Heimskringla - 07.04.1920, Síða 7
WINNIPEG, 7. APRÍL 1920.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
The Domrnion
Bank
HOHM NOTRE DAME AVB. OG
SHERBROOKE ST.
IlðfufiNtóll nppb...........9 6.006,000
Vara»j6«nr .................S 7,000.006
AlUr rlprnlr ...............$78,000,<M»O
Vér óskum eftir vlVskiftum verzl-
unarmanna og ft.byrgjumst a? gefa
þeim fullnœgju. Sparlsjóósdelld vor
er sú stærsta, sem nokkur banki
hefir i borginni.
íbúendur þessarhluta borgarinnar
óska aó skifta vib stofnun, sem þelr
vita a?5 er algerlega trygg. Nafn
vort er full trygglng fyrir ajftlfa
ybur, konur ybar og börn.
W. M. HAMILTON, RáðsmaW
PHONE (URRY S450
,Orsakir og afleiðingar/
MeS samþykkj ySar, iberra rit-
»tjóri, get eg ei málsins vegna lát-
iS hjá líSa aS sýna viSleitni mína
á aS rökleiSa eSa skýra málsgTein
þá, er herra Jón Einarsson tilfærir
og gerir aS umtaJsefni.
Pegar eg ritaSi áminsta grein
haf Si eg ekki hugmynd um aS hún
yrSi birt í blaSinu. ÞaS voru aS-
eins fá orS í fuflri meiningu, sem
fylgdu tímaritinu er eg þá sendi,
en sem aldrei kom til sikila — og
vildi eg meS 'þeim sýna hinum
heiSraSa ritstjóra hvaS hvetti mig
til aS senda tímairtiS og beiSast
þess aS hann þýddi og birti í blaS-
ir.u Heimskringlu tilnefnda grein.
Eg er eigi aS síSur þakklátur vel-
virtum ritstjóra fyrir birting grein-
armnar, og hr. Jóni Einarssyni fyrir
han® aJthugasemdir og bendingar.
Herra Jón segir, aS ”Heims"
kringla væri ólík sjálfri sér frá upp-
hafi ef hún meinbægSi vissum
skoSunum, ritgerSum o. s. frv.”
■ÞaS voru þeir tímar aS eg hugsaSi
og sagSi þaS sama um Heims-
kringlu. En vel aS merkja undir
ritsrtjórn'frelsishetjunnar séra Magn
úsar Skaptasonar var öllum trúmál-
um sagt útrýmt úr blaSinu, og eg
hefi ekki séS þaS aíturkallaS af
Þeim^ er hafa haft meS höndum
ritstjóm blaSsins síSzrn. En alt
um þaS hefi eg séS, bæSi í tíS séra
Magnúsar og þeirra, er ritstjórn
blaSsins hafa haft síSan, aS Onit-
ara-, fríkirkju- og andatrúarmálum
kefir veriS leyft rúm í bliaSinu. Þó
svoua horfi nú málum viS, þá má
þaS vera aS hr. J. E. sé réttur, aS
eg fái rúm fyrir grein í Heims-
kringlti, sem sé full af sannana-
gögnum, staShæfingum mínum til
fstu. Þar til þau gögn verSi tiil-
færS, er naumast sanngjamt aS
kröfjast þess aS allir lesendur
blaSsins “trúi” því, aS höf. viti
gildi andatrúarinnar nema af sögu-
eögn annara, er hann trúir auSvit-
aS”.
Þetta er eSlileg og réttlát skoS-
un, og þó eg reyni hér aS rök-
stySja mál mitt, og þannig verSa
viS áskorun þessa heiSraSa höf"
undar, þá samt vil eg láta 'hann og
alía lesendur Heimskringlu vita^ aS
þegar eg tek pennan mér í hönd,
þá er þaS meira af vilja en mætti
gert. Eg er sem sé alveg óment-
aSur. Eg vil því verSa eins fá-
orSur og eg get, en eins gagnorSur
og mér er framast unt.
Mannsandinn er alla jafnan aS
leita og þrá eitJthvaS þaS sem hann
í raun og veru hefir ekkert brúk
fyrir, eins vel og þaS sem hann
hefir brúk fyrir. Þessi forvitni
(curi'ösity) hefir bæSi gott og ilt
í för meS sér, hvort heldur í ein-
staklmgs eSa mannfélags þarfir.
