Heimskringla - 14.09.1905, Side 1
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦ ♦
T. THOMAS
J lslenzkur taapmaflur J
♦ selur líol og Fildivid ♦
J Afgreitt fljótt og fullur mælir. J
♦ 537 Ellice Ave. Phone 2620 ♦
♦ ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
T. THOMAS, kaupmabur
nmhoössali fyrir ýms verzlunarfélög
1 Winnipeg og Austurfylkjnnnm, af-
freiðir alskonar pantanir Islendinga
r nýlendunum, peim að kostnaðar-
lausu. Skriflö eftir upplysingum til
537 Ellice Ave.
Winniþeg
♦
♦
♦
l
♦
♦
:
♦
♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
XIX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA 14; SEPTEMBER 1905
Nr. 49
PIANOS og ORGANS.
Heintxman & Co. Pianos.-Bell Orgei.
Yér seljam med mánaðarafborgunarskilmáium.
J, J. H- McLEAN & CO. LTD.
330 MAIN St. WINNIPF.G.
Árni Egprtsson
671 ROSS AVENUE
Phone 3033. Wlnnlpeg.
Eg hefi til sölu lot á Beverly St.
norðan við Sargent að vestanverðu
fyrir $350.00.
A Arlington St. fyrir $10 fetið.
“ Alverstone St. fyrir $10 fetið.
“ Victor St. fyrir $16 fetið.
“ Maryland St. fyrir $23 fetið.
“ Agnes St. fyrir $15 fetið.
“ Purby St. fyrir $24 fetið.
“ William Ave. $14 fetið.
A Notre DameAve. 33x198 ft. til
Winnipeg Ave. Gfjafverð $25 fetið.
Nú hefi ég nóg af oeningum að
lána út á góð hús.
Eldsábyrgð, Lífsábyrgð.
Komið og hafið tal af mér.
/
Arni Eggertsson
Offlce: Room 210 Mclntyre Blk
Telephone 3364
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
íbúar í Dauphin bæ í Manitoba
hafa með atkvæðagreiðslu sampykt
að byggja telefón kerfi á eigin
reikning. Bell Telephone félagið
segjist saint halda áfram að leggia
talþræði um bæjinn eins og ekkert
hefði fskorist. Má þvf búast við
sögulegum viðburðum frá Dauphin
áður en langt lfður.
— Rússakeisan liefir rekið flota-
foringja Nebogatoff og aðra sjó-
liðs foringja sem gáfu app skip
sfn í hendur Japana, frá embætti,
og talið líklegt að þeir verði einn-
ig dregnir fyrir herrétt. Keisar-
inn hefir og skipað að höfða her-
réttar rannsókn yfir öllum öðrum
foringjum, sem nú eru í Japan, en
sem gáfust upp í sjóbardaganum
mikla. Það er talið lfklegt að
margir af föngum f>eim sem nú
eru f Japan, munu setjast f>ar að
algerlega, en liætta ekki á að verða
skotnir er til Rússlands kemur.
— Tartarar brendu 200 hús f
Ghusta bæ á Rússlandi um sfðustu
helgi. Olfu brunnar lijá bænum
Balakan eru í loga, þvi uppreistar-
menn kveiktu f f>eim. Bændur
hafa yfirgefið bú sfn á stórum
svæðum og bardagar hafa háðir
verið á ýmsum stöðum f Kákasus
fjöllum.
— Friðarsamningarnir f Ports-
mouth voru undirritaðir og form-
lega staðfestir þann 5. þ.m. Sendi-
herrar Rússa og Japana tóku þá
saman höndum, til merkis um það,
að nú væri full vinsemd með þeim
og þjóðum peirra. Þá var og skot-
ið at kanónum 1 Portsmouth N. H.
og /ms önnur viðhöfn þar. Svo
og veizla mikil að kveldinu.
