Heimskringla - 13.07.1921, Page 7

WINNIPEG, 13. JÚLI, 1921
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSlúA.
The Dominion
Bank
horm notre dame ave. og
SHERBROOKE ST.
HAIaVtstóll nppb.....$ 6,000,000
Varacijöttar ........I 7,000,000
Allar ciKair .........679,000,000
Sérstakt athygli veitt viðskiít-
um kaupmanna og verzlunaríé-
aga.
Sparisjóðsdeildin.
Vextir af innsfcæðufé gTeiddir
jafn háir og annarsstaðar.
Vér bjóðum velkomin smá sem
etór viðskifti-
PHOSE A 925S.
P. B. TUCKER, RáðsmatSur
Suanudagur í Belfíu
ÚR BRÉFI TIL VÍSIS
I hafnarborg 29.—5. 21
ÞaS ber ýmislegt fyrir augu far
mannsins frá Islandi í t€SSU landi.
En þaS verSur sízt séð, aS þetta
land hafi nýskeS átt í ægilegum ó-
friSi og orSiS aS fórna lífi sona
sinna. Hér er hvarvetna glatt á
hjalla og engi vottur niSurníSslu.
ÞaS er sagt, aS óvinirnir hafi hér
skotiS niSur meira en þúsund hús,
en hvar þau hafa veriS, verSur
ekki séS, því hér virSist alt meS
kyrrum kjörum, alveg eins og í
Hilleröd forSum.
BæklaSir menn verSa vart sén-
ir, en hér eru margir, sem ganga
meS ófriSar-verSlaun utan á sér
á götunum, og mjög víSa í búS-
um eru á boSstólum ksin og önnur
ófriSarmerki, svo sem brot úr
sprengikúlum og annaS því um
líkt.
Yfirleitt verSur ekki annaS sagt
en glaumur og gleSi veki fyrst
eftirtekt aSkomumannsins. Skil
eg vart, aS mörg lönd leyfi frjáls-
legri athafnir en hér eiga sér staS.
Hlér eru allar búSir opnar langt
fram á kveld og á sunnudögum—
alveg eftir vild, en þar sem verzl-
anir, sem hafa óvandabundiS folk
í þjónustu sinni, geta ekki látiS
þaS vinna nema sem góSu hófi
gegnir, þá er þeim verzlunum lok-
aS tímalega á kvöldiS og því síS-
ur er, aS þær séu opnar á sunnu-
dögum. En nú virSist svo fariS,
aS mjög mikill hluti verzlana sé
rekinn af eigandanum sjálfum, og
eru þær allar opnar, sem áSur
segir, fram á nótt og í dag — a
sunnudegi.
Mér sýnist fólk ekki mjög gefiS
fyrir kaffidrykk í þessari borg, en
aftur á móti er afskapleg bjór.
drykkja. Sterkra drykkja munu
menn ekki neyta aS jafnaSi, og
þessa daga, sem eg hefi þér dval-
iS, hefi eg aSeins séS einn mann
ölvaSan, þaS mun hafa veriS út-
lendingur.
< il veitingahúsunum, sem eru mý-
mörg, gengur kvenfólk hvervetna
um beina og er hiS frjálslegasta.
MikiS er hér um kirkjur, og eru
þær veglegar mjög, og kirkjusókn
hin mesta, aS því er virSist.
Ekki ber hér mikiS á Bretum,
en talsvert er hér af hermönnum
frá Bandaríkjunum, sem bæSi eru
aS vinna aS því aS koma fyrir
hergagnaleifum sínum og sumir
hafa veriS á verSi í þeim heruS-
um Þýzkalands, sem bandamenn
hafa haft á valdi 9Ínu til trygging-
ar. 1 dag lék mjög fjölmenn sveit
þessara hermanna á lúSra á einu
höfuStorgi borgarinnar og safnaS-
ist þar saman mesti fjöldi áheyr-
enda.
Langsamlega flestir tala hér
flæmsku, en frönsku skilja þeir
flestir og allir tala ensku, aS heita
má.
KlæSaburSur fólks er hinn
smekklegasti og eru flestir vel til
fara. Kvenfólk gengur á mjög á-
berandi stuttum pilsum, til muna
ktyttri en þeim stystu heima.
Ógurlegur fjöldi skipa kemur
hér daglega frá öllum heimsálfum.
Má því sjá margt framandi and-
lit, en víst mun þaS ha'fa veriS í
fýrsta sinní sem fáni Islands bar
hér fyrir augu, þá er Borg sigldi
inn á höfnina um daginn. Vakti
þaS talsverSa eftirtekt, þótt ekki
hafi eg séS hennar getiS í blöS-
unum, en vél má vera aS þaS hafi
þó veriS gert.
