Heimskringla - 31.03.1926, Blaðsíða 2

Heimskringla - 31.03.1926, Blaðsíða 2
2. BLAÐSlÐA. HEIMSKRINGLA WINNIPEG, 31. MARZ 1926 Breytiþróun mannsins. Eftir Joseph McCabe. (S. E. íslenzkaði.) í síðasta fyrirlestri héldum vér því fram, að frá breytiþróunarkenningunni stafaði meira ljós á þróunarsögu lífsins á jörðu vorri, en frá nokkurri annari vís- inda-uppgötvun. Þróunarsaga mannsins er ekki undantekning frá þessu. Þeir sem taka sér það fyrir hendur að and- mæla sannleiksgildi breytiþróunarlög- málsins, eru sér þess eflaust ekki fylli- lega meðvitandi, að með því séu þeir að afneita mikilsverðasta guðspjalli líffæra- fræðinnar yfirleitt og mannfræðinnar sér- staklega. Vér höfum nú athugað, hvernig lífið þróaðist stig af stigi á því sem næst einni biljón ára, frá lægstu líftegundinni til æðri dýranna. Nú er tilgangur vor að benda á, hvernig það á fáeáinum miljón- um ára komst á það stig, er maðurinn er á, áður en menningin hefst. Næst er hugmyndin að sýna, hvernig menningin þróast á aðeins nokkrum þúsundum ára. Og síðast verður íhugað, hvers vænta megi í framtíðinni af vísindunum, en þau eru enn sem komið er síðasta og æðsta stígið í framfara- eða þróunarsögu lífs- ins. Þróunin verður sífelt greiðari, eftir því sem á' söguna líður. A síðustu hundr- uðum ára eru framfarirnar meiri en á þúsundum ára áður. Og á síðustu 10 ár- unum eru þær meiri en jafnvel á hundrað undangengnum árum. Af þessu öllu er auðsætt, að tilverustrit mannsins hefir haft annað og meira í för með sér, en lífsbarátta dýrsins. Efíir að hann kem- ur fram, er þroskinn fólginn í samkepni milli mismunandi hugsana (ideas) og h-’gsjóna (ideals). Dýrin bíða ósigur í þeirri samkepni á þróunarbrautinni; aflið í vöðvunum og tennur þeirra og klær mega sín þar ekkert; þau hætta að vera drotnar jarðarinnar. Til þess að geta gert þróunarsögunni full skil, verður því úr þessu að snúa sér að manninum og athöfnum hans. En áður en langt er far- ið út í það efni, á vel við að gera sér grein, eftir því sem föng eru á, fyrir upp- runa.mannsins. -Vér lukum þar við sögu í gær, er aparnir voru komnir fram á jörðunni. I suðurhluta Frakklands og í Asíu hafa fundíst leifar af öpum, sem vitmeiri voru en apar nú eru. Um það ber heilabúið vitni. Aparnir lentu til hitabeltisins í Afríku. Lífsskilyrðin voru þar svo góð, að þeir úrkynjuðust. Þar var yfirfljót- anleg fæða; og í trjánum voru þeir óhult- ir; þeir lifðu svo þægilegu lífi, að á vit- hæfileikann reyndi ekkert. Sú greinin á ættmeiðnum, er til Asíu fór, og menn- irnir eru komnir af, hlaut erfiðari lífs- kjör. Tilverustríðið varð miklu alvar- legra fyrir henni. Og vithæfileikinn þró- aðist hlutfallslega. Þarna skilur leiðir þessara ættkvísla fyrir 10 miljónum ára að minsta kosti. Vér skýrðum áöur frá, hvemig vísindin gera grein fyrir tímatali og aldri jarðlaganna. Og samkvæmt þvi vitum vér af aldri jarðlaganna, sem leif- ar af öpum hafa fundist í, að apar svip- aðir mönnum hafa verið uppi fyrir 10— 20 miljónum ára. Hvar vagga þess kyn- bálks stóð, er