Heimskringla - 10.06.1915, Blaðsíða 4

BLS. 4
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 10. JÚNÍ 1915.
Heimskringla
(Stofnn® 1886)
Kemur út á hverjum fimtudegl.
trtgefendur og eigendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
Verð blaísins f Canada og
Bandaríkjunum $2.00 um árift
(fyrirfram borgab)
Sent til íslands $2.00 (fyrirfram
borgatS)
Allar borganir sendist rábs-
manni blat5sins. Póst etSa banka
ávísanir stýlist til The Viking
Press, Ltd.
Ritstjóri:
M. J. SKAPTASON
Rát5smat5ur:
H. B. SKAPTASON
Skrifstofa.
729 Sherbroobe Street. Winnipe?
Box 3171 Talsíml Garry 4110
Fram með sannleikann!
Vér þýdduni í biað þetta áskorun
hinna konservatívu þingmanna til
landsstjórans Sir Douglas Camerons.
Og þeir skora í henni á landsstjór-
ann, að leysa ekki upp þing þetta,
fyrri enn búið er að rannsaka mál
þessi ÖU. sem út af þinghússbygg-
jngunum hafa risið.
I>að er vel og heiðarlega gjört af
Þeim. En það eru ekki aðeins þeir,
sem heimta þetta, — það er þjóðin
ÖIL, allir kjósendur fylkisins, sem
heimta, að hin nýja stjórn láti nú
hendur standa fram úr ermum og
hreinsi vilpu þessa. Það er alþýð-
an — fólkið — bæði liberalar og
konservatívar, konur sem karlar, og
hin uppvaxandi kynslóð, sem a
heimtingu á jjví, að nú sé haldið á-
fram og flett blæjunni ofan af öllu,
sem grunsamt er eða getur verið.
Það má engum hlifa og engan und-
an draga; engum í vilna og engann
fela.
Það er stórt spursmál þetta, hvort
hér í fylki þessu sé spillingin svo
mögnuð og menn allir svo gromtekn-
ir í svívirðingunni, að ómögulegt
sé að koinast eftir, hverjir steli, þeg-
ar tugum eða hundruðum þúsunda
er stolið, ef það er. Þarna feli hver
með öðrum, Ijúgi hver með öðrum,
steli í stórhupum og neyti þýfisins
að öllum á horfandi. Það er eins
og þjóðin sé öll eitt þjófapakk, og!
hver og einn sé sekur. Því að þó að í
einn hafi kannske ekki verið stað-1
inn að stuld, þá sé þetta þó svo j
samgróið eðli hans, að það sé ekki
við öðru að búast. Og þegar alþýða
fer að kjósa sér hina nýju fulltrúa,
þá veit hún kannske ekki, hvort
hún kýs sér þjóf fvrir fulltrúa eöa
ærlegan mánn. Því að svo er þó
mönnunum varið hér, sem betur fer,
að til eru ærlegir og heiðarlegir
menn.
Það er allur hinn konservatívi
flokkur fylkisins, sem heimtar þetta,
og sannarlega á hann heimtingu á
því, og æru sinnar vegna hljóta
liberalar að heimta það líka. Ef
þeir ekki gjöra það, þá er einsog
þeir kjósi heldur að sitja á bekk ineð
misyndismönnum, en heiðarlegum
og flekklausum mönnum; og ef að
nú er hætt, þá er einsog eitthvað
þurfi að fela. En konservatívar
vilja engan feluleik. Og allur felu-
leikur er óþolandi og óhafandi.
Hver, sem til þess stuðlar, hann er
samsekur; alveg einsog sá er sam-
sekur þjófnum, sem hjálpar honum
til að fela. Og það er ekki hægt að
fela, sízt þegar sá grunur er á kom-
inn, sem nú er, og hverjir sem reyna
það, munu sjálfa sig fyrir hitta. —
Látið sólina skína á alt saman; vér
heimtum, að fá að sjá það einsog það
er. Sannarlega þarf að ræsta hús
þessi!
Og hann Kelly, — hann þarf að
koma fyrir nefndina, gleymið því
ekki. Hann kann óefað frá mörgu
að segja. Það þarf að rekja alt upp
úr honum einsog öðrum.
