Heimskringla - 09.03.1905, Blaðsíða 1
T. THOMAS
♦
♦
♦
♦
♦ lslenzknr kaupmaBur
t selur K<»1 ok Eldivid
J Afgreitt fljótt og fullur mælir.
X 537 Ellice Ave. Phone 2620 X
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
:
♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦ ♦
♦ T. THOMAS, KAUPMABUR |
umboössali fyrir ýms verzlunarfélög
1 Winnipee og Austurfylkiunum, af-
treiöir alskonar pantanir lslendinga
r nýlendunum, peim að kostnaOar-
lausu. Skrifíð eftir upplýsingum til
537 Ellice Ave. - - - Winniþeg
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
XIX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA 9. MARZ 1905
Nr. 22
Arai Eggertsson
071 ROSS AVENUE
Phone 3033. Winnlpe*.
Agæt bújörð
Eg hefi ágætis bújörð til sölu
við íslendingafljót, 180| ekrur.
Ein af beztu böjörðum f þvf bygð-
arlagi. Liggur rétt meðfram fljóts-
bakkanum. Talsverður heyskapur
og einnig skógur; ágætis jarðvegur.
Verðið að eins
$650.2®
Eignir hér í bænum teknar í skift
um. Til frekari upplýsinga skrifið
eða finnið
Arni Eggertsson
Offlce: Room 210 Mclntyre Blb
Telephone 3364
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
STRIÐS-FRÉTTIR
Það er á flestra vitorði þeirra, er
lesa blöðum, að stórþjóðirnar hafa
um nokkurn undanfarinn tfma haft
samtök með að mynda friðarsamn-
inga milli Rússa og Japana, og að
Austurríkis keisari hefir verið
fremstur í flokki friðsemjenda. Öll-
um ber saman um, að Japanar
muni vinna sigur, en vandinn ligg-
ur í fví, að semja svo með máls-
pörtum, að báðir megi vel við una.
Svo mikið er vfst, að búið er að
ræða mál þetta ýtarlega við Rússa-
keisara, og hann tjáir sig einlæg-
lega meðmæltán f>vf, að friður geti
sem fyrst komist á. Skilmálar
þeir, sem um heflr verið rætt, eru
þannig, að Japanar fá öll yfirráð
yfir Coreu ríki, að þeir fá einnig
Port Arthur og Liaotung tángann.
Að Vladivostock höfn sé opnuð fyr-
ir verzlun allra þjóða og sé óháð
bæði Japönum og Rússum. Að
Austur-Kfna járnbrautin sé undir
stjórn óháðra þjóða. Að Manchuria
alt norður að Harbin skuli afhend-
ast Kínaveldi, og vera hluti af því
Að öllu þessu eru Rússar fúsir að
ganga og að borga herkostnað þar
að auki. En Japanar heimameira:
Þeir biðja um Saghallen eyjuna og
öll heiskip Rússa, sem nú eru í
Vladivostock og á höfnum óháðra
þjóða. Enn fremur heimta f>eir að
Vladivostock borgin skuli vera al-
gerlega undir sinni umsjón, þar til
herkostnaðurinn er að fullu borg-
aður. Enginn veit, hve mikill her
kostnaðurinn kann að verða. En
það má trúa Japönum til að 'setja
hann nógu háan, þegar þeir krota
reikninginn. Enn fremur heimta
Japanar, að öll Norður-Manchuria
skuli algerlega gauga undan yfir-
ráðum Rússa, og þeir skuli þaðan
á burtu verða með alt sitt.
En svo hafa stórveldin góðar
vonir um, að Japanar muni ekki
láta síðasta atrið standa í vegi fyr-
ir friðarsamningunum, ef herkostn-
aðar upphæðin er nægilega há. En
alt þetta svíður Rússum að þurfa
að láta af hendi,og þess vegna hafa
f>eir ákveðið að beita öllu afli sfnu
móti Japönum f Manchuria í von
um að vinna eina orustu áður þeir
leggi niður vopnin, ef ske mætti,
að með því yrði friðarsamningarnir
ögn vægari og háðung þjóðarinnar
minni en ella, og sá bardagi er nú
þegar hafinn umhverfis Mukden.
