Heimskringla - 22.10.1914, Blaðsíða 2

BIJS. 2
IIEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 22. OKTÓBER 1014.
BLUE RIBBÖN
er sannarlega te fyrir alla
flokka af fólki. Hin mikla
sala þess sannar gæði þess.
Sendu þessa auglýsingu með
25 eentum fyrir Blue Ribbon
rnatreiðRlu bókina.

Skrifaðu nafn og heimiii skýrt og greinilega
Ungir menn ættu að læra i6n-
grein á Hemphills “American
Leading Trade School
Lœrl9 hárskurtJarit5nina, á atJeins
tveim mánutium. Á höld ókeypis.
Svo hundruóum skiftlr af nemend*
um vorum hafa nú gó15a atvinnu
hjá öBrum eöa reka sjálfir hár-
skuröariön. í»eir sem vilja byrja
fyrir eigin reikning geta fengitJ
allar upplýsingar hjá oss viövíkj-
andi þvf. Mjög mikil eftirspurn
eftir rökurum.
Liprlif bifreiöa-iönina. í>arf aöeins
fáar vikur til aö veröa fullkominn.
Vér kennum alla meöferö og aT5-
gert5ir á bifreiöum, sjálfhreyfl flutn
ings vögnum, báta og öörum gaso-
lín-vélum. Vér hjálpum yöur til at5
fá atvinnu sem bifreiöastjórar. aö-
geröarmenn, vagnstjórar, vélstjórar
sölumenn og sýnendur.
Falleg veröskrá send frítt, ef um
er beöiö.
HEMPHILLS
220 PACIFIS AVENUB, WINNIPBG
áöur Moler Barber College
Qtlhú f ItcKÍna. Sa«k Fort Wfll-
fam, Ont.
HEMPHILLS
483H MAIW 8TREET
átJur Chlcago School of Gasoline
Engineering.
KVEIVMENN—óskast tll a« iœra
Ladies’ Hairdressing og Manlcuring
—AtSeins fiórar vikur þarf til aS
læra. M.1ög mlkil eftirspurn eftir
þeim, sem þetta kunna. KomiS
sem fyrst til Hemphllls School of
Ladies Hairdressing, 485 Main St..
Winnipeg, Man., og fáiB fallegan
catalogue frítt.
Tli St. G. Stephánssonar.
Höldum syngur liðug Ijóð,
Lista-snar, i rimi slyngur.
Kominn er af klakaþjóð
Klettafjalla skáldmæringur.
Mikleyingur.
Ritsjá.
/.
KOLBEINSLAG
Gamanríma eftir Stephán G. Steph-
ánsson.
Kolbeinslagið,
kyngibraginn,
kalla ægilegan má:
Kölski slæ.gur,
Kolbeinn frægur,
kveðast dægur heilt þar ál
Kvæðið snjalla,
krafta-spjallið,
kosti alla hefir það:
Liðugt, viturl,
Ijóst og biturt,
lasta-slilum miðar að.
II.
HfíANNIfí.
Ljóðmæli eftir Einar Benediktsson.
Bætti lúðan stefja-staf
stuðta-skrúði meður.
Mætti knúður andans af
Einar prúði kveður.
Bögur “Hranna” svala sái.
sælu manni færa;
fögur kanna mærðar-mál
muna sannan næra.
Er svo magnað alt sem þeir
Einar og Stephán kváðu,
að tröllauknari engir tveir
óðins hglli náðu.
* * *
///.
EIÐVRINN.
Kvæðaflokkur eftir Þorstein Er-
língsson.
Já, enginn kveður Erlíngssgni betur
um “örlög guða", manna — heims-
ins tál,
um sumar lifsins, sálarinnar vefur,
um sorg og gteði, trú og ástamál.
Sem læknir öll hann manntifs-mein-
in skoðar,
og mönnum skýrir satt og rétt frá
þeim;
hann sannleikann og sannan kær-
leik boðar
og sam-rétt atlra manna’ i þess-
um heim’.