Meðan alþýða Manitoba liggur
undir þessu, getur hún ekki litið
framan í nokkurn ærlegan mann, —
það er alveg sama, hvort heldur það
eru liberalar eða konservatívar. Því
þegar æran og mannorðið liggur á
haugnum, þá hefir landslýður sá
Htið að stæra sig af. Og betra er
ekkert þing að hafa, en þing með
því Damocles-sverði hangandi yfir
höfði sér.
Kelly og
tólf þúsundirnar.
Kell.v með tólf þúsundirnar, —
hann tólf þúsunda Kelly! Væri það
ekki gaman, að heyra, hvað hann
segði á vitnabekknum! Það er
reyndar nokkuð smálegt, að bendla
hann við tólf þúsundir aðeins, en
sumir hafa margfaldað það með tiil-
unum 5—7. En skyldi ekki mega
spyrja hann um fleira? Það er nátt-
úrlega alt lýgi um þessar tólf þús-
undir til liberala, þeir eru svo góð-
ir menn, einsog allir vita, að ekki
myndi hægt að freista þeirra með
svo litlu! En það mætti kannske
spyrja hann um 800 þúsund dollara
samninginn, sem hvarf og rifinn var
úr samningabók stjórnarinnar, —
samningurinn, sem þeir fengu lán-
aðan hjá landsstjóranum, en aldrei
kom svo til skila fyrri en eitthvert
eftirrit fanst hjá skrifara einum,
eftirrit sem fleygja átti.
Hann er nokkuð stórvaxinn, hann
Kelly og vasinn hans, ef að hann
ætlar sér að hafa bæði liberala og
konservatíva í honum í einu. Það
vill til, að samlyndið er nú svo gott,
að þeir bítast ekki, og þröngt mega
sáttir sitja. En litla sól sjá þeir,
sein eru í vasa Kellyst — En líklega
hefir Elliot logið þessu öllu saman!
Ekki hálfan sannleikann
Það er að véla menn og gjöra
sjálfan sig og aðra hlægilega, að
segja mönnum hálfan sannleika, —
eða part og part í einu. Menn verða
að fá hann allan. Það eru mögnuð-
ustu prakkararnir, sem eru að smá-
búta í sundur játningu sína, til þess
að reyna að sleppa þó með eitt-
hvað.
Ef að rannsóknarnefndin á að
smákoma saman og koma með smá-
fréttir, eina og eina um gjörðir sín-
ar og hvað þeir geta uppgrafið, þá
dugar það ekki. Ilún má ekki gefa
tilefni til að nokkur grunur falli á
hana. Það iná ekki gefa neinum
manni hið minsta tilefni til að ætla.
að þetta sé gjört í pólitiskum til-
gangi. Þess vegna verður alt að
vera búið og um garð gengið, þegar
kosningar fara fram. Sannleikcuin
allan er það, sem vér heimtum. —
Hálfur er sannleikurinn oft lýginni
verri.
Hver er alvara tímanna?
Vér viljum með nokkrum orðum
minnast á grein herra G. Baekinanns
— ekki þó í þeim tilgangi að setja
út á hana, þó að oss líki alls ekki
málið á henni, því að það er svo
margt satt og gott í henni, — heldur
fyrir það, að hún er svo tikaflega
einkennileg. Þarna líta hundruð ar
aftur í timanum út yfir veröldina
einsog hún er nú. Segjum árið 1815
eða 1816. Fyrri hluti eða inngang-
ur greinarinnar svo þrunginn hinni
scholaslisku heimspeki, sem þá ríkti
mest á skóluin og háskólum í Norð-
uralfu. Vér munum eftir leifum
hennar i fornum bókum, dönskum
og þýzkum, frá árunum 1820—1825.
Hún lifði í bréfum og ræðum skóla-
genginna inanna fram um 1860—
1870, þó að ekki sjáist mikið prent-
að af slíku nú.
Það er auðséð, að Mr. Backmann
hefir kynst mönnum eða ritum í
æsku með þessu sniði. En vér ætl-
um, að það hafi heldur heft hann en
hjálpað honum, því að auðséð er,
að maðurinn hugsar mikið. Hýðið
og búningurinn, umgjörðin öll, er
hundrað ára gömul, rétl einsog ver
hugsuðiim oss mann frá þeim tíma
risa upp lir gröf sinni, renna aug-
um ufir heiminn einsog hann er nti,
og fara að lesa yfir oss. Þar fer alt
saman: skýringarnar setningaskip-
unin, orðamyndanirnar, og það
hvernig orðin eru lögð í setningarn-
ar. Alt þetta er hundrað ára gamalt.
