Heimskringla - 02.03.1905, Page 1

♦ ♦
♦ T. THOMAS ♦
J Islenzkur kaupmaOur J
♦ selur Kol oe Eldivld X
t Afgreitt fljótt og fullur meelir. t
♦ 537 Ellice Ave. Phone 2620 X
♦ ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦ t
T. THOMAS, KAUPMAÐUR -
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
umbo&ssali fyrir ýms verzlunarfélöi
l
:
lausu. SkriflC eftir upplýsingum til ♦
537 Ellice Ave. - - - Winniþeg í
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦$
XIX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA 2. MARZ 1905
Nr. 21
Ami Egprtsson
67 1 ROSS AVENUE
Phone 3033. Winnipeg.
Agæt bújörð
Ég hefi ágætis bújörð til sölu
▼ið íslendingafljót, 180| ekrur.
Ein af beztu bfijörðum f því bygð-
arlagi. Liggur rétt meðfram fljóts-
bakkanum. Talsverður heyskapur
og einnig skógur; ágætis jarðvegur.
Verðið að eins
$650.22
Eignir hér í bænum teknar í skift
um. Til frekari upplýsinga skrifið
eða finnið
Arni Eggertsson
Offlce: Room 210 Mclntyre Blk
Telephone 3864
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
STRIÐS-FRÉTTIR
Sagt er, að nú séu bæði Japanar
og Rússar að búa sig undir f>ann
mesta stórbardaga, sem enn hefir
háðtir verið sfðan striðið hófst, og
er búist við, að hann byrji fyrir al-
vöru snemma f næsta mánuði. Þeir
Kuropatkin og gamli OyamTi hafa
haft góða hvíid undangengnar vik-
ur og er nú komin á f>á grimmur
glfmuskjálfti. Svo segir Kuropat-
kin, að þessi bardagi eigi að gera
út um það, hvort Rússar haldi leng-
ur áfram strfðinu eða ekki, enda er
hann nú svo vel útbúinn (hefir, að
sögn, hálfa millíón vfgra manna),
að hann býst við að bera sigur úr
bftum í þessari næstu orustu. —
Oyama gamli, á hinn bóginn, lætur
ekkert til sfn heyra, en knýr því
harðar að mönnum sfnum með all-
an útbúnað. Enginn veit með
vissú, hve mikið lið hann hefir, en
að þessum tfma hefir hann haldið
hlut sfnum óskertum, og væntan-
lega treystir hann sér til f>ess fram-
vegis.
Flotaforingi Kamimura er með
skip sfn í indverska hafinu að leita
að Rússum, og vonar stjómin f
Tokio að fá bráðlega fregnir af
starfsemi hans.
Herforingi Grippenberg, sem ný-
lega var sendur til að aðstoða Kur
opatkin, er kominn aftur til Péturs-
borgar og lætur illa af stjórn yfir-
manns sfns þar eystra. Segist hann
hafa barist við Japana í enda jan-
úar mánaðar nærri tvo sólarhringa
og rekið þá alstaðar undan sér. En
tvisvar hafi hann beðið Kuropat-
kin um liðhjálp til þess að gera
sigur sinn fullkominn, en þvf var
neitað f hvorttveggja sinn, og hon-
um og liði lians skipað að hörfa
undan Japönum. Kveðst f>á Gripp
enberg hafa reiðst svo, að hann
hafi sagt af sér herstjórn og haldið
heim til Rússlands. Segir hann
að óeyrðirnar heima fyrir, sem alt
brjáli þar, og ragmannleg herstjórn
eystra kunni ekki góðri lukku að
stýra fyrir þjóð sfna eða málefni
hennar.
Svo segja fréttir, að stórbardagi
hafi orðið f Manchuria 50 mflur
suðaustur af Mukden, frá 24. til 27.
febrúar, og hafi mannfall orðið
mikið af beggja liði, Rússa og Jap-
ana. Allar f>ær fregnir, sem stjórn-
inni f St. Pétursborg hafa borist
frá herforingjum sínum f>ar eystra,
sýna, að Japanar hafa unnið sigur.
