Heimskringla - 21.07.1898, Blaðsíða 3
HEIMSKRINGLA, 21. JÚLI 1898
Eaddir utan að.
Með þessnri yfirskrift stendur æði-
löng og illskíftin grein í Lögbergi 14.
þ. m. Og er ritstj. þar. eins og áður
fyrri og alla tið, að taka sína eigin
sVörtu hlið — skuggaog bletti 17. Júní
flokksins —, og reyna að festa þá og
breiða yfir málefni 2. Ágúst manna.
En eins og skugginn verður að fylgja
hverjum einum fram að grötinni, eins
mun lygin, óbilgirni og skammir fylgja
ritstj. Lögber. s fram í dauðann, að því
leyti að dæma, sem framkoma hans er
nú í íslendingadagsmálinu, og hvor-
tveggja verður að lifa oglafaásinni
eigin rót, og því verður jafn ómögulegt
fyrir ritstj. að flytja sínar og sinna sak
ir ójafnað, ofbeldi samþyktabrot og
o; laga-riftanir, og færa okk-
ur það til skuldar 2. Ágúst-mönnum,
eins og að taua sinn eigin skugga og
festahann við okkur, og get ég þvi
verið fáorður til hans. En til þeirra
manna sem skrifa um þetta Islendinga-
dagsmál eins og sanngjarnir og skyn-
samir og heiðvirðir menn, vildi ég
segja fáein orð. Og er þá fyrst, að hra.
E. H. Johnson i Spanish Fork, Utah.
hefir skrifað prýðis fallega um þetta
mál. Hann er vitanlega maður sem er
meira hlyntur 2. Ágúst en 17. Júní,
hefir góða greind og þekking til að
. meta gildi hvortveggja dagsins sem um
ei þráttað, því er það partur af göfug-
lyndi að gefa eftir sinn hlut með fall-
egum og skynsömum orðum og vilja
þar með vinna þjóð sinni sóma, koma á
frið og eindrægni í þessu máli, og eru
tillögur hans í alla staði, fyrir mitt álit
góðar og virðingarverðar, og var hrein-
asti og bezti vegurinn til að leiða þetta
mál til lykta. En því er ver, E. H. J.,
að nú er það of seint. Það verður að
segja sannleikann, og hann er þessi:
Hitinn og stifnin er orðin svo mikill á
báðar hliðar hér, að hvorugur flokkur-
inn mundi að svo stöddu trúa öðrum
til réttlætis eða sanngirni í gegn um
atkvæða-smölun eða nokkur önnur
upphugsanleg ráð. Ekki heldur mundu
2. Ágúst-menn reiða sig á að hinn
flokkurinn héldi nokkra samþykt, ef
hann væri í minni hluta. Það eina er
getur lagað þetta mál nú er það, að
landar heima — á þingi— ákveði og lög-
gildi daginn. Það er líka aðal-prinsíp-
ið sem ég hefi gengið út frá að spyrna
á móti allri breyting og hringlanda-
skap, þar til dagurinn verður lögákveð-
inn á Islandi, þá mundi og verða fyrsti
maður að breyta ef á þyrfti að halda til
að taka upp sama dag. En ég skal við
urkenna, og finn sárlega til, að þeir
heima eru dauðans seinir og sundur-
þýkkir, engu betri en vér, og því ef til
vill ómögulegt að bíða eftir þeirra sein-
læti'
Það er h'klega enginn efi að tillögur
hra. E. H hefðu haldið þessu máli í
friði og sátt nú, ef Þær hefðu verið
brúkaðar áður en "áttmenningaráðið”
var myndað, sem var fyrsta kraftaverk
17. Júní manna, og sem sumir kalla
"Brúðkaupið í Kana”. Eg hefi aldrei
borið nokkra virðingu fyrir þeirri til-
raun, af því hún fæddist á afturfótun-
um, eða eins og þar stendur: “Alt
framstykkið var aftan á”. Þjóðarvilj-
inn var þar allur aftan á, en þeir á
undan, í staðinn fyrir að hann átti að
vera á ,undan en áttmenningarnir Tað
fæðast af honum. Og fyrir þenna voða
lega vanskapnað hefir þeim ekkert unn
ist til góðs; beztu og skynsömustu
mennirnir gengið þegjandi burt og
aldrei látið til sín heyra; Sigtryggur
einn haldið áfram að gera kraftaverkin.
