Heimskringla - 14.01.1915, Blaðsíða 4

BLS. 4
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 14. JANÚAR 1915.
Heimskringla
(StofnuS 1886)
Itmur út & hverjum flmtudegl.
trtgefendur og eigendur
THE VIKING PRESS, LTD.
Vertt blatSsins i Canada og
Bandaríkjunum $2.00 um árib
(fyrirfram borgaí).
Sent til Islands $2.00 (fyrirfram
borgað).
Allar borgranir sendist ráTJs-
manni blatisins. Póst eóa banka
árisanir stýlist til The Vikin*
Press, Ltd.
Rltstjóri
M. J. SKAPTASON
Ráhsmahur
H. B. SKAPTASON
Skrlfstofa
729 Sherbrooke Street, WiBDÍpeg
BOX 5171. Talnfml Oarry 411«
lendingum sárni, að sjá renna i
gegnum greipar sér vopnin og morð
tólin og skotfærin og sprengiefnin,
til þess að drejja þá sjálfa, og þeir
ættu að hafa fylsta rétt til þess, að
halda skipunum, þangað til þeir eru
vissir um, að vörurnar i þeim eru
ekki ætlaðar óvinum sinum.
Hefðu Bretar snúist illa við bréf-
unuin frá Wilson forseta, veit eng-
inn, hvar þvi hefði lokið. Bréf Wil-
sons hafa verið nokkuð stíf, og ligg-
ur mönnúm nærri að hugsa, að
hann hefði eins mátt áminna Vil-
hálm eftir sóðameðferðina á Belg-
um, er hann hefir leitt hjá sér. En
Bretar tóku í málin með viti og
stillingu og lítur út fyrir, að þau
sernjist öll í bróðerni, án þess þeir
láti nokkuð af rétti sinum.
Bandaríkjinog Bretar. eftir stríðið_
Nú um tíma hafa skeyti verið að
fara á milli Bandaríkjastjórnar og
Breta. Síðan stríðið byrjaði hafa
Bretar verið að taka hin og þessi
skip, einkum Bandarikjaskip, sem
flutt hafa vopn og hergögn, og ætl-
að á einn eða annan hátt að koma
þeim til Þjóðverja. En eftir alþjóða-
lögunum hefir hver þjóð fullan rétt
til þess, að taka vopnasendingar og
hermenn, og öll þau gögn, er að
stríði lúta, sem eru á leiðinni til ó-
vina þeirra. Og enginn getur haft
neitt á móti þvi. En nú vilja þeir,
sem vörur þessar senda, æfinlega
búa svo um, að vörurnar komist til
skila. Þeir selja þær háu verði og
græða peninga á þeim, og vilja auð-
vitað halda áfram að græða. Þeir
senda þær þess vegna ekki til
Þýzkalands, heldur til landa þeirra,
sem nærri liggja Þýzkalandi, svo
sem Hollands, Noregs, Danmerkur
og Sviþjóðar, og komist skipin
þangað, þá eru þau komin inn fyrir
hergarð Englendinga. Vörurnar og
skipin eru þá komin úr greipum
Breta. Þeir, sem taka við þeim, t. d.
í Haag eða í Amsterdam eða Kaup-
mannahöfn eða Gautaborg, og geta
svo sent þær þaðan hverl sem þeim
sýnist, og Bretar hafa enga vissu
fyrir, að þær fari ekki til Þjóð-
verja
Þegar því skipin eru tekin og
flutt inn á hafnir Englands, gengur
málarekstur mikill um það, hvert
vörurnar eigi að fara, og Bretar
hafa stundum slept sunnim skipun-
um, þó að þeir hafi ekki verið bún-
ir að fá óyggjandi vissu um það,
hvert vörurnar á endanum ættu að
fara. En nú hefir dráttur nokkur
orðið á þessum rekstri með sum
skipin, og eigendur þeirra og auð-
menn i Ameríku, er sehlu vörurnar,
hafa rekist í þessu við Bandaríkja-
stjórn, að ganga nú með harðri
hendi eftir Bretum. Wilson forseti
hefir farið að orðum þeirra og Bry-
an og skrifað Bretum skjöl mikil
um þessi efni. Bretar hafa svarað
með mestu lipurð, og hétu undir-
eins að ba'ta alt, sem rangt hefði
verið gjört og borga skaðabætur
þeim, sem fyrir halla hefðu orðið;
en rannsaka þurfi þeir málin, og
rannsaka þurfi þeir skipin, sem um
sjóinn fara. Það sé þeim ekki nóg,
þó að skipin hafi skýrteini frá hafn-
borgum Bandaríkja. Því að hægt sé
að skjóta vörum og vopnum í skip-
in á rúmsjó úti, og svo verði þeir
að hafa tryggingu fyrir, að þeir,
sem vörurnar séu sendar til, láti
þær ekki ganga til Þýzkalands.
