Heimskringla - 02.05.1923, Side 1

Verðlaun /OYAK
gefin fD OWM
fyrir Coupon* sOAp^j
Og
umbuðir
Hoyal Croirn Soap Ltd.
654 Main St„ Wlnnlpeg
XXXVII. ÁRGANGUR.
WINNIPEG, MANITOBA, MIÐVIKUDAGINN 2. MAI, 1923.
NÚMER 31
Canáda.
Manitobaþingið.
I
i
i
Kornn/efndarfi’umvarpið var loke
borið upp til atkvæðagreiðslu s.l.
íföistudag. U’mræður á þinginu
báru það með sér, að l>að rundi
ekki íinna náð í auguin þingsins,
enda var það felit með 24 atkvæð-
nm gegn 21. Porsætisráðhcrra
lýsti því yfir ^áður en atkvæða-
greiðslan fór fram, að ifrumvarpið
væri ekki istjórnarfrumivarp og
hverjum þingmanni þwí frjálst að
ifylgja eigin skoðun og sannfær-
ingu, án tillita til þeas hvaða
flokki hann t-eldi sig fylgjandi. Sex
þingmenn gengu af fundi; voru
það dr. Edmdison, Hon. W. R.
OluWr Bernier, Cannon, McGregor
og Kin’an. Auk þeirra voru 4
aðrir iþingmenn ekki viðstaddir.
Er til atkvæðagreiðslunnar kom,
voru þessir með frumvarpinu:
Baohyrnsky, Barelay, Bayley, Berry,
Bouvin, Bracken, Brown, Camp-
bell, Oompton, Emrnond, HoBter.jy
Hamelin, Hryhórczuk, Little, Moo-jp
Muirhead, McLoud (Arthur), *^j
Bv Inó ttin.
(Brot.)
semi félagisins. Aíhenti dr. W. T- j sakaði stórsk-emdir á hinni litlu
Allison frá Winnipeg honum gjöf1 upp-skeru, er þá fékst.
frá félaginu (vindlingadósir úr ~Dr^bb8t~hafi7~5iMt' hitadreif-
ingu sólarinnar al. 20 ár. En þar
isom það er svo stuttur tími í sögu
sólarinnar, er hann ófús til að spá
nokkru um. áframíha/ldið og afleið-
skíru silfri), sem þakklætisvott
! fyrir starf hans í þarfir þess.
f
Sambandsþingið.
♦
♦
*
♦
fí
ney,
McLeod (Deloraine), Prefontaine
Tanner, Wolstenholme — ails Ql.
Á móti frumvarpinu voru: Black ^
Bravkey, Cameron, Craig, DowneB,,.
Esplin, Evans, Fanner, Gritfiths,
Haig, Jaooh, Kenn-edy, McKinnel, ||
Newton, Queen, Mrs. Bogers, Roy-j 2
eski, Ross, Short, Sigfússon, f
Spinks, Taylor, Willis og Yakimis- ^
cliak — alls 24. Jp
,Sex -stjórnarsinnar greiddu l>ví
-atkvæði á móti frumvarpinu, þar |
ó meðal tveir ráðgjafarnir, Hon. ;
R. W- Craig og Hon. E. M. Black. ^
Skýrði dómsmálaráðlicrra Craig jrí
iiijög ítarlega frá afstöðu sinni í .
málinu og kvaðst hann greiða at-(^
kvæði á móti frumvarpinu vogna
þess, að honum fanst néfndinni ^ jy
gefið of mikið vaíd í hendur, en
ábyrgðin ekki að sama «kapi |
mikil. I jij
Eftir þcssa útreið, sem frum- A
varpið fékk, er því lokið allri von (
um samvinnu -við vesturfylkin; jj
(Sask. og Alta) um þátttöku í "
atofnun kornnefndar. Tók Alberta-
þingið mjög dauflega úrslitunum. _
Aftur tók forseti kornfélaganna
í -Winnipeg þeim vel, enda voru
Þorrabylur í þursaham,
þýtur í skógargreinum.
Syrtir að nótt og sést ei fram,
segir þá fátt af einum.
Þreyttur og hreldur bóndinn, braut
brýtur sér, lítt þó grylii.
Hrasar um stofna, steypist í laut,
síendur þó upp ájnilli.
Fýkur í augún fannadrif,
farið er hátt að skefla.
