Heimskringla - 02.03.1916, Side 4

BLt>. 4.
II I-: 1 M SKRINO L A
WINKIPEG, 2. MARZ, 1916.
HEIMSKHINGLA
(StOÍOUli IS84J >
Kemur út á hverjum Fimtudegi.
tJtgefendur og eigendur:
THB VIKI.Nti PHKSS, I/ri>.
Verð blatJsinH i Canada og Handaríkjnn'-
um $2.00 um árið (fyrirfram borgað). Sent
til íslands $2.00 (fyrirfram borgað).
Allar borganir sendist ráðsmanni blað-
sins. Póst eða banka ávísanir stýlist til The
Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri
II B. SKAPTASON, RáðsmaSur
Skrifstofa:
72Í* SHRKBROOKK STHBET., Wl.WIPBO.
P.O. IIiii Ítl71 THNlml Karry 1110
En )>á fyrst er nú farið að taka til fótanna
! á búgarðinuni i Saskatchewan, þvi þeir treystu
| vist I.aurier, þó aft það brigðist. Vinnumenn- !
S irnir fara að hverfa; háttstandandi einbættis-
! maður stjórnarinnar hverfur; einn mikilsverð- |
ur bankamaður, . sem brallaði eittlivað fyrir
stjórnina, hverfur. bað átti að kalla þá sem i
vitni, en þeir finnast ekki. lleil bhiðin eru rif-
in úr stjórnarreikningunum. bingmennirnir |
i þurfa alt í einu heim. Stjórnarforniaðurinn ;
Scott á alt í einu bráðnauðsynlegt erindi suður I
j í lönd, til Bahama-eyja. Og þetta er að eins j
i byrjunin! Hvernig skyldi þ;) endirinn verða? j
j I>að verður óefað fróðlegt að frétta af rann- i
sókninni. Einhver hlýtur að fela. eða einhver j
! hlý'tur að Ijúga, en hver?
Vínbannið.
—o—
Vér prentum hér mikla og góða ritgjörð
um vinbannið eiftir herra Árna Sveinsson i Ar-
gyle. Og svo ifáum vér bréf utan úr sveitum fnt
ótalmörgum, sem eru þar að starfa af mesta
kappi. — Og nú eru allar flokka-girðingar og
grindur niður rifnar. Menn, sem stóðu hvor á
inóti öðrum i 'harðsnúnum flokkum, menn, sem
varla heilsuðust á förnum vegi, vinna nú sam-
an eins og bræður; vinna saman að þvi niál-
efni, sem þeim þykir niestu varða, og hjálpa og
styðja hvor annan. Þetta er ákaflega þýðingar-
inikið; þetta er vottur nýrra, komandi tima.
Það eru málefnin, sem vér eigum að vinna fyr-
ir; það er heill og velferð ekki einungis sjálfra
vor, heldur afkomenda vorra, sem vér verðuni
að vinna fyrir, ef að vér viljum vera sannir og
góðir drengir. Látum þvi, vinir, ekkert skilja
öss, ekkert kijúfa oss i sundur, eða slíta oss út
úr 'flokkpum, sem berst fyrir velferð lands og
lýðs, sem berst fyrir að verja sonu vora og
dætur frá voða-hörmungum þeim, sem fylgja
vínsöluliúsunum, vínsöluhótelunum, — þessum
glæsiifega og fágaða, ginnandi og töfrandi /id-
skóla drykkjumannanna.
Stöndum saman, vinir, og köstum frá oss
alijri sundurgjörð og þykkju hver til annars;
hugsum til þess, að vér eruin að vinna fyrir vel-
ferð og farsæld barna vorra og barnabarna.
Látum þau geta lesið það i lagaskrá Manitoba-
fylkis, iöngu eftir að vér eruni til moldar born-
ir, að feður þeirra og iiiæður, frumbýlingarnir,
seni ruddu brautina tii veiferðar þeirra, þeir
sáu ábyrgð sína og skyldu, þeir brugðust ekki
heill og velferð eftirkomenda sinna í þeSsu
fremur en öðru.
Standið fasl samun, vinir! Það <>/• iindir
soeitunnm kornið, hvernig máiið fer!
------o------
Landfarsóttin í Saskatchewan.
