Heimskringla - 17.12.1914, Síða 1

GlfUnpaleyfinbréf seld
TH. JOHNSON
Watchmaker, Je weler&Op t ician
VlflKerBlr fljótt og rel af hendi leyetar
W8 MAIN 8TRRET
.'heae Mala ««4MS WINNII'RO, MAN.
Nordal og Björnsson
— Gull og úrsmiðir —
674 SARGENT AVL
XXIX. AR,
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 17. DESEMBER, 1914.
Nr. 12
GLEDILEG JOL!
JÓLIN.
ÍSLENDINGAR!
•annleikana og hreinleikana t»á muni sálu
vorri vel líSa. Og vér skulum reyna aS
gjöra alla glaSa, aS rejma aS þerra tárin og
vekja brosiS á vörum vina vorra, vér þurfum
þess cdlir meS, í hvaSa stöSu sem vér erum
og hvemig svo sem hagur vor er, og hugs-
um til þeirra sem nú liggja á freSinni jörS,
undir bem lofti, í rústum og skotgröfum,
mörg hundmS mílna löngum. Þeir em aS
leggja lífiS í sölurnar fyrir oss og velferS
vom, fyrir fósturjörSina, fyrir menningu
heimsins, frelsiS og stofnanir þær, sem vér
teljum máttarstoSir mannfélagsins. Þakk-
læti og hjartans óskir getum vér aS minsta
kosti sent þeim. GleSiIeg Jól þér hugrökku
vinir, hugur vor skal fylgja ySur og innilegar
óskir um sigur og farsæla heimkomu til vina
ySar.
Og þér allir gamlir menn og ungir, kon-
ur sem karlar. Vér óskum ySur öllum gleSi-
legra Jóla. Lýsi hin hækkandi sól stigu ySar
og leiSar og leiSi ySur á brautum sannleika
og framkvæmda aS farsælu, gleSiríku æfi-
kveldi.
GLEÐILEG JÓL!
HINIR ÚTVÖLDU
Eftir Dr. Frank Crane
Þetta eru nokkur einkenni hinna útvöldo.
beztu mannanna (aristocracy)
fyrirmannanna.
■ INIR útvöldu em hreinir. Þeir
verja líkama sinn óhreinindum og
hugskot sín fordómum. Sálir
þeirra eru lausar viS hjátrú og
hindurvitni. Þeir hafa ástríSur
sterkar, en stjórna þeim vel.
Hugsun þeirra er skörpust og hugrekki
raest þegar háski er á ferSinni.
Þó aS þeir hugsi kanske ekki æfinlega
rétt. þá hugsa þeir skýrt og greinilega.
Þeir breyta réttilega af þvi þeir hafa á-
nægju af því, og hafa sveinsbréf fengiS í
baráttu lífsins.
Sannfæring þeirra eSa skoSun lætur
aldrei kúgast af valdboSi eSa glepjast af
Ráðherra Islands segir
af sér.
INNIPEG Telegram flytur þá fregn
hinn I 5. des. aS stjórn fslands hafi
sagt af sér.
Hún kemur frá Kaupmanna-
höfn fregnin, 3. des. og er þess þá
getiS aS ósamkomulag hafi veriS svo mikiS
útaf hinni nýju fyrirhuguSu stjórnarskrá Is-
lands aS ráSherra fslands hafi sagt af sér.
ÐlaSiS segir a þetta hafi orsakast af því
aS stjórn fslands þar úti hafi ekki viljaS
leggja hina nýju fyrirhuguSu stjómarskrá
fram fyrir konung til staSfestingar af þeirri
ástæSu aS fslendingar vildu ekki viSurkenna
kröfu konungs, aS ríkisráS Dana hefSi rétt
til þess aS ræSa og fjalla um fslands mál.
En þá bannaSi konungur fslendingum aS
nota fánann íslenzka. þangaS til jafnaS og
útkljáS væri um.
Uppsögn stjórnarmnar var svo lögS
fram í hendur konungi, og ætlar hann aS
ráSgast um málin viS stjórnmálamenn fs-
lands og reyna aS komast aS samkomulagi
á einhvern hátt
Þegar talaS er um stjórn fslands þá er
vanalega átt viS ráSherra fslands, en eigin-
lega er þó stjórnin bæSi ráSherra og alþingi.
RáSherrann kýs Danakonungur, en alþingi
landsmenn. Á alþingi sitja 34 fulltrúar
þjóSkjömir og 6 fulltrúar. sem konungur
nefnir til sjálfur.
Kosningarrétt á fslandi hefur hver maS-
ur karl eSa kona eldri en 25 ára, og konur
mega stýra hverju embætti á landinu sem er.
