Heimskringla - 26.08.1909, Síða 5

•B Ú N A Ð A R S KÓLABLAÐ II E I M S K R I N G L U
WINNIPBG, 26. A.GÚST 1609.
5. BLS.
»o co)o(c T yo(cí>o(c3>ö<pyo(< ?)o(o vqO >)afc y
(WS&3^fó2sí!r&OoooÍD^lraíiyBvvj®«u
Um griparæki.
«♦
Eftir “W". ZE3I- ZE’IETJEIRS
Professsor of Animal Husbandry.
Skrifað sérstiklega fyrir Pún iðarskólablaB Heimskrinsrln.
f<c&nx Éj'oNS úcvo yo>3 ▼ ú'oNi
Með réttu mA segja
það um heiminn í heild
sinni, • að ef-tir því,
sem ný lönd byggjast, svo skiftist
byggingartími . þeirra í þrj’i mis-
munandi tímahil. HiS fyrsta er
dýra og fiskiveiSa tímabiliS, —
veiSitímabiliS. HiS anníaS er land-
búnaSar tímabiliS, og hiS þriSja
er iShaSar (Manufacture) tímabil-
iS.
HiS fyrsta af þessum tímabilum
er aS líSa eSa hefir nú þegar sem
hæst liðiS undir lok, aS minsta
kosti í þessum hluta hins mikla
Canada veldis, og vér erum aS
færast inn á hiS aeSra eSa land-
búnaSartímabiliS, og vinna aS
framförum þess og fullkomnun, —
þar sem nú á tímum hundruS og
þúsundir utanríkjamanna flytja
inn hingaS til þess ýmist aS festa
sér ókeypis heimilisréttarlönd eSa
ábýlisjarSir, allir meS þeim ásetn-
ingi, aS vinna á þeim og bæta
þau, og aS mynda sér hér varan-
lega bólfestu, — aS taka hér upp
tir vorum frjósama jarSvegi nokk-
uS af þeirri miklu auSlegS, sem í
honum er fólgin, til þess meS því
aS auSga sjálfa sig og mynda
fúlgu fyrir afkomendur sína.
Eins og áSur er getiS, koma
þessir útlendingar frá ýmsum
löndum. Margir þeirra hafa á-
gaeta búnaSar þekkingu, og hafa
veriS gildir bændur í heimalöndum
síniim. En þeir finna hér.í landi
aSrar búnaSar aSferðir, en þedr
áttu áSur aS venjast. Af þessum
ástæSum hafa margir þeirra átt
örSugt meS aS kynna sér þær aS-
ferSir, sem hér eru taldar heppi-
legastár til þess aS búskapar at-
vinnan gefi þeim svo mikinn arS,
sem þekf ingarleg ræktunar að-
ferS frekast gerir mögulegt. Af
þessu leifir þaS, aS margir búend-
u r eyða tíma síniim og kröftum
! án næigilegs endurgjalds, eSa þess
; arfs, sem búskapurinn, undir hag-
feldari ræktunar skilyrSum, getur
veitt þeim.
Fylkisstjórnin i Manitoba hefir
látið byggja og lætur nú starf-
rækja öflugan búnaðarskóla, í því
| augnaipifi, aS veita núverandi og
komandi bændum og bœndaefnum
þessa fylkis greiSah aSgang aS
; öllum þeim lærdómi, sem talinn
er nauSsynlegur til þess þeir fái
j fu’lkomna búnaSarlega þekkingu,
s.imkvæmt því, sem reynsla og
þekking fyrri ára hefir sýnt bezta
og hyggilegasta og ábyggilegasta
til búnaSarlegrar hagsældar.
Námsgreinunum er svo hagaS,
aS hver bóndason, sem fengiS hef-
ir almenna barnaskólamentnn,
getur haft þeirra full not. Hver
sá ungur maSur, sem vill verða
góður bóndi, finnur margan fróð-
leik i námsgreinnm þessa skóla,
og svo yfirgripsmikinn, að hann
hefir þess aukin not á öllum kom-
andi árum æfi sinnar. þaS má ó-
liætt fullýrSa,' aS sá fróSleikur
meira enn borgar honum þann til-
kostnaS og tímamissi, sem hann
jverSur fvrir viS tveggja vetra
námiS á þessum skóla.
Kenslan á skólanum hefir veriS
miSuð niSur meS sérstöku tilliti
til þess, aS bóndinn geti fullkomn-
aS nám sitt þar á tveim vetrum,
eða pilt'urinn, sem aS skólanám-
inu enduSu ætlar aS.leggja land-
búniSar atvinnuveginn fyrir sig
sem atvinnugrein, og prófa þannig
og umbæta meS daglegri reynslu
I þaS, sem hann hefir lært.
