Heimskringla - 28.01.1925, Síða 5

WINNIPEG, 28. JANtJAR 1925.
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSIÐA
til að héraðsdómari nokkur,
Lindal að nafni, er bjó í Lemvig
á Jótlandi, tók hann að sér,
þegar hann kom af skipbrotinu,
hreytti við hann eins og bezti
faöir og ól hann upp í húsi sínu.
Þar lærði hann skrift og reikn-
ing, hvortveggja afbragðsvel, og
Þar fékk hann undirvísun í
handverkum, náttúrufræði og
fleiru, sem hann bjó að alla æfi
sér til gagns og sóma.
Hjá þessum heiðursmanni
dvaldi hann í 7 ár, þá var hann
fenginn til að vera skrifstofu-
stjóri hjá stórkaupmanni And-
rési Kyhn, hann bjó þá í Khöfn,
var álitinn stórríkur maður, og
hafði víðtæka og mikla verzlun
á Islandi. Hjá honum var Ric-
har Long, fyrst á skrifstofu
hans í Khöfn, en svo var hann
sendur af Kyhn til Reyðarfjarð-
ar á Austfjöröum, því þar átti
Kyhn verzlun. Var hann þar
▼erzlunarstjóri, þar til Kyhn
varð gjaldþrota, hvar við eignir
hans sundruðust og verzlun sú,
er Long var fyrir hætti.
Eftir að Long hætti verzlun-
arstörfum bjó hann um hríð
sem bóndi, fyrst á< Eskifirði,
svo á Sellátrum í Reyðarfirði.
En er hann hætti búskap fór
hann til Þórunnar dóttur sinnar
°S manns hennar Þórólfs Jóns-
sonar og þar dó hann í júní
1837.
Börn Richards Longs voru
Þórarinn og Kristján. Móðir
þeirra liét Kristín Þórarinsdótt-
ir. En börn hans með konu
sinni, Þórunni Þorleifsdóttur
bónda í Stærri Breiðuvík,
Bjarnarsonar Ingimund'arsoúar
▼oru þessi:
Jón, Matthías, Georg, María
Elizabeth, ÞóriAm.
Richard Long var fullkom-
inn meðalmaður á hæð og gild-
leika og sterkur vel, frjálslegur
í sjón, heldur dökkleitur, lista-
skrifari, ágætur smiður og erf-
iðis maður hinn mesti.”
Söguágrip þetta, þó eigi sé
lengra er ljóst og skipulegt. Seg-
ir það frá afar einkennilegum
atburði, er eigi mun þó vera
einstæður með öllu í sögu' ís-
lands, hversu ungir og efnilegir
Dienn frá útlöndum hafa fyrir
sérstök atvik örlaganna fluzt
þangað og sezt’þar að. Einmitt
á þeim tíma sem Richard Long
ler að heiman, er hafinn ófrið-
w milli Englands og Frakka.
Er það á fyrstu uppgangsárum
Napóleons. Hafa því siglingar
verið mjög hættulegar og naum
ast börnum hent að eiga í för-
um landa á millum. Mun það
og mestu hafa ráðið því, að Ric-
hard fór aldrei heim aftur, en
staðnæmdist fyrst í Danmörku
og síðar á tslandi. —
Hinn annar sonur Richards
Longs og Þórunnar konu hans,
Matthías, átti fyrir konu Jófríði
dottur Jóns bónda á Freyshól-
um í Skógum, Eiríkssonar
bonda á Hrafnkelsstöðum í
Fljótsdal, Bárðarsonar, en kona
Jóns á Freyshólum var Guð-
björg dóttir Magnúsar bónda á
Borg í Skriðdal, Guðmundsson-
ar Tönnesonar á Hvanná á
Jokuldal. Bjuggu þau Mátthías
og Jófríður um tíma í Stakka-
blíð í Loðmundarfirði, og þar
er Sigmundur fæddur 7. sept.