Fjórða J>. m. kom sú frétt, að
eftir 10 eða 12 sólarhringa uppi-
haldslausan bardaga hafði Jöpun-
um tekist að vinna nálega algerðan
bug á Rússum við Mukden. Jap-
anar hafa eins og í fyrri bardögum
viðhaft þá aðferð, að gera áhlaup á
fýlkingar Rússa að næturlagi, og
var eitt slfkt áhlaup gert í byrjun
þessa mánaðar og gafst Jöpunum
vel. Tvö hundruð þúsund af þeirra
mönnum komust gegnum fylkingar
Rússa og einangruðu mikinn hluta
af her Rússa, svo að þeir eiga nú í
öllum höndum við þá, og hafa Rúss-
ar orðið að flýja Mukden og færa
sig norður. Sagt er, að nær sjötíu
púsundir manna muni hafa fallið f
ssúm langdregna stórbardaga.
Enda segir foringiRússa þar eystra
(Gen. Kuropatkin) f skeyti til Pék-
ursborgar að kveldi 3. þ. m., að af-
staða sín og hers sfns sé nú mjög
hættuleg, og má af þvf ráða, hve
illa hann hefir orðið undir í viður-
eigninni. Enda játar hann, að
Japanar séu nú að taka Mukden.
Rússastjórn hefir keypt 450 gufu-
vagna og 5,173 fólks og flutnings-
vagna og þar að auki pantað um 15
þúsund af öðrum brautarvögnum
til þess að nota á Sfberfu braut
sinni til fólks og vöruflutninga til
og frá Manchuria.
E. L. Campbell, bóndi nálægt
Estewan f Manitoba, byrjaði hveiti-
sáning á landi sfnu þann 27. febr.
Margir aðrir bændur þar í nágrenn-
inu eru f undirbúningi mef sán-
ingu. Veður hefir verið þar ágætt
í sl. 3 vikur og snjólaust og jörð þvf
nægilega þfð til sáningar.
—Hon. Mr.Sifton, innanrfkisráð-
gjafi f Laurier-stjórninni, hefir sagt
af sér embætti sökum óánægju við
Sir Laurier f sambandi við skóla-
mál hinna nýju fylkja í Vestur-
Canada. Samkvæmt löggildingar
skrá þessara fylkja eru þau skylduð
til að veita katólskum mönnum sér-
staka skóla, sem lialdið ska.1 uppi á
kostnað fbúanna, á sama hátt og
vanalegir alþýðuskólar. En Sifton
barðist svo öfluglega móti þessu
“princípi” f Manitoba um árið, að
hann finnur sig knúðan til þess að
andmæla gerðum Lauriers í þessu
máli. í umræðum f þinginu kom
það fram að Laurier þykir nokkuð
einráður. Hann samdi við G. T.
P. brautarfélagið án þess að járn-
brautaráðgjafi hans vissi af því, og
nú semur hann lög um sérstaka
skóla, án þess að hafa Sifton f ráð-
um með sér. Báðir ráðgjaf
arnir, Blair og Sifton, hafa því
yfirgefið embætti sfn fyrir ráðrfki
Laurierc.
— Póstvagn á Baltimore og Ohio
brautinni brann 1. þ.m. í honum
voru 1500 “registreruð” bréf og |
millfón dollara í peningum, sem alt
brann upp.
— Tvö hundruð og fimtfu leið-
andi verkamenn á Rússlandi héldu
opinberan fnnd þar þann 1. þ. m.,
og í fyrsta sinni í sögu landsins
höfðu þeir ótakmarkað málfrelsi.
