Heimskringla - 04.07.1923, Blaðsíða 2

2. BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 4. JOLÍ, 1923.
Um stúdentaheimilið í
Reykjavík.
Erindi flutt af dr. A. H. Bjarnasyni,
á samkomu Sambandssafn. þriöju-
dagskvöldiö 26. júní s.l.
Vestur-Islendingar!
Dr. Jóhannes Pálsson hefir ritað
grein í Tímarit Þjóöræknisfélagsins
1922, er !hann nefnir “Aö brúa hafiö”.
I upphafi greinar sinnar kemst
hann svo aö oröi: “Hvernig á aö
brúa hafiö? Hafiö milli Islands og
Vinlands? — — hafið, sem skilur
Austur- og Vestur-Islendinga; djúp-
ið, sem klofið hefir íslenzku þjóöina
í tvent, og veröur að ómælishafi
gleymskunnar, ef ekkert er aö gert ?”
Og Ihann svarar þessu svo: “Ekki
með því að vér týnum tungu vorri
vestan hafs og ganga fyrir ætternis-
stapann, heldur meö því að örva ætt-
jarðarástina, sýna hver öörum sam-
hygö í meðlæti og mótlæti og með því
aö seilast eftir fegurstu kastölunum,
er vér getum ihugsaö oss, og gera þá
aö veruleika.”
Og hann stingur upp á því að kastali
veröi reistur hér vestra, í Winnipeg,
einskonar stúdentaheimili, og hann
lýsir því svo:
“Stórhýsi mikið og glæsilegt. Jafn-
\ t
oki fegurstu húsa borgarinnar. Þvi
hefir verið komið upp af Vestur-
Islendingum öllum. Hvert manns-
barn hér í álfu, sem Islendingur vill
kallast, hefir eitthvað gefið til þess.
HúsiÖ stendur á grænum velli, sem
skreyttur er blómum og prýddur lim-
friðum trjám. Þaö er bygt úr steini.
Tveir turnar gnæfa hátt við himin og
minna menn á tinda hinna íslenzku
fjalla. Yfir öðrum blaktir hið brezka
flagg, en hinn réttir fána Islands langt
út í Manitoba-sólskiniö. Hér búa ís-
lenzkir nemendur viö hvaða helzt
skóla, sem þeir stunda nám. Hinir
rúmgóðu salir bergmála vort hreim-
sterka og hljómþýða móðurmál. Is-
lenzk blöð og bækur liggja hér og
hvar á borðum og hillum. Velferöar-
mál Islands eru rædd í hinum glæsi-
lega samkomusal. Þar eru allir ung-
ir Islendingar saman komnir, er vilja
teyga af brunni Mímis, því þarna
veitist þeim fæði og húsnæöi fyjir lít-
ið og ekki neitt. En þeir greiöa skuld
sína, þegar náminu er lokið. Allir
stúdentar á Islapdi, sem vilja full-
komna mentun sína, koma hingaö, því
að þá er Manitobaháskólinn orðinn
jafnoki annara slíkra mentastofnana,
er landar vorir stunda nám við, svo
sem í Kaupmannahöfn. Hér læra þeir
að gæta hófs í öllu, en fyllast þó frelsi
og fjöri hinnar ungu heimsálfu. I
þessu musteri hins íslenzka þjóöernis
er aðsetur íslenzka Stúdentafélagsins
og hér hefir hið islenzka leikfimisfé-
lag bækistöö sína.”
Eg hefi engu viö aö bæta við þessa
■veglegu lýsingu á framtíöardraumi
ykkar Vestur-Islendinga. En mér
skilst, að sé það tilgangurinn “að brúa
hafiö”, þá hljóti að minsta kosti að
vera tveir brúarhausar, sinn hvoru
megin hafsins. Og undarlegt má þaö
heita, að eg varð til þessi aö vekja
máls á því meöal stúdenta heima i
Reykjavík, að þeir reistu sér Stúdenta
heimili þar, um líkt leyti og þetta var
orðað hér. Og nú er kominn mikill
skriður á það mál heima og ekki ann-
að sjáanlegt en aö sá kastali komist
bráöum niöur á jörðina.