Þakkir beztu, Þorsteinn minn,
þitt fyrir starfið tjóöa,
og nú síðast “Eiðinn” þinn,
afbragðs-verkið góða.
* # *
IV.
1 HAFÍSNVM.
Eftir Hannes Hafstein.
Hafíss-kvæði Hafsteins er
hlaðiö gæðam tjóða;
á því græða ætti hver
andans-fæðu góða.
Tíðum sungið hefir hann
hátt —* á tungu móður. —
Gamla’ og unga göfga kann
gáfum þrunginn óður.
Hetju-móði’ og hreysti ann
hug-stór tjóöa-smiður. —-
Þennan góða, merka mann
máttur Óðins styður.
J. Asgeir J. Líndal.
Stofnsett 1882 Löggilt 1914
D. D. Wood & Sons.
= Limited — ■■ —----:
verzla með beztn tegnnd af
KOLUM
ANTRACITE OG BITUMINCUS.
Flutt heim til yðar hvar sem er í bæoutn.
VÉR ÆSKJUM VIÐSKIFTA YÐAR.
SKRIFSTOFA:
Cor. ROSS & ARLINGTON ST.
Garry
2620
Prívate
Exchange
Ferðaiýsingar.
(Frfi Namrinu 1f>12)
♦---------------------------------------♦
III. Tii Norðurlanda.
í emo herbergi er mynd Saxo Gramma-
ticusar og Snorra Sturlusonar; en í hliSar-
herbergjunum viS þá af Absolon erkibiskup
og Valdimörunum þremur, Mikla, Sigur-
sæla og Atterdag.
Mestur kjörgripur safnsins er gangverk,
er sýnir hreyfing alls sólkerfisins, og nefna
Danir þaS Gottorpsku himinkúluha. ÞaS
er stór kúla og um hana ganga á baugum öll
stjömumerkin. Sólin er stór messingshnött-
ur í miðri kúlunni og utan um hana eru sex
hringir, og á hverjum hring eru smáhnettir,
er tákna eiga jarðstjömumar, er þá voru
kunnar, en á þeim standa örlitlar engla-
myndir úr silfri. Sagt er, aS það taki
25,000 ár fyrir kúluna aS fara umfeTSina.
1 fæti kúlunnar er gangverk, er hreyfir alt
saman. Þess utan vísar gangverk þetta
stundir dagsins og slær á hverjum '4 tíma.
Klukka þessi var smíSuS áriS 165 7, aS
fyrirskipun FriSriks III., hertoga af Holstein-
Gottorp, eftir útreikningi hins fræga talna-
fræSings Adams Oleariusar, og á hún aS
sýna gang himintunglanna eftir útreikningi
Kopemikusar. Nú hefir hún gengiS í 256
ár og ekki skeikaS um mínútu. Kjörgripur
þessi var um langan aldur í ýmissa eign, en
loks kom Jacobsen ölbruggari til skjalanna,
keypti dýrgrip þenna og gaf hann rikinu.
MeSan viS vorum stödd í kastalanum,
um nónbiIiS, byrjaSi hallarkyrkju klukkan
aS hringja. Hægt og seint liSu tónamir
yfir staSinn. Klukkan var 3.
Er hún hafSi slegiS stundina, byrjaSi
sálmalag, — hiS forna og fagra lag frá miS-
öldunum, er sungiS er hjá okkur Islending-
um viS hinn ágæta útfararsálm síra Valdi-
mars Briems: “KalliS er komiS”. Sagt er
aS lagiS eigi uppmna sinn á dögum Kross-
ferSanna. 1 því er stríSur skiInaSar- og
kveSjuhreimur, þrunginn óblandinni alvöru
og hógværum söknuSi.