Reynslá þjóSanna hefir kent oss,
aS þaS er ómögulegt aS viShalda
ijarSrækt vfir löng tímahil, án
jaSstoSar lifandi penings, því aS
! frá honum fær jarSvegurinn þau
jeíni, sem nauðsynleg eru til viS-
halds frjómagni moldar. þaS er
hægt aS framleiSa mikla uppskeru
hveit:s efa hafra um takmarkaS-
1 an áratíma xir nýræktuSti landi,
en er timar líSa, þá minkar upp-
skeran smátt og smátt árlega,
þar t 1 bóndinn verSur þess var,
að uppskerumagn hans borgar ei
starfskostnafinn, eSa uppskeran
veitir hcnum engan arS vinnunn-
ar. Til þess aS jarSyrkjan hepn-
ist til lengdar, er nauSsynlegt aS
sem kennir um griparækt, aS
kenna hinum ungu bændum og
bandaefnum þá haganlegustu og
ódýrustu aðferS, sem þekt er, til
griparæktunar, svo aS sú tegund
| biiskapar veiti bóndanum sem
heztan arS og mestan, undir þeim
skilyrðum, sem vér búum viS liér
í Manitoba fylki.
Á fyrra kensluárinu er nemand-
| anum kent aS þekkji gæSi gripa,
svo aS hann geti valiS þá, sem
[ mestar líkur eru fyrir, aS gefi hon
— bæSi vinnuhesta og eldi og
meSferS graðhesta og folaldsmera,
og öll umönnun folaldsins frá fæS-
ingu til fullaldurs, og einnig aS
ala uxa til markaSssölu; Sömu-
leiðis alla meSfsrS á kúm, sauSfé
og svinum, og afsprengi þeirra.
Á hinu síðara námsári er fram-
haldandi kensla í aS dæma um
hinar ýmsu tegundir hinna ýmsu
gripaflokka, öll sérkenni þeirra og
eiginleika. þá er kent um uppruna
gripanna og saga þeirra yfirfarin,
aðai.bygging manitoba búnaðarskólans.
þar eru kenslustofur, skrifstofur og dýra-, gripa- og korntegunda- söfnin.
h f.t griparækt ásamt jarSj'rkjtt,
til bess að bæta landimt ttpp þaS
frjómagn, sem árlega tekst úr því
viö framleiö'slu korntegunda.
Hollasta ráðiS, sem kornræktar-
bóndinn getur tekið er þaS, aS
ala upp gripi á landi síntt frá því
hann bvrjar að vinna á þ.ví, og
hafa þá svo marga, aS þeir nægi
t l að viShalda frjómagni lands-
ins. Og þaS er tilgangur þeirrar
deldar Ylanitoba búnaSarskólans,
um mestan hagnaS heima fyrir,
um leiö og þær færa hæzt verS á
sclutorgi. SömuleiSis allar eldis-
aðferSir, og hverjar fóSurtegundir
séu fceztar til holdauka og fitu. —
þetta starf nær til allra gripateg-
unda, sem bændur vanalega hafa :
hesta, nauta, sauSfjár og .svína.—
Á fyrsta námsárinu er og nemand-
anum kend verkleg meShöndlun
gripanna, aS hirða þá og fóSra,
og sérstaklega kend meðferS hesta
og hvernig þeir hafa þroskast og
fullkomnast, — þar til nemandinn
er oröinn svo leikinn í þessu, aS
hann getur dæmt rétt um eigin-
leika og gæði gripsins, þegar hann
sér hann. Nemandanum er kent
alt, sem lýtur að kynbótum, og
kent að þekkja hin ýmsu kyn, og
aögreina þau hvort frá öSru og
hver sérkenni hvert einstakt kyn
fcefir. Nemandanum er kent um
stigbreyting og framþróun kvn-
anna, og hvernig eig.i aS para sam
an, svo að afsprengið verSi sem
fcezt og feli í sér þaS bezta úr sínti
kyni. Hann er látinn kynnast öll-
um þeim frumatriðum,, sem lúta
aS fullkomnustu og varanl&gustu
kynbótum hvers gripaflokks.
Fyrirlestrar eru fluttir um ný-
ustu fóSuraSferSir, um blöndun
fóSurtegunda með tilliti til kjarna
og saSsemdar, um næringarmagn
hinna ýmsu fóSurtegunda, og um
undirbúning gripa til sýninga eSa
sölu. Og fleira þess háttar.
Hver sá nemandi, sern óskar að
ná því lærdómsstigi, aS verSa
þaS setti nefnt er “Bacbelor” í vís-
índalegri búfræði, verSur aS halda
áfram námi í fimm vetur, eSa
fimm kenslutímabdl, sem hvert um
sig varir í fimm mánuSi. Á síS-
ustu þremur kenslutímabilunum
lærir hann lvinar æSri búfræSi-
greinar. !MeSal annars þaS, að
dæma gripi á sýningum. Hann les
og bækur um kynjan gripa rneS
þeitn ásetningi, að kvnnast ná-
kvæmlega ætterni hinna helztu
kyna, bæSi í móSur og föSurætt.