ennþá ekki vissa fyrir. En að voru áliti bendir margt til, að hún hafi í Suður-Asíu verið, á landsvæði því sem nú er í sjó horfið., Flestir amerískir fræðimenn eru þó þeinrar skoðunar, að hún hafi í Mið-Asíu verið, og færa það máli sínu til styrktar, að apar hafi í Mið- Asíu vérið. En þar sem að æðri apateg- undir hafa bæði fundist í Asfu og Afríku, virðist oss fremur mega álykta, að sú kvíslun hafi átt sér stað frá landi því, er eitt sinn tengdi átfurnar þrjár saman (Asíu, Afríku og Ástralíu) og leiðin með öpum nú og mönnum hafi þar skilið. Fyrst skulum vér nú athuga ástæð- umar, sem vér höfum fyrir því, að for- feður mannsins og apanna hafi verið uppi um sama leyti. Vísindin halda því hiklaust fram, að maðurinn og apinn hafi átt sameiginlegan forföður. Þó að aldrei hefði fundist eitt einasta bein úr mann- inum á elzta stígi sínu, væri ómögulegt að rengja sjálfan sfg um, að þessu sé þannig varið. I kappræðunni milli dr. Rileys og mín, hélt Dr. Riley því fram, að engin sönnun væri til fyrir breyti- þróun mannsins. Vér svöruðum, að hægt væri að færa tvær biljónir sannana fyrir því á tveim mínútum. Það ber hver ein- asti núlifandi maður ótvírætt vitni um breytiþróun mannsins. Hvaða tilgang hafa t. d. brjóst á karlmönnum. Þó í rýraum sé, hefir hver karlmaður brjóst og mjólkumabba (geirvörtur) til þess að gefa afkvæmi sínu að sjúga. Læknar segja að þess séu þúsund dæmi, að mjólk- urkirtlamir séu í bezta ásigkomulagi hjá karlmönnum ennþá, og þeir gætu eins og móðirin lagt afkvæmið sér á brjóst og nært það.1 1 dýraríkinu eru dæmi þess, að karldýrið gefi að sjúga. Auðsætt er því, að. líffæri þetta er ekkert annað en arfur frá einhverjum af elztu forfeðrum riiannsins. Tilgangur þess verður ekki á neinn annan hátt skýrður, því þörfin fyrir það nú er algerlega horfin. Mörg dæmi eru einnig til þess að kon- ur og jafnvel karlmenn, hafi fæðst með röð af spenum á hvoru brjósti, eins og algengt er á lægri dýrum. Verður erfitt að sýna á hvað það bendir fremur en breytiþróun mannsins. Þá eru ytri eyrun, eða þessar visnu brjóskblöðkur, sín til hvorrar hliðar á höfðinu. Þau-eru nú allsendis óþörf. Sjö vöðvum er maður- inn gæddur til þess að hreyfa með þessi líffæri á ýmsa vegu, eða mjög á sama veg og hestar hreyfa eyrun í þá átt, er hljóð bérst úr. Samt er nú sá maður ekki fæddur, sem hreyft getur þessa vöðva. Sá er meira að segja vandfund- inn, sem hreyft getur nokkurn einn þeirra. Hvað sem skoðunum yðar á mannlífinu líður, er óumflýjanlegt sann- leikans vegna, að gera sér einhverja grein fyrir þessari líkamsbyggingu mannsins. En oss er ulið, hvernig það er hægt á ann an hátt en þann, er á hefir verið bent, eða þann, að hún sé arfur frá einhverjum ættföður mannsins frá löngu liðinni tíð. Þó hún sé nú óþörf, er ekki þar með sagt, að hún hafi ávalt verið það. Þá má nefna hárið á líkama mannsins. Þunt lag af hýungi hylur allan skrokk- inn. Ekkert mun eins minna á skyld- leika mannsins og dýrsins og það. Og svo er nú botnlanginn. Eins og kunn- ugt er, hefir hann