allri sátt og samvinnu til skaða og
skammar alt fram á þennan dag, því
það er æfinlega alt framstykkið aftan á:
skammir, hroki og uppnefrii til ein-
stakra manna og félaga á undan, en
skynsemiu og málsmiðlunin á eftir. Og
svo skal ég með virðing og vinsemd
fyrir rithætti og tillögum hr. E, H. vísa
honum til greinarinnar i Lögb.. sem
ég mintist á. Og hann er svo skýr mað
ur að hann sér að slíkt er að hella olíu
í eldinn, þar sem áreiðanlegur sannleiki
að vér 2. Ágústs-meun erum meir en §
partar af fullorðnu fólki i þessum bæ.
og því óhugsanlegt að vinna okkur með
ofbeldi og rangindum.
Þar sem hr. F. Hjálmarson í Graf
ton heldur fram, að hatur og óvildein-
stakra manna eða félaga spilli hér
mestu, þá hefir það allsekki verið sann
leikur hingað til. Einungis annar
flokkurinn — 17. Júni-menn —, sem
hafa viljað breyta til. hinir ekki. Uin
þetta hefir verið barizt. Og þó ritstj.
Lögb. segi að hat.rið sé nú einungis á
2. Ágústs-manna hlið, þá er það arg-
asta illkvitni og ósannindabuli, sem
enginn lifandi maður trúir, sem gætir
að hatrinu og vonzkunni sera er alt í
gegn um þessa Lögb.-grein, þar sem
þetta stendur. En eins ogéggat um
áður. þá er við öllu illu að búast nú á
báðar hliðar jafnt. Og hvenær byrjaði
svo þessi ójöfnuður ? Hann byrjaði
þegar 17. Júní-menn brutu frið og sam-
þykt þessa máls í vor, þegar þeir urðu í
svo afskaplegum minnihluta, hlupu svo
af stað. Ja, ætli það megi ekki taka
upp orð meistarans: ‘‘Ijúgandi og rægj-
andi”; og læssum ósköpum hefir haldið
áfram öðruhvoru síðan. Og frammi
fyrir öllum sem þessar línur les, þá
segi ég. Þetta er sannleikurinn í þessu
máli, og ekkert annað.
Lárus Guðmundsson.
Nafional Hotel.
Þar er staöurinn sera öllum ber saman
um að sé hið ódýrasta ogþægilegastaog
skemtilegasta gestgjafahús í bænum.
Fæili nd eins á> I JIO n dng.
Ágæt vín og vindlar með vægu verði.
Munið eftir staðnum.
NATIONAL HOTEL.
HENRY McKITTRICK,
—eigandi.—
Fæði að eins $1,00 Á DAG.
Grand Pacific Hotel.
B. P. 0’l)on»hoc, eigandi.
Ágæt herbergi og öll þægindi sem'beztu
hotel geta veitt. Beztu vín og vindlar.
larket S'reet Gegnt City Hall
---WINNIPEG, MAN.---
####*############*########
#
*
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
Fleury
Þar er staðurinn sem kjörkaupin fást. Hann er nýhúinn að kaupa
mikið af karlmanna, drengja og stúlkna "BICYBLE CAPS.” hvítum
og bleikum. Þessar húfur eru Ijómandi fallegar, og kosta aðeins 25c.
Einnig mikið af nærfötum, 85c, parið. Ljómandi hálsbindi, 2Jc. og
yfir. Karlmanna og drengja stráhattar; 25c. og yfir.
13. W.
564 Hain Street
Beint á móti Brunswick Hotel.
