Heimskringla - 29.11.1922, Blaðsíða 7

Heimskringla - 29.11.1922, Blaðsíða 7
WINNIPEG 29. NOVEMBER 1922 HEIMSKRINGLA. 7. BLAÐSIÐA. The Dominion Bank BORNI N OTKE DAMftfl AIB. 0«t 8HIÚRBROOKB 8T. HöfutSstóll, uppb.......| 8,000 000 VarasjóBur ..............$ 7,700,000 AUar eignir, yfir........$120,000,000 Hórstakt athygli veitt viflskfft- uh) kauymanna of T«ral«nttflfr aya. SD?risióÓsdeildin. Vextir &I innstæðufé greiddir larn háír og annarsstaðar TiO- kongst FHONK A P. B. TUCKER, Ráðsmaður r;':Svönd frarnmistaSa ai blaðinu i leirburðinn, og gaeti þá ekki nógu vel máli þvi, sem snýst um I4 miljóna aö, hvar þessi fáu gullkorn geymast kaup? Þaö getur stundum legiö eins i itinan um alt ruglið. Aldarháttur. (Aðsent.) n:ikil óráðvendni í því, að segja of lítið, eins og að segja of mikið, og það vantar alveg heimildir fyrir því, hvers virði að úthald strætisvagna- félagsins er í raun og' veru, og ef blaðið ekki heíir þær heimildir, þá ei ekki rétt að hvetja alþýðu til kaupanna. Hins vegar er það ótrútt fjlgi við þjóðeignarhugsjónina, að.j skýra að verðið sanngjarnt, og eg hefi ástæðu til að ■ vanpag föik. hugsa, að verð það, sem áminst grein ræðir um, sé mikið of hátt. Frá barnæsku minnast eldri menn þess, að hér um bil í hverri sveit var að minsta kosti ein kerling eða karl, sem flæktist á inilli manna og betl- aði. Þá var og önnur dálítið full- komnari tegund af betlurum, sem voru boðnir og búnir til að gera smá- gagn, svo sem að spengja brotið leir- tau, kemba hrosshár, kveða rímur o. ekki málið betur, ef til voru f;_ Þetta v0ru oftast óvinnufærir og annað voru skýrslur, sem sanna, að verðið var: aumingjar) gamalmenni Óráðvendni í hugsun og orðum er orðinn mjög ríkur þáttur í fram- þaó kvæmdalifi þjóðfélagsins. Alsfaðar má finna þess merki. Frá lægstu tröppu til hinnar hæstu í þjóðstjórn- mni, er það eigingirni niannsins, sem berst fyrir virðingu, völduni og áliti, eigi mikið síður en peningum. Menn bika ekki við að stíga upp á nágranna smn, til að hækka sjálfan sig upp. Menn hika ekki við að halda frarn osönnu máli, til að kjassa með því Margur skyldi ætla, að hin mikil- láta heimsmenning hefði nú loksins Mér þykir vænt um íslenzku blöð-1 ptrýmt þessum Htilsiglda hugsunar- in, og reyni til að setja mig inn í hætt; Nei> nei_ Þessi atvinnuveg. þær fjárhagslegu kröggur, sem þau|ut er einmitt óðum að hefjast í æðra hafa við að stríða. Og eg get efast j ye]di Nú er Varla nokkur maður um, að þau nytu þess til muna, þó svo mentaður, að hann sé vaxinn upp þau væru óhlutdrægari og efnisvand- ur þessu flakki> og þag þó hann f&. ist ekki við að spengja grautarskál eða gera nokkurt verk til þægðar. emn eða annan, sem maöur býst við að hafa eitthvað gott af. Blöðin, sem I dægrastyttingar og hugarhægðar, eiga að leiða alþýðunni fyrir sjónir! þafi mega þeir auJSvitað. Aður ástandið i landinu, segja undan og! kunnu menn að meta þetta eim ofan af, og eru hlutdræg og óráð- þa?j var vert> menn lærgu þetta hver ari en þau eru í ýmsum atriðum. En veldur þungri ásökun, þegar bendingar og leiðsögn blaðapna leið- ir alþýðuna í ógöngur. Eg kannast við það, að margt af því, sem menn hafa út á blöðin að setja, er ekki nema óbeinlínis og að hálfu leyti þeirra sök. Þannig er það með