Heimskringla - 11.04.1907, Blaðsíða 2
Winnipeg, n. apríl 1907.
HEIMSKRINGLA
HEIMSKRINGLA
Published every Thursday by
The Heimskringla News 4 Pohlishing Co.
Verö blaOsins 1 Canada og Bandar
$2.00 um Ariö (fyrir fram borgaft).
Sent til islands $2.t0 (fyrir fram
borgaCaf kaupendum blaösins hér)$1.50.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P. O BOX 116. ’Phone 351 2,
Heimþráin
foefir ai spökum mönonm
'VerifS sagt, aS engúnn gefii flúiS
sitt edigiS eSli, og jafnframt, aS
menn geiti flúiS flest annaS hér í
heimi en ehmútt þaS. því er líka
svo variS, aS hverjum þeim breyt-
ingum, srm maSurinn tekur á lífs-
leiS sinni, er hann þó einlægt
“sjálfur”, — liann fær ekki foreytt
eSfinu. Nú er þaS í eSli allra, aS
unna æskustöSvum sínum, blettin-
um, þar sem þeir sjá fyrst diagsins
ljós og leika sér sem börn iá upp-
va'ntarárunium. þar sem æsku-
rlraumsjónirnar fæSast og börnin
kynnast fyrst umhehninum meS
fóikimi og öSru ágæti, sem í hon-
um er. þiar sem lífiS er laust viS
áhyggjur, og traustiS á l.ikbræír-
unum og kiksystrunum er ó’tak-
markaft. þá er hedmurinn íagur
ívrir hugskotssjónum unglinganna
og lífiiS iundælt, — ednn óslitinn
gteSileikur. Jafnvei þau ungmenni,
sem ilt euga á uppvaxtaxárum
símnn, fá þó ekki varist þvi, aS fá
hlýjan hug til æskustöSvanna. SiS-
ari ára reynsla og þroskun vits-
tnumanna bendiir fólki á, aS þaS er
ckki fegurS náittúrunnar aS kenna,
þótt þeir hafi oröiS aS bú-a viS
skort og ilt atlæti á æskuárunum,
áSttr en þeir höfSu náS þeim
þroska, aS geta sjálfir veátrt sér
nau&þurftir sínar. Og mörgum
haettiir til þess, aS hafa þeim mun
hlýrri hug til æskustöSvanna, sem
þeir áttu þar viS þrengri kost aS
búa í uppveixitimim, iá því aS viS
þroskun hugsanafæratma á fullorft-
insárunum, komast þeir að þeirri
sannfæringu, aS fyrri iára skortur-
fttn bafi alls ekki veriS nppeldis-
stöSvunuin aS benna, því aS land-
gæ&i séu þar næg til þess, aS íbú-
unum geti vegnað þar miklu betur
en vieriiS bafi, ef ekki væri fyrir
vanþekkingu fyrri kynslóða. þess-
ari sannfæringu fylgir oft löngun
tdl þess, aS gera þær bætur á bún-
aftimitn, er tryggja megi komandi
ibúum héraSsins betri lifskjör en
þau, sem áður var við búiS. AS
þessd hugsun sé ein grein af hinni
svonefndu ættjarSarást, ræSur aS
líkum, því hún er vissulega eins
rík í hjörtum margra manna eins
og sjálf ættjarSarástin. Ef tiil vill
ber þó aldrei meira á þessu hjá
nokkrum öSrum en þeim, er flj'tja
úr landii. þaS er eins og endur-
minningin um æskustöSvarnar
glaeðist og skýrist þess mieira hjá
þehn, sem þeir eru lengur úr landi
og aS hver blettur, sem þeir á
fyrri árum veittu litla og óná-
kvæma eftirtekt, verSi viS fjar-
veru og tímalengd að skra/ut og
blómreitum, sem maSurinn þráir
aS fá aS líta aftur og ranmsaka.
