Heimskringla - 18.06.1924, Page 4

4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 18. JUNÍ, 1924.
heimskríngla'
(lt»(nO 188€>
Kmusi ð( A kverjnm mMrllniile«i
Elgeoduri
IHE VIKJNG PIŒSS, LTD.
MW •( »55 SARGBXT ATE., WIXKIPBO.
Ttlalmlt K-6S37
T«T> bliRalu er <3.00 ArgaBrmrln b«t(-
M tjrrir fram. Allnr bargaatr aaiM
rtSaauml UaSalaa.
SIGFOS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjóri.
HÁVARÐUR ELIASSON,
Ráðsmaður.
Vtaoiikrlft tií hlaVilaii
THE VIKING PRESS, Ltd>, Box 3105
Wlanlpear* Mm.
VtaBÍukrlft tll rttatJdraiM
EDITOK HKIMSKRINGLA» Box 3105
Wlanlpeg, Mao.
The “HeImskringla’, is printed and pub-
lished by The Viking Press JAd., 853-855
Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
Telephone: N 6537
WINNIPEG, MANTOBA, 18. JÚNI, 1924.
Byron lávarður.
Rétt nýlega eru 100 ár licSin síðan
George Gordon, lord Byron lézt, að Misso •
longhi á Grikklandi úr drepsótt er geisaði
þar, en þangað fór hamn til þess að taka per-
sónulegan þátt í freMsstríði Grikkja. —
Það er sjaldan fyr en í aldarfjarlægð, eða
svo, að sanngjarnlega er hægt að dæma um
byltingamenn mannkynssögunnar. Samtím-
ismenn þeirra, er gerst hafa samherjar þeirra,
eða orðið fyrir barðinu á þeim, eiga erfitt
með að dæma óvilhalt, sökum aðdáunar og
óvildar.
Fáir mienn hafa orðið fyrir ómildari dóm-
um samtíðarmanna sinna en Byron llávarður,
og er það reyndar að vonum. Skapið var
eldfjörugt og öfgakent, en uppeldið afskap-
legt. Móðir hans sjálfselsk og hégónnlleg úr
hófi, og öll afskifti hennar af homnn fávís-
Ieg í mesta máta og miðuðu öll til þess, að
“tvísra sál hans og steypa hana í því móti,
að þrá í sífellu frið og samrætmi, en vera
sam|t sem áður í sífeldri uppreisn á móti öll-
um lögskipuðum valdhöfum á himni og
jörðu,” eins og skynsemistrúar-skáldkonan
Matthilde Blind komst að orði um hana. Hún
segir ennfremur, að hann hafi verið undar-
legt sambland af “karlmannlegri dirfsku, heil-
brigðri skynsemi, frábrigðilegri athugunar-
gáfu, göfuglyndi og blygðunarlausu hatri og
andstygð á þjóðfélaginu. I sál hans háði þrá-
in eftir öllu miklu góðu og fögru eilífa bar-
áttu við neikvæða fyrirliitningu á mönnum og
málefnum”.
Þroski hans í þessa átt er vel skiljanlegur.
Hann var borinn til auðs og mannvirðinga,
fríður eins og grískur guð, og þegar hin
glæsilega skáldgáfa hans kom fyrst í Ijós,
vaknaði hann einn góðán veðurdag frægur
maður í rúmi sínu, og öll skrautfiðrildi hirð-
lífs og aðals, dönsuðu um hann í hégómlegri
tilbeiðslu. Það er að segja, þangað til að
þau fengu að kenna á klónum, er sátu fast-
ar í silkihramminum.
Meðan hann sýndi sig aðeins sem skáld-
gáfað glæsimenni, aðalsmann og draumfríð-
an heimismann, gerði ekkert til hvernig hann
lifði og lét. Þá gat hann afskiftalaust af lærð-
um sem leikum svalað hverri fýsn, og enda
var lagt að honum í fylsta mæli, af konum
ekki síður en körlum, að ganga þá braut,
og freistingum hlaðið á veginn. En þegar
ádeilu- og frelsisskáldið Byron svifti híaiíni
yfirskinsins af stéttarbræðrum sínum, og húð-
fletti æðri stéttirnar, með svipum og
skorpíónum hins bitrasta háðs, eins og í
“Don Juan”, þá kvað við nokkuð annar tónn.
