Heimskringla - 22.04.1915, Blaðsíða 2

BLS. 2
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 22. APRÍL 1915.
Hon. Dr. W. H. Montague segir sögu
þinghúss-byggingar málsins frá byrjun
Ráðgjafinn hrekur hinar ósvífnu ákærur Liberala með ómótmælanlegum
framburði beztu verkfræðinga þessarar heimsálfu.. Liberalar
bera ábyrgð jafnt og Konservatívar á öllum undirbúningi og
vali uppdráttar til bygginganna.
(Niðurlag).
Framburður Brydone-Jack’s
Prófessor Brydone-Jack var einnig kallaður fyrir
fjárlaganefndina, og eg leyfi mér hér með að lesa upp
spurningar þær, sem fyrir hann voru lagðar viðvtkj-
andi breytingunum, sem gjörðar voru á byggingunum,
og svör hans.
SPURNING: Hver var fyrsta spurningin, sem
fyrir yður var lögð i sambandi við þessar bygg-
ingar?
SVAR: Hún var um þunga þann, sem gólfin
gsetu þolað svo vel fxri.
SPURNING: Hvað meinið þér með því?
SVAR: Hvaða þunga þau gætu borið, svo þeim
..yrði ekki ofboðið
SPURNING: Það eru tveir þungar; þeirra eigin
þungi, og það, sem þér kallið "líf-þunga"? Eða er
þvi ekki svo varið?
SVAR: Jú, það er hinn svokallaði "dauð-þungi”,
sem er þungi byggingarinnar og afþiljana, og hinn
er “líf-þungi”, sem svo er kallaður, og felst i hon-
um öll önnur þyngd, sem á gólfunum hvílir.
SPURNING: Þctta var þá fyrsta spurningin,
sem þér átluð úr að leysa. Það voru líka lagðir
fyrir yður uppdrættir af byggingunum, gjörðir af
. .. .byggingameistaranum, Mr. Simon; eða var ekki
svo?
SVAR: Jú.
SPURNING: Rannsökuðuð þér þessa uppdrætti
ganmgæfilega?
SVAR: Já, það gjörði eg.
SPURNING: Það er að skilja, uppdrxtti þá, sem
reisa átti byggingarnar eftir, þér rannsökuðuð þá
nákvæmlega?
SVAR: Eg rannsakaði þái nákvæmlega, sérstak-
lega það, sem laut að gólfunum.
SPURNING: Hvernig var ráðgjört að gólfin
yrðu gjörð?
SVAR: Gólfin áttu einvörðungu að vera styrkt-
steypu gólf.
SPURNING: Og máttarstoðirnar áttu einnig að
vera styrkt-steypa? %
SVAR: Já.
SPURNING: Hvað voruð þér beðnir að segja um
uppdrættina, sem höfðu verið gjörðir af bygginga-
meistaranum?
SVAR: Hvort þeir væru ábyggilegir eða ekki.
SPURNING: Það ber að skilja — þér voruð
beðnir að segja, hvort byggingin bygð eftir þeim
yrði traust eða ekki?
SVAR: Já.
SPURNING: D r. M o n t a g u e — Og Þér gáf-
gáfuð mér skýrslu yðar eftir nákvxma rannsókn?
SVAR: Já.
SPURNING: Þér beittuð yður öllum að rann-
sókn uppdráttanna?
SVAR: Já. ,
SPURNING: / þessari skýrslu yðar segið þér,
að gólfin, einsog i ráði sé að gjöra þau, þoli að
eins 19 punda þunga á hvert ferhyrningsfet, auk
dauð-þungans?
SVAR: Já, það er rétt.
SPURNING: Auðvitað farið þér eftir einhverj-
um föstum reglum við þess konar útreikning?
SVAR: Já, við höfum formúlur að fara eftir;
þær geta verið lítillega mismitnandi, nema hvað
það eru fastar formúlur fyrir útreikningi styrk-
leika.
SPURNING: Svo það' getur enginn efi á því
leikið, að útreikningur yðar sé réttur?