— En íklædd þessum búningi kem-
ur fram persóna með hugsunum,
sem þá voru margar hverjar ekki
vaknaðar eða vaktar, með tilfinn-
ingum, löngunum og vonum, sem
eru svo ósamstæðar hinni “schol-
astisku speki”, sem Ijósið er myrkr-
inu. Mannssálin, kærleikstilfinn-
ingin, jafnréttarhugmyndin er að
reyna að svifta af sér þessu hýði og
þessum fjiitruin. ,
Mr. Backmann er heitur á móti
hermensku allri, manndrápum og
svívirðingum, og það erum vér all-
ir. En hvað ætlar hann að gjöra,
þegar ójafnaðarmaðurinn kemur og
drepur bræður og sonu hans, en
svivirðir konu og dadur og systur.
Ætiar hann virkilega að rétta hon-
um vinstri kinnina og þákka fyrir
höggið? Ætlar hann að stuðla til
þess, að þessi yfirgangur og djöful-
skapur geti haldið áfram um næstu
aldir? Ef til vill eyðilagt alla þá
siðmenningu, sem heimurinn “með
hörmung og þraut og tárum blóð-
drifnum” er þó búinn að fá, þó að
margt sé ábótavant? Þú stöðvar
ekki flóðið, nema þú stíflir ána; —
þú heftir ekki óðan mann, nema þú
leggir bönd á hann, svo að hann
geti ekki gjört öðrum skaða. Það er
ekki til nokkurs hlutar, að prédika
bindindi fyrir blindfullum manni.
Það er annaðhvort að taka í taum-
ana eða að verða troðinn undir.
Prédikanir um stjórnarfar, uin an-
arkismus, kommúnismus, sósíalism-
us, um mannréttindi eða kærleika,
eru algjörlega þýðingarlausar. Peg-
ar maðurinn er að drukna er ekki
timi til að halda ræður. Þegar hús-
ið er að brenna, ættu menn annað
að starfa, en halda hrókaræður um
það, hvernig á eldinum standi. eða
að alt sé forgengilegt: sumt slitni,
sumt fúni, sumt eyðist, smáir hlutir
tínist — en alt fari það í hinu eilífa
báli, “þegar heimurinn uppbrennur
með öllu því sem í honuni er”.
Hann talar um krossgöturnar. Vér
vitum það allir, að vegirnir verða
æfinlega tveir og hafa æfinlega ver-
ið tveir á hverju augnbliki lífsins
fyrir hverjum einasta manni, síðan
menn komu á jörð þessa. Og vér er-
um gamla manninum samdóma um
það, að hver og einn þurfi að læra
og skilja miklu meira en honum
sjálfum kemur til nugar.
Nellie McCIung.
Vér viljum benda mönnum á sög-
una hennar Nellie McClung um
ensku stúikuna norður af Edmonton
— sem prentuð er hér í blaðinu.
Vér þekkjum þetta ekki, landar. —
Þessir menn, sem hér eru saman
komnir úr öllum löndum Norður-
álfunnar skilja margir hverjir ekki
þessar tilfinningar. Þarná er föður-
landsást; þarna er hetjuskapur,
ekki síður hjá stúlkunni, sem situr
þarna ein eftir, að gæta landsins og
gripanna; engu síður hetjuskapur
hennar, en bræðranna þriggja, sem
undir eins fara, þegar þeir geta, til
þess að leggja lífið i sölurnar fyrir
England. Hver fór undir eins og
hann gat komist. Og þetta var í
augum þeirra alt svo náttúrlegt og
eðlilegt, — það var sjálfsagt, þar gat
engin spurning komist að. Þeir hafa
ekki skoðað það sem neina dygð,
heldur sjáifsagða skyldu og níðings-
skap að bregðast undan, sem engum
þeirra kom til hugar að gjöra.
Hvenær skyldu ekki einungis vér,
heldur hinir aðrir þjóðflokkar, sem
hér alast upp, sýna þessu nýja fóst-
urlandi voru aðra eins rækt?