P. S. Að eins fáeinir klæðnaðir eftir af hinum ágætu "S. B. square
cut front” fötum- Bæði svört og grá,—al-ull. Aðeins $10.00
#
s
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##########################
Bicycle
^ Ef þú vilt fá þér góðan ^
t
4
t
i
4
t
\
t
4
4
\
4
\
\
4
^ Þá er þér bezt að kaupa
* Qendron eda Reliance. j
t Það eru beztu reiðhjólin sem nokkurstaðar eru seld hér í Winnipeg. 4
t
4
D. E. ADAMS i
j) Næstu dyr fyrir norðan Pósthúsið. 407 MAIN STREET t
4 . ---— --- ‘ 4
4 Karl K. Albert íslenzkur umboðsmaður. 4
r
FYRIR
FJÖL-
SKYLDR
Heimavinna
Við viljum fá margar ijölskyldur
til að vinna fyrir okkur heima hjá
sér, stöðugt eða að eins part af
tímanum. Vinnuqfnið sem við
sendum er fljótlegt og þægilegt.og
\ sendist okkur aftur með pósti þeg-
[■<r það er fullgert' Hægt að inn-
“ vinna sér m.kla peninga heima hjá
sér. Skrifið eftir upplýsingum.
THESTANDARD SUPPLY CO.
l)ept. B., — London, Ont.
í
Þegar þú þarfnast fyrir blerangn
----þá farðu til-
rivivEAixr.
Hann er sá eini útskrifaði augnfræðing-
ur af háskólanum í Chicago, sem er hér
í vesturlandinu. Hann velur gleraugu
við hæfa hvers eins.
\V. K. Inniun á Co.
WINNIPEG, MAN.
Maurice\j Opið dag og nótt
Agætt katti Restaurant.
517 MAIN STR.
Þið fáið hvergi jafngóðar og ódýrar
máltíðir í bænum.
flaurice Nokes
eigandi.
Til skiftavina.
Eg er nýbúinn að fá miklar byrgðir
af Roger Bros. silfurtaui. Ómögulegt
er að fá heppilegri brúðkaups eða afmæl-
isgjafir, en eitthvað af því. Komið inn
Qg skoðið vörurnar hvort sem þér ætlið
að kaupa nokkuð eða ekki.
Munið einnig eftir
að R. Branchaud, úr- og guílsmiður í
Cavalier, N. D., gerir betur ag ódýrar
við úrin, klukkurnar eða gullstássið
ykkar heldur en nokkur annar.
R. Branchaud,
Cavalier, N. Dak.
POLYNICE OLIA
---LÆKNAR----
BAKVERK, HÖFUÐVERK
OG ÖlL ÞESSKONAR VEIKINDI,
GIGT OG MELTINGARLEYSI.
Þessi nýjæfranska uppfinding hefir
verið brúkuð og sýnt góðan árangur á
Bellevue spítalanum í New York. How-
ard spítalanum í Philadelphia.Maryland
og John Hopkins háskóiunum í Balti-
more, bæjarspítalanum í Montreal og
mörguin öðrum spítölum í stórborgum.
Það sem læknirinn segir.
John Hopkins University,
Baltímore, 5. Apríl 1897.
Reynsla sú sem hefir verið gerð hér á
spítalanum, undir minni umsjón, ,á
Polynice Olíu. hetír gefist ágætlega. Ég
ráðlegg því öllum að brúka hana við
allri gigt.
(Undirskrifað). Dr. F. L. ROGER.
POLYNICE OLIA
sendist — flutningsgjald borgað — við
móttöku verðs 50c., af hinum nafnfræga
franska læknir,
Dr. A. Alexandre,
1218 G Street, N. W.
Washington, D.C., U.S.A.
Stærsta Billiard Hall í
Norð vestrlaudinu.
Fjögur "Pool”-borð og tvö "Billiard”-
borð. Allskonar vín og vindlar.
liennoii & Hebb,
Eigendur.
Maohattan Horse and Cattle Food
er hið bezta þrifafóður handa gripum.
Tilbúið af R. H. Peel, Winnipeg, Man.
Mr. Gunnar Sveinsson mælir með
þessu gripafóðri.
John O’Keefe,
prófgenginn lyfsali,
CAVAVIER, N-D.