Fólksfjöldi landsins er nálægt 85 þús-
unum en höfuSborgin Reykjavík telur um
13,000 manns.
Sagt var nýlega í Family Herald aS alt
væri undirbúiS, til aS fara aS leggja jám-
braut frá Rvík. upp til Þingvalla og þaSan
austur í ölfus til brúarinnar miklu á ölfus-
ánni. Eru þaS um 58 mílur. ÞaSan
skyldi haldiS áfram til Þjórsár og upp til
Geysir og svo niSur á Eyrarbakka.
ÓLIN bregSast oss aldreí. Þessi
hátíS er allra bamanna Jól, feSr-
anna og mæSranna Jól, afanna og
ammanna jól, og æfinlega heilsum
vér þeim fullir gleSi, fullir vona,
fullir endurminninga, fullir eftirvæntinga.
Vér lítum aftur og vér lítum fram og vér
gleSjumst yfir hinni verandi tíS.
HundruS og þúsundir mannsaldra hafa
forfeSur vorir haldiS þessa hátiS Jólin.
Hinir skinnklæddu, hálfnöktu hellra-
búar heiIsuSu hinni rísandi Jólasól meS söng-
um og dönsum og gleSiIátum, og báSu guS-
inn unga, sem sólinni stýrSi, aS vera sér
náSugan og verma sig og hrekja burtu
kuldann og frostiS, og kveikja líf grasanna,
blómanna, ávaxtanna, svo aS jörSin fæddi
hinar lifandi vemr á henni, menn og dýr.
Þau héldust Jólin mannsaldur eftir
mannsaldur, þarna var upprisa og endurfæS-
ing lífsins á jörSinni. Himna guSinn þessi
bjarti Ieiddi þaS alt fram. Hann var nú á
þessum degi rétt nýrisinn úr gröf sinni og
ungux vaiS La.m ui.Jir cíus aS lic.rj..'.Á viö
öfl myrkranna, frostsins og kuldans. Æfi
hans var árshringurinn og margar voru sögur
um hann, og margar komst hann þrautir í, og
mörg voru æfintýri á leiSinni. Hann svaf
meSan sólin gekk undir á hverri nóttu, svaf
í skrautlegum gulli búnum höllum í hinum
neSra heimi, en reis úr rekkju meS morgni
hverjum. Þegar leiS á sumar fór æfi hans <
aS halla meira og meira, og máttur hans aS
þverra. Hann gat nú ekki haldiS öllu lífinu
viS. Þegar haustaSi fóru grösin og blómin
aS hrynja niSur, hinn mikli og voSalegi ó-
vinur kuldinn og frostiS eyddi lífi þessu og
myrkriS vafSi sig meira og meira um móSur
grasanna, blómanna, dýranna, mannanna
MeS hverjum degi varS máttur hins bjarta
skínandi himnaguÖs minni og minni, og þeg-
ar aS vetursólstöSum kom þá dó hann, og
í þrjá daga lá hann í gröf sinni^ En þá reis
hann upp aftur og hóf göngu sína upp á him-
inhvolfiS. Þetta var þá hin helgasta trú
þeirra hellrabúanna, hinna skinnklæddu for-
feSra okkar, eiphverstaSar upp á hálendum
MiSasíu. Þeir fluttu hana meS sér á leiS-
um sínum vestur um Evrópu. Eins og
aSrar þjóSir héldu þeir vestur meS hinum
bjarta skínandi konungi sínum himnanna
drottni.
Þegar þeir fóru aS búa um sig í Noregi
héldu þeir Jólunum. En nú var guSinn orS-
inn bardaga guSinn, þrumuguSinn Þór. Eln
Jólin héldu þeir og höfSu veizlur miklar og
kölluSu Jólablót, gáfu menn þá gjafir vinum
rínum, sem haldist hefir alt til þessa. Svo
kom kristnin og nú varS JóIabarniÖ Jesús
Kriatur, og alsstaSar um hinn kristna heim
er honum hátíS haldin, og fjöldi kristinna
manr>a telur þetta eiginlega barnanna hátíS,
jólaljósin mörgu vekja gleSi þeirra og
e,l a huga þeirra. Mönnum hefir æfinlega
po t svo vænt um birtuna, aS menn elska
ljósin, blessuS jólaljósin, þaS er svo ákaflega
margt sem þau geta sagt oss, frá umliSnum
öldum, frá yfirstandandi tíma og fylt oss
ótal hugmynda og vona um tímann, sem í
hönd f.er.
