Heimskringla - 06.07.1905, Qupperneq 1

♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
T. TH0MA5
lglenzkur kauproaOur
selur Kitl ok Kldlvid
Afgreitt fljótt og fullur mselir.
537 Ellice Ave. Phone 2620
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
T. THOMAS, kaepmaður
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
mnboSssali fyrir ýms verslunarfélðg
1 Winnipeg og Austurfylkiunum, af-
Sreiðir alskonarpantanir lslendinga
r n^lendunum, poim aö kostnaðar-
lausu. Skritiðeftir upplysingum til
537 Ellice Ave. - - - Winniþeg
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
J
XIX. ÁR.
WINNIPEGr, MANITOBA 6. JÚLt 1905
Nr. 39
Arni Egfiertsson
671 ROSS AVENUE
Phone 3033. Wlnnipeg.
Eg liefi til sölu lot á Beverly St.
norðan við Sargent að vestanverðu
fyrir $350.00.
A Arlington St. fyrir $10 fetið.
“ Alverstone St. fyrir $10 fetið,
“ Victor St. fyrir $16 fetið.
“ Maryland St. fyrir $23 fetið.
“ Agnes St. fyrir $15 fetið.
“ Furby St. fyrir $24 fetið.
“ William Ave. $14 fetið.
A Notre DameAve. 33x108 ft. til
Winnipeg Ave. Gjafverð $25 fetið.
Nú hefi ég nóg af oeningum að
lána út á góð hús.
Elds&byrgð, Lifsábyrgð.
Komið og hafið tal af mér.
Arni Eggertsson
Offlce: Room 210 Mclntyre Blk
Telephone 3364
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
í Glenstohoff-borg á Rússlandi
gerðust f>au tfðindi, í sl. viku, að
Anarkisti einn kastaði djöflavél
inn í lögreglustöð bæjarins; þar
sserðust margir lögreglumenn, og
svo varð sprengingin mikil, að
gluggar brotnuðu í hverju hftsi á
stóru svæði umhverfis lögreglu-
stöðina.
— Fjárhags áætlun Winnipeg-
bæjar, fyrir fjárhagsárið 1905—6
er n/útkomin. Als eru inntekta-
vonir borgarinnar á næsta fjár-
hagsári $1,443,957.32, eða sem næst
hálfri annari millíón dollars, í stað
rúmrar millfón dollars á sfðasta ári.
Til alþýðu skóla eru áætlaðir $210,-
000.00. Allar skattskyldar eignir
bæjarins eru metnar $62,727.630,
þar af eru fasteignir$ 53,786,070.00.
Þessar tölur benda á að borg vor
sé í bráðri framför, þar sem ár-
legar inntektir eru orðnar meiri
en alls fylkisins.
— 160 menn úr einni herdeild
Rússa í Uhlan - héraðinu hafa
neitað að fara f hernað mót Japön-
um í Manchurfa — segja þar sé
bráður dauði vís, öllum Rússum.
— Anarkisti einn f bænum
Cqenstochawa í Plototrkow á Rúss
landi, kastaði djöflavél að vagni
sem lögreglustjóri bæjarins og 7
af f>jónum hans keyrðu f um götur
bæjarins, þann 26.júní síðastliðinn.
Vagninn splundraðist og aflir
mennirnir meiddust mikið. en eng-
inn f>eirra lét lífið.
— Það kom fyrir f bæ einum í
Quebec fylki, þann 26. júní, að
verkamenn sem vinna við “Circus”
sem þar var verið að sýna, tóku
stúlku eina og héldu henni fanga
f tjöldum sínum. Lögregluþjónar
voru sendir til að handtaka ‘Circus’
Þjónana, en þeir vörðust me^bar-
eflum og skammbyssum, og komust
með stúlkuna burtu úr bænum.
Frétt um þessar aðfarir voru send-
ar til Ottawa, og þaðan sendir 12
lögregluþjónar og 20 hermenn —
allir vopnaðir — til þess að fara til
bæjarins Grand Mere, í sama fylki
þangað sem “Circus” þessi hefði
farið, ogafvopna alla “Circus”-þjón
ana, ná stúlkunni úr varðhaldinu
og handtaka þá menn sem sekir
höfðu gerst við lög landsins.