Svona er þaS fyrir mörgnrn þedm
maninii, sem flutt hefir frá íslandi
vestur um haf. Hugur hans er- sí-
felt heima á föSurlandinu, fast-
bundinn viS gömlu átthagana og
aeskustöSvarnar. Eftir því, sem
þessir memn eru bér lengur miklast
og fegrast aft þaS í augum þeirra,
sem ísk-mzkt er, og aS sama skapi
tedja þei-r alt þaS ednkds nýtt, sem
þeir njóta hér vestra. Heimiþráin
u-agar aS rótum róseminnar í hng-
um þedrra og bannar. þedm aS líta
nokkuS þaS réttu auga, sem Vest-
urheimur býSur 'þedm.
þetta er sjúkdómur, sem eiins og
aSrir sjúkdómar þarf lækninigar
viS. Og lækndmg er möguleg og fá-
^nteg. Hún er í því innifaldn, aS
(RÍr hverfi hehn aftur tdl átthag-
anna formu og athugi meS áþreif-
ing virkileikáns ástandiS þar. Um
afiedSingar af þeirri rannsókn er ó-
þarít aS ræSa. þær verSa í sam-
ræmd viS reytisluna, sem ætiS er ó
lýgmust. Undir þeirri þekkingu, er
sú reynsla veitir, verSur þaS svo
aS mestu komiS, hvort þeir, sem
ferSast héSan til fornu stöSvanna,
hverfa viestur hingaS aftur eSa
ekki. Reynsla liðnu áranna hefir
sýnit', aS allur þorri þeirra, sem
horfiS hafa héSan til íslands, hafa
ekki ‘ílengsit þar, heldur flutt vest-
ur hingaS aftur. lín meS því er
þaS engani veginn víst, aS svo
verSi í framtíSinnd. því hin ytri
lífskjör fólks virSast nú meS ári
hverju fara batnandi á Islamdd.
Vaxiatwii atvinnuvegir, bætt húsa-
kynni, hækkandi vinnulaun og ank-
in samgöngu og viSskiftatækd, og
meS bœ'ttri löggjöf gerir íbúum
landsins ijúfari vernna ht-irna, en
eykur aS sama skapd heimþráina í
mörgum Ve st u r- f s 1 ertd i ngu m, og
sú hedmþrá er nú mieS ári hverju
aS auka flokk þeirra manna og
kviemma, sem heim flytja. 1 þessu
edga aS sjálfsögSu v>esturdstenzku
blöSin allikinn þátt, óbeinlínds,
mieS því aS gera sér að skyldu, aS
| skýra lesendum sínum bér alger-
lega hlutdrægnislaust frá ástand-
! inu á ísiamdd og umbótum iþeim,
sem þar eru árlega gerSar og get-
| iS er urn í fslands bliiSutn. þetta
I er aS því leyti ólrkt stefnu ætt-
jarSar blaSanna, aS þau virSast
hafa þegjandd samtök til þess, aS
minnast sem allra niinst á Can-
ada e5a Am'eríku og ástand landa
vorra hér vestra. AS þessu leyti
má með nokkurri ástæðu siegja,
j að vesturdslemzku blöftdn styöji aS
l ú'tflutningum tdl ísiands, þ,.r sem
hlöSin á íslamdd gera sitt ýtrasta
til þess, aS sporna viS útflutnring-
j um hingað vestur. En Vestur-ís-
! lendingar hafa jafnan sýnt sig vin-
I ved'tta stofmþjóö sinni, og aldrei
sett sig úr færi, aS sýna á verk-
j legani hátt þann velvilja sinn til
fööurlaandsins, þegar nauðsvn hef-
ir til boriS. þetta hafa þedr sýnt
á margan h'átt, frá því þe r f_y rst
I skutu samaa stórum verölauna-
j sjóðá til Jóns ólafssonar fyrir svar
hans móti míöriti Gröndals um
I
Ameríku, og síöar með því aö
saína fé til þess, að styrkja skáld-
ið Ma't'thías Jochusson til þess, að
i ferðast á heimssýninguna, er haid-
in var í Chicago áríð 1894, — og
síöast mieð samskotum sínum í
fyrra til nauðstaddra ekkna á fs-
landi. — þaS viar aÖ leáns einn
gailli á þeirri gjöf : hún var send
lanigt of snemma til fslands, því
þaö brá svo viö, aö strax og gjöf-
; in var auglýst þar, þá hættu sam-
| skotin á íslandi al'gierlega og hafa
I eflaust fyrir þaö ori'iS talsvert
j minrni, en þau hefSu orftdð ef heim-
j .sendingin heföi dregist svo sem 2
j tdl 3 mámiðd lengur. — Og nú síö-
I ast eru Vestur-íslendingar aft
safna fé til styrkitar berklasjúkra-
hœiis á ættjöröinnd.