í miljónatali verið tek- inn úr mönnum, án þess að líkaminn sakni nokkurs í við það. Botnlanginn er nú ekki einungis ónauðsynlegur, heldur er hann ofan í kaupið skaðlegur og oft bráðhættulegur. Hvemig er nú hægt að gera sér grein fyrir líffæri í líkama mannsins, sem ekki er nema til ills eins og engan heilavænlegan tilgang hefir? Það er aðeins hægt með einum hætti. Botnlanginn hefir ekkt ávalt verið ó- þarfur í ættlið mannsins. Hjá einhverj- um áa vorra, frá eldri tímabilum þróun- arsögu lífsins, sem rúmmeiri meltingar- færi þurfti en maðurinn, hefir hann ekki einskis ve^ður verið. Jurtirnar, sem dýrin lifa á, eru þaktar trefjum (cellulose) ut- an, og til þess að leysa þær upp, hafast biljónir gerla við í innýflunum. Þetta gerist í lægri hlutum meltingarfæranna og því þurfa þau að vera rúmmikil. Dýr, eins og hérar, þurfa botnlangarúmsins með. Máðurinn og apinn ekki. Leifar botnlangans í manninum eru því eitt af erfðagózi hans frá eldri ættliðunum, og eru þögull, en órækur vottur um breyti- þróun mannsins. Það eru að minsta kosti hundrað líf- færi af þessu tæi í líkama mannsins, líf- (æri, sem nú eru allsendis óþörf, og geta því aðeins í likamanum verið, að þau séu að erfð þegin frá einhverjum í ættkvísl- inni, sem endur fyrir löngu hafði þeirra fullkomin not. Og alt er nú þetta, sem á var minst, sameiginlegt með mönnum og öpum. Eyru, brjóst, botnlangi, vott- ur rófu o. fl., er nákvæmlega eins hjá æðri öpunum og manninum. Torvelt er nú að hugsa sér, að líkami mannsins hafi verið skapaður án eða með lítilli hlið- sjón af brýnustu þörfum, en með því meiri gaumgæfni & að vera nokkurskon- ar fornmenjasafn!. Mörg þessara líffæra em einnig sameiginleg með mönnum og spendýmm. Og því lengra sem grenslast er til baka, eða niður í dýraríkið, því auðsærri og ákveðnari verða ávalt ætl- unarverk og nytsemi þessara líffæra hjá dýrunum. Forfaðir mannsins lifði í trjám. Hann var klifurdýr. Aparnir eru það enn. En frændur þeirra, eða sú greinin á þessum sameiginlega baðmi, sem til Asíu lenti, gat ekki haldið áfram að lifa í trjánum, af þeirri einföldu ástæðu, að skógarair í Suður-Asíu eyddust um þær mundir eða skömmu eftir komu þeirra þangað. Nátt- úran tók í tauminn, eins og svo oft áður, og skifti sköpum. Og samt er kenning Darwins um úrvalning náttúrunnar, efuð og jafnvel ósönn talin af ýmsum ennþá. En auðvitað er það ekki ávalt af hreinni sannleiksást mælt, og því síður á reynslu- athugunum bygt eða þekkingu. Forfaðir mannsins var knúður til þess að heyja lífsstríðið á jafnsléttu. Og við það hlutu lifnaðarhættirnir að breytast. Hendurn- ar, sem áður voru aðallega notaðar til þess að krækja með utan um trjágrein- ar, var nú byrjað að nota til þess að handleika með aðra hluti. Við það bjást- ur verður þumalfinguriim-'til. Það er naasta eftirtektarvert, hve lítið tilefni getur oft orðið til þess, að valda stórfeng- legustu breytingum í þróunarsögu lífs- ins. Sést það þó óvíða eins áþreifanlega og hér, því það er öllu öðru fremur þum- alfingurinn, sem