Heimskringla - 17.06.1915, Page 3

WINNIPEG, 17. JÚM l'Jló.
HEIMSKRINGL--
RLS. 3.
Fréttabréí vestan frá Kyrrahafi.
Vancouver, B.G, 4. júni 1915
llerra ritstjóri.
Það er hvorttveggja, að hér gjör-
ist fátt fréttnæmt meðal íslendinga,
enda er langt liðið síðan Hkr. hefir
flutt nokkuð i fréttaliki héðan. Það
er svo langt síðan, að mér dettur
ekki í hug, að “byrja þar sem fyr
var frá horfið” og fara svo að reyna
að rekja ferilinn þaðan. Það yrði
tilgangslaus þvætta, og álít eg því
vænst að sleppa því alveg.
Harðærið, sem Norðurálfu styrj-
öldin hefir fætt af sér, hefir gjört
vart við sig hér, ekki siður en í öðr-
um hlutum landsins. Skortur á pen-
ingum og skortur á lánstrausti vegna
vonleysis um sölu á framleiddum
varningi, hefir sett höft á öll slag-
hjól í iðnaði og viðskiftum, en af því
leiðir, að sjálfsögðu, atvinnuleysi og
doðasýki i allri verzlun. 1 þessu til-
liti var síðastliðinn vetur eflaust sá
lang-harðasti, er hér hefir komið,
þó veðráttan væri svo góð, að varla
getur heitið, að hér kæmi haust-
veður, hvað þá vetrarveður. Sumar-
ið má heita að gengi í garð með nýj-
árinu. Skúraveður af og til í Janú-
ar, og frostvart nokkra morgna um
sólar-upprás; en annað vetrarveður
ekki. En þrátt fyrir þessi gæði af
hendi náttúrunnar, átti þó margur
maður hér við þröngt að búa, en
svo er og verður sjálfsagt framvegis,
hvernig sem annars árar, því reynsl-
an sýnir, að hingað drífa farand-
menn austan iir fjöllmn og austan
af sléttum undir eins þegar veður
harðna á hausti, og slæpast hér vet-
urinn út, í veðurbliðunni við sjóinn.
Og mikill hluti þessara auðnuleys-
ingja verður svo bæjarbúum ,til
byrði er framá líður.
En hart einsog hefir verið i ári,
hafa þó íslendingar á einn veg eða
annan “krafsað ofan af” fyrir sig, og
ekki leitað á náðir annara, svo k-unn-
ugt sé, enda er það í samræmi við
stefnu þeirra hvervetna síðan til
þessa lands kom, -— hð brjóta ísimj
sjálfir, ef is þarf að brjóta, að
“troða eldinn”, ef eld þarf að troða,
og kveina þá ekki, þó “súrni sjáldur
í auga” og því síður biðja aðra og
óviðkoinandi menn, að koma nú og
hjálpa.
Þó seint sé vil eg láta þess getið,
hinum fjölmörgu vinum þeirra hjóna
til ánægju, að i haust er leið tók
Arni Friðriksson aftur við verzlun-
inni í bvggingu sinni á horninu á
Main Street og 2Gth Ave. East. Á
hann þar mikla eign og verðmæta
undireins og betur árar.
“Picnic” héldu all-margir fslend-
ingar hér úr bænum og útjöðrum á
sunnudaginn var (30. maí) i ný-
mynduðum skemtigarði á hæð mik-
illi við Capilano-gilið í N'ortll Van-
couver. Tilgangurinn var, að hafa
þessa skemtun í Stanley Park á “Vic-
toria Day” (24. maí), en af þvi að
þá var rigning og súld alt til kl. 3 e.
li., gat ekki orðið af þvi. Sá, sem
þetta ritar, frétti ekki um þessa
samkomu við “Capilano” fyrr en eft-
ir að alt var um garð gengið, og kann
þvi ekki wð egja frá, hvað þar gjörð-
ist.
Nú er brú sú hin mikla (Georgia-
Harris Viaduct), sem Þorsteinn S.
