Heimskringla - 11.05.1905, Síða 2

HEIMSKRINGLA 11. MAÍ 1905
í
; Þetta f>ýðir yfir 600 þús. dollars heilsu, krabbameinið í tungunni sé
Heimskringla
PUBLISHED BY
The Heimskriagla News 4 Pablish-
íb* Company
Verö blaðsias ( Caoada og Bandar.
$2.00 um árið (fyrir fram borgað).
Sent tii Islauds (fyrir fram borpraö
af kaupendum blaÐsius hér) $1.50.
Peniagar sendist í P. O. Money Or-
der, Registered Letter eöa Express
Money Order. Bankaávfsanir á aöra
banka en ( Winnipeg aö eins teknar
meö afföllum.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
OfBce:
727 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O.BOI 11«. ’Phone3512,
vaxtagreiðslu á hverju ftri.
Árið lí)01 var tala fylkisbúa að
eins 178,657, en mun nú vera nær
200 þúsund manna. Það er talið,
að skuldir British Columbia séu
meira en helmingi hærri á mann,
heldur en f Quebec fylki og hefir
horfið og að eins svolítið bris eftir i
þar sem það var. Læknittínn segir
enn fremur, að kona ein, sem hann
þekkir, hafi frétt um þetta tilfelli j
og reynt sama meðalið við krabba-
meini, sem hún gekk með í lifr
inni. Kona þessi skýrir frft, livern-
Vor þrá.
Kveðið 9. apríl 1905.
þó því fylki verið viðbrugðið frá j ig hún öðlaðist lieilsuna aftur:
fyrstu sögu þess fyrir eyðslusemi
stjörna sinna og upphæð fylkis-
' skuldarinnar. En hin náttúrlega
auðlegð Britisli Columbia fylkisins
er svo að segja ótakmörkuð, og ein-
Hún hafði verið stunduð af sér-
fræðingi, en varð alt af veikari og
veikari, og var búinn að missa alla
von um heilsu, en einhver vinur
hennar rftðlagði konunni að reyna
j mitt þess vegna hefir stjómum þess þetta seyði. Hún gerði f>að og

Fj árhagu r
British Columbia
Sfðasta fjftrmálaræðan, sem fyrir
skömmu var flutt f B. C. þinginu
af herra R. (i. Tallow, géfur til
kynna, að fjftrhagur fylkisins sé að
þokast f ofurlítið betra horf, en
verið hefir á umliðnu árunum, þó
enn sé ekki hægt að segja hann í
góðu lagi.
British Columbia fylkið hefir f
mörg umliðin ftr legið undir fargi
veikra, skamlffrá og eyðslusamra
stjórna. Fyrir augum þeirra, sem
f fjarlægð búa, hefir ekki annað
verið sjftanlegt, en að stjórnir liðnu
ftranna, allmargar, sem allar urðu
til með litlum og ótryggum meiri-
hluta f þinginu, hafi kept hver við
aðra 1 þvf, að mata krókinn meðan
færi gæfist og með þvf eina augna
miði, að tryggja sér völdin sem
lengst, ekki með vinsældum kjós
endanna, heldur með stuðningi ein
stakra auðmanna, er komist hafa
vinfengi við þær. Það hefir verið
haldið ósparlega ft fé fylkisins og
land, nftma og timbur eignum þess,
og vissir menn hafa grætt auð fjftr
á þjóðeignunum vegna hagkvæmra
samninga, sem þeir hafa komist að
við stjómimar. Ekkert fylki
rfkinu hefir verið eins auðsveipt
eða látið eins að vilja fjftrglæfra
manna eins og British Columbia
fvlkið og þess vegna hefir heldur
ekkert fylki hlaðið upp jafnhftum
skuldum á jafnstuttum tfma, eins
og það, eða haft minna til að s/na
fyrir útgjöldunum til umbóta og
hagsmuna fyrir almenning heldur
en það fyiki.
Sem dæmi þessu til sönnunar
má geta þess, að fyrir nokkurum
tfma sfðan komst það upp, að ein
af stjórnum þessum hafði keypt af
einum vini slnum f einu rúmlega
7 þúsund dollara virði af ritblýi.
Peningarnir fyrir vöm þessa voru
borgaðir út, en ritbl/ið — það
kom ekki til skila, eða ekki nema
nokkuð af þvf.
Eftir þessu var ýms önnur ráðs-
menska.