leir- burðinn, sem altaf er prentaður á- frájm. Menn, sem aldrei hafa kom- ist yfir skáldlega hugsjón, og eru heldur ekki hagorðir, þeir hafa á ö'ltim tímum ort og yrkja enn sér ti! og fvr og vönd í ýmsum málum, ekki fyrir ein- feldni ritstjóranna, heldur af hags munavon. Til að tmi stað skal eg benda á lítinn skrípaleik islenzku blaðanna okkar á þtssu hausti. Lögberg getur um deilumál for- sætisráðherrans og fylkisritarans í Ontario, og kemst að þeirri niður- stöðu, að forsætisráðherra Drttry hafi réttara fvrir sér, enda hafi hann verið liberál áður en hann snerist ti! hændafélagsskaparins !! Allir hljóta af öðrum, og það var hjegið að þvt. ettda var þetta oft og tíðum smellin finna 01 ðum min- J vit]evsa, og leirskáldin nutu sín het- ur, af því þeir trúðu því, að þeir j væru flo r.einna mannvirðinga. ur ekki að hugsa, en höfðtt á litlu vit ttndinni sinni laukrétt rím. Þá voru þessar snildar visttr ortar af alþektu og alstaðar velkomnti leirskáldi á Norðttrlandi: Aldarhátturinn leggur velþóknun á þessa atvinnugrein með allskonar yf- irskinsblæjum. Menn fara rnörg hundruð rnílur til að selja eina bók, sem máske er eitthyað í varið. En auðvitað er hverjum manni jiægt að fá bókina á kostnaðarminni og ein- faldari hátt, ef hann hefir peninga og vill eiga hana. Eða það kemur mað- m með dálitið frábreytta trú, í hug- anum eða vösunum, og kann' ekki við sig nema að aðrir njóti góðs af. ; Einn hefir lært nýtt lag, sem menn geta fengið að heyra fyrir cent o. s. frv. Náskylt þesstt er að boða samkom- ur með agni á endanum, það er beit- an fyrir þorskinn úti á landinu, og það fyrir eigin hagsmuna sakir. En er nú lítið orðið eftir af forn- “Inn með ánni dvri, - t! og gerðtt ekki tilkal! til Revndu held-1, , , , v. *.. , , . islenzka sjalfstæðiseðlmu t þeim manni, sem leikið getur þann þátt i betlaraiðninni. • Enda er hann blvgð- unarlausastur, hvað sem sagt er eða sungið til launa. IMargt er ennþá, sem þarf að minn ast á. einkum um óráðvandlega tneð- hondlun á almenningsfé, sem er nú oiðið eins og hætt ;tð taka illa ttpp. Aldarhátturinn hefir smá lempað harður rendi húna- sð finna það og hafa strax veitt þv tftirtekt, að með þessu er gerð buppaports á hárri mýri meinlaus tilraun til að litilrvirða hrummungsraftur at við stýri. bændafíokkinn. stiga snöggvast upp Forláts mig og friðar báðu fjándans ■ menn til að fella sig við það, þó að á hann ti! að hækka liberalflokk- j þussar: jt d. skólastjórn i sveit eyði með of- irm. ósjálfrátt dettur manni í hug: Siefði eg það fyrir gyjfa drussa, , helcli mörgum þúsundum dollara í Hvað er bændaflokkurinn? TTaftí'' Rfeitt eg hleypti í hölltt kussa. [óhaganlegar og óþarfar byggingar. Eða þó að sveitarstjórn finni upp á læir allir hrapað ofan úr tunglinu, 0g ejn önnur ógle.vmanleg visa. þeg- -em tilhevra honttm? Mun ekki mik- ill meirihluti þess flokks hæfa verið an]eg3 mó8gag. bberal, áður en þeir mvndtiðu sam- ] tök til bændafélagsskaparins, af því, Lberalstefnan revndist óráðvönd? ar skáldið hafði veríð mjög tilfinn- Jtví ;tð taka vel vinnandi og hrausta I siðasta kafla ritgerðar þessarar ""ntist eg á óráðvendni i hugsunum orðum, sent nú á tímum gagnsýrði “Hákarlsskúmur, hræsvelgur, hrokkálsskinnið svanga. Sértu þetta Sigurður, sildarkippan