1841. Ársgamall fluttist hann
með foreldrum sínum upp i
Kljótsdalshérað. Börnin voru
mörg og var efnahagur freniur
þrongur, urðu þau því að láta
Þau frá? sér, er þau stálpuöust,
svo þau hefðu ofan af fyrir sér
sjálf. Níu ára gamall var Sig-
mundur léður sem smali til
vandalausra, eftir það fór hann
a)drei heim aftur til foreldra
smna, en vann fyrir sér á ýms-
um stöðum þar í liéraði til full-
orðinsára. Átti hann þá stund-
um á þeim kafla æfinnar við til
fmnanleg kjör að búa, því á
Þeim tímum voru sumir hús-
mndur ónærgætnir, eigi sízt
'ið vandalausa unglinga, ætl-
uðu þeim verk sem fullþroska
mönnum, án allrar vorkunsemi
°S hirtu eigi um, þótt þeir væru
bæði svangir og klæðlitlir.
Sigmundur var fremur bráð-
þroska og tápmikill, en eigi að
sama skápi hneigður til
algengrar sveitavinnu. Bar
snemma á því, að hann
var mjög bókhneigður, því
hann var alstaöar og altaf með
bækur, er hann gat því við
komiö. Sitjandi yfir ám á sumr-
um var hann sílesandi, og
standandi yfir fé á vetrum, kald
ur og klæðafá<r, ætíð með bók í
barminum, er æskuvinir hans
lánuðu honum. Enga átti hann
bókina sjálfur og ekkert til að
kaupa bók fyrir.
Um fermingaraldur átti hann
eina sauðkind, og ,hana seldi
hann fyrir 4 ríkisdali, til þess að
geta borgað prestinum, síra
Jakob Benediktssyni á Hjalta-
stað (1856—’74), fyrir þá einu
uppfræðslu, er hann hlaut um
æfina — ferminguna. Hafði síra
Jakob orð á því, að Sigmundur
hefði verið sá gáfaðist ungl-
ingur er hann hefði fermt, vildi
fá menn til að styrkja liann til
skólanáms, þó ekkert yrði af.
Mun hann þá hafa verið kominn
niður í bæði skrift og reikningi,
og sva í dönsku.
Allar bækur las hann, sem
hann náði í, en vænst þótti hön.
um urn það alt sem gamalt var
og svo allan skáldskap, enda
vel hagorður sjálfur, þó eigi
héldi hann slíku á lofti. Sýndi
það hvert hugurinn stefndi, að
alþýðufræði og fróðleik, og svo
hinni óskráðu en eiginlegu sögu
þjóðarinnar, hið ytra og innra.
Strax sem hann varð þess um-
kominn, byrjaði hann á að
safna sögum og munnmælum,
og kveðskap af allskonar tagi.
Ritaði hann þetta upp eftir
skræðum, er hann hafði að
láni, eða eftir sögusögnum skil-
vísra manna.
Ungur tók Sigmundur við
bókasöluumboði fyrir ýmsa
menn og félög er bækur gáfu út
heima eða erlendis, svo sem
Bókmentafélagið, Þjóðvinafé-
lagið og fl. Á þann hátt kyntist
hann Jóni Sigurðssyni forseta
bréflega, og mun Jón fremur
hafa hvatt hann en latt við
handritasöfnunina. Safnaði Sig-
mundur fyrir- hann eða Bók-
mentafélagið, handritum og
bókum af ýmsu tagi er hann
sendi honum. Þá sendi hann
og seinna annað safn all-mikið
til Tryggva Gunnarssonar, auk
ýmiskonar bóka og smárita er
hann sendi bæði Þjóðvina og
Bókmentafélaginu hvað eftir
annað.
Bókasölunnni hélt hann á-
fram meðan hann dvaldi á ís-
landi, fór oft langferðir" á< vetr-
um suður um Skaftafellssýslur
eða norður um land. Á því
ferðalagi kyntist hann mörgu
og iaflaði sér upplýsingar um
margt, er hann hefði annars
eigi getað náð í. Þá eignaðist
hann allskonar handrit á þeim
ferðalögum og afritaði önnur.