Þá var varla til sá löstur, að hann væri ekki
límdur á mannorð hans, unz það var alþak-
ið kl'íningnum. Hann var hundeltur úr landi,
eins og Shélley, hundeltur í útlegðinni, af
glefsandi mannorðsvörgum, sem í engum
dygðum tóku honum fram, en höfðu meðal-
menskuna eina til síns ágætis. Og þegar
hann fór í síðasta leiðangurinn, og gaf líf
sitt fyrir það málefni, sem hann hafði áður
gefið alla fjármuni sína, fyrir frelsishugsjón-
ina þá sögðu naðurtungur rógberanna, að
það hefði verið gert eingöngu tii þess að
vekia á sér eftirtekt á ný.
Bréf hans hafa veitt honum fiíHa upp-
reisn í því efni. Þau sýna Ijóslega eldlegan
áhuga á málefninu er hann lét líf sitt í sölurn-
ar fyrir, að hjálpa Grikkjum úr ánauðinni
Hann taldi allan heiminn skulda þeim þakk-
læti, fyrir dýrustu gimsteina hsta og bók-
menta, eins og hann sjálfur ætti þeim að
þakka, að hafa tekið burt stífluna frá hinni
guðdómJegu andagift, er honum var í brjóst
blásin.
Siðferði manna á Englandi mun aldrei
hafa staðið eins völtum fótum og um daga
Byrons, á ríkisstjórnaránnn þeirra Georg-
anna, hins þriðja og fjórða. Og ástandið
innan kirkjunnar var engu betra að sínu leyti.
Kirkjan var full af myrkri og full af hræsni.
Á móti hvorutveggja gekk skáidið og frelsis-
hetjan og skynsemistrúarmaðurinn, Byron
fullkominn berserksgang. Hann er aldrei
myrkur í máli urn þau efni; það sem ein-
kennir hans mest og bezt er hið ákafa frjáls-
lyndi á öllum sviðum og logandi hatur á öll-
um hleypidómum/ og kreddum, og sérstak-
lega á allskonar hræsni, í hverri mynd seim
hún birtist. Enda varð klerkastéttin
enska allra fjandsamlegasti hatursmaður hans
og skæðasti óvinur. Það var nú að vísu ekki
svo kynlegt á þeim tímum, þegar það eitt, að
láta í Ijósi efa um, að jörðin hefði orðið til
á sex sinnum tuttugu og f jórum klukkutímum,
var nægileg orsök þess að vera lýstur óalandi
og óferjandi af öllum kennilýð, þó heipt-
rækni kendi frá kirkjunni til þeirra manna, er
“tóku Genesis og dustuðu jafn radkilega aí
henni rýkið, ogþeir Shelley og Byron gerðu”,
eins og Sir A. Quiller-Couch kemst að orði. En
því miður eru þess fleiri dæmii og of mlörg,
að hin svokallaða kristna kirkja hefir ver-
ið versti þröskuldur á vegi ljósbera veraldar-
innar.
Eln þó Byron fylMega endurgyldi hatur
kirkjunnar, mun hann þó ekki hafa verið al-
gerður vantrúarmaður (atheist). Á það
bendir kafli úr bréfi er hann ritaði árið áður
en hann dó; þeim er hefir ritað æfisögu hans
í mikla bók: “Ég ímynda m(ér að ég sé
fult eins vel kristinn maður og þér eruð. Og
eg vildi gjarna gerast Iærisveinn sannkrist-
ins manns, till orða og athafna ef ég fyndi
hann. (Eg hefi ekki enn rekist á hann).
En eg skríð ekki í duftinu fyrir tíunda-
möngurum.”