langa.” með margra mílna millibili; og þó er norðvesturlandinu, að gera alt sem það orðið þekt, og er viðurkent, aðjefnin leyfa til að hafa húsin hlý, nienn á hezta aldri til forsorgunar af þeir fflu bændtir, sem með trúrri á- er'da sparar það árlega peninga. En almannafé, þó þeir hafi fyrir heil- stun(iun fara í öllum atriðum eftir margir bændur bvggja óþarflega hrigðri kontt og 2—3 börnum að sjá. revnslusannindum tilraunabúanna, stórt, og Kínversk menten. Kínversk mentun er svo gömul, . ... , . au hún er eflaust jafngömul hinni serstaklega er þetm pentng-j ( j Eins og öll vinna og viturlega ráðin skara fram úr nágrönnum sínum í um illa varið, sem eytt er til þess-á e'ZtU egJPs*<u' et ekkl eldri. Hún er að Nútíma leirskáldin okkar ekki saman svona smellnum ; fyrirhöfn er af guði og mönnum end þvi jurgoldin í þ'essunt áruni, þá eru fram koma | !ög af opihberum sjóðuni í vísum,. kringumstæðum, aðeiiis verðlaun fyr , leti eða ur að framleiða nteiri og betri heimili bóndans, að stæla stázzlegar voru með rninni tilkostnaði, af jafn- stofur í borgum og bæjtun, þar sem þessum stórUm og iafnkostaríkum bletti frá ekki er drepið hendi við neinu ó- náttúrunnar hendi. Hvernig verðttr hreinu. Og þeir einir ertt ákjósan- viðskiftalif þióðfélagsins. Tók'af Því Þau ,ofa ekki eðlisávísaninni j ir leti eða óstjórnlega léttúð og þetta forsvarað? Bændur vilja ekki legir heimsækjendur í sveit úti, sem e? þar til dæmis, að ritstjórn Lög-M nj°ta sín, gera í einlægni hjartans | kærttleysi. Eða þá búin ertt til óþörf lflta sannfærast um þá hluti, sem kita sér skiljast hlutföllin rnilli hinna hergs væri ekki vönd að ráði sinu i kröfu til mannvirðinga, og vilja fá embætti méð háum launttm til að ,riya ti] þeirra eigin hagsmttna. Það haganlega fyrirkomnu híbýla hvers Rarð bændafélagsskaparin^. sem nú uppsöhtna prentaða. Það er aldar- byggja ttpp nn»ð þvt einstakamenný I)rýgir hvern bónda, að hann er hæfi- eftir þörfttni, bóndans í sveitinni og Cr fyrst að stíga á stúfana, og hefir j.háttufinn, sem hefir fengið þá til að j sent vtnna þa helzt í þarfir Bakkusar. lega djarfur og einarður, en alls ekki háskólakennarans og montinn. Bóndinrt þarf að hagnýta rtynslu sína. Það evkiir sjálfstæði hans. I’að er hlægileg hugsunar- villa og skrípaleikur, að sjá.bóndann kki gert á neins hluta: en það var I fallast á það og trúa þvi: að það 1 Eða þó stolið sé að allra vitund tu ekki meining mín að afskifta Heims-jbvorttveggja feldist viðkenning í rm þústtnda af starfsfé fylkissjóða kringlu. Og þtj eg hér minnist á yf-jþví. að koma þessttm bakföllum eða ríkissjóðs, þá geta slíkir afreks- 'fsjónir íslenzktt blaðanna okkar. eins'þeirra á prent, og að aðrir nytu góðs menn sloppið hegningarlaust eða þvi ®g margar aðrar óþægilegar fylgjttr | af þvi!! En auðvitað skapraunar J sem næst. ef þeir höfðtt staðið ofar- a,darháttarins,__þá er langt frá, að l5fctta kaupendum blaðanna, og spillirjlega í mannvirðingastiganum. Og eg haldi þvt fram, að íslenzku blöðin fyrir þeim. Hins vegar yrkja svoíhvað réttlætistilfinningin getur aft- Se" enskttm blöðum óvandari að inni ntargir þessa tegund ljóða, að það ttr orðið nærn, þegar klæðlausum og haMi sinu enc|a er j,ag íslenzka væri stór hnekkir fyrir blöðin, að j