Af þessu hftttlagi stafaði það, að
ft ö árum, fram að árinu 1903, juk-
ust útgjöldin upp úr $2,254,936
upp í $3,555,450. Inntektir fylkis-
ins árið 1903 voru alls $2,044,630,
en útgjöldin svo miklu meiri, að
sjóðþurður á pessu eina &ri nam
meira en einni og hálfri millíón
dollara eða $1,610,828.
Söm var sagan ft undangengnu
árunum, að eins f nokkuð smærri
stíl. Sjóðþurðimir voru ekki eins
afskaplega stórir, en þó svo, að á
12 ára tfmabili safnaði fylkið
$9,013,569 skuldum. Sjóðþurðirnir
samanlagðir námu [>essari upphæð,
og þeim var mætt með því að taka
hvert stórlánið ft fætur öðm. Við
síðustu ftramót var fylkisskuldin
komin upp f $11,382,786.
verið mögulegt að halda uppi l&ns-
traustinu.
Af fjármálaræðu herra Tallows og
skýrslum [>eim, sem hann lagði
fram í þinginu f sambandi við hana,
*ter það ljóst, að núverandi stjórn
hefir gert og er að gera tilraun til
[>ess að hrinda þessu ástandi f lag>
með þvf að koma sem næst hún
hefir getað jafnvægi á milli inn-
tekta og útgjalda. En þó hefir
hún ekki getað komist nær þessu
en svo, að sjóðþurðurinn varð $391,-
977, eða sem næst f jórði partur við
það sem áður var. En f útgialda-
dftlkinum vora ýmsar upphæðir
fyrir varanlegar umbætur, sem ekki
f>arf að endurn/ja um mörg kom-
andi ár. Svo sem $470,743 til að
fullgera brú yfir Frazer ána. Svo
að þeirri upphæð fráskildri varð f
rauninni dftlítill tekju-afgangur
Þess var og getið, að þessi hin
mikla brú ytír Frazer ána, sem hef-
ir aukið svo mjög ft útgjöldin, kem-
ur til með að auka inntektir fylkis-
ins f framtíðinni — verður arðber-
andi fylkiseign.
Eftir þessu s/nishomi að dæma,
erftstæða til að ætla, að ef McBride
stjómin núverandi heldur ftfram að
vera þar við völd um nokkur ár, þá
takist henni að koma fjftrhag fylk-
isins f viðunanlegt horf.
Það er og vitanlegt, að fylkisbú-
ar kannast við og meta þá tilraun,
sem herra McBride hefir gert, eins
og [>að, að hann lét ekki Grand
Trunk Pacific j&rnbrautarfélagið
leiða sig út f að veita þvf neina
gjöf af eignum fylkisins, þó þess
væri farið á leit við hann.
Stefna hans er svo þjóðholl og
gagnólfk f>vf, sem fylkisbúar hafa
fttt að venjast, að hún sem næst
jafnast á við ráðsmeDsku Roblin
stjómarinnar hér í fylkinu 1 fjftr
mftlum og öðru, miðað við óstand
það, sem &ður var, á dögum Green-
ways gamla.
Lækning við krabbameini.
Við innvortis krabbameinsemd-
um er fundið n/tt meðal, eftir þvf
sem liið merka læknablað Englend-
inga “Lancet” sk/rir frá. Meðal
þetta hefir f>að til sfns ágætis, að
það er ód/rt, en þó talið óyggjandi
læknislyf.
Læknir einn í Exeter, að nafni
Gordon, hefir nýlcga ritað um þetta
f blaðið, og hefir grein hans vakið
íina mestu eftirtekt. Hann segir
að lækmslyfið sá ekki annað en
seyði af fjólu blöðum (“Violet
eaves”).
Saga læknisins er um mann, sem
ijáðist af krabbameini f tungunni.
Hann aftók með öllu að l&ta skera
meinið burtu og var þarafleiðandi
talinn ólæknandi. Einhver ráð-
agði manni þessum, að reyna seyði
Jað, sem að framan er talað um, og
hann lét sér [>að að kenningu verða.
. lann drakk seyðið og brúkaði það
einnig í heitum bökstrum við tung-
una. Hann byrjaði þetta í nóv-
ember sl, og eftir að hafa dmkkið
seyðið og viðhaft bakstrana dag-
ega sfðau, segir læknirinn, að
sjúklingurinn sé nú orðinn heill
drakk eitt vfnglas nokkrum sinn-
um á dag og viðhafði einnig bakstra
á þeim stað líkamans, sem krabba-
meinið var. Bökstrunum var þann
ig háttað, að ullardúkur var vættur
upp úr heitu seyðinu. Kona f>essi
kveðst nú vera orðin heil héilsu og
telur þetta óyggjandi lækningu við
krabbameini.
