Heimskringla - 29.07.1915, Page 4

Hl.íi. 4
HEIMSKIUNGI A
WINNIPEG, 29. JÚLÍ 1915.
HEIMSK KINGEA
(Stofnuð 1SM! )
Kemur út á hverjum fimtudegi.
Útgefendur og eigendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
Vert5 blat5sins í Canada og Bandaríkjun-
um $2.00 um áritS (fyrirfram borgab).
Sent til íslands $2.00 (fyrirfram borgab).
Allar borganir sendist rábsmanni blat5-
sins. Póst et5a banka ávísanir stýlist til
The Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri.
H. B. SKAPTASON, Rábsmaóur.
Skrifstofa:
72» SHF.lt HltOOKK STHKET.
Box 3171 Talsími Garry 4110 WINNIPEG
Kosninga tryllingurinn.
ÞaS eru allar líkur til, acS hún verSi hörcS
og snörp pólitiska kviðan þessa rúma viku
sem eftir er til kosninganna. ÞaS er siSur í
landi hér, aS láta þá sem menn séu tryltir og
tröllriSnir, og er þaS illa fariS. Þetta hefir
veriS siSurinn hér síSan vér komum í land
þetta. BlöSin hafa gengiS á undan og þau
hafa veriS skóli sá, sem almenningur hefir
numiS af siSgæSi og fróSleik. Vanalega
kasta þau aur og leSju hvert á annaS og
alla þeirra andstæSinga. Og er eg nú ekki
aS tala um íslenzku blöSin eingöngu, held-
ur öll hin pólitisku blöS hér, á hvaSa tungu
sem þau eru. Þetta er hinn argasti skríls-
siSur, sem hugsast getur og hefir ákaflega
vond áhrif á fólkiS. ÞaS vek«r skrílshug-
myndir og skrílseSli meira og minna hjá
hverjum einasta manni, sem blöSin les; þaS
vekur hatur og heift milli vina og kunningja.
ÞaS dregur heilu þjóSina niSur á þrepiS til
dýranna. ÞjóSin og fólkiS verSur verra og
óhreinna viS hverjar kosningar. Menn hætta
aS hugsa um málefnin, en fara aS kasta saur
og óhreinindum hver á annan, líkt og vinirn-
ir, sem fundust í fjósinu forSum. Vér heyrS-
um einu sinni sögu um þaS. Hann V. kom
einu sinni aS heimsækja kunningja sinn Y.,
og fann hann í fjósinu. Þeim varS eitthvaS
sundurorSa og fóru í hár saman, en hvor-
ugur vann á öSrum, og annar byrjaSi aS
sletta mykju meS rekunni, en hinn hafSi aS
eins lófa sína og sendi handfylli á móti hvaS
eftir annaS, og svo þegar búiS var, þá voru
þeir báSir orSnir óhreinir nokkuS.. Þetta
voru þó ‘gentlemen’ báSir þeirra, en ráSiS,
sem þeir tóku, var miSur heppilegt.
ÞaS er undarlegt þetta. ÞaS er eins og
enginn hafi vit á aS skrifa pólitiska grein,
nema hann sé bálreiSur. Hin eina pólitiska
vel ritaSa grein, sem vér munum eftir nú í
langa tíS, er stutt grein, sem kom út í Heims-
kringlu seinustu eftir A. J. Goodman, vara-
forseta Konservatíva flokksins hér í MiS-
Winnipeg. Hún er meS fyrirsögninni ‘Hug-
vekja’ á 8. bls. Hún er laus viS saur allan
og skítmokstur, en segir þó álit höfundarins
í fullum orSum.
ÞaS er ákaflega leiSinlegt alt þetta, og
sýnir bæSi vitskort og skilningsskort. Menn
eru aS ala upp hinn leiSinlegasta skríl meS
þessu. Oft eru ensku blöSin hálfu verri en
hin íslenzku. ÞaS er eins og þjóSin eigi
ekki menn, sem hæfir séu aS tala um opin-
ber mál. ÞaS er eins og mest sé um þaS aS
gjöra, aS fylla almenning meS allra handa
öfgum og staSlausu hrópi um þá andstæS-
ingana, sem hættulegastir eru. Og þó vita
lesendurnir, aS meiri hlutinn af þessu er blátt
áfram lygi.