—o---
Hún hefir gripið þá illa sóttin, ráðgjafana,
þingmennina og allan Liberal flokkinn, eftir
því sem biöðin segja. Hún hefir verið búin að
búa um sigog brýzt svo út með hríðum og kvið-
um, og það með svo miklu afli og ólátum, að
fár veit, hvar það tekur enda. Þeir sátu and-
aklugir með iroSslagðar hendur I.iberalar áð-
ur fyrrum, og hristu höfuðin yfir sökunum, er
bornar voru á stjórn Manitoba fylkis. Og Lib-
eral blöðin hrópuðu til himins upp yfir ósköp-
um þessum, sem hér voru að ske, og dygðin og
ráðvendnin og guðhræðslan skein út úr hverri
línu, og stunurnar yfir spillingu inannkynsins
þrengdu sér upp frá hverju Liberal-brjósti.
En nú kemur hið sama upp i víngarði drott-
ins í Saskatcthewian, eða kanske öllu verra.
Þetta virðist að eiös vera byrjunin. Og það er
sem einhverri voða-sprengikúlu sé varpað af
himni og komi i miðjan hópinn; ráðg}afarnir
tvistrast og hlaupa i felur. Nístandi, helkald-
ur óttinn gagntokur Liberal flokkinn. Brad-
shaw, konservatív þingmaður fyrir Prince AI-
berþ heimtar rannsókn. Það hafði Liberal-
þingmönnunum og sízt ráðgjöfunum aldrei til
hugar komið. 50 þúsund dollurum hefir verið
stolið af almánnafé. En það er nú það minsta.
50 þúsundir, hvað er það að vera að fárast
yfir? En svo eru allar múturnar i brennivín.?-
málunum. Og hver veit hvað? Já, ef það eru
ekki 500 þúsundir eða 5 miliónir. þá hefði varla
verið orð á þvi hafandi.
En Calder. hinn vitri inaður, ráðgjafinn
Galder, hann hefir hvað eftir annað verið að
fara til Ottawa, að finna I.aurier og leita ráða.
Finna Laurier, Liberal höfðingjann gamla, og
biðja hanii að leysa hnútinn og halda skildin-
um og bjarga vinum sínum. En viti menn, —
það eru takiiiörk til, sem I.aurier vill ekki yfir-
stíga. Hann neitar; annaðhvort álitur hann
mennina eða málefnið ekki þess virði, eða hann
vill ekki saurga hendur sínar.
Og svo skriíar Scott stjórnarformaður eða
réttara sendír telegram til Lauriers. — Og nú
héldu allir, að Laurier myndi hlaupa undir
baggann. Menn biða þess á þingi, að hann risi
upp og taki að verja þá. Nei! Laurier stend-
ur upp, en minnist ekki á þetta einu orði. “Þeir
mega snara af bykkjunni min vegna”, hugsar
Laurier; “eg fer ekki að ata mig út á því að
hjálpa þeim”.
Já, hann Calder, hann ætlar að fara að j
reyna að bendla Hon. Robert-Rogers inn í þetta ;
og segir, að hann hafi fengið sig til þeSs. En !
cnginn trúir Calder, ekki hans eigin nienn, I
ekki Laurier. Og niðurlútur og þungbúinn fór j
Calder seinast heim frá Ottawa erindisleysu.
En samt er hann Ijómandi Liberal foringi hann j
! Calder!
'»
■
1 Vínbann og vínsala.
Herra ritstjóri M. .1. Skaptason.
Kæri herra! Nú eru að eins nokkGi dagar, j
! þar til lagt verður fyrir kjóscndur, til cndilegs j
j úrskurðar, eitt liið ábyrgðar- og þýðingar-mesta j
| velferðarmái ibúa Manitoba, nefnilega: Vín- |
bannið eða vinbannslögin. Það gleður mig. að j
j yfirleitt virðist almenningur með afnárni vín- j
j sölunnar. Og sérstaklega virðast nú allir fslend- j
j ingar vera einhuga, og taka saman höndum, til !
j að vinna með þessu velferðarmáli voru. Og !