Sannarlega getum vér allir glatt oss á
Jólunum, á hvaSa aldri eSa hverri skoSun
sem vér erum. Ljósin benda oss á sann-
eikann, skínandi og fagran,—sannleikann
og hreinleikann, sem vér eigum aS keppa eft-
ir og láta vera vora leiSarstjörnu á lifsIeiÖ-
inni, og þá fyrst á þessu komandi ári. Vér
vitum ekki hvar vér verSum næstu Jól, en
vér vitum þaS aS ef aS vér fylgjum stjörnu
já. geislum stráS er, 1 a n d i I IeiÖin hans,
í liÖsafn nú sem býst meS göfgum þjóSum;
viS sókn og vöm síns fræga fósturlands
sinn finnur eflast dug af málstaS góSum,
Því saklaust liS af sverSum ÞjóSverjans
var sundur skoriS, bægt frá eigin slóSum;
ÞaS vörn ei kom gegn vörgum herstjórans.
af víga hug og þjóSar drambi óSum.—
Sé Islendingur aSstoS hjálpendans,
hann æ mun lifa sögum í og ljóSum--
Já, 1 a n d i ! ViS úr högum heima-ranns
þér hnýtum okkar bezta sigurkrans
—þig velkominn til baka aftur bjóSum.
*) Belgíum
O. T. JOHNSON
ginningum og lystum. SkynbragS og vit
þeirra lýtur siSgæSinu, sem breytni þeirra.
Ástin eSur kærleikurinn er hiS mesta í
heimi, en i huga þeirra er annaö ríkara og
meira.—ÞaS er drottinhollustan.
Þeir gegna vel köllun sinni. Þeir vinna
verk sía vel og þurfa aldrei aS bera fram
ástæSur fyrir því, aS þeir hafi ekki getað
þaS.
Þeir eru réttlátir og sanngjarair viS þá
sem vinna fyrir þá, og húsbændum aínum
hlýSa þeir meS viti og skynsemi.
Þeir sctja sjálfum sér strangar reglur.
en forSast a8 skipa þær öSrum.
Þeir elska mennina, læra eitt eSur ann-
aS af hverjum, sem þeir kynnast og fyTÍr-
iíta ekki nokkura mann.
Þeir einkenna sig meS einföldum klæSa
burði og blátt áfram tali bæði heima og á
mannamótum. Þeir sjá og skilja durgara-
hátt og ruddaskap fínheitanna og ofmetnaS-
arins.
Þeir leggja stund á réttlætiS sem hina
sönnu góSgjörSasemi, og borga sæmilegt
kaup heldur enn aS gefa ölmusur, og vilja
heldur bæta og breyta bágbornum ástæSum
en smámiSla brN'iHi og brau.Si til þeirra, scm
svangir eru.
Þeir ala ekki úlfbúS og hatur í hjarta
sínu, og Ieitast sjaldan eður aldrei viS, aS
hefna sín.
Þeir hreykja sér ekki yfir aSra; því
meiri og styrkari og betri sem þeir verða,
því hlýrri verSur hugur þeirra til annara.
Þetta eru goðarnir, höfSingjarair fyrir-
merrnin. drengimir góðu—hinir útvöldu.
Bræður nú berast
á banaspjótum
stórþjóðum hjá
um stundarsakir.
Lúta nú vísindi
r v gra haldi,
er ógnandi herstjórn
að oss sækir, —
hugpruöur her
er vor helzta von
g læt ei yfir s t r í 8 i S dynja dóm,
8em drottinn sjálfur væri hér aS tala,
og kveS ei Upp með skáldsins risa róm,
sem ráðsnild stælir Vigfúsar á Halal
Af sönnum dug og hreysti heyri óm
og heldur vil því anda mínum svala
viS vissu þá: aS enn viS eigum blóm,
sem öSlast gildi þjóSræktar á bala!
Þá niðja, sem viS lands síns lúSurhljóm
nú leggja í stríS—til harðræðis og kvala,
svo lítilmagnann* frelsaS fái úr klóm
þess fjanda lýSs, sem braut hvem helgidóm—
og berst meS aÖstoÖ sjclans himnasala!
ViS vitum Bretland hefir styriöld háS
og herör upp í smærri löndum skorið
á liÖnum tímum, völdin þannig þráð
og þyngsta hlut frá hildar leiknum boriS—
En þjóS sú hefir hærra marki náS
á hinstu tímum—fegra rakiS sporið;
af þroskun mannvits merkjast hennar ráS,
sem minni þjóðum glæða Ijós og þorið;
þær hafa alt af eldi hennar þáS,
af æSri menning lært aS þekkja V o r i 8-
ViS höfum kvatt vort kæra feSra láS
og kosiÖ þessa móSur—ljósi stráð
er ykkar leið, sem efla hana þoriSl