Heimskringla - 04.04.1923, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 4. APRIL, 1923.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA.
<---------------------------------
The Dominion
Bank
HORN1 N»TKK UAMB A V K. M
■ HkCKMHOUKB HT.
HöfuSstóll, uppb.....$ 8,000 000
Var*»jóöur ..........8 7,700,000
▲llar eiguii, yfir ..$120,000,000
8ér*takt athyeli veitt viðakít-
um kaupmann* oc TMhO-M
ava.
SDtriajóðsdeildin.
Vertir af innstæðuifé greiddir
Jafn háir og annarsstaðar vlO-
PHONB A MM.
P. B. TUCKER, RáðsmaJKir
» --------------------------- .
Fyrir börnin.
Hún Kata á Hóli.
Mikiö dæmalaust var hann gamli
Rauöur latur.
\Þaö stóö á sama hvað mikið liún
Kata litla baröi fótastokkinn, hann
varla hreyföist úr sporunum. Aum-
ingja klárinn, hann var nú líka orö-
inn tvítugur og haföi altaf veriö
mesta vinnuskepna. En sú hæð!
Kata náöi ekki einu sinni ofan á
miðjar siöur með tærnar, hvernig
sem hún teygði úr þeim. Hún reið
á gömlum - þófa, hún Kata. Hún
var svo lítil, aö hún gat setiö á
hverju sem var. Hún var bara níu
ára_ Hún haföi verið send ofan
að Seli til að spyrja eftir dilká, sem
tapast haföi úr fénu á Hóli. Hún
átti aö lýsa markinu á henni, og
biöja hana Ingu gömlu ráöskonu,
ef smalinn yrði var viö hana, að
láta boö komast upp að Hóli með
næstu ferð sem fengist.
Enn var hún ekki búin að gleyma
markinu; nei. Það var blaðstýft
ofan vinstra og biti neöan hægra.
Ha? Nei, nei, það var nefnilega
blaðstýft aftan vinstra og biti fram-
an hægra. Já svona var það. En
hvað Langaskarð var langt Það
bar nafn með rentu. Og Selið var
í því miöju.
Og hún mátti til aö vera komin
heim aftur fyrir myrkur. Hún var
svo hrædd um aö hún kynni aö
mæta Stebba flæking. Og hann var
vondur maöur.
Hvaö átti hún annars að gera, ef
hann yrði á vegi hennar? En —
nei, hann skyldi ekki ná henni. Þær
voru litlar, fæturnar hennar Kötu,
en hún gat hlaupið á þeim, ef á
þurfti aö halda. Hún mundi geta
hlaupið á við þrjá gamla Rauða, er
aldrei komust úr sporunum, Nei,
hann Stebbi flækingur skal ekki ná
mér,” tautaði Kata litla, ‘‘því ef eg
sé til hans, þá stekk eg aöra hvorá
leiðina sem styttri er, ofan að Seli
eöa heim aö Hóli. En hvaö var nú
þessi þústa þarna framundan? Eitt-
hvað svart. Skyldi það vera karl-
herfan ?”
Gamli Rauður fór að vingsa tagl-
intt og sperra evritn, en ekki greikk-
aöi hann samt sporið, annars hefði
hún getað þeyst fram hjá því,
hvaö sem þaö var.
Máske það sé manneygður tarfur,
sem liggttr og er að jórtra. Nú
jæja, það er gott að eg er á bakinu
á honum gamla Rauö, því boli nær
ekki ttpp til ntín,” tautaði Kata.
Nú var hún komin býsna nærri.
“Nei, hver ansinn, það var þá bara
svart moldarbarð.”
Nú fór aö hýrna yfir Kötu. Nú
sást ofan að Seli. Þaö rar þetta,
sem gamli Rauðttr var að sperra
eyrttn yfir. Hann hefir séö revk-
Inn á Seli. Hann fór jafnvel að
greikka sporið.
Rattður gamli stansaði sjálfttr á
hlaðinu, og Inga gamla rak út höf-
uðiö.
“Nei, er þetta sem mér sýnist, hún
litla Kata á Hóli? Ja, nú er eg
hissa! Komstu ein, barn?'’