AH þatta, og margt annaft, sem
tielja mætti, henddr ótv.ra-ftiega á,
aS Vestur-fslendingar hafa hugann
aö hálfu hedma á ættjöröinni, og
j aÖ 'þeir bera einkar hlýjan vidja til
j ættjarðar simmar og þjóðfrænda
þar.
Aö lekki hafa fleird fariö bcim á
liðnum árum, en gert hafa, hefir
alls ekki komið til af því, aö þá
hafi ekki langaö til aö sjá ætt-
1 jöröina' á ný. Iýkki heldur hefir þaö
stafaö af efnaskorti til að komast
til fslands og út himgað aftur, —
heildur hefir mönnum risdö hugur
viö tdmaitaipi því, sem slík ferö hef-
ir í för mieð sér, sé hún gerð á
þedm tíma ársins, sem helzt gæfi
feröamanni von um skemtun af
förinni, aö vor og sumarlagi. Áö
því leyitd befir áhyggjan fyrír fram-
tíöinnd verift heimþránni yfirsterk-
ari, aö bún hefir hdndraö margan,
annars viel efnaöan mann og konu,
frá aö vitja æskuslöðvanna, sem
annars heföu fyrir löngu fariö
heim sér til gamans. Og enn eru
hér margir ótaldir, sem gjarnan
yildn fara aJfarndr til fsiands, en
vilja lekki þangað fara fyr en þeir
geta flut't tneö sér svo mikil pen-
ingíuefni, að þedr þurfi ekki aö hafa
neinar lífsáhyggjur, er þar kemur.
Hjá þeim er hedmþrádn kæfö undir
fargi atiösafnshyggjunnar.
Anmars má þess vænta, að
straumur tímans fækkd árlega
þeim, sem svo mjög hafa hugann
rígbundinn viö gamla ísland. Ýms-
ir falla hér sem annarstaSar ár-
lega í valinn, en yngri kynslóöir
hafa enga löngun tdl íslandsferöa,
svo vitanlegt sé. Jraö er aJt hér
innfætt fólk, eöa hefir komdS hing-
aS á svo ungum aldri, aö þaS hef-
ir engan hlýhuigq til fslands um-
fram önmur lömd. En Jjaldi fram-
farir verulega áfram aö veröa á
íslaudd, þá má væirta, aö all-
marg'ir landar takist ferð á hend-
tir liiedm þangað á næstu árum, og
sérstaklega, ef gull eöa aðrir
málmar skyldu íinnast þar aS
nokkru marki, svo aS þedr, sem
hedin flyttu, gætu haf:t svipaöar
gróS'avonir þar eins og hér. En
hvaö sem tim málmtekju kann aö
veröa, þá teíjum vér mjög senni-
legt, aÖ liér eftdr fari fsland ár-
I lega aö íá liiéÖan aö vestan nokk-
ura eíitirsóknarveröa borgara, sem
liafa nokkur eifni og verklega þekk-
ingu. Annars er löndum vorum
y firleditt medra 01011 í verlcfræSd-
legri þekkingu, en í ílestu eöa öllu
ööru'. En þegar ]>eir hafa náö
þedrri mentun til jafns viö hér-
lendii' Jijóöina, þá getur fsland
vonað við afturhvarf þeirra til ætt
laudsins, aö fara fyrst fyrir al-
vöru aö sjá sína eiginiegu hags-
mtini við fvrri ára vesturfarir,
sem ledðtogar þess hafa svo mjög,
og þó áramgurslaust, barist á móti.
-----—f----1 i
Syni^horn
VESTUn iSLENZKRAR FRAMTAKSSEMI
| Stutt frásaga um æfistarf Sofi 11
| sál, Arnadóttur, og eftirlifandi
manns henmar Jóns Sigfússon-
ar, Mary Hill P.O. Frá nokkr-
um kuniiidngjum og ættingjum
Jieirra hjónanna.