Rússar hafa þegar flutt yfir 1000
særða af sfnum mönnum á spftal-
ana f Mukden, og svo segir Kuro-
patkin í skeyti sfnu, að mannfall
hafi orðið mikið í liði sínu. Ekki
vita Rússar, hve Japanar eru lið-
margir, en það vita þeir, að Port
Arthur herinn, undir stjórn Gen.
Nogi, er kominn norður og berst
f>ar hraustlega. Japanar halda á-
fram að ná ýmsum skipum, þýzkum
og brezkum, sem enn eru að flytja
kol til Rússa f Vladivostock.
Þessar fréttir eru dagaettar þ. 27.
febrúar, og má vænta einhvers
sögulegs áður en langt um líður.
Það er nú liðið rúmt ár sfðan stríð-
ið byrjaði og á [>eim tfma hefir
hernaðurinn kostað Japana um
millfón dollars á dag. en Rússa 1|
millfónir dollara daglega. Yfir 360
þúsundir manna hafa þegar fallið í
strfðinu, og Rússar tapað um 60
skipum eða meira en Japanar 6 eða
8 skipum og nokkrum smáskútum.
Uppþot mikið hefir orðið í bæn-
um Gomet á Þýzkalandi. um f>ús-
iind bændur utan af landsbygðun-
um söfnuðust inn í bæinn, drukku
seg ölvaða, og réðust svo á og börðu
til óbóta alla þá Gyðinda er hönd
á festi og þeir gátu fundið f bæn-
um. Um 300 Gyðingar voru
meiddir, og ein stúlka dó af áverk-
um bændanna. Lögreglan lét mál-
ið afskiftalaust.
— 2 gufuskip rákust áí s. 1. viku
við strendur Japan og drukknuðu
þar 94 menn. Einnig brann gufu-
skip mikið á höfninni f Boston og
2 skipakvfar og skadi sá metinn
ein millíón dollars.
— Slys varð í námu f Virginia
af jarðfalli og lokuðust yfir 100
manns inn í námunni og létu líf
sitt þar áður en mögulegt var að
bjarga f>eim.
— Embættismaður einn í Man-
illa hefir verið dæmdur í 60 ára og
5 daga fangelsi fyrir að hafa fals-
að reikninga skýrslnr stjórnarinnar
um $1,500.00 Maður þessi heitir
Carrington og var “Major General”
í her Bandaríkjamanna.
— Sergius, föðurbróðir Rússa-
keisara og talinn áhrifamesti mað-
ur f stjórn Rússlands, og einbeitt-
ur óvildar-maður allra stjórnarbóta
og alþýðu frelsis, var ráðinn af
dögum eins og getið var um i sfð-
asta blaði; svo var keisara familian
óttaslegin við fráfall hans, að.livorki
keisarinn, né aðrir af fjölskyldu
hans, þorðu að vera við jarðarför-
ina, sem fór fram frá Moscow.
3 menn aðrir hafa verið ráðnir af
dögum sfðan^Bergius féll. Þar með
Amerfkanskur professor við verzl-
unarskóla, að nafni McLean. Alt
virðist vera í uppnámi í landinu,
og verkföll fara stöðugt fjölgandi
með tilheyrandi óeyrðum og öðr-
um alkunnum afleiðingum.
— Atta menn voru handteknir
í New York á laugardaginn var,
fyrir að halda æsandi ræður með
uppreistarfólki á Rússlandi, og sem
nú fremur flest hriðjuverkin þar.
Einn af mönnum þessum hafði
á sér söfnunarlista, og var hann að
safna peninga gjöfum, til styrktar
uppreistarmönnum á Rússlandi. -
— Eldur f Indianapolis á sunnu
daginn var og gerði IV2 mill. doll:
eignatjón. Manntjón varð ekki.
— Svo segja fréttir úr Austur-
álfu, að Rússar hafi 450 þúsundir
manna undir vopnum f Manchur-
ia, milli Harbin og Sha árinnar, en
að margir séu skotlausir og fata-
litlir, og útbúnaður yfirleitt lélegur.