Hér get eg sýnt ykkur mynd af
honum. Sá kastali á aö vísu ekki að
vera með háum turnum, heldur sem
likastur stórri ihöll eða ibúðarhúsi, og
yfir honum á fáni vors lands að
blakta. Hann á að vera bygður svo, að
gera megi úr honum ferhyrning með
tið og tima, fjórar álmur, er lyki um
blómgarð og laufguö tré, og þar eiga
allir stúdentar vorir að geta búiö með
tíð og tíma fyrir lítið eöa ekkert, haft
þar mötuneyti sitt og lesstofu, líkams-
æfingar sínar, bókasafn og samkomu-
sal. Þetta á aö vera aöalbækistöö is-
lenzkrar tungu og íslenzks þjóðernis
og þaðan eiga flestir þeir menn að
koma, er ibera þetta tvent uppi.
Nú er hafin fjársöfnun um land
alt ril þess að reisa húsiö, og stofnaö
hefir veriö til happdrættis i því skyni.
Ennfremur er þaö orðið að metnaðar
máli sýslunefnda og bæjarstjórna
heima á Islandi, að hver sýsla og hver
kaupstaður á landinu, að hvert hérað
þess geti með frjálsum framlögum
einstakra manna lagt fram fé, sem
svari að minsta kosti hálfuni kostnaöi
hvers herbergis í Stúdentagarðinum,
og verði þá herbergi þetta nokkurs-
konar eign þess héraös, bæjar eða
landsihluta, fái það nafn sitt skráð á
herbergið, “meö forgangsrétti fyrir
stúdenta úr þvi héraði”. Má ætla,
Segir nefndin, að hvert herbergi kosti
um 10,000 kr. eða um 1600 ameríska
dali.
“Vér vonum,” segir nefndin, “aö
yður sé Ijós nauðsyn þessa máls,, og
að þér leggiö fram krafta yðar til að
vinna að því, að yðar hérað fái nafn
sitt skráð í Stúdentagarðinn.”
Þér Vestur-Islendingar, sem viljið
viöhalda þjóðerni yöar og tungu, sjá-
ið þér yður ekki hér leik á borði ?
Væri ekki æskilegt, að þér ættuð jafn
an vísan samastað fyrir einhvern
stúdenta yðar, sem vildi nerna tungu
sína til fulls, kynnast sögu vorri og
hugsunarhætti. Og er þetta ekki bein-
asti vegurinn til þess að ala upp þá
andlegu leiðtoga, er yður geti haldist
á síðarmeir. Þér hafið jafnan verið
að leitast við að fá presta að heiman.
En þeir hafa, sumir hverjir, ekki fest
yndi hér og horfið heim aftur. Væri
það ekki ráð, að þér senduð þá
stúdenta yðar heim, sem vildu nema
guðfræði og þjóna islenzkum söfnuð-
um hér vestra, til guðfræðisnáms, og
að þessir menn fengju þá vísan sama-
stað, á meðan þeir dveldu á Islandi,
á Stúdentagarðinum ? Og væri ekki
gaman fyrir yður Vestur-Islendinga,
að eiga herbergi heima í Reykjavík,
eitt cða fleiri, sem þér hefðtið jafnan
visan aðgang að fyrir mentamenn yð-
ar héðan að vestan ? Mundi yður
ekki haldast betur á prestunum, sem
fengnir væru með þessu lagi, en þótt
þiö fáið um stundarsakir ókunnuga
menn, sem aldir eru upp heima og
langar jafnan iheim aftur?
Eg ætla yður • sjálfum að svara
spurningu þessari og fer ekki neins
á leit við yður. En sé það alvara yð-
ar aö vilja brúa hafið milli Austur-
og Vestur-Islendinga, þá er það nú
víst, að annar brúarsporðurinn er aö
rísa, og yöur er það á sjálfsvald sett,
hvort þér viljið taka nokkurn þátt i
því starfi, eða aðeins starfa hér vest-
an hafs.
Eg fer ekki neins á leit. En eitt er
víst, að Island verður jafnan aðal-
aðsetur íslenzks þjóöernis og þeir,
sem ætla aö halda við íslenzku þjóö-
erni annarsstaðar á hnettinum, verða
jafnan að sækja eldinn þaðan til þess
að tendra og halda við aringlóðinni
þar. Og þeir sem vilja brúa hafið
andlega með viðhaldi islenzks máls,
verða vísast líka að endurlífga það
með því að sækja fræði sín þaðan.
En þér, sem ætlið að byggja hinn
brúarsporðinn hér i Winnipeg, verið
þess fullvissir, að við munum fylgja
viðleitni yðar með ráði og dáð, og ef
yið gætum að einhverju leyti styrkt
ykkur í því, mundurn við vissulega
fúsir á að gera það.