— Fiskifræðingum Dominion
stjórnarinnar hefir loks tekist að
koma humrafiskum (lobsters) úr
Atlants hafi f Kyrrahafið. Mesta
kynstur af humar aflast við At-
lantshhafsstrendur í Austur Can-
ada, en sú fiskitegund hefir aldrei
fengist í Kyrrahafinu. Ymsar til-
raunir hafa gerðar verið, til að
koma fiskinum með járnbraut, yfir
landið f svo góðu ásigkomulagi, að
óhætt væri að sleppa honum í
Kyrrahagð, en það hefir ei tekist
fyr en nú. 2 ára friðunartfini
settur fyrir fisk þennan f Kyrra-
hafinu, eftir þann tfrna má veiða
liann.
---Stjörnufræðingarnir sem
með ærnum kostnaði gerðu sig út
til Labrador til að athuga þaðan
sólmyrkvan um s. 1. mánaðamót,
liafa sent skeyti þess efnis, að þar
hafi verið þykt loft þann dag er
myrkvin varð, svo að hann hafi
ekki sést. Aðeins hafa peningaleg
efni manna þessara, ofurlftið for-
myrkvast við ferðina.
— Yfir 3 þúsund heimilisréttar-
lönd voru tekin í YesturCanada
á sl. mánuði. Það er nær 700 fl.
en tekin voru á sama tíma f fyrra.
Mest hefir verið eftirsókn eftir
löndum vestarlega í Alberta og Sa-
scatcliewan fylkjunnm.
— Yerið er að byggja 400 feta
háan turn nálægt Campbelltown á
Skotlandi. Þaðan á að senda og
veita móttöku loftskeytum sem
ganga beina leið milli Bretlands
og Canada og Bandaríkjanna. Það
er nú ekki neinum vanda bundið,
að senda loftskeyti yfir Atlantshaf-
ið á nóttu og degi.
— Þjófar stálu 400 punda járn-
skáp úr auðmannaliúsi f New York
með 20 þúsund dollars í, 13 manns
voru f húsinu og 3 varðhundar úti
fyrér. En hvorki fólk né hnndar
urðu varir vid þjófana, sem báru
skápinn á burt með sér, og hafa
enn ekki fundist.
— Þess var getið fyrir nokkruin
tfma, að tilraun hefði verið gerð
tii að ráða af dögum keisara ekkju
Kfnaveldii, en frétt sú var þá óljós
mjög. Nú hefir einn af þeim, sem
þá var reynt að fá í það morðsam-
særi, sagt alla söguna á þessa leið:
“Þegar ég var f Tien Tsin f byrj-
un ófriðarins, þá var ég beðin að
ganga f félag með nokkrum öðr-
um mönnum, til þess að gera á-
hlaup á keisara-höllina og ræna
þaðan keisar ekkjnnni og ráða
hana af dögum. Maður sá, sem
settur hafði verið til þess, að
stjórna þessu áhlaupi, viðurkendi
fúslega og afdráttarlaust að Paf-
loftt, fyrium seadiherra Rússa 1
Coreu, hefði fyrst komið upp með
þetta áhlaup, og boðið st.ór fé til
þess að koma því í framkvæmd.
Svo var þessu bruggi langt kom-
ið, að búið var að múta /msum
mönnum við Pekin liirðina, til þess
að láta mál þetta afskiftalaust. En
svo frétti Brezka stjórnardeildina f
Pekin um þetta brugg, og • kom
strax í veg fyrir að það fengi fram-
gang.”
Japans keisari hefir loks sent
Roosevelt forseta þakklætiskeyti
fyrir starf hans í friðarsamningun-
um við Rússa.
— Svo er að sjá á öllum frett-
um frá Japan, að þjóðin sé sár ó-
ánægð með friðarsamninginn, ekki
aðems vegHa þess, að ekki fékkst
herkostnaður borgaður, lieldur sér-
staklega af þvf að sameign er orðin
með Rússum og Jöpunum á Sak-
halin eyjunni, sem blöðin telja vfst
að verði orsök til hernaðar með
þeim þjóðum, hvenær sem Rússar
telja sig nóga öfluga til þess að
herja á Japana á ný. Það er og
talið vfst að óánægja þessi verði
látin koma fram í þáí, að fella nú-
verandi stjórn f Japan við næstu
kosningar.