“Kortjdu nú sæl, Inga mín. Já —
nei, viö erum þrjú; eg, gamli Rattö-
ur og MóriJ’ Og hún benti á gantl-
an, sjóndapran og feitan hund, sem
labbaö haföi í hægöum sínttm í för-
in hans gamla Rattös.
“Jæja, táta min, eg held þú sért
nú jafnt ein fyrir því; þeir eru
báðir affarafé. Varstu ekki hrædd
á leiöinni?”
“Nei,” svaraði Kata litla, sem
ekki vildi kannast við hræösluna
við moldarbarðið.
Hún rendi sér hægt ofan af þóf-
anum og ofan stöuna á gamla Rauö,
tók fram af honum beizlið og slepti
honum í nýsleginn hlaðvarpann, svo
hann gæti naslaö stráin, «em eftir
stóöu, á rneðan hún stæöi við.
“Eg átti erindi, Inga.* Það hefir
tapast lambá úr fénu á Hóli og
mamma sagði mér aö ibiðja þig, ef
smálinn yrði var við hana í hjáset-
ttnni, að koma boðum upp að Hóli
sem fyrst.
“Hvaö ertu að segja, hróið mitt,
Innbá núna um miðjan sláttinn?
Það er þó vist búið að færa frá
ívrir nokkru á Hóli núna,” sagði
gamla Inga og sattg fast upp t
nefiö.
"“Heyrðtt, Inga ntín, það er tó-
baksblettur á nefbroddinum á þér.”
“Ojæja, tötrið mitt. Eg var rétt
að fá mér korn í hægri nösina
núna,” sagði Inga og brá svuntu-
horn f u upp aö nefinu og snýtti sér
rosklega. v
“Nú, hefirött þá vinstri nösina
út’tndan ?’ spuröi Kata.
“Ónei, skinnið mitt, eg er bara
að gera það upp á sparnaö, að láta
t þær til skiftis, því um túnaslátt-
irn má maður ekki vera aö því aö
fara í kaupstað eða neina óþarfa
útreiðartúra. — En hvaö sagðir þú
um ána, Kata mín ? Hvernig var
hún lit?”
“Já,- eg var nærri búin aö gleyma
því. Hún var dilkær, grámórauð meö
svörtu Iarnbi, sem haföi hvítan blett
, á rófubroddinum; og markið á
henni er blaðstýft ofan — nei, aft-
an vinstra, og biti neðan — nei,
framan hægra.”
Inga gamla glotti um leið og hún
sagði:
“Nú, jæja, hróið mitt. Þér er
bezt aö koma inn og fá þér köku-
bita og nýtt smjör og volgar áfir að
drekka. Þú hlýtur aö vera þyrst,
að 'vera komin alla þessa leið i sól-
arhitanum.”
Það var býsna gott að koma til
Ingu gömlu og fá allar þessar góð-
gerðir. Kata hafði komið þar einu
sinni áður, en þá var hún hrædd að
borða, því Stína . systir hennar
horföi til hennar með bannandi
augnaráöi, að nú skyldi hún ekki
eta eins og hákur, svo hún varð enn
feinmari við matinn og Ingu gömlu.
En nú var alt annað. Henni fanst
einhver hlýja streyma frá henni
Ingu til sín, og hún var eitthvaö svo
notaleg, þegar hún var aðhlynna að
Kötu litlu, og leit til hennar svo
meðaumkvunarfullu augnatilliti um
leið og hún spurði:
“Er hún mamrna þin góð við þig,
Kata min ?”
“Ja—á,” svaraði Kata dræmt, þvi
hún var hálf-hrædd viö spurning-
una.
“Kyssir hún þig nokkurntíma ?”
“Nei,” stundi Kata upp. Hún
mundi ekki eftir, að nokkur hefði
kyst hana.
“Er hún Stína góö vjö þig,
Kata?”
“Já, stundum, en stundum slær
hún mig utanundir.”
“Því er hún ekki send með boðin
alla þessa leið. Hún er þó tiu árum
eldri en þú.”
“Já, en mamma sagði að eg væri
svo lítil og ónýt, og eg hefði ekk-
ert annað að gera en að skottast
með þau.”
