Heimskringla - 14.10.1915, Qupperneq 2

BLS. 2
HEIMSKRINGLA.
WINNIPEG, 14. OKT. 1915.

s \
Te e®a naestum te—Hvert drekkur þú?
Það þarf kunnáttu til að blanda te—kunnáttu til að
uppskeia það—kunnáttu til að hella uppá það—jalnvel
mikla kunnáttu til að búa um það.
Taktu cftir hinni nýju tvöföldu umbúð
BLUE MBBON
TEA
Tærðu að þekkja teið sem er búið til af mestu kunnáttu
í te tilbúningi—þetta te verður þá stöðugur gestur á þínu
heimili.
Sáð og uppskorið af mestu kunnáttu, blandað og pakkað
í bestu umbúðir sem hægt er að kaupa, BLUE RIBBON
TE er alt það sem gott te á að vera
Taktu okkar orð trúanleg fyrir fyrsta pakkanum; þinn
smekkur mun gera það sem til vantar—ef ekki þá færð
þú þína peninga aftur.
Lokið frelsi Bandaríkja.
Margir munu kalla þetta trölla-
sögu, sem tæpast geti komið fyrir.
En sagan er um efni, sem er á hvers
ínanns vörum og talað er um i
hverju blaði og rikt er i hvers
manns huga. Höfundurinn er for-
ingi í her Bandaríkjanna og hefir
mikla og margvíslega þekkingu á
hernaði öllum til lands og sjávar.
Er nú með hersveit sinni skamt frá
New York. En fyrir það, að forseti
Bandaríkjanna hefir bannað öllum
foringjum i land- og sjóhernum, að
skrifa um þetta efni, þá gengur höf-
undurinn undir dularnafni. En
margir háttstandandi félagar hans
hafa lesið smásögu þessa og líkað
hún í alla staði, og er hún ætluð sem
áminning og aðvörun til þeirra
manna, sem engu vilja sinna hlutum
þessum.
Hvernig Bandaríkin standi, þegar
striði þessu er lokið, vita menn ekki
— en margir hinna vitrustu manna
eru þó mikið um það að hugsa, í
Bandaríkjunum. Gullið Bandamanna
í Norðurálfu hellist nú oðum í pen-
ingaskápa vora. Vér erum þjóðin,
sem mest græðir á vandræðum
þeirra og erum á flughraðri ferð til
að verða ríkasta þjóð heimsins.
En gæti nú ekki farið svo, að vér
yrðum skjótlega öfundaðir af öllum
' þjóðum heimsins?
Vér þekkjum eina undarlega sönn-
un og staðfestingu á þessari sögu
Cornelíusar; en það er bréf eitt,
sem prentað var í New York blaði
einu, eftir William T. Hornaday. Er
hann merkur maður, rithöfundur og
náttúrufræðingur og umsjónarmað-
ur yfir New York Zoological Park.
Hann getur um spádóm einn, efir
merkan fulltrúa einnar af þjóðum
þeim, sem nú eru að berjast. Það
var í spænska stríðinu 1898.
Spádómurinn er á þessa leið:
“Eitthvað fimtán árum hér frá’’,
mælti greifi......mun þjóð vor
hefja hið mikla strið sitt. Þá munu
atburðir allir ganga sem stunda
klukka. Vér verðum þá við öllu bún-
ir, en hinir aðrir verða það ekki.
Eg minnist á þetta af því, að það
stendur í sambandi við föðurland
yðar. Nokkrum mánuðum eftir, að
vér ljúkum starfi voru i Evrópu,
tökum við New York og að líkind-
um Washington og höldum stórb rg-
um þessum um tima nokkurn. Vér
ætlum að setja föðurland yðar í það
sæti meðal þjóðanna, sem því hæfir.
Vér ætlum ekki að taka neitt af
löndum yðar, en vér ætlum að taka
góða billíón dollara frá New York
og öðrum stórborgum landsins. —
Þetta verður eftir svo sem fimtán ár.
■— munið þér það nú”.
• • •
LOKIB FfíELSI BAKDAfílKJA.
Eftir S. Comelius.