En undarlega bregður nú við með
verzlun Hollands, Noregs, Svíþjóð-
ar, Danmerkur og jafnvel ftalíu, —
hvað þessar þjóðir allar hafa keypt
frá Bandaríkjunum. í svari sínu til
Bandaríkjanna benda Bretar á þetta
Það má hamingjan vita, að nóg
eru þau vandræðin núna í heimin-
um; en lítið munu þau minka —
svona fyrst eftir striðið.
Vér skulum taka Þýzkaland til
dæmis. Menn eru nú hér, allur þorr-
inn að minsta kosti, fastlega trúað-
ir á það, að Þjóðverjar muni biðn
ósigur að lokum. En hvaða brcjling
verður þar þá i landi? Það er bá
rétt, sem vandræði þeirra bvrji.
Árið 1870 voru á Þýzkalandi 40
millíónir manna. En eftir stríðin
— við Dani 1864, Austurríki 1806
og Frakka 1870 — fór þeim að vaxa
fiskur um hrygg; það mátti segja, að
þjóðin blési upp. Nýjar iðnaðar-
greinar voru stofnaðar, verksmiðj-
ur risu ujij) uni landið; verzluniu
breiddist út um heim allan og þessi |
hin þýzka mentun óx stórum. Við
þetta smáfjölgaði fólkið í landinu,
svo að þar sem áður voru 40 milí-
ónir eru nú 6ö eða jafnvel 70 milli-
ónir, og er þó Austurriki ótalið.
Meðán stríðið varir, iifir fjöldi
manna á þvi, að vinna fyrir herinn
að vopnuin og fittum og vistum, og
hermennirnir hafa sitt kauj); og svo
er það, að þegar stríðshitinn er í
mönnum, þá leggja menn fúslega á
sig margt, sem þeir ekki mundu
taka í mál að þola, ef að aðrar væru
ásta-ður. En komi friður, þá er öðru
vísi um að litast á Þýzkalandi, en
áður en stríðið byrjaði. Verzlunin
mikla alveg eyðilögð; skipin hertek-
in, sokkin eða brotin: verksmiðj-
urnar tómar; iðnaðurinn fluttur til
annara landa; gripirnir étnir, bú-
garðarnir eyðilagðir; akrar fullir af
illgresi; víngarðarnir eyddir og
sviðnir; ekkert útsæði, engir gripir
til að búa með við það sem áður
var.En fólkið sama að borða, sem
áður var, að undanteknum segjum
einum 4—5 milliónum, sem dauðar
verða. Og setjum svo, að þar geti
lifað 35—40 millíónir, sem áður
voru 65—-70 milliónir, hvað verður
þá um hinar 30 milliónirnar, sem af
gangs verða; Þær verða ekki fæddar
og klæddar af engu. Og það er ekki
sjáanlegt annað, en að fyrir þeim
liggi eitt af tvennu. Annaðhvort að
hrynja niður af hungri eða drep-
sóttum, eða þá að flytja burtu í önn-
ur lönd, — ekki i hópum, heldur i
stórlestum eða þéttum straumi, ein-
ar 10 eða 50 þúsundirnar á eftir
öðrum. Mennirnir og konurnar
verða að leita fyrir sér. Það verður
óefað, að tugir þúsunda velta út af
þeir viðkomu. Var þeim Ch. Jónas-
son og Harvey Benson — hinum
fyrra nokkrum sinnum, en hinum
siðara í 10 mínútur — skipað úr
leiknum fyrir harðleikni, og voru
félagar þeirra á ineðan liðfærri á
svellinu. — En þetta- var það, sem
þá skorti í fyrra, þeir voru of mjúk-
ir viðkomu. Þeim hefir náttúrlega
sárnað, að sjá félaga sína berjast við
ofurefli. meðan þeir urðu að sitja
hjá, en hinir skuliu og var það nokk
ur huggun. Sumum virtist þeir |
skjóta nokkuð oft að sinum bezta I
manni, sem þeir ættu helzt að nota, j
þegar mesl liggur á.
