Heimskringla - 13.10.1904, Page 1

Heimskringla - 13.10.1904, Page 1
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ T. THOMAS Iglemknr kaupmaOur selor alskonar matrörn, gler og klœöarörn afar-ödjrt gegn borg- un út í hönd. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ 537 Ellice Ave. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ PhoDe 2620 X ♦ ♦ T. THOMAS, kaupmaður | j umboössali fyrir ýms vo«innarfélög 4 ♦ I Winnipea og Austurfylkiunum, af- T ▼ Kreiöir alskonar pantanir Jslendinga T úr nýlendunum, peim aö kostnaöar- * ‘leftii lausu. Skrifiöeft.ir uppJýsingum til J 5H7 Ellice Vve. - - - Winniþeg J ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ Aug 08 WINNIPEG, MANITOBA 13. OKTÓBER 1904 Nr. 1 Arni Eggertsson 671 ROSS AVENUE Phone 3033. Winnipeg. Kæru skiftavinir! Ég bið yður að muna eftir að heimsækja mig eða skrifa til mín, þegar þ«'r þnrfið að kaupa eitthvað af þvl sem ég verzla með: Fasteignir í bænum og úti um landsbygðina hefi ég hvorttveggja með mjðg rýmilegu verði og góðum kjörum. Peningal&n út 4 fasteignir. Elds&byrgð á hósum og húsmun- munum; einnig lífs&byrgð. Húsavið og annað byggingarefni. Einnig lít ég eftir að leigja hós og hefi hús til leigu. Ef þér hafið fasteign til að selja, þ& sendið mér upplýsingar þeim viðvfkjandi. Arni Eggertsson Offlce: Room 210 Mclntyre Elk Telephone 3364 Fregnsafn. Markverðustu viðburðir hvaðanæfa. hinu mesta skjótræði og harðfengi. Þá ætluðu Japanar að sækja aftur að þeim við Yentai,en Rússar tóku svo hart á móti,að Japanar hrukku til baka. En þr&tt fyrir það þó Rússar fari geyst af stað og Jap- anar hrökkvi fyrir þeiirt í byrjun, þ& eiga Róssar hart og langt hlut- verk fyrir framan sig enn þá, áður en þeir rðka alla Japana burtu fr& Port Arthur. STRIÐS-FRÉTTIR Engin stórtfðindi, sem stendur af austræna ófriðnum. B&ðar hlið- ar sýnast vera lamaðar, og hafa of- reynt sig að undanförnu. Rússar segja f skýrslum sínum, að Japanar hafi mist tildauðs á vfgvellinum 10 þúsund liðsmenn frá 19. sept. til 22. sama mánaðar. Austrænu blöðin staðhæfa samt sem áður, að Japanar búist af megni og hervæðist og ætli að . berja á Rússum eins fljótt og þeim er auðið. Mælt er, að Japanar liafi mist einn af skotb&tum sínum 2. þ. m, suðurundan Liao Tung Peninsula. Hann rakst par á neðansjávar sprengiútbúnað og sökk þegar, en skipshöfnin komst f>ar í hólma og hlaut bjargr&ð. Rússar gera alt, eem f f>eirra valdi stendur, til að ná aftur fr& Japönum vfgstöðvum f>eim, sem f>eir n&ðu um daginn kring um Port Arthur, en f>að hefir ekki hepnast þeim að svo komnu. Mælt er að vistaskortur og harðæri sé & meðal herliðsins í Port Arthur, en vopn og skotfæri yfirfljótanleg. Þann 10. þ. m. komu þær fréttir fr& London, að hershöfðingi Kuro- patkin hafi geflð þann úrskurð her- liði sfnu, að f>að væri kominn tfmi til að það byggi sig hið snarasta með sér til að frelsa Port Arthur f gegn um eld og blóð, dauða og lff. Hagt er, að karlinn hafi með eld- heitri mælgi hleypt svo miklu kappi og ánægju f hermenn sfna, að þeir hafa sungið og dansað fyr- ir