Heimskringla - 02.09.1915, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 2. SEPT. 1915.
HEIMSKRINGLA.
BLS. 5.
Kafli úr lýsing Vestur-
heimsmanns á Þjóð-
verjum í Belgíu.
Þess hefir áður verið getið, að
höfundurinn átti orðastað við þýzk-
an herforingja um hryðjuverkin í
Aerschot og víðar. Hér fara nú á
eftir kaflarnir, þar sem hann lýsir
þvi, er hann sá sjálfur af þessu og
er það hið áhrifamesta, er hann seg-
ir frá, og það um leið, er þyngst er
á metunum gegn Þjóðverjum hversu
mikilvægar sem afsakanirnar kunna
að vera.
“Við vorum fyrstir óviðriðinna
manna er sáum Aerschot, eða öllu
heldur rústirnar af bænum, er Þjóð-
verjar höfðu brent hann og rænt.
Fám dögum áður var Aerschot at-
orkusamur og efnaður bær. lbúar
hans 50 þúsund. Þegar við sáum
hann, var hann brunarústir einar,
er rauk úr; þýzkt herfylki hafði að-
setur sitt þar og íbúarnir voru um
fimmtíu fölir og veiklulegir kven-
menn.
Víða hefi eg séð hræðilega og sví-
virðilega atburði, en aldrei á æfi
minni hefi eg litið eins óttalega og
átakanlega sjón og i Aerschot. Ekki
minna en tveir þriðju hlutar hús-
anna voru brendir til ösku, og var
auðsætt af öllu, að æðistryltir her-
menn hefðu rænt húsin áður en þeir
kveiktu í þeim. Alstaðar sáu menn
vott um ofbeldisverk. Dyrnar höfðu
verið brotnar með byssuskeftum og
stigvélahælum; — gluggarnir voru
mölvaðir og húsgögnin höfðu þeir
molað mjölinu smærra í æði sínu.
Málverkin voru rifin niður af veggj-
unum; sængurfötin tætt í sundur
með byssustingjum, ef vera kynni
að eitthvað verðmætt gæti leynst i
þeim. Múrveggirnir voru ataðir
blóðslettum og alstaðar kúlnaför á
þeim. Afgöturnar voru ekki annað
en brotnar vínflöskur og allar götur
voru þaktar kvenmannsfötum. Það
þurfti engan mann til að skýra sér
frá þvi, hve tryllingslega menn
höfðu vaðið þar í víni og blóði. Sú
saga var svo greinilega rituð þarna,
sð hvcr maður gat lesið hana.
Tvær rastir ókum við hægt áfram
og'var til beggja handa ekki annað
en múrveggir, svartir af reyk, og
brunnin hús. Og eldsvoðinn hafði
ekki orðið af tilviljun einni, því að
hér og hvar stóðu eftir ósködduð
hús og var ritað með krít á dyrnar
á þeim ölium:
Gute Leute. Nicht plundern (þ.
e.: Góðir menn. Má ekki ræna).
Þjóðverjar gengu með sömu gaum
gæfninni að því að brenna húsin,
og öllu öðru. Þeir höfðu margar
aðferðir til þess að kveikja í, og
báru þær allar jafn góðan árangur.
1 Aerschot og í Löven brutu þeir
gluggarúðurnar og hentu inn um
þær bröndum, sem voru vættir í
oliu eða hafði verið dýft í brenni-
stein. Á öðrum stöðum notuðu þeir
litlar, svartar plötur, á stærð við
lióstatöflur. Þær voru búnar til úr
ákaflega eldfimu efni og þurfti ekki
annað með en að bera eldspítu að
þeim. í Termonde — sem þeir eyði-
lögðu, enda þótt ibúarnir hefðu yf-
irgefið bæinn — notuðu þeir bifreið
með stórum steinoliugeymi, dælu
og slöngu.
Vagninn ók hægt um göturnar.
Annar dátinn dældi en hinn beindi
olíuslöngunni á húsveggina. Síðan
kveiktu þeir í.
Það mega Þjóðverjar eiga, að
verklega fóru þeir að öllu, sem þeir
gjörðu.