Þeir eru þarna á leiðinni, pilt-
arnir, að vinna sér og okkur öllum
til heiðurs, og það er skömm af
okkur, yngri sein eldri, að standa
ekki með þeim. Vér viljum allir,
að þeir vinni, og vér ættum að sýna
þeim það, rétt einsog þeir væru að
berjast fyrir okkur á einhverjum
vígvelli hér eða í Evrópu. Svellið er
þeirra vigvöllur og þvi fleiri sigra,
sem þeir vinna, því meira skal það
gleðja oss. Og seinast vonuin vér að
geta fylgt þeim til fullkomins sig-
urs, og ef ekki, þá að falla með
heiðri og sóma.
Munið það, að Fálkarnir leika
aftur næsta mánudag i Auditorium
skautahringnum hér i bænum, á
móti Portage.
Samsæti til heiðurs
G. H. Bradbury, M.P.
Þann 7. janúar söfnuðust sam-
an á Gimli, Man., vinir og kjósend-
ur Gco. H. Bradbury, þingmanns
f.vrir Selkirk kjördæmi, til þess að
sýna honum virðingu sína og votta
honum þakklæti sitt fyrir alla hans
framkomu utan þings og innan, og
alt hið marga, er hann hafi unnið
þeim í hag. Mótið var á Lake Viexv
Hotel, og var þar saman komið á
annað hundrað manna úr kjördæm-
inu. F'orseti fundarins var Berg-
thor Thordarson á Gimli.
B. B. Olson niælti fyrir minni
heiðursgestsins, og svaraði Mr. Brad
bury með snjallri og tilkomumikiili
ræðu, og mintist á hina löngu veru
sína á stöðvum þessum og afskifti
þau, er hann um langan tíma hefði
haft af Gimli málum. Gat hann þess
hins helzta, cr hann hefði gjört fvr-
ir sveitir þessar og kjósendur sína,
og var það hið fyrsta, að hann vann
að því að hefta yfirgang hinna
ameríkönsku fiskimanna, sem með
sumarveiðum sinum voru langt á
veg komnir, að tæma Winnipegvatn
af fiski, sem allir Canada menn áttu
í sameiningu og þó einkum þeir,
sein við vatnið bjuggu.
Brynjólfur Gunnlaugsson.
(Ort furir húsfrií Halldórti Gunnlaugsson, ekkju hins
látna).
Eg þakka þér fyrir ástríkið alt,
Þinn innileik, þýðleik og trygð I
Þar naut eg yls þá ærið var kalt
Og eyðilegt um bygð. ----
Við lögðum að heiman með haustfölvans blæ
Og heim komum bæði við.
Er stormurinn þaut yfir strokinn snæ
Og storknuð mjöllin féll að bæ, —
Þá dauft var og dapurt um svið.
Þú, kistulagður, varst kominn þar
Að kveðja í hinsta sinn,
Og tárin gengdu, sem grátið var:
"I guðsfriði, pabbi minn!”
Eg dreifði mínum á dauðans braut
Og djúp minnar sálar brann —
Eg grét þeim í niðanætur-skaut
Og nóttin o’nað þeim hvarmvot laut
Og svefn mér friðskjól fann.
Mín hjartslög bærast í hugsunum þeim,
Sem hugsa eg til þín.
Eg veit þú horfir frá guðs þíns geim
Með geislunum heim til mín. —
Eg kvaddi þig frammi í fjörunni, þar
Sem fellur að eilífðar sjór,
Og æfinnar kveldroði í kveðjunni var,
I klökkvanum nálægð og hyllingar
Og vona veröldin stór.