Væri það t. d. ekki óskaráð fyrir
ykkur, Vestur-Islendinga, ef þér
hugsiö til líkrar húsbyggingar hér, að
bjóða þannig út ‘herbergi í húsinu,
bæði til þess að vekja metnað Islend-
ingabygðanna innbyrðis hér vestan
hafs og eins til þess að gefa oss
Austur-Islendingum kost á að leggja
stein í vegginn?
Það er engin fjarstæða að hugsa
til andlegs og veraldlegs bræðralags
milli Winnipeg og Reykjavíkur því að
það er ekki einungis svo, að fleiri Is-
lendingar búa í báðum þessum borg-
um en í nokkrum öðrum bæ eða kaup-
túni. Og í ööru lagi er það ekki ó-
hugsandi, að bráðlega komi bein
skipaleið milli Reykjavíkur og Win-
nipeg, þegar búið er að sigra höftin
norður viö Islendingafljót og Hud-
son-f!ói er opnaður. Þá fara aö greið-
ast samgöngur milli Canada og Is-
lands, og þá býst eg við að marga
langi til að hverfa heim aftur, þótt
ekki sé nema snöggva ferð, og aðra
langi heiman að til að kynnast frænd-
um sínum vestan hafs.
En þeir sem unna íslenzkri tungu
og íslenzku þjóðerni Jþeir eiga ekki
að biða þessa, heldur á þjóðernið og
tungan aö vera sú andlega bifröst,
sem spent er á milli landanna og á
þeim vettvangi eigum við að hittast
og hjálpa hver öðrum.
Reynum þá að treysta þjóðernis-
böndin með því, að reisa stúdenta-
garðana austan hafs og vestan. Reyn-
um að styðja og styrkja hvern ann-
an að því verki, og reynum að eiga
sem flest ítök hvor i annars garði.
Við verðum að reyna að hafa ráð
á því að vera Islendingar, og verðum
því af fremsta megni að hlú að ís-
lenzkri mentun og menningu.
Og þegar Manitobaháskóli er orð-
inn mikil og voldug mentastofnun, þá
komum við sjálfsagt hingað til ykk-
ar til þess að nema af ykkur eitthvað
gott og gagnlegt, og þá væri gott að
eiga visa vist á Stúdentagarði Vestur-
Islendinga.
-------------x------------
Meðal Malaya.
Endurminningar
eftir
Sigf. Halldórs frá Höfnum.
I.
Þegar menn koma úr vorísaþoku og
súldardrunga Atlantshafsins í suntar-
loftið og sólarylinn canadiska, þá
verkar það á menn eins og grænbleika
drúfuvínið, sem fær líf sitt, Ijós og yl
frá kalkmoldinni í norðausturhéruð-
um Frakklands, og einhver ís-
lenzkur málsnillingur hefir skírt
kampavin. Það er sem maður stikli
á snýhnoðrum fyrstu dagana, langt
fyrir ofan sorg og synd, og finnist nlT-
ir vegir færir, að eg ekki segi fleygir.
Og þegar maður svo á “Aðalstræti
Islendinga” í Winnipeg, í öðruhvoru
skrefi, sér bera fyrir upplitsdjörf
andlit, ljómandi af alúðarbrosi, sem
ásamt drengilegu handtáki — og þá
ekki síður þvt kvenlega — yljar
manni inn að hjartarótum, um leið
og eigendur þessara andlita ávarpa
man á hreimfallegri íslenzku og segja
“þú” við mann, eins og gamlan og
góðan kunningja, þá er það ekkert
undarlegt, þó manni í því sálarástandi,
sem af öllu þessu leiðir, hætti við að
reisa sér hurðarás um öxl, með ein-
hverju loforði um að afkasta ein-
hverju því, sem farið er á leit við
mann. Manni liggur við að ganga
berserksgang af kátínu, og finst þrótt-
urinn til allskonar afreka meira en
nægilegur.