Það voru ekki trúarbrögðin sjálf, sem
Byron barðist á móti alla æfi, heldur það
form, sem “hin rétttrúaða kirkja”, hefir
mótað þau í, og hið fuílkomna ósamjræmi,
sem á sér stað, í daglegu lífi flestra kenni-
manna við flest meginatriði kenniingar
Krislb sjálfs. Hann trúir á tilverknaðinn,
ekki á vara-játningu, eða ytri athafnir, |
er honum virðast aðeins sem hvellandi '
málmur. Hafi hann beðist fyrir, þá hefir
hann áreiðanlega ekki haft fataskifti, áður (
en hann fór inn í bænaklefa sinn. Hann
mun þar hafa verið maður mjög hinn sami
og fyrir utan klefann. Þar var engri gæru j
úr að fara. Hann kemst svo að orði í bréfi, j
er 'hann riltar 1808: “Mér íinst kenning
Confuciusar bera vott um meiri siðferðis-
þroska en boðorðin, og kenning Sókratesar
taka fram siðferðiskenningu sankti Páls.
Hvað trúna snertir, 'þá hefi ég jafnan neit-
að að meðtaka sakramentið, af því að eg
trúi því ekki, að mér mumlni hlotnast guðs
ríki, þó eg eti brauð og drekki vín úr hönd-
um jarðnesks staðgengils. Eg held að dygð-
ugt háttemi verði að byggjast á tilhneiging-
um og eðlishvöt hvers einstaklings en ekki á
einhverjum fastskorðuðum mannasetningum.
Eg trúi því, að sannleikurinn sé mtegin-eigin-
leiki guðdómsins, og að dauðinn sé éilífur
svefn, að mista kosti hvað líkamann áhrær-
ir”. Tveim árum síðar segir hann í bréfi til
móður sinnar: “Oss ber fyrst og fremst að
foðast að breyta illa, en því miður er það
ónrtögulegt: næst ber oss þá, að bæta fyrir
brot vor, ef hægt er.”
Hann kemíst á einum stað svo að orði, að
menn hafi dáið rólegir og viðbúnir engu síð-
ur fyrir, en eftir upphaf kristninnar kirkju,
t. d. bæði Rómverjar og Grikkir. Og yfir-
leitt úir og grúir í skáldskap hans af 'sár-
bérttum höggum, snöggum lögum og hvass-
yddum skeytum í garð orthodoxu kristnr
innar. Bezt kemur fyrirlitning hans á kenrn-
lýð þeirra tíma, og fyrri alda, fam í hinu
blóðuga háðsádeilukvæði hans “The Vision
of Judgment”, og hinu dulræna Ieikriti hans
“Cain”. Otgáfurétti var neitað á því leik-
riti, og það vakti almennan formaelingastorm
um alt England. Einn guðsmaðurmn komst
í þann algleyming, að hann sagði að höf-
undurinn væri “úr'kynjuð skepna, búinn að,
þrautreyna aflar tegundir holdlegs munaðar
og tæma beiskustu dreggjar syndabik-
arsins. Er hann því sýnilega ákveðinn í því
að sýna alþjóð, að nú sé ekkert mlannseðli
lengur til í honum, jafnvel ekki í breyskleik-
anum, heldur er hann kaldrænn og kæru-
Iaus djöfull”.
Og svo var prestahatrið grimt í Byrons
garð, að þá er lík hans var flutt til Englands,
neituðu umsjónarmenn Westmin'Ster dóm-
kirkjunnar því um legstað í kirkjunni, Eng-
'landi til lítils sóma. Hann var moldu aus-
inn á óðalsjörð forfeðranna, í Hucknall-
ikirkju. Presturinn, sem þar er nú, hefir
stofnað til samiskota, og vill reisa veglega
grafhvelfingu á stólpum yfir _hann, fyrir
nokkur þúsund pund sterling.