aðgreinir í fyrstu menn- ina frá öpum. Án þumalfingursins hefði maðurinn ekki orðið maður. Hann hefir ekki þróast á öpunum, og er ekki líkleg- ur til þess, en án þess geta þeir ekki orð- ið að mönnum. Um þær mundir er forfaðir mannsins kemur til Asíu, eru Himalaya-fjöllin að myndast. Var það jarðrask mikið. Fylgdi því gersamleg breyting á yfirborði jarðar á þeim slóðum. Þá eyddust skóg- amir, sem áður þöktu Suður-Asíu,. en grett hraun komu í staðinn. Hnetur uxu nú ekki og skorkvikindi hurfu að mestu með skógunum. Þar við bættist, að dýr þau, er þar voru á sveimi, voru gráðug- ustu kjötætur. Alt stuðlaði. þetta að því að gera lífsbaráttu forföður mannsins yfrið ískyggilega, og ólíka því sem hún hafði áður verið. En eitthvað þurfti hann sér til lífs- viðurhalds. Og nokkru síðar verða menn þess varir, af leifunum að dæma af for- föður niannsins, að heilinn hefir ofurlítið stækkað. Ástæðan fyrir því er ljós. Ekk- ert utan það, að grípa til vithæfileikan.5. gat bjargað honum í hinu nýja og breytta heimkynni, frá tortíming. En því má ekki gleyma, að mann-dýrið (human animal) er enn um miljónir ára á mjög lítið hærra stigi en dýrin. Engin áhöld úr tinnu finnast eftir hann frá þessum tímum. Þroskinn var ekki orðinn svo mikill, að honum hugsaðist að smíða sér þau. Með síðari tíma uppgötvununum hefir nú að mestu leyti tekist að brúa gjána milli mannsins jog aþans. Vér höfum spannað þá ímynduðu gjá brú, og getum sannað, að fimm af sex stöplunum eru verulegir, en ekki neitt hugarsmíði. Fyrir ári síðan, fundust leifar af apa, sem er miklu nær mönnunum en apar nú eru. Það var í nánd við Taungs í Suður- Afríku. Næst kemur mannapinn, sem á Java-eyju fanst. Leifarnar, sem af honum Tundust, voru hauskúpa, , tennur og lærbein. Af þeim var auðvelt fyrir sérfræðinga, að fullkomna beinagrindina, og er hún nú sýnd á' hverju fornmenja- safni út um heim allan sem mann-api. Af heilabúinu að dæma, virðist hann hafa verið miðja vega milli æðri apa og lægstu manna. Það er týndi hlekkuripn í orðs- ins fylstu merkingu. Þar næst kemur Piltdown-maðurinn. Hann fanst á Eng- landi. Leifar af sama öiannflokki hafa einnig fundist á Þýzkalandi. Hann er talinn að hafa verið uppi fyrir 400,000 ár- um. Kemur vísindamönnum saman um það, að hann hafi verið á heldur lægra stígi en nokkur núlifandi villimaður. Auk leifa þessara manna, hefir fundist urm- ull áhaldaleifa úr tinnu eðai hörðum steini, sem sum em æfagömul. Fyrir þrem ámm fanst tinnuáhald á Englandi, sem talið er elzta áhald, sem fundist hefir. Alþjóðanefnd vísindamanna var kvödd til þess staðar, er áhaldið fanst á, til þess að gera grein fyrir því. Kom henni sam- an um það, að áhaldið sé eftir menn á afar lágu stigi (semi-human), er uppí hafi verið á Englandi fyrir meira en miljón árum og því löngu fyrir 'ísöldina miklu. Frá þessum tíma höfum vér ósjitna sögu af manninum, af steináhöldum, er fundist hafa. Og enginn vísindamaður efast nú um, að það hefir ekki einungis líkamleg breytiþróun átt sér stað hjá manninum, heldur jafnframt