Ber hann í vasanum læknislyf,
— lífið er um að tefla.
Færa' ’ann í hvítan fannakjól
frostvölur ægilegar.
Ofurlítið enn, skenkir skjól
skógurinn annarsvegar.
Kemur hann bar, sem eyða er,
ek;kert til slyóls og vara.
Bylurinn æsist, þróttur þver,
því verður harðsóttara.
*
Vindstaðan breytta vekur tvíl,
vegamör'k engin gagnast.
Sér hann nú hvergi á dökkan díl
— dimman og hríðin magnast.
Þreklega klífur kyngjur snjós,
kærleikans. vængjum borinn.
'Framundan sér hann loksins ljós,
létt eru síðstu sporin.
Bíður í hreysinu heima, þreytt,
hún, sem ei lærði að kvarta.
Dauðvona börnin — dáið eitt,
— dimmir í móðurhjarta.
Liggja þar sjúkir sveinar tveir,
svitinn af kinnum drýpur.
Elnar þ eim sóttin meir og’meir,
— móðir við stokkinn krýpur.
Ofan á lögð er fornleg flík,
fletið úr borðum slegna.
I einu horninu liggur lík,
— leggur af nálykt megna.
Daunilt er loft og drungalegt,
döpur er lampatýran.
Fótatak heyrist, — það er þekt,
þörfin og ástin knýr hann.
Gleðibros leikur um grátna snót.
— Guði sé lof að heiðir. —
Stendur hún upp og manrii mót
mjúklega faðminn breiðir. -»------
“Hrædd var eg orðin, elskan mín,
um þig í bylnum geysta.
Bað eg því guð að gæta þín,
— gott er á hann að treysta.
Fann eg að bæna færði mál
fagnaðarvonir nýjar,
eins og liðu um líf og sál
ljósstreymis öldur hlýjar.
Þegar a& heilann þig eg sá,
þótti m&r alt vel fara.
Látum nú börnin lyfin fá,
---líf þeirra mun hann spara.
Elskaða látna ungann minn
algæzku drottins fel eg.
Bráðum styttir upp bylurinn,
— tii batans dagana tel eg.
Þar, sem er ást og friður, fljótt
fjrrist hinn þyngsti tregi.
Æfinnar sérhver ógnanótt
endar með sólskinsdegi.
Þorskabítur.,
Heldur aðgeröalitið virðist inörg-1 lnfíal' af l>essu- Um orsakirnar
um sambandsþingið vera. Síðustu 1 u b&ssari breytingu á hitdreif-
blöðin greina frá því, að það muni; ingunni spfíil' ,lann heldiir ekki
ætla að ge.fa frá sér að breyta mönnum b'ósar ennþá, en er ekki
bankalöggjöfinni nokkuð í ár. —
Einnig er haldið að ekkert frekar
vonlaus uin að hún verði fundin.
íneð nákvæmri rannisókn í tvö til
í í verði gert í inálinu uim þingmanna 1 1>11U ai a ásigkomulagi sólarinnar.
^ fjölgunina- Bæði eru þes'si mál j
, þö hin þýðingarmestu. Um fjár- Burt með smyglunina.
j í máiafrmnvarpið bvrja umræður í Banninönn í Bandaríkjunum eru
.: næstu viku. Er búist við að það mjög ánægðir ýfir því, að stjórnin
ij mæti talsverðum andróðri frá i Canada hefir lofað Bandaríkja-
: | bændasinnuirti. Tollmálin veikja' stjórninni Jtví, að taka höndum
< I -efliaust nokkrar uimræður, en mieð saman við liana í því að uppræta,
I tilliti til st-efnu Band-aríkjanna og (.f unt er, vínsmyglunina, er á sér
í j Fordney-laga þeirra, ef haldið að j stað milli landanna.