“ójá, það gerði þá lítið til, hvað
fyrir þig kæmi á leiðinni,” sagði
Inga gamla i hálfum hljóðum. “Ef
þú verður send hingað einhvern-
tíma aftur, Kata min, þá gáktit
bara inn, ef eg heyri ekki, þegar
þú berð að dyrum; þaö getur skeð
að eg verði annaðhvort lasin eða þá
sofandi. Þú þarft ekki aö veröa
hrædd; eg vildi heldur gera þér gott
en ilt; og þú veizt að eg er hér fram
eftir ölltt á haustin og mest af tím-
anttm ein_ Og farðu nú að fara,
svo þú verðir komin heim fyrir
myrkrið, hróiö mitt.”
“Eg skal láta smalann hérna koma
boðum um dilkána, ef hún sést hér.
Segðu þaö á Hóli.” Og Inga gamla
klappaði á kollinn á Kötui um leið
og hún hjálpaði henni til aðklifrast
upp á þófann á bakinu á honum
gamla Rauð.
“Vesalings litla tátan; það er auð
séð að þú ert tökubarn; annars
heföir þú ekki verið látin fara alla
þessa leið einsötnul. Og hún
mamma þín, sem þú kallar, hsfir
aldrei kyst þig! Ónei, tökubörn
þurfa ekki á kærleik að halda. Vesa-
lings litla tátan,” tautaöi Inga gamla
um leið og hún brá fingurgómunum
upp í augnakrókana og þurkaði eitt
tár, sem var að læðast ofan á hrukk
ótta kinnina á henni.
Kata heyrði ekkert af þessu hljóö
skrafi, því hún var komin af staö,
og var að hugsa um, að hún Inga
gamla væri annars allra bezta kerl-
ing, og ekki fanst Kötu hún neitt
forneskjttleg, eins og hún hafði
heyrt sagt. Nei, þvert á móti, hún
var svo góð við hana Kötu og
klappaði á koliinn á henni. Það
hafði enginn sýnt Kötu eins mikil
gæði eins og hún Inga gamla. Það
svndi sig sjálft. Hún hlaut að
vera allra bezta grey.
Kata var í góöu skapi og haföi
nóg að gera að yfirvega Langa-
skarð, sem kallað var. Henni fanst
það sérstaklega fagurt þetta kvöld_
Hún Skarðsá teygöi sig eftir því
miðju eins og Ijósblár þráður, sem
lagður er á dökkan vef.
En hvaö hún var blá og vatnið
í henni silfurtært. Kötu varð litið
ttpp í loftið; þaö bar sama lit og
áin. Var ekki þetta útsýni annars
dásamlegt? Þessi feiknaháu fjöll til
I*eSSja hliða, með holtum, börðum
hólum og grænum rindum og hrís-
runnum, klettum og giljum, og litlu,
niðandi lækirnir, setn skriðu í ótal
krókttm' ofan brekkurnar; og bless-
I að sólskiniö, sem gaf þessu öllu svo
j ttndurfagran, gull-litaöan blæ. Og
yfir öllu þesstt hirin yndislegi, blái,
skæri himinn. þessi fagra hvelfing,
sem Kötu langaði svo fjarska mikið
j til aö vita, úr hverju væri búin til.
En enginn vissi það nema guö, og
j hann sagöi nú engttm frá því.
En Kata gat nú ekki skilið að það
þyrfti aö vera svo sem neitt leynd-
armál, hvaða efni væri í því. Stína
hafði sagt henni, að það væri bara
reykur; en hún trúði því nú varla,
því reykur gat ekki verið svona
fagurblár.
Kata litla hrökk upp af þessum
httgsuniim. þegar hún fann aö Rauð
ur gamli beygði við. Hún sá, að
þatt voru komin upp úr Langa-
skarði. og upp í Efridal, svo nú
var þó farið að styttast heim. En
hún bjóst ntt við aö fá skammir
fvrir að hafa verið svona lengi,
þegar hún kæmi heim. Æi, hvern-
ig gat fólk altaf veriö aö skamma
krakka, þegar veðrið var svona
gott og heimttrinn svona undttr fag-
ttr, hvar sem á hann var litið?