Vér viljum þetta ekki. Vér viljum tala
um málefnin, því aS til þess eiga blöSin aS
vera.
ÞaS má vel vera, aS vér verSum aS fara
út í þetta sama, en vér gjörum þaS nauS-
ugir, og þó aS vér segjum eitthvaS, þá und-
antökum vér einn mann, Mr. T. H. John-
son. Vér höfum undanþegiS hann áSur; en
vér viljum gjöra þaS aftur, því vér ætlum
hann bera höfuS og herSar yfir alla liber-
ala í fylki þessu. Og hann á þakkir skiIiS af
öllum, hvenar skoSunar sem eru, fyrir þaS
aS hafa risiS upp á móti ósóma þeim, sem
hér var aS gjörast. Og satt aS segja, þaS
hálfkitlar oss, aS þaS skuli hafa veriS landi,
sem aleinn cg eiginlega óstuddur varS til
þess, aS ráSast móti ofureflinu, þegar vald
þess og máttur stóS sem hæst, og sigra. —
Þetta játum vér fúslega og erum þó ekki um
neinn bita aS sníkja.
En þetta kemur ekkert viS stefnunni.
Vér getum alt aS einu veriS á móti hinni
pólitisku stefnu Liberala. MaSurinn er alt
annaS en stefnan. Elinn maSur getur hafiS
sig upp yfir stefnuna og lyft henni á hærra
stig, þar sem annar getur dregiS hana niS-
ur hver svo sem hún er.
Stefnuskrá Konservatíva.
Vér viljum meS fáum orSum minnast á
nokkur atriSi stefnuskrár hinna nýju Kon-
servatíva.
Eitt atriSiS er þaS, aS skylda menn til
aS greiSa atkvæSi.
Þetta hefir aldrei veriS gjört áSur, og
! kann vera, aS einstöku mönnum þyki þetta
vera óþarfi einn, — eins og menn séu ekki
fúsir til þess aS greiSa atkvæSi, eSa eins og
mönnum standi ekki á sama, hvort þeir
greiSi atkvæSi eSa ekki. Ef aS hver einasti
maSur hefSi huga á almennum málum, eSa
því, hvernig fylkinu og fólkinu er stjórnaS,
þá væri þetta óþarfi, því aS þá myndi hver
fús til aS koma þangaS, sem atkvæSin eru
greidd og leggja fram sitt vit og afgreiSa
sína skyldu í þessu. En hvernig gengur þaS
nú til? Vér vitum þaS allir. I bæjunum,
I þar sem menn þurfa ekki aS fara nema
nokkra faSma, eina blokk eSa tvær, þá eru
j kerrur og autó á fljúgandi ferSinni allan
daginn, til þess aS draga þessa hámentuSu
kjósendur á staSinn, þar sem þeir greiSa at-
kvæSi. Þeir sitja heima svo og svo marga
klukkutíma, áS bíSa eftir autóinu, sem keyri
þá; sitja í fússi og naga neglur sínar, ef þaS
dregst. Þeir bíSa heldur 2 eSa 3 eSa 4 kl.-
tíma, heldur en aS leggja á sig 5—10 mín-
útna göngu til staSar þessa. Og oft er þaS,
| aS þeir fara hvergi, ef kerran kemur ekki.
! Þeir segjast ekki vera aS gjöra þaS fyrir sig
| aS greiSa atkvæSi. Þetta eru nefnilega
j heiSarlegir menn, sem enga borgun fá eSa
; taka fyrir atkvæSi sín. Þeir eru því sér óaf-
! vitandi hálfsárir af því, aS hafa ekkert upp
úr því; því hjá fátækum sem ríkum er doll-
arinn dýrkaSur, sem hinn æSsti og eini
guS.
En ef aS þeir hugsa nú út í þetta, þá
sæju þeir fljótt, aS þeir eru þarna aS búa
til nauSsynina fyrir kosningasjóSinn, sem
vér hér í Manitoba höfum séS aS er ein or-
sökin til svívirSu þeirrar, sem fallin er á
land og lýS.