Sama frétt segir að Rússar hafi
mist um 25 Jn'isundsr inanna af
liði sfnu f slagnum mikla á dögun-
um, sem varaði í 4 eða 5 sólar-
hringa. I f>eim slag barðist einn
Japi með sverði, og varð 38. Rúss-
um að bana áður hann féll. Má
á þvf marka að Japar em ekki
eins afldeigir og margir hafa álitið
þá vera.
— Samtök eru hafin á Englandi
til þess að kaupa gimstein f>ann
hinn mikla er nýlega fannst í S.
Afríku, og gefa hann Edward
konungi; er svo til ætlast að hver
gefi 1. shilling, f>ar til nauðsyn-
leg upphæð er fengin.
— Mál hefir verið fyrir dómstól-
um Ontario-fylkis um það, hvert
ölbruggari megi gefa verkamönn-
um sfnum öl. og hafa 2 dómar fall-
ið í mftlinu, báðir þess efnis að öl-
bruggarar hafa enga laga heimild
til að veita mönnum sfnum eða
öðrum öl eða bjór, í vörugeymslu-
húsi sínu, heldur sé slfkt bannað
með lögum.
— Mál hefir verið höfðað f
Bandaríkjunum mót 3 Senatorum,
Mitchell, Williamson og Hermann,
fyrir að hafa samtök til að svíkja
af Bandaríkjastjórn landflæmi eitt,
í Oregon rfkinu, sem metið er 3.
mill. doll. virði.
— Oskar Svfakonugur, nú 76 ára
gamall og heilsutæpur, hefir gefið
frá sér stjórn rfkisins f hendur
sonar hans, Krónprinsins sem er
nú nær fimntugs aldri. Hann er
maður kvongaður og hefir 3 syni.
— Þingmaður, Frank E. Comer-
ford, f Illinois hefir nýlega verið
gerður þingrækur fyrir ákæru sem
hann í fyrirlestri f lögfræðingafé-
lagi bar á ýmsa samþingsmenn sfna.
Nefnd var sett til að rannsaka
kærurnar, en verksvið hennar var
svo þrengt að hún gat ekki sannað
f>ær, og svo var maðurinn rekinn.
—En þjóðin veit sannleikann.
— Kolanámamanna verkfallið
mikla á Þýzkalandi er til lykta leitt
með f>ví, að námaeigendur hafa
gengið að kröfum verkfallsmanna.
Stjómin hefir séð til þess að laun
verkfallsmanna verða tafarlaust
hækkuð um 15 til 20 prósent, mið-
að við það sem áður var goldið.
— Síðasta ár hefir verið hið
hryggilegasta slysa og mannskaða
ftr í Alpafjöllum, sem sögur fara af.
Yfir 300 menn hafa hrapað til
dauða í fjöllum þessum á síðast
liðnum 12 mánuðum.
— “Simplon”-göngin undir
Álpa fjöllin, milli ítalfu og Swiss-
lands, eru fullgerð eða þvf sem
næst; þau eru 12-J míla á lengd, og
6 ár hefir það tekið að grafa þau.
— Upphlaup hefir orðið í bæn-
um Tiflis f Kákasus héraðinu,
meðal Kristinna manna og annara
trúflokka Rússneska, yfir þúsund
manns eru J>egar fallnir og ófriðn-
um linnir hvergi að svo komnu.
— Uppdrættir verkfræðinga yfir
Panama skurðin fyrirhugaða, hafa
nýlega verið lagðir fyrir nefnd f>á
sem skurðgraftar málið hefir með
höndum, og sem nú sitja á ráð-
stefnu í Washington. Uppdrætt-
ir þessir sýna að skurður þessi á
vera l5o feta breiður f botninn,
sem skal verr láréttur við sjávar-
mál, og skal vatnsdýptin vera 35
fet. Áætlaður kostnaður við
skurðinn er 230 million dollars, og
að hægt verði að fullkomna verkið
á 12 árum, Það er áætlað að
hvert teningsfet af jarðvegi sem
út er tekinn muni kosta 50c., fyrri
áætlunin gerði þann kostnað 8oc.
— Rannsóknarnefndin í Norð-
ursjávar mftlinu hefir lokið starfi
sínu. og hallast að málstað Breta.