Hvenær skyldum vér sýna slíka
hollustu landinu, sem elur oss og
fæðir; landinu, sem hefir lagt oss i
hendur fyrst og fremst hvern ein-
asta bita, sem vér borðum, og svo
öll þau tækifæri, sem vér sum not-
um laklega, sum illa;— landinu, sem
hefir lagt oss í hendur ekki einung-
is vora eigin framtið, heldur fram-
tið eftirkomenda vorra? Því að
vissulega erum vér einnig fyrir þa
bústaði að byggja og hús að reisa, al-
ténd grunninn. Og fyrir þeim ber-
um vér ábyrgð, þó að hún komi oss
ekki í hug á degi hverjum.
Rannsóknarnefndin.
Hún hefir haldið áfrani starfi
sínu. Vanalega kemur eitt eða ann-|
að sögulegt upp á degi hverjum. —
Dr. Montague hefir verið sakaður
um, að hafa glatað 800 þúsund doll-
ara samning við Kelly; Coldwell
ráðgjafi um að hafa verið að senda
Salt, sem mest hefir verið um talað,
peninga til þess, að láta ekki sjá sig
hér framar. Mr. ColdweJI hefir ekki
komið fyrir nefndina ennþá, en Dr.
Montague var kallaður fram, en varð
að hætta í miðjum framburði sök-
um laslcika. Mr. Armstrong var fyr-
ir nefndinni fyrri hluta mánudags-
ins, og Sir Rodmond P. Roblin á
þriðjudaginn. Á hvorugan þeirra
voru sakir bornar. En langt mál
yrðu yfirheyrslur þessar.
Sögulegur Samanburður.
Samanburður pólitisku flokkanna'i Manitoha og viðar í Kanuda síð-
iislu liillngii og fimm tir, eða rúmlega það limahil.
Síðan Sir Rodmond P. Roblin
sagði af sér formensku konserva-
tíva flokksins i Manitoha 15. mai
1915, hafa bliið liberala látið af-
skaplegum ólátum. Kalla þau ærsl
sín og ergi “fagnaðartíðindi”. Það
má vel vera, það ekki sé við góðu né
göfugu að búast frá mörgum þeim
skraffinnum, sem liar hnippast i
sætum. Þó má ætla, að sumir þeirra
vildu gæta sóma síns, þegar að því
kemur, að stjórnarflokkssagan í
Manitoba dæmir þá í sæti á siigu-
bekkjunum.
Af því þetta er inngangur máls-
ins, skal þess getið strax, þó sögu-
lega sé lýðum Ijóst, að dagblaðið
“Manitoba Free Press” er.erkiblað
Iiberal flokksins í Vestur-Kanada, og
jafnvel alt yfir. Þótt nefnt blað sé
dágott fréttablað, þá er það illhryss-
ingslega brokkgengt á brautum
sannleikans, þegar Jiað eys úr sér
pólitiskum fréttum og staðhæfing-
um. Hefir þá stöðugt ágjörst ill-
gengnin á þess pólitiska ferðalagi.
En ahlrei hefir blaðið brokkað sem
nú. Hin önnur blöð liberala eru rit-
uð og töluð á ýmsum tungumálum.
En Jió sá mikli munur sé i kjölfestu,
þá apa Jiau limalag og fótatak Free
Press af ítrasta megni. Þar af leið-
andi er alt sama “gloriu tóbakið” hjá
liberalska blaðaliðinu. En svo er
ekki að sakast um Jiað. Sagan tekur
málefnin eins og þau gefast og birt-
ast á starfssviði mannlifsins. Stund-
armas og pailahjal detta úr aðal-
sögunni.
Saga Greenway stjórnarinnar í
fáum orðum þessi:
Sú stjórn sat að völdum i Mani-
toba um 12 ára tímabil. Allan |iann
tíma voru deyfðar- og harðinda-ár
hér í Manitoba. Þá var fylkið á
frumbýlingsskeiði. Efnahagur fylk-
isins rýr, og fyrirhvggjur og áræði
í grænum sjó. Forsætisráðherra
Greenway var maður velviljaður
fylkisbúum, en ekki viðsýnn, kjark-
maður, en heldur stirfinn í fram-
komu. Nokkuð einhæfur flokksfor-
ingi. Aðal umbótastefna haiis hné
að framföruin í búskap, einkum þó
kynbótum, sem hann lagði allan
liuga á. Fékk hann harða dóma hjá
sumum fyrir eigingirni og sér-
drægni. Þó vanst honum allmikið
á, sem hefir komið fylkinu að not-
um síðan. Ilann bar áhuga á járn-
brautarlagningum og kom Jiví máli
á talsverðan rekspöl. Styrkti hann
félögin með landgjöfum frá fylkinu,
jeins og þá var alsiða hér i landi. En
I járnbrautarbyggingar urðu ekki að
| eins æskilegum notum og til var ætl-
ast. Hann hafði ráðríka og sérgóða
menn í ráðaneyti sínu. Sérstaklega
Hon. Joe Martin og Ilon. Clifford
Sifton. Er saga þeirra beggja lýð-
um ljós í Kanada. Greenway auðn-
aðist ekki að breyta straumi timans
í farveg fjörugra viðskifta til al-
mennings heilla. Mest af stjórnar-
tíma hans var atvinnuleysi og starfs-
tregða ríkjandi. Verð á afurðum
fylkisins afarlágt. Atvinna i bæjum
í mesta fári. Klukkutíma kaupgjald
lOc og 1214c við þrælavinnu. Skurða
mokstur og áburðarvinna við bygg-
ingar svo harðrekin, að enginn nú
um mörg ár hefði litið við henni
fyrir 2—3 sinnum hærra kaup.