Þessir menn eiga að velja nefnd úr
sfnum flokki til þess að vinna með
stjórninni að þvf að athuga ástand
verkalýðsins á Rússlandi. Fundur
þessi ákvað að taka engan þátt í
þessu rannsóknarmáli, nema stjóm-
in gengist undir að leysa úr bönd-
um yfir þrjú þúsund verkamenn,
sem hafa verið handteknir sfðan 22.
janúar sl. í sambandi við verkfalls-
hreifingarnar. Enn fremur heimt-
aði fundurinn, að allir sem f þessari
rannsóknarnefnd kynnu að starfa,
skyldu liafa óþvingað málfrelsi, og
að énginn verði tekinn fastur eða
hengt fyrir neitt, sein hann kann
að segja á nefndarfundum, og að
allar ræður verði prentaðar, án þess
að stjórnin láti draga nokkuð úr
þeim. En fulltrúi stjórnarinnar,
sem var á fundinum, lofaði fyrir
hönd stjórnarinnar, að hún skyldi
ganga að þessum kröfum. Á fund-
inum kom f ljós, að kaupgjald full-
gildra verkamanna er að eins þrfr
dollarar á viku.
— Gen. Stoessel er kominn til
St. Pétursborgar. En ekki var
honum fagnað þar svo sem við
hefði mátt búast, og alls ekki lfkt
þvf, að hann sé þar álitin þjóðhetja.
Þó mættu honum nokkur hundruð
manna á vagnstöðvunum.
— Dr. William Osler liélt nýlega
ræðu f John Hopkins háskólanum,
þar sem hann staðhæfði, að öll
þarfaverk manna, er miðuðu að
framförum mannkynsins, væru unn-
in áður en menn næðu fertjigsaldri.
og þó að menn væru þá svæfðir
fyrir fult og alt, þá hefði það engin
áhrif á framþróun mannkynsins í
vísindum, listum eða bókmentum.
Um þetta hafa orðið miklar deilur
í blöðum landsins, en Dr. Osler
kveðst vera að semja ritgerð um
mál þetta, sem bráðlega verði
prentuð, og lofar að sanna þar
staðhæfingu sína. Almenningur!
hefir eflaust forvitni á, að lesa þft j
bók, þegar hún kemur út.
— ísruðningur í Oliio ánni á 40
mflna svæði fyrir ofan Cincinn-
ati flutti með sér skip og báta og
önnur siglingaáhöld og gerði alls
$600,000 tjón.
— Eitthvað þarflegt ætla Bretar
að vinna. Stjórn þeirra hefir feng-
ið veitingu þingsins fyrir nálega
167 millíónum dollara, sem notast
á á næsta fjárhagsári til að byggja
34 herskip af ýmsum stærðum og
til annara nota við hernaðar útbún
að. Á yfirstandandi ári hefir stjórn-
varið 184^ miílíón dollara til
herbúnaðar. Með slfku áframhaldi
í næstu 10 ár og hátt á annað
hundrað millíón dollara tilkostnaði
árlega ættu Bretar að geta búið svo
um sig, að rfki þeirra verði fram-
vegis óhult fyrir árásum annara
þjóða.
ISLAND.
fsinn, er brotnaði undan þvf og
t/ndust 19 kindur.— SandMl í Ör-
æfum veitt séra Jóni Norðfjörð Jó-
hannsen, aðstoðarpresti á Kolfr.-
stað f Fáskrúðsfirði. — Eldur hefir
nýlega sést í Dyngjufjöllum, bæði
úr Bárðardal og Mývatnssveit. —
Ný Goodtemplara stúka stofnuð í
Rvfk með 70—80 meðlimum, mest
sjómönnum og vandafólki þeirra.—
8. jan. yar svo mikið norðaustan
ofsaveður, að meira brim varð í
Ólafsörði, en elztu menn muna eft-
ir; brotnaði þá fjöldi báta og sjór
gekk 18 fet yfir sjávarmál og inn í
sum húsin og skemdi og eyðilagði
miklar eignir, en fólkið varð að
fl/ja. Sjór þessi tók einnig upp
hús eitt allstórt af grunni sfnum og
flutti það yfir 20 fet af honum, og
annað hús brotnaði mikið af ógangi
sjávarins. Talið er, að 12 bátar
hafi brotnað að mun og 5 eyðilagst
algerlega. — Kennaraembætti við
lærðaskólann f Reykjavfk veitt Sig-
urði Thoroddsen vélfræðingi. —
Rjómabú stofnað í Fnjóskadal með
250 kúm alls, og 40 mönnum. —
5 manns liafa dáið úr'lungnabólgu
f Breiðabólsstaðarsókn í Fljótshlíð.