Fjölda Japana hefi eg séS hér
og*ganga sumir þeirra allra manna
best til fara, eSa, sem heima
mundi sagt, mjög “flott”. Þeir eru
víst vel metnir hér, en aSrir litaS-
ir menn hafa vart full réttindi viS
hvíta.
Tolleftirlit er hér ekkert og alls
ekkert eftirlit meS útlendingum,
hvorki aS vegeilbréf sé skoSaS eSa
heilbrigSisvottorSa krafist af skip-
um.
Veitingahúsin eru opin til kl. 2
á nóttu og glaumur og gleSi á göt-
unni fram eftir öllu. Kvikmynda-
húsin hafa stórar hljóSfærasveitir
í förum um göturnar meS auglýs-
ingar sínar fram undir miSnætti.
Lögreglan skiftir sér ekkert af því
og yfirleitt verSur ekki annaS sagt
en hér sé mjög óþvingaS líferni.
Sailor
BARNAQULL
Verzlun Finna.
Nýlega hefir veriS breytt tölu-
vert um tilhögun á utanríkisverzl-
un Finnlands. Hafa veriS feldar
úr gildi ýmsar hömlur, er áSur
voru á inn- og útflutningi vara.
Gengu þessar breytingar í gildi um
miSjan febrúar síSastliSinn og eru
í höfuSdráttum þessar:
LeyfSur er útiflutningur á öllum 1
vörum aS undanteknu korni, sem
notaS er í brauS, og sykri. Þó er
hægt undir sérstökum kringum-;
stæSum aS fá útflutningsleyfi á
korninu. Ennfremur þarf aS fá sér
siakt leyfi til sölu á skipum til út-
landa.
Innflutningur vara er undir
miklu strangari lögum. T. d. er
ekki frjáls verzlun meS hveiti og
hrísgrjón og sömuleiSis sykur.
Er ríkis einkasala á þessujjn vöru-
tegundum. Og fer enn fram skömt
un á þeim. Alftur á móti er gefinn
frjáls innflutningur á rúgi og rúg-
mjöli. Tóbak meiga ekki aSrir
flytja inn en tóbaksverksmiSjurn-
ar, og árlegur innflutningur má
ekki fara yfir 3,200,000 kg. Er
þaS álitiS nóg til aS fullnægja
eftirspurninni. AS öSru leyti er;
innflutningur frjáls nema á öllum
öþarfa vörum.
Sérstök ákvæSi eru um verzlun
ina viS Rússland, England og Let-
land.
TaliS er víst aS þessi nýju á-
kvæSi verð> langlíf, því þau
þykja stórt spor í átt til frjálsrar
verzlunar, sem Finnar höfSu lengi
þráS og óskaS eftir. Hefir stjórn-
in líka látiS þess getiS, aS þaS
hafi veriS ætlun hennar. Sést
þetta enn greinilegar á því, aS bú-
ist er viS, aS ákvæSin um rfkis-
einkasöluna á hveiti og sykri og
hrísgrjónum, verSi endurskoSaS
innan skams tíma. Hefir og verzl-
unarmálaráSgjafinn finski látiS
þess getiS, aS búast mætti viS,
aS gefinn yrSi frjáls innflutning-
ur á þessum vörum. En hitt v®ri
aftur á móti víst, aS tóbakssalan
mundi haldast enn um nokkurt
skeiS. Mbl.
HEIL Á HIMIN STÍGIN Hún hefir þó aS minsta kosti, meS
Heil á himin stígin,
heiSa sól!
Vertu öllum veikum
vörn og skjól.
StráSu björtum blómum
bemskuhönd,
legSu yfir aldna
engilhönd.
. , jnteK
vJg i oma mma
anda þú
vorsins vængjataki:
von og trú.
StígSu hærra, hærra,
heiSa sól!
Vertu öllum veikum
vörn og skjól.
Jón Magnússon
--------o---------
STAFRÓFSKVERIÐ
sinni fögru fyrirmynd, kent öll-
um börnum aS fara vel meS bæk-
urnar sínar.”
BLÓMIN HANS BRAGA
(Æfintýri) •
Einu sinni kom eg í hús nokk-
urt og sá þar stafrófskver. Eg tók
kveriS og las í því þessa vísu:
GóSu börnin gera þaS,
GuS aS lofa og biSja,
læra aS stafa og lesa á blaS,
Mka margt gott iSja”.