andleg breytiþróun; heilinn hefir þróast smátt og smátt. Áhöldin bera í raun og veru Ijósari vott um andlegan þroska en lík- amlegan. Hið áminsta áhald, er á Eng- landi fanst, hefir eðlilega leitt til þess, að nú eru margir þeirrar skoðunar, að í Ev- rópu hafi fyrst komið fram menn, er veru- leg steináhöld gerðu sér. Loftslag var þar mjög milt um þær mundir. Það var svo hlýtt, að fílar og apar, nashymingar og vatnahestar, voru þar samtímis þess- um elztu mönnum. Fyrir jafnvel 100,000 árum var loftslag svo hlýtt á Englandi, að það var ekki ó- svipað því, sem nú er í Suður-Californíu England var þá áfast meginlandi Evrópu. Þar var gott til bjargálna og mönnum hefir ekki orðið skotaskuld úr því að afla sér viðurværis. Enda fjölgar þeim nú óðum og dreifast út um alla Suður-Ev- rópu. Fundist hafa um 40 beinagrindur af þessum eldri-steinaldarmönnum, og vér þekkjum þá eins vel og jafnvel betur en suma villimenn, sem nú eru uppi í Afríku. Þeir voru lægri vexti en villi- mennirnir, sem nú eru í Ástralíu og voru ekki eins beinir á velli; heilinn var einnig minni. Og samt sem áður vom nú þetta menn, sem alt að því 10 miljóna ára breytiþróunarsögu áttu að baki. Um' þessar mundir breytist einu sinni (Frh. á 7. t>1s.) Sjöunda ársping Þjóðræknisfélagsins. Niöurl. Kl. 8 um kvöldiö var fundtir sett- ur aftur. Var fundargerð síðasta fundar lesin upp og samþ. í einu I hljóði, breytingalaust. Með því að mörgum störfum var enn ólokið, en fyrirlesarar fúsir að láta í erindi niður falla, gerði Arni Egg- j ertsson tillögu, studda af Jakob Krist jánssyni, að haldið skyldi áfram fundarstörfum í stað s’kemtifúndar. I Var hún samþykt í einu hljóði. húndrað þúsund dollurum —. Skuli- sá sjóður afhentur háskólaráði Mani»- tobafylkis, með því skilyrði að vöxt- um hans sé varið árlega. til að kosta kensltt í íslenzkum fræðum, og að íslenzku séu þar gerð jöfn skil, sem hverju öðru útlendu tungumáli. Þá var Samþykt tiTlaga frá Arna Eggertssyni, studd af Asmundi P. Jóhannssyni, a.ð r.æða nefndarálitið lið fyrir lið. 1. liður var santþ. í einu hljóði. 2. liður sömuleiðis. 3. liður sömuleiðis. Um 4. lið urðu töluverðar umræð- ur, en loks var hann samþyktur ó— _. breyttur með ollum þorra atkvæða. Þa kom frarn tillaga fra Palt Biarn c;íc , , . 1 | Stðan va.r nefndaralitið i heild smm arsyni, studd af J. S. Gillies, að taka , x ,. v. ... J J ’ bortð undir atkvæði og samþykt .í reikmngsmáhn fynr að nýju og ejnu h,jóðj kjósa nefnd til að yfirskoða öll fylgi j mM yoru næst tekjn fyrjr Ba5 skjöMngdrísöfrmnarinnar frá byrj-^rseti hljóðs séía Rögnv. Péturs- un. Va.r hún samþykt í einu hljóði. j syni. 