Borgfjörð hefir verið að smíða, sama
sem fullgjörð, — ekki eftir annað en
að leggja asfalt-húðina á nokkurn
liluta af akveginum á brúnni. Brú
þessi er sönn bæjarprýði og er á-
nægja að minnast þess, að íslénding-
ur stýrði Jieirri smíð frá upphafi.
Óvænt heimsókn.
átti sér stað hér í bænum að kveldi
þess 18. maí síðastliðinn. Þann dag
voru liðin 20 ár frá því þau hjónin
Þorsteinn og Guöriin Borgfjörö
gengu í hjónaband. Þegar þetta varð
hljóðbært var tími orðinn naumur
til að koma orðum til allra, er máske
hefðu Viljað taka þátt í kveldskemt-
un í húsi þeirra hjóna, til að minn-
ast 20 ára afmælisins. Én fyrir öt-
ula frammistöðu þeirra ungfrúnna,
Maríu Anderson, skólakennara, og
önnu Bjarnason, bóksala, komu þó
saman um 60 manns, við aðal-hliðið
á Hastings Park kl. 8 um kvéldið, og
gengu þaðan heim að húsi þeirra
hjóna, sem heitir “Borg”, — og ó-
boðnir inn í hús. Að venju gjörðu
allir sig heimakomna, enda vilja þau
hjón, að gestir í húsi þeirra gjöri
það. Að þvi er séð varð, undu allir
sér vel við söng og hljóðfæraslátt
og við dans, við ræðuhöld og við
fyrirtaks veitingar. Tíminn leið
fljótt, og fyrr en nokkurn varði var
komið miðnætti.
Til menja um 20 ára afmælið var
þeim hjónum gefið mjög smekklegt
franskt postulíns-setti.
Áður en veitingar voru framborn-
ar stefndu þær Miss Anderson og
Miss Bjarnason hjónunum inn i borð
stofuna og settu í öndvegi, en skip-
uðu gestum sæti út frá öndvegi til
beggja handa, að fornum sið. Báðu
Þær svo Eggert Jóhannsson að lesa
ávarp það, sem hir fer á eftir:
Ávarp til hjónanna
Þorsteins og Guðrúnar Borgfjörð.
18. maí 1915.
“Þakka þér fyrir góögjörðirnar”
er gamalt og gott íslenzkt ávarp til
húsbœnda aö afstöönum veitingum.
Það vakir fyrir okkur, sem i þetta
kifti erum óboðnir gestir i húsi ykk-
ar, aö tjá ykkur alúðar þakklæti fyr-
ir góögjörðir allar á síöastliðnum
tveimur áratugum, — ekki fyrir þær
góögjöröir, sem hvert okkar út af
fyrir sig hefir svo oft þegiö i húsi
ykkar, heidur fyrir þær góðgjörðir,
sem þið hafið veitt okkar umkomu-
litla íslenzka þjóðfélagi í þessu landi
á þessu timabili.
Þaö er ekkert nýmæli, en það er
alt af jafnsatt, aö hver einn og ein-
asti fslendingur í þessu landi, þó
einkum sá, sem er fæddur og upp-
alinn heima á sögulandinu okkar,
verðskuldar heiður og þökk sins
þjóðfélags, þegar hann ftjrir atgerfi
og atorku kemst lengra áleiöis og á
hærra stööusviö í mannfélaginu,
heldur en öllum fjöldanum getnr
aúðnast að ná. Um leiö og hann
lyftir sér hærra, lyftir hann öllum
sinum santþjóöarmönnum líka á
hærra stig, cn þeir slóðu áður. Þeir
vaxa allir í áliti hérlendra manna, i
réttu hlutfalti viö vöxt atgerfis-
mannsins, sem hefir rutt sér braut
alt fram i fremstu röö, og sýnir og
sannar, að hann er jafnsnjall hverj-
um, sem elja skal til kappleika.