Sömuleiðis eru Kínversk blöð nú
óttaslegin yfir því, að ekki muni
þess langt. að btða, að hún verði að
borga Jöpum fyrir Manchuríu svo
mikla upphæð að nemi herkostnaði
þeirra að fullu.
3000 kjötsalar hafa bygt .voða
mikið slátrunar hús í Chicago, til
að keppa við kjöteinoknnina þar.
Þar má slátra 14 þúsund gripum á
sólarhring.
— Yoðalegt stórveður geisaði
yfir Superior vatnið frá föstud. 1'
til sunnud. 3. þ. m., ðg gerði hálfr-
ar millíón dollars eignatjón. Mörg
skip strönduðu og sum brotnuðu
í spón og tugir manna druknuðu.
Ýmislegur reki sem á land hefir
borist, bendir og á að einhver skip
liafa sokkið á vatnint, auk þess að
stranda. 5 mönnum varð bjargað
af smábát frá einu skipinu, af ljós-
hús-gœslumanni þar við vatnið.
Enn eru ónákvæmar fregnir um
skaða þann sem veður þetta hefir
gert.
— Uppreist f Baku í Kákasus
héraðinu á Rúsdandi heldur stöð-
ugt áfram. Yfir 100 manns féllu
í bardaga þar f bænum á laugardag
inn 2. þ. m. Verkfall á strætis
brautum bæjarins hefir orsakað
þennan síðasta bardaga. Líkin
liggja óhirt á strætunum og 150
hús voru brend um daginn. Á
sunnudaginn þar á eftir, urðu og
miklar ósþektir og meira var brent
af húsum og menn særðir.
—Ibúatalan f Cauada er nú tal-
in sex millfónir. Á næsta ári verð-
ur tekið manntal f Manitoba 2 n/jn
fylkjunum — Alberta og Sascat-
chewan.
— Ontario stjórnin hefir ákveðið
að lögsækja Afrfku hermanninn
Gow, sem um daginn gerði sör ferð
til þess, af ásettu ráði, að skjóta á
hús sem hann vissi að fólk bjó í
og drap með þvf ungan dreng og
særði stúlku barn. Fyrir líkskoð-
unardóminum bar maður þessi það
fyrir sig: að hann hefði ekki ætlað
að drepa neinn, en það væri orðið
svo ríkt í eðli sínu að skjóta, að
liann gæti ekki gert að þvf.—Samt
frfkendi dómnefndin manninn. Nú
hefir dómsmáladcild fylkisins tekið
að sér mál þetta, og mun ætla að
láta manninn sæta löglegri ábyrgð
fyrir verknað hans.
Það væri og nauðsynlegt, ef
mögulegt væri að koma þvf við, að
gefa kviðdómendum þeim sem frf
kendu manninn, þá lexfu sem þeir
mættu lengi muna, þvl engin efl er
á þvf, að þeirra hugarfar þarf að
betrast. ,
— Kjötsölueinokun, iík þeirri
er nú skipar hásæti hér í Winni-
peg, hefir gerð verið á Þýzkalandi.
En fólkið þar hefi sent þúsundir
bænaskráa til keisarans, um að af-
nema einokunina. Keisarinn hefir
orðið við þeim þjóðvilja, og skipað
stjórn sinni að afnema strax allan
toll af innfluttu kjöti, hvaðan sem
það kemur, og einnig að afnema
allan inníiutningstoll á nautgripum
og sauðum frá Rússlandi og Dan-
mörku. Það er búist við að þetta
lækki verð á kjöti þar, þó enn liafi
það ekki orðið'.
— Allmikil óánægja er f Japan
yfir friðarsamningunum. Þjóðinni
þykja sendimenn sfnir hafa verið
linir í kröfum að gefa eftir norður-
hluta af Sakhalin eyjunni og allan
herkostnað. Á hinn bóginn er sú
frétt borin út, að leynilegir samn-
ingar hafi verið milli Kfna og Jap-
an, um að Kfnaveldi borgi Japan
fjárupphæð er jafnist við herkostn-
aðar kröfu þeirra til Rússa, fyrir
það að Japar hafalosað Manchúríu
úr höndum Rússa.