þegar fslenddngar flytja ' vestur
um haf, eiga þeir nær ævinlega
þar eftir vdnd marga og vanda-
menn. Og þegar hér vestur kemur
tvís’trast oft vinir og kunningjar
hver frá öðrum í ólgandi þjóöar-
bafið vestræma, og vita lítt hver
um annara hagi. H'eima á íslandi
er þaö spurning, sern á allra vör-
um vakir, er vini og kunningja
eiga hér vestra, hvernig þeiin
muni líða, hv’ort þeir tnuni nú
hafa komist nokkuð áfram, hvort
þaö ínuui ekki hafa veriö sama íá-
tæktin og baslið fyrdr þeim og
hoirna. Af ýmsum þeirra frétta
þeiir ekki moitt. I,át sunira sjá þedr
í blöðumum, ofit með stundar-
langri pnédikun utn eil/fan frið og
hvíl'd. En býsna oft fá þeir ekkert
svar þoirrar spurningar, hvernig
þedm hafi liöið né hvaö ettir þá
liggi.
Hjón þau, er hér er frá sagt,
á'ttu fjölinar.ga kunningja og vini
haitna á gamla landinu, og víöar í
fjarlægö hér vestan hafs, scm ef-
laust iangar aö vita um æfikjör
þedrra. Jness vegna hefir oss, sem
ritum þessar línur, til hugar kom-
iö, að segja frá því í fám orðum
nú, þegar samvistum þessara
hjóna er slitiö, hvernig kj<>r þe>irra
vroru hér viestan hafs, og hvaöa á-
rangur bar æfistarf þeirra.
J)au hjónin voru bæði af fátæk-
um foneldrutn komiti heiitna á ts-
lalidi. V:ar Jón fæddur i Tiaigaseili
á Jökuldal 22. febr. 1847. En Soff-
ía var fædd á Crilsárva 11 >.hjá 1 ;.dgu í
Borgarfiröi' árið 1854. J>eigar er
Jón var fyrir innan tvdtugt fór
hanu í vinmimensku, og Soffía fór
úr foreldrahúsum 13 ára gömul.
Vóru þau í vinnurnensku í Fljóts-
dalsh'éraði og áunnu sér traust og
vdrðrng húsbænda sinna sitt í
hvoru lagi. þau lémtu bæði sém
vinnuhju að Rangá í Hróarstimgu
áriö 1872 ttg giftust þar þaS ár.
Eftir þaS voru þau í vdnnu-
rnionsku nokkur ár. lín þrem árum
áöttr en þau fluittu vestur byrjuöu
þau búskap á úr Krafnabjörg-
um í JökulsárhHö, og bjuggu þar
smáu en farsælu btiii. Litlu eítir aö
þa'U giftust, kendi Soffía sál. til
hoiLs'U'bposts allmdki'ls, sem fór vax-
andi, þar til hún gat varla á fót-
um verið. Var þaö sullavedki, sem
þjáði l.aiLa. — Meö litlum styrk
ýmsra kttnningja, koms-t Soffía á
sjúkrahúsiö í Ríeykjavik, og tókst
Dr. Jómassen aö bæta meim henn-
ar í 'bráð, svo aö húu komst á
fierö afitur, en ekki var þaS varan-
kgttr baiti. Áriö 1882 fluttu þau
vestur um haf, og áittu þá aö edns
liölega fararevri hingaS. þau sett-
ttsf aö í Wimtdpeg, og vanm Jón
þar fyrst algemga daglaumamanns
vinmu. þegar þangað kom, fór
miednsemd Soffdu mjög versnandd,
og lei'tuöu þau ráða hjiá mörgum
læknum árangmrslaust, em ekki
kostmaöarlanst. AS síðustu tókst
binum góökunna smáskaimtaJækni,
Dr. Clark í Winnipeg, aö Jækna
miednsemd þá, er Soffdu þjáði, svo
húm kendi ei til henmar að mun
eftir það.
