Heimskringla - 10.11.1904, Page 1

♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦ T. THOMA5
♦ ♦
♦ Islenzkur kaupmaöur J
J selur alskonar matvöru, gler og Ý
^ klæöavöru afar-ódýrt gegn borg- ▲
^ un út 1 hönd. ^
! 55t7 Ellice Ave. Phone 2620 ♦
♦ ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦ 5
T. THOMAS, kappmaður
umboössali fyrir ýms verzlunarfélög
1 Winnipeg og Austurfylkjunum, af-
^reiöir alskonar pantanir Islcndinga
ur nýlendunum, peim aö kostnaöar-
lausu. Skrifiö eftir upplýsingum til
557 Ellice Ave. - - - Winniþeg
XIX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA 10. NÓVEMBER 1904
Nr. 5
Arni Eggertsson
671 ROSS AVENUE
Phone 3033. Winnipeu.
Kæru skiftavinir!
Nú er tfminn til J>ess að kaupa
lot til J>ess að byggja á í vor, eða
selja aftur í vor. Eftir kosning-
arnar hefir fólk meiri tíma til þess
að kaupa og er alveg vfst að lot
stíga pá i verði.
Lot á Furby St. fyrir $20 fetið
Lot á Victor St. ‘ $800 lotið
Lot á Beverly St. “ $9 fetið
Lot á Simcóe St. “ $9 “
(það er mjög lágt)
Lot á Pacific Ave. $500 lotið
Lot á Ross Av., $500 lotið
Lot á William Ave., $350 lotið
Eg hefi peninga að lána fyrfr 6V2
per cent og upp.
Arni Eggertsson
Offlce: Room 2L0 Mclntyre Elk
Telephone 3364
Fregnsafn.
Markverðustu viðbur^ir
hvaðanæfa.
STRlÐS-FRÉTTIR
1. Nóv. Rússar og Japanar
halda áfram, bæði áhlaup á Port
Arthur og landorustur. Mannfall
ógurlegt meðal Japana við Port
Arthur.
2. Nóv. Áhlaupin á Port
Arthur halda áfram með feykna
'ákafa. Stórskotin heyrast alla
leið til Chefoo. Rússar í Chefoo
segjast ekkert hafa frétt frá setu-
liði Rússa í Port Arthur tvo síð-
ustu daga, en þá hafi því liðið vel.
Japanar auka af öllnm mætti her-
lið sitt |>ar. Mælt er að yfir 5000
japanisk lfk liggi óhreifð og ógraf-
inn á hæðunum kringum Port
Arthur og sum þeirra hafi legið
J>ar yfir tvo mánuði, Loftið er
orðið eitrað og pestnæmi svo mikið
að undrun sætir.
3. Nóv, í dag er fæðingardag-
ur mikadoans sjálfs. Rússar í og
kringum Chefoo eru órólegir og
kvíðafullir og geta þó ekkert að-
hafst. Staðhæft að Japanar geti
ekki unnið Port Arthur með minna
manntjóni en 50,000, en það lið
hafi J>eir ekki til að kasta á vfg-
völlinn. Vörn og útbúnaður Rússa
J>ykir langt um meiri en nokkur
hafði hugmynd um.
Páfinn spáir þvf að guðleg for-
sjón hljóti bráðlega að taka f taum-
ana. Austurlanda ófriðurinn sé
ekkert strfð, engin hernaðar aðferð
heldur beint áfram mannsláturs-
tfð. Alt sé notað og reynt til að
drepasem flesta, bœði óvini ogeig-
in liðsmenn. Teljast Japanar J>ó
á undan I mannslátrun, einkum
sinna eigin manna. Páfinn hióp-
ar á hinnsvonefnda mentaða lieim,
að skerast í þenna manndrápsleik
og Lta Rússa og Japana hætta
strfðinu.
Ummerki stríðs og eyðilegg
ingar á Shakke völlunum eru hin
óttalegustu, sem á nokkrum vfg-
velli hafa sést enn J>á. Japanar
hurfu þar undan, og sýnast enga
von liafa um sigur.