Kata skildi ekkert í því.
j Þegar hún kom heim, stóð mamma
hennar úti á hlaði, og Kötu_ sýndist
j hún svipþung; svo hún flýtti sér
af baki og slepti gamla Rauð og bar
þófablaðiö sitt inn í skemmuna og
kastaði þvt þar upp á bita,
“Nú, nú, ertu nú loksins komin,
kindin? Þú ert aldrei fljót í ferð-
um: Það er eins og vant er aö
senda þig.”
“Það var svo gott veðriö,
mamma,” stundi Kata upp.
“Já, eg veit það,” hi'etdti mamma
hennar út úr sér; “þú ert altaf að
hugsa ttm gott veður, ræfillinn þinn,
í staðinn fyrir að reyna að gera
eitthvað gagn og létta ttndir með
nianni. Það er þó ekki svo lítið,
sem þarf að hafa fyrir þér, drösull-
inn þinn. Snevpstu nú inn og farðu
j aö þvo askana og mjólkurílátin, og
j flýttu þér svo að snáfa í bælið og
| svtkstu ekki ttnt að lesa bænirnar
þínar.
Kata flýtti sér að gera alt, sem
henni var sagt; en þegar hún var
kömin í rúmið, þá gleymdi hún
löngu kvöldbæninni, en fór að hugsa
um gömltt Ingu í Seli, hvað hún
hefði verið góð við hana,- og svo
hvað himinhvolfið hefði verið blátt
og yndislegt; og þegar kvöldgeislar
sólarinnar liöu um fjallatindana og,
máluöu þá svo fögrttm gullroða, og
henni fanst hún sjá myndina af
g'tiði í spegilfagurri tjörninni fyrir
utan túnið; og altaf var mynd af
einhverri ungri og fallegri kontt, er
brá fyrir t huga Kötu litlu, innan
um allar hinar mýndirnar, sem þar
svifu fram og til baka.
Þessi mynd færði Kötu litlu æf-
inlega einhverja ró, svo hún sofnaði
frá öllum þessum 'hugarstraumum,
sem umkringdu hana.
Þaö var komið 1angt fram í
októbermánuð, og Kata litla var
send aftur ofan að Seli til Ingu
gömlu, meö skilaboð, sem lá á, og
allir voru vant við komnir við haust
anntrnar.
Og Kata litla var viljug "aöfara.
Kún hlakkaöi til að koma að Seli
j aftur og fá góögerðir hjá Ingu. En
nú gat hún ekki fengið gamla
Rauð; hann hafði meiðst á fæti og
var draghaltur. Svo Kata mátti til
að ganga; en það gerði nú ekkert
til, því hún var í rauninni fljótari
að hlaupa, og svo fór Móri ganili
' með henni eins og vant var; hann
var bara svo seinn aö hlaupa, afþví
að hann var bæði feitur og gamall,
^ og hún þurfti oft að bíða eftir
hcnum.
Það var kominn haustkalsi í
j veðriö og bláa himinhvolfið var
ekki lengtir heiöblátt, heldttr grátt
! og þrungiö þokubólstritm og saman-
' dregnum skýjahnoðrum, sem spáöu
I kalsaregni og dimmviðri. Litlu
lækirnir virtust daufir á lit og nið-
urinn í þeim var ólundarlegur og
c'apur.
Kata varö fegin, þegar hún sá
ofan að Seli, og hlakkaði til aö
komast inn i búrið hjá Ingu gömlu.
Það væri þó ekki amalegt að fá
máske heitt flatbrauö og þykka
smjörsneið ofan á.
Hvernig stóð á þessu, að það sást
enginn reykur ttpp úr strompinum?
Og nú var Inga gamla ekki úti;
það var ekki von, það varsvo svalt.
Hún sat sjálfsagt. viö hlóðirnar og
var aö baka brauðið við hálf-út-
ki’lnaðar glæöttr: þess vegna sást
enginn reykur.
Kata hljóp glöð heim að bæjar-
dyrunum og larndi þrjú stór högg.
Hún beið nokkuð lengi, en enginn
| kom Hún Inga hlaut þó að hafa
^ heyrt það. Nú, það var bezt að
I berja aftur. En það fór á sömu
leiö. Þetta var skritið. Hún Inga
! gamla var þó aldrei vön að fat a
j ne:tt enda var svo óttalega langt ti!
bæjar. Og Kata baröi í þriðja sinn
| c-ii enginn kom til dvranna.