— Maður í Cornwall, Ont., var
fyrir nokkrum dögum dæmdur sek-
ur um morð, fyrir að gefa barni
Whiskey að drekka, svo að það
beið bana af.
— Danskt heræfinga skip rakst
á brezkt gufuskip á Kaupmanna-
hafnar höfn þann 25, júní að kveldi,
og sökk þar heræfinga skipið á
hálfri annari mfnútu; 22 menn
druknuðu en 57 mönnum varð
bjargað. Piltarnir voru allir í
rúmum sfnum er slysið varð.
— Einn af þingmönnum Þjóð-
verja var nýlega dæmdur f þriggja
mánaða fangelsi fyrir að segja satt.
Hann lét þess getið f kosninga-
ræðu sinni, að þ/zkir hermenn í
Kfna árið 1900 hefðu rænt og svf-
virt konur. Þetta var talið svo
móðgandi fyrir heiður landhersins
að mál var höfðað mót þingmann-
inum. Hann leiddi fram nokkra
af hermönnum þeim sem sendir
voru frá Þýzkalandi til Kína það
ár, og þeir báru það fyrir réttinum,
að kæran væri sönn, og lýstu at-
vikum til skýringar. En samt var
maðurinn dæmdnr f fangelsi.
— Brezka þingið liefir samþykt
að veita stjórniuni leyfi til þess
að taka 100 millfón dollars lán til
þess að byggja og bæta járnbraut-
ir í Indlandi, og gegn veði í ríkis-
tekjum Indlands.
— Lögmaður Bangs í Calgary,
sá er fyrir nokkrum tfma var dæmd
ur þar 1 18 mánaða fangelsi fyrir
að veita móttöku 16 þús. dollars,
sem hann vissi að var stolið fé.
hefir verið leystur úr fangelsi með
þvf skilyrði, að hann hafi sig burt
úr Canadarfki. — Gerður útlagi.
— Ræður þær sem fluttar voru f
báðum málsstofum svenska þings-
ins lutu stranglega að þvf, að herja
á Noreg út af skilnaðarmálinu. En
stjórnarformaður Ramstedt kvað
hagsmuni Svíaríkis liggja f því að
halda sátt og samlyndi við Noreg.
Enn þykir þó óvíst, hvern enda
mál það kann að hafa.
— Haglél í Medicine Hat, Assa.,
þann 27. f. m., gerði talsverðar
skemdir á ökrum bænda. Hagl
kornin eru sögð að hafa verið á
stærð við dúfu egg. Ekki náði
haglið yfir stórt svæði.
— Ottawa stjórnin og Ontario
stjórnin hafa komið sér saman um
að senda nefnd manna til þess að
semja við Indíána, sem búa í norð-
Ontario á svæðinu milli Huron
vatns og James flóa, og fá þá til að
gefa upp tilkall þeirra til landsins,
f hendur rfkisstjómarinnar, svo að
Grand Trunk Pacific brautin geti
orðið bygð um það svæði, og landið
bygt upp af hvítum mönnum.
— Phil. Martel, hótelshaldari í
bænum Hebbing átti skuld hjá Ed.
Parrish, alræmdum slagsmálamanni
í bænum Chisholm. Parrish
neitaði að borga skuldina nema
hann berðist við sigog ynni—þetta
varð að samningi — bardaginn var
háður -j~ og endaði svo, að Martel
beit mest alt hægra eyrað af
Parrish og lék hann að öðruleyti
illa. Parrish hefir höfðað mál út
af þessu. íáagt er að bardagi þessi
hafi verið langur og harður og ekki
lyktað fyr en báðir menn vorn
máttlausir.
— J. Ludford hermaður fBran-
don, sem unnið hefir að hernaði
á Indlandi og Afrfku og verið 13 ár
f brezka hernum, hefir fengið 3 ára
embætti í Japan, að kenna her-
æfingar þar.