En í sveitum úti, --- er þaS þá mikiS
betra. Þar er oft lengra aS fara en í borg-
unum. En margir eru þeir, sem eiga hesta
og keyra á kjörstaSinn og taka þá kanske
einn eSa tvo meS sér. En þaS er þó eins og
einhver dómur sé á þessu. Menn hugsa sem
svo: Eg er ekkert skyldugur aS greiSa at-
kvæSi, og fer ekki fet, nema eg sé sóttur”,
og sumir segja, aS þeir fari ekki fet, nema
þeim sé borgaS fyrir þaS. Sönnunin fyrir
þessu er svo ljós. Hver þingmaSur verSur
aS hafa hóp af hestum og vögnum, til aS
keyra mennina fram og aftur, svo aS þeir
greiSi atkvæSi. Er þetta nú ekki hálfleiSin-
I legt? Er þetta ekki meS öllu óþolandi, eins
j þó aS þaS sé úti á landi? Eiga þessir menn
nokkra heimtingu á, aS hafa nokkurn at-
kvæSisrétt? Ef aS þarf aS draga þá þangaS
eins og sauSi til slátrunar, sem spyrna viS
öllum klaufum í hverju spori, þegar þeir ættu
aS vera aS vinna fyrir sín áhugamál, sín vel-
■ ferSarmál og allra þeirra, sem þeir eiga fyrir
j aS sjá? Þarna kemur töluverSur útgjalda-
j póstur, sem annaShvort kemur á vasa þing-
mannsins eSa blessaSan kosningasjóSinn.—
Einhver verSur aS borga.
Og ef aS konur skyldu nú fá atkvæSis-
rétt, sem Konservatívar hafa heitiS, svo
framarlega sem þær biSja um þaS,---hvern-
ig skyldi þeim ganga aS komast á kjörstaS-
inn? ÞaS verSur gaman aS sjá fyrstu kosn-
! ingarnar, sem þær taka þátt í. Vér ætlum
þó, aS þær hafi einhver ráS til aS komast
þangaS, án þess aS grípa þurfi til kosninga-
sjóSsins eSa vasa einstakra manna.
Alt þetta er ákaflega leiSinlegt eins og
þaS gengur, og dregur dilk eftir sér ekki
góSan.
Standið við sannfæringu yðar.
Nú fer hún aS nálgast stundin, þegar
menn skulu sýna, hvort þaS hafi veriS al-
vara, aS standa meS skoSunum þeim, sem
þeir hafa á lofti haldiS; skoSunum þeim, er
hafa legiS þeim hjarta næst; skoSunum
þeim, sem þeir hafa haldiS á lofti sín vegna,
barna sinna vegna og eftirkomenda; fylkisins
vegna, réttlætisins vegna, siSgæSisins vegna,
framtíSarinnar vegna.
Nú hafa allir Konservatívar heitum
bundist, aS fylgja fram hinni frjálslyndustu,
hreinustu og framfaramestu stefnu, sem
nokkurntíma hefir veriS á lofti haldiS í fylki
þessu. ÆtliS þér, vinir, aS stySja þá til
þess? Forustumennirnir vilja verja sér öll-
um til þess, aS afnema alt sem óhreint er:
allar peningamutur, allar brennivínsmútur;
koma meS góSum, nýjum lögum í veg fyrir
allan fjárstuld, allar þóknanir, allan fjár-
drátt frá hinu opinbera. Þeim hefir veriS
svo ant um þaS, aS þeir leyfa engum manni
um þingsæti aS sækja, sem hinn minsti grun-
ur getur legiS á, aS ekki hafi veriS algjörlega
heiSarlegur, eins í kosningum, sem prívat-
lífi og borgaralegum viSskiftum. Dómur al-
þýSunnar liggur á þeim, sem brotlegir hafa
veriS, og þeir mega nú ekki upp líta. En nú
liggur heiSur og æra hinna skoSanabræSra
ySar og vina í veSi. Þeir þurfa aS fá leyfi
til aS hreinsa sjálfir; þeim brennur í huga
löngunin til þess; augu þeirra hafa opnast,
og þeir sjá aS þeir hafa vélaSir veriS. En
nú vilja þeir útrýma öllu því, sem óhreint er.
ViljiS þér leyfa þeim þaS? ESa viljiS þér
banna þeim þaS? Margir segja, aS tölu-
vert sé eftir.
Nú fara kosningar fram 6. ágúst, og
báSir hóparnir ganga aS kosningaborSinu.