! það jiótt þeir séu andstæðingar i öðrum mál-
i um. Til dæ.mis: stjörnníálum og trúmálum; og
! er það sýnileg framför og vottur þess, að fs-
lendingar eru að slita af sér öll ósanngjörn
; flokkabönd. Það er eðlilegt, að inenn gcti haft
skiftar skoðanir viðvikjandi ýmsum inálum.
| en menn geta eins fyrir þaft og eiga að taka |
sainan höndum og vinna i bróðerni og ein-
j drægni að öllum þeim málum, sem aliir hljóta
| að sjá og viðurkenna, að eru til ómetanlegrar
j blessunar bæði fyrir “land og lýð”. Og eitt af
- þcim mest áriðandi er vínbanns-málið. Og nú j
j ættu allir, sem nokkuð fylgjast ineð framfara-
j straumum heimsins, að vera fullkomlega sann-
! færðir um liinar blessunarriku afleiðingar vin-
bannsins, i þeim lönduni, sem það hefir vcrið
i gildi um nokkur ár. Eg vona þvi að allir Is-
; lendingar, sem atkvæðisrétt hafa, greiði at-
i kvæði með algjörðu vínbanni hér i Manitoba.
Og verði ekki i því tilliti eftirbátar ættbræðra
I vorra heima á voru kæra feðralandi fslandi,
; sem nú hafa gjört Rakkus útlaigan úr riki sínu,
! sér til lieiðurs og ómetanlegrar blessunar. —
f Anieriku, einkanlega Bandarikjunum, er vín-
bannsríkjuniini árlega að fjölga. Og reynslan
hefir áreiðanlcga sýnt. að i þeim rikjum. sem
það hefir verið í gildi í mörg ár, að auðmagn
og velmegun hefir vaxið og blómgast. Og því !
til sönnunar vil eg leyfa inér að taka Kansas j
j til dæmis: Þegar vínbannslögin gengu i gildi |
i Kansas, árið 1880, voru banka-sparisjóðir j
fólksins í ríkinu að upphæð $30,000,000.00. En j
j árið 1912 voru sparisjóðir ibúanna að upphæð í
$200,000,000.00. Höfðu vaxið um $170,000,000 á
j þrjátíu og tveimur árum. Auðmagn ríkisins eða j
i eignir voru árið 1912 $17,000.00 til jafnaðar á !
hvern ibúa. En til samanburðar er þess getið,
: að auðmagn Missouri-rikis, sem hefir fleiri og
j margbreyttari náttúrugæði. nemi að eins 3 þús-
j und dollara á hvern mann. Að meðaltali eru
j dauðsföll í Kansas hin lægstu í heimi. Sjö og
! hálft af hverjum þúsund íbúum. En áður en
j vínbannið gekk i gildi voru þau seytján af þús-
j undi hverju. LJni tíma árið 1911—12 voru 53
sveitafangelsi (county jails) auð og tóm, og i
j 05 sveitnm voru engir gia-pamenn til að dæin-
ast til hegningar eða í fangelsi. Einn þriðji af
j öllu fólki er innskrifað í skóla og háskóla. —
þekking og lærdómur hefir tekið svo miklum \
j framförum, að tala óbókfróðra mann hefir j
j færst niður úr 49 af hundraði ofan í 2 prósent. j
j Og jafnvel þessa lágu upphæð er að mestu ieyti j
að finna meðal útlendinga. ■ Meira en hálf mil-
íón skólabarna tikisins hefir aldrei séð vjn-
sölu eða karlmenn eða kvenmenn undir áhrif-
um víns, og er það sannarleg framför og gleði-
legt íhugunarefni. Aliár þessar glæsiiegu
framfarir og farsælu afleiðingnr eiga rót sina
að rekja til bannlaganna og bindindis íbúnnna.
— Framanskrifað er tekið úr skýrslum frá úr- !
inu 1912. — Og enn þann dag í dag er fólkið j
eindregið með vínbannslögumim. Það kom
greinilega í ijós, þegar einn stjórnniálaiuaðiir, j
sem tafsvert kveður að innan rikisins, gaf sig
fram sem stjórnarformanns-efni síðastliðið
haust, og setti á stefnuskrá sína það tiUioð, að
leggja lögin aftur undir úrskurð fóiksins. En
íbúar Kansas voru og eru enn anægðir með
vínbannslögin, og feldu liann með 400,000 at-
kvæðum (“The peopie of Kansas snowed him
undcr witli 400,000 voicsi.