Upp frá ómum þessa lags höfSum viS
staSiS. er viS lögSum í ferS þessa: nú
hljómuSu tónar þess á ný frá hinni fornu
hallarkyrkju. ÞaS gekk einsog fótalaus
svipur um hina auSu konungssali.
ViS höfSum ekki gefiS okkur tóm til
þess, aS horfa út til dagsins, frá þvi aS
skoSa fomminjamar, eftir aS viS fórum inn
í kastalann. Þegar viS fómm þar inn, var
úti sólheiSur sumardagur. Smáský hvíld-
ust neSst viS sjóndeildarhringinn fjarst í
vestri. Klukknahringingin vakti okkur af
þeim dvala. Dagurinn var aS breytast;
þaS var aS ganga aS meS regn. Smáskýin
höfSu fært sig upp himinhvolfiS. og blöktu
nú fyrir sólunni.
Klukkan 5 kvöddum viS kastalann, kyrkj-
una, konunga svipina og héldum til baka til
Khafnar. MeS okkur voru tveir ísienzkir
stúdentar frá háskólanum, er viS kyntumst
meSan viS töfSum í borginni BáSir hinir
efnilegustu og mannvænlegustu menn. Þeir
Kristján Bjömsson, ættaSur frá IsafirSi, og
Halldór Þorsteinsson prests Halldórssonar í
MjóafirSi. Stunda þeir báSir læknisfræSi.
Á land vort þar tvo efnismenn, er þjóS vorri
verSa til sæmdar, hvar sem þeir bera niSur
aS loknu námi. Vildu þeir gjöra okkur alt
til skemtunar tímann sem viS dvöldum í
bænum, og leiSbeina okkur í öllu. Hefi eg
oft hugsaS, aS allvel væri bætt fámenni og
fátæki þjóSar vorrar meS því, hvaS Islend-
ingar halda vel saman, er þeir hittast á út-
lendum og óþektum stöSum. Þá eru engir
ókunnugir og engin deiluefni, nema ef vera
p.kyldi þau einu, aS verSa hver öSrum fyrri
til aS auSsýna gestrisni og drengskap. Tung-
an og þjóSerniS er sterkara bræSraband en
nokkurs bræSrafélags og trúrra og sannara
en eiSar og merki og krossar leynifélaganna
út um heiminn.
ASal skemtigarSur
§ 28. SkemtágarSar. borgarinnar er Ti-
voli. Hafa.íslenzkir
stúdentar boriS frægSarorS hans út um alt.
Er sízt á því aS furSa, þvi glaummeiri og
glysmeiri staSur er sjálfsagt óvíSa til á
NorSurlöndum, og hlýtur þeim aS bregSa
mjög viS, er þangaS koma og vanir eru sein-
Iætinu og kyrSinni og hversdagssvipnum úr
sveitinni. Danir sjálfir halda mikiS upp á
8taSinn og telja stofnun hans, nú fyrir rúm-
um 75 árum, merkisviSburS í sögu borgar-
innar og stofnandann einn af velgjörSa-
mönnum þjóSarinnar. Helztu skemtanir í
garSinum eru smásýningar, hljóSfærasIátt-
ur og smápeningaspil. Hér og hvar eru
bekkir og borS og allskyns veitingar til sölu.
Svo eru skrúSgangar fram og aftur um garS-
inn, er eigi getur talist stór.
Fegurstur er garSurinn á kveldin; þá er
IjósadýrSin í sínu alveldi og þá er mann-
fjöldinn mestur. Hefir garSur þessi óefaS
séS margar “danskar ástir” um sína daga.
DýragarSurinn liggur suSur á FriSriks-
bergi. Er þar ail-mikill fuglasafnaður, en
að öSru leyti er þar fátæklegt um aS litast.
Sjálfur er garSurinn víSáttumikill, vel trjá-
aSur og ágætur göngustaSur.