Eftdr þatta tók Jón sér þann
starfa á hendur, að veröa mjólk-
ursald í Winndpeg. Græddist honum
á því starfi fé. Hann var alvanur
griipahiröingar maðrnr lneima á ís-
landi, og haföi tekist þaS mæta
vel. Mjólkurverzlunin gekklíka veJ.
JÓN SIGFÚSSON (0LS0N).
ViSskif'tamjennirnir voru tryggir
viö hann og hann viö þá, hann
var síglaður og skrafhreyfinn viS
þá, “hreinlyndur sem hvitabjörn”,
út af foar, en iaus vdö alt tál og
hrekki í viöskiftunium. þaö vissu
allir, sem þektu hamtn, og unnu
honum íyrir. Ef einliver gangur
meS honrnn enn í dag um götur
Winnipeg borgar, þá dylst það ei,
aö hann á þar mörgum vinutn að
inæti', og má þar lieyra marga
hlýja kveSju til gamla glaSIynda
1 ‘mjólkurmanmsins'’, bæöi frá Jönd-
. um hans og hérlenduin mötinura,
enda smnurn, sem standa ofarlega
í tröppu tignarsti'gans. — J ón
haföi viftskii’ftii allmikíl, og utnsjón
gripanma, og mjólkursalan ■ gáfu
honum litlar tómstmndir. En hann
þiKfti heldur engar áhyggjur af
öðru að foaía. Soifía sál. var skör-
ungur aS ailri framkvæmd í bú-
stjórninni, og annaöist heimiliS
svo vel, að á því var höfðingja-
bragur. Auk þess tók hún á þeitn
árutn miikinn þátt i kirkjumálum
Vestur-íslendinga í Winnipeg, og
var tneft þeiin allra fremstu í
flokki, aS staría fyrir Tjaldbúöar-
söfnuöinm bæði í kvenfélaigimi og
rafniaöarmálntn. Vanst foenni þar
mikiö á, því htún var e'inbeitt og
vék ldtt til hliöar frá stefnu sinni,
og var Hka laigm mjög, aö fá aöra
á sitit mál. Svo var hún trygg
söfn'uöinuin, aö eftir að hún var
flut't hér ú't á land, sendi httin hon-
ttm eit't sinn að gjöf yfir S30.00.
Jnegar Únítara söfnuöurinn byrj-
aöd starfsemi síraa i Áíptavatns-
bvgö., þá studdu þau hjónin þá
viSIeitni, þótt ekki segöu þau sig
í söfnttö með þedm. J)att tniumm og
hafa hlymt aS séra Jóttd Jónssynd,
er hann kom liér úit nokkrum ár-
um áðmr og byrjaöi bér trúmála-
starf si'tt. Sýndu þau með því, að
þau voru hlymt kdrkjulegri starf-
semi', án þess að vera bundiu viö
kr'eddur eöa klikkuform.
Fyrdr 7 árum síöan fluttust þau
hjóraim bér út í Álptavatnsl.ygö,
ásamt fóstursyni sínum J)orsteini
Jólu.nnssyni, systnrsynd Soffíu, er
þau höföu alið upp frá barnæsku
hams, og 'tekiö sér í sonar staö.
Keyptu þau hér lönd, en seldu
fast-edgn sína í Wittnipeg. J)au
reistu þegar bú hér og fojuggu
ratisnarbúd, þvd þau voru allvel
efnuð oröin. Fyrir tvedtn árum síð-
an stofnaSd Jtorsteinn fóstursonnr
þeirra verzlun á heitniili þeirra í fé-
lagi við þórarinn bónda B'reck-
mann. En nú er h'ann oröinn eimn
ei'gandi hcnnar. Hagur þeirra
folómgaðist hér á sama háitt og í
Winni.peg. Fátæku vinntih jónin,
sem konvu nær allslaus af íslandi
fyrir tæpum hálfum 3. tng ára,
áfctu nú eignir, sem tiema mundi
Láfcfc á ANNAN TUG þt'SUNDA
eftir íslenzku krónutali.