Sérstakt hraðskeyti, er sent var
frá Lundúnum til blaðsins New
York Herald, segir sögur [>essar
vera áreiðanlega sannar.
Heimskringla ræðui íslending-
um til þess að athuga söguna og
festa hana í minni, þvf vel má vera
að einhver f>eirra geti fyr eða sfðar
frelsað líf sitt með að viðhafa þetta
ódýra lyf, — fjóluseyði.
Fréttabréf.
Biaine, Wash., 17. april 1905.
Kæri vinur! Ég ætla ekki að
rita mjög langt erindi f f>etta sinn.
Tilgangur minn er f fyrsta lagi að
lftta þig vita, hvaða ftlit ég hafi á
verandi kringumstæðum og fram-
tfðarhorfum íslendinga f Blaine og
grendinni, sérstaklega að f>vf leyti,
hvað hina fjftrhagslegu hlið snertir.
I ððru lagi vil ég segja ftlit mitt á
þvf, sem héðan hefir verið skrifað f
blöðin, og einnig á f>ví, sem um
landið hér og framtfðarhorfur ís-
lendinga hefir verið sagt.
Að þvf leyti, hvað lfðan íslend-
inga snertir, þft er það ftlit mitt, að
þeir hafa komist fram yfir vonir
vel áfram hvað efni og Iffsfram-
leiðslu snertir, þegar tekið er tillit
til f>ess, að flestir af þeim hafa kom-
ið hingað með mjög lítil efni, til að
byrja með lffið hér. Svo langt, sem
ég f>ekki, hafa f>eir allir komist af
hjálparlaust. Og eftir útliti að
dæma, f>á virðist efnahagurinn hafa
aukist til mikilla muna hjá mörg-
um f>eirra. Þvf mikill meiri hluti
af fjölskyldumönnum b/r nú & sfn-
um eigin heimilum, sem yfirleitt
hafa kostað mikla peninga og em
yfir höfuð frekar myndarleg.
í f>essu efni gæti ég lfka tilfært
talsvert mörg dæmi af einstökum
mönnum, sem s/na að hér era tæki-
færi til að afla peninga, eins og
víða annars staðar, þegar aflinu er
vel stjómað, tfminn notaður og
ftrangurinn ávaxtaður.
Á næstliðnum vetri var hér frem-
ur dauft með atvinnu um tíma, því
stærsta verkstæðið hér, sögunar-
mylnan, var ekki l'itin vinna fyrir
langan tfma. En svo hefir það nú
byrjað aftur fyrir rúmum mánuði
og atvinnu útlitið par af leiðandi
lomið 1 viðunanlegt horf.
í sambandi við þetta álft ég vert
að geta þess, að forstöðumaður fs-
lenzku verzlunarinnar hér tók að
sér starf og gaf mörgum af löndum
sfnum atvinnu, meðan ekki var um
aðra atvinnu að gera
Æ, kom þú nú, vor mitt, og yng mig upp,
Mitt ftstargoð,
Og sendu mér blæ frá Suðra strönd
Með Sólar-gnoð,
[ Og láttu hann strjúkast mér létt við kinn
Og ljóða mér
Það hugljúfa’ og blíða hjartans mftl,
Sem helgast er.
O, kom þú nú, vor mitt, og verm þú mig
Og veit mér ljós,
Og send mér 1 skiftum sólarblóm
Fyr’ir svellarós.
Og þegar þín dýrðlega Eygló upp
I austri rfs,
Þá láttu mér vonbrigðin vfkja frá
Með vetrar ís
Já, kom þú og lyft mér mót himni hám
Mitt helga vor,
Og s/n [>ú mér gjögt á geislum [>ín
Mfn gæfu spor.—
A sólbrautir, heiðskírar hef mig upp
Frá heljar-Skor. —
Já, alt sem gott er og göfugt til
Mér gef þú vor.
En til þess að vori þarf vetur fyrst
Að víkja’ úr sál,
Og hlusta [>arf lengi unz heyrist vors
Ið helga mftl,
Því hversdags-stormurinn hvfn svo þungt
Að heyrnin dvfn,
Og sjónina depra sviti’ og tár
Þá sólin skfn.
En kom þú nú, vor mitt, með hörpuhljóm.
Og Hulduljóð,
Og láttu það samróma’ f sjálfum mér
Við sál og blóð.
Ó, vorgyðjan bjarta, mig vef að þér
Og veit mér yl,
Sem streymi frá hugsjóna hæðum þín
Og hjartans til.