Þegar viS komum til
§ 29. Frúarkyrkja. borgarinnar, þektum
viS enga, vorum líka
þá aS hugsa um aS bafa stutta töf. Morg-
uninn fyrsta kom mér til hugar, aS leita uppi
Dr. Valtýr GuSmundsson, fór ofan á hótel
skrifstofuna, og hringdi á hann til síma-
viStals. L.angaSi mig til aS hitta hann og
horfa á bústaði “EimreiSarinnar", er eg
snemma lærði aS skoða sem aðal tímaritið
íslenzka, og hefi ávalt iesiS meS ánægju í
síSastliSin 20 ár. Var þaS meS kvæSum
Þorsteins míns Erlíngseonar, greinum Dr.
Helga Pétursonar, bókafregnum o. fl., aS
hún vann ásti.T mínar á minum unglings-
árum.
Síma-viStaliS gekk vel. Bauð doktorinn
mér aS koma til sín þá um morguninn, því
daginn eftir yrSi hann í annríki; hann væri
aS búa sig meS “Ceres” til Islands, er færi
þá á öSrum degi. Býr hann út í Amager.
Var bann heima, er eg kom. Tók hann
komu minni vel og bauS mér aS sýna okkur
eitthvaS um borgina, eftir hádegiS. ÞáSi
eg þaS meS þökkum. Klukkan 3 eftir há-
degiS hittumst viS hjá RáShúsinu og fór
hann meS okkur yfir á háskólann, á GarS
og til Frúarkyrkju. Var þaS eina kyrkjan,
er viS skoSuSum, því hinar voru ávalt harS-
læstar, er viS komum þangaS.
Eigi er ytra skraut Frúarkyrkju mikiS, en
aftur bætir húsiS hiS innra þaS upp. Eru
þar geymd líkneskin af Kristi og postulun-
um, eftir Albert Thorvaldsen, og skírnar-
keriS fræga, — engill, er krýpur fram og
heldur á hörpudiski — skírnarfontinum. Þar
eru líka höggnar veggmyndir af innreiS
Krists til Jerúsalem, Krossgöngunni og Fjall-
ræSunni, allar eftir Thorvaldsen. Oti viS
aSaldyr kyrkjunnar standa þeir Móses og
DavíS; eru þeir úthöggnir af þeim Bissen og
Jerichau, tveimur lærisveinum Thorvaldsens.
Þegar Nelson skaut á Khöfn í Napóle-
onska ófriðnum áriS 1801, brainn hin foma
Frúarkyrkja, ásamt fleirum merkum stöSum
í borginni. Er því þessi, sem nú stendur,
bygS á öldinni sem leiS, en aS mestu í sama
stíl og hin var. Þó vantar á hana tuma eins
og vom á hinni, og þykja þaS lýti mikil.. —
Fyrir nokkru bauðst Jacobsen ölbmggari til
aS kosta turn á kyrkjuna, ef til þess fengist
leyfi kyrkjuráSsins. SagSi Dr. Valtýr okk-
ur, aS um þaS hefSi staðiS mikiS þref og
Jacobsen veriS barSneitaS um leyfiS. Gjört
var ráS fyrir, aS turninn mundi koeta um
hálfa millíón króna. ÞaS, sem mótspyrn-
unni olli, var þaS, aS einhverjir fyndnir
blaðamenn þar í bænum fluttu mynd af
kyrkjunni meS “nýja tuminum”, en tuminn
var afarstór Carlsbergs bjórflaska. Leyst
þá ekki biskupum og öSrum kyrkjuaðli á og
fyrirbuSu Jacobsen aS smíSa tuminn.
Sögu sagði Dr. Valtýr okkur af Frúar-
kyrkju og Islendingi, er til KKafnar kom nú
fyrir löngu síSan. MaSurinn var Þorsteinn
Daníelsson frá Skipalóni, nafntogaSur og í
frásögum hafður fyrir dugnað og atorku.