Þcss má Jíka gcta, að þótt víöbaiins-rikjuin
sé stöðugt að fjölga i Bandarikjunum, að saml
eru hin enn fleiri, sem vinsölu leyfg, og eru
afleiðingarnar Jiar mjög sorglegar. Til dæmis
er þvi hatdið fram. að 00,000 deyji þar áriega af
áhrifum vinsins, og J»ó að eins talið fullvaxið
fólk, og ckki heldur eru liér meðtalin þau
dauðsföli, seni orsakasl af.slysum, er úbeinlinis
imi rekja til vindrykkjunnar. I)r. Bleeker Van
Wagenany i Ncw York liélt )>vi fram, að 10 af
humlraði, eða hér um bil 10 milionir af ibúum
Bandarikjanna væru svo veiklaðir, að Jieir væru
Jijóðinni til byrði. Og að flestir Jieirra séu ]>að
vegna afleiðinga vindrykkjunnar. Eins og
bannlögin liafa ætið Iiaft góðar afleiðingar, eins
he.fir hið gagnstæða átt sér stað, þegar rýmkað
liefir verið um lögin. i sambandi við víntilbún-
ing og vinsölu. Til dæmis í Frakklandi. Þar
var vintilbúningur og vinsala gefin frjáls árið
1880. Fjölgaði J»á veitingahúsum úr 350,803
upp i 500,000 á 20 árum. Áður var ein drykkju-
knæpa á hverja 100 ibúa. En svo ein knæpa á
hverja 84, og sumstaðar ein á hverja 00, og
jafnvel i sumnm sýslum ein á hverja 11, eða ein
knæpa á Jtriðja hvern inann fullvaxinn. Lög
frá 1875 ieyfa óðalsbændum og jarðeigendum,
að búa til vin, af jarðargróða sinuin. Síðan hef-
ir vinbruggurum fjölgað úr 150,000 upp i 800,-
000. En aficiðingarnar af öllu Jiessu vinbruggi
á Frakklandi hafa verið liinar voðalegustu.
Dauðsföll hafa verið Jiar fleiri en i nokkrum
öðrum Evrópu-löndum. Fólkið veiklað og svo
lítil fjölgun, i samanburði við aðrar Jijóðir, að
sjálfum Frökum hefir J»ótt til vandræða horfa
I Winnipeg Evening Tribune hefi eg lesið
þrjár stuttar ritgjörðir, viðvíkjandi vinbanni i
Manitoba, sem eru teknar úr Winnipeg Free
Press, dagsettar 4., 11. og 15. desember 1915.
Samikvæmt efni og innihaldi þeirra virðist
Free Press vera múlgngn og stuðningsbiað vin-
salanna. Ritstjórinn eða rithiifundurinn hygg-
ur, að allir sangjarnir horgarar vilji kynuast
ölhini hliðuin málsins. En.á sama tíma útskýr
ir hann að eins eina hlið málsins, og það vin-
.sölumönnuni i hag, eins og hann frekast get.i \
Hann heldur þvi fram, að vinbruggarar og
vinsölumenn hafi iagt fram $25,000,000.00 lil
að koma á fót og viðhalda vintilbúningi, vín-
ra‘kt og vinsölu i Manitoba, sem hann segir að
gefi 4,500 til 5,000 niönnum atvinnu. I>dr af
leiðandi myndi þúsundir inanna missa atvinnu,
ef vinverzlun væri aftekin. Þvi drykkjutekj-
urnar (the bar reiceipts) væri ein aðaðtekju-
grein hótelanna; myndi þvi flest þeirra verða
að loka dyrum sínum, ef vínsalan væri aftekin.
Svo tekur þessi rithöfundur Belgiu, sem fyrir-
mynd Canada viðvíkjandi öldrykkju og segir:
“Belgians eru mestu öldrykkjomenn i heimi,
en hver inyndi þora að segja áfellisorð gegn
andagiift. siðferði, hermennsku og likains at-
gjörvi Jiessa göfuga kynflokks”. En Free Press
nefnir ekki, hvaða tegund af öli (beer) Belgíu
fólkið drekkur, eða hvort það er fritt við alco-
hol og aðra skaðræðis blöndu. En hvað sem
Jivi líður, þá hafa afleiðingamar verið alt aðr-
ar, en Free Press gefur i skyn, samkvæmt rit-
gjörð sem eg hefi, og mun eg birta hér kafla úr
henni. sem hljóðar þannig:
“Áfengis-pestin i Belgiu.