En sjálf var bókaverzlunin rek-
in meir af vináttu við bækur
og bókaútgefendur en 'fyrir
hagnaðarvonina, sem í henni
var. Oft lánaði hann mönnum
bækur sem aldrei borguðu, en
sjálfur varð hann að borga
þeim sem áttu.
Árið 1873, þá 32 ára, flutti
Sigmundur á Seyðisfjörö, og
keypti þar gestgjafaliús og rak
þá atvinnu í 9 ár. Var hann
afbragðsvel látinn í þeirri stöðu
og ^tti flestum gestum gott og
gaman að koma til hans, var
liann jafnan hinp glaðasti og
þægilegasti í viðmóti svo við ó-
kunnuga sem kunnuga. En eigi
var staða þessi honum til gagns
eða gæfu, og féll eigi sem bezt
að bókhneigð hans og ritstörf-
um. Eigi svo að hann gerðist
ofdrykkjumaður. þó allnokkurn
þá-tt tæki hann í fagnaði gesta
sinna, Jieldur var það ýmislegt
annað, sem af því leiddi, bein-
línis eða óbeinlínis er honum
varð til harms og trega alla æfi
síðar.
Um það leyti er Sigmundur
tók við gestgjafahúsinu á Seyð-
isfirði, vistaðist til hans stúlka,
er Guðrún Einarsdóttir hét, og
ættuð var ofan af Héraði. Var
hún hin mesta myndarkona og
umhyggjusamasta um hvað
eina. Féll vel á með þeim, og
var í almæli, að þau myndu
eígast. Tvö börn eignuðust þau
saman, pilt og stúlku, er svo
hétu, Vilhjálmur og Borghildur.
Er Vilhjálmur dáinn fyrir mörg-
um árum, en Borghilaur býr
vestur í Yakioma í Washington-
ríki, gift Mathusalem Péturs-
syni, bónda þar vestra, er ætt-
aður er af Jökuldal í N.-Múla-
sýslu.
Er Sigmun<\ur var tekinn við
gestgjafahúsinu breyttist að
ýmsu leyti um hagi hans. Fór
svo að þau slitu samvistum,
hajm og Guðrún, og fór Guðrún
til Ameríku með börn þeirra
bæði. Fluttist hún til íslendinga-
bygðarinnar í Dakota og and-
aðist, eftir skamma veru þar á
öndverðri landnámstíð bygðar-
innar.
Um þetta sama leyti vistaðist
að gestgjafahúsinu, sem ráðs-
kona þar, Ingibjörg Jóhannes-
dóttir, ættuð frá Litlu Laugum
í Suður-Þingeyjarsýslu. Var hún
kona myndarleg og vel verki
farin. Féllu hugir þeirra Sig-
mundar og hennar mjög saman
og fór svo, að þau giftust, voru
gefin saman í hjónaband á
Seyðisfirði 25. apríl 1878. Þrjú
börn eignuðust þau; Valdimar
Long, er nú er bókhaldari í
Hafnarfirði, Svanfríði Vilhelm.
ínu Björgu, er gift er manni af
þýzk-amerfskum ættum og búa
þau í borginni Minneapolis í
Minnesota-ríki, og Finnboga, er
andaðist hér vestra í bænum
Glenboro í Man.
Árið 1882 seldi Sigmundur
veitingahúsið, en bjó áfram á
Seyðisfirði. Tók hann þá til að
nýju að gefa sig allan við söfn-
un rita og bóka, var þá< og
hjónabandifi eigi orðið honum
að yndi. Sökti hann sér nú nið-
ur í það starf er jafnan hafði
átt huga hans allan og óskift-
an. Skildu nú og leiðir með
þeim hjónum. Einnig tóku efni
hans mjög að ganga til þurðar,
fór hann þá að liyggja til burt-
ferðar. Sumarið 1889, eftir 1G
ára dvöl á Seyðisfirði, flutti
hann loks alfari af landi burt og
til Ameríku. Dvaldi hann fyrsta
veturinn í Dakota hjá Borghikli
dóttur sinni, er þá var nýgift,
en vorið eftir flutti hann til
Winnipeg og bjó þar ávalt síð-
an.