Þótt hermcnnirnir litu mig horn-
auga fyrir það, reyndi eg að tala
við kvenfólkið, sem hafði hnappað
sig fyrir utan brauðsölubúð og beið
eftir þvi að brauðunum væri út-
býtt. En þær voru svo hræddar,
veslingarnir, að þær gátu ekki ann-
að gjört, en horfa á með þessum
stóru og felmursfullu og biðjandi
augum. Og þeim auglitum gleymi
eg aldrei. Og ósennilegt er það
ekki að þau ásæki Þjóðverjana við
og við. —
Þegar við vorum að fara úr bæn-
um kom fyrir dálítið atvik, sem
sýnir alia þá hörmung, er á vegi|
okkar var betur en nokkuð annað.
Við sáum litla telpu á að giska 9—
10 ára. Eg stöðvaði vagninn til
Bjór fyrir kunningja
Bjór gem þér þykir góður
í merkur etSa pott hylltjum. Fáan-
legt hjá þetm sem þú kaupir af et5a
hjá oss
E. L. Drewry, Ltd., Wínnipeg.
þess að spyrja til vegar. Hún fórn-
aði höndunum hljóðandi upp yfir
sig og tók að biðjast fyrir. Við gáf-
um henni súkkulaði og nokkra skild-
ir.ga og fullvissuðum hana um að
við værum Ameríkanar og vinir;
en ekki Þjóðverjar. Hún hljóp sið-
an burtu eins og hræddur hindar-
kálfur. Þetta barn — þessi galopnu
og felmtursfullu augu — var í sjálfu
sér óttaleg ákæra á hendur Þjóð-
verjum.
Belgar segja alt aðra sögu. Þeir
segja, að þýzkt herlið hafi verið á
flótta undan snarpri atlögu belg-
iska liðsins fyrir sunnan Malines,
og að ein deild hafi leitað inn i
Louvain, ]>á er dimt var orðið. —
Setuliðið hélt í myrkrinu að þarna
færu Belgar og tóku á móti þeim
með drepandi skothríð. Þegar Þjóð
verjar urðu svo varir við þessi mis-
grip sín, réðust þeir í heiftaræði
sínu gegn borgurum bæjarins, bæði
til þess að breiða yfir axarskaft
sitt og svo til þess að geta látið sorg
sína og örvæntingu bitna á ein-
hverju. Því verður ekki með orðum
lýst, sem á eftir fór — svo ægilegt
var það. Hermennirnir höfðu brot-
ist inn í vínsölubúðir, drukkið frá
sér vitið að hálfu leyti og rann nú
á þá berserksgangur, svo að þeir
brutu upp hurðir og skutu hvern,
sem fyrir varð. Enginn reynir að
neita þvi, að nokkrir af bæjarbúum
gripu til þeirra vopna, er við hend-
ina voru og vörðu heimili sín og
konur; en þessi strjála og dauðans
gagnslausa mótspyrna var einmitt
átyllan, sem Þjóðverja vantaði.
Bæjarbúar höfðu ráðist á þá og
nú ætluðu þeir að gefa bæjarbúum
bæði í Louvain og hverjum öðrum
bæ, sem þeir kæmu í, eftirminni-
lega ráðningu — og það gjörðu
þeir. Enginn Belgíubúi mun nokk-
uru sinni gleyma jieirri ráðningu,
eða fyrirgefa hana. í tvo daga stóð
þessi hrikaleikur með manndráp-
um, nauðgunum og spellvirkjum
allskonar. Nokkrir blaðamenn frá
Vesturheimi — þar á meðal herra
Richard Harding Davis — sem voru
u leið frá Brussel til Þýzkalands og
dvöldu nokkra klukkutíma á járn-
brautarstöðinni í Louvain fyrstu
víganóttina, hafa lýst hrellingum
þeim, er þeir sáu út úr vagninum,
mjög átakanlega.
Seinni daginn kom herra Hugh S.