Meðöl eftir læknisfyrirskrift afhent
á hvaða tíma sem þarf.
Búðin opin nótt og dag.
B. G. SKULASON
ATTORNEY AT LAW.
SKRIFSTOFA í BF.ARE BLOCK.
Granil Forkx, N. I>.
China Hall
Nú eru nyju vörurnar okkar
komnar. Makalaus kjörkaup
og mikið til að velja úr.
ChinaTHall
572 Main Ht.
L. H. COMPTON, ráðsmaður
Canadian Pacific
RAILWAY-
John O’Keefe-
Steinolia
Ég sel steinolíu hverjum sem hafa vill
ódýrara en nokkur annar í bænum. Til
hægðarauka má panta olíuna hjá G.
Sveinssyni, 131 Higgin Str.
D. McNEIL,
38 MCDONALDST.
Ef þér viljið fá góð og ódýr
Vinföng
Þá kaupið þau að 620 Hain St.
Beztu Ontario berjavín á $1,25 gallonán
Allar mögulegar tegundir af vindlum,
reyktóbaki og reykpípum. Verðið mis-
munandi eftir gæðum, en alt ódýrt.
Beliveau & Co.
Corner Maine & Logan Str.
Austur yfir stórvötnin Mikið niður-
sett fargjald.
Þessi gufuskip fara frá Fort William.
Alberta hvern Föstndag
Athabasca hvern Sunnud.
Manitoba hvern Þriðjud.
Lestin kemur frá Winnipeg til Fort
William kl. 8.50 e. h. hvern Fimtudag.
Laugardag og Mánudag.
Klondike
Beinaleið með C. P. R. til
Wraniel, Glem oj Slapay
S. S. Tartar og Athenian.
Hin stærstu skip sem höfð eru til
Yukon ferða, sérstaklega tilþess ger,
Þau sigla frá
VAFCOUVER og VICTORIA.
hvern laugardag
DREWRY’S
Family Porter
er alveg ómissandi til að styrkja
og hressa þá sem eru máttlitlir og
uppgefnir af erfiði. Hann styrkir
taugakerfið, færir hressandi svefn
og er sá bezti drykkur sem hægt
er að fá handa mæðrum með börn
á brjósti. Til brúks í heimahús-
um eru hálfmerkur-flöskurnar
þægilegastar.
Eðwarfl L. Drewry.
Redwood & Empire Breweries.
Sá sem býr til hið nafntogaða
GOLDEN KEY BRAND
ERATED WATERS.
Bezta vínsöluhúsið
Paul Sala,
eftirmaður H. L. CHABOT,
513 Main Street 513
Gegnt City Hall, Minnipeg.
Beztu berjavín og áfengi.
Bezti spíritus.
Bezta Whiskey
í Manitoba.
PAUL SALA,
531 Maiu Str.
Skrifið eftir bókinni sem lýsir Yukon-
héraðinu, telur upp siglingadaga og gef'
ur aðrar áætlanir og upjlýsingar.
Allir umboðsmenn þessarar brautar
geta selt ykkur farseðla, sem innibinda
bæði máltíðir og rúm.
Snúið ykkur til næsta C. P. R. um •
boðsmanns. eða skrifið til
Robert Kerr,
Traffic Manager,
Winniprg, Man.
Nortlieru Pacific R’y
CME TABLE.
MAIN LINE.
Alrr. Arr. Lv Lv
l,00a 1.30p| Winnigeg l,05p 9,30a
7,55a 12 Ola Morris ‘2,32p 12,01p
5,15a ll.OOa Emerson 3,'23p 45p
4,15a 10,55a|Pembina 3.37p 15p
10.20p 7,30a Grand l'orks 7,05p 05p
l,15p 4,05a Wpg Junct I0,45p 130p
7.8l)a Duluth 8,00a
8.30a Minneapolis 6.40a
8,00a St. Paui 7.15a
10,30a Chicago 9,35a
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Arr. Arr. Lv Lv
ll.OOa l,25p Winnipeg 1.05p 9.a0p
8,30p 11.50a V orris 2,35p 8..-í0a
5,15p 10.22a Miami 4.06p 5.115a
12,10a 8,26a BaJdur 6,20p 12, Od
9,28a 7.25a Wawanesa 7,23p 9.28p
7.00a 6.30a Brandon 8,20p 7,00p
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Lv.