"Það er að eins rúmt missiri síðan, að eftir-
farandi lýsing á áfengis-ófögnuðinum i Belgiu
stóð i útlendum blöðum. og sýnir hún bezt,
hverjar aifleiðingarnar verða. þegar Bakkiis er
látinn sjálfráður.
“Það var að eins fyrir nokkrum dögum, að
Sch'ollaert, kenslumálaráðgjafi í Belgiu, sendi
öllum skólastjórum i alþýðu- og barnaskólum
umburðarbréf og hvatti J>á til að neyta ailrar
orku, til að vekja viðbjóð æskulýðsins á of-
drykkjunni. Skólarnir hafa að vísu vakandi
auga á máli þessu, síðan 1885. Og i skólafé-
iagsskapnum gegn áfengi er hér um bil þriðj-
ungur af öllum skóladrengjunum; en þessi
bindindishvöt hefir þó ekki borið þá ávexti, er
menn höfðu gjört sér vonir um, Jiví að rikis-
skýrslurnar bera vott um þá þjóðarspillingu af
völdum áfengis i Belgiu, að það fer hrollur um
inann, þegar maður ies þær. f borgunum á
Þýzkalandi, er — að meðaltali einn veitinga-
maður fyrir hverja 175 íbúa, en i Belgíu ekki
minna en einn á hverja 36. Það er því engin
furða, þótt Belgar, er þeim veitir svona létt að
svala áfengisþorsta sinum, taki öllum þjóðum
fram i áfengisnautn; cnda drekkur þjóðin ár-
lega 75 miliónir litra (potta) af (50 prósent)
áfengi, og koma eftir þvi 12 litrar á hvert
mannsbarn i landinu. Ekki stærra en landið
er, er þó varið árlega 500 miliónum franka (1
franki 70 auf.) fyrir áfengi. en það er sama
sem á hverjum degi 1 milión og 370 þúsund
fraiikar, og af þeirri upþhæð fara 400,000 fr.
fyrir brennivín (genever). og er það þó ekki
betra en svo, að aðkonniinenn haidast ekki við
nálægt belgiskum brennivíns-berserk. Fni
1870 til 1894 hefir þjóðinni fjöigað um 24 pró-
sent, en áifengisnautniu uukist um 54 prósenl.
\ sama timabili hefir vitfirringum, glœpamönn-
iim. sjálfsniorðingjum. beiningamönnum og
húsgöngum fjölgað að iniklum mun. Það má
heimfæra upp á Belgíu j)au orð Cladstones
gamla, að áfengið eitt tortími fleirum en drep-
sóttir, úfriður og haiiæri samanlagt, þvi árlcga
deyja ai BelgU'in 15 tii 20,000 manns úr áfeng-
issýki, og þó heitir áfcngið þar “Hfsins vain”,
en er sannkaiiaður dauðadrykkur.
Eru börnin farinn að
Læra að spara
Peninga ?
Hver uppvaxandt sonur
þinn og dóttir éetti að
hafa persónulegan spari
sjóðs-reikning á Union
Banka Canada, og leiðbeiningu í því að fara hyggilega
með þá. Svoleiðis uppeldi í sparsemi og góðri með-
ferð efna sinni er ómetanleg seinna meir : :
LOGAN AVE. og SARGENT AVE., Útibó
A. A. Walcot, Bankastjóri.
l)r. de Bock, prófessor i geðlækn-
ingaifræði við háskúlann i Brussei,
skýrir svo frá, að af hverjuni 100
gi'æpamönnum séu 74 drykkjumenn,
og af hvcrjum 100 bctrunarhúss-
föngum séu 85 sýnilegir ofdrykkju-
ræflar.