Það er tvímælalaust, aö viö ís-
lendingar i þessu landi höldum okk-
ar hlut, og það fyllilega, á námssviði
allra almennra fræðigreina. En
þaö er fleira nauðsynlegt en bók-
námiö fyrir þjóö sem vitl halda
sönnu jafnvægi i öllum greinum bií-
sýslu sinnar. Til þessa höfum við
sem þjóðflokkur vanrækt um of, að
æra verkfræði, raffrœði, mátmfræði,
en í þessu auðuga landi eru þessar
fræöigreinar einn af máttarstólpum
þjóðarinnar. Landið er stórt og er
því og hlýtur æ betur og betur aö
veröa heimkynni stórvirkjanna, að
þvi er snertir iönaö, byggingafræöi
og smiðar i öllum myndum. í þess-
um greinum er feöralandi okkar
eðlilega mjög ttbólavanl, og þess
vegna varla von, að margir tslend-
ingar hafi ennþá aflaö sér þeirrar
þekkingar og þess fjár, sem þarf til
þess, aö taka aö sér þær margvíslegu
tröUasmiðar, sem af ög til eru á boö-
stólum. Til þess þarf líka meira en
meðal-kjark, ekki siöur en efni og
þckkingu, — að minsta kosli í upp-
hafinu. Þess vegna ciga þeir /s-
lendingar sannarlega þókk og heið-
ur skilið, sem hafa hug og karl-
mensku til aö “steöja mót straumi,
og s'tikla fossa” á frumbýlingsbraut-
um okkar á sviði verkfræðinnar.
Þaö er svo fyrir að þakka, aö þess-
um orkumönnum okkar er óöum að
fjölga. Og því verður ekki neitaö,
að ÞOBSTEINN BOBGFJÖBB er
framarlega, ef ekki fremstur í þess-
um framsóknar-flokki. Bisa-smiöar
hans ern orðnar æöimargar og sýni-
legar öllum vegfarendum, á víð og
dreif á 1500 mílna leiö frá Banöár-
bökkum vestur að Burrard-firði.
Þökk og þökk aftur, Þorsteinn,
fyrir Grettis-lökin. Og samfara þakk-
lætinu látum viö í Ijós þá einlægu
ósk og þá von, að Grettis-tök þín á
starfssviði verkfrœðinnar fjölgi æ
og stækki meö lwerju ókomnu ári.
Heiðruðu Iijón! Himininn var
heiöur, vor-golan var þíö og vonin
um langt og sólríkt sumar var björt
og glansandi á ásýnd manna, aö
morgni hins 18. maí 1895. En spurs-
málslaust skein þó vonin lang-bjart-
ast i augitm ykkar, að morgni þess
dags, — « heiöursdegi ykkar. Ykk-
ttr hafði áldrei virst sólskinið eins
bjart, sléttan eins fögur, blómin eins
ilmrík, framtíðin eins brosandi, eins
og einmitt þá. En bjartar eins og
vonir ykkar þá vortt, er þó óvist aö
þær hafi veriö nokkru bjartari cöa
stærri en 20 liönu árin sýna, að þær
gjarnan heföu mátt vera. — Ilafið
þökk og heiðtir fyrir 20 ára þjónustu
í vingarði islenzks þjóöernis!
Þaö er alkunnur siöur í þessn
landi, aö nefna 20 átra hjónabands-
afmæli “postulins-briíökaup”. t til-
efni af þesstt leyfum viö okkttr, aö
færa ykkttr lítiö postulíns-setti, i
þeirri von að þið þiggið, — ekki
sem verðmæti, heldttr sem lítilfjör-
legan ytri vott þcss, að viö höfum
vilja til að meta það sem vel er
gjört.
Jafnframl flytjum við þá httgheilu
ósk, aö næstu 20 árin reynist ykkttr
i öllttm skilningi hvert ööru betra og
blcssunar-rikara. _
Að því loknu flutti J. Magnús
Bjarnason kvæði, sem fylgir:
Á tutfugasta brúðkaups-afmæli
Þorsteins og Guðrúnar á Borg.
i Vancouver, B. C.
/.
Og þaö var einn dýrðlegan dug,
Þá döggin á sléttunum lá,
Aö brtíöhjón í langferö sig bjuggu
ung,
Blómgörðtim æskunnar frá.
II.
Og vorið var gengiö í garð
Meö gróðtir og fuglasöng;
Og æsku-glöö vortt hin tingti hjón,
Þó oft væri gangan ströng.
III.