4. Nóv. Japanibkur sjóflota-
foringi dæmdur til dauða, og bar-
inn f hel með hnútasvipu af bezta
vini sínum. Honum var kent um
að hann hafi lfttið Rússa vita um
útbúnað og ástand Japana þegar
Vladevostok-flotinn eyðilagði her-
skip Japana: Hitacki og Maru.
Hann á að hafa sent Rússum firð-
skeyti bæði um þetta og annað. Þó
eru engar sannanir fyrir dómi og
drápi þessa liðsforingja nema það
að bankaávísun sást hjá honum, er
nam $12 f>ús., og hefjast átti á
Russian Chinese bankanum.--------
Engar merkar fréttir frá stríðinu í
dag.
5. Nóv. Japunum gengur bet
ur að sögn, Þeir eiga að hafa náð
Wantaihæðum, sem er ein aðal-
vfgisvörn utan við Port Arthur,
skotið nokkur flutningsskip f kaf
og kveikt f einu herskipi Rússa.
Má vera að fréttin reynist ósönn.
Það fylgir sögunni, að mannfall
Japana hafi aldrei verið ægilegra
en nú.
í kolanámum f Pennsylvania
sem Greenwood-náma og Lehigh
Cóal and Navigation-félagið á, hef-
ir verið eldur sem stöðugt hefir
brunnið í sfðastl. 50 ár. Tilraunir
hafa verið gerðar til að kæfa hann,
en það hefir með öllu mislukkast.
Eldur J>essi hefir eyðilagt mörg
hundruð millíónir tonna af góðum
kolum. Hann les sig eftir kola-
lögunum. Nú á að kæfa hann og á
að verja til J>ess 1 millfón dala,
Það er áætlað, að það taki 2 ár frá
þessum tíma þar til búið er að
kæfa hann. Eldur þessi er ekki
sem vanalegur eldur; hann sést
ekki brenna og honnm fylgir eng-
inn reykur. Upp úr gjótum, hol-
um og sprungum stfgur brenni-
steinsgufa. Brenna þessi er mörg-
hundruð fet niður f jörðina og er
eldhafið þar engu minna en í mörg
um eldfjöllum sem gjósa. Menn
vita að sum kolalögin þar eru 60
feta þykk og kolabyrgðirnar af
beztu kolategund. Jörðin hefir
fallið saman og sokkið niðu1’ á
mörgum stöðum. Eldu1 inn er bú-
inn að eyða kolalögunum undan
nenni svo hún verður að falla nið-
ur. Fólk sem b/r þarna nálœgt
er dauðhrætt og b/st við að heim-
ili þess og land geti J>á og þegar
sokkið.
Eins og kunnugt er fer fram
forsetakosning í Bandarikjunum
8. þ. m. Roosevelt, sem tók við
eftir dauða McKinleys, sækir um
fosetatignina fyrir Repúblíkana,
en Parker dómari er forsetaefni
Demókrata. Það hafa blöðin hér
í Canada sagt, að þegar Roosevelt
tók við forsetaembættinu hafi hann
sýnt að hann ætlaði og vildi brjóta
niður ofurvald okurfélaganna. En
þegar hann ha'i reynt [>að um
tlma, hvarf liann frá stefnu sinni,
og hefir iftið nm það fengist nú f
seinni tíð, og nú hafa sumir for-
menn einmitt þessara „Trust‘‘
samkunda styrkt Roosevelt, þess
vegna er það talið víst, að hann og
þeir séu í góðu samkomulagi.
Bendir þetta sterklega á að hann
vinni í nafni Repúpblíka, þegar
Parker dómari, sem er mikilmenni
eins og Roosevelt í margan
máta byrjaði kosningasóknina,
þótti mörgum hann fara óþægileg-
um orðum um Filipseyja-strfðið,
og hernaðarhaldið þar syðra. Þetta
var illa meðtekið hjá mörgum.