Nú verður mér höfugt og vöknar um brá
Að vita þú horfinn ert sýn.
En sömu lönd tíminn og eilífðin á
Og eigi er langt til þín.
Eg kvaddi þig frammi í fjörunni, þar
Sem fellur að eilífðar sjór,
Og kærleikans árroði í kveðjunni var,
1 klökkvanum okkar daggeislar
Og himin svo heiður og stór.
Kr. Stefánsson.
— en þeir verða þó margir, sem
ekki verða ásáttir með það, þeir
vilja leita fyrir sér meðan lífið end-
ist. Sulturinn rekur þá áfram. Þeir
koma áreiðanlega, ef að þeir geta
komist. Það verður ekki annað,
sem heftir fjöldann, en getuleysi. —
Engar Sósialista kenningar geta
og taka t. d. útfluttar vörur frá New haldið þeim heima; en kapitalista-
York aðeins;
Ti! 1913 1914
Danmerkur . .$ 558,000 7,101,000
Sviþjóðar .... 377,000 2,858,000
Noregs . . . . 477,000 2,318,000
ltalíu ........ 2,971,000 4,78i,000
Hollands .... 4,38a,000. 3,960,000
Bandaríkin höfðu einkum fengist
um það, að Bretar hefðu tekið kop-
arfarma fasta. En nú sýndu Bretar,
að til ftalíu einnar hefðu Bandarík-
in sent kopar árið 1913: 15,202,000
pund, en nú 36,285,000 pund.
fjöturinn verður brotinn.
Fálkarnir sigra í þricja
sinn.
Kemnr á stofn tveimur fiski-
klökum.
Til þess að efla fiskiveiðarnar og
þar með siglingar á vatninu, hefði
hann ráðist í, að fá stjórnina til
þess að setja á stofn fiskiklök tvö;
hann hefði látið moka upp Rauðár-
ósa/ 1200 fet í vatn út; fullgjört
sporðana að brúnni við St. Andrews
lása og skipastokka í Selkirk, sem
hvergi ættu sina líka i Ameríku
(Skij)astokkur — Marine Hailivay
— er útbúnaður mikill til að lyfta
skipum úr vatni, er gjöra skal við
þaub — Sagði Mr. Bradbury, að
hann mundi halda áfram, að vinna
fslenzka //ocA'riy-félagið, Fálkarn-
ir léku á móti Strathconas á Audi-
torium skautaliringnum núna á
inánudagskveldið og unnu 5 vinn-
inga á nióti 4. Var leikurinn harður
frá upphafi til enda og skemtun hin
I bezta fyrir alla áhorfendur. Land-
Skýrslurnar skýra sig sjálfar, og ar (F'alcons) báru sig vel, og voru
svo hitt: þegar menn vita, að þurð
er á vörum þessum á Þýzkalandi.—
Það er þvi engin furða, þó að Eng-
hvatir og snarir á skautunum; og
meira kapp sýna þeir nú og betra
úthald en i fyrstu, og harðir þykja
að hag fiskimanna, og óskaði eftir
samvinnu þeirra, svo að hann gæti
orðið þess vísari, hverjar væru þarf-
ir þeirra, og hvað þeir vildu láta
gjöra.
Hann hefði reynt að hjálpa bænd-
unum til að byggja góða vegi, svo
þeim væri léttara að koma vörum
öllum að sér og frá. Hefði hann haft
starf mikið og hart að vinna fyrir
stefnu stjórnarinnar, að leggja góða
vegi um fvlkið, og hefði hann hjálp-
að til þess, að koma gegnum þingi
lögunum um vegina, og var fyrsta
lagafrumvarpið um eina milión dol!
ara, er stjórnin skyldi veita til veg-
anna; en hið siðara lagafrumvarp
var um hálfrar annarar millíón
dollara styrk til veganna, er stjórn-
in legði fram, — en liberal flokkur-
inn i efri málstofunni feldi það.