Þér hafiS heyrt svo mikiS um mútur, aS
þaS ætti aS vera óþarfi aS telja upp allar
tegundir þeirra. ÆtliS þér nú aS hreinsa yS-
ur af öllum syndum holdsins og andans, og
fyrst og fremst skoSa atkvæSi ySar sem
helgan dóm, sem þér ekki megiS selja, sem
þér verSiS aS verja á þann heiSarlegasta,
ærlegasta og drengilegasta hátt, sem þér
getiS bezt hugsaS ySur? Eg veit þér viljiS
gjöra þaS eftir sannfæringu ySar, ef þér er-
uS sjálfráSir og látiS enga flugumenn snúa
fyrir ySur málum, eSa villa ySur sjónir.
En ætliS þér þá aS vera svo grandvarir,
aS leyfa engum manni aS draga ySur á kjör-
staSinn, — leyfa engum öSrum, en vinum
ySar, aS leggja fram peninga til aS koma
ySur þangaS? ESa ætliS þér í því atriSi,
aS leggjast á kosningasjóSinn, eSa vasa ein-
stakra manan, sem verSa aS borga fyrir
keyrslulaun? Þetta er ekkert lagabrot. Vér
erum ekki aS tala um þaS í þeim skilningi,
heldur af því, aS oss þykir þaS heiSarlegra,
aS hver komi á sínum eigin fótum eSa hesta
sinna. Vér viljum aS menn sjái þaS, aS
þetta er verk, sem menn eru aS gjöra fyrir
sjálfa sig, og alla þá, sem þeim eru kærir,
og þeir eiga aS gjöra þaS hjálparlaust.
Og nú koma bindindismennirnir af báS-
um flokkum, — menn, sem kannske árum
saman hafa barist fyrir aS afnema bölvun
þessa, svo aS konan sitji ekki framar fyrir
þaS grátin á rúmi sínu, þegar hún veit af
bónda sínum druknum á knæpum eSa meS
laxbræSrum sínum, svo aS börnin fyrir þaS
skuli ekki svelta eSa ganga nakin og rifin.
En farsældin, virSingin og velferS öll geti
dafnast og aukist.
Mennirnir af báSum flokkum, sem fyrir
þessu hafa barist, eiga nú aS greiSa atkvæSi
um, hvort þeir vilji þetta, hiklaust, látlaust,
undireins, eins og Konservatívar hafa heitiS,
ef aS þeir komast til valda. ESa ætliS þér
aS lofa mönnum aS fella þaS, eSa ætliS þér
aS hjálpa til aS fella þaS og gjöra þannig aS
engu og troSa undir fótum baráttu ySar ár-
um saman fyrir þessu velferSarmáli, sem þér
kanske töIduS vera ySar æSsta mark í líf-
inu?
Menn vita þaS, aS alt auSmagn vínsölu-
mannanna, bruggaranna, knæpueigendanna,
hótelmannanna vinnur á móti þessari hinni
nýju stefnu Konservatíva út í rauSan dauS-
ann. Og pá náttúrlega á móti Konservatív-
um og meS Liberölum. Því aS þeir sjá, aS
brennivínssalan er búin, þegar Konserva-
tívar komast til valda; þaS er enginn efi og
engin spurning um þaS. Vilja þeir nú ganga
á móti sjálfum sér og eySileggja alt sitt
verk? Og ekki einungis þaS, heldur gjörast
nú félagsbræSur þeirra, sem þeir hafa hataS
og fyrirlitiS alt til þessa — vínbyrlaranna og
bjórsalanna?
Ef þeir gjöra þao og brjóta nú mál þetta
niSur, þá veit enginn, hvenær þaS muni upp
koma aftur. ESa ætla þeir aS láta “refer-
endum” gjöra þaS? “Referendum”, sem
orSiS hefir aS athlægi hér í Manitoba. Þurfa
þeir aS gjöra þaS? HvaSa tækifæri hafa
þeir undir “referendum”, ef þeir hafa þaS
þaS ekki nú? ESa hefir öll þeirra barátta og
alt þeirra tal og langar ræSur veriS flymt-
ingur einn? Þó aS þeir fengju beina löggjöf,
þá fá þeir aldrei betra tækifæri en nú. ESa,
og þaS er stórt atriSi, ætla þeir aS greiSa at-
kvæSi eftir flokkum, en ekki eftir málefn-
um? En vér sjáum til; málefniS liggur fyr-
ir þeim og ábyrgSip er þeirra eigin, — hjá
alþýSu liggur dómurinn.