Og þegar til vísindanna kemur í
þeim efnum, þá komast þau svo
langt og ekki lengra. Þau reka
sig ávalt á einhversstaSar, þegar
minst varir, og um margt ber þeim
ekki saman; og aS því leyti er Hkt
' á meS þeim og kristinni trú. Eg
heyrSi síSastliSinn vetur prófessor
í vísindum, sem hélt því fram aS
sannri trú og sönnum vísindum
bæri ávalt saman. Hann hafSi
sterkar mætur á kristinni trú. Fyrir
framan mig Hggur blaSiS “Seattle
Sfcar”, meS smá grein, sem fylgir J
Afneitar kröfian Sir Olrver.
Oregon prófeseor rökræSir (dis-
putes) spiritisma.
‘ "Eugene, Ore., 9. marz. ----- Dr.
R. H. Wbeéier, prófessor í sálar-
fræSi (phsychology) viS Oregon
University^ staShæfir aS þaS sé ó-
sannaS áf Sir Olivre Lodge, hinum
mikilhæfa brezka vísindamanni
(scientist-mystic) þaS aS hann
háfi veriS þess um kominn aS hafa
saimtal viS ættingja og vini fram-
liSna meS tilstyrk miSils.
“Dr. Wheeler segir aS brezkir
vísindamenn haldi því fram, og
fullyrSi skoSanir meS ónógum rök
semdum (insufficient evidence),
og aS alt sem þeir framsetji sé
yfirnáttúrlegt (supematural), þaS
sem aS skýra megi á alveg náttúr-
Iegan og auSveldan hátt.
"Háskóla prófessorinn frá Ore-
gon bendir á þaS, aS Lodge, þó
vísindamaSur sé, sé ekki sálar-
fræSingur, og aS sorgin, sem lagst
hafi á hann viS dauSa sonarins,
Raymonds, sem falIiS hafi í stríS-
inu, líklega orsakaSi föSurþráina
aS trúa, og þannig yfirgnæfa hans
betri dómgreind.
"Allar aSrar þektir tilraunir af
samskonar staShæfingum frá miS‘
il, nágranna sálarfræSingar full-
yrtu aS hefSu raktar veriS til blekk
inga (faking), eSa til vissra menta-
biJana, sem miSlar brúki sér til á-
vinnings.”
Um þaS aS jörSin sé á harSa-
hlaupum um geiminn, er eitt af því
sem eg hefi átt bágt meS aS trúa,
og varS eg því miSur enn sann-
færSari um aS hún væri flöt og
stæSi kyr, þegar mentamaSurinn
Rev. Wilbur Glenn Voliva, hélt
þvi fram og vitnaSi sínu máli til
sönnunar í annaS bréf Péturs post-
ula, 3. kap., 5. og 6. v.
Um þaS, hvort eg hafi íhugaS
aS öll kristna trúin sé læfS trú, er
enginn viti um nema í gegnum trú,
og aS jafnvel hinum fremstu kenni-
feSrum kamj saman um, aS í eng-
um söfnuSi sjálfra þeirra séu tveir
karlar eSa konur, sem trúi alveg á
sama hátt. Af hverju kemur þaS?
spyr svo höf. Og því næst svarar
því á spyrjandi vísu. Og svar mitt
er aS srvar hans sé rétt. StaShæf-
ingar eru of margar og flóknar.
ÞaS útilokar skynsemisljósiS, sem
sönn trú ibyggist á. I postulabréfi
Páls til Galata segir:
“Mig furSar aS þér svo fljótt |
látiS snúast frá honum, sem kall-
aSi ySur í náS Krists til annarskon-
ar fagnaSarerindis, sem þó er ekki
annaS en aS einhverjir eru aS
trufla ySur, og vilja umhverfa
fagnaSarerindinu um Krist. En
þótt jafnvel vér eSa engill frá
hknni færi aS boSa ySur annaS
fagnaSarerindi en þaS sem vér
höfum boSaS ySur, þá sé harm
böIVaSur. Eins og vér höfum áS-
ur sagt, þá segi eg nú aftur: Ef
nokkur boSar ySur annaS fagnaS'
arerindi en þaS, sem þér hafiS viS-
töku veitt, þá sé hann bölvaSur.
Er eg þá nú aS reyna aS sann-
færa menn eSa guS? Er eg aS
leitast viS aS þóknast mönnum?
Ef eg væri aS þóknast mönnum, þá
væri eg ékki þjónn Kriats. Því
aS eg læt ySur vita, bræSur, aS
þaS fagnaSarenndi, sem boSaS
var aJf >mér er ekki mannaverk.