Alt í eintt mttndi Kata eftir þvi,
;>ð Iaga gamla hafði sagt við h ttta
; um sumarið, að ef hún kæmi ekki
,’.'l dyanna, þá skyldi hún Ka.a
bara gar.ga inn og ekki vera hradd
þvt 'ttin gæti annaðhvort verið stf-
j andi eða lasin. Svo Kata herti ttpp
, hugann og tók í bæjardyraklinkuna
j og opnaði httrðina, en hikaði við
að fara inn.
Henni varð litið til Móra. Hann
sat frammi á hlaðvarpanum og ým-
ist spangólaði eöa ýlfraði. Hvað
gekk að honum? Hann var ekki
■ vanur að Iáta svona. . Skyldi hon-
| iim hafa orðið ilt af hlaupunum?
I Nei, hann bara lét svona upp úr
þurru, ólukku rakkinn. Samt fanst
i Kötu að einhver leiðindi gripa sig.
I Átti hún aö fara inn? Já, það var
, líklega bezt. Nú var hún komin
^ 'nátt á níunda árið og var ekki
hrædd við neitt. Hún teygði úr sér
og leit alt í kringum sig. Já, það
var læzt hún færi inn. Inga gamla
hlaut að sofa fast, að vakna ekki
við höggin og spangólið í Móra.
Kata gekk á tánum inn göngin.
Hún leit inn í eldhúsið. Það var
enginn eldur í hlóöunum. Já, nú
var úti um heita flatbrauöið, sem
hún átti von á.
Hún leit inn í búriö. Engin Inga
þar. — Nú jæja, þá var bezt aö
fara inn í baðstofuna, og sjá hvort
gamla Inga svæfi. Já, þarna var
hún og hafði lagt sig útaf í öll-
um fötunum. En hún skyldi sofa
með galopinn munninn, og annað
attgað dregið í pung, en hitt hálf-
opið. Þaö voru undarlegar stelling-
ar þetta. Átti Kata að ýta við
henni ? Nei, það var bezt að lofa
henni að sofa ofurlítið lengur. Kata
setfist á fótaskammeliö hennar Ingu
göntlu og smáhorfði til hennari.
hvort hún mundi ekki vakna.
Ósköp var hún annars hvít í fram
an, og hún hraut ekki nokkra
minstu vitund. Þáö var hann Sig-
mundur gamli á Hóli þó vanur aö
gera, þegar hann svaf.
En hvaö var þetta? Hún gat
ekki heyrt hana Ingu gömlu draga
andann hitð allra minsta. jKata
spratt upp af skammelinu og tóð á
öndinni.
“Guö hjálpi mér! ætli hún Inga
sé dauö? Kata tók handlegginn á
henni, en hann var kaldur og stíf-
ur. “Inga gamla! Ertu sofandi ?
Ertu veik? Ertu dauð?”
Þögn. — Hún anzaði ekki. Hún
var áreiðanlega dauð. Kata var of
hrædd til að geta hreyft sig úr
sporuntim. Henni fanst alt hring- *
snúast í baðstofunni. Alt í einu
duttu henni í hug orðin, sem Inga
gamla sagði við hana ttm sumarið:!
“Vertu ekki hrædd, eg vildi held-
ur gera þér gott en ilt”. Kötu
fanst að hræðslan hverfa af sér.
En nú var hún Inga gamla dauö,
og hún hafði altaf veriö góö við
hana. j
Skyldi hún vera öll eins köld og
stíf eins og handleggurinn á henni?
Kata þorði ekki fyrir nokkurn mun
að snerta hana aftur. En hún kall-
aði hástöfum:
“Inga mín, geturðu ekki lifnað
aftur? Eg og Móri erum hérna
alein.” Nei, hún heyrði ekki. Kötu
langaði til að taka til fótanna og
hlaupa alla leið upp að Hóli, en
hún mundi eftir því, að hún hafði
heyrt sagt, að ef fólk fyndi dauða
mannöskju, þá ætti æfinlega aö
hlynna eitthvað að því, svo það
ekki fvlgdi þvi. Kata haföi engan
klút til að breiða ofan á andlitið á
Ingu gömlu, en hún gæti tekiö af
sér svuntuna — það var lítil sirz-
svunta — og breitt hana ofan á
hvíta, stórskorna og hrukkótta and-
litið. En hvað það var náfölt, og
enn var tóbaksbletturinn á nef-
broddinum. En sá sóöaskapur, að
deyja með kolsvartan blett á nefinu.