Svo fletti eg kverinu blaS fyrir
blaS, en blöSin voru svo hrein,
aS eg átti bágt meS aS trúa því,
aS nokkurt barn hefSi lært aS
lesa á þaS.
“Þetta er nýlegt stafröfskver,"
varS mér aS orSi.
"Nei, þaS er tuttugu ára gam.
a|}t. Hún fdaja mín lan-Si aS
lesa á þáS þegar hún var barn, en
hún fór svona vel meS þaS,” svar-
aSi húsfreyjan klökkum rómi, —
því aS Maja var dáin.
“Hún hefir sannarlega ekki ílif-
aS til einskis í heimi þessum, hún
Maja,” hugsaSi eg meS mér.
Bragi litli í Dal sat inn viS baS-
stofubprSiS. Hann studdi olnbog
unum á borSbrúnina, en höndun-
um undir kinnar sér; og starSi á
þrjú fögur blóm, er stóSu — sitt
í hverjum jurtapotti — á glugga-
kistunni.
Bragi litli átti þessi blóm. Hann
hafSi' vökvaS þau á hverjum degi
og hlúS aS þeim eftir megni. —
Nú voru blómaknappar þeirra ný-
útsprungnir, og hinir veiku, safa-
miklu leggir hagræddu þeim sem
bezt þeir gátu viS sólarljósiS. —
Sólin sendi og ylgeisla sína, gegn-
um rúSurnar, inn til blómanna,
meS kossa frá sér. En litfögur fiSr
ildi flögruSu fyrir utan gluggann
og rendu hýrum ástaraugum til
þeirra, og færSu þeim kveSjur
sínar og árnaSaróskir. Og blóm-
ylmurinn fylti baSstofuna í Dal,
og hafSi þægileg og hressandi á-
hrif á Braga. —
— “Eg verS aS fara út meS
blómin mín, svo aS sólin, móSir
þeirra, sjái betur litlu börnin okk-
ar, og sendi þeim heitari kossa,
og svo aS fiSrildin geti betur not-
iS blómanna og þau fiSrildanna", j
— sagSi Bragi viS sjálfan sig.
Hann tók Mtinn bakka og lét
jurtapottana á hann, bar þá út og
setti fyrir neSan baSstofuglugg-
ann.
Sólin kysti nú börnin sín og
hans Braga litla, — heitum koss-
um. En fiSrildin flögruSu kringum
þau og settust á þau.
—Bragi varS himinglaSur er
hann sá aS sólin kysti blómin sín
og aS fiSrildin flyktust aS þeim.
H'ann undi hvergi annarsstaSar
en hjá blómunum, eSa viS baS_
sto'fugluggann, þar sem hann gat
séS út til þeirra.
— En upp í gilinu, fyrir ofan
bæinn, glotti Frosti — gamli
kuldalegi karlinn — aS gleSi
Braga litla í Dal. —
Þessi dagur leiS sem aSrir dag-
ar og Bragi gekk til hvílu sinnar
og sofnaSi. — Hann dreymdi lúfa
drauma um blómin sín, sólina og
fiSrildin.
------En — hvaS var þetta? —
Bragi hrökk upp. Honum heyrSist
vera hlegiS, kuldalega og stork-
andi, fyrir utan gluggann.
Bragi settist upp viS og leit í
kringum sig. Hann sá engan —
en nú voru þaS fölir og kaldir
tunglsgeislarnir sem lýstu upp baS
stofuna.
Hver skyldi hafa veriS aS
hlægja,” hugsaSi hann og klæddi
sig í flýti.
Hann leit nú út um gluggann, en
sá engan fyrir utan. En á glugga-
rúSunum sá hann nokkrar litverp-
ar og ylmlausar rósir — þaS voru
frostrósir dregnar af óaSfinnan-
legri snild — en af nákuldanum
er stóS af þeim fór hrollur um
Braga litla.
Bragi litli gekk út — því hon-
um var forvitni á aS vita, hver
hefSi veriS aS hlægja. ÞaS sem
honum var fyrst litiS á, þar úti,
voru blómin hans, er lágu föln-
uS og visnuS í jurtapottunum,
sem voru nú hrímaSir utan.
— “Hvar eru nú fiSrildin og
sólin?” — hugsaSi Bragi og leit
til himins.
En í staS sólarinnar — sem nú
var gengin undir — sá hann ná-
fölt og glottandi tungliS. —
Bragi litli varS sárhryggnr og
grét — grét yfir dauSu blómun-
um sánum — yfir hvarfi sólarínrr-
ar og hinna litfögru flögrandi fiSr-
ilda. Fórnir hans hrundu niSur á
hlaSiS — frusu þar og urSu sem
litlar glærar perlur.
