Heimskringla - 21.09.1905, Blaðsíða 3

HBIMSKRINGLA 21. SEPTEMBER 1905
PALL M. CLEMENS
BYGGINGAMEISTARI. •
470 llain St. Winnipeg.
BAKER BLOCK.
BILDFELL & PAULSON
505 MAIN STREET
selur hús og lóðir og annast þar aö lút-
andi stftrf; útvegar peningal&n o. fl.
Tel. r 2685
KJORKAUP
Bezta gróðafyrirtæki viðvíkjandi
bæjarlóða kaupum í Winnipegborg
getið f>ið fundið út hjá
C. J. COODMUNDSSON
€18 Langside St., Winnipeg, Man.
^Domiiiion Bank
Höfuðstóll. #»,«00,000
Varasjóður, #»,500,000
Allskonar bankastörf af hendi leyst
SPARISJÓDS-DEILDIN
telkur $1.00 innlag og yfir og gefur hœztu
gildandi vexti, sem leggjast vih inn-
stœOuféÖ tvisvar á ári, 1 lok
júnl og desember.
NOTRE DAME Ave. BRANCH Cor. Nena St
T. W. BOTLER, Manager
A. G. McDonald & Co
Gas og Rafljósaleiðarar
417 tlnin St. Tel. 5Í145Í
Þeir gera bezta verk og ódýrt og
óska eftir viðskiftum Íslendínga .
DUFF & FLETT
PLTJMBBES
Gas & Steam Fitters.
604 Notre l>nme Ave.
Telephone 3815
’PHONE 3668 Smáaðgerðir fljótt og
--------------- vel af hesdi levstar.
fldams & Main
PLUMBIHC AMD HEATIHG
473 Spence St. W’peg
P.O. Box 514 Telephone 3520
Skrifstofa:
30-31 Sylvester-Willson Chambers
222 McDermot Ave., Winnipeg
N. J. MATTHEW, B.A, L.L.B,
Lögfmðingur, Málfmralumaður
Atsahbrjeta semjari, Nötarius
ARNI ANDERSON les lög hjá Mr. Matthews
og nnm góöfúslega greiðafynr lslendingum,
er t'yrftu A mAlfrerzlumanni að halda.
Giftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
488 Toronto Street
Sonnar & Hartley
Lögfræðingar og landskjalasemjara;
Boom 617 Union Bank, Wionipeg.
R. A. BONNER.
T. L. HA RTLHY,
Nýir kaupendur Heimskringlu fá
sögu 1 kaupbætir.
Stórmikill
Afsláttur
á allskonar
er nú þessa dagana
bjá

liimited.
PHOTOGRAPH
STUDIO___—
Horni Main Street og Euclid Avenue
fyrir noröan jérnbraufe
Draugasýningin.
S. ÞATTUR
Yfirlit yfir bardagann.
Satt er það, að sfðan braglist fs-
lendinga reis úr rústum með Eggert
Olafssyni, hafa allmargar Braga-
stjörnur birzt á bókmentahimni í
íslendinga. Og f>ótt sumar þeirra j
hati óneitanlega s/nst daufar í j
fyrstu, hafa þær smámsaman orðið
skærri, og loks hafa ýmsar af þeim j
Bragastjörn um,sem (1 aufastar sýnd- j
ust f fyrstunni, er þær risu, kastað
ógleymanlegum Ijóma yfir hin and- j
legu hrjóstur fslenzka pjóðlffsins.
Og minningageislar stjarna þess-
ara hafa oft myndað miklu varan- j
legra ljós á vegum pjóðar vorrar,
en geislar f>eir, er stjörnurnar sendu
beina leið frá sér á meðan þær
sjálfar sýndust skfna lifandi á
himni bókmentanna.