Við lok hins mikla Evrópu-striðs
hittust stjórnmálamenn tveir, annar
frá þeim, sem ósigur höfðu beðið,
en hinn frá sigurvegurunum. Það
var í lystihöll einni nálægt 1; >rg-
inni Bern á Svissaralandi. Þeir
voru útbúnir með heimildum til að
bjóða fram og samþykkja friðar-
samninga fyrir allar þjóðirnar, sem
j stríðinu höfðu verið.
En fréttablöðin máttu ekki koma
með neinar aðrar fréttir en þær,
sem fulltrúar þessir voru búnir að
samþykkja. Samt get eg sagt frá því,
hvað fram fór á þessum þýðingar-
mikla fundi þeirra. Raddbera ein-
um, eða dictaphone, hafði kunn-
áttulega verið fyrir komið undir
borðinu, sem þeir áttu að sitja við,
og í myrkum kjallara þar fyrir neð-
an sat ungur fréttaritari einn —
bróðir minn — og tók niður með
skammhönd (hraðritun) hvert ein-
asta orð, sem þeir töluðu.
Svo hélt hann, svo fljótt sem hann
gat, heim aftur til Bandarikjanna,
með þessi voðalegu leyndarmál. En
á leiðinni yfir Atlantshaf var hann
á þilfari uppi í stormi miklum og
skolaðist út með hviku einni, sem
gekk yfir skipð. Samt komst þetta
skammhandrit hans í mínar hendur
á endanum, en það var um seinan,
að vara stjórnina við vélráðum
þeim, sem föðurlandi minu voru
brugguð.
En eg bæti engu við, eg tek orðrétt
upp handrit bróður míns, að því
leyti sem það snertir sögu þá, sem
hér fer á eftir.
Eftir Evrópu-stríðiff.
Þegar fulltrúi sigurvegaranna
hafði lesið upp skilmálana, sem þeir
settu hinum yfirunnu (ogallir menn
þekkja nú), tók hinn fulltrúinn til
orða og mælti á þessa leið:
“Vér göngum að öllum skilmálum
yðar, hvað snertir afsal landa, fækk-
un hermanna og herbúnaðar og
samþykkjum skuldbindingu þá, að
vér skulum ekki auka herskipaflota
vorn um þann tima, sem þér tiltak-
ið, — vér getum ekki annað. En það
væri oss algjörlega ómögulegt, að
borga $10,000,000,000 (tíu billiónir
dollara) á skömmum tima, nema þá
að lama stjórnir vorar og gjöra
þeim ómögulegt, að lagfæra ogy
bæta úr því, sem i striðinu hefir
eyðilagst og aflaga farið”. En eftir
nokkra þögn bætti hann þessu við:
“Samt sem áður get eg lofað að
borga helminginn af upphæð þess-
ari innan mánaðar og hinn helm-
inginn á fimm árum, svo framar-
Itga. sem þér haldið þessu fyllilega
leyndu, og að þér hafið ekki á moti
því, að vér reynum að fá þessa pen-
inga í Bandaríkjunum”.
“Eg er viss um það”, mælti hinn,
“að ekkert ríkja þeirra, sem eg er
trúi fyrir, muni leggja þar stein í
götu yðar, fyrst þannig fór, að
Bandaríkin sýndu hlutleysi sitt svo
greinilega, að vilja hvorugum parti
bjálpa, og hafa með þvi tapað vin-
áttu allra ríkjanna austan Atlants-
hafsins. En alt fyrir það”, mælti
Bretinn, “undrar mig það, að þér
skuluð vera reiðubúinn að fara út í
nýtt stríð eftir tröllaviðureign þessa
— jafnvel þó að þjóð þessi sé algjör-
lega óviðbúin”.
Þá hlo gamli maðurinn.
“Þér hafið gjört oss það svo létt,
að það er ekki erfiðara en taka syk-
urmola af barnunga einum. Fáeinir
hinna meiri manna þeirra sáu hætt-
una, sem hékk i lofti yfir þjóðinni,
og um stund leit svo út, sem þjóðin
öll myndi vakna og sjá og skilja,
hvað landið var varnarlattst. — En
þingið kastaði köldu vatni á alt
saman með ræðum þingmanna um
“nauðsynlega sparsemi” og “bcrgara
herliðið (citizen soldiery), svo að
nokkru næmi. Og ef að vér brigð-
um nú skjótlega við og kæmum að
þeim óvörum, þá myndi það verða
létt verk, að leggja undir oss Banda-
ríkin”.