Hann vildi að Bandarfkin legði
þar minna í sölurnar af fé landsins
og herafla. Yar þetta óvinveitt,
þá J>egar. En þegar vörn og sókn
er að enda á milli J>essara forseta-
efna, sýnist sem Parker dómari hafi
allajafna fetað sig upp á við, en
Roosevelt þokast ofan á við. En
J>rátt fyrir það bendir alt á að Par-
ker tapi, enda stóðu málin þaanig
milli flokkanna þegar f byrjun, að
Roosevelt var ósigrandi. Hann
hafði auðfélögin á bak við sig.
Enginn efi er á að hann er mikil
menni, en það er ekki jafnljóst að
hann hefir f mörgu, ef ekki flestu,
horfið frá þeirri stefnuskrá sem
hann myndaði sér þegar í upphafi,
Parker er ágætis maður að sögn
og liinn heiðvirðasti og stefnufast-
ur. Alt bendir á, J>rátt fyrir það,
að hann verði í minni hluta.
Kosningar eru nýafstaðnar í
Nýfundnalandi. Fyrverandi stjórn
komst til valda aftur með allmikl-
um yfirburðum.
Af þvf að Laurierstjórnin komst
til valda aftur, þá hefir Ross for-
sætisráðherra f Ontario ákveðið að
leysa upp þingið þar og ganga óð-
ara til kosninga f skjóli Lauriers
og Liberala í Canada. Það er betra
að grfpa kosningavélaáhöldin áður
en alveg er kulnað í glæðunum.
Alt bendir á, að Ross verði stór-
kostlega undir, þótt hann og Lau-
rier kaupi .atkvæði I tuga þúsunda
tal' fyrir peninga þjóðarinnar, er
nú hefir gefið sig kaupum og söl-
um á vald f pólitfk, af sfðustu
kosuingum að dæma
Merkile^; rafma<»nsvél
íslendingur sýnir nýja upp-
götvun í rafmagnsfiæði
á sýningunni í
Öt. Louis
Landi vor, herra Hjörtur Thord-
arson, rafmagnsfræðingur í Chi-
cago, sýnir meðal annars á lieims-
sýningunni í St. Louis merkilega
rafmagnsvél, er hann hefir sjálfur
uppgötvað og látið smfða. Stór-
blaöið “The St. Louis Republic’’
flytur 21. f.m. eftirfylgjandi grein:
1 gærkveidi fór fram 1 fyrsta sinn
opinber sýning á transformer*)
þeim, er C.H.Thordarson í Chicago
hefir smfðað. Sýningin fór fram
úti fyrir aðal-innganginum á norð-
urhlið rafmagnshallarinnar.
Uppgötvun þessi var í vikunni
sem ieið s/nd hinum aðkomnu raf-
magnsfræðingum, og var |>að ein-
róma úrskurður J>eirra, að hún væri
ein af J>ýðingarmestu uppfundn
ingum þessarar tfðar í rafmagns-
fræði.
Rakinn f loftinu í gærkveldi
gerði s/ninguna örðugri viðureign-
ar ón ella, en hún fer fram aftur í
kveld á sama stað, og til þess að
almenningur geti beturnotið henn-
ar, verður rafmagnshöllin og húsin
f grend við hanahöfð ímyrkrimeð-
an á sýningunni stendur.
Þótt ekki gætu allir áhorfendurnir
skilið það, sem sýnt var, varð mönn-
um starsýnt á það, einkum meðan
á því stóð, að tju feta löngum raf-
magnslogum var hleypt gegn um
loftið milli rafmagnsþráða frá vél-
inni.
Prófessor Goldsborough, for-
stöð umaður rafmagnsdeildarinnar,
sagði í gærkveldi um þessa s/n
ingu:
“Þessar tilraunir eru. hinar full-
komnustu, sem á sfðustu tfð hafa
gerðar verið með rafmagnsverk-
færum til að senda afl í mikla fjar-
lægð.