Ein af Bragastjörnum fx'.ssum er
Hagyrðingafélagið f Winnipeg,sem
litla eftirtekt sýndist vekja á með- j
an f>að sat á rökstólum hjá Vestur-
Islendingum, sem reyndar var ekki
mjög lengi, því að nú er æðilangt
sfðan það, sem f é 1 ag, hefir sfð-
ast látið til sín taka. Þessvegna
skín nú Bragastjarna sú aðeins á j
himni minningannaf hug- j
um og hjörtum landa vorra.
Alt það, sem rætt hefir verið um
Hagyrðingafélagið, nú á sfðari tlm-
um, er f>vf aðeins m i n j a m á 1, f
raun réttri (eftirmæli), hin3 sálaða
félags. Þessi miklu og margbreyttu
minjamál hafa komið lesendum
Heimskringlu fyrir sjónir f eins-
konar dulrúnum, sem lesendur hafa j
átt erfitt með að ráða, eins og eðli-1
legt er, um alt það, er snertir minn-;
ingar framliðinna stjarna og fbúa
þeirra, sem jarðbúarnir áttu ekki!
kost á að kynna sér f lifanda lffi,1
eða gátu ekki skilið.
Þegar einhver lffsstjarnaliður að
lokum, hljóta verur þær er bygðu
hana að fara sömu förina, sem ætt-
jörð þeirra fór; f>ær hverfa f>á sjón-
um lifenda þeirra, er byggja aðra
hnetti og sem áður kunna að hafa
haft eitthvert veður af hinni ný-
dauðu veröld og íbúum hennar.
Þó að ég sé ekki andatrúarmaður
á þann hátt, sem það orð er venju-
lega skilið, þá veit ég að hugmynd-
ir andatrúarmanna geta verið f>ess
verðar að draga af þeim ýmsar lfk-
ingar. Andatrúarmenn kváðu halda
því fram, að engin lifandi vera geti
dáið með öllu, þó að það breyting-
arstig, sem vér nefnum dauða,
eigi sér stað hjá einstaklingnum,
— sem veldur því, að við, som
þykjumst lifa, sjáum hann ekki í
kringum okkur og heyrum hvorki
mál hans né andardrátt, eins og
okkur lieyrðist- það áður. Við
hljótum allir að kannast við, að
minningarlff horfinna hluta eigi
sér stað f hugum okkar. Það er
þessi líftegund (minningalffið), sem
hefir f seinni tfð valdið draugas/n-
ingu þeirri á Bragastjörnunni ný-
nefndu, Hagyrðingafélaginu, sem
fyrr eða sfðar hlytur að verða ein-
hver bezta stoð og stytta andatrú-
armanna f sönnunum sfnum gegu
hinum skörpu augum skynseminn-
ar og rannsóknum hennar á heims-
spekilegum atriðum. Andatrúin
er náskyld draugatrú (trú á upp-
risu framliðinna) og [>að er einmitt
sú tegund andatrúarinnar, sem við
nefnum draugatrú, er hlýtur að
hafa komið af stað hinum sfðustu
umræðum um Hagyrðinga-
f é 1 a g i ð, er hófust um það leyti,
sem Bragastjarna þessi var að byrja
að hrapa og hverfa af hinum sýni-
lega bókmentahimni Vestur-íslend-
inga. íSjónleikur sá, sem Heims-
kringla hefir birt í skáldlegum dul-
rúnum um Bragastjörnu þessa, er
þvf í raun réttri draugasýn-
i n g; — en svo mögnuð, að hér
ganga draugarnir sjálfir fram á rit-
vöilinn og berjast með blóðgum
höfðum, eins og Klanfi gerði forð-
um.
Hinn maghaðasti af draugum
þessum virðist vera Hjálmur höggv-
andi úr Flókadal (líkl. kominn af
Ögmundi flóka), — sá sem langa
orustu hefir háð við Pál Skúrar-
skáld frá Reykjum, sem er kominn
í beinan legg frá Gilja-Halli, er
nafnfrægastur var fyrir fjölkyngi
um daga Húsafells-Snorra. Páll
virðist reyndar ekki vita um hið
sanna ástand Hjálms, þvf hann
beitir þar oft lfkum vopnum og lif-
andi menn beita oft hver við ann-
an. Hér liggur þvf fyrir að spyrja:
Er þá Páli ekki “einn af oss” ? —
Jú, [>að hlytur hann að vera, því
annars mundi hann, þegar í upp-
hafi þessara Hjaðningavfga, hafa
orðið þess var, að hér voru brögð f
tafli; p>ví hér er nú hvorki Ivar
ljómi né hamingja Ólafs Tryggva-
sonar.