Gibson, ameríski legationssekreter-
inn í Brussel, til Louvain í bifreið,
og fylgdi honum sænski og mexí-
lcanski sendiherrann. Herra Gibson
sagði mér, að Þjóðverjar hefðu
dregið stóla og matborð úr húsi
eínu út á torgið fyrir framan járn-
brautarstöðina, og að herforingjar
nokkrir, er þegar voru orðnir sæt-
kendir, hafi endilega viljað, að þeir
þrímenningarnir drykkju með sér
flösku af víni. Og þetta var meðan
bærinn var að brenna, skothriðin
dunaði og á götunum lágu lík karla
og kvenna eins og hráviði. Út um
gluggana á rændum og reyksvertum
liúsum héngu hvítir fánar, er gjörð-
ir höfðu verið úr rckkjuvoðuin og
borðdúkum og koddaverum, — á-
takanlegar bænir um grið, er ekki
hafði verið sint.
Ef Belgía vill geyma endurminn-
inguna um þýzkan hernaðar rudda-
skap, —ef hún vill innræta kom-
andi kynslóðum jjekkingu á ógnum
og hörmungum striðsins, og ef hún
vill að eilifu varðveita frá gleymsk-
unni þá saklausu landsbúa, er slátr-
að var vegna þess að þeir voru
Belgar þá verður auðveldast að
koma þessu til leiðar með því, að
geyma rústirnar af Aerschot og Lou-
vain, eins og rústirnar af Pompeij
eru geymdar. Láti menn brotnar
hurðir og húsgögn vcra eins og þau
eru og kúlnaförin og blóðblettina
halda sér, og mun það þá hafa meiri
áhrif en allar prédikanir, sem haldn-
ar verða; allar myndir, er málaðar
verða og allar bækur, sem skrifað-
ar verða til þess að lýsa því, hver
ósköp það eru þetta sem menn kalla
stríð.
Tvennum sögum fer um það, eins
og við er að búast, hvað á undan
fór skelfingarnóttinni í Aerschot.
Þýzka frásögnin, sem eg fékk hjá
sjálfum yfirforingja Þjóðverja, er
þessi; Þá er þýzki herinn var kom-
inn inn í Aerschot, var yfirforingj-
anum og nokkrum öðrum foringjum
boðið til miðdagsverðar hjá borgar-
stjóranum. Meðan þeir voru undir
borðuin kom sonur borgarstjóra'ns,
15 ára drengur, inn í stofuna með
skammbyssu og drap yfirforingj-
ann. Og eftir það tóku borgarbúar
að skjóta á þýzka liðið út um glugg-
ana, svo sem að fyrirfram huguðu
ráði. Alt, sem þar fór á eftir, —
dráp borgarstjórans, sonar hans og
heldri manna bæjarins tugum sam-
an; leyfi það, er óðir og lostafullir
hermenn fengu til kvennaráns, rupl-
ið í húsunum og loks borgarbrenn-
an —, það var hegningin, er koma
skyldi yfir hvern bæ, ef íbúarnir
réðust á þýzka hermenn.
Sögusögnum Belga og Þjóðverja
ber saman, alt fram að einu, á-
kveðnu atriði. Það er viðurkent að
Þjóðverjar fóru vel og friðsamlega
inn í bæinn, að yfirforinginn þýzki
ásamt fleiri foringjum hafi þegið boð
Jóhanna Pálsson.
TIL þín fyrir handan hafiS,
HafiS kalda skuggum vafiS,
Hugir leggja hinstu í drungann
Hlýja kveSju í báruþungann.
MeSan ymur alda á söndum
Út meS minninganna löndum,
Gömul ár aS æfiþroti,
Yngd í hverju geislabroti,
Koma aftur annaS slagiS
Undir kveld og sólarlagiS.
Vertu sæll Og sólin breiSi
Sína mildi á þitt leiSi,
Byrgi hún mold í blómum inni.
Bjart er yfir minning þinni,
Skörungskona, loksins lotin
Líkt og eikin niSurbrotin
VeSurnædd og urin árum
Undir byljaslögum sárum.
Líf þitt frjálst og friSaS trygSum,
Fult var Islands veSrabrigSum.
Langa æfi lifaS fékkstu.
LeiSar þinnar seinast gekkstu,
Sjúk og hrum þín sáru sporin
SíSsta viljakrafti borin. —
Aldrei varst meS hálfum huga,
Heldur þeim aS vinna og duga.
Lund til dáSaverka vísin .
Vel gerS til aS brjóta ísinn.
Skift var þeim meS skýrum dráttum
Skapsins stóra aSalþáttum.