En þó spáði Mr. Bradbury því, að
Sir R. L. Borden myndi ekki láta
mál þau niðurfalla, cn koma /ram
með lagafrumvarp þetta á ný, og í
þeirri breyttu mynd, sem það hefði
þá fengið, myndi það krefjast, að
stjórnin legði til veganna 10 millí-
ónir í stað hálfrar annarar.
Að hjálpa bóndanum.
Hann hefði einnig haldið þvi
fram við stjórnina, og myndi fram-
vegis halda því fram, að veita fá-
tækum bændum, sein þess þyrftu,
styrk til þess að brjóta landið, eink-
um þar sem brot væri mjög ervitt
og kostnaðarsamt. — Hann mintist
á þegnhollustu og goða framkomu
allra borgara af þýzku kvni og úr
löndum Austurrikis, og óskaði, að
allir samborgarar þeirra af brezku
kyni og aðrir sýndu þeim velvild og
vinsemd. Kvaðst hann vel geta skil-
ið, að mönnum væri hlýtt til lands-
ins, sem þeir hefðu komið frá, og
þar sem nú frændur þeirra væru að
berjast og deyja.
Hinir aðrir, sem töluðu þetta
kveld, voru þeir; A. Sierski, frá Ber-
io, fyrir minni Canada; Harvey
Simpson, fyrir minni Bretaveldis;
Sveinn Thorvaldsson, þingmaður,
fyrir minni fylkisins, og auk þess
þeir H. M. Hannesson lögmaður frá
Winnipeg og B. S. Benson, lögmað-
ur frá Selkik; M Walaushuk, Stef-
án Sigurdsson kaupmaður; Jón Sig
urðson, oddviti sveitarinnar Bif
röst, og John Heidinger.
Fundur þessi hafði farið fram
með sóma og prýði, og voru allir,
sem þangað komu, svo hjartanlega
ánægðir. Þarna voru bæði vinamót
og gleðimót, og ræðurnar margar
höfðu verið af beztu tegund, sem
hér heyrast. En slíkir fundir eiga
mikinn þátt í, að draga menn til
samhyggju, samvinnu og félagsskap-
ar. Var það vel, hvað fundur þessi
var fjölsóttur, og ekki síður hitt,
hve alt fór vel fram. — Mr. Brad
bury hefir verið kjördæmi sínu
hinn þarfasti maður, svo að leitun
er á slíkum. Og er slíkum mönnum
seint of mikill sé)mi sýndur.
Stutt yfirlit yfir við-
burði ársins 1914.
(Niðurlag).
1. október.—Fyrsti kanadiski hóp-
urinn leggur af stað i stríðið
frá Quebec.
3. okt. — Fimtán herdeildir Þjóð-
verja (750,000) ráðast inn i
Rússland.
4. okt.—Orustan við Aisne a F'rakk
landi er búin að standa 23 daga
samfleytt. Lengsti bardagi, sem
nokkru sinni hefir verið háður.
7. okt,—Rússar taka Biala eystra.
—Belgir halda suður frá Ant-
werpen. — Japanar taka Mar-
shall eyjar í Kyrrahafi.
9. okt.—Þjóðverjar taka Antwerp-
en.
10. okt.—Rússar senda sveitir sín-
ar suður um Karpatha skörð og
inn á Ungarn.
ll.okt.—Rússar hrekja Þjóðverja í
Austur-Prússlandi. — F'lugmenn
þýzkir steypa sprengikúlum yf-
ir París.
13. okt.—Colonel Maritz hefur upi)-
reist í Afriku. — Þjóðverjar
heimta hundrað milíón dollora
herskatt af borginni Antwerp-
en. — Konur í Canada leggja
fram 285 þúsund dollara til spit
ala-skips handa hermönnum.—
Belgiustjórn sezt að í Havre á
F'rakklandi; flæind úr landi.
Þjóðverjar taka T.itle á Frakk-
landi.
15. okt.—Þjóðverjar taka strand-
borgina Ostende.
16. okt.—Hergarður Rússa uær frá
Warshau suður til Przemysl og
Dniester í Galizíu.
19. okt.—Rússar biða manntjon
mikið í áhlaupum á Przemysl
við Warshau.