Oss, sem ritum þetta, er ant um mál
þetta og þykir þaS mikilsvirSi, og vér trú-
um ekki á "referendum”, sízt ef máliS fellur
nú; en viljum ekki stjórnarsölu. Erum ó-
vissir um, aS hún verSi nokkru betri, þegar
fram í sækir, en hótelsala. Algjört vínbann
er þaS, sem vér viljum, og fylkiS þarf þess
strax.
Og nú kemur kvenfrelsismáliS fyrir. Vér
erum þar eindregiS meS konunum. Þær hafa
lengi veriS kúgaSar og undirokaSar. Þær
hafa veriS svo réttlausar, aS í þessu og fleiri
löndum eiga þær ekki einu sinni nafniS sitt.
Þeim hefir öld fram af öld veriS varnaS aS
njóta þeirrar mentunar, sem karlmenn hafa
(Framhald á 5. bls.).
Þingmannsefni Konservatíva í Manitoba
Assiniboia .' J. T. Haig.
Artluir
Beautiful Plains
Birtle
Brandon Sir Jatnes A. M. Aikins.
Carillon
Cypress
Dauphin
Deloraine 1. C. W. Reid.
Dufferin
Elmwood Donald Munroe.
Emerson John McCarlney.
Gladstone
Glenwood
Gimli Sveinn Thorvaldsson.
Gilbert Plains S. Hughes.
Grand Rapids Frestað
Hamiota
Iberville
Kildonan A St. Andrews.
Killarney
Lakeside
Lansdowne W. J. Cundy.
Le Pas

Manitou W. H. Sharpe.
Minnedosa
Mountain
Morden-Rhineland W. T. Tupper.
Morris Jacques Parent.
Nelson-Churchill Frestað
Norfolk
Portage la Prairie ...../’. fí. Taylor.
Roblin
Rockwood
Russell
St. Boniface-
St. Clements
St. Rose
St. George
Swan River
Turtle Mountain
Virden
Winnipeg South
Winnipeg South W. J. Boyd.
Winnipeg Centre ....
Winnipeg Centre ....
Winnipeg North
Winnipeg North
Aðeins er eftir að útnefna i Monutain kjördæniinu, og verð-
ur það gjört fyrir þann 30. júlí.
Niður með brennivínið
tafarlaust.
Eitt hið átakanlegasta böl, sem
mannkynið frá ómuna tíð, hefir átt
við að stríða, er áfengis-nautnin.
Engin orð eru nógu sterk, til þess
að lýsa bölvun þeirri, er mann-
félagið hefir hlotið af völdum gamla
Bakkusar. Engin orð nógu sterk
til þess að meta eignatjón það og
œru, sem einstaklingarnir og þjóð-
félagsheildin, hefir beðið af völdum
þess “gamla.”
Böl þetta og afleiðingar þess, játa
nú flestir menn, að minsta kosti
á yfirborðinu. Og bestu menn þjóð-
anna, konur sem karlar, hafa varið
fé sínu og fjörvi, til þess að fræða
lýðinn um skaðsemisáhrif vínnautn-
í -arinnar.
Leiðtogum þessum hefir, sem bet-
ur fer, unnist allinikið á, þótt við
raman hafi verið reip að draga, þar
sem um var að ræða, öfluga sam-
ábyrgð vellauðugra hóteleiganda og
annara brennivínstrúar-berserkja,
sem vitanlega hafa haldið vörð—
I meira að segja lífvörð, um gamia á-
' trúnaðargoðið!—
Erömuðum bindismálsins, hefir
smátt og smátt tekist að vekja
sjálfsvitund lýðsins, og nú er það
allur þorri alþýðu ,sem víðsvegar
um heim, heimtar algert afnám
áfengra drykkja.
Um útrýmingarieiðirnar hefir
menn nokkuð greint á, svo sem títt
er um önnur stórmál; en víst er um
það, að fóikið lætur sér ekki nægja
neitt bráðabyrgðar kák; heldur
heimtar tafarlaust útrýming alls
áfengis að fullu og öllu.