Segir Rússa ekki hafa fttt að skjóta
á Skozku fiskiskipin, og að minsta
kosti hefðu f>eir átt að bjarga
þeim alt sem þeir gátu, eftir að
þeir höfðu háð skothríðina á þau.
PIANOS og ORGANS.
Heintxman & Co. Pianos.-Bell Orgel.
Vér seljnm með mán&ð&rafborgunarskilmálnm.
J. J. H- McLEAN & CO. LTD.
330 MAIN St. WINNIPEG.
Nefndin gefur f>að álit að engir
Torpedo bátar hafi falist meðal
Skozku skipanna.
— 23 menn létu lífið í kolanámu
í Virginia þann 26 feb. Það hafði
kviknað eða orðið vábrestur f nám-
unni, en mennirnir ekki getað
komist undan f tlma til að bjarga
sér.
— I giftingarveizlu f Pennsyl-
vania f>ann 26. þ. m. neitaði brúð-
urin að dansa við óboðinn gest,
sem kom f samkvæmið og var öl-
vaður, afleiðing af þeirri neitun
varð sú, að 2 menn voru skotn-
ir til bana og 6 manns hættul. særðir
— Eldur kom upp f Illinois
Central vöruflutnings-húsunum í
New Orleans, og gsrði 5 millíón
dollars eignatjón. Alt brann á 10
ferh. mfina svæði; jámbrautar-
eignir, komhlöður, byggiugar og
sölubúðir, og 20 þúsund pakkar
af baðmull. Ekki hefir frétst
hvort líftjón varð.
/
I rökkrunum.
(Eftir “Pjóöviljanum.”)
Árið 1891 átti ég heima að Hofi
í Vatnsdal. — Fólkið, sem var nokk-
uð margt, svaf alt íbaðstofunni, og
og var affúljað hús f öðrum enda
hennar; það var ólæst, en hurðin
lögð aftur og féll þó eigi að stafn-
um. — Ljós lifði vanalega f liúsinu
um nætur, og lagði f>vf mjóa ljós-
rák gegnum rifuna gegnum liurðar
og stafs, fram á gólf t.veggja staf-
gólfanna er næst voru dyrunum.
Eg svaf f rúmi, ásamt unglings
stúlku, öðrumegin fyrir framan hús-
dyfnar, og var f>að f>á um jólin,
mánaðardaginn man ég ekki, að ég
vaknaði um morgunin um kl. 5.
og varð alt í einu glaðvakandi.
Ég lá grafkyr og horfði um bað-
stofuna, eins og ég ætti von á þvf,
að einhver kæmi ínn, þótt ekki
byggist ég við að geta séð neitt,
f>ar sem koldimmt var í baðstofunni
nema á gólfinu f>ar sem ljósrákin
var. Borð stóð við rúmstokkinn
hjá mér, rétt við höfðalagið.
En er ég hafði legið svona ör-
stutta stund, sé ég alt í einu að
inn í baðstofuna kemur kona, frem
ur smá vexti, og sá ég glögt. að
hún var í nærfötunum einum og
berhöfðuð. Kona þessi gekk beint
inn gólfið, og að húsdyrunum, svo
að ég hugði að hún ætlaði f>ar inn;
en pótt hún gerði þrjár atrenn-
urnar, liörfaði hún f>ó jafnan aftur
frá dyrunum| og í sfðasta skifti
er hún snéri f>aðan gekk hún ekki
fram gólfið heldur að borðinu, er
var fyrir framan rúmið mitt, og
laut hún f>á yfir borðið eins og hún
vildi gæta í rúmið.
Brá mér f>á svo, að ég kastaði
fötvnum yfir höfuð mér og lá svo
örstutta stund, naumast meir en
mfnútu, en sá svo ekkert er ég leit
upp aftur. Litlu sfðar vaknaði
fólkið f baðstofunni og tók að klæð-
ast og sagði ög frá sýn minni, og
hlóum við öll að vitleysunni, nema
stúlkan er hjá mér svaf, sem gjörð-
ist all-fálát og var sýnilega brugðið.
En þegar við vorum orðnar tvær
einar, mætti hún við mig: “Það var
engin vitleysa sem f>ú sást, Þvf
f>etta hefir verið hún móðir mín,
f>ú lfstir henni alveg rétt.”