— Og vindurinn tók táraperL
urnar hans Braga litla í Dal. ag
feikti þeim upp í giliS til Fro’sta
— bana ylmlblómanna en föSur
frostrósanna — en hann hló viS
háum 'helíhlátrum eT bergmáluSu
í fjöllunum.
B.M.J. í HeimilisblaSimt
LávarSurinn og smiSurinre
I
Darmouth lávarSur, sem anrr—
álaSur var fyrir krafta, og mjög
gefinn fyrir aflraunir, hafSi heyrt
getiS um aS járnsmiSur nokkur £
Midkalder, sem er þorp eitt milli'
Edinborgar og Glasgow, væri
ákaflega sterkur, og ásetti hanrt
sér aS fara og vita hvaS satt væri
í því. Hann tókst síSan ferS á
hendur og kom einn góSan veSur-
dag aS smiSju hans, þar sem hann
' var aS verki sínu, ávarpaSi hann
■ og sagSi: "Eg hefi fariS frá Lond-
; on, vinur minn, til aS reyna hvor
J okkar væri sterkari.” SmiSuriniv
| lagSi þegjandi hamarinn frá sér,
Iþreif lávarSinn, bar hann aS garS-
! inum sem var kringum húsiS, og
! fleygSi honum langt út fyrir. Þeg-
I i.r lávaiSurinn raknaSi úr rotinu.
I stóS hann á íætur og skreidd’st
1 c.S garöinum. “ViljiS þét fá
.meira?” spurSi smiSurinn. “Ne%
1 vinur rrinn, mælti lavarSurmn;
| "en gjöuS nú svo vel aS fleygjat
hestinum ;n'ínum út yfir garSinn
til mtn, svo eg geti sem fvrst kom-
:st af staS og r.áS í lækni.”
KNÝJA ÞEIR ENN Á KIRKJ.
UNNAR MENN.
Víst ertu göfug, kirkjufélagsins
sanna og lifandi trú.
, LýSur
Gist.
UoilrnTertl . hi-lmalaknlntr sSKtt al
)>elm, »em sjftlfur reyndl hnnn.
Vorií 1893 vart5 eg gagnteklnn af
illkynjaSri vöSvagigt. Eg leiS slík-
ar kvalir, sem enginn getur gert sér
i hugarlund, nema sem sjálfur hefir
reynt þær. Eg reyndi meíal eftir
meöal en alt árangurslaust, þar til
lokslns aö eg hitti á ráí þetta. Þaö
læknaöl mig gersamlega, svo aö siö-
an hefi eg ekki til gigtarinnar
fundiö. Eg hefl reynt þetta sama
meöai á mönnum, sem legiö höföu
um lengri tima rúmfastir í gigt,
stundum 70—80 ára öldungum, og
allir hafa fengi® fullan bata.
Eg vlldi aö hver mafiur, sem glgt
befir reyndi þetta meöal. Sendu
ekki peninga: sendu aöeins nafn
þitt og þú færö aö reyna þaö frítt.
Eftir aö þú ert búinn ats sjá ati þatS
læknar þig, geturtSu sent andvirtiitS,
einn dal, en mundu atS oss vantar
þatS ekki nema þú álitir at5 met5alit5
hafi læknatS þlg.
Er þetta ekki sanngjarnt? Hvers
vegna at5 kveljast lengur þegar
hjálpin er vitS hendina? SkrifitS til
Mark H. Jackson, No. 866 G., .Durston
Bldg., Syracuse, N. Y.
Mr. Jackson ábyrgist sannleikrglidi
ofanritatSs.
Séra Rúnólfur Martelnsson ritar
um minnisvarSa 6 dálka langa
grein í síSasta Lögbergi. Vill
hann aS séra Jóni heitnum Bjarna
syni sé reistur minnisvarSi á þann
hátt, aS gefiS sé fé til skóla þess
sem viS hann er kendur. Prestur-
inn ætlast yíst tilt aS gjafirnar
verSi hafSar svo ríflegar, aS
reisa megi skóla sem fullnægi
kröfum nútímans. Mætti spyrja?:
HvaS hefir orSiS af öllum þeim
peningum sem gefnir hafa veriS
í skólasjóSinn síSan áriS ioö7,
aS séra Jón gaf fyrstu $100.00?