“Vér neyffum Bandaríkin til aff
borga oss skaðabætur”.
“Bandaríkjamenn vilja allir hafa
frið og er það mjög heppilegt fyrir
óvini þeirra. Er margt sem veldur
þessu og skal eg taka frain hið allra
helzta.
“Eg veit ekki af hvaða ástæðu
það er, eða ástæðum, en þeir eru
fjölda margir, sem svo hjartanlega
cru sannfærðir um það, að þeir
muni aldrei í striði lenda. Einn
borgari Bandarikjanna, sem grætt
hefir stórfé með því að selja bryn-
plötur á herskip þjóðanna með upp-
sprengdu verði, — hann hefir gefið
góðan skerf af eignum sinum til
þess, að vinna að því að koma á
friði meðal þjóðanna, hvað sem það
kostar. Aðrir hafa einhverjar óljós-
ar endurminningar um það, er þeir
lærðu í einhliða skólabókum þegar
þeir voru i bernsku, og eru sann-
færðir um það, að herflokkar eftir
“einnar nætur” æfingu geti unnið
sigur á margæfðum hermönnum.
“Og þrátt fyrir allar ræður fjölda
þingmanna um brennandi ást til
löðurlandsins, þá hirða þeir þó í
rauninni ekkert um það. Þeim cr
inest um það hugað, að nota al-
menningsfé þar, sem þeir sjálfir
hafa mest gagn af því, og þess vegna
rísa þeir öndverðir móti því, að
verja fénu til varna föðurlandsins;
en kasta út millíónum dollara til
gagnslausra pósthúsa, eða til að
dýpka og grafa niður árfarvegi til
að þurka landið, þó að þeir þurki
ekkert upp með þessu nema féhirzlu
ríkisins.
“Svo eru þeir líka margir, sem lít-
ið hirða um, hvaðan peningar þeirra
koma . Og fjöldi þessara manna er
launaður af okkur, og framkvæma
allar skipanir vorar og varna því
að þeirra eigið land búi sig undir
komandi stríð, — og greiða atkvæði
með feykilega háum eftirlaunalög-
um handa mönnum, sem orðið hafa
þurfamenn, af því einmitt að ríkið
var ekki við striði búið.
“I þcssu hinu mikla stríði ooru
seldii þeir oss vopn og skotfæri, —
því vér vitum það vel báðir, að þeir
seldu báðum, Bandamönnum og
Þjóðverjum, þó að sumar sending-
arnar færu krókóttar leiðir, — og
þessi vopn og skotfæri máttu þcir
ekki missa. — En þeir græddu stór-
fé á þeim. — En nú verðo þeir að
skila þessn fé öllu aftur til Evrópu,
og bæta þó við nokkrum billíónum
dollara. Er það ekki hálfskeilið?
En harðastan skellinn fá þeir samt,
þó að um seinan verði, er þcir sjá
6g skilja, að þeir hafa búið sjúlfum
sér ósigur og eyðilegging með þvi,
að haga hernaðarmálnm cftir póli-
tiskum skoðunum og hagnaði ein-
stakra manna”.
Að því búnu staðfestu fulltrúar
þessir skjölin með þvi að skrifa und
ir þau nöfn sín og dagsetningu, og
var svo lokið fundi þessum, sem
varð affararíkur að óhöppum fyrir
Bandaríkin.
Washington sljórninni sagt strið á
hendur.
Tveimur vikum síðar komu upp
c.eilur við þjóð eina, sem hlutlaus
hafði verið, og voru þá vaktar upp
gamlar væringar, og krafa send til
stjórnarinnar i Washington um
skaðabætur.
Forseti Bandaríkjanna sendi svar
aftur, “stilt og tignarfult” (firm and
dignified). Og beið svo andsvar-
anna með ró og stillingu.
En í stað hinna vanalegu hártog-
ana stjórnmálamanna sagði þjóð
þessi Bandaríkjunum tafarlaust
stríð á hendurl — Voru þá menn
a’lir sem steini lostnir um þver og
endilöng Bandarikin. ,
Þá fyrst lukust upp augu manna,
er menn stóðu þarna algjörlega
ráðalausir uppi, sem ungbarn eitt
fyrir alvopnuðum manni. Nú sáu
menn, að ónýtur var flotinn og ó-
nógur var herinn. Herinn var reynd-
ar góður, svo langt sem hann náði;
en hann var svo lítill og fámennur,
að hann gat hvergi komið að gagni.