Hún var samt allra bezta kerling,
hún Inga gamla.
Kata tók af sér litla sirzsvuntu-
bleðilinn og hélt í spælana á henni.
Hún breiddi hana yfir hina köldu,
hvítu ásjónu og stóð á fótaskemlin-
um á meðan. Atti hún aö signa
hana líka? Þaö var svo sem sjálf-
sagt. Hún hafði signt yfir gráa
ketlinginn hennar kisu gömlu á
Hóli. þegar hún jaröaði hann í
moldarholunni fyrir neðan túnið.
Og vist átti hún Inga gamla ekki
rninna skilið af henni en ketlingur-
inn. Hún byrjaði á signingunni,
hélt uppi hendinni og sagöi: “I
nafni —”; en þá slapp hún með
atinan fótinn ofan af skammelinu
og gerði dálítinn hávaða, svo hún
varð of hrædd til að halda áfram.
“Þetta verður að duga handa
henni Ingu gömltt,” sagði hún við
sjálfa sig og skalf af ótta. Hún
þorði- ekki að snúa bakinu aö Ingu,
svo hún gekk aftur á bak frarn úr
baðstofunni og fram öll göng, þar
til hún kom út. Þá skelti hún aftur
hurðinni og kallaði á Móra og hljóp
alt hvað fætur toguðu.
Skyldi nú Inga gamla lifna viö
eða ganga aftur og koma á eftir
henni ? Æ, hún þorði ekki að líta
til baka. Aumingja gamli Móri
var víst langt á eftir. Hann var
svo ónýtur að hlanpa. Og hún
mátti til að hægja á hlaupunum. —
En hvað það var gott aö hann var
með henni. Hún hefði annars dáið
af hræösht. Hún var orðin svo
þreytt og hana svimaði. En það
var íarið að rigna og það hresti
hana að blotna. En hvaö var að
verða kalt! Hún mátti til aö
hlaupa, Móri gat tölt á eftir henni.
Henni fanst hún vera búin að
hlaupa í marga klukkuttma, og loks
var hún komin upp úr Langa-
skarði. Þá fvrst þoröi hún aö líta
við. Hún sá Móra langt á eftir
sér. Hún mátti til aö setjast niður
og kasta mæðinni. Hún var svo
þreytt og það rann úr fötunum
hennar. Aftur fékk hún þenna
svima og eitthverk mók sveif á
hana.
Hún rankaði viö sér þegar eitt-
hvað volgt kom viö kinnina á
henni. Það var tungan á honum
Móra; hann var að sleikja á henni
andlitið. Hann gékk upp og niður
af mæði, en samt togaði hann í
handlegginn á Kötu meö tönnunum,
eins og hann vildi segja: Þú mátt
til aö komast 'heim. Hún stulaðist
á fætur, en riðaði öll til áf óstyrk.
En það var ekki mjög langt heim.
Hún gat ekki hlaupiö Iengur, en
þurfti að styöja sig viö Móra sinn
með köflum.
Þau voru komin heim undir túnið
á Hóli. Þaö var orðið hálf-dimt.
Þarna kom einhver á móti henni.
Var það Inga gamli í Seli? Nei
— nei — það var hann Sigmundur
gamli próventukarl. Hann var oft
góður viö Kötu. Hann kallaði til
hennar:
“Hvaö gengur að þér, barn? Er
þér ilt ? Hvað ósköp varstu lengi;
eg var orðinn hrædditr um þig. En
guð hjálpi mér, hvað er að sjá
þig, barn ?”
Hún Inga gamla er dauö. Eg
breiddi svuntuna ntina ofan á and-
litið á henni.”
Um leið og Kata litla sagði þetta,
hné hún niður magnþrota, eins og
í yfirlið.