Presturinn segir aS skólinn
kenni sannan lifandi kristindóm,
(sem nú er af sumum nefndur
deyjandi kristindómur) og ís-
lenzku. Já, víst er um þaS, aS
íslenzkan er kend á skóla kirkju-
félagsins, þó fyrrum æSsti prestur
þess félags sé aS gera íslenzkuna
kirkjuræka og messi á ensku.
Undarleg ræktunaraSferS í þeim
aldingarSi.
Ekki minnist Prófessorinn á, aS
séra FriSrik heitnum Bergmann
sé reistur minnisvarSi, þó vel
mætti skipa honum viS hliS séra
Jóns sem einum af stærstu and-
ansmönnum sem lslendingar haifa
átt hér vestra, og í ýmsum grein-
um, óefaS sá stærsti. En svo ber
aS líta á þaS, aS kirkjufélagiS
byrjaSi á aS reisa séra FriSrik
minnisvarSa í lifanda lífi, þegar
þaS gerSi hann félagsrækann.
Sumir hinna rétttrúuSu voru á
þeim árum ósparir á steinana í
þann fótstall. SíSan sém FriSrik
j lést, hefir af ýmsum veriS dyggi-
lega unniS aS því aS fullgera þaS
minnismerki meS TjaldbúSar-
málinu alkunna.
HVERT STEFNIR?
Dreymandi vitssins vilji skilur
varla, aS sem enginn sá,
enginn mælir, enginn getur
yfirvegaS til né frá.
Dreymandi vitsins vilji þylur
verundar líf, og starfiS metur.
Hugsanda engin hugsun setur
háum vonum rétta leiS.
Enginn finnur öllum fremur
yfir-hugsun, sem er greiS.
Dreymandi vitsins yilja tetur,
vitandi ekki, reglur semur.
Starfandi lítinn starfa gefur,
starfiS eymir, trúin spöng.
Enginn veit hvort er hans réttur
aflamáti, vizku föng.
Dreymandi vitsins vilji tefur,
vitandi ekki hvar er settur.
Frumveru bók er engum opnuS;
yzta huliS mannlífs ráS.
Andrúms víddin, enn sem nærir
orku lífs — en hverju háS?
Aumingja maSur, var ei vopnuS
vitundin þín? Og ekkert færir.
Veltandi eins og einhver skuggi,
emhversstaSar til og frá.
Starfar, þó aS störfum fipi,
— stíluS var þér vonar þrá.
Vakandi augum varinn gluggi,
vatniS þér boriS er í hripi.
Verandi svona settur, betra
sýnist ei aS vera til.
Hrakinn'áfram, heima viltur,
OVER THEPHONE
May I come to see
For what I want?
I must ’ady be
At the front.
I need glasses, I need hair,
I need teeth and clothes to wear.
I must beautify;
I necd little dye.
I nced shoes öf la:est style.
I need nothing made of wile.
;Halloo! Are you there?
j O, hear I want my share.
j I shall in the other world
for all things make it square.
— F. —
eg læt ekki eins og eg sé vitlaus
fyrir þaS.”
Dóarinn (viS þjófinn) : Því í
ósköpunum fóruS þér aS stela öll-
um þessum biblíum?
ÁkaírS:: Eg ætlaSi aS setja á
stofn sunnudagskóla.

í SPAUGI
j hafa' á réttu engin skil.
EilífSar svefni lof má letra,
lániS er steins, ei öSru fyltur.
— F.
A. Af hverju var svona margt
fólk í kirkju í dag, þegar prófess-
orinn messaSi.
B. : ÞaS get eg sagt þér: Sí ú-j
I dentarnir komu til þess aS hlusta j
] á prófessorinn, stúlkurnar komu til j
þess aS sjá stúdentar.a, en her-
j mennirnir komu til þess aS sjá
! slúlkurnar.
I Þýzk riddarafylking fór þar
hjá, er smalamaSur gætti sauSa.
“Ert þú meS ÞjóSverjum eSa
Frökkum?" hrópuSu þeir.
"Eg vildi aS allir ÞjóSverjar
væru druknaSir í ánni Rín og aS
Frakkar springju allir af hlátri,
þegar þeir fréttu þaS,’ ’ svaraSi
sauSamaSur.
Pétur og Óli eru úti á sjó aS
fiska. Alt í einu dettur Pétur
sjóinn og hrópar hástöfum:
“Hjálp, hjálpl eg kann ekki aS
synda.”
Þá rís Óli upp í bátnum, spýtir
út fyrir borSstokkinn og segir:
“ÞaS kann eg nú ekki heldur, og