'Gat hann um hina nýútkomnu Þá bar Jakob Kristjánsson fram ,istmyfldabók Einars Jónssonar frá brfejytingartijlögu við 3. lið meiri- [ hvílíkur fjársjóður hún hlutaálitsins, studda af Páli Bjarnar- yærj Qg menn ^ ag gerast syni, á þá leið að sá liður allur faJh áskrifendur ag hennj_ Ga{ hann burtu, ásamt viðaukum, en í stað . „ , . . . . „ , , , . ..XT , ,. , ., ^ Þess að þeir, sem girntust að kaupa hans kom,: Nefndm leggur t,l að hana> en ekki væru þarna staddjr> hr. Arni Eggertsson og hr. Páll S. gætu snúig sér til hang ega hf j j Pálsson séu kosnirtil þess að yflr-! BíldfeUs, er þeim bærist fregnin af fara öll fylgfiskjöl samskotanna í varn þessu ,Var samþ tj]laga um ag arsjóð Ingólfs Ingólfssonar”. Var þessu máH vigtökU) og vo'fu ]ögg þessi bneytingartillaga síðan borin , fram eygublög 4 þingina ti] 4skrifta. „ndir ^tkvæði og samþykt í einu j Skrifu8u'sig þegar alImargir f ir hljóði, sem 3. liður nefnarálitsins. Síðan var 4. liður nefndarálit meirihlutans samþyktur.sem Iesinn. bókinni. _ \ Þá mintist og séra Rögnvaldur Pét- ursson á stúdentagarðsbókina ‘‘Sel- Síðan var alt nefndarálitið, með kinnu..( er send hefgj verjg hJ 5 áorðnum breytingum, samþykt í einu j vestur( tj] þes$ ag ^ . nöfnum hljóði. i Islendinga hér, með þeirra eigitt Þá kom fram álit bókasafnsnefnd- hendi Lýsti hann> hví,Hk gersemi annnarx tveimur liðum: | bójcin væri, en sá galli væri á, að 1. Vill nefndin leggja til, að þar j tollstjórnin hér hefði fundið upp á sem samþykt hafð, ver.ð, að byggja þvi ag to])a hana afarh4tt> og krefg. félagshús leðp. feigja félaginu hús- (ist $100 tollSf águr en hún fengi ag næð, hér , Wmmpeg, þá skuli þar koma jnn . landjg Baf hann sjgan stofnað til bókasafns til almennra af- j fram tillögU( studda af Fr> Swan. nota, með þeim vísi, sem þegar er ^ ag Þjóðræknisfélagig slfy]di fyr.r, og auka hann eftir getu. Ef gangast fyrir þvi ag f4 hana undan ekk, verði af byggmgu eða húsaleigu tolllögunum og síðan gangast fyrir þá skuh skjaJavorður geyma safn-, undirsKriftum í hanæ Var sú til- iö, unz fært verði að opna það til |aga samþykt j einu hljógi, útlána. i þ4 bag forseti hljóðs Einari P. 2. Nefndin vill að reynt verði að Jónssyni; Talaði hann fyrir Björg- bjarga emstokum bókum og sófnum, vini Guðmundssyni tónskáldi, hví- sem eldri Islendingar eftir skilja, og Hkt 41it hann hefgj ag vergleikum v,ll að stjórnarnefnd félagsins geri , unl*g sél.{ sjáUmentaður maður o^ strax yfirlýsingu um að það veiti við- hvílik nauðsyn bæri til þess að gáfur toku þesshattar bókagjöfum, enda hans fengju að njóta sín, en á þvt kaupi slikar bækur, ef efni leyfa. j væru engar horfur( ef honum kæmi Var samþykt tillaga frá Klemens: ekki einhversstaðar styrkur að. Bar Jónassyni, studd af A. S. Skagfeld, hanh síðan fram tillögt,, studda af að samþykkja nefndarálitið sem les-jséra Fr> A Friðrikssyni, að skipa lð' : skyldi þriggja maaan nefnd til þess Þá bað forseti um álit frá nefnd að gangast fyrir því j nafni féIag5_ þe.rn, sem sett hafði verið til þess ins> ef til vill i samráÖi við aðra, aö aðathuga íslenskukenslumálið. Fram Björgvini Guðmundssyni yrði á ein- sögumaður nefndarinnar, ' séra Al- j hvern hátt séð farborða til mentunar bert E. Kristjánsson, spurði hvort j list sinni. Var þessi tillaga sam- þingið æskti eftir skýrslu um starf þykt j einu hljógi. í nefndina vom sitt milli þinga , því máli. Skýrði, skipagir séra Er. A Friðriksson, forseti