— Stúdentafélagið hefir skorað á
Islendinga, að sjá sóma sinn í því
að senda enga muni á hjáleigus/n-
ingu þá, sem Danir ætla að lialda
á næsta sumri. Segja stúdentar
bliið Dana hafi farið óvirðulegum
orðum um íslendinga, og vilja þvf
ekki að þeir styrki sýninguna að
neinu leyti, enda hafa nú ýmsir
landar, er voru f sýningarnefndinni,
sagt sig úr henni.— 50 til 60Norð
menn voru væntanlegir til íslands
f febr. sl., til að ráðast þar á þilskip
fyrir töluvert lægra kaup, en fsl.
sjómenn vilja þiggja.
PIANOS og ORGANS.
Heintzman & Co. Pianoa.-Bell Orgel.
Vér seljum með mánaðarafborgunarskilmáium.
J. J. H- McLEAN & CO. LTD.
330 MAIN St. WINNIPEG.
NEW Y0RK LIFE
Insuranee Co. J‘!i >«
PRESIDENT
Árið 1904 var sextugasta aldursár félagsins. Á þvf
ári seldust 185,367 lífsábyrgðar skýrteini að upphæð
$342,212.569, fyrsta árgjald borgað. Það er 100 millíón-
um meira, en nokkurt annað lffsábyrgðarfélag hefir selt
á nokkru undanförnu ári. — Nærrí 20 millfónir dollara
var borgað fyrir 6000 dánarkröfur. Yfir 20 mill. til lif-
andi meðlima. — 17 mill. dollara var láaað út á skýrteini
þeirra móti 5 prócent árlegum vöxtum. — Inntektir fél.
hækkuðu um 8£ millfón. — Sjóður þess hækkaði um 38
millfónir, er nú $390,660,260.— Lffsábyrgð 1 gildi hækk-
aði um $183,396,409. Öll lffsábyrgð I gildi 1. Jan. 1905
$1,928,609,308.
CHR. OLAFSSON,
AGENT.
WlNNIPEG
J. G. MORGAN,
MANAGER
íslandsblöð, fram til 9. febr. þ.á.,
eru n/komin hingað vestur (“Þjóð-
viljinn”, “Reykjavfk”, “Norðurl.”
og “Fjallkonan”), og eru þessar
fréttir helztar f þeim:
15 manns druknuðu á 3 bátum á
ísafjarðardjúpi þann 7. jan. sfðastl.
Skipsflökin ráku ásamt sumum lík-
unum upp I Bolungarvfk næsta
dag. Yms önnur skip komust í
liættu við lendingu í brimgarðin
um, en björguðust þó. — Enskur
botnverpingur, er var ferðbúinn til
Englands með fullfermi af fiski,
strandaði f grend við Þjórsárós 26.
jan. sl. Menn björguðust allir. ■
Þilskip fórst í hafi í grend við Skot-
land í sl. des., er var á leið til ís-
lands. Af þvf druknuðu 3 íslend-
ingar frá Reykjvík og grendinni.—
Sjómenn í Reykjavík hafa haldið
fund til þess að mótmæla innflutn-
ingi norskra og annara sjómanna;
telja þeir þann innfluting óþarfan
og skaðlegan, þar sem slfkir menn
muni verða úrhrök þjóðar sinnar.