Og nú risu blöðin upp, sem trylt
væru og heimtuðu nú skýringar af
þinginu, — hvernig á því stæði, að
þingið hefði ekki búist við þessu.
Og nú var ekki lengur hægt, að
koma þeim til að þagna, eins og áð-
ur fyrri, með því að tala um “hinn
nauðsynlega sparnað”.
Og nú samþykti þingið feikna
fjárframlög, og svo var farið að
ó.-ka eftir sjálfboðaliðinu, og verk-
smiðjurnar fóru að búa til vopn og
skotfæri; menn voru sjóðandi af
ákafanum. — En tíminn til að'búa
sig undir var liðinn.
Flolinn var allur tekinn til New
York og mannaður vel og útbúinn
að öllu leytí. Og von bráðar var
farið að segja að bryndrekar óvin-
ar.na hefðu sézt undan Maine strönd
unum og þangað voru þau send,
stóru skipin bryndrekarnir og beiti-
skipin, — öll þau, sem hægt var að
manna og útbúa. Og svo vonuðu
renn að þeim gengi nú eins vel og
reinast í spænska stríðinu.
Flotanum sökt.
Daginn eftir að þau lögðu út, sáu
þau óvinina. Bardaginn byrjaði á
löhgu færi. Og brátt sáust eldstrók-
arnir upp af skipum óvinanna, og
reykjarmekkirnir voru svo þykkir,
að þeir huldu skipin, og svo fóru
þau að halda undan úr bardaganum.
Þá urðu Bandaríkjamenn kátir.
Þetta var 2. St. Jagó dagur. “Ann-
ar sankti Jagó!” hrópuðu þeir, og
og fóru að kynda undir kötlunum,
til þess að ná sem flestum og sökkva
jieim á hafsbotn niður. Og það var
rétt eins og fyrir 19 árum við Cuba
strendur. Skipin Bandaríkjamanna
slrikuðu á eftir þeim í langri lest;
hvert skipið fór svo hart sem það
komst; og varð þá langur halinn, því
að misjafnt varð skriðið skipanna.
En þá var líka líkingin búin. —
Færið hafði verið svo langt á milli
flotanna, að skip óvinanna sakaði
alls ekkert, og reykurinn og logarnir
komu ekki af brennandi skipum,
heldur úr stórum kötlum, fyltum
Ijöru, sem hengdir voru utan á skip-
in og kveikt í, svo að þau skyldu
sýnast öll í báli. En eftir á sjónum
höfðu óvinirnir skilið flota mikinn
af neðansjávarbátum.
Þessir neðansjávarbátar söktu nú
flestum bryndrekum Bandarikjanna
og linur eða trossur af fljótandi
sprengivélum eyðilögðu hin, sem
undan bátunum sluppu.
Og þessi brynskip óvinanna voru
öll hraðskreiðari en Bandaríkjaskip-
in, þar sem vér höfðum ekkert af
hraðskreiðum bryndrekum, og þau
lömdu á skipum Bandaríkjanna og
sendu hinar stóru sprengikúlur í
gegnum þau og söktu einu af öðru.
Á fáéinum klukkustundum var all-
ur floti Bandaríkjanna sokkinn, —
flotinn, sem vér svo lengi höfðum
verið stoltir af.
Útlendur her lendir i Atlantic City.
Þenna sama morgun, rétt fyrir
dögunina höfðu nokkrar sveitir fót-
gönguliðs komið á land af smáum
gufubátum, bæði norðan og sunnan
við Atlantic City í New Jersey. Ó-
vinir þessír umkringdu óðara borg-
ina, skeltu í sundur alla telegraf- og
telefón-þræði, bönnuðu lestagang
allan á brautunum og tóku þúsundir
mótorvagna og flutningsvagna alla,
sem fyrir þeim urðu. Og skjótlega
mynduðust langar lestir af mótor-
vögnum, troðfullum vopnuðum
mönnum og maskínubyssum, og alt
streymdi í áttina til Philadelphia.