honum. Og það hafi allur fjöldi þeirra mælt, að fyrri skyldu f>eir allir deyja, en f>eir frelsuðu ekki Port Arthur undan umsátri óvin- anna. Á undan höfðu blöðin tal- ið mönnum trú um að Kuropatkin ætlaði ekkert að aðhafast að svo stöddu, mundi draga sig burt frá Mukden og leita sér lætra skjóls. En áðvir enn klukkutími var liðinn frá boðskap hans, streymdi herlið hans út um virkislvliðin og virkja- göngin á aðsetursborginni með her- söngum og fagriaðarlStum áteiðis til Port Arthur. Þegar þ;ið kom til Bentsiaputze, sem álitinn er af- arsterkur setuliösstaður Japana, j>á hröktu óvinirnir þá burtu með í vikunni sem leið var á ferð hér f Winnipeg m&lsmetandi maður frá Ástralfu, C. W. Harpt>r að nafni. Hann var spurður að því, nvemig þjóðeign járnbrauta hefði reynst f Ástralfu, og svaraði hann á þessa leið: “Allar í járnbrautir í Ástralíu eru eign f>jóðarinnar og að öllu leyti undir umsjón hennar. í fyrstu voru brautimar, eins og enn á sér all-vfða stað í heiminum, eign sérstakra manna, sem ekki hugsuðu um annað en að raka saman svo miklu fé sem þeim var unt, — og svo tók þjóðin við. Og engum dettur lengur f hug að bera á móti þvf, að reynslan hafi áþreifanlega s/nt það og sannað, að þjóðeign járnbrauta 8é landi og lýð til bless- unar.” “Mín skoðun er, að f löndum sem ern að byggjast ætti |>jóðin skil- yrðislaust að eiga og hafa umsjón yfir öllum samgöngufærum, og þá n&ttúrlega einnig járnbrautunum. Það er óbifanleg sannfæring min, að Vestur-Ástralfa hefði ekki náð f>eim framfömm, sem nú er raun á orðin, ef þióðin hefði ekki tokið í strenginn með því að gerast sjálf eigandi og umráðandi jámbraut- anna, 1 stað þess að selja f>ær í hendur sérstökum gróðabralls- mönnum. Og afleiðingin hefir orð- ið: ódýr flutningur.” Mr. Harper ætlar að ferðast um hér f lar di í þarfir bændablaðs nokkurs. — Henry C. Payne, yfirpóst- mtlastjóri f Bandarfkjastjórninni, dó á miðvikudaginn 5. þ.m. Hann var 60 ára að aldri. Hann hafði verið allengi veikur áður en hann dó. — Kína er byrjað að fara að dæmi Japans f stjómarbótum inn byrðis. Stjórnin í Kfna sendi fyr- ir nokkrum tíma síðan hr. Franz She Nun með fylgiliði miklu til að athuga stjómar-fyrirkomulagið Evrópu og annarsstaðar með þeim &setningi að koma á stjórnarbót f Kína. Hr. Nun hefir nú lokið starfi sínu í Evrópu, og er á leið til Bandarikjanna til að gera athug- anir þar áður en hann fer heim tii sfn aftur — Blaðið “Lelii Banner” segir Lehi sykurgerðar verksmiðjan í Alberta muni búa t.il 320 þúsunc pund á dag, sem sé 16 þúsund doll- ara virði. Sykurrófu uppskeran þ;ir í héraðinu hefir verið ágæt í liaust. Það var byrjað að slá þær þann 21. sept., og uppskeran verð ur 1100 tons & dag meðan & slætt- inum stendur. — Það virðast vera verklegar framkvæmdir hjó þeim þar vestra. — Þorpið Olousk í Rússlandi eyðilagðist af eldi f vikunni sem leið. 500 fjölskyldur eru J>ar hús og matarlausar. Stjórnin f St. Pét ursborg hefir verið beðin að senda tsfarlaust J>á hjálp, sem hún geti veitt þessu fólki. — Fiinm þúsund milur uf iárn- braut.um er fyrirhugað að