HataS gastu hjartanlega,
Hrygst og grátiS innilega,
ElskaS líka heilum huga,
Harma lést ei yfir buga
Þig, en ljósblik lífsins bjarta
LagSir varmt aS þínu hjarta.
Þá var líf þitt laust viS efa,
Ljúft aS þrá og fyrirgefa.
Fannstu þá hve féll aS sárum
FriSarboginn yfir tárum.
Þú átt ítök ennþá víSa
Undir lögum rúms og tíSa,
Ert sem varst í ýmsra minni
Enn þá lífs í veröldinni:
Þegar einhver er aS hugga
EinstæSing, sem býr í skugga,
Birtist þú meS bros í augum,
Borin eftir minnistaugum
Eins og fórstu fyrr á árum
FeginsglöS aS hlúa aS sárum.
Óbreytt þú og íslenzk varstu,
Aldrei lánuS klæSi barstu.
HefSir átt í hinsta sinni
Hvíld aS fá hjá móSur þinni.
Ættrót þín var utar sprottin
En viS sjálfan bræSslupottinn.
Þú gast aldrei skjallaS, skriSiS,
Skarn og sorann ekki liSiS,
Brendir árla og eins aS kveldi
IllgresiS á hugar-eldi.
Kr. Stefánsson.
að borgarstjóra, og að sonur borgar-
stjórans hafi komið inn i stofuna og
skotið yfirforingjann með skamm-
byssu, ineðan verið var að borða.
En — svo kemur atriði, sem ekki er
einu sinni nefnt á nafn í þýzku frá-
sögninni. Drengurinn drap yfir-
foringjann til þess að gæta sóma
systur sinnar. Það er fullyrt, að
undir máltiðarlok hafi yfirforing-
inn, er þá var ör orðinn af víni,
sagt við borgarstjórann að hann
hefði í hyggju að vera hjá dóttur
hans, ungri og fríðri, um nóttina.
Þá hafi bróðir stúlkunnar smeygt
sér með hægð út úr stofunni; en
komið aftur að vörmu spori og gjört
enda á afrekum Þjóðverjans með
skammbyssuskoti.
Ekki veit eg, hvort sannara er,
Ef til vill veit það enginn. Þjóð-
verjar skildu ekki eftir inarga sjón-
arvotta, er sagt gætu frá því með
sannindum, er fram hafði farið.
En skeyti maður saman sögur
þær, er þeir fáu menn, er lifðu
þessa skelfinganótt sögðu — þá
verður það auðsætt, að íbúarnir
hafa verið skotnir tugum saman með
köldu blóði. Og þegar deildin,
scm annaðist aftökurnar, gekk ekki
nógu ötullega fram í því að slátra,
þá var fórnardýrunum raðað upp
mörgum saman og hleypt af vél-
byssum á þau. Ennfremur er það
áreiðanlegt, að ungar stúlkur voru
dregnar frá heimilum sínum, flett-
ar klæðum og nauðguðu hermenn-
írnir þeim — og margir jafnvel á
torginu miðju í augsýn fyrirliðanna.
Karlmönnum og konum var mis-
þyrmt svo, að ekki verður með orð-
um lýst; börn voru drepin með
byssustingjum, húsin rannsökuð og
rænd, og loks gengu hcrmenn hús
úr húsi með logandi kyndla og
brendu þau hvert af öðru með stök-
ustu nákvæmni og verklægni — til
þess að afmá merki þessara sví-
virðilegu athafna sinna.

Sérstök kostaboö á. innanhúsa munura. Komiö til okkar fyrst, þiö munltS ekki þurfa aö fara lengra. Starlight New and Second Hand Furniture Co. 593—505 \OTItE DAME AVKNUE. Talsimi Gnrry 3884.
Fréttir frá Stríðinu.
(Eramhald frá 1. síðu).
Austurríki og Serbía.
Norðan við Serbíu hafa Austur-
rikismenn verið að búa hér á hend-
ur Serbum og Svartfellingum. En
Serbar réðust nýlega á herbúðir
þeirra og hröktu þá áflótta. — En á
Svartfellinga réðust Austurrikis-
menn fyrir helgina; en þeir ráku
þá af höndum sér.