— Útflutningur strútsfugla frá
Suður Afrfku er hindraður með
útflutningstolli seiú nemur $487.00
á hvern fugl. Þessi útflutnings-
tollur er gerður til þess, að halda
verslun strútsfugla eingöngu þar
f landi, þvf að það er talin mjög
arðsamur atvinnuvegur. og stjórn-
inni er illa við að hann færist út
úr landinu.
— 30 blessuð börn druknuðu í
vatni einu á ítalfu þann 26. f. m.
Þau vora á skemtiferð eftir vatninu
' þegar slysið bar að höndum.
— Canadizkur maður að nafni
Baker hefir verið kosinn til þings
í London; hann situr fyrir East
Finsburg-kjördæmið á Englandi,
áður sat Conservativi fyrir það
kjördæmi; þetta með mörgu öðru
bendir á að Balfours stjórnardagar
séu taldir.
— í ráði er f Ottawa að ríkis-
stjórnin borgi Dominionlfnu skipa
félaginu vissa fjárupphæð árlega
til þess, að flytja póst milli Cana-
da og Englands, á sama hátt og
Allan lfminni er veitt. Ef af
samningum verður, þá ætlar Dom.
lfnan að fá 2 af hraðskreiðustu
skipum “White Star” lfnunnari
“Teutonic” og “Majectic,” og halda
þeim f förum með póstinn.
— Blaðið “Temps” á Frakk-
landi segir að Noregsmenn hafi
boðið Count Lonyay, eiginmanni
fyrrum krónjirincessuJ Stefanfu frá
Austurrfki, að gerast konungur
Norðmanna; svar hans er enn ó-
fengið.
— Maður á Frakklandi, sem
drap unnustu sfna, hafði svo mikil
áhrif ákviðdómendur með kvæðum
sem hann hefði orkt, að hann var
fríkendur, sfðar komst upp að ann-
ar maður hefði samið ljóðin.
— Hraðskeyti frá Kaupmanna-
höfn dags. 29. júnf, segir lfkindi til
þess að ísland fái ekki málþráðar-
samband við umheiminn um mörg
komandi ár.
Sagt að þetta sé vegna þéks, hve
andróður landsmanna sé megn mót
stjórn Hannesar Hafsteins, og
vegna þess að komið hafi fram til-,
boð frá Marconi félaginu, um að.
koma á fót loftskeyta sambandi
milli íslands og umheimsins og
einnig milli ymsra staða innanlands
og fyrir minni peninga en mál-
þráðurinn ætti að kosta. Þetta
hvorutveggja er talið líklegt til þess
að koma í veg fyrir, að samningar
þeir, sem þegar hafa gerðir verið
um talþráðarlagninguna, nái fram-
gangi.
— Kvennfélag hefir myndast,
innan katólsku kirkjunnar í Mont-
real, sem hefir það augnamið, að
einangra þær konur frá öllum fé-
lagsskap við heldri konur félags-
ins sem hafa fengið skilnað frá
mönnum sínum. Páfinn hefir og
lagt blessun sfna yfir þetta fyrir-
tæki, með miklu embættis skjali,
er hann hefir sent félagsstjórninni.
MERKJALÆKUR.
Það er heiðskýr vormorgun hér
við Merkjalæk. Sólin er komin
UPP °g fuglarnir eru fyrir nokkru
farnir að syngja. Dálftill kulur er
og skógurinn beygir sig fyrir and-
vaianum, hægt og hægt. Anganin
af skógi og blómum lfður fyrir vit
manns. Sjálf náttúran er hér að
leika sitt spil, slá sfna fegurstu tóna
— svo blítt — svo blftt. Út ávatn-
ið sér maður, svo sem það væri ó-
mælanlegt haf og bátarnir eru strax
farnir að lfða yfir vatnið með fólkið
frá höfuðborginni, sem fyrst nú
fær að anda að sér hreinu lofti, eft-
ir reykjarsvæluna og ódauninn
mánuðum saman. Út úr gistihús-
inu stóra hjá herra B. Anderson
streymir nú fólkið, hópum saman,
endurnært af værum svefni í góð-
um herbergjum, og sogar að sér
hið hreinasta loft, sem náttúran
hefir að bjóða. Alt er hér á iði, en
alt þó svo Ijúft og kyrt. Vinur eða
vinkona! Hefir þú nokkurn tíma,
síðan þú^varst heima á gamla Fróni,
komið, á vormorgni, út í nokkra
líka náttúru, eins og gamla landið
bauð þér? Eg er viss um, að þú
hefir aldrei hér f álfu legið eins á
brjóstum náttúrunnar, hinnar fjöl-
breyttu náttúru, eins og þar. Og
ekki hugði ég, að sjá nokkurn tfma
annað eins. En hér við Merkjalæk
finst mér ég hafa fundið fósturjörð
mfna aftur. Auðvitað sakna ég
fjallanna, en blessuð liáu skógar-
beltin koma þá f staðinn og þau á
ísland ekki til.