Hann var aS skoða kyrkjuna meS fleirum,
og spurði þó, hvaS stór hún væri, en þaS
gátu þeir ekki sagt honum. Fór hann þá til
og mældi hana í faðmi sínum hringinn í
kring. Er þaS síSan í sögum haft, aS eng-
inn hafi faðmaS Frúarkyrkju, nema Þor-
steinn Daníelsson frá Skipalóni.
Ýmsra siSa kennir Kér
§30. “DannaÖur”. mjög frábrugSinna
þeim, sem maSur á
hér aS venjast. Danir eru yfirburSa kur-
teisir. Þeir eru “dönnuS” þjóS. VirSist
kurteisin öllum eiginleg og þjóSinni meS-
sköpuS frá blautu bamsbeini, og er það
þeim sízt til lasts, því þaS ber vott um menn-
ingarþroska og listnæmi. Þó má af öllu of-
mikiS gjöra. Ofantökur og beygmgar eru
hinn hversdagslegi ytri vottur þessarar kur-
teisi, og sannast aS segja fanst mér nóg um,
er karlmenn tóku ofan hver fyrir öSrum
löngu áSur en þeir mættust á götunni, heils-
uðust því næst meS handabandi, hneiging-
um og bugti og stungu upp frakkastélunum,
einsog fugl, sem er aS taka flugiS. Eins
kvaS þaS vera, þó eitthvaS falli miSur í
geS, merkist þaS eigi svo mjög á orSalagi;
er þá all-langt farið í útátt frá hmni upp-
runalegu “spiltu náttúm”.
Eg var löngu sannfærSur um, aS kvæSi
Dr. Gríms THomsen, “GoSmundur á Glæ3Í-
völlum", var kveSiS til Khafnarbúa, en eg
styrktist enn betur í þeirri trú viS heimsókn-
ina, þó skámmvinn væri:
-----'Hnútur fljúga um borS, hógvær
fyígja orS.
— í góSsemi vegur þar hver annan’ .
Svo er kurteisin mikil. *
Efalaust var þaS óvananum aS kenna, ep
illa kunni eg seinlætinu og leti-bragnum, er
undantekningarlítið virtist vera fastur viS
alla viðskiftastaði borgarinnar. I kaffihúsi
gat maður ekki sezt svo niSur, aS ekki tæki
afgreiðslan hátt á annan klukkutíma, og þaS
þótt fárra rétta væri óskaS. Og til getur
það boriS, aS máltíS taki hátt á þriðja
klukkutíma. Réttimir eru bomir inn hægt
og seint, — svó seint, aS vel hefSi mat-
sveinninn haft tíma til, aS eta þá alla saman
á leiðinni, áður en inn var komiS meS þá.
Þó beðiS væri um örari framreiðslu tjáði
þaS oft eigi, auk þess taliS miSur kurteist.
ÞaS er “ameriskt", aS standa sæmilega
skjótt upp frá borSi; hitt dannaS ', aS tefj-
ast hálfan daginn aS snæSingi.
AS máltíSum var reykt yfir borSum, af
konum jafnt sem körlum, og kunni eg því
ávalt illa. Tóbaksreykur varS hvergi flú-
inn, þar sem borinn var fram matur.
UmferS var mikil um götur borgarinnar,
en hvergi veriS í flýtir. Fólk fór sér hægt,
einsog ekkert lægi á og ekki aS nokkrum er-
indum. Svipur og yfirbragS margra var
næsta fráhmgSiS því, sem svipur Skandin-
ava er hér í álfu.. Fólk sléttara í andliti, föl-
ara og feitara. I mörgum andlitum lítill
svipur og engir drættir. Bar þaS vott um
fullmikiS sællífi og líkamlega afturför og ó-
hreyíti, af hverju sem þaS er sprottiS. Þó
voru undantekningar margar og miklar frá
þessu, og yfirleitt kunni eg fólkinu mæta
vel.
VerzlunarbúSír eru þar margar ágætar.