“öem stendur er afl ekki sent
<jengra en 150 rnflur og til J>ess þarf
*) Transformer nefnist sú raf
magnsvél, er breytir þrýstingarafli
rafmagnsstraumsins. Vél sú, sem
hér er sagt frá, er merkileg sökum
þess, að hún framleiðir margfalt
meira þrýstingarafl í straumnum,
en nokkrar aðrar vélar af þvf tagi,
sem nú eru brúkaðar. Það er svo
torvelt að smfða þessháttar vélar,
að mönnum hefir ekki tekist það
fyr en nú.—Eitstj.
J>rýsting, er nernur 60,000 volt**).
í þessum tilraunum er notað 500,-
000 volt og er það svo mikil þr/st-
ing, að með henni mætti senda afl
í 1,000 mflna fjarlægð eða meir.
“Tilraunir þessar vekja mikla
eftirtekt meðal rafmagnsfræðinga,
vegna þeirrar úrlausnar, sem þær
gefa um sending afls með rafmagni
í mikla fjarlægð. Þær eru mjög
tilkomumiklar og stórfengilegar að
sjá, og s/na rafmagnsloga 5—10
feta langa” ***)
Þær verða s/ndar á hverju kveldi
milli kl. 8V2 og 9 og ættu að vekja
mikla eftirtekt hjá almenningi.”
(B. B. J.í Vínlandi).
TACOmA, WASH. 30. Okt. 1904.
Hra ritstj. Hkr.
Af því að engar fréttir af Ta-
coma-íslendingum hafa birzt f
íslenzku blöðunum, þá leyfi ég mér
að senda Hkr. nokkrar línur.
Lítið hefir borið til tíðinda
meðal landa hér, enda eru þeir
mjög fáir—að eins 8 fjölskyldur—
Samt hafa verið haldnar hér nokkr-
ar skemtisamkomur, nefnilega:
jólatréssamkomur, danssamkomur
og brúðkaupsveizlur og hafa verið
tvær af þeim sfðastnefndu. Hina
fvrstu íslenzku brúðkaapsveizlu
héldu þau Mr. O. Ólafsson og Miss
Þurfður Christianson á gamlárs-
kvöld 1902, þegar þau voru gefin
saman í hjónaband af séra Jónasi
A. Siguróssyni. Aftur 25. Júní
1904 voru þau Mr. Henrik Finson
og Miss Ena Macson gefin saman
í hjónaband af enskum presti.—
Foreldrar brúðarinnar héldu stóra
og var skemt sér fram á
morgun.
Enginn efi er á að löndum hér
lfði allvel, og flestir þeirra eru
búnir að koma sér upp laglegu m
íveruhúsum. Auðvitað er hér
skógland mikið og borðviður ódýr.
Sumir landar hafa allfallega garða
cg er það mikill sparnaður að þurfa
ekki að kaupa garðmat. Samt,
kæru lesendur, megið þið ekki
hugsa, þótt vinna sé nóg og kaup
gott, að menn raki hér saman pen-
ingum í stór hrúgur, þvf flest alt
er hér dýrara enausturfrá; t. d,
eru öll aldini eins dýr og oft dýrari
en eystra, og orsakast það af mikl-
um útflutningi til útlanda.
Eins og ég sagði, þáernóg
vinna hér vestur við hafið, og er
verzlunin við útlönd aðalorsökin;
t. d. var sent á árinu 1903 frá vest-
urströnd Bandarfkjanna $5,311.
579 bush. af hveiti, $19,251,523
virði í útlendum höfnum, af þessu
hveiti var 8,342,520 bush send frá
Tacoma og Seattle, Þess ber einn-
ig að gæta, að Tacoma hefir lengst
hveitivöruhús f heimi og er það
230 fet á lengd. Hingað koma
skip frá öllum löndum að sækja
borðvið og má segja að timbur-
verzlunin sé sterkur hlekkur í
framför Washingtonríkisins, Þeir
**) Volt heitir eining sú, sem
mælt er með þr/stingarafl raf-
magnsstraumsins. Rafmagnsvélar,
sem framleiða 500,000 volta þrýst
ingaratí og meir en það, hafa lengi
verið algengar, en þær eru allar að
heita má afllausar, þvf rafmagns-
straumur sá, er þær framleiða, er
svo lítill, að hans gætir varla Vél
þessi er ólik þeim og hefir um 54
hesta afl. Ritstj.