ISLAND.
Nefnk í n. d. leggur til að lög
um bann gegn innflutninai á út-
lendu kvikfé séu ítrekuð og bætt
við banni gegn því að flytja inn
svín og geitur. Þó má landsstjórn-
in veita undanþágu með ráði dýra-
læknis.— Siglufjarðarpóstur, sem
kom að vestan 2. þ. m. segir bezta
fiskiafla á Siglufirði, Ólafsfirði og
Svarvaðardal.—Lungnabólga áköf
liefir gengið um alt þetta hérað í
vor og sumar og munu vfst fáir
aðra eins lungnabólgu tfð. Alstað-
ar hefir nokknð dáið úr henni en
skýrslur tim það er ekki hægt að
gefa og sfzt að^svo stöddu. í Svar-
vaðardal hefir veikin orðið skæð og
er sagt að dáið liafi þar stðan f vor
um 30 manns, flest úr lungna-
bólgu.—I sfðasta hretinu kom svo
mikill snjór í siglufjarðarskarði,
að menn urðn að bera klyfjar af
hestitm, er farið var yfir það rétt á
eftir.—Óþurkusamt hefir verið sfð
án sláttur byrjaði, svo enn eru töð-
nr úti því nær alstaðar. Góðan
þurk gerði 1. og 2. þ. m. og menn
munu þá vfða hafa náð upp miklu
af töðunni, en uðfaranótt 3. þ. m.
kom áköf rigning,- svo hætt er við
að sætihafi vfðadregið. Inn f Eyja-
firði var útlit fyrir að töðúr yrðu
vel f meðallagi, ef þær hefðu ekki
hrakist, en út með sjónum mun
grasspretta ekki hafa verið í með-
allagi. — I efri deikl flytja 5 þing-
menn frumvarp um að þingtíminn
sé fluttur, og vilja láta það hefjast
15. febrúar.—Ólafur Guðmundsson
héraðslæknir f Rangárvallasýslu
hefir sótt um lausn frá embætti,
vegua. heilsubrests. — Ibúðarhús
Páls Briems heitins amtmanns hef-
ir Guðlögur Guðmunasson keypt
ásamtlóð þeirri er því fylgir.—Slys-
farir: A Bakkafirði drukuuðu 13.
f. m. 2 Færeyingar. Voru í róðri
og höfðu mjög hlaðið bátinn. Vind-
ur var á austan, þéttingshvass og
sigldu þeir til iands, en alt f einu
hvarf báturinn og hefir ekkert sést
til hans síðan.—(Nl. 5. ág. ’05.)
Ritsfmafrumvarp
íslenzku stjórnarinnar samþykt við
2. umræðu í neðri deild aðfaranótt
12. ágúst með 17 atkv. gegn 7 atkv.
Stjórnin hefir látið prenta 5 þús.
eintök af nefndaráliti beggja flokka
um það mál. Svo er að sjá, að af
40 þingmönnum teljist nðeins 12 í
andstæðingaflokki, en 26 ákveðnir
með stjórninni í málinu og 2 óháðir
en þó stjórnarmegin í þeim málum,
seui enti hafa verið á dagskrá í
þiiígiuu. Sanmingur stjórnarinn-
ar við danska gufuskipafélagið var
samþyktur með öllum atkvæðum í
neðri deild.
0 P I Ð BRÉF.
Heiðruðu landar og lesendur
blaðanna Heimskringlu og Lög-
bergs!
Ég er bara stoltur af þvf, að
skáldið, rithöfundurinn og anarÁ-
istinn S. B. Benedictsson telur mig
einn af þremur, er “þríliöfða” rit-
smíði skáldsins minnist á f Lögb.
Það mun láta nærri, að hr. B. L.
Baldwinson sé talinn af flestum Is-
lendingum austan og vestan liafs
með beztu liæfileika mönnuin fs-
lenzku þjóðarinnar. Og af hér-
lendum enskumælandi mönnum
sem mikilmenni og sómi þjóðflokks
vors hér vestra.