4,45 p.m
7,30 p m
! Arr.
Winnipeg 12.55 p.m.
Port laPra'rie 9,30 a.m.
C. S. FEE, H. SWINFORD,
Fen.Pass. Ag.,St.Paul. Gen.Ag.,Wpg,
— 44 —
reyna að bæla niður.
"Ó.'Natalítt!” hrópaði hanll upp. "Elsku
Natalía mín ! Mun fortiðin nokkurntíma koma
aftur ? Mun þesSum skuggum glæpanna nokk-
urntíma létt af herðum mér ?”
Heyrði hann þá létt fótatak. Hann stökk á
fætur, og var þar kominu Lubin og stóð á milli
tjaldanna. sem hann hafði dregið í sundur.
Það var eitthvað það í svip gamla þjónsins,
sem sagði Basil, að hann vissi alt saman. Hann
steig feti fram og nam þar staðar.
Lubin lét tjaldið falla að baki sér og gaf af
sér lógt hljóð, en lagði armana um hálsinn á
Basil.
"Það er þá Dmitri. ungi húsbóndi minnl”
hrópaði hann, "Dmitri er þá kominn heim aft-
ur. Guði sé lof!”
En svo dróg máttinn úr limum hans, og lá
hann afllaus í fangi hins unga húsbónda síns.
Basil sá uudireins hvað um var að vera.
Þetta hafði fengið svo mikið á Lubin, að hann
hafðí hnigið í ómegin.
Nú var Basil í vanda staddur og voru her
góð ráð dýrmæt, því að vel gat það verið að Lu-
bin yrði kallaður upp á efra loftið á hverju
augnabliki.'
Basil lagði nú þessa meðvitundarlausu byrði
sína í fjarsta hornið ó skotinu; gekk fram í for-
dyrið og var þar alt með ró og kyrð, og fór síð-
an inn í bakherbergin. Þekti hann þar afkima
alla, sem eðlilegt var, Kom hann þaðan brátt
aftur með eina flösku af vodka (brennivíni) og
reypti á Lubin, en hann hrestist skjótlega. í
— 45 —
fyrstu vissihann ekkert hvar hann var staddur,
en með nokkrum orðum gat Basil látið hann
skilja að nú þyrfti að fara bæði varlega og leyni-
iega.
Þeirgengusvo saman út þaðan, hvíldu sig
Við og við og komust svo í herbergi það sem áð-
ur fyrrum hafði verið borðsalur ætfarinnar.
Voru húsmunir þar allir stórgerðir, úr dökkum
útskornum viði. Á hliðarborðinu stóð lampi
einn og kastaði dimmri birtu um salinn og brotn
uðu geislarnir á silfurstaupunum og skálunum,
er þar var mikíð af inni.
Lubin lét þar fallast á stól sinn. “Mér
batnar bráðum”, sagði hann í veikum róm.
"Vertu ekki hræddur; hér kemur enginn að ó-
náða okkur. Það er nú rétt fyrir miðdegisverð-
artíma og vill þá húsbóndi minn engan hafa hjá
sér. Oh, Dmitri, er þetta alt saman draumur
einn ? Ætli að ég vanni upp við það að þú verð-
ir allur horfinn á burtu ?”
Einir þarna í herberginu hálfdinimu, sem
vakti upp hjá þeim ótal endurminningar liðins
tíma, töluðu nú vinirnir saman um fyrri daga—
og svo um ókomna timann. Sagði Basil frá
játningu þeirri sem hann af tilviljun hafði heyrt
af vörum Strelitz kafteins — játningu þeirri sem
sýndi að Basil var ekkí sekur i neinum glæp, en
að Michael hafði lagt ráðin til þess að eyðileggja
frænda sinn fyrir ávinníngssakir.