Og þá skyldi’ ég alt af syngja’ um sól
Og sumardag,
Og bjartslaga-ómurinn yrði f>á
Mitt ástarlag,
Og geislinn þinn ljúfi, sem gæfist mér:
Þitt gullna hár,
Og munblíðir kossar: ið mæra skin
Um morguns-ftr.
J&, kom þú og lyft mér á lófa þér
f ljúfum blæ,
Sem ungbam móður hossi hægt
í heima-bœ,
Og gef þú mér bamsins’ björtu sýn
Og bros og traust,
En töfra mig ei svo ég tapi heym
Á tímans raust.
Æ, kom þú nú, vor mitt, og vek alt líf,
Frá vetrar ís. —
Ég bið þig um mikið, en meiri’ ert þú,
— Þú mikla dfs!
Hjá þér hefi’ ég Ijúfustu lifað stund,
Þú lífs mfns sól.
Og máske þú seinast mér gefir gull
Og grænan kjól.
Þorst. Þ. Þorsteinsson.
Ávarp Japans keisara
til skólapilta i Tokio við skólasetningu:
Sé vatni helt í bikar, bolla, skál
Það breytir lögun eftir kringumstæðum:
— Á vinatengd vér töpum eða græðum
Því til hins verra og betra — eftir gæðum
Af þeirra valdi mótast mannleg sftl.
Þér ungu vinir! vonir þessa lands,
í vinakjöri takið skyn til ráða
Og forðist svipi stormi og straumi hftða,
En stórum sftlum tengist fast — til dáða,
Þær kn/ja fram með svipu sannleikans.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Heitstrenging Kúrópatkins
[er hann hóf leiðangurinn
gegn Japan 11. marz 1904 ]
“Styrkur Japans stöktu út í hafiö,
því — Kúrópatkin komur!”
(Einn af fregnritum Banda-
manna, eftir Kúrópatkin).
“Heyrið, Jötuar! — Japans dvergar kalla:
‘Jötunheimar,*) búist skjótt f stríð!’
Dagstyggsþjóð,**) sem dólga skelfir alla,
Drag þú gull úr hendi viltum 1/ð. —
Hvað er Japans hjörð, mót Rússlandströllum? —
Hræ, sem blandast saur á Nippon-völlum!
“Japan, Japan! — Hvað skal raúsin Jióta.
Her þinn mylur Jötunbjarnar tönn. —
Drekar Rússa báta þína brjóta;
Brotin gleypir dreyra stokkin hrönn;
Viðir slfkir, vorra frægu manna.
Varlafylla skörð, á meðal tanna!
‘^M/sla Japans, — hverf þú brott, í háfið, —
Hræðstu, — flýðu Rússans andardrfttt!
Þitt skal lið í gini vargsins grafið,
Góz þitt laust og borgir metum smátt. —
Heim ég ber, sem laun, frá litlu verki,
Lönd þfn, klypt í rússnesk sigurmerki!”
Styrkdrr V&steinn.
*) Jötunheimar, er forna nafnið á Rússlandi.
**) Dagstyggur Rússakonungur lifði um 800,
fyrir daga Hræreks hins sænska. Til hans telja
margir Islendingar kyn sitt; þar á meðal Krist-
ján Asgeir og ég. Þaðan er og Nikulás Róman-
off keisari kominn. s. V.
Kveðju ávarp
fcil piano og orgel kennara
Jónasar Pálssonar
(Flutfc ( samsnti er honum var haidiö 1. maí 1905 viö burt-
för hans austur til Toronto til aö fulikomna
sig í söngfræöi og music).
Far vinur vel á braut!
Þér vina óskir fylgja,
Sem lfði að landi bylgja,
Þér lukkan falli í skaut;
Þá sigrast sérhver þraut,
Þó 8é í fjörðinn ylgja
Og skjótist upp við skerin boðar hvftir,
Þú skipi fram á tónahafið ýtir.
Þó víð séu’ vesturhöf,
Fyrst vindur blæs af landi
Þú siglir burt frá sandi,
Er sólskin gyllir tröf
Með gullinn penna*) að gjöf
Og vafinn vina bandi,
Með fararheill og bróðurkærleiks kveðjum.
Við komu þína aftur hug vorn gleðjum.
Og þeim í þessum bæ,
Sem þig nú kveðja að sinni,
Þú munt ei líða úr minni.
Á meðan blómgast fræ
Og sól rfs upp úr sæ
Með söngva og tónlist þinni
Þú heillar, vinur, sérhvert íslenzkt eyra,.
