Heimskringla - 14.10.1915, Síða 1

RENNIE’S SEEÐS
. HEADQUARTERS FOR SEEDS, PLANTS^<|
| BULBS AND SHRUBS
PHONE MAIN 3514 FOR CATALOQUE
Wm. RENNIE Co, Limited
394 PORTAGE AVE. - - WINNIPEG
Flowers telegraphed to all parts of
the worlcl. /
TH* &OSERY
FLORXSTS
Phoixes M&in 194. Night and Sun-
day Sher. 2667
2S0 DONALD STREET, WINNIPEG
■ - ■■ ■■■■■ - ---- --------------— 1 ........ .................-........—.... ... Snæbjörn Olson jan. 1G ■ -
XXX. AR. WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 14. OKT. 1915. Box 453 Nr. 3
Gullbrúðkaupsljóð.
Ort til hjúnanna
Valdisar og Simonar Símottarsonar.
Aftanskins frá eldagltcrum
Ennþá glömpum slær að hærum.
ÆJisól er ofar boðum,
Ennþá bgr í gömlum voðum. —
Hálfa öld var ýtt í strauminn,
Aldrei gefið slakan tauminn.
Von er þvi að vel sig hafni
Vit og orka er sitja í stafni.
Stundum næddi nokkuð kaldan,
Kaum var lending, þung var aldan, —
Landnáms-æfin köld á kjúkum
Kviðafullum, hugarsjúkum.
Þá, sem áttn ei eld i sinni,
Alla kældi i framsókninni.
Kepnin varma varð að leggja
Vinnuhöndum ykkar beggja.
Sitjið heilir, heiðursgestir!
Hátt i lofti kvaka þrestir.
Það er sálna sumarminning,
Söngur yfir lífsins vinning.
Ykkur leiðir óms hans bára,
Eftir samleið fimtiu ára,
Yfir farna forna vegi
Friðarmilt þá hallar degi.
Kveldið bjart sé ykkur yfir,
— Ennþá Ijós í vestri lifir —
Leiðir á til ykkar ranna
Ást og virðing góðra manna.
Nú þó fölvi feli teiginn,
Færir ykkur blómasveiginn
Happadís og heillamerkið
Hefur eftir dagsins verkið.
Kr. Stefánsson.
Gullbrúðkaupsljóð.
Ort til hjónanna
Valdísar og Símonar Siwonarsonar.
Þér öldnu hjón i helgum brúðarsessi
Nú hálfrar aldar bcrið gullinn skjöld.
Æ auðnudísin ykkur styðji og blessi
Og annist fram á hinsta lífsins kvöld.
Það tvillaust allir cinum munni róma,
Sem ykkur hafa kynst í lengd og bráð,
Að þið hafið unnið ykkar verk með sóma
Og ætíð hylli Guðs og manna náð.
Þið fyrirlétuð fósturjarðar strendur, —
Sem fleirum nýtum vorðið hefir á, —
/ trausti á drottin, hyggjuvit og hendur,
Svo hleyptuð fram á tímans ólgusjá.
Vm fimtíu ár réð ykkur gæfan stoða, —
Þótt erfið stundum reynst hafi máske för, —
Að gegnum hættur, blindsker öll og boða,
Til blessunar þið stýrt hafið jafnan knör.
Þið bæði hafið barist vel og lengi
.{ brautum kifs og fögrum sigri náð,
Að verðung notið virðingar hjá mengi,
Sem verður á töflu minninganna skráð.
Nú hausta fer og halla sýnist degi
Og hilla tekur undir fegri lönd,
Þars Ijómar alskært Ijós, er sloknar eigi,
Og lífið framar engin þckkir bönd.
Svo, kæru brúðhjón, — kærleikans i nafni —
Vér kveðjum yður nú á heillastund.
Æ friður og ró og farsæld yðar dafni
Unz festið að lokum þann hinn siðsta blund.
S. J. Jóhannesson.
Fyrsti landinn, sem heim kemur af vígvöllunum.
Fimtíu ára brúðkaups minning.
SÍMON OG 'VALDtS SÍMONARSON.