frá því, að stjórnarnefnd fé- : Einar P. Jónsson og dr. Jóhannes lagsins hefði ráðið séra Albert sér p. p41sson til hjálpar i því máli, sem þann er j Þá bag sér hljóðs hr Bergþór E^ þeim hnútum væri kunnugastur. Las Johnson. ‘Þakkaði hann fyrir þann séra Albert síðan skýrslu um starf- h«ður, er þingið hefði sýnt sér, meö semi sina og þeirra manna, er hann þvi að kjósa sig til varaforseta, en hafði fengið sér til styrktar í við- kvaðst vilja bigja um ]ausn fr4 þvl skiftum sínum við mentamálaráö starfi, þar eð hann teldi sig of ó- fylkisins. Va rhonum þakkað fyrir1 reyndan félagsmann. Hefði hann og með lófaklappi. ekki verið viðstaddur, er embættis- Því næst var nefndarálitið sjálft mannakosningin fór fram. Lagði P. tekið fyrir. Var þa.ð í 4 hðum. j S. Pálsson til, en hr. F. Swanson 1. Að Þjóðræknisfélagið haldi á- studdi, að þessi afsökun væri tekii fram að styrkja heimakenslu í ís- gild. Var það samþykt í einu hljóði. lenzku, eins og að undanförnu. Nefnd Var þvi næst gengig til varforsete_ in finnur þó sárt til þes, hve æskilegt kosninga á ný. I\rni Eggertsson væri, að starf þetta. væri aukið, því stakk upp 4 j. j. Bildfell þag em_ vitanlega njóta ekki kenslu þessarar bætti> en Mrs. S. Swanson studdi. Sr. nema lítill hluti íslenzkra ungmenna Guðmundur Arnason stakk upp á sr. i‘ þessari borg. X)g þörfin verður j A. E. Kristjánssyni, en Ingibjörg brýnni með hverju ári í mörgum Björnsson studdi. Séra Albert E, öðrum bæjum og bygðum, þa.r sem Kristjánsson bað sig afsakaðan frá Islendingar dvelja. Vildi nefndin endurskoðunarenibættinu. Var það mæla fram með meiri fjárframlögum ^mþykt með 28 atkv. gegn 14. Var í þessu skyni, væri henni ekki kunn- þ4 gengið til kosninga og J. J. BÍId- ugt, hve þröngur fjárhagur félagsins fell kosinn varaforseti með 32 atkv. er' en séra A. E. Kristjánsson hlaut 25. 2. Að þar sem nú hefir fengist leyfi j Þ4 lagði Sigfús Halldórs frá Höfn- til þess að kenna íslenzku í miðskól- un, til, en J. S. Gillies studdi, að um fylkisins, sé stjórnarnefnd fé- kjósa Olaf Pétursson endurskoðunar- lagins falið að hvetja Islendinga til mann i stað séra A. E. Kristjánsson- að færa sér leyfi þetta í nyt, með ar. Var það samþ. í einu hljóði. blaðagreinum og samtali við einstak- Þá bar séra Rögnv. Pétursson frani linga, þar sem tækifæri bjóðast. j málaleitun frá Guðmundi lögmanni 3. Að þar sem nefndinni er ljóst, Grímssyni, þess efnis, að Þjóðrækn- hve mikill skortur er á nothæfum isfélagið styrþti á einhvern hátt ung- kenslubókum, leggur hún til, að frú Thorstínu Jackson, til þess að s(tjórnarnefndin hlutist til um út gefa út sögu Dakotanýlendunnar. — gáfu slíkra bóka, að svo miklu leyti Var samþ. að vísa því máli til stjórn- sem hún ser sér fært fjarhagslega. arnefndarinnar. 4. Að Þjóðræknisfélagið byrji nú (Sigfús Halldórs frá Höfnum gat þegar á sjóðsstofnun, og hafi fyrir Um þáttöku islenzka félagsins ‘‘Vís- markmið að safna. $100,000 — eitt ir” í Chicago, i hannyrða og lista-

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.