óreglu og óeyrðamenn, en enginn
híirgull íslenzkra háseta í landinu
— Halldór Bjarnason, sýslumaður
Barðstréndinga, andaðist á sjúkra-
húsinu í Rvík 1. f. m. — Þrjú þil-
skip brotnuðu á Flateyjarhöfn á
Breiðafirði f mikla veðrinu 7. jan
sl. — FjGskaði varð að Dynjanda í
Arnarfirði þann 7. jan, hrakli 40
til 50 fjár í sjóinn og t/ndist. —
Páll Pálsson frá Kotströnd varð úti
8, jan.; hafði vilst í blindbyl, mist
2 hesta sfna í vök, en fanst sjálfnr
örendur á fsnum. — Taugaveiki
hefir geysað 1 Húsavíkur kaupstað
og stúlka á Blönduósi dftið úr sömu
veiki.— Guðm. Jónsson frá Úlf-
ljótsvatni í Grafningi druknaði of-
an um fs 12. jan. Hann rak fé yfir
(“Ingólfur” 22. des.) Reimleikar
miklir hafa verið 1 haust á einum
bænum í Þverdal í Aðalvfk, að þvf
er “Vestra” segist frá. Hófust þeir
öndverðan nóvemberm. með þeim
hætti, að þung högg dundu á bæn-
um við og við, bæði á veggjum og
gekk á þessu hverja nótt frá kl. 1—
5 árdegis þangað til 3. desemberm.
Vökumenn voru fengnir af öðrum
bæjum til þess að grenslast eftir,
hvað höggunum ylli. Heyrðu þeir
höggin jafnt sem heimilisfólk, hvort
sem þeir voru úti eða inni, en ald-
rei sáust nein ummerki, svo sem að
gras væri bælt eða troðinn snjór,
þótt aðgætt væri þegar er höggin
voru afstaðin. Ekki stoðuðu “fyr-
irbænir, sálmasöngur, húslestur eða
einbeittar hótanir” til þess að koma
af reimleikunum. Fóru þeir held-
vaxandi. “Sfðustu nótttna, sem
þeim bar, misti bóndinn einu kúna
sem hann átti, varð hún að eins
skorin af og dundu þá höggin f sfð
asta sinn mjög áfergislega þar til
slátruninni var lokið.” — Hagur
bænda f Þingeyjars/slu og vfðar
Norðanlands er nú með betra móti.
Sumarið var einkar hagstætt, gras-
spretta var ágæt og nýting góð;
heyskapur því í bezta lagi. Verð
á sauðfé mjög hátt í haust, en þrátt
fyrir það fjölga margir búfé sfnu að
mun.
Fornmenja-fundir í
Egyptalandi.
Nú í sfðastliðin níu ár hefir forn-
leyfa rannsókna félagið, er stundar
fornleyfarannsóknir á Egyptalandi,
verið stöðugt starfandi að því að
endurreisa sum musterin og borg-
irnar, er grafnar hafa verið upp
Aðallega hefir þó verið unnið að
Ammon musterinu mikla í fornu
borginni Karnak við Luxár í Suð-
ur-Egyptalandi.
M. George Legram, formaður
þessara rannsókna, kom ofan á í
einu af herbergjum þessa musteris
afar-merkilegan fund líkneskja og
myndastytta, er taldar e»u vera
frá dögum Ptolemeusar keisara
Myndastyttum þessum hafði verið
kastað f djúpa gröf, er grafin var í |
musterisgólfið, og komu þeir fyrst
ofan á myndirnar af tilviljun einni-
Svo þegar farið var að leita, komu
altaf fleiri og fleiri f ljós, unz nú
eru fornfræðingar búnir að taka
nærri níu þúsund lfkneski upp úr
þessum kjallara. Talið er, að um
átta þúsund séu úr bronzi cjg gylt-
um mftlmi, en um þúsund úr ýms-
um steini, svo sem granít,marmara,
basalt, beryl og sL inrnnnn tré-
AHar eru þessar myndastyttur út-
skornar með letri, sögulegs og trú-
arlegs efnis, og eru sönn listaverk.
Af vísindamönnum er þetta talinn
sá lang-þ/ðingarmesti fundur forn-
leyfa, ei gerður hefir verið sfðan
Serapeum musterið f Memphis
fanst nú fyrir mörgum árum sfðan.