Ekki hefi eg heldur tekiS viS því
af manni, né látiS kenna mér þaS,
heldur fengiS þaS fyrir opinberun
Jesú Krists. :— 1. k. 6.—12. v.
Þessi vers skýra sig sjálf og eins
þaS, aS sönn trú heíir ekkert
frelsi, vegna þess aS um ekkert er
aS velja. ÞaS eru fastákveSin lög,
sem öllum úrsJitum ráSa, en lög
þau eru einföld, og þess vegna get-
ur enginn haft sanngjarnar afsak-
anir, þegar til hins æSsta dóms
kemur.
ÞaS er því nokkuS djúpt í ár-
ina tekiS, þegar höf. fullyrSir aS
vér getum ekkert boriS fram krist-
inni trú til ágætis, og aS viS verS-
um aS byggja trú okkar á allra
manna tali (lágra og hárra hasfi-
leika), sem ekki hafi sjálfir þreifaS
á neinu því er trúnni viSkomi.
Þvi 'fer fjarri aS avo sé, því eins og
eg hefi tilfært hér aS fraznan, er
aScdn's einn vegur og ein undir-
staSa, og þaS er Jesús Kristur. Og
þær sannanir, sem þeirri trú fylgja
eru í áláandi daemum vísdóms og
kraftar í báSum testamentum biblí
unnar.
Réttkristnir menn hafa ekkert
aS óttaist í samlbandi viS andatrú.
Svo þegar iþeir vara viS andatrú,
þá er þaS aSeins af kristilegu bróS-
urþeli eSa hjáJpsemisviSleitni, til
þeirra, sem eru ístöSu' og staS-
fesitulitlir.
Álit höf. á því aS andatrú muni
græSa á samanburSi leiSandi anda
trúarmanna og lágtstandandi rök-
fræSinga kristinnar trúar. ÞaS er
ekki sanngjam sconanburSur; en
alt um þaS er þaS hægra sagt en
sýnt.
Eg veit mikiS vel aS rannsóknir
eru viShafSar í andatrúarviSIeitni,
og aS þaer rannsóknir, eins og aJl-
ar aSrar raransóknir, komast svo
Jangt og ekki lengra; og aS viss-
unni fylgir ávalt spurning, og
spumingunni efi. Og eg veit einn-
ig aS andatrúarrannsóknir hafa
þaS fram yfir aSrar rannsóknir, aS
þær bera illar afleiSingar; og þaS
eitt ætti aS vera nóg til þess aS
op<na augu aUra heilvitTa manna og
kama þeim til aS forSast trú þá
sem heitan eld.
Biblían inniheldur í því sem
öSru mestu og beztu sannanir um
skaSsemi andatrúar. ViS lesum
þar meSal annars í bréfi Páls post-
ula til Efesus, 6. k., 12. v.: Því
aS baráttan, sem vér eigum í, er
ekki viS blóS og 'hald, hldur viS
tignimar og völdin, viS heims-
drotna þessa myrkurs, viS anda-
verur vonskunnar í heiminum. —
Og ennfremur í bréfi Páls til Tíma'
teusar, 4. k., 1. og 2. v.: En and-
inn segir berlega aS á síSari toímum
muni sumir ganga af trúnni og gefa
sig viS villuöndum og laerdómum
iHra anda. ''Fyrir yifirdrepsskap
lýgimælenda, sem brennimerktir
eru á sinni eigin samvizku.
Þetta eru aSeins sýnishorn af
því marga, sm biiblían hefir aS
segja um anda og áhrif þeirra. I
guSspjöllunum fjórum eru yfir 40
vitnanir um illa anda og vil eg gefa
eitt af þeim dæmum: Lúk. 4. k.,
33.--35. v. Og í samkunduhús-
um var maSur nokkur, er hafSi ó-
hreinan anda: og hann æpti hárri
röddu: Æ, hvaS viltiþú oss, Jesús
frá Nazaret? Ertu kominn til aS
tortíma oss? Eg veit hver þú ert,
hinn heilagi guS! Og Jesús
hastaSi á hann og mælti: Þegi þú
og far út af honum. Þá hratt illi
andinn honum fram á meSal þeirra
og fór út af honum, og hafSi eigi
gert honum neitt mein.
ÞaS var andinn en ekki maSur-
inn, sem þekti Jesús, og sem af
ótta viS hann talaSi til hans. ÞaS
eru þessú sömu andar, sem nú tala
í gegnum miðla og villa mönnum
sjónir.