Næstliöiö vor varö Jón fyrir því
slysi, að það valfc um með hann
vagm i náfctmyrkrd og blindhríð,
gekk úr liði öxlim hægri. J)að varð
seinit kipt i liöinm, o,g var höndin
oröin máttlaus og visuafti upp,
svo hatim gietur ekkiert aö kalla tek
iö bemni tdl. F.n amnaS dýpra sár
vedfctu þó árslokin honutn, því í
öndveröttm desember mánuði veikfc
ist Soffía þungt og snögglega
I.ækniis var þegar vifcjað, en þaö
varö árangurslaust. MeS utnsjá
Dr. Ó. Björnssonar var hún flutt
sárþjáið inn til Winnipag á sjúkra-
húsiiS þar, o.g holskuröur geröur af
þeim Dr. Brandson og Dr. Ó.
Björnsson, sem báSdr eru áigætis
læknar. En þaS kom aö engu liöi.
Hún var liSdð lík eftir 3 daiga (10.
dese’tniber). þaS var ólæknandi í-
gerS í botnlangamum, sem var
foamamieim bennar. Jarðarför benn-
ar fór írarn frá Úndtara kirkjunni,
að viðstöddum svo miklum fjölda
fólks, sotn kirkjan rúmaöi. Séra
Rögmvaldur Pétursson bélt snild-
arfagra ræSu yfir moldutn hennar.
Pnestur TjaldfoúSar safnaSiarins
(séra Fr. J. Biergmanm) var 'ldka
beðdnn að halda ræðn, en kotn ei.
En mikjill fjöldd fólks úr Tjaldbúö-
ar söfnuöi kom til aö votta hinni
k
mmmmmmmmmmmmKmmmt ....1
SOFFÍA ÁllNALÓTTIR (OLSON)
framliðnu virðing og þakkla'td.
Soffda sál. var ein hin rausnar-
legasta kona þessarar by.gðar.
Hún var skörugleg í fram.göngu,
hagsýn og hugdjörf í öllum háfct-
ttm sínutn. Umhyggja hemtar um
heiitnili sifcfc var snildarleg, og eng-
um duldist þaö, sem þar kom, aö
þar var alt i röö og reiglu, og
jafnan fyrír hend'i alt það, er kröf-
ur íslenzkrar gestrismi heimta, án
þess að heimiliö liöi vdð það. J)au
vortt samhent í því hjónin, að
taka ramsnarlaga inófci géstum og
láta hjú sin og heitna'menm ekki
neitt skorta.
Soffía sál. var öt-ul og úrræöa-
góö að greiða úr vandræðum
þeirra, er til Lenmar Ledtuöu, og
offc gáfu þau hjónin þiirfandi mönn
um svo talsveröu nam, — enda er
J ón ör í lutid og viðkvæmur, og
tná eins og menm segja, ekkert
aumt sjá. — J)aS var iekki siöur
Soffíu sál. að setja upp meinn
vandræö'asvip, þó einhver feeri að
telja hennd raundr síraar. Hún
reyradi alt aif að foregða upp fojart-
ard hiiöittini og kenna þeim einhver
ráð til að kljúfa vandræöin, því
hiin hafði hyggdmdi í foezita laigi, og
snarræöi til að foeifca þeim, og
lagöi jafnatt' fúslega í sölurnar
t'íina og krafita, og oft fé, til þess
að ráð sín mættu að gagni koma.
Hún haföi ekki veriö til m.emta
setfc í æskunnd, fretnur en önnur
börn á ísiandi í þá daga, og
mmmdi þó hafa haft námsgáfur all-
góöar. Eftir að hún kom bér vest-
ur raam hún enska tungu, og svo
geröd Jón líka, svo þau skildu og
gátu talað viS bérlemda miemn,
eiin.s og menn segja “alt sem þau
þurítm”. Og þrátt fyrir utnsvifa-
mikla foúsfcjórn, og talsveröar frá-
tafir frá bedmilisstörfum í attraara
þarfir, las Soffía sál. talsvert, og
fylgdiisfc meára meö því sem rifcað
var, em margar aðrar konur giera.