Vafalaust væri töluvert á því græðandi
fyrir margan góðan mann, að vera við-
staddur, þá er grafhvelfing þessi verður
vígð, og hlusta á, hvað presturinn hefir að
segja um þenna “káldræna og kærulausa
djöful”. Ekki verður annað sagt, en að því
sé vel fyrirkomið á forlagahjólinu, að em-
bættismaður þeirra sömu kirkju, er svívirti
hann mest iifandi, skuli nú gera hann dýrð- j
legan dáinn. Það er eldgamla sagan, og
síunga; eilífa táknið um að vér höfum ekk-
ert lært af veraldarsögunni: að grýta braut-
ryðjendurna, ijósberana og spámennina í
hel, og hefja síðan kveinstafi á leiðum
þéirra, og fella yfir þeimj krókódílatár á
strætum og gatnamótum; í blaðadálkum og
á mannfundum.
Byron var engin undantekning í þessu
efni. Samítíðarmenn hans voru flestir
blindir fyrir hinum miklu mannkostum hans,
og þöglir um þá, en þess glöggskygnari og
berorðari um lesti hans, eða réttara sagt
breyskleika hans; því þrátt fyrir alt svall
og óhóflega lifnaðarháttu á ýmtsa Iund munu
yfirtroðslur hans flestar hafa stafað af
breyskleika en ekki ásetningi. I augum
fiestra samtíðarmanna hans bar mest
drýkkjusflarki hans, eyðslusemi og ástafari.
Nú, heiHi öld eftir dauða hans, er þeftta alt
orðið óveruiegt og h'tilsvert, alt til grafar
gengið ásamt jarðneskum leyfum hans. Hver
sá sem les hann með skilningi, og þekkir til
þeirra tíma, kemur fyrst og fremst auga á
andíegan kjark hans, hátur hans og fyrir
| litningu á hræsni og hleypidömium, hina ó-
slökkvandi frelsisþrá hans og hispurslausa
! dómgreind. Fyrir 'þeirra manna hugskots-
sjónum stendur hann sem einn af merkis-
! berrum nýrri og betri tíma; blysberi sann
: leikans, er neistum feykir inn í mannssálim-
j ar: frelsishetjan eldheita, er lagði lífið í
! sölurnar fyrir hugsjónir sínar, fyrir rétt-
í ,trúnað smn. Mein trúmensku getur enginn
sýnt, en að gefa h'f sitt fyrir sannfæringu
! sína. Gáfumaðurinn mikii Morley lávarður,
korrtst svo að orði um hann, að skáldið
Byron væri persónugerfingur umbótaþróun-
arinnar. Og víst er það réttilega og vitur-
lega að orði komist um Byron, er sami mað-
ur segir um hann, að “þó vér hefðum ekk-
ert rúm fyrir hann í dómlkirkju vorri, iþá er
fþað vafalaust, að hann má téljast í flokki
þeirra manna, er ljómi s'tafar af, og eiga sér
alla veröldina að grafreit, eins og Períkles
komst að orði.”
j Winnipegsyningin
Nú um eithvað nálega tíu ára skeið
hafa iðnsýningar þær, er tíðkuðust áður
hér á sumrin, verið lagðar niður. Nú er í
ráði að stofna til sýninga á ný, og hefir bæj-
arstjómin ákveðið, að leggja það undir át-
kvæði borgarbúa hvort iþeir vilji sam-
iþykkja fjárveitingu til þess að rersa sýn-
ingarbyggingar fyrir. Nemur sú fjárveiting
$750,000.00 og er áætlað að leigja River
Park fyrir sýningarstað.
Atkvæðagreisla um þetta fer fram hinn
27. þ. m. Verði fjárveitingin samlþykt, er
í ráði að hefja verkið samstundis. Verður
það mikið verk, en er þó áætlað að því
verði Iokið á næsta sumri, og sýningin þá
opnuð. Margar byggingar er í ráði að
reisa þama. Meðal annars Coliseum, eða
hestasýningarbyggingu. Em áætluð sæti
þar fyrir 8000 manns. Þar að auki er á-
ætlað að byggja skála fyrir stórgripi, sauð-
fénað, al'ifugla, mentamálabyggingu, nýja
Maupabraut, sundlaugar, baðskála, skála
til vetraríþrótta og ýmislegt fleira.