Einnig mun Lárus Gnðmunds-
son vera alment álitinn í betra
flokki mannfélagsins, svo það er
ekki vansæmd fyrir gamla Ólaf
Torfason að vera settnr f sömu röð,
sem þeir fyrr töldu.
En þó rithöfundurinn liafi fylgt
eðlishvöt sinni, að kasta stærri
hnútum að kallinum, er ekki tak-
andi til greina. Því hann S, B. B,
stendur afhjúpaður allri göfugri
mannúð og sannleiksást síðan 24.
des. 1904.
Einnig hefir kona skáldsins svo
snildarlega lýst honum sem ó -
men n i, þar sem hún viðurkennir,
að geta ekki svarað “ósvífnum”
spuruingum viðvfkjandi manni sfn-
um “frá gamla Ólafi öðruvísi en
játandi vopni á mann sinn” (sbr.
“Sfðbúin svör” f Hkr.).
Það er svo skýrt framsett fyrir
alla að skilja, að það er sterkasta
persónuhatur, sem kn/r skáldið og
ritliöf. til að hrópa ósönnu lasti um
karl tötrið. Enda mun enginn ef-
ast um það, að S B. B. er á miklu
lægra mannúðar og velsæmisstigi,
en gamli Ulafur. Þvf manngreyið,
anarkistinn getur ekki framsett
svo mikið sem eitt atriði í allri
sinni lastmælgisþvrelu og kjafta-,
tuggu, af eigin reynslu,heldur hef-
ir hann alt það safn eftir ýmsum
slúðurberum, en þorir ekki að nefna
nöfn þeirra.
Við S.B.B. vornm f samhliða
húsum hér f Selkirk 14 ár og þvf
nánir nágrannar. Eg gæti því, ef
nauðsyn bæri til, ritað sanna, en
þá að sjálfsögðu afar-sauruga sögu
um siðgæðisframkomu hans á þvf
tfmabili. En ótilneydclur vil ég
ekki beita penna mfnum til þess
eða vanvirða blöð vor með þvf, að
biðja þau að birta lýsingu á þeim
ófagra æfiferli Sigfúsar.
West Selkirk, 4. sept. löí)} _
Olafur Torfason.
Smásaga.
Það var kornið nndir miðnætti.
Læknirinn hafði haft mikið að gera
um daginn og gengið þreyttur til
hvflu Hann var nýlega sofnaður,
er hann hrökk upji við það, að
bjöllunni á húsdyruin hans var
hringt f sffellu og með mesta ákafa.
Hann fór út að glugganum og
spurði um erindi komumanns. Veð-
ur var dimt og kalt, þvf b eði var
vindur talsverður ogsliddiirigning.
Það hafði verið votviðrasamt um
haustið, svo að vegir voru illir yfir-
ferðar og sumstaðar sem næst þvf
að vera alveg ófærir. Komumaður
kvað3t búa f næsta þorpi, sem var
f 6 mílna f jarlægð frá bústað lækn-
isins. Maðurinn kvað konu sína
liggja fyrir dauðanum og hefði
hann þvf flúið á náðir læknisins
til þess að leita henni hjálpar, því
hann tryði lækni þessuai manna
bezt til þess að verða henni að liði.
En hann kvað líf liggja við, að
læknirinn brygði við sem skjótast,
og kæmi til þorpsins hvað sem það
kostaði.
•
Lækninum þótti ilt, að þurfa að
fara upp úr voigu rúmina og þola
vosbúð og kulda á illum vegi og
það um hánótt þegar dimmast var.
En hann kunni þó ekki við að láta
það spyrjast, að konan hefði dáið
fyrir vanrækslu sína, ef svo skyldi
ff ra, að konan dæi. Hann bjó sig
þvf í snatri og spenti hest fyrir
vagn sinn, tók með sðr venjuleg
læknisáhöld og meðul, sagði mann-
inum að stfga upp í vagninn hjá
sér, og svo lögðu þeir af stað.