21. okt.—Vinsala er fyrirboðin itm
alt fíússland.
22. okt.—Eftir margra daga orustu
hörfa Þjóðverjar aftur frá War
shau.
23. okt.—Rússar koma algjörðum
flótta í lið Þjóðverja og byrja
að elta þá.
27. okt.—Maritz i Afriku biður al-
gjörðan ósigur fyrir Botha.
Rússar einlægt á hælum hinna
flýjandi Þjóðverja.
28. okt.—Hershöfðingjarnir De Wet
og Beyers í Suður-Afríku gjöra
uppreist.
29. okt.—Botha hershöfðingi vinnur
sigur á Beyers í Transvaal.
30. okt.—Fisher lávarður tekur við
sjómáluin Breta. Prins Louis frá
Battcnberg segir af sér.
1. nóvember.—Þjóðverjar gjöra á-
hlaup hörð í Ypres og í Argonne
héraði á F'rakklandi. En eru
reknir tvöfaldir aftur. — Tyrkir
skjóta ó Sebastopol við Svarta-
haf. — Bretar og Þjóðverjar
berjast á sjó við Chili strendur
í Suður-Ameriku. Bretar missa
tvö herskip, er sökkva. Engum
bjargað.
3. nóv.—Bretar og Frakkar skjóta
á kastala Tyrkja við Hellusund.
—Bretar taka kastala Tyrkja,
Akaba, við Rauðahaf.
4. nóv.—Þjóðverjar stefna miklu
liði austur á móti Rússum. —
Harðir bardagar einlægt við
Yser í F'landern.
5. nóv.-—Bretar slá eign sinni á
Cyprus ey við botninn á Mið-
jarðarhafi.
7. nóv.—Tsing Tau, kastali Þjóð-
verja í Kína, gefst upp fyrir
Japönum.
8. Rússum gengur vel á Póllandi.
7 herskipum Þjóðverja sökt á
Tsing Tau höfninni.
9. nóv.—Rússar síga áfram í Pól-
landi. Berjast við Tyrki í Ar-
ineníu.
11. nóv.—Hundraðasti dagur þessa
hins mikla stríðs. — Botha vinn
ur sigur á uppreistarforingja
De Wet.
12. nóv.—Stöðug áhlaup Þjóðverja
á Ypres; cn ])ó vinna þeir ekk-
ert á.
13. nóv.—Áhlaupin á skotgrafir
Breta fara að linast.
14. nóv.—Róberts lávarður deyr.
16. nóv.—Þing Breta samþykkir her
kostnað upp á eina billión þrjú
hundruð tuttugu og fimm milli-
ónir dollara. Stríðið kostar þá
fimrn milliónir dollara á dag.
17. nóv.—Bretar vinna sigur á
Tyrkjum við Persa flóa.
18. nóv.—Bryndrekar Þjóðverja
skjóta á Libau á Rússlandi við
Eystrasalt.
20. nóv.—Þjóðverjar lina áhlaupin
vestra eftir 5 vikna stöðuga
kviðu . Þeir vildu komast til
('alais, en gátu ekki brotið garð-
inn, hvernig sem þeir létu.
21. nóv.—Hindenburg getur brotist
áfram til Lowitz, nálægt War-
shau. — Bretar taka Basra, upp
með Eufrat, norður af Persa-
flóa.
22. nóv.—Flugmenn Breta senda
Zeppelin hjöllunuin i F'riedricks.
hafen sprengikúlur úr lofti.
23. nóv.—Yjires í F’Iandern lögð i
rústir af stöðugri skothríð. —
Bretar skjóta á Zeebrugge, norð-
ur af Ostende. — Portiigals-
menn ákveða, að ganga í liíl
með Bretum. — De Wet er um-
kringdur við Waal fljót i Af-
ríku, en kemst sjálfur undan.
24. nóv.—Þjóðverjar búnir að tapa
hálfri annari millíón manna.
26. nóv.—Hindenburg mjög hætt
kominn við Lodz á Póllandi. —
Bandamenn ná aftur Dixmude,
eða réttara, rústum þeirrar borg-
ar í Flandern.