“ Það er svo margt undarlegt,
sem við ber f heiminum”, sagði
Einar gamli útávið. Þetta orðtæki
sýnist vera að sannast hér.
Páll var annars eitt sinn fbúi
Bragastjörnunnar frægu, svo að
[>essi atburður er f sjálfu sérekki
eins undarlegur, eins og menn
kunna f fljótu bragði að fmynda
sér, pví að það er eðlilegt, að vofa
geti dregist að vofu, án þess að
gera sér grein fyrir þvi, livað hún
er sjálf eða hverskonar náungi það
er, sem hún er að fást við. Til
f>ess að geta þekt aðra, er lfkleg-
asti vegurinn fyrir hvern einstakl-
ing að byrja á að reyna að þekkja
sjálfan sig. Ef til vill er þvf einn-
ig svo farið í rfki andanna. Eg
held ifka, að [>eir Hjálmur og Páll
standi ekki svo mjög ójafnt að vfgi
í leiknum. Þó hefir Páll barist við
talsverðan liðsmun, þvf að fyrst
röðist hann að Þórði Hléseyjar-
skalla, sem var hinn mesti ber-
serkur og fyrr meir talinn mestur
Grfmi ægi, af köppum Eirfks kon-
ungs hins málspaka (sbr. Göngu-
hrólfssögu). Þórður var [>á skáld
mikið. En honum liafði fariðeins
og Auðuni illskælda forðum, þegar
hann stal stefi úr drápu þeirri, er
Úlfur Sebbason, frændi hans, hafði
kveðið, og þóttist Auðunn sjálfur
hafa kveðið stef það, ásamt öðrum
stefjum í drápu þeirri, er haun sfð-
an tileinkaði Haraldi hárfagra. En
fyrir þetta hlaut Auðunn ónáð
konungs og óvirðingu langar
stundir.
Það var [>á talið ljótt, að stela
stefjum og enn ljótara sýnist f>að
vera á þessum “mentuðu tfmum”.
En auðvitað fara vfkingar ekki að
landslögum. Þórður hafði' séð
“vorkvæði” Páls og hann notaði sér
[>að líka, áður en kvæðið var prent-
að. Svo birtist þessi stolinstefja
Þórðar í Heimskringlu, sem ætíð
var skjólstæðingur hagyrðinga eft-
ir að Dagskrá leið.
Þetta st Páll, og sveið honum
sárið, sem von var að. Hann reyndi
svo að græða sárið með þvf að
hefna sfn á Þórði, og bauð honam
hólmgöngu undir beru lofti. Páll
koo fyrr á hólminn, og er þá ekki
að spyrja að leikslokum. Skjöld-
ur Páls reyndist þá ósigrandi, enda
var hann bryddur með stolinstefju
Þórðar sjálfs. Og [>ó að Þórður
treysti vel prenningu sinni —
“Láka, Friss og Lucifer”, — er
hann bað að náða Pál, þá féll þó
berserkurinn að lokum, sár til ólff-
is, ásamt “Láka, Friss og Lucifer”.
Nú eru þeir í heimi minninganna,
við góðan orðst/r. Það er ekkert
efamál, að Þórður og skjaldsveinar
hans gista Valhöll með Óðni.
Þegar Hjálmur sá fall vinar sfns,
bauð hann Páli á hólm og gerðist
nú all ófrýnn. Hjálmur hafði náð
f gamlan f a r f u g 1, sem hann
sagði að Páll hefði skapað úr
drápustúfum eftir Þorstein son Er-
lings frá Jaðri, Steingrím stuðla-
meistara og ýmsa fleiri bragaber-
serki, sem oflangt yrði upp að telja.