Eg er hræddur um að eg hafi verið
í þesskonar vimu, þegar eg var svo
léttúðugur, að dragast á það við rit-
stjóra Heimskringlu, að skýra lesend-
um blaðsins eitthvað frá Austur-
Indlandsför minni og veru minni á
Malaya, eða öllu heldur frá landssið-
um og lifnaðarháttum þar eystra, —
það niun nú líklega réttara aö segja
vestra, þegar kontið er hér í sveit, —
því af dvöl minni þar er ekkert merki-
legt að frétta. Því nú, er til kastanna
kemur, 'finn eg fullvel, að þessu var
auöveldara aö lofa en þetta aö efna,
svo að þessi frásögn megi verða ein-
hverjum lesanda til stundarstyttis, en
ekki dálkafyllan einber. En með lof-
orðum skal land byggja”, eins og Jón^
gamli i Bakkakoti sagði. Hann hefir
sennilega undirskilið, karlfuglinn, að
þaö bæri þó aö reyna að halda þau
flest. Með þeim skilningi í orðin
lögð, ek eg mér þá út á ritvöllinn hér
í blaðinu. Eg bið lesendur að vera
þolinmóða, og í byrjuninni að minsta
kosti að hugsa eithvað líkt og áður-
nefndur Jón, er hann stóð fyrir alt-
arinu, hálfnauöugur þó, með ráðs-
konu sinni, eftir þrjátíu ára stríð, og
presturinn lagði fyrir hann þessa, ekki
alveg óvanalegu spurningu: “Vilt þú
með guðs hjálp lifa saman við hana
í meðlæti og mótlæti og hverjum þeim
kjörum, sem algóður guð lætur ykk-
ur aö höndum bera, eins og kristnum
eiginmanni ber að lifa saman við konu
sína ?”
“Við skulum sjá hvernig slæst,”
svaraði Jón gamli!
Því miður skrifaði eg ekki dagbók
á leiðinni til Indlands, og verður því
sjálf ferðasagan bragðdaufari og lit-
verpari, en annars hefði þurft að
vera. Mest af augnabliksáhrifunum
er nú fölnað, eða gleymt, og fer eg
því styttra yfir sögu, en eg annars
myndi hafa gert, úr þvi eg á annað
borö lagöi út í að skrifa nokkuð um
þetta efni. En eg held að eg með
góðri samvizku geti fullvissað góð-
fúsan lesara um það, að hann fer
samt sem áður ekki á mis við neitt
meistaraverk. —
II.
Við fyltuni óhappatöluna 13, félag-
arnir, sem stigum um borð í “Hellig
Olav”, skip Sameinaða gufuskipafé-
lagsins, ií Kaupmannahöfn, þann 7.
nóvember 1918. Við vorum samt i
bezta skapi ,því sökum ófriðarins
mikla, sem engum i Danmörku datt í
hug þá, að myndi taka svo skjótan
enda, sem raun varð á, þó enginn ef-
aðlst um úrslitin, vorum við sendir
vesturyfir, því Suez-leiðinni var lok-
að. Auk þess að fara yfir New York,
San Francisco, vissum við, að við
mundum fá að sjá Honolulu og Jap-
an, og fanst okkur það tilhlakkan-
legra, að eiga að fara þá leið á fjöl-
mennum farþegaskipum, en að kút-
veltast í 6 vikur í reginhafi á ein-
hverjum farmdalli “ö. K.” félagsins
mikla, sem viö vorum ráðnir hjá
(iþað heitir fullu nafni Ostasiatisk
Kompagni) og taka hvergi land fyr en
á Indlandi. Láum við kyrrir í
Kattegat — svo heitir hafið milli Jót-
lands og Sviþjóðar — seinni part
dagsins og um nóttina. Var þá logn á
og við allir hinir sædjörfustu þar af
leiðandi. Matarlystin var líka fram-
úrskarandi við morgunverðinn daginn
eftir. En um það leyti er staðið var
upp frá borðum og við vorum aö
þyrpast upp á þilfarið, til þess að
kveikja í pípum og hressa okkur á
blessaðri i sjóvatnsgolunni, þá sigld-
um við fyrir Skagann, nyrzta tanga
Jótlands. Tók hegðan manna þá
snögglega stakkaskiftum. Stinnings-
kaldi var fyrir utan Skagann og krapp
ur sjór á hlið, frá suðri, enda tók
“Ölafur helgi” að velta vöngum all-
óþyrmilega. Flyktust menn nú út að
borðstokkunum, og þeir flestir ekki
síðastir, er mest höfðu látið af sæ-
förum sínum. Stóöum við þar sem
kindur þéttast á garða, og virtumst
einiblína á hvítfexta bylgjukollana.