Serbar eru nú hvergi hræddir og
segjast vera miklu betur viðbúnir;
nú en áður, þegar Austurríkismenn j
svifu á þá og komust inn i lönd
þeirra. Þeir segja, að ef Þýzkir ætli
að fara með her á hendur þeim og j
brjótast suður til Hcllusunda, — þá
þurfi þeir ekki að íeynaþað með
minna en 800,000 Þjóðverja eða
1,200,000 Austurrikismenn. — Þann
mun gjöra þeir þeirra félaganna.
ítalir og Austurríkismenn.
Á Norður-ftalíu berjast ítalir ein-
lægt af mikilli hreysti, á iillum her-
garðinum frá landamærum Svissara-
lands í boga miklum austur i fjall-
garðinn og suður, eftir þvi sem þau
liggja, austanmegin við Isonzo ána;
er það vist á 4 hundruð milna svæði
og feykilega erfitt. ítalir klifrast
upp á fjallatindana, 9 og 10 þúsund
feta hátt, og hrekja Austurríkis-
menn þaðan og koma svo afan að
þeim, Austurríkismönnum, þar sem
þeir sitja í skörðunum. Ekki eru
aðrir færir um það, en beztu fjall-
göngumenn og bjargmenn, sem vér
mundum kalla.
Sem dæmi má geta að fregnriti
einn var með nokkrum hóp ítala.
Þeir kallast “Bersaglieri”, ítalarnir,
sem til þessa eru hafðir og er það
cin hraustasta og fimasta sveit í öll-
um her ítala. Hann klifraðist með
þeim eitthvað 30 inanns upp á fjalla-
tind einn. Þeir voru eiginlega að
njósna, hvort Austurrikismenn væru
í fjallahliðinni hinumegin. Þar var
bjarg, sem þeir klifruðu og blasti
inóti hlíðinni, þar sem þeir héldu
kanske að Austurríkismenn væru
mcð skotgarða sína. Þegar þeir
komu upp á klettinn, fara þeir að
greiða til um vað einn (kaðal), sem
þeir höfðu með sér, og tóku mann-
inn, sem á undan fór, og létu hann
Members of the Commereial Educators’ Association
E. J. O’Sullivan,
M- A. Pres.
Stærsti verzlunarskóli i Canada. Býr fólk
undir einkaskrifara stöðu, kennir bókhald, hrað-
ritun, vélritun og að selja vörur
Fékk hæstu verðlaun á heimssýningunni.
Einstaklingskensla. Gestir velkomnir, eink-
um kennarar. öllum nemendum sem það eiga
skilið, hjálpað til að fá atvinnu. Skrifið, komið
eða fónið Main 45 eftir ókeypis verðlista með
myndum.
THE WINNIPEG BUSINESS COLLEGE
222 Portage Ave...Cor. Fort Street.
Enginn kandídat atvinnulaus.
síga niður i bjargið. Hann var þar
nokkra stund, sem væri hann að
horfa niður þar, en engin hreyfing
og ekkert skot kom úr hlíðinni hinu
megin. “Þeir eru þar þá ekki”,
sagði foringinn og gaf skipun um,
að draga manninn upp. — Sá eg
þá — segir fregnritinn, — að þeir
höfðu látið manninn síga þarna til
þess að Austurrikismenn færu að
skjóta á hann, ef að þeir væru þar
nærri. Öllum þótti þetta sjálfsagt,
að láta hafa sig að skotspæni þarna,
og sögðu þeir mér, að ávalt væri sá
til þess tekinn, sem fremstur væri.
En þeir skiftust á sinn daginn hver
fremstur yrði, og svo yrði hann aft-
astur næsta dag og kæmi þá ekki
röðin að honum aftur fyrri en eftir
nokkra daga, 2 eða 3 vikur, eftir þvi
sem á stæði.
Oft berjast þeir þarna fyrir ofan
snjólínuna og oft í hríðarbyljum.
ftalir hafa einnig sent her manns
móti Tyrkjum; en ekki er ennþá
vist, þegar þetta er skrifað, hvar
þeir hafa land tekið, hvort heldur
það er í Litlu-Asiu eða á Dardan-
ella skaga.