Hjálmur hélt um stélið á fuglinum
og lét vængina óspart rfða að vöng-
um Páls, þangað til flestar fjaðr-
irnar voru orðnar að mylsnu og
moldviðri, sem ætlaði nú alveg að
gera út af við augun í Páli. Nú
gat skjöldur Páls ekki orðið hon-
um að liði, því að fyrst og fremst
hafði hann aldrei verið gerður sem
regnhlíf; svo var [>etta ekki neitt
venjulegt regn eða snækafald, held-
ur illúðlegasta gerningaveður, sem
enginn hólmgöngujötun gat verið
fær um að mæta hversu öflugur,
sem hann og skjöldur hans hefði
verið. (Niðurl. næst).
Styrkár Vésteinn.
Eftirmæli.
Fallvalt er tíest hér á jörðu,
sem fljótandi straumur;
alt rennur áfram í skyndi
með örlaga krafti.
Mannsæfin stutt er á stundum,
það stendur á sama
f>ó syrgendur sýti og gráti
með sviða f hjarta.
Dauðinn því gaum ekki gefur,
hann gildir það einu
hvenær og livernig á stendur
nær kallar oss héðan.
Mér finst nú skarð fyrir skildi,
þvf skilin er við oss
ein ininna völdustu vina, —
það vekur mér harma.
Já, Guðlaug Jóhannesdóttir,
þú jafnan mér reyndist
trygglynd og trúföst í öllu
á tíðum hérvistar
Á vegferðar vordegi lffsins
þú vanst eins og hetja,
því starfsemi æ var [>ér inndæl
og öðruin til heilla.
En haustnætur helkuldi nfsti,
fyr heldur en varði;
með þolgæði þú tókst við bikar,
sem [>ér var að réttur.
Hugprýði hjá þér æ rfkti
í liörðum sjúkdómi,
Á sannan guð sffelt [>ú treystir
að síðasta blundi.
Ég man ávalt mannkosti þfna
og minningu geymi.
Við finnumst með fögnuði síðar
á friðarins landi.
Með siðprýði sælt er að taka
J>ví sem ber að höndum.
Það kemur skin eftir skúrir,
og skamt er á milli. J. F,
Búðin, sem aldrei bregst.
SkÖLA §kör
með góðu verði
Skóbúðin, sem aldrei bregst, selur þessa
daganameð ÓVANALEGA LÁGU VERÐI
ágæta BARNASKÓ af ýmsum tegundum, og
SKÓLAGÖNGU-SKÓ fyrir pilta og stúlkur,
sérstaklega tilbúna með tilliti til endingar og
úilits. — Foreldrar ættu að skoða skó þessa
og kaupa þá.
Ádams & Hlormn
570 MAIN STREET
Milli Paciflc og Aloxander Ave.
Aður: Hardy Shoe Store
HINN AGŒTI
‘T. L.’ Cigar
er laugt á tmdan, menn rettu ekki að reykja
aðia vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
L WESTERN CIGAR FACTORY
S Thos. Lee, eigandl. 'WI3SriSJIB3B3a-.
■•rsMswsN
'J
U I
[ "
IUir
BÚA TIL
myndir og
m y n d a-
a m m a,
myndabrjóstnálar, myndahnappa og liáls- og úrmen. Fólk getur
fengið hvaða ----------
myndir, sem það Aðalumboðsmaður meðal Isletidinga:
vill i þessa hluti Wm. Peterson, 343 naln St, Wpeg.
og með Ifflitum.
FREDERICK BDRNHAM,
forseti.
GEORGE D. ELDRIDGE,
varaforseti og tölfræðingur.
Mutual Reserve Life InsuranceCo
OF NEW YORK.