í þau 34 ár, er Sigmundur
dvaldi hér í bæ, mun hann
lengst af hafa búið út af fyrir
sig með handrjt sín og bækur..
Hann var afar sparneytin og
sérstakur hirðu og reglumaður.
Ymsa vinnu stundaði hann
framan af eftir því sem heilsa
hans og kraftar leyfðu, en enga
stöðuga atvinnu hafði hann
nokkurntíma. Áreiðanlegur bg
strangheiðarlegur var hann í
öllum viðskiftum og eigi mátti
hann vita til þess, að nokkur
ætti eyrisvirði hjá sér. Kom og
bað einkenni hans snemma
fram eins og sýnir sig 4 því, er
hann seldi eina sauðinnj, sem
hann' átti, til að geta borgað
prestinum fyrir ferminguna.
Síðari árin voru kraftar hans
mjög að þrotum komnir. Urðu
])á helztu störf hans þau, að
rita upp eða þýða sögur fyrir ís-
lenzku blöðin. En atvinna gat
það ekki heitið, því svo er hag-
ur íslenzkra blaða, að litlu geta
þau launað þá< vinnu sem fyrir
þau er gerð. Hefði hann því eigi
notið áð góðs bróður, sem bú-
settur er hér í bæ, hefði árin
síðustu að líkindum orðið hon-
um all erfið.
Snemma í síðastl. nóv. veikt-
ist hann, eigi svo að hann færi
í rúmið. Tók hann magnleysi
mikið, og var hann ,‘fluttur á
hið Almenna sjúkrahús bæjar-
ins. Smádró þar af honum, unz
hnnn andaðist þar 26. þess sama
mánaðar, sem fyrr getur. útför
hans fór fram frá heimili bróð-
ur hans, Bergsveins M. Long,
29. s. m.. að viðstöddum hinum
mörgu eldri kunningum hans
og vinum. Síra Hjörtur J. Leó
talaði yfir leifum hans.
Sem ráða má af því, sem
þegar er sagt, var Sigmundur
enginn sundurgerðamaður og
hafði sig lítt til sýnis. ITann var
frábitin öllum deilum og vildi
eigi standa í þrasi. Dult fór
hann með skoðanir sínar. Á-
hugaefnið stóra var ritsöfnunin
sem hann vann að fram til síð-
asta dagsins. Er nú safn hans
enn á ný orðið stórt, og stafar
þó að mestu leyti frá árunum
eftir að hann kom hingað vest-
ur. Mjög var honum ant um
að safn þetta kæmist heim, sem
og hinar sjaldgæfari bækur er
hann átti. í þeim tilgangi sendi
hann heim til Reykjavíkur skrá
yfir handritasafn sitt, með þeim
sem þetta ritar, sumarið 1921,
og mæltist til að það yrði keypt
inn á ríkisskjalasafnið. Ríkis-
skjalavörður yfirfór skrána og
taldi safnið mjög eigulegt, vildi
gjarna fái það, en hvað enga
peninga þá fyrir hendi til að
Jíaupa fyrir. Voru þetta fyrstu
og síðustu .tilmæli Sigmundar
um, að fá það að nokkru laun-
að, er var aðalæfistarfið. Sem
að er vikið að framan, sendi
hann Bókmentáfél. mikið safn
fyrir 50 árum síðan, og aftur
öðru sinni árið, sem han fór til
Ameríku, og tók eigi gjald fyr-
ir.