Það er hörmuleg sjón að sjá börn-
in, þessa titrandi, úttauguðu aum-
ingja, þjáða aí beinkröin og tæringu;
J>að er dáðlaus, örmagna, flogaveik
kynsióð, viðurstygð nútimans og
bölvun framtiðarinnar, sem verður
afleiðing af áfengispestinni, J»cgar
hún er látin afsikiftalaus. —-Þegar
öllu þeSsu er nú þannig farið, væri
það hin mesta furða, og hréin og
bein undantekning, ef börnin gætu
Jjrifist og náð eðlilegum j»roska.
Það er heidur ekki jivi að heilsa. Af
100 börnuin ofdjykkju-foreldra hafa
að eins 15 eðlilegan þrótt og lífsskil-
yrði, þar sem 85 af hverjum 100
börnum reglusamra foreldra hafa
eðliicgan líkamsj)rótt”. - •
Þannig var áfengispestin og henn-
ar skaðiegu afieiðingar í Belgiu, fyr-
ir 16 árum. En um það: hvórt á-
standið er þar enn í dag eins hörrnu-
legt, liefi eg engar skýrslur. En þar
sem beztu og atkvæðamestu menn
þjóðarinnar unnu stöðugl móti vín-
drykkjunni, er nijög liklegt, að tals-
vcrt hafi dregið úr drykkjubölinu,
og hinum sorglegu afleiðinguin Jiess.
Einkanlega þar sem svo niikil á-
herzla var lögð á það i skóiununi.
að vekja viðbjóð æskulýðsins á of-
drykkjunni; og svo hefir gömlu
brcnnivins berserkjununi. cðlilega,
stöðugt fækkað. Auðvitað , hefir í
Belgíu — eins og öðruni löndum
verið heiil hópur ibúanna, sem ckki
hafa drukkið sér til stórskemda, og
fjöidi, sem hefir aiis ekkert vín
drukkið. Væru ailir stjórnlausir of-
drykkjumenn, eyðilegðust þjóðirnar
á tiltölulega stuttum tima. Úrkynjun
svo inikii, að hún yrði óstöðvandi.
Og börnin þar af lciðandi þroskaHt-
ii og veikluð. En sem betur fer, er
fjöidi reglumanna meðal allra þjóða;
og J»að eru yfirleitt mennirnir, sem
viðhakia niannkyninu og þjóðfélög-
unum. — En þeir inenn og blöð, sem
styðja og styrkja vinsölu og vin-
drykkju, eru þjóðunom til bölvunar
og niðurdreps.
Það er athugavert, að 25 miliónir
skuli hafa verið lagðar fram fyrir
verra en ekki neitt. Það sýuir greini-
lega hinn lága hugsunarhútt, sið-
ferðisspilling, eigingirni og íhugun-
arlcysi framleggjendanna. Það virð-
isl vera þeirra aðultilgangur, aft ná
inn peningum, i sinn eigin vasa, án
þess að íhuga afleiðingarnar, eða
bera nokkra umhyggju fyrir velferð
og veliiðan drykkjumannsins eða
fjölskyldu hans, sem þeir ieiða til
eyðileggingar með hinni skaðlegu
vínverzlun. Það hefði verið miklu
betra, að kasta öllum þesum milíón-
um dollara i eldinn og brenna þá til
ösku, en að brúka þá til eyðilegg-
ingar svoddan fjölda af fólki,
niönnum, konum og börnum. Já,
biessuð börnin! sem afleiðing vin-
drykkjunnar svo ofl deyðir og veikL
ar, og rænir fjölda þeirra góðri
heilsti, fullkomnum þroska, gleði,
fjöri og inndæli æskuáranna. ijað
er mjög hörmulegt að vita og hugsa
um alla J)á sorg og <>hamingju, sem
ætið er samferða vínsöluníii, og að
orsökin til J»ess er hinn lági og eig-
ingjarni hugsunarháttur eigendanna.
Ef þeir væru heiðarlegir meiin, sem
væri nokkuð ant um velferð fólks-
ins. <>g Jijóðfélagsins yfir liöfuð,
myndu þeir.Icggja peninga sína i
lieiðarlegri atvinnu og fyrirtæki,
sem væri gróðameira fyrir sjálfa þá
og hcila þjóðfélagið; og gæfi atvinnu
fleira fólki, til hagsinuna fyrir iaml
og iý ð.