Byggingar þess opinbera litlar, lé-
legar og ónógar. Litt viðhaldið og
endurbætur engar, í samanburði við
seinni ára stórvirki í þeim efnum.
Stjórn hans þótti Jiurftarfrek og
eyðslugjörn í fóðrum. Var því ekki
við stórskrefum að búast í umbóta-
áttina.
Þegar Greenway stjórnin féll
(1899), var fylkisbúum orðið ljóst,
að fylkið var sokkið i sjóðjiurð. —
Þegar konservatívar tóku við völd-
um, skipuðu þeir Iioijal Cammission
til að rannsaka fjárhag fylkisins.
Úrskurður og dómur hennar var, að
fylkið væri í fleiri hundruð þúsund
dollara tekjuhalla (eða 997,837.79).
Þetta urðu afdrif Greenway stjórn
arinnar, bæði starfslega og fjárhags-
lega. Þó væri rangt með farið, ef
sagan, eSa þeir, sem rita um stjórn-
mensku hans, slöngdu Jieim sleggju-
dómi á, að hann sjálfur hefði verið
þjófur og fjárglæfra-prakkari. Eg,
sem rita ritgjörð þessa, Jiekti hann
talsvert persónulega. Framkoma
hans sýndi ekki, að hann væri sér-
drægur eða peninga-prangari. Þó
| að hann væri harðsóttur i flokka
drætti og stórorður i flokksdeilum,
var hann ekki smásálar-nirfill né
fjárplógs-svíðingur. I-inda mun hann
enginn auðkýfingur hafa lagst í
gröfina. En hvort svo mætti stað-
hæfa um suma ráðunauta hans, er
öðru máli að gegna. Út i J>á sálma
verður ekki farið að svo koninu.
Saga Conservative stjórnanna er
þá þessi:
Þegar Greenway stjórnin féll, tók
Sir Hugh John Macdonald við ráð-
herrasessinum. Hann er mætur og
góður drengur að allra rómi. Hans
naut skamman tíma. Skipaði sess-
inn tæpt ár, eins og kunnugt er.
Hann stjórnaði sem gætinn og vel-
viljaður drengur. En af því, að for-
yztu hans naut svo stuttan tíma, þá
er þar um fátt stórmerkilegt að ræða
Hann stóð við loforðin við fylkis-
búa. Hann bjó til ein merkileg lög,
sem eru einstök í sögu Kanada. Það
voru lög um fult bann á allri áfengis-
sölu í Manitoba-fylki. Þá risu upp
framleiðendur áfengis, og vínsalar,
og vísuðu lögum Jieim til úrskurð-
ar fyrir leyndarráð Breta. Leyndar-
ráðið ráðlagði, að láta kjósendur
fylkisins skera úr ineð almennum
atkvæðum, livort fylkisbúar vildu
slik lög eða ekki. Með meiri hluta
atkvæða neituðu fylkisbúar staðfest-
ingu laganna. Misjafnar eru skoðan-
ir manna um Jiað mál enn í dag. En
allar ljósar leiðir lýsa i Jiá átt, að
slík lög eigi ekki Iangt í staðfesting-
arhöfnina, — helzt í öllu Kanada.