byggja í Norðvesturlandinu f Canada, svo fij<>tt sem þvf verður við komið. Manitoba, Assiniboia, Alborta og Saskatchewan eru 400 þúsund fer- hjfruingsmflur að rúmm&li og í ínörgum hlutum þessa víðlenda fiæmis eru engar brautir. C.P. R. og C.N. R. félögin hafa J>vf ásett sér að hraða brantalagningu um >essi héruð eins mikið og þeim er mögulegt. í sumar hafa f>au lagt að jafnaði 3 mflur & sólarhring. — Sfðan Laurier-stjórnin lét uppskátt, að þingkosningar f Can- ada skyldu fara fram næstkomandi 3. nóvember, hafa báðir flokkarnir flýtt sér að halda fundi og útnefna menn til sóknar f hverju kjördæmi. Þó er f>vf eigi lokið ennf>&. Con- Bervativar virðast sækja róðnrinn fast og víðast hvar verða & undan Liberölum, sem virðast hafa góðan &huga, en litla samvinnu f fram- ivæmdinni Stjórnin austur frá er ekki búin að fá í kosningasjóð nema 4 millíónir og 600 þús. doll- ara. að sögn blaðanna. Hún met- ur meira að lfta eftir peningum ©g mútufé enn sem komið er. Sá gleðiboðskapur gekk út á meðal Liberalaf Man.ogNorðv.landinu,að Sifton sjftlfur ætlaði að koma þang- að vestur um 10. þ. m. Eftir hon- um biðu þeir svo eðlilega, þar bæði stjóm kosninga og mútufé hér vestra er f höndum hans. Og þar- afleiðandi tefst þeim tfminn og enginn veit f>á hvemig teningun- um verðnr kastað — f vasann sinn. Conservativar hafa farið sér hægt enn þá. Enn þeir hafa unnið í góðu samkomulagi og undir föst- um reglum og án þess að stimpast út af peningum og mútufé, þvf J>eir eru ekki vanir að nota það f kosn- ingum. Conservative - flokkurinn vinnur ætíð af sannfæringu og beztu vitund, en aldrei fyrir p>m- inga, bruðl og mútur. — R. L. Richardsson, fyrvt r- andi þingmaður fyrir Lisejr dæini var nýlega útnefndur, sem þingmannsefni Souris manna, og samþykti hann það. En 9. þ.m. liéldu óh&ðir kjósendur í Brandon kjördæmi útnefningarfund. Þessir sem nú kalla sig óh&ða kjósendur í Brandon kjíiníæmi, kjördæmi Sif- tons sjálfs, innanrfkis-ráðgjafans hans Lauriers, eru flestir atkvæða- miklir Liberalar og fyrrum stuðn- ingsmenn Siftons. Hr. R. Rich- ardson samþykti útnefninguna, þegar Souris menn voru J>vf meira hlynnandi, að hann sækti f Bran- don en hjá 6ér. Hann er sterkur mc>ð þjóðeign járnbrauta og með conservative-stefnunni þar, þó hann og hans menn kalli sig óh&ða. Og þar eð Conservative-flokkurinn hefir enn þá ekki útnefnt þing- mannsefni sitt f Brandon kjördæmi, þ& mælir nokkuð með þvf, að þcrir setji f>ar engan í kosningabarátt- una. Brandon kjönlæmið fyrir sam- bandsþingið samanstendur af 3 fylkiskjördæmum, sem öll sendu conservative þingmenn á fylkis- þingið f kosningunum f fýrra sum ar. Það ásamt fleiru bendir sterk- lega á það, að Conservativar hafi f fullum höndum við Sifton. hvern- ig sem f>eir snúa sér. safni sínu í röð og reglu. Stúdent- ar þessir voru þeir Halldór Her- mannsson og Bjarni Jónsson. I fyrra vetnr byrjaði Dr. Fiske að gefa út enskt tfmarit, er hann nefncM “Mjölni,” og var það ein- göngu um fslenzkar bókmentir og íslenzka rithöfunda, og að honum látnum kemur það í ljós að hann hefir munað