íslenzku vinir, konur og karlar,
komið f hópum niður að Merkja-
:æk og staðnæmist ekki, þar sem
járnbrautin stanzar, en gangið yður
ofurlftinn spöl í gegnum náttúr-
unnar fagra rfki, gegnum sönglist
fuglanna og angan blómanna, upp
til landa yðar allra og landa mfns
þá lfka, herra Baldwins Andersons.
Yður verður ekki skotaskuld úr
því, að ekki verði tekið vel á móti
yður. Yður verður sýnt og leið-
■beint, til þess að þér getið lesið og
lært alt Iffsins letur á blöðum hinn-
ar blfðusta, heilnæmustu og feg-
urstu náttúru, sem þetta land hefir
að bjóða. Og viljið þér svo finna
eitt, sem gamla Island er nafntog-
að fyrir, gestrisni og gott viðmót,
þá finnið þér það hér í orðsins rétta
og fylsta skilningi. .
Staddur aC Morkjalæk. 27. júní 1905.
Bjarni Thorarinsson.
A N D R Ó Ð U R.
— Sir Wilfrid Laurier sagði í
Ottawa þinginu þann 28. s. 1, mán.
að hann teldi það skyldu sína, að
festa svo sérstaka katólsku alþýðu
sérskóla á hin nýja fylki í Norð-
vestur Canada að þeir yrðu óháðir
öllu lagavaldi um ókomnar aldir.
En Borden, leiðtogi Conservative-
flokksins, hélt fram þvf, að grund-
vallarlög þessará nýju fylkja ætti
að vera í samræmi við “British
North America Act” (Grundvallar-
lög Canadaveldis.)
— Gáfumaður einn, frá Banda
rfkjunum, sem nýlega hefir ferðast
um Oanada-vesturlandið, sagði álit
sitt um landið í þessum orðum:
“Það er erfitt að ýkja framtíð-
ar raöguleika Vestur Canada, þar
verða, í tíð þeirrasemnú lifa, heim
kynni millíóna manna sem rækta
land dæmalausrar frjósemi, undir
heiðum himni og stjórnlagafrelsi.”
— Vel sagt af herra O’Brien ritara
blaðsins Boston Transcript.
— Rússakeisari hélt ræðu þann
19. júnf í viðurvist sendinefndar
sem lagði kröfur sínar fyrir hann,
og lofaði þá eindregið þingbund-
inni stjórn. Meðal nefndarmanna
voru ýmsir sem höfðu um mörg ár
verið útlagar og tók keisarinn þeim
hið bezta, og kvaddi alla nefndar-
menn með handabandi.
HIllUNkltl.MHj: og TVÆR
skemtileKar sögur fá nýir kaup
enúur fvrir að eins #54.00.
I Heimskringlu 18. maf erkvæði
eftir P. S. Pálsson. Hann segir
það sé ort f anda Hagyrðingafélags-
ins í Winnipeg. P. S. P. hefir ef-
laust mint, að hann sjálfur væri í
því félagi ennþá, og því hefir hann
sett þessa yfirl/singu. Því hann
hlýtur að finna það og vita, eins og
aðrir, að hann er flestum öðrum
meiri máttar og slingari að syngja
á annara nótur. Og skal ég færa
rök fyrir þvf áður en ég lýk máli
mínu. .