Við félagar röðuðum okkur saman á
iborðstokkin.n sem þéttast og fanst
Ægir hálfygldur á brá. Tókum við
því upp ráð Hákonar sáluga Hlaða-
jarls, að offra því, sem okkur var
kærast og við vildum sízt missa
þá stundina, en það var morgpmverð-
urinn mikli og góði. Hvarf þar
mörg kræsingin ofan í grængolandi
hyldýpið, með tilhlýðilegum stunum
og andvörpum. Gátum við þar hæg-
lega rakið sögu morgunverðarins —
aafturábak. Eg þarf nauniast að tak
það fram, að um sjóveiki var ekki
að tala. Trúðum við hverjir öðrum
fyrir því, er við litum upp társtokkn-
tim andlitunum, að nú væri Danmörk
að síga : saltan mar, og þar af stöf-
uðu þessi tár, er vættu kinnar okkar.
Með sjóhraustari mönnum hefi eg
aldrei verið. —
F'rh.
------------x-------------
Vetrarferðalag um fjöll
Eftir Steingr. Mattliíasson.
(Tekið úr “Islendingi”.)
Frh.
Upp úr Skagafii'ði.
Við Ihéldum upp frá Olduhrygg eft-
ir að eg hafði gist tvær nætur og mætt
ágætri gestrisni á Tunguhálsi og Ytra
Svartárdal.
Fyrsta daginn komumst við upp
Eyvindarstaðaheiði upp að Aðal-
mannsvatni. Þá var liðið á nótt og
dimt mjög, því okkur hafði tafist á
leiðinni við margar gljúpar fannir,
og stundum oröið að taka ofan af
áburðarhestinum.
Leitarmannakofi er við Aðalmanns-
vatn og reið okkur mjög á að finna
hann, til að geta hýst þreytta hestana.
Okkur ætlaði aö ganga illa að finna
kofann, en loksins tókst það, og glað-
ir voru klárarnir. En við tjölduðum
fyrir utan kofann og áttum góða nótt
í hlýju tjaldinu og hvílupokunum.
Fórum snemma á stað um morguninn.
Frost hafði verið um nóttina og veðr-
ið var gott, en ekki hafði frostið ver-
ið nóg til þess að fannir héldu.
Ekki vildi færið batna, fannir voru
margar og mjúkar undir fæti, sum-
staðar krapalón, svo að við uröum
eins og fyrri daginn að fara hægt og
gætilega og ganga annaðslagið eða
oftast nær. Tafðist okkur framsókn-
in og við bölvuðum í hljóði. — “Það
má ekki mikið versna úr þessu, svo
Stórisandur sé fær,” sagöi Guðmund-
ur, en eg maldaði í móinn og fékk mér
tóbakstölu (annars er eg hættur við
þá munaðartegund fyrir nokkru).
Við héldum nú áfram upp Bugana,
þetta öldumyndaða land upp að
Blöndu. Landiö var á pörtum alveg
autt, og góöir hagar, svo að hingað
hefði mátt sleppa öllum tryppum úr
Skagafirði og gemlingum með. Fjalla
grös sáum viö nóg, iögræn eins og
nýsköpuð og girnileg til átu. Rjúpur
sáust (hér og hvar í smáhópum — og
álftir sáum við nálægt Blöndu. Þær
voru auðsjáanlega í kynnisferð eða
njósnarferð sendar af Alftahópnum
suður í Fossvogi eða frá Breiðafirði.
Þegar við komujn að þeim, flugu þær
upp — “með fjaðraþyt og söng” —
og héldu suður og vestur heiðar, lík-
lega með fjallagrös eða laufiblöð i
nefjunum, likt og dúfurnar hans Nóa
—til sannindamerkis um veðursæld og
landgæði á fjöllunum. Og annað
veifið heyrðum við sólskrikjur kvaka
vorljóö á steinum. Loftið var þung-
búið, dimt yfir jöklunum í suðri og
Krákur á Sandi hvítur og kaldrana-
legur, en Krákur gamli er heljarmik-
ið fja.ll með jökulhúfu, sem gnæfir
hátt suður af Stórasandi, og vísar veg
inn líkt og heljarstór varða og betur
en nokkur beinakerling.
Yfir Blöndu.