eftir Islandi til hins sfðasta. I erfðaskrá sinni hefir hann gefið fé til sjóðmyndunar, er varið skal til framfara og menn- ingar f Grfmsey, og skal það gert eftir tillögum eða ákvæðum r&ð- gjafans á Islandi, er hafi yfirhönd yfir sjóðnum. Sýnir f>að glögglega einkenni J>essa göfuga manns, að hann lætur sér sérstaklega ant um Grfmseyinga, sem eru afskektir og út úr rétt eins og móðir, sem lætur sér annast um f>að barnið, sem veikt er. En svo gleymir hann ekki landinn f heild sinni. Hann gefur I erfðaskrá sinni öll beztu mftlverk, er hann átti, ásamt ýmsum forngripum til listasafns ins í Reykjavík, og fjölda ágætra bóka gefur hann landsbókasafninu. Afarmikið safn af fslenzkum og skandinaviskum bókum hefir hann gefið til Cornell háskólans og fé til þess að stofna embætti fyrir fs- lenzkan mann við íslenzku deildina í J>ví safni. Ennfremur er lagt fram fé til J>ess að gefa út ársrit um fslenzkar bókmentir og fslands- sögu. Uppliæð sú, er hann hefir ánafnað til f>essa, eru $61,000. Er þetta mjög þýðingarmikið fyrir ís- land. Verði fær maður fyrir þvf, eins og vænta mft, að skipa þetta embætti við háskólann, þá eykur það álit Islendinga út & við að stór- um mun og f>á ekki síður tfmaritið, ef það verður vel úr garði gert, sein auðvitað er að miklu leyti und- ir Islendingum sj&lfum konrið. Dr. Fiske var amerfkanskur, ná- lega sá eini þeirrar J>jóða. er veru- lega hefir gefið sig við bókmentum vorum og tekið ástfóstri við f>ær. Gaman væri að sjá þessa íslands- vinar minst f nokkrum ljóðlínum með marki Stephans G. Sia. Júl. Jóhannesnon PIANOS og ORGANS. Heintsr.man & Co. l’iano**.-Hell Orgel. Vér seljam með m&naðarafborKunarsbilmálum. J, J. H McLEAN &. CO. LTD. 530 MAIN St. WINNIPE6. NEW YORK LIFE JOHN A. McCALL, PRESIDENT Siðasta skýrsla félag-sins sýnir að & árinu 1903 hefir það gefið út 170 þús. lífsábyrKðarskírteini fyrir að upphæð 8380. miliónir doll. Á sama ári borgaði fél. 5,300 dftdarkröfur að upphæð yfir 16 miliónir doll., og til lifandi meðlima b«rgaði það fyrir itborgað- áarlífsbyrgðir fullar 18 miliónir doll. Sömuleiðis l&naði félagið $32 þús. meðlimum út & Ufs&byrgðarskírteini þeirra nser því 13 miliónir dollars. Einnig hefir félagið skift á milli meðlima sinna & Síðastl. ári 5J mlión dsll., i vexti af ábyrgðum þeirra í því, sem er $1,250,000 meira en borgaðvar til þeirra & árinu 1902, Lifs&byrgðir i gildi hafa aukist 6 síðastl. ári um 191 millionlr llol larx. Allar gildandi lífs&byrgðir við áramótin voru 91,745 milionir Allar eignir félagsins ern yfir .35SÍJ million Dollars. C. Olafoon, .1. W. morgan. Manager, AOBNT. ORAIN EXOHANOB BUIUDINO, WINNIPEG. t Vinur í verki Vinnulaun í Massachusetts. *---i>y| ijptur hún bðrnin sln blessa bann mann Ofr bera sér nafn hans á mnnni.