En fyrst vil ég mótmæla þvf al-
gerlega, að H agyrðingafélagið temji
sér þá list (sfðan Páll Skarphéðins-
son fór úr þvf),að stælaönnur skáld
eða hagyrðin a. Því þó hjá einum
félaga þess finnist 2—3 hendingar
ekki ólfkar og hjá Páli, þá mælir
engin sanngirni með að segja, að
alt félagið drýgi þá synd. Og
óþarft var P. S. P. að benda skeyt-
um sfnum til alls Hagyrðingafél.
fyrir það, og honum fórst manna
síst að kasta steini í garð þess. Því
þeir, sem það félag stofnuðu og þvf
unna mest, hafa reynt að hefja Pál
UPP °g gert hann mestan manninn.
Hið fyrnefnda kvæði í Heims-
kringlu er liðlega saman sett, og
ber vott um, að höfundur þess hef-
ir mikla æfingu í að setja saman
hendingar og hugajónir annara, og
er stórum að fara fram (!!), þvf í
þessu síðasta kvæði á höf. ekki
nema tvær hendingar sjálfur.
Ekki ætla ég að fara að rýna f
PIANOS og ORGANS.
Helntzmnn <V €o. Pianoa.-Bell Orgel.
Vér seljam med máDaðarafborgunarskilmálum.
J. J. H McLEAN & CO. LTD.
330 MAIN St. WINNIPEO.

4»
4»
4»
f^INKALEYFI.
Tilboðum um einkaleyfis-veitingu f sýnÍDgargarðinum
í Winnipeg á Islendingadaginn 2. ágúst næstk. verður veitt
móttaka til kl. 12 á hádegi þann 21. þ. m. [júlí]. Tilboðin,
sem ekki fela í sér leyfi fyrir sölu áfengra drykkja, verða
að vera komin til undirritaðs fyrir áðurnefndan tfma, ann-
aðhvort að 787 Notre Dame Ave. eða P.O.Box 116, W’peg.
Nefndin skuldbindur sig ekki til að taka neinum tilboðum,
sem hún álítur ekki sæmileg, en sér samt um, að veitingar
verði seldar f garðinum.
Tilboðum um að hafa myndatöku, “Cane-racks” eða
“Knife-racks” eða annað þess konar f garðinum á íslend-
ingadaginn, verður einnig veitt móttaka af undirrituðum
fram að fyrgreindum tfma.
MAGNÚS PÉTURSSON,
ritari nefndarinnar.

gegnum öll kvæði Páls. Það er líka
óþart verk, því þau eru öll séð, ef
eitt er sýnt.
Ég ætla að eins að fara fljótlega
f gegnum kvæðið: “Farfuglinn”,
sem kom út í Dagskrá 28. febrúar
1903. Það er eitt af P.S.P. betri
kvæðum og fékk óverðskuldað lof.
Efni þess er mest megnis tekið úr
kvæðinu: “Sfðasta nóttin”, eftir
Þorstein Erlingsson, og dálítið úr
kvæðinu “Á spítalanum”, eftir sama
höf., og sumt úr “Gilsbakkaljóðum”
eftir Stgr. Thorsteinsson. Fólkið
þarf ekki annað en lesa þessi kvæði,
þá mun það fljótt finna, að ég fer
með rétt mál. Ég tel lfklegt, að
þar finnist ljóðlínur úr fleiri kvæð-
um. En ekki nenni ég að gá að
því, en tek bara það, sem efst ligg-
ur í minni mínu.
“Hann kom f vor og kátthann söng
er klaka’ leysti af fjöllum”
(P.SP.)
“í vor.er hann hopjjaði hreiðrinu frá
þar hllðarnar iðgrænar lágu”.
(Þ.E.).
“Nú er hann kominn — sætt
hann söng” (P.S.P.).
“ Um Helgu fögru fagurt söng”.
(Stgr.Th.)
“Svo komu hríðar, klaki, snjár,
og kuldinn nísti bráður,
en fuglinn litli sat þá sár.”