Er afgreiSsla mjög viSfeldin og iipur. Virt-
ist mér margar búSir þar smekklegri og betri
en í sjálfri Lundúnaborg. VöruverS er
fremur lágt og varningur góSur. Gæti eg
trúaS, aS verS á flestu þar sé fullum helm-
ingi lægra en hér í Kanada. Danir em sér-
stakir völundar aS hagleik á fínni málma, og
eru gull- og siIfur8míSar þeirra víSfrægSar
mjög.
Yfir borginni sjálfri (Khöfn) er hiS bezta
að iáta; virtist mér hún öll mjög sérkennileg
og eftirtekta verS. Hún er viSmótsglöS og
vingjarnleg ferðamönnum. Aldur hennar
og saga örfa mann til athugunar, og með
söfnum sínum og söguminjum vekur hún hjá
ferðamanninum aðdáun og lotningu fyrir
göfgi og listfengi, afreksverkum og áræðí
hinna norrænu þjóSa, — þjóðanna, er lengst
og bezt hafa haldið á lofti kyndli sögunnar,
er kastað hefir ljósi yfir löndin; þjóðanna,
er mddu nýjar brautir yfir ófærumar og
eySimerkurnar, og gjörSu aS alfaravegum:
þjóSanna, er brent hafa sér landnám í heimi
andans; þjóðanna, er hrugðu sér eigi viS
sár eSa bana; þjóSflokksins bezta í þessum
heimi.
Eg hafSi sérstakar mætur á Khöfn vegna
þess, aS hún er skandinavisk borg. Allar
borgir hér í álfu em hver annari líkar, meS
sama svipnum, einsog þeim sé hrófaS upp
til einnar nætur, — en þaS er Kaupmanna-
höfn ekki.
Á stundum finst manni, aS í smáu löndun-
um geti ekki veriS um stórborgir aS ræða.
— þau séu of fátæk til þess. Koma manní
þá ávalt í huga NorSurlönd. ÞaS eru því
gleðileg og ánægjuleg skoSanabrigSi, aS
koma til Khafnar. Þar er borg, sem nor-
rænar hendur hafa smíðað, tignarleg og fög-
ur, — öfundar-epli NorSur-Evrópu, ef ekki
allrar NorSurálfunnar.
Okkur hafði veriS
§31. Margir enu kon- sagt, aS Khöfn
(úigsvmir. v æ r i glaSværust
borga á NorSur-
löndum, gengi Paris næst aS glaumi og gjá-
lífi. Hnikti okkur því heldur viS, er viS
komum þangaS og sáum annanhvern mann
eða konu klæddan sorgarbúningi, eða bera
á sér sorgar einkenni. Fjöldi ungra og aldr-
aðra manna háru sorgarslæður á treyju eða
höfuðfati, en fjöldi kvenna gengu alveg >
svörtu og skautuðu svörtum slæSum, einsog
væru þær ný-orSnar ekkjur og athvarfslaus-
ar i þessari vondu veröld. Skyldum viS sízt
í, hvaS fyrir bæinn hefSi getaS komiS.-------
Drepsótt hlaut þaS aS vera, því þama voru
konur í þúsundatali, er mist höfðu menn
sínaj. ungar stúlkur svartklæddar, og ungir
menn, er mist höfðu feSur sína. ÞaS und-
arlegasta var þó, aS blöSin höfðu ekki get-
iS þessa. AumkuSum viS margar konur,
er háru þessi ytri einkenni sorgarinnar: —
“Aumingjarnir, þær eru ekkjur!”
Loks fóru okkur aS þykja ekkjurnar vera
nokkuS margar, —— meir en önnurhver kona.
Fór eg þá aS geta annars til um, aS vald-
andi væri þessari stóru sorg. Danir höfðu
þá nýlega mist konung sinn FriSrik VIII.