Svar mitt gegn öllu öSru í grein
höf. er, aS öll trú, 'hverju nafni sem
nefnist, og hvaS einlæg eSa al-
varlg sem hún kann aS vera, hafi
ekkert gildi. komi hafanda aS eng-
um notum, sé hún ekki sú er eg
héfi fraim tekiS. ÞaS er ekkert er
losar mann viS þá ábyrgS, sem
hann vísvitandi lokar augum og
eyrum fyrú.
Þetta er orSiS mikiS lengra en
eg ætlaSi aS hafa þaS, og þó er á
margt aS minnast, sem gildi hefSi,
en vér biSjum velvirSingar á því,
sem komiS er og sendum, og send-
um vinsemdar og virSingarkveSjur
til aJlra er málið snerta.
S. F. Bjömson.
--------—x-----------
Nýung í uppeldismáluift.
Á síSari árum hafa fræSimenn
í ýmsum löndum NorSurálfunnar
og Bandaríkjanna, gert, meS nýj-
um aSferSum, margar uppgötvan-
ir í uppeldisfræSi, sem nú eru farn
ar aS hafa álirif á skólamála-fram-
kvæmdir þeirra þjóSa, sem leggja
nokkra vemlega rækt viS þá hluti.
Er svo aS sjá, sem samkepni sú,
hin mikla. sesn hafin er og heldur
áfram méSal iSnaSaT- og kaup-
aýisli4>fó8a hcónnai, ýti mj ög und-
GAS í MAGANUM
ER HÆTTULEGT
Ráðleggur að Brúka Daglega Magn
esíu Til að Lækna Það. Orsak
ast af Gering f. Fæðunni og
Seinni Meltingu.
Gas og vindur i magaium, samfara
uppþembu og ónota tllfinnlngu eftir
máltít5ir, er æfinlega augljóst merkl
jm ofmikla framleióslu af hydrichloric
acid i maganum, orsakandl svokallatSa
“súra meltingu.M
Sýrt5ir magar eru hættuleglr, vegna
þess ats súrinn kltlar og skemmir svo
magahlmnurnar, er leiSir oft til "'gast-
ritis’” og hættulegra magasára. FæS-
an gerar og súrnar, myndandl særandi
gas, sem þenur út magann og stemmir
meltinguna, og hefir oft ðþæglleg á-
hrlf á hjartats.
ÞaS er mjög helmskulegt, aS skeyta
ekkt um þannlg lagaS ásigkomulag,
etSa a® brúka aS eine var.aleg melting-
armeöul, sem ekkl hata stemmandi á-
hrlf á sýringuna. 1 þess staö þá fáöu
þér hjá lyfíalanum nokkrar únzur af
Blsurated Magnesia og taktu teskel*
af þvi i kvartglasl af vatnl á eftlr mál-
tiS. Þetta rekur gasltS, vindinn og upp-
þembuna úr líkamanum, hreinsar mag-
ann, fyrlrbygglr snfn of mlktllar sýru
»g orsakar enga verki. Bisurated
Magnesla (1 4uftl etia töflum en aldrei
lögur) er hættulaust fyrtr magann, ó-
dýrt og bezta m&gnesla fyrir magann.
JÞatS er brúkati af þúsundum fólks sem
heflr gett af mat sinum eg engin eftlr-
kö.t.
Ruthenian Booksellers & Publish-
ing Co., Ltd., 850 Main St-, Winnipeg.
ir aS nota þessa þekkingu, af því
aS auSvelt aS gera hana arðigæfa
á margan hátt.
Nýung þessi er í því fólgin^ að
mæla meS margskonar nákvæm-
um rannsóknum, um líkamshátt og
andlega haéfileika bama, unglinga
og jafnvel fullorSinna manna. Á
þessum rannsóknum er síSan bygS
kensla, kensluaSferSir, og í sumum
kringumstæSum, atvinnuval og
aefistarf þeirra, sem rannsóknir
þessar ná til.
Einn af frægustu brautrySjend'
um á þessum vegi var franskur
sálarfræSingur A. Binet. Hefir
nokkuS veriS ritaS um hann á ís-
lenzku. ASferSú hans viS aS
rriæla vitsmuni, venjumyndun,
minni, eftirtekt o. s. frv. hafa ver-
iS gerSar enn fullkomnari, og fara
nú sigri hrósandi um allan heim.