Fátt var um fé og völd,
Og fátt um tildur og glit;
En ágæta kjörgripi áttu þau þrjá:
Atorku, drengskap og v i t.
IV.
Hugdjörf þau héldtt þá braut,
Sem hátt tipp í fjallið lá;
Þau vissu aö meira er viösýnið þar,
En völlum og sléttunni á.
V.
Samhliða gengu þau glöö,
Þó grýtt væri og brött sú leiö.
Þau fúslega veittu þeim hjálpandi
hönd,
Sem hnípinn viö götuna beiö.
VI.
Liött svo tiu ár tvenn,
Og takmarki hátt var náö,
Þvi hátt upp í fjallinu bygðu þau bæ,
En blómum var hliðin stráö.
VII.
Hljóta þeir sóma og seim
Og sigra alt böl og strit,
Sem kjörgripi eignast þá ágætu
þrjá:
A t o r k u, drehgskap og v i t.
VIII.
Og ennþá er sttmar og sól,
Og svanirnir ungu þeim hjá,
Og farsæln gripina gttllvægu enn,
Þau geyma alla þrjá.
XI.
ViÖ komum því hingaö í kvöld —
Svo kát, og svo laus viö sorg —
Færandi þýöustu þ ö k k og ó s k
Þorsteini og Guörúnu á Borg.
J. Magntis Bjarnason.
Þá flutti Jón Jónsson, kaupmaður
í Burnaby, kvæði sem fylgir:
Kvæði flutt á tuttugu ára giftingar-
afmaali Mr. og Mrs. Th. Borgfjörð.
i Vancouver, B.C., 18. maí 1915.
1.
Borgarfjörður enn sér á
tturvaxna syni og dætur.
Kynstofn Egils þektist þá,
Er þar um sveitir festi rætur.
Menjar þess enn megum sjá
Miösumars um bjarlar nætur,
Aö Borgarfjörður enn sér á
tturvaxna syni og dætur.
2.
Hér, að fornum hermanns siö,
Hús tökum á Borgfiröingum;
Ekki til aö firra friö,
Fjarlæg öllum vopnaþingum.
ÞaÖ gjört var svo aö gætum viö
Glaöst með sönnttm tslendingum.
Hér því vér aö hermanns sið
Hús tökum á Borgfirðingtim.
3.
Yndælt þykir oss á Borg
Eina kvöldstund hafa sæti
MeÖ hollvinum að hrinda sorg
Hvergi meira finst ágæti;
Hreyfir sig um httgans torg
Ilamingjunnar eftirlæti,
Yndælt þvi aö er á Borg
Eina kvöldstund hafa sæti.
4.
HúsráÖendum hér um leið
Hugnæman svo flytjum braginn;
Eftir tuttugu ára skeiö
Endurvekjiim brúðkaupsdaginn;
Svásleg, eins og svala’ á meiö,
Sólin gleði lýsi bæinn;
Þeirra æ sé gatan greiö
Og gangi jafnan alt í haginn.
J. J.
Þá flutti Þorssteinn Borgfjörð
lipra og vinsamlega ræðu og þakk-
læti til gestanna fyrir komuna. Leit
hann yfir 20 árin liðnu, en fór fljótt
yfir sina eigin sögu. En þess lét
hann þó getið, að 18. mai 1895 hefðu
þau hjónin ekki haft ráð á, að efna
til veizlu, svo að i raun og sannleika
væri nú þetta brúðkaupsveizlan
þeirra, og kæmi þeim þá alveg á ó-
vart, eftir 20 ár.
Þá fluttu þeir ræður og heilla-
óskir til hjónanna: Árni Friðriks-
son, Guðmundur Anderson og Er-
lendur Gillies. Allar voru ræðurnar
ágætlega fluttar og skemtilegar, enda
góður rómur gjörður að þeim ölluin;
en ef til vill kvað mest að ræðu Er-
lendar Gillies, vegna þess, hve snild-
arlegan samanburð hann gjörði á
starfsemi og atorku Þorsteins á Borg
i Vancouver, og Þorsteins á Borg í
Borgarfirði, Egilssonar Skallagríms.