Einnig hin æð’ri visindi í kynbót-
um þeim, er bezt gegna til þess
aS framleiSa sem hraustasta og
traustasta gripi til nota á lönd-
um bænda. 1 því sambandi er lög5
sérstök rækt viS, aS kenna um
nœringarefni og verSgildi hinna
ýmsu fóSurtegunda.
Fimm ára námiS er ætlaS til
þess, aS gera bændur mentaöa og
búfróSa í öllum greinum, og aS
gera þá hæía til þess, aS hafa á
lvendi stöSur, sem krefjast full-
kominnar og nákvæmrar þekking-
ar. Svo sem til þess, aS kcnna bú-
fræði og aS rita um búnaS og liiit-
ar ýmsu greinar hans ; aS hafa
umsjón yfir stórbúum, aS hafa á
hendi gripakaup fyrir niSursuSu-
félög, og vera umsjónarmenn á
fyrirmyndarbúum. Og aSrar slík-
ar ábyrgSar og viröingarstööur.
í þessari stuttu ritgerS hefi ég
reynt aS gefa yfirlit yíir gripa-
ræktarkensluna, eins og hún er
veitt viS BúnaSarskóla Manitoba
| fylkis. En til þess aS fá nákvæm-
ari hugmynd uni allar námsgrein-
ar, sem þar eru kendar, þá ættti
bœndtir aS útvega sér kensluskrá
skólans, sem send er ókeypis
hverjum, sem um hana biSur, me5
því aS þeir sendi skriflegar beiSnir
sínvr til : M nitofca Agri ultur.il
College, Winnipeg.
5. ANDERSON,
Málari, Yeggskreytari og Pappírssali.
651 Bannatyne Ave., Winnipeg.
A
LDREI HAFA VERIÐ BETRI TÍMAR í WINNIPEG
og öllu Manitoba fylki enn nú eru. þess vegna er þaS
lífsspursmál fyrir alla, að fylgjast meö tímanum, því aö
þaS, aS veröa á eftir, þýðir algerlega sama og aS tapa tiiVeru
sinni í mannfélaginu.
þaS er einmitt af þeim ástæöum, aS ég vil b, nda mönnum á
það, sem betur fer. 4
Ekkert er þaS, sem fólk girníst meir yfirlejtt, en fögur húsa-
Kynni, — skraut á heimilunum. En þaS kostar peninga, og þaö
eru svo margir, er ekki geta veitt sér þá ánægju, fátœktar vegna.
Ég vil biðja"
alt þaS fólk, aS
koma tafarlaust
til mín, því nú
hefi ég a 11 s
konar Veggja-
fPappír, Skraut
Pappír og fl.
1 a n g t i u m
ó d ý r ai r i en
nokkrtt sinni
áSttr, svo allir,
sem þaS vilja,
geta nú gert
heimili sin eins
skrautleg,
eins ogSalómon
var í allri sinni
dýrð, bara ef
þeir koma og
kattpa af mér.
Á þessum
yfirstandandi
tima hefi ég.
nær því s j ö
h u n d r u ð
mismun andi
t e g u n d i r af
pappír, í öllum
litum og allri
,erS, búnar til í
beztu verkstæS
ttm í Canada og
Baudaríkjunum.
VerðiS er frá
5 cents til $3.00
hver 8 yards
rúlla.
Ég hefi sér
stakar tegundir
af 30c pappír,
sem ég sel á
20c meðan að
upplagið endist.
Einnig hefi ég
nokkurt upplag
af veggjapappirs
tegundum a f
allra nýjustu gerS, frá París og New York, sem ég sel helfingi ó-
dýrara, en nokkur annar pappírssali í þessari borg.
þessar og aSrar tegundir þarf fólkiö aö sjá meS eigin aug-
um, til þess aS meta þær rétt.
Ég geri alt, sem aS málingu húsa og veggskrauti lýtur. Af-
greiSslan er vönduð, veriS svo lágt sem unt er.
Ég óska eftir verzlun ySar og viðskiftum.
S. ANDERSON.
S. Anderson,
651 Bannatyne Ave.,
Winnipeg. Tel.: 70
Jón Ólafsson
PEIOXE MAIS 447
Stephán Sveinsson
PIEOXE MAIN 5171
OLAFSSON & SVEINSSON

VERZLA með alskonar mjöl og fóður-
tegundir; svo sem: hveitimjöl og
haframjöl, rúgmjöl og maísmjöl,og
margt íleira. Ennfremur hesta, gripa og
fugla fóður af öllum tegundum. A11
beztu vörur og seldar með lægsta verði.
Þeir selja útsæðis-hafra, bygg, hveiti,
garðávaxta og blóma útsæði.
TALSlMI: MAIN 97
O/afsson & Sveinsson
176, 178 og 180 KING STREET
Winnipeg - - - - Manitoba