Ferðin gekk seinlega, þvf veg-
urinn var afarillur yfirferðar, svo
að við sjálft lág, að hesturinn ætl-
aði ekki að orka þvf, að hafa vagn-
inn áfram yfir suma verstu kaflana.
Samt komust þeir um sfðir til
þorpsins og keyrðu eftir aðalgöt-
unni.
Þegar þeir voru komnir nokkuð
inn f þorpið, biður maðurinn lækn-
irinn að lofa sér að fara út úr vagn-
inum, kvaðst hann þurfa að vekj’a
tengdamóður sfna upp og taka
hana heim með sör, en segir lækn-
inum að keyra eins og leið liggi
áfram þangað til liann komi að 6,
liúsi til vinstri handar, þar sé lieim-
ili sitt. Segir hann að vinnnkona
vaki þar yfir konu sinni. Hann
biður nú læknirinn í öllum bænum
að flýta sér og kveðst sjálfur koma
að vörmu spori með tengdamóður
sfna.
Læknirinn keyrði eins og hon-
um var sagt þangað til hann kom
að sjötta liúsi til vinstri handar.
Þegar hann kom að húsinu, mundi
hann fyrst eftir þvf, að liann hafði
gleymt að spyrja manuiunað heiti.
Hann hringdi bjöllunni við fram-
dyr hússins með ákafa, unz fólkið
vaknaði við vondan draum. Eng-
inn var veikur f húsinu, húsbóndinn
var f bóli sfnu og hafði ekki farið
út fyrir dyr um nóttina. Ekki
heldur væri neinn sjúkur í þorpinu
svo hanti til vissi, sagði sá er til
dyranna kom. Læknirinn vakti
upp f 10—12 húsum þar umhverfis,
en allir vorn við beztu heilsu og
enginn hafði heyrt getið um nein
veikindi f þorpinu.
Það var komið undir morgun,
þegar læknirinn loksins hélt heim-
leiðis aftur án þess að hafa fundið
nokkurn sjúkling. Hann var f
illu skapi eins og nærri má geta,
þvl hann var lúinn og svangur.
kaldur og blautur.
Tveimur dögum sfðar fékk lækn-
irinn nafnlanst bréf. Höf. bréfsins
bað velvirðingar á dyrfskn sinni
um leið og hann þakkaði rnj'ig
innilega fyrir keyrslnna. Hann
kvaðst eiga kærustu í þorpi því, er
þeir hefðu keyrt til og hefði hann
verið búinn að lofa að finna stúlk-
una þessa nótt, en af þvf veður
hefði verið ilt og vegir lftt færir,
þá hefði sér komið það ráð f hug,
að fá sig fluttan á þann hátt, sem
hann hefði gert.
— Rannsóknarnefnd sú sem átti
að athuga tollmálin, og byrjaði
að halda fundi sfna héi í Mani-
toba, hélt aðeins 2 fundi og frest-
aði rannsókn þar til f nóvember n.
k., af því að bændur eru um þenn-
an tíma svo önnum kaínir við upp-
skeruna, að þeir gáfu sér engan
tíma til að sinna tollmála rannsókn
Ottawa ráðgjafanna.
5teingrimur K. Hall
PIANO KBNNARI
701 Victor St. Winoipeg
ROCAN & CO.
Elztu
Kjötsalar
Bæjarins
Við erum nýfluttir f okkar eigin
byggingu á suðvestur horninu.
á King St. og Pacific Ave., og
erum reiðubúnir til að gera
betur við okkar göndu skifta-
vini en nokkru sinni áður.
SW.CÖR.KING STREET k PACIFIC AVENIIE
HFil.llNKRINGI.li og TVÆR
skemtilegar sögur fá nýir kaup
endur fvrir að eins Súí. OO,
Til Söln
Alþekt gistihús til sölu í West
Selkirk fyrir aðeins $1100.00. —
Yægir skilmálar.
MARKUSSON &.
BENEDIKTSSON
205 Ilclntyre Blk., Winnipeg
Telefén 4159