En hér og hvar urðu smáhópar eftir
að skella i sundur fréttaþræðina og
passa járnbrautirnar. ,
En þegar dagaði sáust flutnings-
skipin og herskipin óvinanna þekja
sjóinn og allur flotinn stefndi að
landi upp, og þó að grunt væri við
Iand þarna, komust smærri og létt-
ari skipin upp að bryggjum og skip-
uðu upp feiknum öllum af skotfær-
um og stórum fallbyssum og sterk-
um vögnuin undir byssurnar; en
hermennirnir streymdu á land af
hinum smærri bátum.
Þetta gekk alt ákaflega fljótt, og
áður en nokkurn varði héldu lest-
irnar af stað, ein af annari, hlaðnar
þessum stóru fallbyssum og mönn-
um, og alt stefndi til Philadelphia.
Bærinn Camden var á leiðinni, en
hann var tekinn alveg fyrirhafnar-
laust, og forvarðasveitir óvinanna
tóku brúna yfir Delaware og alla
ferjubátana.
Philadelphia rænd.
En hvar var nú landherinn? Vér
settum alt vort traust til landhers-
ins (The National Guard). En hann
brást algjörlega og var svikum að
kenna. — Snemma þennan morgun
höfðu spæjarar í mestu ró og mak-
indum farið inn í hvert , einasta
vopnabúr um þvera Ameríku, frá
Maine til Californíu. Þetta voru
menn í larndhernum, og höfðu sem
áreiðanlegir og trúverðugir borgar-
ar aðgang að öllum vopnabúrum
rikjanna. En í rauninni voru það
alt launaðir spæjarar. Þeir settu
sprengivélar magnaðar í hvert ein-
asta vopnabúr, og svo undir morgun
sprungu þær, um kl. 4, og öll vopna-
búrin, svo að þar varð ekki eitt ein-
asta nýtandi vopn eftir.
En þegar óvinirnir komu til Cam-
den, þá var tekið til að ryðja lest-
irnar og setja upp fallbyssurnar á
steyptum grjótpöllum, sem fyrir
löngu höfðu verið búnir til i þessu
skyni og hafðir til leikæfinga eða í
grunna undir hús. En nú var bygg-
ingunum svift af þeim og trölla-
byssur látnar koma í staðinn, og á
öllum þessum pöllum voru merktar
al’stöður og fjarlægðir hinna og
[ þessara staða eða bygginga, sem
þessir menn höfðu búist við að
skjóta á.
Skothríðin byrjaði undireins. —
Það var skotið á Philadelphiu. Og
nú dundi tjfir þá fríðu borg sú voða-
hríð, sern Bandarikjamenn aldrei
hafði dreymt um. Sprengikúlurnar
gjörðtt feykilega eyðileggingu.
Fótgönguliðið fór að fara yfir
ána og hélt inn í borg “bróðurkær-
leikans”, sem svo var nefnd, en nú
mátti heita borg “fjandmannahat-
urs og heiftar”. Og þegar þangað
kom, fóru þeir að ræna peninga-
smiðjuna (mint) og helztu bankana.
Sigurvegararnir sprengdu upp hvelf
ingarnar, þar sem peningarnir
voru geymdir, og sendu meira en
billíón dollara út til herskipanna,
sem lágu við Atlantic City, og biðu
einmitt eftir þessu.
Tekin Kew York.
Snemma morguns þenna dag sást
ský mikið í lofti frá New York og
kom af sjó utan, og er nær kom sáu
menn að þetta voru alt flugdrekar
og stefndu yfir Sandy Hook; lækk-
uðu þeir þá flugið og fóru í hringum
og sendu niður sprengikúlur í
hundraðatali, og voru þær svo
magnaðar, að þær gjörsamlega eyði-
lögðu þar öll virki og kastala, sem
þar voru.
Héldu þau svo norður og var þá
farið að skjóta á drekana með hand-
byssum, og varð af skaði nokkur;
en samt sprengdu drekarnir upp
Wadsworth kastala og herskip þau,
er lágu í Brooklyn Navy Yard; en
flutningsskipin, — sem drekarnir
komu af — héldu inn á Jamaica
víkina, fram hjá Hancock kastala,
sem flugdrekarnir voru búnir að
eyðileggja.
Þá lentu og hersveitir nokkrar á
Long Island og sóttu landmegin að
Fort Hamilton.
Nú hefði innrásarherinn léttilega
getað komist landveg til New York.