I Bændasinnar ieggi áherzluna á
j sérréttindi í viðskiftum við Bret-
1 land meira en að lækka seglin
i gagnvart Bandaríkjunum. Og fyr-
Lausannefundurinn;
Hægt gengur að seanja um frið-
y ir slíkum sérréttindum kva*Y vera inn enn sem komið er milli
jjf gert ráð í frumvarpinu. Sem Tyrkja og vestiægu þjóðanna á
ö stendur eru tollar Bretlamls 33% Lausanne-fimdinum. Tyrkir halda
S lægri en annara landa. en nú mun!enn fra,u sínum gömlu kröfum
Ú gert ráð fyrir að lækka hann nið- j si?an sem míög flæikja málin,
ijur í 45%. Þetta ætti að gréiða , en l)að. som ^erir þeim nú erfið-
||jvöriim frá Englandi veg hingað (ara fyi'ii' en áður er það, að
|| og á móti því hafa fáir þingmanna Bandaríkin eru eindregnari en
I j1 neitt að segja. En um frumrvarp- j nokkru sinni fyr með vesturþjóð-
p! ið í heild sinni geta orðið s-kiftar unuim. Kemur Tyrkjum það á
skoðanír eigi að síður. og samein- óvart, þvf þeir bjugguist vissulega
yiist bændur og conservatívar á við, að þeir yrðu mieð þeim eftir
móti þvf, getur stjórninni sta.fað að þeir veittu Chester hlunnindin,
hætta af þvi.
fl
Önnur lönd.
! ,se.m fólgin voru í því að Banda-
j ríkjamiönnum í Litlu-Aisíu voroi
j lelgðar olíulindir þar. Yfirleitt
| virðaist Tyrkir samt fara hægar f
isakirnar en áður og vera fúsari
til sátta.
-XXX-
h x
Winnipeg.
Preatarnir Friðrik Eriðriksson
J
krefst, neinur
nærri 3 miljónum áriega nokkuit yátryggingangjaid,
- dala. Viður til ibygginganna hefir en fá sivo útsæði eða skaða þann,
bau, hvað se.m öðru líðui, \atn a, ^ |>ogar Verið keyptur eða pant-! sem þeir verða fyrir, að einis miklu
þeirra millu. Og «n>' þmgrnanna, nemur hann einni miljón leyti hættan og unt er.
Hryhorazuk, óttaðistað áhrifþað da]a’ ^ ^ byrJa8
an hefðu verið nokkur a atkvæ málnioB Qg er bútst við> að 1>a0
greiðsluna í Þin£inu' tJ gefi ™^m ^vinnir, sem nú er
J. Dixon vildi að almenn at s .
stofn-1 hennar þurfandi.
Verð á sykri.
F.
kvæðagreiðsla færi fram um
un kornnefndarinnar, ien ekki var
iþneytingartillöigu iþeirri sint.
Við umræðurnar um fruinvarpið
Mislingar.
ekki gengu nema parta af þeim
uni tfrna. Ennþá er þó ekki öll
liætta liorfin á öðrum stöðinn.
Hassa dagana hefir Assiniboiaáin
vaxið mjög hjá Brandan, og hefir
það ávalt meiri oig meiri skaða í
för með sér. En vonandi fara nú
vatnisflóð þesisi að minka, því ár
eru nú flestar leystar, svo að flóð-
ið hefir framrás. 1 Rauðánni hef-
ir lækkað hér siðuistu dagana.
Þjóðlegar bókmentir.
Á ársfundi eanadiskra höfunda,
®eni haldinn var í Toronto um
þassi síðastiiðnu mánaðamót,
brýndi hinn nýi fonseti rithöfunda
__________ ^ Æélagsins, Robert Stead, mjög þörtf-
Hon. D. L. McLood.^fylkisntari,1 aú börnin hafj Lana fyr en serat urjnn framk.iði (>g Selji. Konur íjina á því að hlúa að canadiskum
“Hvað verður
sömu átt.
háverði
Megn óánægja ríkir hér sem í
Bandaríkjunum vegna hins háa
verðs á sykri. Sykur er sem
stendur $1.40 10 punda poki í Win-
Mislingar ganga hér í Winnipeg nipe@búðunum, og enn er tilkynt,
var þess getið, að ef það yrði og bafa fieiri veikst af þeim s.l. að hann hækki. En þetta er meira
samþykt, yrði fylkið að leggja ^ vii£jllj en nokkru sinni fyr hefii' átt en bonur 1>os,sa bæjar geta begj-
fram fé — í bráðina auðvitað — |SS(5r stag hér- Bæjarstjórninni var an(U 1>olað Hiafa þæi/ vierið að
er nam $8,000,000, til styrktar kom- ^ tilkynt nm 520 ajúMinga yifir vik- hafa fundi víðsveg,ar um borgina
nefndinni. Hin vesturfyilkin urðu ^ una og þó er húiist við að 'fleiri (>g beita 1>vi> að hætta að kaupa
auðvitað að leggja svipaðar upp- hafi gýkst;, þvf veikin 'er sem betur háverðið sem á 1>ví séi
bæðir fram. j fer væg og' oft ekki vissa fyrir ’&{ samtökum 1>eirra er syk-
Þýzkaland býðst til aö borga.