***) Loftið veitir rafmagni svo
mikla fyrirstöðu, að til þess að
koma því eitt fet í gegnum loftið
þarf miklu meiri straumþrýstingu
en þarf til þess að senda það 100
mflur vegar eftir góðum rafmagns-
leiðara, eins og t. d. eyrþræði.
Eitstj.
PIANOS og ORGANS.
HeintKinaii <V C«. I'ianox.--Bell Orgel.
Vér seljam med mánaðarafborBunarskilmálum.
J. J. H- McLEAN 8c CO. LTD.
530 MAIN St. WINNIPEG.
NEW YORK LIFE
JOHN A. McCaLL, president
Síðasta skýrsla félagsins sýnir að á árinu 1903 hefir það gefið út
170 þús. lífsábyrgðarskírteini fyrir að upphæð miliónir doll.
Á sama ári borgaði fél. 5,300 d&darkröfur að upphæð yfir 16
miliónir doll., og til lifandi meðlima borgaði það fyrir útborgað-
áarlífsbyrgðir fullar 18 miliónir doll. Sömuleiðis lánaði félagið
$32 þús. meðlimum út á .ífsábyrgðarskírteini þeirra nær þv( 13
miliónir dol'.ars. Einnig hefir félagið skift á mílli meðlima sinna á
Siðastl. ári 5J mlión dsll. í vexti af ábyrgðum þeirra í þvi. sem er
$1,250,000 tneira en borgað var til þeirra á árinu 1902. Lífsábyrgðir
i gildi hafa aukist á síðastl. ári um 11>I míllioiiir IlollnrrH.
Allar gildandi lífsábyrgðir við áramótin voru #1.745 milionir
AUar eignir félagsins eru yfir .5Í5/ÍJ million Hollars.
C. Olafson, J. «. Ilorgaii. Manager,
AGENT. GRAIN EXCHANGE BUILDING,
WINNIPE Gr.

sem koma til Tacoma, ættu ekki
gleyma að heimsækja St. Pauls-
sögunarmylluna, því það er sannar-
lega þess virði að sjá öll þau stóru
tré sem þar eru söguð niður. Eitt
tré var sent héðan til St. Louis
heimssýningarinnar, og eftir að
það var búið að hola það innan, þá
var rúm fyrir skrifborð, stól, stó
og l2menn gátu hæglega veriðþar
inni.
Fiskiveiðar eru hér góðar og
borga þær sig æfinlega vel. Lax
er mp«t-ídhir soðiu.níðiutngjie.nd-.
ur burtu, og þar af leiðandi dýr
hér, í stuttu máli, þá er allur fiskur
hér dýr, já, jafnvel dýrari en kjöt;
mun flestum þykja það mjög ótrú-
legt.
Tacoma er býsna stór bær og
hefir um 75,000 íbúa. Þessir íbú-
ar eru af ölluin þjóðum. Eru það
æðimörg tungumál sem töluð eru á
götum bæjarins. Tacoma hefir
margar allfallegar byggingar, svo
sem pósthús, borgarhöll, kyrkjur,
skóla og verksmiðjur. Má svo
segja að Tacoma sé viðurkendnr
mesti mentabær hér vestra. Hér
er hæsta hjólreiðabryggja f heimi.