Gantli Sigmundur laut niður og
tók hana í fang sér og bar hana
heirn, þó hann haKur væri. Hún
var gagndrepa af rigningunni og
skalf og nötraði af kulda og geðs-
hræringu. Hún vissi óljóst um það
að hún hallaði höfðinu upp aö öxl-
inni á Sigmundi gamla. Hún fann
skeggið á honum koma við kinn-
ina á -ér. En þaö geröi ekkert til.
hún var komin heim — og aftur
seig á hana þetta skrítna mók. Hún
fann eins og í draumi að karlinn
bar hana inn i baðstofu og lagöi
hana í rúrnið hennar. Henni heyrð-
ist hann kalla í byrstum róm: “Ertu
þarna, Sigurlaug?” — Þaö var
mamma Kötu. — “Þér finst líklega
ekki komið mál til að líta eftir
krakkanum. — Ekki væri þaö of-
snemt þó að henni væri sýnd ofurlítil
meðaumkvun, ef þú vilt aö hún
haldi bæði lífi og viti. Það er ann-
ars dáfallegt til afspurnar, aö senda
barn á þessum aldri alla þessa leið
og í ööru eins veðri og núna er,
og láta hana finna dauða kerlingu.
Það er nú svo, aö hún er tökubarn,
En mig minnir að þú lofaöir henni
Katrínu sálugu móöur hennar, að
þú skyldir ganga krakkanum í móð-
ur stað, þegar hún var aö deyja. Þú
hefir víst ekki svikist um það!”
Kötu heyrðist Sigmundur hlæja
kuldahlátur, en Sigurlaug kom más-
andi.
“Hvað gengúr að Kötu?”
“Hvað gengur að henni ?” át Sig-
mundur garnli eftir henni. “Ef þú
getur ekki sýnt henni, að þaö sé
einhver snertur af móðureðli í þér.
þá ætti líklega ekki að þurfa að
reka hana áfrain hér eins og seppa.
Það verður einhver til að taka hana
hér í sveitinni.” hreytti hann út úr
sér og pjakkaði síðan harkalega of-
an í pallinn.
Sigurlaug beygði sig niður og
sagði:
“Hvað gengur að þér, Kata?”
“Mamma!” hvíslaöi Kata litla;
“eg gat ekki skilaö boðunum. Hún
Inga garnla er dauð.”
Það kom eins og fát áSigurlaugu.
“Hún Inga gamla dauð? Og þú
fanst hana, barniö? Guð fvrirgefi
mér.”
Hún tók Kötu litlu upp á kné sér
og dró af henni vosklæöin, og vafði
svo volgu sjalinu sínu utan um litla
kalda kroppinn. Hún kallaöi á
Stínu og skipaði henni aö koma
fjjótt með heita mjólk handa Kötu.
Hún hallaði henni upp aö sér og
strauk henni um vangann.
Kata skalf og nötraöi og grét og
hló, alt í senn.
“Sigurlaug! Ertu ekki mamma
mín?” spurði Kata.
1 “Jú, barnið mitt, eg skal reyna
að vera það hér eftir. — Og þú
1 fanst Ingu gömlu lauða! Drottinn
minn, ef þú héfðir brjálast af
hræðslu, þá hefði guð aldrei fyrir-
\ gefið mér.” Og hún þrýsti Kötu
' litlu að sér og lét hana drekka
J mjótkina, sem Stína kom með í
skál. og Móra var líka gefin volg
j mjólk að drekka. — Þegar Kata
j litla haföi sagt söguna, lagði
mamma hennar hana í rúmið, og
settist hjá henni og klappaði ofan
á hana.
Kata fann eitt tár hrynja ofan á
kinnina á sér, og hevrði mömmtt
1 sían tauta: “Vesalings barnið ! Guð
I fvrirgefi mér! Eg skal reynast
i henni betri mamma hér eftir. Þetta
! hefir vakið mig.”
Kata sofnaði og dreyntdi Ingtt
l götnlu í Seli, og svo ttngu og fall-
i egu konuna, sem kotn og kvsti hana
á ennið. Henni heyrðist hún
[hvísla: “Eg er móðir þin, Kata
| litla, eg elska þig. Og Kata sofn-
| aöi ennþá fastara, og dreymdi að
! englar í hvítum klæðum svifu kring
um rúmiö hennar.
Næsta morgun var himinhvolfið
hennar Kötu litlu á Hóli oröiö fag-
urblátt, og hún var aldrei oftar
send ein ofan að Seli.
Yndó.