Þegar við komum að Blöndu, leizt
okkur hún óárennileg. Hún breiðir
úr sér þarna uppi á fjöllunum á sumr
in, hvað þá iheldur á veturna, þegar
klaki stíflar. Nú var hún öll að sjá
í einu lagi og rann að mestu ofan á
höfuðísnum. En sumstaðar var tví-
skinnungur, sumstaðar stóðu upp úr
vatninu þurrar bungur af upp-
sprengdum ís, og hér og þar voru
dökkar skellur í flóðinu, eins og væru
vakir á botnlausum hyljum.
Við fórum að prófa isinn með okk-
ar broddstöfum, en vatnið steig brátt
ofar öllum vaðstígvélum og skinn-
sokkum. En við sannfærðumst um
að isinn væri sterkur, fórum því á
bak. Af vatnsmegninu, sem þarna lá
ofan á isnum, mátti ráða, að lítið
mundi afgangs er runnið gæti undir
ísnum, svo ferlegt vatnsfall er þó
Blanda ekki hér á fjöllunum meðan
leysing er ekki meiri. Afram þurfti
að halda, og var því ekki um annað
að gera en snúa tóbakstölunni i
munninum og riða ótrauðir yfir. Og
við komumst slysalaust yfir Blöndu.
Við vorum glaðir þegar Blanda var
yfirstigin og hugðum nú ekkert gæti
hamlað okkur framar. Við fengum
okkur nestisbita (gott feitt hangikjöt
með hveitibrauði) og létum klárana
bíta i skjólgóðum hvammi, þar sem
gras var nóg og álíka ljúffengt klárun
um og hangikjötið okkur.
Upp Oldur.
Frá Blöndu riðum við norðan við
endann á Sauðafelli og upp Oldur.
“18 öldur upp á Sand
eru frá Sauðafelli.”
Þenna visupart kunna allir SAjg-
firðingar, en enginn þekkir botninn
eöa byrjunina.
Landið hækkar smámsaman upp
Oldurnar, og nú fer maíSur á víxl yf-
ir öldur og langar dældir, sem milli
þeirra li^gja.
Nú fór ^ærið að versna fyrir al-
vöru. Hvergi voru aurar að vísu,
eða þá ekki dýpri en í skóvarp, en
i öllum dældum voru krapalón með
skara ofan á og hestarnir sukku á kaf
“í syndahaf”, og við sjálfir ekki síð-
ur, svo að ekki leið á löngu áður en
stígvélin mín og skinnsokkarnir félaga
minna fleytifyltust af vatni. “Eng-
inn er verri þó hann vökni”, en taf-
samt að hafa sokkaskifti og ekki tök
að þurka mörg pör, þó maður hafi
“Primus”.
Okkur ihiðaði seint áfram, af öldu-
hrygg unt bylgjudal og altaf nýjar
krapablár og stríðir lækir milli skara.
Sumstaðar gátum við farið í kráku-
stígum og komist hjá torfærunum, en
oftast var ekki um annað aö gera en
að fara þar yfir, sem að var komið.
Þóttumst við “karlar í krapinu”, þeg-
ar vel gekk, en hestunum fór ekki að
veröa sama, þegar stöðugt versnaði
og skarinn nteiddi lappirnar og þeir
stigu sig i umbrotunum. Eg sat á
Gráskjóna Indriða og fanst mér hann
fratnan af spjara sig svo rösklega, að
hann minti mig á Sléipni, sem “tungla
treður krapa” í Asareiðinni Gríms.
En smámsaman fór fjörið að dofna,
og hefði ekki veitt af að drepa á hann
læknabrennivini, svo sem eins og
skamt handa meðalkvígu.
Tíminn flaug frá okkur og var lið-
iö að kvöldi, en hvassviðri í aðsigi og
fyrirsjáanlegt að við yröum aö tjalda
uppi á Sandi um nóttina, og mundu þá
hestarnir eiga þar illa vist eftir dags-
ins erfiði, þó vel gæti farið um okk-
ur. Guðmundi og Indriða leizt ekki
á blikuna, en eg lagði til málanna
alla þá bjartsýni, sem góður fram-
sóknarvilji gat orkað. Þegar nú eitt
allra versta krapadýið stöðvaði okk-
ur um stund, kom okkur saman um,
að Guðmundur færi á undan í njósn-
arferð upp á næsta leyti. Eftir
stundarkorn kom hann aftur. “Ein-
lægar endalausar krapalengjur fram-
undan og ekkert viðlit að komast svo
áfram til lengdar með ódrepna hesta.’