Móðir stúlkunnar átti heima á
Skagaströnd, bæjarnafnið man ég
eigi með vissu, og hafði legið veik
sfðan um sumarið (að mestu í geð-
veiki) og höfðum vér engar fregnir
fengið síðan snemma um haustið.
Leið nú til gamlársdags, er vér
fréttum að hún hefði eina nóttina
um jólin laumast upp úr rúmi sfnu,
og fundist snemma um morguninn
eftir niður við sjó og þá aðeins
með lffsmarki, f>ví liún var örend,
áður en henni var komið til bæjar,
þótt örstutt væri.
Að öllum lfkindum hefir það ver-
ið same morguninn er égsákonuna,
þó að ég muni f>að nú ekki með
vissu; en nokkrir er ég hefi minst
á þetta við, fullyrða, að svo hafi
verið.
Hólmfríður Eggertadóttir.
Ritafl I mal 1904.
Héraðslæknir Þorsteinn Jónsson
f Vestmannaeyjum hefir skrifað
ritstjóraJ“Þjóðv..” á f>essa leið:
“Sannorð kona, er áður var í
Rangáavallas/slu, en nú á heirna
hér í eyjunni, og sem ég þekki
mjög vel, hefir sagt mér sögu þá er
hér fer á eftir:—
Árið 1893, 26 aprfl fórst skip
við Landeyjarsand er lðmenn voru
á, og drukknuðu þeir allir.
Eina nótt á vertíðinni 1893, löngu
áður en skiptapinn varð, lá fyr-
nefnd kona vakandi í rúmi sfnu,
frrir framan manninn sinn, og sá
hún J>á alt í einu mann standa fyr-
ir framan rúmið, og virtist henni
hann mæna upp fyrir sig, á mann
hennar. Stóð hann f>arna stundar-
korn en leið svo burt, eða hvarf, og
og kveðst þft konan hafa orðið
hrædd, en þó eigi þorað að gefa
heitt hljóð af sér.
Hún hafði veitt þvf eftirtekt
hvernig maðurinn var klæddur,
og sagði hún manni sfnum frá sýn-
ínui, og klæðnaði mannsins daginn
eftir. En um vorið, eftir skiptap-
ann, er fyr var getið, fann maður
konunnar einn [>eirra er drukknað
höfðu, rekinn af sjó, og var hann
alveg eins klæddur og f eins litum
föfum, eins og um nóttina, er hann
birtist konunni.
Þess skal geta, að þegar konan sá
sýnina var maður sá, er henni birt-
ist, og bóndi hennar sfðar fann sjó-
rekinn, til sjóróðar úti á Vest-
manneyjum.”
Æ fi m i n n i n g.
18. febaúar 1905 andaðist að
heimili sfnu í Fort Rouge, eftir
langvarandi sjúkdómslegu, Runólf-
ur Eiríksson, 71. árs að aldri.
Hann var sonur Eirfks Einars-
sonar, Guðmundssonar, frá Húsey
f Hróarstungu í Norður Múlasýslu,
og Bjargar Guðmundsdóttur frá
Hallfríðarstöðum í sömu sveit.
Runólfur sál. varfæddur 22. júlf
að Þorvalsstöðum f Skríðdal, f S.
Múlasýslu 1833. Fjögra ára fluttist
hann þaðan með foreldrum sínum
að Einarsteigi í sömu sveit, og
dvaldi hann þar, þar til hann var
fimmtugur að aldri. Sumarið 1875
20 júlí giftist hann Guðlögu Árna-
dóttur frá Gilsárvallahjáleigu í
Borgarfirði í N. Múlasýslu. Sumar
ið 1883 fluttust þau hjón til Ame-
rfku, og tóku land suður f Dakota,
og bjuggu þar í 7 ár, [>ar til sumar-
ið 1890, er J>au seldu land sitt og
fluttu til Winnipeg í Manitoba, og
hafa búið þar síðan. Þau hjón
voru full 29. ár í hjónabandi og
eignuðust saman sex börn, 3 pilta
og 3 stúlkur, sem öll lifa, ásamt
ekkju hins látna. Tvær stúlkurn-
ar eru giftar, en ein ógift 16. ára
gömul. Björg, gift enskum manni
James Thorp að nafni, og Soffía
gift Sigfúsi Sveinssyni, Brynjólfs-
sonar frá Skjöldólfsstöðum f Breið-
dal í Suður Múlasýslu, og Þórdýs-
ar Björnsdóttur frft Eýjólfsstúðum
á Völlum í Suður Múlasýslu.