I félagi því, er á að reka sýninguna,
eiga að sitja fulltrúar frá bæjarstjóminni,
úr flokki kaupsýslumanna og bænda. Fé-
Iag þetta ætlar að taka að sér, að ábyrgjast,
að bæriffi^ verði skaðlaus á rekstrinum. Fyr-
irhugað er og að endurgjalda bænum þessa
upphæð, er hann kann að veita til fyrirtæk-
isins á 20 ámm, með árlegri afborgun.
Svo mikils er vert um þessa hugmynd,
að skattgjaldendur ættu allir að hugsa mál-
ið sem rækilegast, og eigi láta undir höf-
uð leggjast, að gefa til kynna álit sitt með
atkvæði sínu á föstudaginn þ. 27. júní.
Afmælisbarnið.
Winnipeg klæddist hátíðabúningnum á
50 ára afmælisdegi sínum í dag, og forsjón-
in skenkti henni blíðasta veðrið á þessu
sumri í afmælisgjöf. Skrúðakstur sá hinn
mikli, er getið hefir verið um hér í blaðinu,
hófst á réttum tíma og var að ýmsu Ieyti hinn
ánægjulegasti.
Svo margir vagnar tóku þátt í akstrinum,
að nær hálf þriðja stund leið frá því fyrsti
vagninn lagði af stað, þar til hann var kom-
inn í áfanga. Var þó haldið áfram með full-
um göngrthraða. Margt bar fyrir augu á-
horfenda í þessari fylkingu, og munurn vér
skýra nánar frá því í naesta blaði. En þess
má geta nú þegar, að akstur þessi varð Is-
Iendingum til mikils sóma. Var vagn þeirra
svo einkennilega og smekklega útbúinn, að
vér hyggjum það enga hlutdrægni, að full-
yrða, að hann hafi vakið meiri eftirtekt en
flestir aðrir. Er það fyrst og fremst að
þakka framúrskarandi dugnaði og ósér-
plægni þessara fjögra nefndarmanna, Mrs.
Brynjólfsson, Mrs. Thorpe, B. L. Baldwinson
og Friðrik Swanson, en hann hafði umsjón
með drekasmiíðinni ásamt herra Jóhanni
Vigfússyni. Er víst um það, að áhorfendur
klöppuðu víkingaskipinu íslenzka og skip-
j verjum þess rneira lof í lófa, en nokkru öðru
æki, hvort sem því hlotnast nokkur verðlaun
eða ekki. Og sannfærðir erum vér um, að
ef undirbúningstíminn hefði ekki verið svo
örnaumur, þá hefði íslenzki vagninn vafa-
laust verið glæsrlegasta og bezt búna adkið
í í fylkingunni. Hann var svo ljómandi vel
úr garði gerður á jafnstuttum tíma.
Farisear og við.
KAFLI ÚR RÆÐU
eftir
Séra Ragnar E. Kvaran.
. . . . Við heyrum töluvert
um það talað nú á tímum, hvað
það sé illa farið, hvílíkur tvístr-
ingur sé á kristninni. Margir hafa
ilian bífur á iþessum kynstrum
af stefnum, sem komi svo lítið vel
saman. Já, að vísu er margt at-
hugavert við það, en að öllu sam-
anlögðu, þá er spuming hvort
þetta er ekki gróði. Margbreyti-
leikinn á lþessu sviði ber þó á-
reiðanleiga ,Vott um líf en ékki
dauða. Það getur verið dimm
bírta, sem um sálir manna fer, en
(það er þó birta. Allir sértrúar-
flokkarnir bera um það vott, að
menn verða að finna sinni trúar-
legu eðlishvöt einhverja útrás.
Það er okkar skaði, að geta ekki
Iært að líta á allar þessar breyt-
ingar velvildaraugum. Vitaskuld
er ómögulegt að varast að finna
ýmislegt þeirra fáránlegt, en alt
um það, þá er þetta þó sýnilega
eina leiðin fyrir suma til þess að
talka inn þau allsherjarsaþnindi,
sem trúarbrögðin færa mönnunm.