Hinn 11. þessa mánaðar héldu
þau Guðmundur Símonarson og Jó-
hanna Guðrún Skaptason þeim Si-
moni Símonarsyni og Valdísi Guð-
mundsdóttur, foreldrum sinum, hér
í borginni, gullbrúðkaup eftir 50 ára
samveru þeirra í hjónabandi. Veizl-
an var haldin að heimili sonar
þeirra Guðmundar Simonarsonar,
180 Maryland Street. Þangað komu
Argyle búar margir, sem höfðu verið
nágrannar þeirra hjóna og vinir
þessi 20 ár, sem þau bjuggu í Argyle,
og svo voru þar komnir nokkrir
vinir þeirra héðan úr bænum.
Veizlan var hin gerðarlegasta,
sem vér höfum setið hér i landi
þessu. Veitingar með rausn mikilli
og stórmensku. Og gestum öllum
lekið tveim höndum. Síra Friðrik J.
Bergmann var aðalræðumaðurinn og
sagðist ágætlega. Allir voru gestir
glaðir og kátir og léku við hvern
sinn fingur, og þó því meira, sem á
leið veizluna.
Gestir þessir komu ekki tómhent-
ir, heldur með dýrar gjafir:
Börn þeirra hjóna gáfu gömlu
hjónunum tvö gull-lockct.
Argyle búar gáfu honum gullhring
og henni annan.
Vinir þeirra í Winnipeg gáfu hon-
um staf gullbúinn, en henni gull-
hring friðan.
Alt voru þetta hinir beztu gripir,
og voru gjafir þessar vottur um virð-
ingu þá og hylli, sem hin gömlu
heiðurshjón hafa áunnið sér hjá ná-
grönnum sinum, hvar sem þau hafa
verið.
Ræður voru fluttar of mörgum
auk síra Friðriks, sem talaði eigin-
lega þrisvar sinnum. Þeir, sem helzt
töluðu, voru: Baldwin L. Baldwin-
son, Arngrímur Johnson, Jóseph B.
Skaptason og Marinó Hannesson
lögmaður. Töluðu allir vel. Svo
voru lesin upp kvæði þau, sem ort
voru til heiðurs brúðhjónunum, og
prentuð eru hér i blaðinu, eftir
Kristinn Stefánsson (síra Friðrik las
upp) og Sigurð J. Jóhannesson, hinn
eldra, og las hann upp sjálfur. Bæði
voru kvæðin vel lesin. — Nokkur
orð flutti ritstjóri Heimskringlu þar
einnig. Þvi miður gátum vér ekki
verið út alla veizluna, en fórum þeg-
ar mestar ræðurnar voru búnar.
Vér getum hér hinna helztu æfi-
atriða þeirra hjóna i stuttu ágripi:
Simon Símonarson er fæddur 13.
desember 1839, að Breiðstöðum í
Gönguskörðum.
Valdís Guðmundsdáttir er fædd
3. október 1834 á Krossum í Staðar-
sveit i Snæfellsnessýslu. Sex mán-
aða gömul misti hún föður sinn og
fór frá móður sinni til sóknarprests-
ins að Helgafelli, þar sem hún ólst
upp, og sá ekki móður sína síðan.
Hinn 11. október 1865 voru þau
gefin saman í hjónaband, að Hösk-
uldsstöðum í Ilúnavatnssýslu, af
síra Páli Jónsyni. Voru þau fyrst
(i/ hei/nilis að Svangrund í Húna-
vatnssýslu eitt ár, og annað að
Kambakoti í sömu sveit. Þaðan
fluttust þau norður i Skagafjörð, að
lnstalandi á Reykjaströnd, og voru
þar i 8 ár. Þá voru þau eitt ár á
Fagranesi með sira Magnúsi Thor-
lacius, og annað að Heiði hjá Stef-
áni, föður Stefáns kennara Stefáns-
sonar. Þá byrjuðu þau búskap að
Heiðarseli og voru þar í 3 ár. Þjóð-
hátíðarárið 1874 fluttust þau til
Ameríku, með þeim 300 manns, sem
þá fóru með skipinu St. Patrick
beina leið til Quebec. Eitt ár voru
þau í Ontario. Þaðan fóru þau til
Nýja Islands, og komu þangað í
byrjun vetrar 1875. Voru þau fyrst
á Gimli, en tóku síðan land i Víði-
nesbygð, nálægt Kjalvik; þar voru
þau hálft sjötta ár. — Vorið 1881
fluttust þau þaðan til Winnipeg’ og
voru þar eitt ár, og næsta vor, 1882,
fluttust þau til Argyle bygðar og
námu þar land, beint suður af Brú,
og bjuggu þar í 20 ár. Árið 1902
komu þau til Winnipeg.