En þeir vissu, að engar sprengivél-
ar voru á höfninni, og til þess að
spara tímann, þá strikuðu herskip-
in inn fjörðinn og fóru að skjóta á
Manhattan. En þeir fóru öðruvísi
að en í Philadelphia, því að hér
skemdu þeir litið borgina. Óvinirn-
ir sendu boð til borgarstjórans og
annara í borgarstjórninni og buðu
þeim friðarkosti. En þá voru þeir
búnir að frétta, hvernig farið hafði
i Philadelphia, og keyptu frið og
grið af útlendingunum með því að
borga þeim 3 billíónir dollara, sem
þeir höfðu tekið úr féhirzlu ríkisins
og bönkum borgarinnar.
En á meðan þetta gjörðist, hafði
meginherinn gengið á land i Jersey
City og Hoboken, og tók þar þegar
lestir og flutningsfæri öll og stefndi
suður til Philadelphia, til að sam-
einast félögum sínum þar, og hélt
svo allur herinn suður þangað.
óvinirnir koma til Washington.
Næsta morgun komu þeir að út-
jöðrum Washington borgar. Borgar-
menn voru búnir að heyra voðatíð-
indi þau, sem gjörst höfðu seinustu
24 klukkutimana á sjó og landi. En
samt höfðu menn ekki búist við her-
flokkum óvinanna svona fljótt.
En rétt eftir að herinn var kom-
inn að borginni, kom herforingi
einn í alþýðumannafötum á motor-
vagni inn í borgina og nam staðar
frammi fyrir Hvítahúsinu. Kvaðst
hann vera sendimaður frá óvina-
hernum og vildi sjá forseta. Var
honum fylgt þangað, sem forseti sat
á ráðstefnu með ráðgjöfum sínum,
þvi að hann hafði skyndilega kall-
að þá saman, til að ráða úr hvað
gjöra skyldi.
Þegar sendimaðurinn kom inn til
þeirra, sá hann fréttablöð breidd
um borðið og mælti:
“Eg sé það, herrar minir, að þér
liafið lesið aukablöðin i morgun.
Og óefað ætlið þér að fréttirnar séu
stórkostlega ýktar. En eg vona, að
þér trúið mér, er eg segi yður og
fullvissa yður hátíðlega um, að hér
er ekkert orðum aukið. Borg þessi
er nú umkringd þrem megin, af
200,000 velæfðum hermönnum, og
hefðum vér tæplega þurft svo
marga. Herlið yðar, bæði hér og um
öll Bandaríkin, stendur alt vopn-
laust uppi. Þessar fáu þriggja þml.
fallbyssur, sem eftir voru, voru eyði-
Higðar fyrir hálfri stundu síðan.—
Vér höfum hnitiniða^ vegalengdina
til allra opinberra bygginga yðar og
getum eyðilagt borgina og alt, sem í
lienni er, hvenær sem vér viljum”.
.. Washington lætur undan.
En er hann sá, að sumir þeirra
myndu vera vantrúaðir á þetta, þá
mælti hann:
“Viljið þér taka til einhverja
byggingu, — hverja sem þér viljið
til kjósa, og ef að hún stendur uppi
óbrotin tíu mínútum eftir að eg hefi
náð tali af aðalherstöðvum vorum,
þá skal eg heita yður því, að vér
skulum tafarlaust fara burtu með
allan herinn”.
Þeir töluðu stundarkorn saman og
svo tók forseti Bandarikjanna til
máls:
“Til þess að komast hjá mann-
tjóni, þá höfum vér kosið minning-
arvarða Washingtons fyrir tilraun
þessa”.
Með leyfi þeirra tók komumaður
næsta telefón áhaldið, bað um núm-
er eitthvert i undirborgunum, og
er hann vissi, að hinn rétti maður
var í sambandi við hann, sagði hann
þetta eina orð: Monument.
Kú gripu allir til úranna. Og ekki
voru sex minútur liðnar, þegar þeir
heyrðu bresti mikla og sprengingar.
Og rétt i þesstt kom skrifari einn
hlaupandi inn og var óðamála og
sagði: Við fréttum að minnisvarði
Washingtons vœri eyðilagður!”
Ráðgjafarnir voru sem steini
lostnir; en foringinn sneri sér ró
lega að þeim og mælti:
“Eg vona, að þér séuð ánægðir,
herrar minir! Og þá getum vér tek-
ið til starfa!