— P.E. Dr. Danfel Willard Fiske, sem andaðist 1 Septembermán. í Frank furt á Þýzkalandi, var einn þeirra manna, er allra inest hefir gefið gniim íslenzkum bókmentum og opnað augu annara þjóða fyrir feg- urð þeirra og gildi. Hann var fyrr- um bókaviirður og kennari f Norð- urlandamálum við Cornell háskól- ann f New York rfki og þótti hon- um æfinlega mest koma til fslenzk- unnar. Hann las og talaði fs- lenzka tungu, ritaði talsvert um Is- land og hafði tekið ástfóstri við alt sem fslenzkt, var. rétt eins og Karl Kuckler á Þýzkalandi. Dr. Fiske var búsettur skamt frá Flórens á Italfu og átti þar m&lverkasafn og l>ókasafn. Fyrir 2 -3 árum hafði hann hjá sér vetrarlangt 2 fslenzka stúdenta, liigfræðisnema frft Kaup- munuahöfn, til fiess að komu bóka- Nokkrar umræður hafa orðið um það f blöðum Bandarfkjanna hvort innteknamagn vinnulýðsins samsvari íraun og vem kauphæð þeirri, sem menn em taldir að vinna fyrir. Það hefir verið sýnt f New York rfki að þeir menn er vinna við byggingar fyrir frá 26c til 40c, um klukkutímann hafi ekki yfir$lláviku að jafnaði yfir alt árið, sein teljast má lftið kaup *fyr ir handverksmenn. Stjórnin 1 Massachusetts hefir nýlega safnað skýrslum um þettaeini, og sýna þær að reynslan þar er hin sama og f New York. I Massachusetts eru leður- og pappfrsgerð og klæðadúkavefnaður helstu alvinnu- vegirnir, f>ar var talin árgæxka í fyrra, 1903, og [iðnaðinum fleygði þar fram svo nam procent fram yfir það sem var & fyrra ári, en kaupgjaldinu fleygði fram á sama ári um 5| pro cent, eða þvf sem næst, svo að vinnulýðurinn naut fulls hagnaðar af góðærinu. Með- al árskaup vinnendanna, ftn tillits til aldurs eða kynferðis var $471, 23, eða $10,50 fram yfir launa- upphæð livers einstaklings & fyrra ftri, 1902. Braggarar fengu hæst kaup á árinn, eða $854,15. eða $16,52 á viku liverri aðjafnaði. Bmggun er inestmegnis inni- vinna, svo að veðurbreyting hefir ekki söniu áhrif á inntektamagn vinnendanna eins og bygginga og önnur utandyra vinna. Minsta kaup fengu kústagerðarmenn, $314,16 á &ri, eða sem næst $6,40 á viku. En aðgætandi er, að það em mest böm og kvenfólk, sem vinna að þessari iðn. Fullorðnar stúlkur fengu að jafnaði $7 á viku, og er það talið ágætt kaup í því rfki, en unglingarnir fengu $4,80 á viku að jafnaði yfir þá 293 daga á árinu. sem þeir unnu. En laun fullorðinna manna voru allhá, þvf ifðgætandi er að sumir handverks- menn, svo sem múrarar, gera sér svo h& vinnulaun að sumrinu, að þeir geta hvílst & vetrum, en láta þó kaupupphæð ársins verða jafn- háa, eða hærri en goldið er fyrir flest eða öll önnur handverk. Bendingar vestan um haf Svo heitir ritlingur einn eftir hr. Jakob H, Lfndal, prentaður á Ak- ureyri 1904. Bæklingur þessi, sem er f stóru átta blaða broti, 56 bls. að stærð, var ritaðnr hér vestra ár- ið 1901 og hefir því verið seinn f fæðingunni þar lieima. Eins og titillinn ber með sér, er efnið bendingar til íslendinga á Islandi viðvíkjandi atvinnuvegum þeirra; helzt um landbúnað, í 8 köflum: 1) Inngangur; 2) Þúfna- sléttun; 3) um vinnudýr og verk- færi við þúfnasléttun; 4) Um vega- bótavinnu; 5) vatnsveitingar; 6) Um sláttuvélar og hestahrffur; 7) Um vagna, og 8) Um sleða. Þar næst eru athugasemdir um þúfna- sléttun, grasrækt og yrktar korn- tegundir, um sláttuvélar, vagna o. fl., og sfðast er alvarleg ádrepa til ritstj. Þjóðólfs og annara haturs- manna