Mikil framför f auknum ábyrgðum árið 1904:
Abyrgðarsjóður í höndum New Yorklns. deildarinnar
(á'hvert ábyrgðar-skýrteini) 3. jan. 1905.$ 4,397,988
N/ ábyrgð tekin og borguð árið 1903 .......... 12,527,288
Ný ábyrgð tekin og borguð árið 1904 .......... 17,868,353
Aukning borgaðra ábyrgða............... $5,335,065
Aukning trygðra ábyrgða fgildi árið 1904 .... 6,797,601
Aukning trygðra ábyrgðarliafa 1904 ..... 5,833
Aukning nýrra ábyrgðar-iðgjalda 1904 .... $128,000
Lækkun borgaðra dánarkrafa 1904 ................ 119,296
Borgað alls til meðlima og erfingja....... $61,000,000
Hæfir menn, vanir eða óvanir, geta fengið umboðsstöður með beztu
kjörum. R.itiðtil “ AGLNCY DEPARTMENT”,
Mutual Reserve Bldg., 307—309 Broadway, New York_

Department of Agriculture and Imrnigration.
MANITOBA
Mesta hveitiræktarland f heimi.
Óviðjafnanlegir möguleikar tyrir allskonar búskap.
Millfónir ekra af ágætn landi ennþá fáanlegar.
Hundrað púsusuiid duglegir landnemar geta strax kom-
ið sér upp þægilegum heimilum.
Óviðjafnanlegt tækifæri fyrir þá, sem vilja verja fé sínu
í hagnaðarfyrirtæki, sem og fyrir verksmiðjueigendur og
allskonar aðra innflytjendur.
Fylkisstjórnarlönd fást enn [>á fyrir $3 til $6 ekran.
Umbættar bújarðir frá $10 til $50 hver ekra.

Upplýsingar um ókeypis heimilisréttarlönd fást á landskrifstofu
ríkísstjórnarinnar.
Upplýsingar um kaup á fylkislöndum fást álandstofu fylkis-
stjórnarinnar i fylkisþinghúsinu.
Upplýsingar um atyinnumál gefur
J. J. GOLDEIV,
Provincial Immigration Bureau,
617 Main St., Winnipeg
(( Allir Islend-
ingar íAme
ríku ættu að
kaupa ‘Heimir’
Kostar $1.00 yfir árið. Kemur út
einusinni á mánuði hverjum f stóru
tfmarits broti 24 bls. að stærð.
Innihald margbrotið og skemti-
legt, sögur kvæði, ritgjörðir,
kyrkjutfðindi, æfiágrip merkra
manna með myndum osfrv. Af-
greiðslustofa: “Heimir,” 555 Sar
gent Ave., Winnipeg, Man.
DOMINION HOTEL
523 TÆ^AITST ST.
E. F, CARRQLL, Eigandi.
Æskir viBskipta fslendinga, gisting údyr. 40
svefnherbergi,—áffœtar mAltíöar. Petta Hotel
er gengt City Hall, hefir bestu vlföng og Vindla
—þeir sem kanpa rúm. þurfa ekki nauösvnlega
aí> kaupa m&ltíöar sem eru seldar sérstakar.
Woodbine Restaurant
Stærsta Billiard Hall 1 Norövesturlandin
Tlu Pool-Horö,—Alskonar vln ogvindlar.
liCnnon & Hebb,
Eigendur.
Avarp
TIL FISKIMANNA.
Eg hefi jafnan miklar byrgðir hér i
Winnipeg af góðum, þungum blýsökk-
um til að selja yður, fyrir 3J cents pd.
Eg borga einnig 4 cents fyrir pundið í
gömlum rubber-skóm og stígvélum, 8
cents fyrir pundið af koparrusli og 2 cts.
fyrir pundið af ullartuskum. Það borg-
ar-sig að verzla við mig.
B. Shragge,
»06 Princess St., Winnipe*
MARKET HOTEL
146 PRINCESS ST.
á móti markaöoum
P. O’CONNELL. eigandl, WINNIPEG
Beztu tegundir af vínföngum og vindl-
um, aðhlynning góð og húsið endur -
bætt og uppbúið að nýju
Heimski ing’la er kærkom-
inn gestur á Islandi.