Ráðuneytið í Þýzkaiandi hefir,
ákveðið að hjóða Erökknm að j
borga þeim nú þegar 30 biljónir
gullmarka í stað tuttugu, sem
Frakkar fóru fram á. Þetta tilboð , c'g Altert Kristjánsson eru stadd-
var sent frönsku stjórninni í gær.!11 ilel 1 bænum um þessar miundir,
og er hún nú að atjiuga það. Er i fii 1>ess starfa f nefnd til imd-
þar einnig lofað, að Þjóðverjar, il1i>únings stofnunar kirkjuifélags
gcri Frökkum engar skráveifur!meðal llinn'a frjáislyndu safnaða
með her sínum, en jafnlframt kraf-1 f‘sien<iinf?a í \ etsturheimi. Ákveð-
ist. að Frakkai' fari burt úr Ruhr- befir verið að kalla fuMtrúa
ihéraðinu með heriið itt. Banda- 'saman 24. júní næstkomandi, tii
i ríkjíiistjóminni var á sama tíma 1>ess afi ^01113 l>eim félagsskap á
jsent afrit af tilboði* Þjóðrierja. j fét. (
| Sendiherrar Bandaríkjanna, Bret- j--------------------:—
[iliandis og ftalíu fundu Cuno kanzl-j Kv.enféliag Sambandissafeiaðar
ara að máli viðvíkjandi þessu til-, hcfir útsölu (Bazaar) á föstudag
boði stjórnarinnar, en hvað þeim laugardag 25. og 26- maí, í
lýsti því yfir, að stjómin hefðl og síðarmeir. Einangruð eru hieinv BandariikjunUim h,af,a einnig haffet bókmentum.
tekið til baka fmmvarpið um iljn okki> bar s,em veikin gengur, ^ (
iskatt á knattleikahusunum. en merki el*u á liúsin sett til þeis/s
Fonsætisráðherra Bracken
bar
upp tillögu um að kjósa nefnd ^ ur við 1>au
þingroanna til að endurSkoða
þingsköpin. Sagði að þingskapa-
iögin eða reglurnar liofðu ekki
vei'ið endunskoðaðar í ltTTir. Nefnd
in, sem til þess var Cosin, var
þeistsi: Hon- F. M. Black, Hon. R-
W. Craig, W. C. MciKnnel, J. T,
Haig, Hon R
að vara fólk við að ivafa samgong-
um
þetta land, ef það þarf í hið enda-
a sykrinum lausa að lifa andlega á bókment-
Vátryggingar gegn áflæöi
fylkinu. Fyrirlcomulagið hiugsar
T,acoh F J Dixon'hlln sér l>anni'g> a« l>ær w»»tif, er
o,g forsætksráðherra Bracken. j f>'rlr áflæði verði- myndi 1 samein‘
ingu 'vátryiggingarfélag. fbúar
Nýjar kornhlööur.
iSvo vonigóð * eru kornfélög
Vesiturlandinu um að uppskera tryg,gi ngarfé) ag þetta verða svipað
verði góð á þessu ári, að þau ætla og hagbábyrgðaitféliagið, sem sfcofn-
að reiisa 248 nýjar kormhlöður í að var ^921. Bændur á svæðum
Manitoba, Saskatcbewan
og
Al-
l>erta í vor. Féð, sem til þess áfIæ<ð w verða atiðvitað að greiða
Af þessni - -•>----- (
leiðir, að maiigar aðrar vöru eru,um frá N.ew York”'sagði hann.
jhærri en annars þyrfti að vera.i“l>a« verður Muti af Bandaríkj-
i Heir, isem verðinu ráða, bera því. tunim, verður þeim fyrst andlega
!við, að sykurakrar hafi mjög cyði-1 innlimað og eftir það í stjórn-
I sumnar >er sagt' að stjórnin f íagst af áflæði í vor. | niálalegum skilningi. Sjálfstæðis-
Manitoba haíi í hyigig'ju a$ koriia á | ’ti^inning' okkar anclmí&lir l>ossu.