Á Þýzkalandi urSu þessar mæl-
ingar fyrst vinsælar í hernum, t. d.
til aS finna hvaSa menn væru
heppilegir iflugmenn og bifreiSa-
stjórar. Tveir nafnkendir fræSi-
menn, Moede og Piorcowski beitt-
ust fyrir rannsóknum þessum, og
tókst svo vel, aS herstjómin viSur-
kendi fullkomjega gildi tilraun-
anna.
Til aS geta orSiS góSur flug-
maSur þarf marga samstilta eigin-
leika. Fyrstu tilraunirnar leiddu í
Ijós hverjir voru óhæfir, og hversu
hæfileikum hvers einstaks mantis
var háttaS. Reynsla og áfram-
haldandi tilraunir gerSu unt aS
'fllökka keppendumar nokkurnveg-
inn eftir gildi þeirra.
Þegar herstjómin hafSi viSur-
kent gildi þessara rannsókna komu
yfirmenn barnaskólanna í Berlín,
og ifleiri þýzkum borgum, og not'
uSu svipaSar mælingaraSferSú
viS flokkun l>arnanna og kensluna.
Ágallarnir viS venjulega skóla
eru í því fólgnir, aS gert er ráS
fyrir, aS allir nemendur í sama
bekk hafi svo svipaSar andlegar
þarfir, aS þeim hæfi saunskonar
kensJa. Þetta er vitanega rangt.
Ennþá fjarstæSara er aS öllum
mönnum á sama aldri hæfi sams-
konar fatasniS.
Rannsóknir Binets og eftirmanna
hans leibast viS aS gera skólunum
unt aS sníSa hinn andlega stakk
eftir vexti, meSan stendur á upp-
eldinu. Og þaS leiSir af sjálfu
sér, aS þetta er aSeins fyrsta stig-
iS. HiS næsta og mesta er þaS,
aS hjálpa hinni uppvaxandi kyn-
slóS til aS velja sér lífsstöSu í
samræmi viS gáfur og líkamsþi^Stt.
í Berlín hafa rannsóknir þessar
meSal annars leitt til þess aS stofn-
aS er til sérstakrar kenslu fyrir af-
burSa gáfuS börn, þar sem hæfi-
leikar þeirra fá fyllilega aS njóta
sín. Fylgja því námsstyrkir og
önnur hlunnindi, sem trygigja efn-
ismönnunum opna leiS til sérment-
Til kaupenda
Heimskringlu.
Árgangamot blaSsins voru 1 október siSastliSinn. Og
er vér förum aS yfirlíta áskrifendaskrána, verSum vér þess varí"
aS fjölda margir áskrifendur skulda blaSinu, ekki einasta fyrir síSast,,
árgang, heldur lengra til baka. En til þess aS blaSiS fái staSiS J
skilum viS viSskiftamenn sína og kaupendur, þarf þaS aS fá þaS, setj
þaS á útistandandi hjá öSrum, og þá eSlilega hjá kaupendunurr
Vonumst vér því til aS ekki þurfi nema minna menn á skyldur sínar
í þessu efni til þess aS þeir standi skil á skuldum sínum viS blaSiS.
Heimskringla er ekki í hverri viku aS minna menn á aS þeir hafi
ekki borgaS áskriftargjald sitt. Telur hún aS virSingu kaupenda
sinna sé misboSiS meS því. En hún ætlast þá líka til, aS þegar hún
kallar eftir sínu, meti menn orS sín og eigin virSingu svo mikils, aS
þeir láti ekki þurfa aS gera þaS oft. ÞaS eru því tilmæli vor, aS sem
flestir fari nú aS sýna lit á borgun úr þessu, á því er þeir skulda.
BlaSiS þarf peninganna, en þér þurfiS blaSsins. Til leiSbeiningar
setjum vér hér skrá innheimtumanna blaSsins yfír Canada og Banda-
ríkin.
Innköllunarmenn Heimskringlu
ÍCANADA: ”• ]
GuSm. Magnússon .....................Árborg.
F. Finnbogason ..........................Árnes.
Magnús Tait .......................... Antler
Sigtr. Sigvaldason ................. Baldur.
Björn Thordarson ................ Beckville.
Eiríkur BárSarson ..................Bifrost.
Hjálmar O. Loftson ............. Bredenbury.
Thorst. J. Gíslason ..................Brown.
öskar Olson ................... Chnrchbridge.
Páll Anderson ..................Cypress River.
J. H. Goodmundson .................... EJfros. ,
GuSm. Magnússon .................... Framnes.
John Januson ..................... Foam Lake
Borgþór Thordarson ...............i... Gimli.