Og það er mjög mikill sannleikur,
sem felst í þeim ummælum Mark
Gwains, að allir þessiir flokkar
slípi hvor annan smásaman, og
mái hrufurnar og hornin hver af
öðrum. Eg held, að það sé ekk-
ert í hættu þó fjöldi flokkanna
sé mikill. Það sem er sannleik-
ur í þeim lifir, hitt fer að sjálf-
sögðu forgörðum.
En það eru tvær spumingar,
sem við verðum að leggja fyrir
oss, ef við eigum að dæma um
trúarflokka, gamla og nýja. I
fyrsta lagi, eru þeir 1 samlræmi við
hinar instu guðlegu eðlishvatir
sálarinnar — iþessa alheims hug-
myndir og tilfinmingar, sem standa
í sambandi við orð eins og guð,
andi, eilífð og ódauðleiki? Og í
öðru lagi, er þetta veruleiki, afl í
mannfélaginu, hefir það þau á-
'hrif á manninn að karakter hans
verði staðfastari, sterkari, fjör-
meiri og karlmannilegri? Kristur
ritaði yfir dymm ríkis síns þessa
allsherja kveðju: “Komið allir til
m*n,” hver sem vill getur komið,
en þó gerir hann þrjár undantekn-
ingar frá þeirri reglu: “Nema
maðurinn endurfæðist, irtun hann
ékki sjá guðsríki”; v‘Hver sem
ekki tekur á móti guðsríki eins
og barn, mun alls eigi inn í það
koma”; “Ef réttlæti yðar tekur
ekki fram réttlæti fræði-
mannanna og Fariseanna, komist
þ>ér alls ekki inn í 'himlnaríki”.
Allar þessar endurtekningar bein-
ast að óeinlægninni og hræsninni
og heimta að veruleikinn, inni-
haldið, komi í staðinn fyrir formr
ið, útlitið.
“Fræðimenn og Farisear”. Það
voru margar stéttirnar í þá daga,
engu síður en nú. Við ikynnumst
helstu flokkum og stéttum í Gyð-
ingalandi á Krists dögum í Nýja-
Testamentinu. Það er talað um
Heródesarsinna, samvizkulitla
stjórnmálamenn, Saddukea, trúar-
itla höfðingjastétt, fræðim'ennina,
guðfræðinga og lögvitringaí einu,
það er talað um hina fyrirlitnu
Samverja, og um Galíleumenn-
ina, sem þóttu fávísir og óirrfnt-
aðir. Þá eru hinir bersyndugu og
tollheimtumennirnir, úrkastið, sem
enginn vildi eiga samneyti við.
Neðar varð ekki komist í mann-
félagsstiganum. Það iþótti ekki
þurfa frekari vitna við um hve ó-
taökur Jesús væri í virðulegu
mamnlegu félagi, heldur en það,
|að hann skyldi eiga mötuneyti
og sitja í mannfagnaði með toll-
heimtumönnum og bersyndugum.
Þann dóm fekk hann ékki sízt
af þessum flokkum, sem hann á-
valt nefnir samhliða fræðimönn-
unum, og það eru Farisearnir.
IJeir urðu 1 Jesú augum andstæð-
an við hans hugsjónir; strangir
og beiskir, óaðfinnanlegir í hegð-
un en miskunarlausir, ósveigjan-
legir en blóðlausir, fuHir sjálfs-
lotningar enn fyllri fyrirlitmng-
ar fyrir þeim, sem ekki þræddu
hina fyrirskipuðu götu. “Eg
þakka þér að eg er ekki eins og
aðrir menn — og ekki eins og
Dodd’s nýmapillur eru bezta
nvm&meðalið. Laekna og gigt»
bakverk, hjartabilun( þvagteppu.
og önnur veikindi, sem stafa frá
nýrunum. — Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c askjan eða 6 öskjur fyT.
