Hún
fæst í harðvörubúðinni hans
TRUEMNER,
mmw i Cavalier.
Mr. Truemner ábyrgist vöruna sjálfur
og lofar að gefa ykkur nýjann hlut fyrir
sérh vað eina sent þið kaupið af Lisks
Blikkvöru ogsetn riðgav hjá ykkur með
sómasatnlegri brúkun.
Áður seldar Nú á
!6 potta fötur 90 cts. 67 cts.
14 potta fötur 75 “ 55 “
12 potta fötur 70 “ 52 “
14 " með sigti 81.10 78 “
17 potta diskapönnur 90 ct. 70 “
No 9 þvatta Boilers $2 50 81.90
J. E. Truemner,
Cavalier. N-Dak.
Kaupið þér
<*ott brauð ?
Það er spurning sem hver heimil-
isfaðir ætti að íhuga nú. þegar
brauð er svo ódýrt ekki nema
5-6 c. braudid.
Því þá ekki að kanpa bnð bezta
bianð sem búið er til i Catiada,
sem er áreiðanlega brauðið hans
Boyd’s
Þá fyrst finnur þú misrauninn
sem er á brauðum ýmsra bakara.
Kallið á einhvern af keirurum
vorum og varzlid við hann.