Það kom öllum saman um, að
kveldstund þessi hefði verið éin sú
skemtilegasta, er þeir hefðu notið nú
lengi, og að það væri sannarlega
þakklætisvert, að geta á þessum tiin-
um fundið griðland, þar sem menn
Þorsteinn Erlingsson.
Flutt á minningarfundi Menningarfélagsins í Winnipeg um
skáldið, 26. nóv. 1914.
Þeim hefir lengi ruglast reikningsskil
í ráðsmensku við guð sinn, kyrkju og-stjórn.
Og yfirlit þitt eigi varð þess til,
að eyða tölum — jafna millibil.
Þær skildu, aji rök þín sér ei voru í vil,
sem valdið rýrði og slökti brennifórn.------
Hve andans kyrking sárt það ekki sveið,
er sáu blindir — dauðir fundu til
við kraft þíns orðs, er sannleik lýsti leið
úr læðu dalsins upp í sólarheið.
— Er nakin hún í krókbekk karlæg beið
síns kalda dóms, sem Heimti reikningsskil.
Þú rakst burt margt af hennar spöku hjörð,
sem hafði glaðst við moð og fúastrá,
úr krónum út á guðs síns grænu jörð,
þótt gamlar skepnur sumar kysu vörð.
Og nokkrar yngri, er geystust hugstríð hörð,
í húmið röltu undan morgungljá.
Nú loks hún getur glaðst við afrek sín:
Þig genginn markað krossi og pislarund; —
með fjálgleik sungið: Blóðsktild, bölvun þin
í burt var tekin gttðs af sonar pín”;
og krýnt þig “dýröar kórónu”, sem skín
mót kvala-bjarmans glotti á efstu stund.*)
Hún réðst á náinn — sál hún fékk ei fest,
sem flogin var i íslands sólarheim
i ljóðham þeim, sem æskan ann hér mest,
og allir þeir, sem skilja frelsið bezt
og vilja fremstan sannleik sjá í lest,
og sönginn aldrei blandinn fölskuin hreim.
Samt flestir þeir, sem fylktu sér með þér,
ei fóru með þér nema hálfa braut,
þvi sá, sem leitar, verður beinaber,
en bróðir hver er altaf næstur sér;
og þægilegra, en þramma heiðar, er,
að þiggja í dalnum boðið næðisskaut. —
Þú þorðir ætíð satt að segja frá, ,
er sungu hinir lof og smjaðurmál,
Og drenglund þín og dirfð ei sátu hjá,
er dreginn sástu fjötur vesling á.
Og meðan ísland á til sannleiksþrá,
það elskar, blessar þína göfgu sál.
Þú áttir skap þess, tungutak og mál,
svo traust og mjúkt og einlægt, hreint og skært!
Þess háiu jökul-hrönn sem eldsins bál —
þess hatur jafnt og ást i þinni sál. —
Þess viðkvæmasta von, sem hárbeitt stál,
var vopn þíns óðs, er hlift gat jafnt og sært.
Og áhrif þín á fslands smáu þjóð,
þau eru brautryðjandans frjálsu spor,
sem gengin verða meðan Iifa ljóð,
unz lögð er brau tin eftir þinni slóð,
svo bein og löngj sem augað leit i óð
á óskastundu hjá þér, dreymda vor!
Þorsteinn Þ. Þorsteinsson.
1) Sbr. sálm þann (“Af því að út var leiddur”), er
sunginn var, er í»orsteinn var kvaddur úr heimahúsum, og
sem sjálfsagt á betur vift að syngjast yfir flestum ötSrum
tslendingum en í»orsteini Erlingssyni. Er þetta ekki sagt til
niörunar sálmaskáldinu ógleymanlega, þótt hér ætti afar-
llla viö, aö láta þaft mæla eftir met5 þessum sálmi.
Annars minnir þetta átakanlega smekkleysi á söguna
af bóndanum, sem sagöi, að alt væri jafngott í Hallgríms-
sálmum, og söng svo yfir qiótSur sinni dáinni þaö versið,
sem fyrst var fyrir, er hann opnaöi bókina, og sem byrjar
svo: “Sjá hér hvaö illan enda”.— Höf.
Þýzkari borgar hermönnum þ zku í Arzone á Póllandi.