ár $2.50, og fást hjá öllum iyfsöl*
um eða frá The Dodd’s MedicHso
Co.. Ltd., Toronto, Ont.
þessi tollheimtumaður”. Farisea-
eðlið er eðli eigingimarinnar, eðli
stéttahrokans, eðli antikristsins.
Fariseinn er form en ekki inni-
hald, hann er ímynd þeirrar teg-
undar af hræsni, sem ekki veit
af sjálfri sér, lygi sem orðin er að
aðaleinkenni mannsins.
Það er einkennilegt að taka
eftir þv>, að jafnlítill hluti og
varðveizt hefur af umlmiælum
Krists, frá þeim ámm, er haim
starfaði opinberlega, þá skuli þó
svo mikið hafa varðveizt af þeim
orðum, er lýsa hræðsíu hans við
það hugarfar, er Farisearnir tákn
uðu í hans augum, hann hefir
hlotið að leggja mikla áherslu á
það mál. Og ástæða til þess að
hann gerði það, hefir ekki verið
sú, að Farisearnir veittu honum
mesta mótspymu, heldur af þvír
að þeir urðu í hcins augum eins
og ímynd eða líkamning þrota-
Kús Gyðingclómsins. Faniseamir
vom að ýmsu leyti kjarninn úr
Gyðingaþjóðinni. Þeir voru and-
legir arfþegar Makkabeanna, sem
barist höfðu af svo mikilli hreysti
fyrir frelsi þjóðarinnar. En ein-
mitt af því að þeir vom kjarni
þjóðarinnar, eða að minsta kosti
verðir hins opmbera trúarlífs
þjóðarinnar, verða þeir í hans
augumf hið sorglega tákn um
getuleysi trúarinnar. Þeir vom
helztu ávextimir og þó vom þeir
rotnir ávextir. Er ekki alveg
sjálfsagt að fara 1 þessu efni sömu
ieiðina og hann gerði, og leggja
iSÖmu spurningum fyrir cjss um
þær trúarhreyfingar, sem við
þekkjum? Hvernig menn fram-
leiða þær? Eru það menn, sem
vilja eitthvað á sig leggja fyrir
aðra? Eða er trú þeirra algerlega
aðgreind frá afskiftum 'þeirra við
náungann ?
Mér dettur í hug saga eftir
manin, sem fyrir nokkrum ámm
var einn af þektustu prestum
Winnipegborgar. Hann segist
hafa verið fjórtán ára að aldri,
þegar þessi atburður hafi gerst,
sem standi sér svo lifandi fyrir
hugskotssjónum. Hann segir svo
frá: “Eg stóð inni í lítt búnu
herbergi við hlið hreinlyndrar
kristinnar konu, þegar eig-
andi hússins kom inn og krafðist
mánaðarleigu. Samkvæmt sairtn-
imgnum, féll sú leiga í gjalddaga
þann sama dag. Heimilisfaðirinii
var úti að leita sér atvinnu. Hver
tilraunin eftir aðra hafði mistek-
ist. Hver vonin eftir aðra hafði
dáið í brjösti móður minnar. A'lt
hafði mistekist. Leigan var gold-
in upp til jþessarar stundar, en
hún gat ekki borgað 'hana fyrir-
frarn. Hún vissi ekki þessia stund-
ina hvaðan mæsta mál'tíðin ætti
að koma. Eg m|an þetta greini-
lega. Húseigandinn stóð þarna,
hár maður og skarpleitur, og beit
saman vömnum. Hann barði
stafnum sínum í slitna gólfábreið-
una og sagði : Leiguna frú, leig-
una, eins mánaðar leigu fyrir-
fram um þetta leyti á morgun,
eða eg læt setja hvert einasta af
húsgögnum yðar út á gangstétt-
ina! ” Með það hvarf hann út úr
dyrunum og skelti hurðinni á eft-
ir sér, til þess að leggja frekari
áherslu á orð sM.
Eg var fjórtán ára, og var for-
vitinn, eins og drengir jafnan em.
Og eg hafði sérs'taklega ilgaman