Tólf voru þau Sigmundur og
systkini hans, þrjú hálfsystkini
að föðurnum, en níu börn þeirra
Matthíasar og Jófríðar, og var
Sigmundur elztur þeirra. Hálf-
systkinin hétu svp; Björg, Stein-
unn og Matthías, en yngri
systkinin voru, talin eftir ald-
ursröð:
Sigmundur, Jón, Jóhann, Þór-
arinn, Kristján, Sölvi, Berg-
sveinn, Jónas og Guðlög. Eru
þau nú öll dáin nema þessir þrír
bræður, Jón og Jónas er búa á
Islandi hjá börnum sínum, og
Bergsveinn timbursmiður, er
býr að 620 Alverstone Str. hér
í bæ.
Sigmundur var fremur hár
maður vexti, en svaraði hér vel,
blá-eygur og bjartur yfirlitum. í
öllum skilningi heyrði hann til
hinum gamla skólanum, þeirra
Brynjólfs frá Minnanúpi, Gísla
Konráðssonar, Jóns Borgfjörðs
og Daða Fróða. Sagnir og
sögur af mönnum og atburðum
frá eldri tíð ívoru Junun [hans
og yndi. Með honum er mætur
drengur til moldar genginn.
R. P.
Ur bænum.
Ársþing Þjóðræknisfélagsins verð-
ur haldið 25., 26. og 27. febrúar n. k.
Nánar auglýst siðar.
Séra Ragnar E. jKvaran mesíar
í Freemasons Hall í Selkirk, sunnu.
daginn 1. febr. kl. 3 e. h., og i
Sambandskirkjunni í Winnipeg á
venjulegum tíma.
Félagið “Aldan”, heldur Tom.
þolu í samkomusal Sambandskirkj-
unnar, mánud. 9. febr. — Nánar
auglýst síðar.
TILBOfí
Kæru íslendingar í Winnipeg! Af
því ég veit að fólkið í Winnipeg
verður að borga of hátt verð fyrir
fisk til að borða, þá gef ég hér með
tilboð á nokkrum kössum af góðum,
nýjum fisk, meö innkaupsverði:
Pikk lOc pundið: pæk 3c; birting
2ýjc og sugfisk 2c. — Þetta verð
gildir sett á flutningslestina á Steep
Rock, ekki minna en 100 punda kassi
sendur. Peningar verða að fylgja
hverri pöntun. Þetta tilboð gildir
fyrir fólk út um land engu að siður,
á meðan upplagið endist. — Pantið
strax!
Með vinsemd.
JÓN STEFÁNSSO X.
STEEP ROCK, MAN.
WONDERLAND.
“The Covered Wagon”, er sýnd á
Wonderland síðustu þrjá dagana i
þessari viku. Myndin er þegar orð-
in víðfræg um al!a álfuna, gerð aí
James Cruge, og sýnir frumbyggja-
lífið í Ameríku. Hún er gerð eftir
sögunni eftir Emerson Hough, og er
áreiðanlegt, að hún stendur henni ekki
að baki.
Afriðin eru mörg og ólík. Meðal
arrnars er þar sýnt þegar 350 þaktir
vagnar lögðu af stað frá Westport
Landing (nú Kansas City), árið 1848.
Hætturnar við keyrslu yfir ár, sléttu-
elda og þvílíkt er greinilega sýnt.
Vísundaveiðar, eru þar einnig.
Bardaga við Indiána við Fort Budg-
er; skifting lestanna til Oregon og
Californ'ia við Fort Hull; gullgnáma-
svæðið í California lista skothæfni í
fjöllunum og endirinn sýnir bygg-
ingu fyrstu heimilanna í Oregon.
Margar aðrar stórhrífandi sýningar
eru i myndinni.
Saga Booth'Tarkingtons “Monsieur
Beucaire” i hreyfimyndum sýnir
Rudolph Valentino, sem er nú aftur
farinn að leika fyrir hreyfimyndir.
Mjög mikið er borið í myndina. Þrátt
fyrir það hafa stjórnendurnir ekki
látið fegurðina fara svo fram úr hófi
að alt verði ekki eðlilegt. Búningar
allir hafa verið valdir af mikilli ná-
kvæmni, bækur og listaverk höfð til
fyrirmyndar. Einnig hefir eins ver.
ið vandað til að siðir og hreyfing-
ar séu eins og þeir voru á dögum
Lúðvíks XV. í Frakklandi.- Skraut
gripir og þvílikt svo þúsundum dala
nemi að verða var einnig safnað, til
að myndin yrði sögulega rétt.