27. nóv.—Þjóðverjar skjóta enn á
Rheims. — Bretar selja skulda-
bréf upp á eina billíón sjö
hundruð og fim.tiu millíónir
dollara. Þau voru öll sömun óð-
ara keypt og þó meira hefði
verið.
28. nóv.—Rússar komast að Cra-
cow.
Þjóðverjar ráðast á Banda-
menn kringum Arras á Frakk-
landi.
29. nóv.—Bandamenn hrekja Þjóð-
verja í Vosge fjöllum, hjá Arras.
30. nóv.—Þjóðverjar leggja herskatt
á Bclgíu; 7 millíónir dollara á
mánuði, og 75 millíóna slump að
auki, og ]>ar við bætist enn alt,
sem þeir liafa skrúfað út úr
borgum og bæjum; t. d. 100
milliónir út úr Antwerpen. ;
1. desember.—F'arið að mynda 3.
herdeildina í Canada, 31,700
manns. — De Wet náðist loksins
við Mafeking í Afriku. — Þjóð-
verjar cru hætt komnir við Lo-
wics á Póllaudi.
2. des.— Austurríkisinenn taka Bei-
grad. Serbar skotfæralausir
og urðu að halda undan.
3. des.—TTerlið frá AstraTfú" og
Nýja Sjálandi lendir á Figypta-
landi..— Einlægt barist frá Vos-
ges fjöllum á Frakklandi og norð
ur að sjó.
5. des.—Bandamönnum veitir held
ur betur í Flandern.
6. des.—Roumanir taldir líklegir
að ganga í lið með Bandamönn-
um.
7. des.—Þjóðverjar taka Lodz a
Póllandi, og var sú borg full-
keypt orðin.
8. des.—Bretar sökkva Scharn-
horst, Gneisenau, Leipzig og
Nurnberg við Falklands eyjar.
9. des.—Stjórn F'rakka hverfur aft-
ur til Parísar frá Bordeaux.
10. des.—Serbar vinna mikinn sigui
við Valjevo yfir Austurrikis-
mönnutn og reka þá úr landi, en
taka öll hergögn þeirra og fjölda
fanga.
11. des.—Þjóðverjar ráðast með
ofsa miklum á Breta við Ypres i.
F'landern, en eru hraktir aftur.
12. des.—Bandamenn þokast heldur
áfram vestra. ■— Tyrkir skjóta
á Batum, sjóborg Rússa við
Svartahaf. — Svartfellingar taka
Vishegrad.
13. des.—Bretar renna neðansjávar-
bát inn Hellusund og sprengja
upp herskip Tyrkja, Messoudieli
—Rússar vinna sigur við Mlawa
í Norður-Póllandi.
14. des,—Austurrikismenn taka Du-
kla, norðan við Karpathafjöll.
Hafa þeir að nýju safnað miklu
liði, og koma sumpart sunnan
yfir skörðin.
15. des.—Scrbar ná Belgrad aftur.—
Þjóðverjar safna nýjum herskör-
um og senda austur í Pólland.
meðfram Vistula.
16. des.—Þjóðverjar senda herskip
frá Kiel, til að skjóta á strand-
borgir Breta, norður af Humru.
Skemdu þeir Skörðuborg, Hvíta-
bý og Hartlepool, og varð tals-
vert manntjón af.
17. des.—Bretar setja nýjan jarl yfir
Egyptaland og kalla soldán, en
svifta hinn riki, er hann snörist
á móti þeim. —- Þjóðverjar
stefna enn á ný miklu liði til
Warshau.
19. des.—Furstinn (Gaekvar) af
Baroda kaupir gufuskipið Eni-
press of India, til þess að láta
það vera siiítalaskip Indverja
þeirra, er í stríðinu særast.
20. des.—Þjóðverjar gjöra hin á-
köfustu áhlaup á Rússa á Pól-
landi; en Rússum bætist daglega
lið. Eru þeir búnir að leggja ör-
uggan hergarð um Warshau.
21. des.—Þjóðverjar hrökkva und-
an norður frá Mlava, á Norður-
Póllandi.