Rússar halda enn undan.
kominn til Moskó. Póru Mongólar
fram með grimd mikilli, likt og
Þýzkir gjöra nú. En þarna gátu
Rússar með tilstyrk Pólverja loks-
ins barið hann af sér, og kom hann
ekki aftur; enda var hann gamall
orðinn og dó skömmu seinna eða
1405. Var hann höfðingi og hermað-
ur mestur Asiumanna eftir Gheng-
iskan. 1 minningu þessa ætla Rússar
nú hátíð að halda; og munu þeir
ekki ótregari að reka af sér Vilhjálm
nú, en þá er þeir hröktu Mongólana
burtu svo að þeir aldrei komu til
baka aftur.
Á vestur-vígvellinum.
Á Frakklandi og í Flandern er
það heldur farið að harðna. Það er
fullyrt, að nýtt lið að austan hafi
komið vestur, eitthvað 100,000, með
stóru Krúpp byssurnar, sem brutu
til rústa hina sterku kastala Rússa i
Georgiewsk. Þessu liði bætir Vil-
hjálmur við herafla krónprinsins,
sem sækir að Verdun kastalanum, i
norðaustur Frakklandi, sem Þjóð-
verjar hvað eftir annað hafa reynt
að ná en aldrei getað. Þar má bú-
ast við snörpum rimtnum og gaura-
gangi.
Rússar halda einlægt undan. Þeir
eru klofnir sundur uin Brest I.it-
owsk, þessi 800 milna langi her-
garður þeirra. Að sunnan standa
þeir fastir og þokast ekkert. En
norður af Brest Litowsk halda þeir
undan norður og austur meðfram
flóunum miklu og ófæru. Þeir hafa
látið borgirnar Bielostok Biala, Os-
sowets, Olita og Kovno, og máske
Grodno lika. En æfinlega taka þeir |
burtu með sér öll vopn og skotfæri
og matvæli eða eyðileggja það, ef að
þeir geta ekki flutt það, og aldrei
skilja þeir eftir vopnfæran mann;
en fólk alt er flúið austur i landið
löngu áður en þeir fara. Það eru
fáir Rússar, sem vilja bíða eftir
Þýzkurunum. — Ilver ein einasta
hreyfing Rússa er útreiknuð og á-
kveðin löngu áður en þeir fara að
hreyfa sig. Og einlægt berjast þeir,
og verða svo skeinuhættir Þjóðvcrj-
um, að þeir fylgja þeim aldrei fast
eflir, nema þeir hafi nógu mikið af
hinum stóru fallbyssum til þess að
láta hríðina dynja yfir þá, sem
haglhrið væri. En nú er það að
verða erfiðara fvrir Þýzka, þvi að
einlægt smálengist flutningurinn og
má einmitt sjá það af því, hvort
ekki er barist þar eystra, að Þýzkir j
þurfa þarna fimmtiu vagnalestir
(Trainloads) af sprengikúlum ein-
um einum (shells) <í hverjum ein-
asta degi! öllu þessu steypa þeir
yfir rússnesku bændurna. Það kost-
ur þá bæði fyrirhöfn og peninga að
myrða. En svo bætist það við, að
nú hafa verið rigningar þar eystra,
en land lágt og járnbrautir fáar, en
vegir illir og gengur þeim seinna
fyrir það.
Það má sjá það, að Rússum kem-
ur þetta ekki á óvart, því að fyrir
inánuði siðan voru þeir langt komn-
ir að flytja flest sem fémætt er úr
Vilna, en samt halda þeir enn þá
þeirri borg.
Og nú er sagt að Rússar séu búnir
að fá nóg skotfæri, svo að ekki sé
þvi um að kenna. Og ekki er hugur-
inn farinn að bila, því að einlægt
eru þeir að gjöra áhlaup á Þjóðverja
á hverjum degi, hér og hvar á þess-
ari nær 400 mílna löngu línu eða her
garði, sem þeir halda undan á. Þeir
fara sér hægt og eru búnir að
marka sér línu, sem þeir ætla að
nema staðar á. Og um alt landið er
öllu þessu vel tekið. Þeir eru að
jkveðja út 3 millíónir af nýjum her-
■ mönnum núna, og einlægt streyma
skararnir af æfðum hermönnum til
þeirra á vígvöllinn, bæði í Norður-
og Suður-Rússlandi. Ætla margir
herfróðir menn, að þeir séu að
reyna að teyma Þjóðverja á eftir
sér, þangað til þeir eru komnir svo
langt inn i land, að enginn kemst til
baka aftur.