Þegar Sir Hugh John Macdonald
vék úr sessi, tók við Mr. B. P. Rob-
lin, sem forsætisráðherra. Hann hef-
ir skipað Jiann sess jafnan síðan
(1900), nær 15 ár. Við komu Sir
Rodmonds i þann sess, myndast
nýtt timabil og ný saga í stjórnar-
sögu Manitoba-fylkis. Enginn óvit-
laus maður reynir , að hrekja það
með rökum, að sú saga er byrjun á
gullaldarsögu fylkisins. Hverjir, sem
við hana vefa, er ennþá óséð. Næsti
þáttur sögunnar er óspunninn enn
þá. Er þar glæsilegt verkefni, sem
engum smábörnum er fært að kljá
og gegnum skeið að renna, og víindi
á að snúa.
Sir Rodmond hafði þvi ekkert
tækifæri að styðjast við heilsusam-
lega fyrirmyndar-stjórnmensku frá
rikisstjórninni. Hann varð að spila
upp á sinar eigin spitur.
Hér vil eg nú tilfæra nokkur at-
riði úr stjórnarsögu hans:
/.
Konservatívar höfðu tekið við
fvlkinu í sjóðþurð og fjárjiröng. —
Þegar Hon. R. P. Roblin tók við for-
inenskunni, sá hann að fjárhaginn
þurfti að laga þá þegar. Jók hann
fylkistekjurnar á ýmsan hátt. Hann
lagði skatta á öli auðfélög og pen-
ingaverzlanir, sem ráku starfrækslu
í fylkinu, og bjó til fleiri tekjuliði
fyrir fylkið. Fýlkið komst Jiess
vegna á góðan og traustan fjármála-
rekspöl. Fylkissjóðurinn óx ár frá
ári, þó hann léti byggja margar
stórbyggingar og stækkaði gamlar,
ónógar byggingar í fylkinu. Nú er
fylkið vel skipað af opinberum
byggingum. Eru Jiær allar í nýtízku,
traustar, rúmgóðar og hinar ásjá-
legustu. Enda kosta þær afar fé, og
verða Manitoba-fylki til sóma um
langan komandi tima. Skal að eins
nefna hinn veglega búnaðarháskóla,
sem kostað hefir offjár. Enda er
hann álitinn af sérfræðingum sá
lang fullkomnasti búnaðarskóli á
meginlandi Norður-Ameríku, og jafn
vel þó víðar væri leitað.
Mr. Roblin hefir alla daga verið
bóndi sjálfur og ann búnaðarstétt-
inni, og vill hefja hana til öndvegis
á stéttatröppum. Honum er Jiað
ljóst, sem hverjum hugsandi manni.
að framleiðarinn er hyrningarsteinn
og höfuðsteinn undir öllum framför-
uni og viðskiftum. En, sem gefur að
skilja, er bóndinn hinn fyrsti og
þarfasti og virðingarverðasti þjóð-
byggingarmeistari, sem heimurinn
á, ef hann fer rétt að. Það er Jiví
hyggileg skoðun og starfsemi hjá
Mr. Roblin, að leggja aðal áherzluna
á búvísindin. Það hafa stjórnirnar
hörmulega vanrækt alt að þessu. og
gjiira viða enn. Hér var um enga
búnaðarfræðslu að ræða, þar til Mr.
Roblin reisti fylkinu og sér þenna
fræga minnisvarða — búnaðarhá-
skólann —, sem óbrotgjarn stendur
í bændatúnum um örófi alda. Þar
og þaðan læra miljónir karla og
kvenna hin fullkomnustu búvisindi
— ekki einasta i Manitoba og Kan-
ada, heldur einnig út um allan heim.
Meðan sagan minnist búnaðarhá-
skólans í Manitoba, Þá verður nafn
Sir Rodmond Palen Roblins ætíð
minst, sem hins umhyggjusamasta
föður bændamentunar og búvísinda
í Manitoba og Kanada, og viðar út
um heim. iMeira).
K. Á. B.
Sir Rodmond hefir reynst stór-
virkur og sjálfráður. Hugsjónamað-
ur og framkvæmda-fljótur. Fær um
fremstur að sækja í ölluin stjórn-
mála nýjungum Jiessarar tíðar. —
Vitaskuld er hann ekki almáttugur
eða óskeikull, frekar en allir aðrir.
— Hvaða stórræði hefir hann haf-
ið og leyst af hendi? munu Jieir
spyrja, sem ei vita, og sönsum vilja
taka.