íót, vátryggingu gefen áflæði í Þingslit. jEn ef '’ifs ífotum búist við að fá
hana uppfylta, verða bókmentir
okkar að eiga upptök sfn í Tor-
I onto eða einhverri annari oanad-
iskri borg, en ekki í Niew York.
Það leru þær, sem eiga að skapa
þjóðarandann og fullnægja sjálf-
stæðiisþrá og framtíðarvonum þess
aiar þjóðar, ef þeim á að vera
fullnæigt eins og- vera ber.”
J. Murray Gibbon frá Montreal,
sem áður var foraeti rithöfunda-
félagsins, gerði grein fyrir starf-
sveitanna greiða isamt fyrst at-
kvæði uim, hvort út í fyrirtækið
skuli la,gt. Að öðru leyti rrtun vá-
fyrii
ti mli
þeim, þar isem hæfcfca er búin af
Þinginu í Manifcoba verður slit-
ið næstkamandi föstudag, eftir því
seín blöðin herma í byrjun þess-
arav viku-
Áflæðið.
Áflæðið hefir lieidur þverrað
víðasthvar. Sporvagnarnir eru aft-
ur farnir að ganga milli Selkirk
og Winnipeg, og járnbrautarl stir
komast nú rðið leiðar sinnar, er
fór á milli, hefir, enn ekki frézt.
V
Stinnes kaupir enn blað.
Hugo (Stinntís, auðlkóngurinn
Tiýzki, heifr nýlega keypt blaðið;
‘ Frankfurter Nachrichfcen”,' mál-!
gagn fólkFflokksins þýzka. Þetta j
er þriðja dagblaðið, sem Hugo
Stinnes gefur nri út.
Sólarhitinn.
kirkju safnaðarins á horni Bann-
ing og Sargent. Verður þar margt
,bæði fagurt og nýtilegt á boðbtól-
um. Allskonar sumiarföt fyrir börn
og fuilJiorðna. Birgið yður upp
Ífyrir sumarið. Þar verða einnig
mjög vandaðar þurkur og kodda-
ver, indœl heimatilbúin brauð og
ikökur, og svo margt og margt
fleira, alt með mjö,g sanngjöi'nu
verði. Það borgar sig fyrir ykkur
að líta inn, þið fáið ekki annare-
Undrun mikla hefir það vakið staðar betrj kjörkaup.
hjá vísindamönnum í Bandaitfkj-
unum. sem birt er í blaðinu New
York World um rannlsóknir á hita-
magni sólannnar. Er þar haldið
fram, að lutaútgieislan frá sólinni
hafi minkað um 3—4 prósent á
s.l. 15 mánuðum. Sá er blaðið hef
ir frcgn þessa eftir, heitir dr- G. C.
Abbot og er ritari National Aca-
demy of Scienoe ( Bandaríkjunum,
eins áreiðanlegasta vísindaiskóla
landsins.
Blaðið segir, að á þetta óvana-
lcgíi ásitand — að því er hitadreif-
ingu sólarinanr snertir — sé bent
í WaJshington sem ástæðu fyrir
því, hve iseint vorar og að ekki
sé nú fyrir það að taka, að næsta
sumar verði svipað og hið eftir-
minnilega sumar árið 1816, þegar
frost áttu sér stað uim aMa Yest-
urálfuna í júní o^ júlí og sem or-
'Mns- Bjöngvin Stefánsson, 740
Banning St. hafir góðfúslega lán-
að konum Samlbandssafnaðar hús
sifct fyrir “Silver Tea” miðvikudags
tkvöldið þann 9. maí ki. 8—11. —
Söngliist og hijóðfærasláttur er al-
heiimsmál og fegunsta mál allra
þjóða. Ef þið komið til Mrs. B.
Stefánisson 9. maí, fáið þið að
njóta þeiss í fullum mæli. Nafn-
frægár spákonur segja þar alt,
»em ykkur fýsir að vita um ó-
komna t-íð. Konur og kariar!
Kiamið og njótið ánægjulograr
kvöldistundar, og lærið að þekkja
forlög yikkar.
Mrs. Gunniaugur ólaiflsson fró
Reston, Man, kom til Winnipeg á
þriðjudaginn í s.l. viku og hélt
heimleiðis aftur s.l. laugardag.