Karnak musterið er eitt af þeim
lang-merkilegastu á Egyptalandi,
er enn til þessa liefir fundist, og
talin reglulég undrahöll. Aðal-inn-
gangurinn í það liggur gegnum
afar-breiðan steinhring, er myndar
forgarð um 329 fet að ummáli.
Forgarður þessi er settur súlnaröð-
um og bekkjum til beggja handa,
og myndar breiða tröð, er liggur að
lfkneskja-safni musterisins. Smá
bænahús eru andspænis hvert öðru
tíl beggja handa, er komið er inn
um aðal-innganginn, Á syðri vegg
aðal-salsins eru letraðar orustur og
sigurvinningar Shikshaks Faraó,
er talinn er aðal-konungurinn til-
heyrandi tuttugustu og annari kon-
ungs ættinni. Þar eru taldar þjóðir
þær, er hann yfirvann, og þar á
meðal að menn álfta, Júðaríki.
Forgarðs-salurinn er sá fegursti,
er enn hefir fundist á Egyptalandi.
Hann er afar-stór, 329 feta langur
og 170 feta breiður. Þakið hvflir
á 134 steinsúlum, af hverjum 12
eru 70 feta háar. Allar þessar
hæstu standa í tigli f miðjum sal,
og er hinum raðað þaðan út frá,
svo einu gildir hvert litið er. Frá
mið-súlunni er svo að sjá, sem súl-
urnar sé óteljandi að fjölda.
Höll þessi var bygð, að þvf er
menn álíta, af nftjándu konungs-
ættinni á dögum Sette I., og voru
veggirnir úthöggnir þá að parti, en
lokið var verki á dögum sonar hans
Rameses II., er á stöku stöðum
hefir látið höggva nafn sitt ofan f
nafn föður sfns, lfklega til þess að
tileinka sér sigurvinningar hans.
— Þetta var algengur siður meðal
Egypta, og hefir snemma byrjað
sögufölusunin.
Höll þessi liefir auðsjáanlega ver-
ið reist af þessum tveim Faraóum,
sem minnismerki um mikilloik
þeirra og sigurvinningar.
Söngsamkoma
a Pearson s Hall
-í-
SELKIRK 23 MARZ 1905.
—0—
Herra Jónas Pálsson ætlar að
sýna íþrótt Tjaldbúðar Söngflokks-
ins, sem svo mikið orð hefir fengið
á sig fyrir söng sinn á samkomum
f þessum bæ, að dagblöðln hér
hafa lokið hinu bezta lofsorði á
hann. Enfremur koma þar fram
á samkomunni nokkrir þeirra, til
að s/na fþrótt sfna, sem lært hafa
hjá herra Pálsson og lengst eru
komnir áleiðis f bljóðfæraslætti.
Það mun mega fullyrða að 8el-
kirk búum verður að þessu sinni
boðin ágætis skemtun, þvf mjög
hefir verið vandað til als undir-
búnings. Aðgangur 50 cents.
Það skal tekið fram að öll lög
er sungin verða eru íslenzk löe.
Nýir fyrirfram borgandi
kanpendur fá sögu gefins.
ííiiasala.
Menn e-u tveir í “Makkintær'
Sem mynda sölu skjóta
Fasteignirnar fjær og nær
I fang á manni þjóta,
Geyma þeir bæði gull og eír,
Sem græðir þjóðar hagi,
Hús og lóðir hafa þeir
Hreint af öllu tagi.
Á kanp og sölu kernst ei dok
Kuuna þeir engu að eira,
Oðölin sem fjaðra fok
Fljúga þar, og meira.
Asgeir selur alt sem fær,
Aftann fyrr en kemur —
Kunna fáir kúnstir þær —
Og kaupsamninga semur.
Þótt hcr sé bæði heitt og kalt
Og hulin gróða stefna,
Magnús selur mönnum alt,
Sem má f orðum nefna.
Bfðið ekki! Beint á stað
Brjótist þá að finna!
Alt er tapað! — Það.er það —
Þeim! — sem engu sinna!
•». ♦ -m.
MARKUSSON & BENEDIKTSON
Skrifstofa: 219 Mclntyre Block.
Telephone 2989.