útflutnings fr& Islandi. aðar f riti þessu og sjáanlega fram- settar af einlægum velvilja tillanda vorra heima og áhuga fyrir því, að þær megi verða þeim að notum. Höfnndurinn heldur þvf fastlega fram, að hafrar og bygg og rúgur geti þrifist á Islandi, og bendir á hver aðferð sé bezt til að rækta þær tegundir. Eftir því sem oss skilst á riti þessu, þá vill höfundurinn láta byrja á jafnsnemma að rffa upp túnin á Islandi eins og holtin og móana þar. Hér um verða senni- lega deildar meiningar, og mun margur hyggja, að hollast væri, að láta túnin standa órifin þangað til reynsla væri fengin fyrir þvf, að hægt væri með aðferð hans að gera holtin og móana að arðberandi ak- urlendi. En eins og áður er sagt, eru bendingar ritsins orð í tfma talað til íslenzkn þjóðarinnar og á herra Lfndal þökk skilið fyrir það. Á sunnudagskveldið var brunnu brauðgerðarverkstofur og vörugeymslubyggingar Mr. Boyds á horninu & Portage Ave. og Spence St. Skaðinn er metinn nm $65,000. Það var langstærsta brauðgerðarhús f liorginni . Eld- liðið gat lftið gert, svo byggingin brann alveg. Veggirair standa að mestu uppi, en skemdir. Þeir eru úr múrsteini. Mr. Boyd er dugnaðartnaður og sýndi það bezt við þetta tækifæri. Hann var sjálfur f kyrkju þegar eldsins rarð vart og var að láta prestinn skíra eitt af bömum slnum Hann selur á dag fr& f>000 til 6500 brauð. Kl. 12 um nóttina var hann búinn að setja menn til verka í 3 stíiðum til þess að búa til brauð handa viðskiftafólki sínu næsta dag, og mun marga hafa undrað að keyrslumenn Boyds komu með brauð til þeirra á venjulegum tlma á m&nudags- morguuinn, eftir slfka brennu, er hann þoldi kveldinu ftður. Um unnu hjá hon- um. Höf. heldur þvf hér fram, að ís- lendingar á Fróni hafi ekki fylgst með framþróun heimsþjóðanna í þvf að taka upp bættar vinnuvélar og önnur starfsfæri til eflingar iðn- aði. En aðal þungamiðja ritsins er að sýna, hvernig höfundurinn telur heppilegast fyrir landa vora á Fróui að nota umbótatól nútfm- ans við bústörf sín. Vill hann láta plægja upp tún öll, holt og móa og komft því f gras, korn, hafraog bygg ] eitt hundrað menn akra, og af því íslenzkir hestar séu svo litlir, vill hann láta ala upp og nota uxa til dráttar. Sj&lfur kveðst hann hafa fundið upp plóg, er rist geti alt að 12 þumlnngum f jörðu niður, og mundi hentugur f þýfi & Islandi. Til að slétta og jafna á eftir vill hann svo nota brotplóga og lierfi. Sjálfsagt þykir honum að slftttuvélar séu alment upptekn- ar og hrífur, og telur það mundi koma að góðum notum. Sörnu- leiðis vill ljann láta beita vögnum og sleðum til flutninga. Margar bendingar eru vel liugs- VOTTORÐ. Eg þjáðist. af gigt, 1 baki, svo ég var frá verkum og þoldi ekki við, Ég fekk L. E. meðölin hjá K. Á. Benedikisson, og var orðinn albata eftir hálfan dag og gekk til vjnnu minnar. Kg h,-fi reyntþau í fleiri tilfellum og reynzt þau ágæt, og verð aldrei án fæirra, og mæli með þeim við þá sem meðala þurfa við. Winnipeg, f Júlf 1904. B. GuðmnndssoR.

x

Heimskringla

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.