Þegar hanii kom til valda, voru
undanfarin árafjöld og tímabil í
ládeyðu og viðskiftamóki, eins og
skýrt er frá hér á undan. Fjárhagur
fylkisins á heljarþröm. Stjórnrekst-
ur í vanhirðingu; framkvæmda og
verzlunar viðskifti i mörgum grein-
um lémagna, og dregin aftur úr
framfara-skriði þessa lands. Deyfð
og drungi grúfði yfir víðlendi Kan-
ada. Laurier-stjórnin, sem sat að
völdum og var á bernskuárum, hafði
fátt til frama unnið. Hún hafði
breytt tolllöggjöfinni til inálamynda.
Hækkað tolla á daglegum vörum,
svo sem tóbaki og steinolíu m. fl.,
en afnumið tolla á glingri og glysi,
sem auðfólk og skartmeyjar komast
ekki af án. Stjórnin hafði komi&t i
æti í kolanámunum niiklu í Kooten-
ay héraðinu. Makaði þar krókinn
f.vrir sig og vildarmenn sína. Þá
hafði gullæðið staðið um fáein ár í
Klondyke. Þar var Dominion stjórn-
in með augun og eyrun, vakin og
sofin. Þar þurfti hún að gæða gæð-
ingum sínum, og láta þá aftur tína í
stjórnarsarpinn. Alt Jiað bruðl og
óstjórn og fjárdráttur er viðbjóðs-
legri og yfirdrifnari en svo, að út
i það mál verði farið, að svo
komnu.
ÁGRIP AF REGLUGJÖRÐ.
um heimilisréttaríund í Canada
Norðvesturlandinu.
Hver, sem heflr fyrlr fjölskyldu aö
sjá eöa karlmaöur eldrl en 18 ára, get-
ur teklö helmlllsrétt á fjóröung úr
sectlon af óteknu stjórnarlandi I Man-
sœkjandi veröur sjálfur aT5 koma á
itoba, Saskatchewan og Alberta. Um-
landskrifstofu stjórnarinnar, eöá und-
irskrifstofu hennar I því héraöi. 1 um-
boöi annars má taka land á öllum
landskrifstofum stjórnarinnar (en ekkl
á undir skrifstofum) meö vissum skll-
yröum.
SKYLDUR—Sex mánatta ábúö og
ræktun landsins á hverju af þremur
árum. Landneml má búa meö vissum
8kilyr75um innan 9 mílna frá helmilis-
réttarlandi sinu, á landi s.*»m ekki er
minna en 80 ekrur. Sæmilegt ívöru-
hús veröur aö byggja, aö undanteknu
þegar ábúöar skyldurnar eru fullnægö-
ar innan 9 mílna fjarlægö á ööru
landi, eins og fyr er frá greint.
1 vissum héruöum getur góöur og
efnilegur landnemi fengi75 forkaups-
rótt á fjóröungi sectíónar meöfram
landi sínu. Verö $3.00 fyrir ekru hverja.
SKYLDUR—Sex mánaöa ábúö á
hverju hinna næstu þriggja ára eftir
a75 hann hefir unniö sér inn elgnar-
bréf fyrir heimilisréttarlandl sínu. og
-uk þess ræktaö 60 ekrur á hinu seinna
landi. Forkaupsréttarbréf getur land-
nemi fengiö um leiö og hann tekur
heimilisréttarbréfiö, en þó meö vissum
skilyröum.
Landnemi sem eytt hefur helmilis-
rétti sínum, getur rengiö heimilisrétt-
arland keypt f vlssum héruöum. Verö
$3.00 fyrir ekru hverja. SKYLDUR—
Veröur aö sitja á landinu 6 mánuöi af
hverju af þremur næstu árum, rækta
60 ekrur og reisa hús á landinu, sem er
$300.00 viröi.
Bera má niöur ekrutal, er ræktast
skal, sé landiö óslétt, skógl vaxiö eöa
grýtt. Búþening má hafa á landinu i
staö ræktunar undlr vissum skilyröum.
W. W. CORY,
Deputy Minister of the Interior.
Blöö, selh flytja þessa auglýsingu
leyfislaust fá enga borgun fyrlr.
Lærið Dans.
8ex lexlur gera yöur
fallkomna og kostar
$5.00 — PRIVAT tll-
MÖgrn elnnlega.—
Komlö, Nfmlö, akrlflö
Prof. ogT Mrs. B. A.
WIRTII, 368 Keni-
Ingrton Block. Tal-
Mlml M. 4682.