httngruðttm aumingja er hrundið inn Haðið unc]ir lok bbiö sem mestri ó-' missa þá alla af kaupendalista, sent i fangaklefa, fyrir það að hafa tekið hamingju olli isienzkri hugstm oglyrkÍa f'1 afi sjá þessi ástfóstur sín á vetlinga eða brattðsneið, setn annar áHti. í prenti. Verst er til þess 'að httgsa, átti. doktoranna t borgittni. Fer altaf bezt, að sníða stakkinn eftir vextinum. Hver einasti bóndi finnur bezt fyr- þess utan svo einkennileg og dul, að hún stendur ekki í sambandi við neina aðra mentun, en er af algerlega sjálf- stæðum uppruna. Samkvæmt vísindalegum rannsókn um á kínversk skrift að hafa verið ti! 3500 árum á undan Kristi. Hér ttm bil 800 árttm síðar uppgötvuðu Kínverjar eiginleika segulnálarinnar, en gerðu sér þó engin not af þeirri uppgötvun fyr en um 1100. Að prenta með lattsttm stöfum ktinnu þeir 1050 e. K. og pappírstilbúning Hm miðjan oklóber næstliðinn létJab ef þetta er liðið áfratn, þá ertt Aldarhátturinn hefir ítök í búnað- r|eimskringia í ritstjórnafgrein uppi|a,,ar líkttr til, að leirbttrðurinn verði araðferð og framkvæmdum bóndans ■sitt á þvt, að alþvða manna í! lífseigastur allra islenzkra bókmenta og húsfreyjunnar, þó þau líði meira H álit ^ mnipeg kevpti alt úthaldið afj' Canada, og það seinasta, sem ís stríetisvagnafélaginti. Gat þess jafn-'lenzku blöðin hafa meðferðis, og sem ramt. að úthaldið myndi fást fyrir ^ nii,jónir dollara, og hélt því fram samkvæmt þjóðeignahugsjóninni, ^"di það vera snjallræði af bænum t kaupa, og. að það væri nauðsyn- ‘^t’ a^ ,eggja þetta mál undir at- vteði borgarlýðsins, um leið eða áð- er> kosið vrði í bæjarstjórnina. ttr ^erðið væri sjálfsagt sanngjarnt, af f>vi að félagið hefði hérna ttm árið *tiað að selja fyrir 18 miljónir!! f etta eru þá ttpplýsingarnar, sem blað alþýðunnár gefttr í þesstt máli. F-i m, mahð hefði verið lagt undir at kvæði fólksins, og þar með Islend- 'nga i Winnipeg. eins og blaöis stakk "PP á, er þá ekki næst að halda, að f'oldi fólks hefði greitt atkvæði með með mikilli fvrirhöfn vera að sækj- ast eftir sérstöktt athygli og vinfengi af lærðttm mönnum. Ef bóndinn hefir það við sig, að hann með tillög- rm sínum og gerðttm geðjast sér meiri mönntim, þá er hver góður drengur jafnt og hann sjálfur fús ti) nánari viðkynningar og viðskifta, og eigi síðttr þó lærðttr sé. En að | kr.upa sér óverðskuldað álit er öld- ttngis ómögulegt. Það er heppileg e-nkttnn, sem fortíðin gaf slíkum mönnitm, að hún kallaði þá höfð- ingjasleikjur. Ef hins vegar, að bóntiinn stendur vel t stöðit sinni, þá et ekki eftir neintt að seilast ofar en hann er sjálfur. i’* sig, hvar skórinn kreppir að hon-^ h(sr ttm bil 100 árttm e. K.. Púðrið,. itm, og sársattki sá ætti betur en sem menn hafa haldið að væri til- nokkttð annað, að geta kent honttm, J tölulega ný uppfvnding, þektu Kín- hvers hann hefir þörf, og skapað hjáj verjar 400 árum áður en tímatal skoðun í hverjtt ^ vort byrjar, eins og þeir líka notuðu ; það t einföldum en nothæfum tré- Höfðingjasleikjuhátturinn forni er við hin illu áhrif en nokkttr/ önnur stétt í landinu. En það vrll til, að drepur þau löngtt fyrir tímann, nema | þau eru {ntnganum vön, og eru, þeg- einhver góð ráð verði ttppfttndin nú j at til alls kemur, sá klettur í hafinu, þegar