P . i
Hospital Pharmacy
LyfjabúSin
sem ber af öllum öörum. —
KomiÖ og skoðið okkar um-
feröar bókasafn; mjög ódýrt.
— Einnig seljum viö peninga-
ávísanir, seljutn frímerki og
gegnttm öðrtim pósthússtörf-
um.
818 NOTRE DAME AVENUE
Phone G. 5670-4474
THE CANADA
STANDARD LOAN CO.
ATial Skrlfstofa, AVInnlpeg
$100 SKULDABRÉF SELD
Tilþæginda þeim sem hafa smá. upp-
hætSir til þess at5 kaupa, sér I hag.
Upplýsingar og vaxtahlutfall fæst
4 skrifstofunni.
J. C. Kyle, rATSsmattar
428 Maln Street, Wlnnlpeg.
Rafmagns — heimilis — áhöld.
Hughes Rafmagns Eldavélar
Thor Rafmagns I>vottavélar
Red Rafmagns I>vottavélar
Harley Vacuum Gólf Hrelnsarar
“Laco” Nitrogen og Tungsten Lamp-
ar.
Rafmagns “Fixtures”
“Universal” Appliances
J. F. McKENZIE ELECTRIC
CO.
283 Kennedy Street
Phone Maln 4064 Wlnnlpeg
Vlígjörílr af öllu tagl fljótt og v.l
af hendl letstar.
D. GE0RGE & CO.
General House Repairs
Cablnet Makera and llpholaterera
Furnlture repalred, upholstered and
cleaned, french pollshlng and
Hardwood Finlshlng, Furnl-
ture packed for shipment
Chalrs neatly re-caned.
Phone Garry 3112 309 Sherbrooke St.
Brdkaöar saumavélar meB hæfl-
legu veröi.; nýjar Slnger vélar,
fyrlr penlnga út 1 hönd eöa tll letlgu
Partar f allar tegundlr af vélum;
aögjörö & öllum tegundum af Phon-
nographs á mjög lágu vertll.
J. E. BRYANS
531 SARGENT AVE.
Okkur vantar duglega "agenta” og
verksmala.
Ein persóna (fyrir daginn), $1.50
Herbergi, kveld og morgunverTSur,
$1.25. MáltíSir, 35c. Herbergi, ein
persóna, 50c. Fyrirtak í alla statti,
ágæt vínsölustofa í sambandl.
Talsfml Garry 2252
ROYAL 0AK HOTEL
Chas. Gustafsson, elgandl
Sérstakur sunnudags mitSdagsvertS-
ur. Vín og vindlar á bort5um frá
klukkan eitt til þrjú e.h. og frá sex
til átta at5 kveldinu.
2S3 MARKET STREET, WINNIPEG
Jsabel Cleaning and
Pressing Establishment
J. W. UUINN, elgandl
Kunna manna bezt at5 fara mel
LOÐSKINNA
FATNAÐ
VitJgertlir og breytlngar
á fatnatSi.
Phone Garry 1098 83 Isabel St.
horni McDermot
Columbia Grain
gætu gleymt her-brestum og víg-
dunum, j)ó ekki væri nema um
drykklanga stund.
Um og eftir miðnættið fóru gest-
irnir að tínast burt, innilega þakk-
látir Mr. og Mrs. Borgfjörð fyrir^á-
gætis kveldskemtun og fyrir gest-
risni og veitingar að fornu og nýju.
E. Jóh.
*-------------------------------*
Getið þess að þér sáuð aug- |
lýsinguna í Heimskringlu.
*-------------------------------¥
CARBON PAPER
for
TYPEWRITER—PENCIL—
PEN
Typewriter Ribbon for every
make of Typewriter.
G. R. Bradley
& Co.
304 CANADA BLDQ.
Phone Garry 2899.
Co., Limited
140-44 Grain Exchange Bldg.
WINNIPEG
TAKIÐ EFTIR!
Vér kanpttm hveiti og aðra
kornvörtt, gefum hæsta verð og
ábyrgjumst áreiðanleg viðskifti
Skrifaöu eftir u oplýsingum.
TELEPHONE l/IAIN 3508