SVAR : Ekki get eg huldið það; að minsta kosti
ekki svo nokkrn nemi.
SPURNING: Þér segið, að yóifin æltu að vera
gjörð svo þau bæru 100 punda þunga á hvert fer-
hyrningsfet, auk dauð-þungans?
SVAR: Já, i rhinsta lagi það.
SPURNING: Það er skoðun yðar, að þetta sé
það minsta, sem sem sæmilegt sé að byggja gólfin
til að bera?
SVAR: Já, séu þau bygð með varkárni.
SPURNING: Athiiguðuð þér, hversu bæta mátti
veikleik þann, sem uppdrættirnir báru með sér,
og hvernig var hægt að ráða bót á honum? Var
það með ýmsum hætti, eða á einn veg?
SVAR: Eg athugaði alt þar að lútandi. Bæta
mátti um l. d. með þeim hætti, að þó styrkt-steypa
vxri notuð einvörðungu, að hafa máttarstoðirnar
styrkari og steypuna rnikið þykkr,i og jafnframt
lækka undir loft.
SPURNING: Og hver hefði svo árangurinn orð-
ið <// pvi; ,
SVAR: Byggingin hefði orðið miklu klunna-
legri og kostað að öllum likindum meira, en á þann
hátt, sem ákveðið er nú að hún sé.
SPURNING: Þetta hefði breytt öllum fyrri mæl-
ingum?
SVAR: Já, það hefði það gjört.
SPURNING: Byggingin hefði þá ekki orðið sú
hin sama, hvað mælingu snertir?
SVAR: Það hefði i öllu falli orðið lægra undir
loft.
SPURNING: Þuð er sem eg á við. Hvaða aðra
aðferð athngnðuð þér?
SVAR: Að hafa stál. Hafa stálgrind, þétlsetla,
og steypu á milli stálsins í gólfunum.
SPURNING: Eftir að hafa athugað hinar ýmsu
aðferðir, er til bóta máttu verða, að hvaða áliti
komust þér hver væri hin tryggasta til að fram-
• fylgja?
SVAR : Stál- og steypu-gólf.
SPURNING: Það er að segja — Þér funduð, að
hin upprunalega fyrirætlun, styrkt-steypu gólf, var
óhæf, og nauðsynlegt væri, ef gólfin ættu að vera
trygg, að þau væru bygð úr stáli og steypu.
SVAR: Já.
SPURNING: Og þér létuð þá skoðun uppi, að
þetta væri i rauninni hin eina trygga aðferð?
SVAR: Já.
SPURNING: Ef byggingin hefði verið reist úr
styrklri-steypu, einsog ráðgjört var í fyrstu, hver
hefði afleiðingin orðið?
SVAR: Byggingin hefði liklega hrunið.
SPURNING: Hefði nokkru sinni tekist að
byggja hana?
SVAR: Eg efa það mikillega.
SPURNING: Ef tekist hefði að byggja hana, þá
hefði hún ekki þolað þungann?
SVAR: Hún hefði vel getað hnyiið, meðan ver-
ið var að byggja hana; og hefði tekist að koma
henni upp, hefði hún alt af verið ótrygg.
SPURNING: Þér dragið það i engann efa?
SVAR: Nei, það er ekkert efamál.
SPURNING: Þekking yðar og reynsla sagði yð-
ur að tjá stjórninni, að eina heillavænlega aðferð-
in fyrir hana vxri að breyta byggingarsniðinu frá
styrktri-steypu i stál og steypu?
SVAR: Já.
SPURNING: Og þér réðuð henni eindregið til
að gjöra það?
SVAR: Já.
SPURNING: Vegna þess.'að annars hefði bygg-
ingin hrunið?
SVAR: Það er álit mitt. Að minsta kosti hefði
hún verið mjög ótrygg.
SPURNING: Þér skoðuðuð uppdrætti Mr. Hor-
ivoods, byggingaráðunauts fylkisins, af stálgrind-
inni, og tillögur hans um stál- og steypu-bygging?.
SVAR: Já.
SPURNING: Hvernig geðjaðist yður að þeim?