AndaSist hann mjög snögglega suSur í Ham-
borg, meS þeim atburSum, er eigi vom
kunngjörSir almenningi. Fanst lík hans eft-
ir mikla leit um borgina, á líkstofu, þar sem
geymdir eru skrokkar óskilalýðs og sjóara,
þar til þeir verSa grafnir.. Var hann jafn-
skjótt tekinn þaðan og fluttur heim, búiS
hið veglegasta um lík hans og honum veitt
greftrun. Var þetta ný-afstaSiS, er viS
komum til Khafnar.
Þessi sorgar-viShöfn öll stafaði því af
dauða Jtonungs. Og allar sorgklæddu kon-
urnar voru þá ekki ekkur í vanalegum skiln-
ingi,—þær voru ekkjur FriSriks VIII. Mink-
uðu þá brjóstgæSin meS “ekkjunum”, þó
hins sé rétt aS geta, aS margur á um sárt aS
hinda viS konungsdauða, því margir eru
konungsvinirnir.
Yfir til SvíþjóSar ei
§ 32. TU næstu nesja. örskamt frá Khöfn.
— yfir Eyrarsund
aS fara. ÞangaS skruppum viS norSur meS-
an viS biSum skips, eftir aS viS vorum búin
aS seSja mestu forvitnina í Khöfn. FerSinni
var heitiS til Stokkhólms og Uppsala. Fór-
um viS meS ferju, er heitir “Eyrarsund,, og
gengur á milli Málmhauga og Khafnar, og
tók þaS tæpa 2 tíma. LögSum viS af staS
aS morgni, og töfSum þaS sem eftir var
dagsins til næsta morguns í Malmö eSa
Málmhaugum. Bærinn telur milli 80—90
þúsund íbúa, og hefir vaxiS mest síSan í
byrjun 19. aldar, aS hann mátti heita lítiS
sjóþorp. Hann skiftist í gamla og nýja bæ-
'nn, og liggja flóSgarSar umhverfis gamla
bæinn. Kalla Svíar hann: “Staden inom
broarna’".
Malmö er sySstur bær í SvíþjóS, sunn-
anvert á Skáni. Var hann upphaflega bygS-
ur af Dönum, því bæSi Skán, Bleking og
Halland lutu Dönúm um langt skeiS, — alt
frá dögum Knútanna og fram um miSja I 7.
öld. En nú er hann al-sænskur og bera flest
staSaheitin al-sænsk nöfn. Gústaf Adólfs
torg stendur sunnan til í gamla bænum, en
utan viS hann og austur af eru skemtigarS-
amir “Kungsparken” og “Slottsparken”. —
Land umhverfis bæinn er slétt og skógi vax-
i8 víSa. VirSist þaS vera frjótt og fagurt.
i austnorSur, um 5 mílur vegar, stendur
Lundur. Þar er annar mesti háskóli SvíþjóS-
ar og sá þriSji aS aldri á NorSurlöndum.
Um og fyrir siSabót kemur Malmö all-
mjög viS sögu NoVSurlanda. Klaus Mort-
ensen, danskur prestur, hefur þar SiSabót
1 52 7, meS því gengi, aS viStekinn er Lúth-
erskur siSur tveim árum síSar meS almennu
samþykki.
Hús eru þar flest úr steini og götur stein-
lagSar. Yfirleitt virtist bærinn vel um geng-
inn, og þótti mér þar víSa fagurt. Af sögu-
stöSum úir og grúir allstaSar. Þó eru bæj-
arbúar einna mest upp meS sér af kastalan-
um og höfuSkyrkjunni, sem kölluð er Pét-
urskyrkja. Var kyrkja sú reist fyrst 1319;
er hún bygS í gotneskum stýl, og talin ein
meS fegurstu kyrkjum í SvíþjóS. Altaris-
töfluna og prédikunarstólinn gaf Kristján
IV. I kyrkjugólfi eru grafin mörg stórmenni
SuSur-Svía, og er kyrkjan full af letruðum
graftöflum og höggnum minnismerkjum um
löngu látna merka menn.