Þeir hafa nú ákveðið hátiðahald
mikið um alt Rússland, og skal það
vera þriggja daga fasta, er byrji
hinn 8. september. Hátíð sú verður
lialdin i minningu þess, að Rússar
gátu hrakið af sér Mongóla liöfð-
ingjann Tainerlane (Timur liinn
halta) árið 1395. óð hann yfir land-
ið með óvígan her og var nærri þvi
En svo hefir nú verið seinustu
daga og vikur jafnvel, að hvar sem
Þýzkir hafa sótt á í F'landern og á
Frakklandi, þá liafa þeir verið
reknir tvöfaldir aftur. Og það án
þess að Bandamenn hafi beðið mik-
ið mannfall. Mann fallið hefir verið
hjá Þjóðverjum, og sýnir það, að
Bandamenn eru nú betur búnir að
fallbyssum og Maxim byssum en
áður.
Þess má geta, að fyrir skömmu
var það talið, að Þýzkir hefðu á
vesturlínunni 40 þúsund af þessum
smærri fallbyssum, líkum Maxim
byssunum, sem skjóta 600 skotum á
minútunni, eða senda kúlnastraum-
inn eins og vatnsbunu; en þarna
er hver dropinn kúla, og má með
þeim sópa niður heilar raðir her-
mannanna á 2 til 3 mínútum. En
nú er sem þær séu ekki farnar að
verða einhlýtar. Bandamenn eru nú
búnir að fá byssur, sem jafngilda
þeim, ef þær eru þá ekki betri, og
þvi er það, að Þýzkum verður þar
nú ekki ágengt. — Það sézt á þessu,
að sigurinn er kominn undir fall-
byssunum og sprengikúlunum meir
en nokkru öðru.
Þá má geta þess, að sagt er að i
vikunni sem leið hafi 200,000 her-
manna horfið frá Salisbury Plains
á Englandi. Kitcliener lét þá fara
> fir á F'rakkland. Og eins er sagt,
að margir aðrir heræfingastaðir á
Englandi hafi verið sópaðir af
inönnum; þeir fara allir yfir sund-
ið. Og má búast við, að eitthvað
eigi þeir að starfa þar. Svo hafa her-
skip Breta verið meira á ferðinni
við Belgíu strendur, hjá Zeebrugge
og þar um og skut i á virki og hafn-
’.r Þjóðverja þar og gjörðu nokkurn
usla.
Þýzkir á landamærum Rúmeníu.
Á norðvestur landamærum Rúm-
eníu hafa Þýzkir nú dregið saman
200 þúsundir inanna, og einlægt
bætast fleiri við á hverjum degi, og
er það ætlun mannn, að þeir ínuni
innan 10 daga ráðast á Serbíu. Og
náttúrlega fá þeir þá annað meira
lið frá Austurríki. Er þá liklegt, að
Serba tetrin fái sig fullreynda, ef
engir koma aðrir að hjálpa. En þeir
standa einlægt á móti Bandamönn-
um, konungur Grikkja Konstantínus
og Ferdinand konungur Búlgara. —
Og einlægt eru flwgumenn Vilhjálms
að reyna að koma Búlgörum á stað
á móti Balkanþjóðunum hinum, —
einkum Serbum og Rúmenum.
Búlgarar fá ekki a'ð skrifa undir.
F'yrir nokkru sömdu Búlgarar
við Tyrki um að fá löndin, sem járn
braut þeirra liggur í gcgnum, frá
Búlgariu suður að Enos við Grikk-
landshaf. Er það ræma ein mjó, um
50 mílur á lengd. Þetta var samþykt
orðið af báðum og vantaði aðeins
undirskrift Búlgara, eða Ferdinands
konungs. Nú var dagurinn kominn,
að skrifa skyldi undir, en þá komu
strangar skipanir frá BandamÖnn-
um og bönnuðu þeir Búlgörum að
skrifa undir.