Eru þeir að yðar áliti þannig, að þeir fullnægi öll-
um þeim kröfum, sem þér gjörið til traustrar bygg-
ingar?
SVAR: Já, það held eg.
SPURNING: Þér dragið það ekki í efa?
SVAR: Nei, eg efa það alls ekki.
SPURNING: Hafa uppdrættir Mr. Horwoods ó-
jiarflega mikinn kostnað í för með sér?
SVAR: Það held eg engan veginn.
SPURNING: Er þá svo að skilja, að uppdrxttir
hans sjái tiæði fyrir fullkomnu verki, og gxti þeirr-
ar sparneytni, að þér eindregið getið mælt með
þeim?
SVAR: Já.
SPURNING: Sem sagt, þér lýsið fulltrausti yðar
á verkinu nú, einsog ákveðið hefir verið að vinna
það?
SVAR: Já, það gjöri eg.
Ástæðan fyrir breytingunum.
Herra forseti! Eg hefi hér að framan gefið þing-
inu skýrslur og álit Mr. Horwoods, byggingaráðunauts
fylkisins, prófessor Brydone-Jack’s, velþekts bygginga-
verkfræðings, og Mr. Shanklands, víðfrægs sérfræðings
í öllu því, er að stórbyggingujn lýtur. Ég hefi gefið
skýrslur þessar sem ástæður fyrir þeirri ráðlegging
minni til stjórnarráðsins, að breytt væri frá cements-
steypu í stálgrind. Eg vil bera það undir allan þing-
heim, hvort mér bar ekki að gjöra slíkt. Eg vil bera
það undir hagfræðinga og kaupsýslumenn þessa lands,
hvort eg breytti ekki réttilega í þessu efni, — hvorl
mér var annað hægt, eftir að eg hafði fengið skýrslur
þessar. Ef eg hefði ekki breytt þannig, og eitthvað
hefði borið að höndum, er tjón var i, hefði eg verið í
sökinni. Ef eg hefði ekki gjört þessar breytingar, og
slys hefði komið fyrir, vegna jiess að ótryggilega var
bygt, þá hefði hneyksli orðið fyrir alvöru; — þá hefði
sökinni óspart verið beint að opinberra verka deild-
inni og stjórninni, og það með réttu. Eg get svo ósköp
vel gjört mér í hugarlund, hvernig vorir heiðruðu and-
stæðingar hefðu þá verið skapi farnir; — hvernig þeir
hefðu með eldheitum orðum borið fram mótmæli sin
gegn þeirri óhæfu, að stjórnin skýidi ekki hafa farið
eftir ráðum frægra sérfræðinga, hvað svo sem það hefði
kostað: Það hefði verið skylda hennar gagnvart guði
og mönnum, að byggja þinghúsið einsog þessir vitru
menn hefðu ráðið til; að gjöra það ekki væri breinn
og beinn glæpur. (Heyr! heyr.).
Þegar eg var orðinn sannfærður um, að þessar
breytingar væru bráðnauðsynlegar, fór eg strax að
spyrjast fyrir og rannsaka, hvað kostnaðurinn yfði
mikill, sem af þeim stafaði. Eg bað Mr. Shankland um
álit sitt, og hann gaf mér svolátandi, sem áður cr á
minst: “Stálverkið kostaði 25 prósent meira en styrkt-
steypa. Hér er þó lofthvelfingin nndariskilin, og eg i
fljótu bragði ekki fær urn, að segja kostnaðar-mismun-
inn á henni”. — Byggingaráðunauturinn hafði áður gef
ið mer það álit sitt, að kostnaðar-hækkunin myndi
nema í kringum 2.) prósent. Skýrsla hans er fyrir Jiing
inu.
Kostnaðar hækkunin.