Aigerð, útrýming, að svo miklu
leyti, sem lög leyfa, er það sem íbúar
; þessa fylkis krefjast, og eiga heimt-
ingu á að fá; ekki sízt þegar tekið
er tillit hinna ógurlegu stríðstíma,
sem yfir standa.
Bindindismálið hefir verið, er og
verður löggjafarmál, og með því að
1 það grípur nokkuð inn í atvinnu-
rekstur einstakra manna, verður að
sækja allar breytingar og bönn á
vínsölu í hendur löggjafarvaldsins.
Þessvegna er lffsskilyrði fyrir vini
bindindismálsins, að vera vakandi,
f hvert sinn er til kosninga kemur.
Velferð málsins er undir því komin,
hverjir þingsætin skipa.
j Nú hefir annar aðal stjórnmála-
flokkurinn, Konservativ flokkurinn,
hinn nýji gjörbótaflokkur, tekið
algert vínbann á stefnuskrá sína,
og hann ætiar hvorki að tefla
málinu f hættu, né draga það á
ianginn, þótt einhverjum máske
félli það betur; nei, hann ætlar að
samþykkja vínbannslög undireins
í fylki þessu, ef hann sigrar við
kosningarnar. Allir vita að afstaða
liberala er nokkuð á annan veg!
1 Hugsjóna takmark bindindisvina,
hlýtur að vera alger útrýming á-
fengis.
Allir sannir bindindismenn, hljóta
að fylgja, eiga að fylgja, verða að
fylgja þeim flokknum, sem <skrá5
hefir á kjörfána sinn, fullkomna
útrýming áfengra drykkja.
Nú er það konsei-vativ flokkur-
inn, sem hefir heitið bindindis-
málinu öruggur fylgi sínu, og ætlar
að-bera það fram til sigurs.
Þessvegna eiga nú bindindismenn
að vera samtaka, og veita konser-
vativum áskorað fylgi, við kosning-
arnar 6. ágúst.
Good-Templar.
Frá Islandi.
— Stjórnarskrá íslands og hinn
þríliti fáni hlutu konungs staðfest-
ingu 19. júní sl.. Hinn nýji ráðgjafl
Einar Arnórsson bar stórmál þetta
fram til sigurs. Fyrsta íslenzkt skip,.
sem sigldi undir fánanum, var Faxa-
flóabáturinn Ingólfur. Næsta skip-
ið, sem ber fánann, er sagt að verði
Gullfoss. ,
— Landburður af fiski ineð öllu
Suðurlandi.
Frá Gimli.
Þeir eru að koma frá Gimli núna
á hverjum degi og segja okkur frétt-
ir þaðan. Það er glatt þar á degi
hverjum og fögur er höfnin og fög-
ur eru skógarrjóðrin og skemtilegt
er þar í “Parkinu norðurfrá”; og
hóparnir baða sig á hverjum degi.
Hótelið neðra er “þurt” nú; þar
er engin brennivínssala lengur. En
r.ú er það líka notað hálfu betur en
áður. Aður var það notað til þess
ali gjöra menn viti sínu fjær; en nú
er það notað til að veita mönnum
saklausa og góða skemtun, ein-
hverja þá beztu, sem hér er hægt að
ia: góðar myndasýningar.
Þeir leigja nú hótelið Jón Thor-
steinsson úr Winnipeg og Jóhannes
Christie. Hefir Christie matsölu og
greiða, en Jón Thorsteinsson mynda
sýningar og Temperance Bar, eða
bindindisdrykki. Og öllum, sem þar
liafa komið, segist eitt um það, að
myndasýningarnar séu með hinum
beztu, og eru sóttar svo vel, að vana-
iega er þar fult hús á hverju kveldi,
frá kl. 8—IOY2 e. m. og á laugar-
dögum frá kl. 2—6 e.m. Sjálfur er
Jón síhiægjandi og kátur sem hann
er vanur. Og ekki lætur hann
Christie nokkurn mann svangan frá
sér fara. En vara viljum vér fólk,
aíi hlaða ekki of miklu af steikunum
hans Christie. Þær eru lystugar og
gómsætar, en fár veit, hvað um þær
verður, þegar niður kemur; en aft-
ui getið þið þambað bindindisbjór-
inn hans Jóns eins og þið þolið. —
Já, þið getið reynt þetta, vinir. Sá
veit gjörst sem reynir.