Tacoma hefir stærsta hveitistffelsis
verkssæði í Bandaríkjunum og er
búið þar til yfir 3,000,000 pund af
stffelsi árlega. Tacoma hefir
stærstar timburmillur í Bandarfkj-
unum, sem söguðu yfir 10 millfónir
feta af borðvið, 75 millíónir af
spæni og 25 millfónir fet af „lath‘
sfðastl. ár. Tacoma hefir breiðarl
og fallegri stræti en nokkur annar
bær hér vestra og voru hér lagðar
um 30 mflur af steypu gangstétt-
um 1903.
litbreytinguna, sem verður á firð-
inum eftir þvf sem sólin hnígur.
ofan fyrir sjóndeildarhringinn og
sjá öldurnar veltast þunglyndislega
fram úr þokunni og kveða við
steinana fyrir neðan Dagsljósið
er horfið og engill næturinnar hefir
lagt skugga sína yfir lög og láð, en
smátt og smátt týnast stjörnurnar
—gleymdu mér ei englanna—fram
úr rúminu upp á sjóndeildarhringn
um og mæta auganu, úr þúsund
miilfon mflna fjarlægð senda þær
oss sitt blíða endurskin, einn
dropa af dýrð, ei d/rðar hafið sér
-dauðlegt-auga þoku va-fið“. .
S Tona eru sumarkvöldin hjá
okkur í Tacoma, kæru landar. En
þá er veturinn aftur þvert á móti
sífeldar rigningar, þokur og suð-
vestan vindar, t. d. það rigndi 27
daga af Febrúar 1903. Stundum
eru þokumar svo þykkar að vel
mætti sneiða þær niður og hafa
þær íyrir morgunverð. Margir eru
hér sem kvarta um rigningar, því
þeir þola ekki bleyturnar. Lg fyr-
ir mitt leyti finn eins mikið til
kuldans hér — þótt varla aldrei
snjói—og í Manitoba og er það
vegna sagga loftsins hér. Fólk
býr sig hér mjög líkt og eystra —f
loðskinskápur og regnkápur. Land-
ar f Manitoba mundu hlægja, ef
þeir sæu fólk hér stundum þegar
það mætist á bæjargötunum og tal-
ar um hvað óttalega kalt það sé,
þegar f raun og veru það er bara
svalt. Það ætti að vera í Manitoba
þegar þar er 40 stig fyrir neðan
zero.
Með virðingu.
Signy M. Borgpjörd.
Bandaríkja kosnino-ar
Óljósar fréttir eru fengnar af
þeim, er blað vort fer í pressu, en
svo mikið er þó vitanlegt, að Repú-
blfka flokkurinn hefir unnið stóran
Þá verð ég að eyða nokkrum
orðum um náttúrufegurðina hér.
Til suðurs frá bænum sjást Cas-
cade-fjöllin og Mount Tacoma,
14,444 feta hátt. Til norðurs era
Olympia-fjöllin, en til austure
The Puget Sound. Aftur til vest-
urs sést ekkert nema skógi vaxnar
bæðir. Einkum er hér fallegt á
kveldin—að sumrinn til, þegar
sólin er að hnfga til viðar og skil-
nr loftið eftir eldrautt, svo smfttt
og Bmátt fölnar eldrauði liturinn
og loftið er ljóslaust eftir þvf sem
sólin hverfur, eftir þvf dofnar ljós-
rauði liturinn, þar til himininn er
dökkblár og Mount Tacoma f fjar-
lægðinni lftur út eins og svartur
ægilegur risi, sem stendur vakt yf-
ir borginni—nöfnu sinni.—Einnig
er það þess virði að horfa á alla
sigur í flestum rfkjum. og að Roose-
velt forseti virðist hafa meiri styrk
hjá þjóðinni en McKinley sálugi
nokkum tfma hafði. New York,
Ohio, Illinois, Mass., N. Dak., S.
Dak., Delaware, Conn., eru öll ein-
dregið repúblikan, en Arkansas,
Georgia og máske Texas eru demó-
kratisk. Alt bendir til, að Repú-
. blíkar láti greipar sópa um Banda-
ríkin við þessar kosningar.
Ég bið þá að muna, sem senda
' mér meðalapantanir, að taka það
fram hvaða Express Office er næst
j þeim. Meðöl fást ekki send með
pósti, sem eru í glösum.
Þeir, sem hafa sent mér pantanir
og ekki hafa greint frá Express
Office sínu, geri svo vel að senda
mér póstspjald og nafngreina það.
K- Asg. Benediktsson
372 Toronto St., Wmnipeg