Eg sneri mér þessu næst til prófessor Brydone-
Jack’s og bað um álit hans, og svar hans var, að kostn-
aðar-hækkunin myndi að líkindum verða í kringum
35 prósent. Það svar var mér ófullnægjandi, því engar
upplýsingar fylgdu því, sem sýndu á hverju sá útreikn-
ingur væri bygður. Sneri eg mér því aftur til prófess-
orsins og bað hann að gefa mér sundurliðaða kostn-
aðar-áætlun yfir hvað stálverkið kostaði í norður-bygg-
ingararminum, serti þá var í smíðum, og hver kostnað-
ar-mismunurinn væri frá fyrri áætlun; og er svar pró-
fessorsins kom, kvað jjað mismuninn nema $236,067;
og er eg spurði hann, hvort þetta væri sem hann myndi
kalla sanngjarnt verð, kvað hann svo vera.
Vil eg hér enn á ný vitna til framburðar prófess-
orsins fyrir fjárlaganefndinni:
SPURNING (Dr. Montague spyrjandi) : Og þér
voruð beðnir að segja mér, hvað sanngjarnt verð
væri á stálverkinu, einsog það var samkvæmt upp-
drætti Mr. Horwoods, og sem þér höfðuð áður lýst
yfir að væri fullkominn og gætti allrar sparneytni.
Þér voruð spurðir, hvað stálverkið ætti að kosta,
svo sanngjarnt væri?
SVAR: Já, i noröur-byggingararminum.
SPURNING: Hvað var kostnaðar-áætlun yðar?
SVAR: $236,067 kostnaðar-mismunur.
SPURNING: Gjörðuð þér ráð fyrir hagnaði?
SVAR: Já, eg reijrnaði þeim, sem verkið fengi,
15 prósent i ómakslaun.
SPURNING: Eru það algeng ómakslaun?
SVAR: Já.
Samningshafi fékk stálverkið fyrir $230,100, sem
var sainkvæmt áætlun Mr. Horwoods; var það $6,000
lægra, en prófessor Brydone-Jack hafði álitið sann-
gjarnt vera, og $7,551 minna, en byggingafélagið
heimtaði. önnur stálverk voru umsamin eftir sama
mælikvarða.
Suður-byggingararmurinn.
1 sambandi við suður-byggingararminn voru sömu
spurningar lagðar fyrir Mr. .'mankland, í tilefni af
skýrslu hans þar að lútandi. Skýrsla hans var dagsett
í Chicago 19. des. 1914, og hljóðar svo:
“Hon. IV. H. Montague, P.C.,
opinberra verka ráðgjafi, Winnipeg, Manitoba.
Kæri herra! — Eg hefi hér með þann heiður,
leggja fram áætlun mína yfir stálverkið í suður-bygg-
ingararminum. Aætluð þyngd 2077 tons. Kostnaður
$263,356. Hér er lofthvelfingin undanskilin i báðum
atriðum. Þetta úlít eg að sé sanngjarnt verð til að
gjalda fyrir verkið.
Virðingarfylst,
E. C. Shankland”.
Spurningar þær, sem fyrir Mr. Shankland voru
lagðar fyrir fjárlaganefndinni og svör hans voru svo-
hljóðandi:
SPURNING: Þér vornð beðnir að gefa áætlun
um stálverkið i suður-byggingararminum, og þar
að lútandi skýrslu gáfuð þér, dagsetta 19. desbr.
1914. Eða er ekki svo?
SVAR: Jú.
SPURNING: Þér segið i umsögn yðar, að stál-
verkið i suður-byggingararminum, að lyftihvelf-
ingunni undanskilinni, eigi að kosta $263,356. —
Áttuð þér við með þessu, að þetta væri viðbót við
það verð, sem samningshafi átti áðnr að fá fyrir
eldri byggingar-aðferðina?
SVAR: Já, herra minn.
SPURNING: Beinn viðauki?
SVAR: Já.
SPURNING: Svo þegar þér réðuð til að borga
skyldi $263,356 fyrir verkið, þá meintuð þér í við-
bót við áður umsamið verð á fyrra byggingarform-
inu?
SVAR: Já.
öðru félagi, sem stálverkifr hafði með höndum í
St. Andrews lokurnar, og sem var Canada Foundry Co.
i Toronto, borgaði Laurier stjórnin fyrir hvert tonn
hvorki meira né minna en$254. Geta hér allir séð, að
ekki hafa ráðunautar mínir ætlað verkhafa mikinn
hagnað, er þeir gáfu mér áætlanir sínar.