(P.S.P.).
“Og daginn hinn seinasta sjúkur
hann var,
en samt var hann lengstum á stjái,
en fann ekki á hjarninu fis eða
bar”. (Þ.E.).
“af sulti og kvölum þjáður”.
(P.S.P.).
“En sulturinn rak hann á fætur.”
fÞ.E).
“Með brotinn væng og frosinn fot
hann féll að lokum dáinn.”
(P.S.P.).
“Hann lagði að sér vængina og
lokaði brá;
og loksins var helstríðið unnið.”
(Þ.E.).
“Hann þráði fjör ogfrelsiog lff,
hann fann til ótta’ og kvfða,
hann sá hið bitra sorgar kíf,
hve sárt hann mundi líða.”
(P. S. P.).
“Eg sá nú, hvað mátturinn mink-
aði skjótt,
þvf meira sem á tók að líða,
hve J>ráði ég endann á þessari nótt,
því þá yrði’ hann búinn að stríða.”
(Þ.E.).
“Þá sat hann eítir aieinn, sár,
með annan vænginn brotinn
og köld í augum kvalatár,
hans kjarkur var nú þrotinn”.
(PS.P.).
“En orkan var þrotin og alstaðar
var,
sem eitrið í limunum brendi;
mér fanst sem f örmagnaeymd sfna
þar
hann augunum tárvotum rendi”.
(Þ.E.).
“En hrfðin nálreg drundi dimt
um dali og hlfðar næddi;
og köldum höndum kreisti grimt
og kvaldi alt og hræddi,
svo alt hið veika hnfga hlaut
og hyljast undir fönnum,
og gjörvalt vetri grimmum laut,
hann gnísti freðnum tönnum”.
(P.S.P.).
Þá á þetta erindi einkar vel við
bæði sfðasta erindið oghöf. þess.:
“í ástarhrygð og heiftar móð
var halur einn á gangi,
og þegar stóð hann fram við flóð
und fögrum hlíðarvangi,
þá var sem ýgldist elfur dimm
og úði af banafylgjum,
frá djúpi náhljóð drundu grimm
og dreyri flaut f bylgjum.”
(Stgr.Th.).
Ekki nenni ég að tfna til fleiri
samstæður í þetta sinn. En ef P,
S. P. getur ekki látið Hagyrðinga-
félagið óáreitt eftirleiðis, þá skal ég
vera fús til að gefa honum fleiri
nauðsynlegar bendingar. Þvf eins
og ég hefi tekið fram, ferst honum
manna sfst að kasta steinum á götu
þess.
Og það væri honum gott að muna,
að í vetur, þegar hann átti að halda
fyrirlesturinn eða ræðuna um B.
Gröndal, þá var liann feginn að
flýja á náðir eins af félögum Hag-
yrðingafélagsins og samdi sá mað-
ur fyrirlestrarbrot það, sem Páll
flutti svo undir sfnu eigin nafni.
Enda mátti glögt heyra, að það var
ekki eftir Pál sjálfan, því liann var
altaf að reka í vörðurnar og hixta
meðan hann var að stauta sig fram
úr því.
Mikið andans atgerfi er Páli gef-
ið (!!). En ég fullyrði, að sú þrosk-
un sé aftur á bak og niður á við, en
ekki fram og upp. Hjá slfkum
kryppiimynduðum gærubunkum er
óræktin allstaðar upp úr, þar glittir
ekki einu sinni f ræktað land.
Ekki ætla ég að svara neinu fyr-
ir þann, sem P. S. Pálsson tileink-
ar kvæði sitt; hann getur það sjálf-
ur, ef honum þykir það svara vert.
Og þess skal ég geta, að ég skrifa
þetta ekki fyrir hönd Hagyrðinga-
félagsins, heldur sem prfvat maður.
Hjdlmur Þorateinsson.
MARKUSSON&
BENEDIKTSSON
Hafa flutt skrifstofu sfna
frá 219 Mclntyre Block að
5405 í sömu byggingu.
Telephone nr. verður auglýst sfðar.