Jwdm Ljónumtm varS þess ei auS
i’ð, aö ala rapp sin eigin börn. J)au
edgnuð’ust 3 foörn, sem öll dóu á
fyrsta ári. En ntörg börn ólu l)a/l1
upp meira og ntdnna, og auk fóst-
ursonar þedrra, setn áiöur er igetdð,
fóstruðu þau upp annan piit, Giið-
jón Jónsson. Hanm er þevm óskyld-
ur, og tóku þtu hamn f’ríx bjargar-
lausu hedmili, aö kalla miátfci frá
deyjandi móöur-brjósimt. öllum
þessum börnum reyndist Soríía
sál. edns og' bezta móðdr, og er þvi
mdssir henraar þedm jafin sár og
móönr missir værv.
Hvaö nún var manmi sinum her
h&rtnur hans heztan vott um.
Hann untti lienni af öllum hug, og
hedtasta þrá haras er eflaust sú, aö
mega trú leggjast vdö hldft henm'ar.
Hann þ'akkaSd benni ætíÖ velgeragni
síraa í efnialiag. “Konam keradd mer
aS græöa. Hefði ég ekki eágraast
hama SofKu, þá heföi ég aldne:
eigraasfc raeitt”, segir hann stumd-
um í glööum hóp. Hantt htefir ætdö
veriS ör í lurad, ett starfsmaÖur
Linn iniestd, og var komt sirarai vel
samfcaka í öllum fratnkvæimliim,
og bafði þemraa góða gamla ís-
lenzka búmanns kost, aö foafa ldf-
andi umhyggju fyrir öiltf á heim-
ilitvu, og fiyrir því, aö láta hedm-
iiiö aldred raeitfc skorta. En rótfc
mum hann hafa haft í því, aö Soft
ta sá'l. mun hafa hafit m'eiri hag-
sýni og stærri hugsjórair fciil fram-
kvæmdia, en hanm, og ier honum
þaS ei tiil niSrunar sagt, því fá-
gæfct mun vera, aS tn'emn vdSur-
kenni þaS eins vel og hann, enda
þó koraan eigi í hlufc, og teljum vér
hann aS befcri drerag, aS viöur-
kemna þaö “á sinn kostraaö”, að
hann áfcti afibragfts hagsýraa korau.
Jón er nú sexfcugur að aldri 22.
febr. þ. á. Ilaran er eratvþá ern og
hraustur, aö öðru leyiti en því, að
höndiin er foiluö. Hanra Lier harm
sinn, sem hraustum dretig sæmir,
dylur haiiit ei meS raeirand hræsni,
því hantt á foana ekki fcil. En ef
hann sér ‘‘sólskins blefct í heiði”,
þá sest hanm þar énn o,g gleöur sig
tnieð góöunt viraum, og haran á þa
marga. Allir virair hans óska hon-
um sem flestra sólskinsstunda í
eliinrai, og vi;du gjarnan búa hon-
um þær sem flestar.
Dæmi þessara hjóraa sýmir, aÖ
það er dugraaður og fyrirhyggjn,
et fleyfcir sérhverjurn áfram hér
sem an'raarstaöar, enda Jx’) viS
e'fmak'ysi, sjúkdóm og ýmsa örörag-
leika sé aS stríöa. Hvier sá, er hef-
ir sameinia'ö'an dugnað viS fyrir-
h'ygg ju , gefcur h afiS sig upp úr fá-
tækt til sjátósfcæÖrar stööu, og
ttnnið sér oig þjóSIlokki slnum gagn
og sóma. því fleiri heimili, setn
eru í hverju foy.gðarlagi, sem eru
neglusöm og sjáifstæö, því mairi
þroska nær þaö bygSiarlag. Og
því .íiairi bygöarlög, sem á þeim
grundvelli standa i þjóöfélaginu,
því trausfcari fótmm stendur þjóft-
féiagið', og því S'jáifst’æSara verSur
þaö. Sá er byggir ttpp gott og
sjá'lfsfcæfcfc foedtnili, leggttr trausfcan
s knn í undirstööu þjóðfélagsbygg-
ingarinnar. Hinir götnlu landnáms-
menn' tslend'imiga foér vestan hafs
eru nú sutnir fallniir, og a'ördr aö
talla, tir söguntiii. Jteir hafa meö
heiöri rufct brautina fyrir þjóð-
flokki vorum hér vestan hafs, og
þokað honum áíram stórum sfcig-
um, 'þófcfc 'þedr bafi átfc vdö' að
striÖa fátæk't og ...álleysi, og aöra
erfiSileika frrambyggjal fsins. Ef
kynslóðin yngri, sem nú er að taka
við fra'mhaldd L'arátfcrannar, þokar
þei'tn mun meira þ'jóðflokknum á-
fram, veröur þeim mun stórstígari
sem húm á hægra aöstööu, þegar
af sta'ö er lagt, foeldur en frum-
byggjarbir áfctu, þá á íslenzka
þjóöin, þegar fratn líÖa strandir,
hér vestan hafs fagran vott um
þrek og manndiáö þjóöflokksins,
þagar hann má óhind'raður njóta;
hæfiileika sinna.