Að eg hafi farið með rétt mál, getur hver og einn
sannfærst um, sem skrifa vill eftir upplýsingum til
Ottawa í sambandi við þessi dæmi mín um St. And-
rews flóðlokurnar. Eg er sannfærður um, að ef and-
stæðingar vorir hér bæðu flokksbræður sina í Ottawa
um þessar lítilfjörlegu upplýsingar, þá mundu þeir fá
jiær. En mundu vinir vorir hér kæra sig um það? Eg
efa það miivillega.
“Prime-costs” uppþotiíi.
Hér hefir átt að vekja upp draug einn magnaðan
út af áætluðu kaupverði (prime-costs) ýmislegs þess,
er byggingunum var ætlað. Aldrei var óskaminfeiln-
ari viðleitni gjörð til að gabba almenning. Hvað er hér
meint með prime-costs? Já, vér skulum skýra það
stuttlega. Þú felur manni að byggja fyrir þig hús fyrir
ákveðið verð. Sá, sem uppdráttinnn gjörir af húsinu,
segir ekki, hvers konar raflýsingaráhöld skulu notuð,
en nefnir vissa upphæð, segjum $500, sem verja skuli til
Jiessara hluta. Þessir $500 eru þá prime-costs. í áætl-
uninni urn þinghússbyggingaranar er getið um vissa
upphæð fyrir járnvöru, skrár og þess háttar, sem prime-
■costs. Verkhafinn verður að verja á þann hátt nefndri
upphæð, er þannig er fyrirmælt. Borgunin til hans er
öll innifalin í upphæð þeirri, sem hinn upprunalegi
byggingarsamningur ákvað. Upphæðir þessar.eru eins
fast ákvæði samningsins sein veggirnir.
Nú, þegar vér höfðum nokkra menn við þann
starfa, á skrifstofu byggingarráðunautsins, að afrita
skjöl og samninga, sem þingið hafði beðið um, — þá
kemur alt í einu upp úr kafinu, eitt eintak afrits með
athugasemdinni: Prime-costs omitted. Hví lét afskrif-
arinn þessa athugasemd fylgja? Hann hafði enga
heimild til þess. Hann hljóp frá starfa sínum strax og
eg mintist á jietta við hann. Hver sagði honum að gjöra
þetta? Og hvers vegna gjörði hann þetta? Fyrri spurn-
ingunni getur hann aðeins sjálfur svarað; en hinni
síðari er auðsvarað: Athugasemdin var sett þarna lil
þess að skaða stjórnina, með því að vekja tortrygni um,
að hér væri ekki alt með feldu. Enginn vinur stjórnar-
innar hefði sett þessi orð þarna. Hann mundi hafa ver-
ið þess fyllilega áskynja, ef að þau hefðu hina minstu
þýðingu, þá væru þau til að vekja tortrygni á stjórn-
inni. Þess vegna hiýtur einhver af öðru sauðahúsi að
hafa fengið afritara þennan, sem aðeins var í þjónustu
stjórnarinnar um stundarsakir, til að gjöra þetta. En
hver var sá? — Stjórnin veit ekki enn hver hann er;
en það megið þið reiða yður á, að hún mun gjöra sitt
bezta til, að hafa upp á því hver hann er.
Nú frekar um skýrslu þá, sem hér uni ræðir: Afrit
jiað af skýrslunni, sem Jiessi maður gjörði, er Jiað eina,
sem inniheldur þessa athugasemd. Afrit það, sem er i
höndum byggingarráðunautsins, hefir engin slik orð
að geyma. Ekki heldur afrit það, sem verkhafinn hef-
ir. Og báðir hafa þeir borið það, að þeir hafi aldrei
fyrri heyrt eða séð athugasemdina. Afrit Jiað, sem þeir
Simon & Boddington höfðu, var og lagt fram, og þar
var engin slík athugasemd. Og hin upphaflega skýrsla,
sem er undir lás og innsigli á skrifstofu minni, var og
færð nefndinni, og ekki var Jiessi merkilega athuga-
semd þar heldur. Auk Jiessa hefir verkhafinn, Mr.