Runólfur var allan seinni hluta
æfi sinnar mjög heilsulasinn, en sí
vinnandi og umhyggjsamur fyrir
vellfðan f jölskyldu sinnar. Hann
var trúmaður mikill og hallaðist
aldrei frá barnalærdómi sínum; vin-
fastur var hann og vandaður til
orða og gjörða. Friður sé með
minningu hans.
Fyrirspurn og svar.
Heiðraði ritstjóri!
t
Eg bið [>ig að gera svo vel að
svara I blaði þínu eftirfylgjandi
spumingum:
1. Nær f>ýðing orðanna: “Allir
embættismenn félagsins”, að eins
til þeirra starfsmanna, sem ákveðn-
ir eru í lögum J>ess?
2. Hafa þau orð svo mikið þan-
f>ol, að teygja megi merkingu þeirra
yfir alla f>á menn, sem félagið felur
einhvern starfa 4 hendur, þó sú
starfsemi sé ekki nefr.d f lögum
f>ess?
Svar: “Allir embættismenn fé-
lagsins” f>ýðir að eins þeir, sem
kjörnir era f stjómarnefnd þess
samkvæmt lögum pess. Um aðra
getur ekki verið að ræða. Ritstj.
Þessir eiga bréf á skrifstofu
Heimskringlu:
Kr. Ásg. Benediktsson
Kristín Magnúsdóttir.
Elisabet Felixdóttir.
S. Eymundsbn.
Eggert Jóhannsson.
Sigurjón Andersson.
W. Thompson.
j£E_NNA_RA Til Laufas
w * -y. 4 p Sehool Dist. No.
■■■ ^ 1211., frá 1. ap-
rfl til 30. júnf (3 mánuði). Skrif-
leg tilboð sendist til undirritaðs
fyrir 15. Marz næstkomandi, og að
þau tiltaki menta stig og hvaða
kaup óskað er eftir.
Gfeysir Man., 1). febr. 1905.
Bjarni Jóhannsson.
Greiðasölu-hús
TIL LEIGU
Greiðasölu-hús til leigu á einu
aðalstræti borgarinnar. Húsinu
fylgja öll nauðsynleg áhöld, svo
sem ofn, eldavél, rúmstæði, rúm-
fatnaður, borð, og borðbúnaður,
stólar og fleira, sem of margt er
hér upp að telja. Öll f>essi áhöld
verða seld með mjög vægu verði.
Nánari upplýsingar fást á skrif.
stofu
ODDSON,
HANSSON & VOPNI
55 Tribuoe BlJg. Tel. 2312
Hér með bið ég alla þá, sem
skulda mér fyrir ljóðabók Sigur-
björns heitins Jóhannssonar að
gera svo vel að senda mér pening-
ana til Brú P.O., Man.
Hoseas Josephson.
Söngsamkoma
a Pearson’s Hall
-í-
SELKIRK 23 MARZ 1905.
—0—
Herra Jónas Pálsson ætlar að
sýna fþrótt Tjaldbúðar Söngflokks-
ins, sem svo mikið orð hefir fengið
á sig fyrir söng sinn á samkomum
í pessum bæ, að dagblöðin hér
hafa lokið hinu bezta lofsorði á
hann. Enfremur koma þar fram
á samkomunni nokkrir þeirra, til
að syna íþrótt sína, sem lært hafa
hjá herra Pálsson og lengst eru
komnir áleiðis f hljóðfæraslætti.
Það mun mega fullyrða að Sel-
kirk búum verður að þessu sinni
boðin ágætis skemtun, þvf mjög
hefir verið vandað til als undir-
búnings. [Aðgangur 50 cents.
Það skal tekið fram að öll lög
er sungin verða eru íslenzk löe,