“Vér sjáum og skiljum það, að ef
að þér getið fengið sex mánaða
tíma, þá munduð þér geta komið á
fót all-sæmilegum her, þó að þér
munduð vera fátækir af skotfærum
öllum. En þenna tíma eða frest tök-
uin vér ekki i mál að gefa yður. Inn-
an tveggja vikna höfum vér hér
hálfa millón manna og annað eins á
leiðinni. Vér getum farið sem logi
yfir landið og látið eftir eyðilegg-
ingu og dauða, og þessir smáhópar
hermanna yðar geta enga mótstöðu
veitt, sem nokkru nemi. Engin Ev-
rópu þjóð vill hjálpa yður, þó að
timi væri til. Hin eina hjálparvon
fyrir yffttr er aff gjöra samninga við
oss og gjöra þá fljótt.
Skilmálarnir.
En skilmálarnir eru þessir:
Vér heimtum $2,000,000,000 í gulli
undireins, og eina billíón á ári um
óákveðinn tíma. Þér skuluð skuld-
binda yður, að auka ekki her yðar
é sjó eða landi, og banna að prenta
nokkurn hlut um föðurlandsást
(practical patriotism). En vér skilj-
um hér eftir nægilegt herlið til þess
að líta eftir því, að samningar þess-
ir séu uppfyltir. Ef að eitthvað af
skilmálum þessum er brotið, þá
komum vér aftur, og sýnum þá enga
miskunn”.
Svo lagði hann á borðið hand-
prentað eftirrit af skilmálunum, og
hélt svo áfram:
“Eg leyfi mér að stinga upp á, að
þér gjörið þinginu þetta kunnugt,
og gjörið út um það svo fljótt sem
þér getið. Þér fáið að eins fimm
slunda frest til þess að ráða af, hvað
þér ætlið að gjöra”.
Á þinginu.
Þingið var kallað saman, báðar
málstofurnar á sameiginlegan fund,
og varð hann mörgum minnisstæð-
ur, fundurinn sá.
Menn skoruðu á hermálaráðgjaf-
ann og sjóflotaráðgjafann, að skýra
írá, hvað hægt væri að gjöra til
þess að verja landið. Báðir .sögðu
þeir hið sama með tárvot augu og
grátstaf í kverkum, “að nú væri alt
um seinan”.
Smátt og smátt en ofur hægt og
seint fór það að skýrast fyrir mönn-
um, að landið væri algjörlega varn-
arlaust. Alt var gagnlaust og þýð-
ingarlaust. Þegjandi og þung lagð-
ist örvæntingin yfir alla þá, sem inni
voru í hinum mikla sal.
Allra augu horfðu á klukkuna, —
tíminn varð styttri og styttri. Engin
yfirnáttúrleg undankoma var sjáan-
leg. Þetta var óumflýjanlegt.
Hinir hatursfullu skilmálar voru
samþyklir.
..Að hálfum mánuði liðnum sigldi
allur floti óvinanna burtu, nema
varnarliðið, sem átti að gæta þess,
að allir skilmálar væru haldnir. —
Auðmjúk, niðurbeygð og sorgfull
var þjóðin öll. Frelsi Bandarikj-
anna var ekki lengur til, — útlendar
þjóðir voru herrar og húsbændur
þeirra.
THE CANADA
STANDARD LOAN CO,
AJlnl Skrlfntofa, CVInolpef.
$100 SKULDABRÉF SELD
Tll þæginda þeim sem hafa tmá upp
hæhir tll þess ati kaupa, sér i ha*.
Upplýsingar og vaxtahlutfaH fst &
skrifstofunnl.
J. C. KYLE, rftVsmaVur
428 Mnln Street. WINNIPBO
Þegar þú þarfnast bygginga efni eía eldivið
D. D. Wood & Sons.
------------------Limited-------------------
Verzla með sand, möl, mulin stein, kalk,
stein, lime, “Hardwall and Wood Fibre”
plastur, brendir tígulsteinar, eldaðar pípur,
sand steypu steinar, “Gips” rennustokkar, .
“Drain tile,” harð og lin kol, eldivið og fl.
Talsími: Garry 2620 eða 3842
Skrifstofa: Horni Ross og Arlington St.