Kellv, borið það fram, að hann hafi alt af vitað, að
hér nefndir prime-costs hafi ekki verið viðaukar, og
að hann liafi aldrei heyrt neitt því líkt, fyrri en þetta
afrit Eastons var fram lagt. Manninn liafði hann ald-
rei séð, hvorki fyrri eða síðar, né haft nein kynni af
honum.
Nú — hér er þá öll sagan, sem vorir heiðruðu and-
stæðingar hafa gjört svo mikið veður út af. Hér er að
eins um tilraun að ræða til að varpa skugga á stjórn-
ina, og hún hefir hlotið slæma vendingu. En hún verð-
ur nákvæmlega rannsökuð og þeim seku hegnt, ef niögu-
legt er. Á meðan er alt þetta prime-costs hjal aðeins
þvaður út í loftið, sem enginn rétthugsandi maður ætti
að ljá eyra.
Samanburðir.
SPURNING: Og þetta er það, sem þér áltuð við
með sanngjarnt samningsverð?
SVAR: Já.
SPURNING: Á því er enginn vafi.
SVAR : Nei, alls enginn.
Verðmat sérfræðinganna.
Þannig hafði eg fyrir mér umsagnir þriggja sér-
fræðinga yfir kostnaðar-áætlunina, —- þriggja manna,
sem hver út af fyrir sig hafði gjört sinn útreikning, og
sem þó eru næstum samdóma í kostnaðar-áætlunum
sínum. Enginn ætti að efa, að þeir allir meina það
sama, einsog þeir seinna undir eiði báru fyrir fjárlaga-
nefndinni, sem er: að upphæðir þær, er Jieir tilnefita,
sé viðbót við hina upphaflega umsömdu upphæð, sem
átti að gjalda samningshafa, hefði bygt verið undir
fyrra áforminu.
Áður en eg vík frá Jiessu efni, vil eg aðeins geta
þess, að enginn maður, hvort heldur innan þings eða
utan, sem kynnir sér nákvæmlega alla málavexti, alt í
sambandi við þessar breytingar á verkinu, og vill vera
sanngjarn í dómum sinum, — getur annað en sann-
færst um, að eg hefi borið velferð hins opinbera fyrir
brjósti eins vel og mér var frekast unt. (Mikið lófa-
klapp).
Verð á stáíbyggingum annarsstaðar.
Eg hefi veitt Jivi eftirtekt i hinni nýútkomnu hand-
bók verkfræðinga, að fyrir tveim árum síðan lét Banda-
ríkjastjórnin byggja stjórnar-prentsmiðju i höfuðborg-
inni Washington. 1 eir af okkur, sem komið hafa til
Washington síðan, hljóta að hafa tekið eftir þessari
byggingu. Verð af stáli þar i borginni ætti að vera
talsvert lægra en hér; en samt sem áður sýnir þessi
handbók mér, að stálgrindin í byggingunni var .743
tons, og verðið að reisa hana var $107,800, eða $145 á
hvert tonn. Hér er góður samanburður, bæði á verki
og verði og hjá oss, því Jiar einsog hér er stálverkið
mest stoðir og slár. Og Jirátt f.vrir Jiað, að stál er ó-
dýrara í Bandarikjunum en hér, þá samt sem áður er
kostnaður vor á hvert tonn allmjög lægri, einsog hver
og einn getur séð!
Verí torgaö af Laurier stjórninni.
Þ.egar St. Andrews flóðlokurnar voru í smíðum,
hafði félag eitt, sem Quinlan <f- Robertson heitir, samn-
ing mrð höndum við loku-smiðið.
f 19. lið þeirra samninga er samið um óbreyttar
árnstengur, sem nota átti í styrkta cements-steypu, og
;em ekkert kostaði að reisa, þar sem þær voru lagðar
í steypuna; en fyrir hvert tonn i járninu galt Laurier-
itjórnin félaginu $120.00. Ef óbreytt járn var nú svo
mikils virði í augum landsstjórnarinnar, Jiá held eg,
irátt fyrir alt, sem sagt hefir verið, að verðið á bygg-
ngarstoðunum, sem vér höfum samlð um í liinghúsið,
;é mjög sanngjarnt.