Á ungdóiiisáruin minum heima á
feðralandinu, sá eg svo mikið af of-
drykkju og hinum sorglegu afleið-
ingum hennar, að eg einsetti mér a'ð
drekka aldrei áfengi, og hingað til
hefí eg komist vel »f án )>ess. Já,
betur en J>eir, sem eg hefi Séð drekka
það. Heima á ættjörðinni, ó æsku-
áruin minum, ]>egar eg var á ferð
hvort heldur á sjó eða landi — með
drykkjumönnum, þurfti eg oft að
biða eftir þeim, og rétta þeiín hjálj)-
arhönd, J>egar þeir gátu ekki hjálji-
að sér sjálfir, því siður öðrum. -
Eg er nú 64 ára gamall og hefi aldrei
séð neitt gott í sambandi við vin-
drykkju, heidur að cins illar afleið-
ingar. sorg og eyðiteggingar, sein
væru þó miklu tilfinnanlegri, ef góð-
hjartað fólk og góðgjörðafélögiu
með barnaheimilin sin, gjörðu ekki
sitt iæzta til að draga úr bágindun-
um, og hjálpa drykkjumöiinunuiii.
og fjölskyldum J>eirra. Það er sorg-
legt að sjá hrausta og velgefna nienn
undir áhrifum vínsins; J>egar þeic
líta út eins og villidýr, eða jafnvel
verr; þeir geta ekki gengið réttir.
slingra og slaga á ýmsar hliðar, eða
komast hvergi, svo a'ðrir verða að
bjarga þeim. Eg hefi heyrt, að et
hundi er gefið vín, svo hoinun verði
óglatt, að ómögulegt sé að fá hann
til að taka það inn aftur, en mað
urinn er ti! með að drekka sig fullao
— hvað eftir annað; og {Kir stendur
bann lægra en dýrin. Enda hefir
það komið fyrir, að dýrin! — hund-
ar og hestar hafa bjargað Hfi
manna.
Nú eru vinsöiumenn aft biðja eðit
krefjast J>ess, að stjórnin borgi þeim
skaðabætur, fvrir það tap, sem þeii
þykjast verða fyrir, J>egar vínbanns-
lögin ganga í gildi. En inér virðist.
að stjórnin hafi Jivorki vald né rétt
til að taka nokkra peninga úr fjár-
hirzlu fylkisins til þess að borga
vinsöluniönnun) skaðabætur. Vín-
sölumenn ættu lieldur að borga til
stjóriKirinnar skaðabætur, fyrir all
an þann aukakostnað fylkisins i sain
bandi við þá eyðilegging, glæpi og
siðferðisspiliing, sein vínsalan hefir
haft i för með sér, sem aidrei-verður
aftur tekið, eða að fullu bætt. Auð-
vitað borgíi vinsalarnir aidrei, og
eru heldur ekki færir um að borga
fyrir alt það illaj sem þeir hafa til
leiðar komið, og sem engir peníngar
geta borgað. En þeir ættu ekki að
vera svo óskammfeilnir og blindir aí'
eigingirni, áð krefjast skaðabóta.
þótt þeir verði neyddir til að hætta
við eyðiieggingar-atvinnu sina hér i
Manitoba. Og eg vona, aS Norris-
stjórnin taki ekki skaðabótakröfu
þeirra til greina cða borgi þeim eitt
einasta cent i þvi tiiliti.
Eg óska og vona nf öllu hjarta, að
þegar þetta aimenna vel.ferðarmál
vori verður lagt fyrir kjósendur tit
endilegs úrskurðar, að allir mfenn -
konur sem karlar — taki höndum
saman, og verði einhuga og samtakn
með ag útrýmu iiinni skaðlegu vin-
sölu, sem í liðinni tíð hefir þrifíst
hér i Manitoba. I>að er mjög árið-
andi. að.allir, sem atkvæðisrétt hafii.
koini á réttum tílna á kjörstaðina
13. marz, og greiði atkvæði með al
gjörðu vínbanni, .si><» sigurinn verái
oiss og ótviru'ihir.
Yinsamlegast.
irni Sneinsson.
Brél' á licimskringlu.
Mrs. Þorbjörg Edwards.
Sigurjón Johnson.
S. T. Hördal, Transeona.
(frá fslandi).