Þau hjón eignuðust 5 börn; mistu
3, tvö hér.
Mr. Brynjólfur Þorláksson, söng-
stjóri og organleikari, hélt uppi
söngnum um kveldið.
Gestir þeir, sem boð þetta sóttu,
voru:
Frá Brú, Mun. —
Mr. og Mrs. S. Landy.
Mr. og Mrs. H. Anderson.
Mr og Mrs. H. Sigurdson.
Mr. og Mrs. Th. Johnson.
Mr. og Mrs. A. Oliver.
Frá Baldur, Man.—
Mr. og Mrs. Fred Joel.
Frá Lundar, Man. —
Mr. og Mrs. Paul Reykdal.
Frá Winnipeg. —
Rev. F. J. og Mrs. Bergmann.
Rev. M. J. Skaptason.
Miss K Sigurgeirsson.
Mr. og Mrs. H. M. Hannesson.
Mr. Skúli Hansson.
Mrs. Elinborg Hansson.
Mr. og Mrs. H. Bjarnason.
Miss A. M. Simmons.
Mr. og Mrs. H. B. Skaptason.
Miss M. H. Skaptason
Mr. A. Johnson.
Miss J. Johnson.
Miss A. Skaptason.
Mf. B. L. Baldwinson.
Mr. og Mrs. Skúli Anderson.
Mr. S. .1. Jóhannesson.
Mrs. S. B. Brynjólfsson.
Mr. B. Stefánsson.
Miss L. Gillis.
Miss M. Johnson.
Mr. B. Matúsalemsson.
I-'leiri voru boðnir, en gátu ýmsra i
orsaka vegna ekki komið.
Lukkuóskir komu frá:
Mrs. Th. Borgfjörð, Vancouver;
Mr. og Mrs. Kristíönu og Erlendi
Gislasyni, Vancouver;
Mr. Th. Borgfjörð, kontraktör, —!
stöddum i Minneapolis, Minn.
Og svo frá Dr. Valtý Guðmunds-j
syni í Kaupmannáhöfn.
Og vér endurtökum það, að vér
óskum heiðurshjónunum til allrar i
hamingju og gleði, og að hver dagur-
inn verði þeim ljósari og bjartari, ;
sem eftir er æfi þeirra.
En samkomu þessari og þeim, er I
fyrir stóðu, þökkum vér fyrir skemti J'
legt kveld. i
Flugdrekaflotar.
Að berjast í loftinu er að verða
meira en æfintýri og haldi striði
þessu áfram, munu menn fara að sjá
hernað í loftinu í stórum stýl.
Frakkar eru nú ákaft að búa sig
undir hernað þenna. Þeir ætla að
hafa heila flota af flugdrekum af
ýmsum stærðum, reglulega bryn-
dreka suma þeirra og hópa af létt-
ari og hraðskreiðari flugdrekum, er
farið geta 90—150 milur á klukku-
tímanum.
Það var rétt nýlega, að Frakka-
stjórn leyfði blaðamönnum nokkr-
um að sjá einn staðinn þar sem ver-
J ið var að æfa menn að fljúga á þess-
um nýju drekum.
Þeir voru í ákaflega stórri girð-
ingu. Þegar inn kom mátti sjá þar
trölladreka einn, 30 feta háan, og
voru á honum margir vængir, hver
upp af öðrum, en 130 fet voru þeir
þvert yfir. Þar voru og aðrir flug-
drekar, nokkuð smærri, og voru i
löðum, eins og fylking á vigvelli, 20
flugdrekar í röð liver út frá öðrum,
en 10 voru raðirnar hver aftur af
annari. Á breiddina voru vængir
þeirra yfir hálfa mílu.
Mest þótti fréttariturunum koma *'*
til trölladrekans. Er það rétt nýlega,
sem menn hafa gctað smiðað þá svo
slóra, svo að þeir hafi að notum
komið; en þessi þykir ágætur. Hann
ber 12 menn og tvær fallbyssur, sina
á hverjum væng og skjóta þær stál-
kólfum 3 þml. í þvermál.
Hinir næstu drekarnir, sem þeir
lalla beitidreka (Gruisers), eru
nokkuð minni. Þeir hafa tvöfalda
vængi og eru hraðskreiðir mjög.. Á
hverjum þeirra er fallbyssa, og geta
þeir farið nærri beint upp af jörð-
unni með 90 milná ferð á klukku-
tímanum.