Sapa fordiragjamva er offc ritUÖ og
þbitn suragdö tnakkigt lof. En sagæ
óbreyittn liösmaraniannia fiellur oft í
gleymsku. Hún er þó oft foezta
leiöarstjarnan í stríöinu þeim sem
á 'eftir korna, og það er sagan
þeirra, sem Lezt hvetur sérhvern
til dragraaiöar og fcrramensku, ef hún
er náfct rituð.
Vór íslen'dimgar æfctuin aö halda
se.m ibezt rappi æfisögum þeirra,
eins hdnraa óbreyttu liÖsinanraa, er
forotiö hafa brauitina þjóöflokki
vorram hér vestan foafs, sem bygt
hafa upp heimili, sem eru traustir
steinar í framtíðarbygging þjóð-
flokks vors hér.
Hjóraitii, sem frá er sagt hér aö
framan, eru 'ein meöal hinna ó-
breyfctu liðsmanna, sem leyst hafa
meö sæmd það hlutverk af hendi,
að sýraa, aö Islenddngs eðli'ð er enn
þá þrautsaigt, og íslenddngurinn er
enmþá fær mn að ryöja sér sjálfur
brarat, ef hann nær að koma við
Jjei'in krafiti, setn hann hieíir í köggl
um síraum.
Vér h'öfum séð, aö Heimskringla
hefir teki'Ö sér fyrir beradur, aö
foalda á lofti tninningu f)'TÍrliöanna
sem rufct hafia braut íslen'zka þjóö-
flokkmtm hér vestra. Vér sendum
því Hedmskringlu þessi mimraingar-
orö, á'samfc tnynd Jx'drra hjóraanma,
í því trausti, að blraðdð vdlji líka
geyma min'nin.gu liösmann'anna.
-------*F---
Soi glegur sannleikur
Eg hcfi áformaö fyrir löngu síð-
an að skrifa dálifciö um heimilislíf
bærada ltér í Ameríku.
J)ar sem svo er ástafct, að fjöl-
skyldan er faöir. og móöir og ainn
til sex syrair, er það oft svona
(Eg heft * verift í þessu landd í 20
ár, og befi af laigin reynslu, foæfti á
mínu foeimili og annara, áþredfan-
lega sönnun tdl aö staðfiesta efitir-
fylgjancli dænti) : Aðal-ámægju-
stundir fööur og ntóöttr eru fyrstu
tíu fcil þr.etfcán árin af þedrra sam-
verratíö. Eigi þau son eöa syni,
sem orörair eru 10 til 15 ára gaml-
ir, fer áraægjan að mdnka á beim-
ilinu, auövifcað er þaö okki alment
fyr en eftir 15 ára aldur. Srarnt
hefi óg orðið þess var, aö drengir
10—13 ára hafia látiö allar skipan-
ir og aövarandr firá foreldrunutn
eiits og vind ttm evrun þ’jóta, og
jafnviel sett sig mpp á mófcii þeim
með stóryröum og hroka, heimtaÖ
alt af þedm með sjálf.skyidu, og
ekki gert anrna'ð af heámlisverkum
ett gott þófcitd. Em svo kemur ald-
urinra frá 15—2T. þá kastar raú
fvrst tólfumim fyrir alvöru. J)á
eru 'piltarrair færir i flestain sjó.
J)ar sem fjöldi er af strákum á.