Ug enn þau vænta sönglög ný að heyra!
Vér óskum alt þitt starf
Og áform taki blóma,
Og landi og lýð til sóma
Þú látir geymdan arf
Þá að ber æfihvarf,
Á ísland slái ljóma.
Þvf gimsteinn ertu’ af íslands bergi brotinn
Svo bjartur, að hver sóley verður skotin.
Vér óskum einum róm:
Svo lengi sem þú lifir
Þú sk/rar nótur skrifir
Með skærum, djúpum hljóm,
Þá manndóms minnisblóm
Grær moldum þínum yfir.
Á meða íslands svanir söngljóð kvaka
Mun sóley yfir leiði þínu vaka.
Þ. Kr. Kristjdnsson.
*) Lærisveinar hans gáfu honum gullpenna.
ætla sér að búa hér, að ná sem fyrst
eignarhaldi á landi, t. d. frá 10 til
40 ekrum, þvf með því fæst trygg-
| ing fyrir viðunanlegri framtíð. —
Af þvf að J2ri(]a hefir nú meiri hlutinn af ís-
þetta er sjaldgæf framtakssemi lendingum hér tekið þessa stefnu.
““ W minmst það ^ nalínmBl verið e[>
ég Þess. honum 1,1 he.ður. og 08r-^ tanaiði aJ [ramtfðiii leiðir hér ,
um til eftirbreytni.
Að þvf leyti hvað framtfðarhorf-
ljós eitt hið fegursta og farsælasta
pláss fyrir menn að búa f; það sýna
ur íslendinga snertir hér f Blaine, þeir blettir, sem nú eru hreinsaðir
þ& er aðallega á tvent að lfta í þvf og ræktaðir. Það er satt, að land
efni, sem flestir þeirra munu hafa hér er sumstaðar dýrt og mjög vfða
erfitt, að hreinsa af þvf skóginn og
búa það undir ræktun. En af því
tíðarfarið er svo framúrskarandi
gott, þá er mikið leggjandi í söl-
urnar til að geta búið sér hér til
framtíðar heimili. Enda borgar
| landið sjálft kostnaðinn á fáum ár-
fyrir atvinnuvegi: Það er dag-
launavinna og búskapur. Það er
útlit fyrir, að daglaunavinna verði
hér talsvert mikil fyrst um sinn.
En bæði sækja nú helzt til margir
um hana, og svo þrýtur verkefnið
með tfmanum, skógarnir ganga til
þurðar. Þess vegna álft ég það mjög um sé það vel hirt og ræktað.
skynsamlegt fyrir þá menn, sem Það er útlit fyrir, að búskapur-
inn hér sé farsæll og rólegur. Far-
sæll af þvf, að náttúruöflin hér eru
f meira jafnvægi en víða annars-
staðar. Hér er atvinnu manna
ekki hætta búin af hagli, frosti eða
fellibyljum. Og rólegur af því menn
hafa ekki of mikið umstang og
geta treyst á að hafa lífsþarfir sfn-
ar af landinu, ef menn nota það
rétt. Gamlir bændur, sem hætta
búskap og setjast vanalega að í
bæjunum, gerðu mikið réttara með
þvf að kaupa hér dftlftinn ald-
inreit, skemta sér við fegurð nátt-
úrunnar, baða sig f veðurblfðunni,
og njóta ellinnar 1 kyrð og næði.
Það mundi lengja lff þeirra um
nokkur ár.
Það hefir frekar lftið verið ritað
héðan í blöðin, en sumt af þvf er
þó þess eðlis, að það hefði betur
verið lfttið ógert. Persónulegar
ftkærur um ósiðsemi ættu ekki að
vera opinbert blaðamál. Þegar
vissar persónur auglýsa & þann h&tt
eðlis einkunnir sfnar, þft hefir það
að eins særandi fthrif á lesendur
blaðanna, en enga nautn eða upp-
byggingu fyrir nokkurn mann.
Hlutaðeigendur f umræddu efni
hefðu fttt að gera sigj ánægða með
þá auglýsingu, sem þeir hafa per-
sónulega gefið út meðal nftgranna
og annara, sem þeim eru persónu-
lega kunnir. Annars ættu blöðin
að vera varkár með að taka ekki
upp þannig lagaðar ádeilur, ef þau
vilja vera uppbyggileg og halda al-
mennings hylli.
I annari grein, sem héðan var
rituð, er þess getið, að hér sé mikið
höndlað með vörur, sem stórbæ-
irnir vilji ekki nýta. Þetta hl/tur
að vera einhver misskilningur af