Mikil fjöldi af drekum þessum
eru nú fullgjörðir og nokkuð margir
þeirra eru farnir að fljúga yfir her-
garða Þjóðverja og veita þeim bak-
slettur, þar sem lestir þeirra fara
með vopn og vistir og járnbrauta-
stöðvar þeirra eru og forðabúr. Þá
er og sagt að flugmenn Frakka séu
búnir að taka ljósmyndir hátt úr
lofti uppi af öllum hergarði og skot-
gröfum Þjóðverja, og hafa Frakkar
nú orðið kort af allri linunni, frá
Vosges fjöllum og norður að hafi,
og vita upp á hár, hvar hver skot-
gröf er, og kemur það sér vel, þegar
þeir fara að róta Þjóðverjum þaðan.
Þeir vita þá, hvar og hvert þeir eiga
að senda sprengikúlurnar.
Þarna, sem fréttaritararnir koinu,
voru eitthvað hundrað nýjir menn
að læra að fljúga á drekum þessum,
og sagði flugmannaforingi, sem þar
var, að menn yrðu nokkuð góðir að
fljúga eftir mánaðarkenslu. Þús-
undir manna eru nú á hverjum degi
að læra flugið á Fraklandi. Þeir eru
hér og hvar um landið þessir skól-
ar. Fyrir nokkru voru þeir eitt
livað yfir 60.
Skotfærin þurfa að vera
óþrjótandi.
Albert Thoinas, skotfæraráðgjafi
Frakka, fór til Englands nýlega til
að ráðgast við Lloyd George, sem
hefir saina starfa á hendi á Englandi
sem hann á Frakklandi. Og sagði
hann, að hinn sætasti og inndælasti
söngur, sem hermennirnir heyrðu,
væri þegar sprengikúlurnar þytu í
lofti yfir höfðum þeirra á leiðinni
til óvinanna. Hann sagði og, að hver
sprengikúla, sem Bretar byggju til.
sparaði lif eins eða fleiri landa
þeirra, sem í striðinu væru. Og með
“sprengikúlunum verðum við að
ryðja brautina alla leið til Berlinar-
borgar” (“The way to Berlin will
have to be heuted out by explosiv-
es”).
Hann gekk hér í 110. deild Winni-
peg Grenadiers hinn 22. ágúst 1914.
Sigurður Goodman er fæddur á
Suðurlandi á Islandi og er rúmt tvit-
ugur. Hann er sonur Hreins bónda
Hreinssonar Goodman við Piney,
Man. — Sigurður er maður friður
á velli, 6 feta hár, grannvaxinn og
beinn og ber sig vel. Hann er stiltur
og rólegur i allri framkomu, og lítur
út fyrir, að ekki muni honum mikið
bregða, þó að eitthvað komi snögg-
lega fyrir. Augun gráleit og fögur,
og er rnaður horfir i þau, er sem
manni finnist maður þessi vilja
ganga beint áfram og krókalaust, og
fremur bera þau vott um bliðu en
hörku og staðfestu nóga; því ekki
livika þau hið minsta, þó að menn
horfi snögglega í þau. Sigurður er
Ijós á hár og hörund og furðu lið-
legur, þó að hann sé hávaxinn. All-
ur er maðurinn svo bygður, sem
menn mundu hermann kjósa, nema
kanske að hæðin er fullmikil, sem
mark fyrir kúlur óvinanna.
Sigurður kemur nú særður heim,
með heiðri miklum. Hann var einn
i hópi hinna fáu Canadamanna, sem
viðfrægir eru orðnir um heim allan
fyrir hina hraustu vörn, er þeir
sýndu í vor við Langemarck og St.
Julien, jiegar þeir stóðu einir fyrir
ógrynni liðs Þjóðverjanna og lirintu
þeim aftur, er þeir voru búnir að
brjóta hergarðinn Frakka og Breta
við Langemarck, St. Julien og Steen-
strate. Ef að þeir hefðu ekki dugað
og sýnt af sér fádæma hreysti, þá
var garðurinn brotinn, Calais tekin
og liklega Frakkland alt, og ef til
vill Þýzkir ráðandi nú lögum og lof-
um á öllu Bretlandi hinu mikla.