Ohætt er að fullyrða, að “Mon.
sicur Beancaire” sé langbezta myndin
sem Valentino hefir leikið fyrir. Hún
verður sýnd á Wonderland mánu-,
þriðju- og miðvikudag í næstu viku.
Auk þess sem getið er að ofan,
leikur Andrew Gilliam, harmoniku.
snillingurinn frægi, svensk, íslenzk og
ensk lög á hljóðfæri sitt. Mun það
rtýstárlégt fyrir landa að heyra ís.
lenzk lög spiluð á hreyfimyndahús.
um.
Frá íslandi.
[Reykjavik 1. janúar 1925.]
Morguninn 29. desember s. 1., kom
togarinn Skallagrímur af hafi, en
rekst í innsiglingunni, i Engeyjar.
sundi, á kolaskip, sem þar lá, og lask-
aðist það vvo, að það sökk eftir fá-
ar mínútur, en skipverjar, 19 að tölu,
björguðust upp- í skallagrím. Kola-
skipið var nofskt og heitir Inger
Benedicte. Það kom hingað á jóla.
dag með kol til Kveldúlfsfélagsins
og fleiri útgerðarfélaga, 2300 tonn,
að sögn. Grunt er þar sem skipið
sökk, svo að öðrum skipum er ekki
fært að sigla yfir það. Er því varð-
bátur hafður þar úti, til þess að leið-
beina skipum, sem um sundið fara.
Alþingi er kvatt saman 7. febrúar
næstkomandi. Er það rúmri viku
fyr en venjulegt er, og ástæðan sú,
að þetta fellur betur við skipaferðir
kringum land.
Dáinn er 5.-«des. i Rvík, Stefán
Einarsson fyrrum bóndi á Syðri-
Fljótum í Meöallandi, 87 ára.
Rétt fyrir jólin andaðist í Rvík N.
B. Nielsen kaupm. Hann var áður
forstjóri I. P. T. Bryders verzlunar
í Reykjavik.
Talið er víst, að maður, sem á jóla-
nótt hélt vörð á skipi einu hér á
höfninni, hafi fallið útbyrðis og
druknað. Hefir ekki til hans spurst
siðan. Hiann hét Guðnmndur Þórðar.
son af Akranesi.
— (Lögrétta).
Bókafregn.
Jón Sveinsson: ^ólskinsúag'
Freysteinn Gunnarsson og Ma
nús Jónsson þýddu. — Bók
verzlun Ársæls Árnasonar.
Rvík 1924.
Þetta er í þriðja sinni, sem b
eítir sira Jón Sveinsson kenmr si
jólagestur til íslenzkra lesenda, eir
um til hins “unga Islands”." Það
vel, að útgáfa rita hans á íslenz
heldur áfram. Og það sýnir, að
lenzkir lesendur, einkum æskulýði
inn. hefir kutmað _að meta ritvi
þessa fræga landa vors.
Það skiftir engu, þó að ein
lenzk rödd hafi heyrst í þá átt, að 1
Sveinsson sé lítið eða ekkert sk;'
T>al a moti mætti að vtsu loggja þr
lofsæla vitnisburð og útbreiðslu, s
\erk lians hafa hlotið meðal útleni
DODD’S nýrnapillur eru bezta
nýrnameðalið. Lækna og gigt,
bakverki, hjartabilun, þvagteppu,
og önnur veikindi, sem stafa frá
nýrtmum. — Dodd’s Kidney Ptlla
kosta 50c askjan, eða 6 öskjur
fyrir $2.50, og fást hjá öllum lyf-
sölum, eða frá ,
The Dodd’s Medicina Co., Ltd.,
Toronto, Ontario.