— Og hann og Indriði áttu klárana,
en ekki eg.
|Mér þóttu fréttirnar illar og snögg-
vast datt mér í hug að kæra mig ekki
um votar, krapakaldar lappir og fara
einsamall fótgangandi með hangikjöt
og þurra sokkana sem eftir voru, í bak
pokanum. En hitt var mér ljóst, að-
þeir urðu að bjarga hestunum til
bygða sömu leið og við komum. Þetta
var þó hvatvíslega hugsað því tveggja
daga leið var fyrir fótgangandi að
Kalmannstungu og köld og dimm nótt
á milli. — Hefði eg nú haft skíðin og
skíðasleðann, sem skilinn var eftir í
Tindárdal, var lítill vegur að halda
áfram, en að vísu vantaði mig fylgd-
armann þó (fyrir einn er örðugur
sleðadráttur, þó léttur sé), (því í þessu
falli veitti ekki af tveimur til að gæta
hestanna, og konta þeim heini til
Skagafjarðar. Eg varð að beygja
mig — beit mér nýja tóbakstölu og —
við snerum við.
“Það var eins og blessuð skepnan
skildi”. Gráskjóni lifnaði allur við og
sneri eyrnabroddunum fram i áttina
til Mælifellshnjúks, en litli Jarpur
Guðmundar tölti á undan og var fund
vís á slóðina.
(Niðul. næst.)
----------xx----------
Sýningin í Gautaborg.
Hinn 8. maí hófst í Gautaborg"
stærsta sýningin, sem nokktu sinni
hefir verið haldin á Norðurlöndum-
Svíar hafa “yfirgengið sjálfa sig’V
því að Iþað voru einnig þeir, sem
héldu þá sýninguna, sem mest hefir
verið haldin á Norðurlöndum fyrir
þessa, nefnilega “Baltisku sýninguna”
í Malmö, sumarið 1914.
Gautaborgarsýningin er haldin til
minningar um 300 ára afmæli borgar-
innar, er Gústaf Adolf stofnaði við
ósa Gautelfar og nú er önnur stærsta
borg Svíþjóðar og aðalheimkynni ut-
anríkisverzlunar Svía og stærsta sigl-
ingaborg. A sýningin að gefa gest-
um hugmynd um, hvar Svíar standa.
í menningu, listum, iðnaði og verzlun,
og er því almenn sýning. Og hefir
stórkostlega verið til hennar vandað
í öllum atriðum. Þar verða sögulegar
sýningar, lista- og listiðnaðarsýning-
ar fyrir allar Norðurlandaþjóðirnar
((þó mun Island ekki vera þar með
talið, þrátt fyrir sjálfstæðið), afurða-
sýningar og iðnsýningar allskonar..
I sambandi við þessa almennu heildar-
sýningu verða sérsýningar og ýmis-
konar þing haldin, sem hvert um sig
standa styttri tima en aðalsýningin.
Verður fyrst bifreiðasýning í þess-
um mánuði1 (maí), í júní verður land-
búnaðarþing, í júlí alþjóða flugvéla-
og loftskipasýning og í sama mánuði
bæjarskipulagssýning, i ágúst verður
sérstök sænsk verzlunarsýning —
“Svenska Messan” og i september
garðyrkjusýning. Af alþjóðalþingum,
sem haldin verða i Gautaborg, méðan
á sýningunni stendur, má nefna prent-
smiðjustjóraþing og blaðamannaþing
iö, og hefir Islendingum verið boðin
þátttaka í þeim. Ennfremur verða
haldin nær 20 þing og fundir í Gauta-
borg meðan á sýningunni stendur,
sum þeirra í beinu sambandi við sýn-
inguna, en sum ekki. Leikhús borg-
arinnar hafa undirbúiö sérstakar há-
tíðasýningar í tilefni af sýningunni.
Aðstreymi gesta er svo mikið, að
öll gistihús i borginni eru full og auk
þess hefir forstöðunefndin komið
fyrirgestum hjá fjölskyldum í borg-
inni, eins og hægt hefir verið. En
þetta hefir ekki hrokkið til og varð
nefndin að láta reisa tvö ný gistihús
fyrir sýningargesti.
Sérstaklega hefir verið hugsað um
byggingarfyrirkomulag og útlit sýn-
ingarskála og samkomustaða og yfir-
leitt alt útlit sýningarsvæðisins. Eru
þar háreistar hallir og tilkomumikl-