Sigurður gekk í herinn, sem áður

1

L . _________________•
SIGURÐUR GOODMAN,
frá Piney, Man.
var sagt, þann 22. ágúst 1914, cn 24.
ágúst fór hann til Valcartier lierbúð-
anna, jiar sem hermennirnir voru
æfðir. Þaðan fór hann hinn 29. sept.
til Englands. Þeir settust að i her-
búðunum á Salisbury Plains,— slétt-
inum á Englandi, sem vér höfum svo
oft heyrt gctið um i vetur. Þær urðu
svo blautar í hinum miklu rigning-
um í vetur, að ]iar var einlægur
vatnselgur, og hópar manná sýktust
af vosbúðinni og urðu að liggja á
spítölum þar; þeir þolilu ekki þessa
bleytu, þegar það þá var um vetrar-
tima.
Mr. Goodman segir England, þar
sem hann fór yfir, fyrirtaks fallegt
land; hver blettur ræktaður, svo að
það var sem einn aldingarður. Hefði
ekki verið þokan og rigningin dag
eftir dag og viku eftir viku, þá hefði
þar verið yndislegt að vera.
Þarna voru þeir á sléttum þessum
þangað til þann 6. febrúar; þá fóru
þeir yfir um til Frakklands, — ekki
samt skemstu leið, heldur suður fyr-
ir Bretagne tangann og lentu norð-
an til á Biscaya flóanum við bæinn
St. Nazaire, norðan við ósana i Loire
fljótinu. Var hann þá kö’minn á
Frakkland. Þaðan fóru þeir á flutn-
ingskörum smáum, 20 feta löngum,
og eitthvað 6 feta breiðum, og voru
40 í hverju kari. Hver maður hafði
með sér allan sinn farangur. Var svo
þröngt i körum þessum, að helm-
ingurinn varð að liggja, en hinir að
standa, á víxl. Á körum þessuin voru
þeir í 2 sólarhringa, en fóru tvisvar
út úr þeim á dag til að rétta úr sér.
Eftir þessa 2 sólarhringa koinu þeir
til Strezy, nálægt Armentieris. Er
þá komið norður í Flandern. Þar
voru þeir í þrjá daga og var skift
niður i vistir hjá landsbúum. Er það
rétt á landamærum Frakka og Belga.
Þar áttu þeir góða vist, því að fólk
alt tók við þeim tveim höndum.
Þaðan fóru þeir til Plugsteert og
voru þar viku í skotgröfum. með
Enskum.
Ljótt Jiótti Sigurði Flandern, enda
var þetta um vetrartíma og bleytur
og kuldar og krepja úr lofti. Þar til
kom, að grafirnar voru blautar, og
voru þeir rennvotir meðan þeir
voru í þeim. Nóg sagði hann að þar
liefði verið af dauðum Þjóðverjum;
þeir höfðu legið þar í gröfunum og
utan þeirra síðan í nóvembermán-
uði. Þaðan fór Sigurður með her-
deild sinni til Fleurbay og voru þar
mánuð í gröfunum.
Þar voru þeir meðan slagurinn
stóð við New Chappelle, 8 mílur í
burtu frá þeim.
Eftir að hafa verið þar mánuð í
skotgröfunum fóru þeir til Istar, dá-
litið á bak við hergarðinn, til að
bvíla sig og æfa. Þar voru þeir eina
viku. Fóru svo þaðan til Steenvorde
og voru þar um eina viku við æfing-
ar. Voru þeir þá aftur farnir að
nálgast Ypres og St. Julien. Svo eftir
vikuna fóru þeir til St. Julien.
Þar voru þeir í 5 daga í skotgröf-
unum, og voru búnir að vera út úr
gröfunum í 3 daga að hvíla sig, —
þá byrjaði slagurinn harði, sem nú
er orðinn heimsfrægur og ýmist er
kendur við Langemarck eða St. Jul-
ien. St. Julien er um 5 milur frá
Ypres, en Langemarck citthvað 4
mílur norðaustur af St. Julien. Var
þarna horn á hergarðinum, sem þeir
þurftu að verja, líkt og skeifa, og
Langeiuarck var i tánni. Er þar æf-
inlega hættulegt að vera, í þessum
liornum, þvi að þar skjóta óvinirnir
á þá frá þremur hliðum, svo að þeir
cru undir þreföldum eldi, og er það
verst, þegar hríðin kemur frá hlið-
Framhald á bls. 8.