G. J. Oleson ..................... Glenboro.
Eiríkur BárSarson .................. Geysir.
Jóh. K. Johnson ........................ Hecla.
F. Finnbogason ...................... Hnausa.
Jón Jó'hannsson ..................... Hólar
Sig. SigurSsson ................... Husawick.
Sveinn Tborwaldson ........... Icelandic River.
Ámi Jónsson .......................... Isafold.
Jónas J. HúnfjörS.................. Innisfail.
Miss A.Thorsteinson .............- Kandahar.
Jónas Samson ..................... Kristnes.
Ólafur Thorleifson ......i.......... Langriith.
Stefán Ámason . ................... Lillisve
Oskar Olson........................... Lögberg.
Bjarni Thordarson ................. Leslie.
Daníel Lindal ......................... Lundar.
Eiríkur GuSmundsson ................ Mary Hill.
John S. Laxdal ..................... Mozart.
Jónas J. HúnfjörS .............. Markerville.
Páll E. Isfeld ........................ Nes.
SigurSur Sigfússon .............>...Oak View
Stefán Árnason ........................ Otto.
John Johnson ........................ Piney.
Jónas J. HúnfjörS ................. Red Deer.
Ingim. Erlendsson ............... Reykjavík.
Halldór Egilsson .................Swan River
Stefán Árnason .................... Stony Hill
Gunnl. Sölvason ................... Selkirk.
GuSm. Jónsson ..............-....... Siglunes.
Thorst. J. Gíslason .............. Thornhill.
Jón SigurSsson ...T.................... Vidir.
Ágúst Johnson .................Winnipegosis.
SigurSur SigurSsson ..........Winnipeg Beach.
Ólafur Thorleifsson ............. Westbourne
H. J. Halldórsr’on...................Wynyard.
GuSm. Jónsson ....•................... Vogar.
Mrs. ValgerSur Jósephson, 1 46(> Aigyle Place
South-Vancouver ................ Vancouver.
í BANDARÍKJUNUM:
Jóhann Jóhannsson ...............-..... Akra.
Mrs. M. J. Beiiedictson ............. Blaine.
SigurSur Jónsson ...................... Bantry.
Jóhann Jóhannsson ................ Cavalier.
S. M. BreiSfjörS .......í.......... Edinborg.
S. M. BreiSfjörS .....................Gardar.
Elís Austmann ..................... Grafton.
Ámi Magnússon ...................... Hallson.
Jóhann Jóhannsson ..................... Hensel.
G. A. Dalmann.....................4-~ Ivanhoe.
Gunnar Kristjánsson ........... Milton, N. D.
Col. Paul Johnson ................. Mountain.
G. A. Dalmann .................... Minneota.
G. Karvelson .................... Roberts.
Einar H. Johnson ................Spamsh Fork. .
SigurSur Jónsson ..............;..... Upham.
SendiS áskriftargjöldin til: ,
The Viking Press,
Limited n_____
Box 3171 Winnipeg, Man.
unar og starfa, eftir því sem hæfi-
leikar benda til. Ekki er heldur
gleymt þeim, sem minstar ha'fa
gáfurnar. Þau fá sérstaka kenslu,
algerlega sniðna eftir þeirra þörf-
um. Binet tókst meS þannig lag-
aSri kenslu, aS skerpa svo eftir-
tekt torgáfaSra barna, aS þau
báru viS próf á þeim sviSum, all'
mjög af fullorSnum meSalgreind-
um mönrlum, sem óæfSir voru um
slíka hluti.
I því nær öllum mentalöndum
er nú veriS aS koma á fót rann-
sóknarstöfum af þessu tagi, í scim
bandi viS háskóla og kennara-
skóla. Framsýnir menn »já, aS
samkepnin verður afar xnikil é
kömandi árum. Og þegar alt
kemur til alls, standa þær þjóSir
bezt aS vígi, sem eiga tiltölulega
flesta hrausta og skynsama borg-
ara, “þar sem er valinn maSur í
hverju rúmi”. Framkvæmdir á
þessu sviSi eru í raun réttri land-
nám inn á viS í hverju þjóSfélagi.
Matgt bendir til aS fyr en varir
standi “mene tekel” yfir höfSi
þeirra þjóSa, sem fara gálauslega
meS orku mannsins, bæSi líkam-
lega og andlega, hvort heldur sem
meir má saka ófullkomiS uppeldi,
eSa óhoil og veiklandi lífskjör. * 1
(Tíminn.)