Nokkrir eru svo gjörðir, að Jieir sjá aðeins Jia&
góða, sem gjört er utan fylkis Jieirra eða fósturlands.
í heimahögum eru þeir bölsýnismenn. En hvað snert-
ir Jiað, sem gjörist í fjarlægð, eru þeir bjartsýnismenn;
og fjarlægðin eykur bjartsýni þeirra. Það var þessi
andi, sem svo lengi var ríkjandi i eldri fylkjunum, sem
sendi hundruð þúsunda af uppvaxandi sonum Jiessa
lands til hinna ýmsu rikja Bandarikjanna, til þess að
leita gæfunnar þar, en lita ekki við þeirri auðlegð,
sem Vesturfylki þessa lands höfðu i skauti sér.
Það er mér gleðiefni, að þessi hugsunarháttur er
nu horfinn hjá Austur-Canada mönnum, og að þeir nú
kunna að meta Vestur-Canada, og eru nú stoltir af
auði þess og framþróun. Og Jiað er mér ennþá meira
gleðiefni, að hundruð þúsunda af sonum Jiessa lands,
sem áður fyrri yfirgáfu Jietta land, að ráði feðra sinna
og settust að í Bandaríkjunum, í stað þess að koma til
Vesturfylkjanna, hafa aftur snúið og fært ineð sér
margar þúsundir af vinum sínum og nágrönnum að
sunnan.
Hinn heiðraði vinur minn frá Deloraine (Dr.
Thornton) hefir án efa lesið harmagrát Jerimiasar spá-
manns mjög nákvæmlega og metur hann mjög mikils,
þvi han lítur í kringum sig ineð Jieirri bölsýni, sem vel
hefði sæmt hinum virðulega spámanni, Jj. e. a. s. böl-
sýni á alt það, sem gjörist hér í þessu fylki. Sérstak-
lega er hann frámunalega angráður og aurnur yfir því,
að byggingarkostnaður þinghússins hefir liækkað frá
Jiví, sem áður var áætlað. ()g i anda þeim, sem eg áður
drap á: bjartsýni, þegar um fjarlægðina ræðir, en böl-
sýni á öllu i heimahögum, — bendir hann okkur á On-
tario, Alberta, Saskatchewan og Minnesota. — Jæja
þá, honum og vinum hans til geðs vil eg rekja stutt-
lega byggingasögu stjórnarbygginga þessara fylkja og
ríkis, sem hann vitnar til, og hvað þær byggingar
kostuðu.
Stjórnarbyggingin í Ontario.
Menn munu játa, að mér sé að nokkru kunn hin
pólitiska saga Ontario fylkis, og eg geti upplýst hina
heiðruðu vini mína um margt það, sem viðvíkur bygg-
ingu núverandi stjórnaraðseturs þess fylkis, sem er í
Toronto borg; og eg held Jiingið í heild sinni geti haft
not af þeiin upplýsingum. t
Það er Jiá upphaf Jiessa niáls’ að Liberal stjórn,
undir forustu þess merka manns Sir Oliver Mowats,
sat að völdum í Ontario þegar þinghússbyggingar-mál-
ið f.vrst kom þar á dagskrá. Og árið 1880 sainþykti
fylkisþingið, að láta reisa þinghússbyggingar og skyldu
þær kosta $500,000 og byggjast í Toronto. Þá var sá
inaður opinbcrra verka ráðgjafi Jiar, sem Christopher
Findlay Frazer hét, eirin sá allra hæfasti maður. sem
Liberalar áttu þá í fylkinu. Hann lagði drengskapar-
orð sitt við, að byggingarkostnaðurinn skyldi ekki fara
fram úr þeirri upphæð — $500,000 —, og að fyrir þá
4