þjóða víðsvegar um heim. Og minna
mætti á það, sem sumum er kunn_
ugt, að merkustu rithöfundar erlend- #
ir, eins og Paul Bourget í Frakk-
landi, hafa ekki hikað við að sæma
þennan landa vorn snillings nafnbót
fyrir sögur hans frá íslandi. En hvað
sem öllu þessu líður, er það þegar
augljóst orðið, að Jóu Sveinsson á
'hér á landi tryggan lesendahóp, fjölda
vina, eldri sem yngri, um allar bygð-
ir þessa lands, til sjávar og sveita.
Marga unga vini hans þekki ég,
drengi og unglinga, sem eignuðust
einhverja af “bókunum hans Nonna”
í jóla_, afmælis. eða fermingagjöf,
og voru glaðir af. Og ég hefi jafn.
an samfagnað þeim ungling, er hlaut
slíka gjöf og kunni að meta hana.
Jón Sveinsson er sáðmaður er sáir
góðu sæði í akur ungra sálna. Ivað
er einhver vorgróður andans H öll
um bókum hans. Og þar er ósvikinn
íslenzkur ilmur úr grasi. Bækur
hans sýna oss íslendinginn, sem ungur
fór út í víða veröld, og sótti sér
frægð og frama. Einn fór hann að
heiman, leiddur úr hlaði með heil-
ræðum og fyrirbænum islenzkrar
móður. En vel hefir honum blessast
það veganesti. Sjálfum sér og guði
hefir hann reynst trúr. Og vel hef-
ir hann munað átthaga sína og æsku
á Islandi í fjarlægðinni.
“Sólskinsdagar”, nýjal bókin, etru
sex smásögur, er segja frá ýmsum
bernskuminningum höfundar heima á
Islandi. Auðséð er, að traust bönd
tengja hann við Island; bönd blóð-
tengda og minninga. Vel má sjá, að
sögur þessar eru hvorttveggja í senn
“skáldskapur og sannleikur” og ,er
höf. snillingur í því að vefa það
hvorttveggja saman. Sögurnar heita:
“Júlli og Dúfa”, “Sýnin. hans Kjart-
ans litla”, “Litla lambið”, “Völvan’*.
“Æfintýri á sjó” og “í hríðinni”.
Allajafna eru söguefnin^ smá, en
snildarlega með þau farið, jafnvel
svo, að lesandiun getur ekki hætt
fýrri en sagan er búin. Við lestur
þessara smásagna læddist ein-
ihvern veginn inn í hug minn hin snild
arlega staka, sem kveðin hefir verið
hér á Islandi um ferskeytlurnar:
“Þær eru margar lærðar lítt, ,
leita skamt til fanga.
En þær klappa yndisþýtt
eins og börn á vanga.”
Þannig eru einmitt sögur Jóns
Sveinssonar, einfaldar og yfirlætis.
lausar, en barnslega blíðar og þýðar.
Ritsnild hans er í ætt við hið»besta
í íslenzkri list.
Frá efni ‘‘Sólskinsdaga” skal hér
ekki sagt. Þaö segir bókin sjálf
hverjum þeim sem les. En eg þakka
bæði höfundinum er samdi, útgef-
andanum, sem ekki hefir hætt við
hálfunnið verk, og þýðendunum. sem
fært hafa þessar fögru smásögur í
samboðinu, íslenzkan búning. Útgáf-
an er eins og áður á þessum sögum
snotui* pappir og letur hvorttveggja
vandaö, prófarkalestur góður og
myndir. Prentvillupúkinti virðist ekki
hafa látið nein spor eftir sig, svo
orð sé á gerandi.
Þetta er “bókarfregn” en ekki rit-
dómur. Eg mæli nieð bókinni sem á-
gætri gjöf til drengja og unglinga.
Mér þykir vænt um hana eftir fyrsta
lestur, eigi ' siður en “Nonna” og
“Borgina við sundið”. Og svo mun
fleirum fara.
A. S. — (Vísir).
-------0------