til að stilla gæðingana. Segj-|sem allar óstjórnaröldur brotna á, þó um að blöðin kysu sameiginlega j seint gangi að fella þau til grunna. þrigg.ia nianna nefnd, sem hefði úr-; Margir tugir þúsunda eru árlega skurðarvald um það: Hver íslenzk, lagbir til attkinnar búnaðarþekking- j raunar ekkert séreinkenni nútiðar- skáld í Canada mættu treysta því, að j ar ; hverju fvlki landsins. Alstaðar j innar, en t hans stað er mikið til af ljóðmæli þeirra yrðu prentuð, og að ■ eru fyrirmyndar tilraunabúin, og þeirri eftirvænting, að geta með yf- það væri auglýst í blöðttnum, og eru timaritin eru framboðin á hverju! irborðs útliti fengið á sig álit al- þeir minna með því meiddir margir, pósthúsi, sem flvtja fregnir af nýj-1 n ennings. Það er aldarhátturinn. sem ekki ftndu nöínin sín á listan- ■ um reynslusannindum og attkinni sent veldur því, að bændttr hafa leiðst um, en að vera reknir aftur, þegai |þekkingu ; öllttm greinum landbún- út i heitnskttlega samkepni ttm ýmis- þeir eru bttnir að klæða Ixirnin. aðarins, og fcárt er að verða að kann- legt það. sem er ofvaxið efnahag Eg talaði nýlega við aldraða Ijóð-Jast við það. að andvaralaus kloprtt- elska konu, sem sagði við mig í hjart, háttur og aldarháttar kæringarleysi ans einlægni: “Það er komið svó j veldur þvi, að þetta nauðsynlega starf f.vrir mér, að eg tapa hvað eftir ann- et- af fjölda bænda einkis virt, ekkert honum sjáJfstæða einu, sent grípur inn t hans vérka- hring; bóndimt er þess vegna að bregðast sínum eigin hagsmunum og skyldum, þegar hann lætur sig engtt varða um opinber mál, og hagnýtir ekki kosningarétt sinn í hverjtt til- felli. Það er yfirsjón bænda að httgsa sem svo: Það munar hvort sem er ekkert um mitt atkvæði; og á nteðan fram að dýpra. svo er, heldur skórinn á- særa fótinn dýpiB og Meira. . - —------------- - f>ð af laglegum kvæðum og erindum j reVHt að hagnýta þau góðtt ráð og bærinn kevpti. Er þetta nú,i blöðunttnt, af þvi eg er hætt að lesa j bendingar, nema af einstöku manni. þeirra, og er óviðeigandi undir kringumstæðunum. Þannig er það óhyggilegt af bóndanum, að verja ntikið meiri peningttm í byggingar en lr.ndið er vert, sem hann bvggir á. Að vísu á það alstaðar við hér í Islenzkt þvottahús Það er eitt íslenzkt þvottahús í bænum. Skiftið við það. Verkið jiertfljótt vel og ódýrt. Sækir þvottinn og sendir hann heim dag- inn eftir. Setur 6c á pundið, sem er lc lægrá en alment gerist. — Símið N 2761. Norwood Stoam Laundry F. O. Sweet og Gísli Jóhannerson eigendur. fallbyssum. Gleraugu furtdu þeir upp löngu á ttrdan Norðurál fubúttm. I lækninga listinni vortt þeir þá ltka langt á utidan. Að Norðitrálfubúar hafa ekki vit- að þetta fyr, er líklega fyrst og fremst að kenna dttlleik Kínverja, og að öðru leyti því, að þeir hafa álit- ið kínverska rnentun vera á lægra stigi en sína. Af þessum siðari ár- um hafa menn sannfterst um, að við getuni margt lært af þesstt gantla, mentaða fólki, sem klæddi sig í silki og flattel, þegar forfeður okkar eins og hálfviltar skepnur, ráfuðu um eyðimerkurnar í miðri Norðurálfu, eða drápu villisvín i stóru skógunum í Danmörkti. Þá höfðt, Kinverjar lika reglubundna stjórn. (J. V. þýddi.) B O R G I D Heimskringlu.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.