“Já, ég grunaði þrælinn um það frá því
fyrsta”, sagði Lubin. "Ég þekki nokkuð hvern-
ig maður hann er frá því hann var barn að aldri.
Ég hefi einlægt álitið þig saklausann, herra
— 48 -
spekt. Pashua þótti æfinlega vænt um þig”,
bætti hann við. “Hann mundi vera manna fús-
astur til að gera þér til geðs”.
Sleptu þeir svo tali þessu og fóru að ræða
um mál þau er nú sem stóð voru meira óríðandi.
Með tárin í augunum hlustaði Basil á það, hvern
ig faðir hans hefði fundið myndina, sem hann
hafði málað af skógarverðinum, og að hann
hafði látið flytja hana til Pétursborgar, setja í
umgjörð og hengja hana upp í svefnhsrbergi
sínu. Hvað Nataliu snerti, þá vissi Lubin lítið,
nema það, að hún kom oft til þess að finna Gre-
gory Orfanoff. Gekk þá Basil ekki fastara að
honum, en ætlaði sér að biða þangað til hann
fengi betra tækifæri. Ekki gat hann heldur
fengið neina vissu um það er hann hafði lofað
Strelitz kafteini að komast eftir.
Þeir réðu þaö með sér, að hann skvidi halda
áfram að gera myndina af Gregory Orfanoff, en
skyldi hitta Lubin leynilega að nóttu til. þegar
hann gæti sagt honum eitthvað um málefnið, er
þeim báðum lá þyngst á hjarta.
Lauk svo fundi þeirra við það, að miðdegis
verðurinn kom frá matsöluhúsinu í grendinni,—
því að eitt’af hinum fjölmennu strætum borgar-
innar var þar nálægt —, og fór Basil leiðar sinn-
ar burtu, þegar mennirnir komu inn með rjúk-
andi bakkana.
Fanst honum nú fremur en nokkru sinni
áður, að hann vera útlagi og flækingur, þegar
hann gekk um strætin "i vaxandi rökkrinu.
"Ég held að kafteinn Michael Strelitz sé
ekki það flón að fara að flækjast inn í nihilismus,
- 41 —
gat ekki stilt mig um það. Það var eitthvað, er
knúði mig áfram. Og af því sem ég hefi kynst
þér. þá hélt ég að ég mætti treystaþér — að þú
mundir ekki bregðast trausti mínu. Þú ert mál
ari og atvinna þín lætur þig komast í kunnings-
skap við marga sem stunda sömu iðn. Á sumr-
um ferðast þú um ókunn lönd og hittir fræga
listamenn úr öðrum borgum. Ég hygg að
Dmitri hafi orðið málari og tekið sér annað nafn.
Máské hittir þú hann einhverntíma. Hann var
laglegur, rauðbirkinn drengur þegar þetta stór-
kostlega sorgaratvik henti hann, og hann hlýtur
að hafa breyzt mikið öll þessi ár. En ef að for-
lögin nokkurntima láta ykkur hittast, viltu þá
segja honum að vinir hans hafi ekki gleymthon-
um. Segðu honum að faðir hans sárlega iðrist
þess. sem fram hefir farið, og lifi stöðugt í hugs-
uninni on endurminningunni um sinn tapaða
son. Segðu honum að Lubin gamli trúi þvf að
hanu hafi vei ið saklaus og að hann vildi lífið láta
til að hjálpa honum”.
Nú varð gamli maðurinn allur að gráti og
gat ekki komið upporði, en tárin runnu í stranm
um niður hinar fölu kinnar. Á Basil fekk þetta
mikið og vöknaði honum um augu. Honum var
ómögulegt að tala. Og svo höfðu orð Lubins
vakið tilfinningar hans, að nærri lá að hann
segði þarna undireins hver hann var.
En meðan hann var að bæla niðar tilfinning-
ar sínar, heyrðist skröltaí lijólum úti á strætinu,
og lauk því fyrir framan húsdyrnar.
Lubin stökk út að glugganum og neri af sér
tárin í ákafa. "Húsbóndi minn er kominn aít-