Heimskringla - 13.10.1926, Blaðsíða 1

Heimskringla - 13.10.1926, Blaðsíða 1
XLI. ÁRGANGUR. WINNIPEG, MAN, MIÐVIKUDAGINN, 13. OKTÓBER 1926. NÚMER o>*< I C A N A D A I I fyrradag kusu conservatívar hinn nýja leiðtoga sinn, á flokksfundi i Ottawa. Hon. Hugh Guthrie, K. C., þingmaður frá South Wellington, Qnt., varð fyrir valinu. Sjö aðrir voru tilnefndir: Hon. H. H. Stevens; Hon. R. B. Benn- ett; Hon. Dr. R. J. Manion; C. W. Bell, K. C. (West Hamilton); Hon. Sir George Perley; Hon. Dr. S. F. Tolmie og C. H. Cahan, K. C. (St. Lawrence-St. George). Mr. Guthrie er rétt sextugur. Hann war fyrst kosinn á þing ári5 1900; ■var liberal meöan Sir Wilfred Lau- rier naut viS; gerðist "union"-mað- ur undir stjórn Sir Robert Borden, <3g gekk loks inn í conservative flokkinn. RíkislögmaSur varð hann 1917, og hermálaráðherra 1920. Hjann var aítur skipaður hermálaráðherra í sumar, eins og lesendur sjálfsagt muna. Mr. Guthrie er kosinn aðeins til «ins árs. Sannleikurinn mun vera sá, að enginn þykir öðrum færari nokkurra helztu manna flokksins, og því ákaflega skiftar skoðianir um það, hverjum fela skuli leiðsögnina, svo skiftar, að ekki veitir af ári, til þess að koma sér saman. Lagt var að Mr. Meighen, að halda áfram leiðsögn, en hann stóð fastur við fyrirætlun sína. Var honum þakkað starf hans fy'rir flðkkinn, og þakkaði hann aftur á móti fylgd liðs- mönnum sínum. Hinir nýkosnu þingmenn conserva- tíva og öldungaráðsmennirnir frá Strandfylkjunum, áttu nýlega fund með sér í Ottawa, og var samþykt fundarályktun, er bendir á það, að rannsóknarnefndin í tollhneykslmu Rafi æskt þess í skýrslu sinni, að rannsóknir hennar yrðu þegar opin- ðeraðar. Einnig er tekið fram að tað sé strandfylkjunum til baga, að úestað sé opinberun málsskjalanna, °S vilja því þessir þingmenn lýsa ^V1 yfir skriflega, að þeir æski eftir ^V1 að skýrsla Duncans sé tafar- laust gefin út. Webbs hafa verið svo þægileg, að þeir hafa farið margfaldan bónarveg til hans, til þess aö fá hann til þess að sitja lengur. Eftir tilhlýðilegan unthugsunartíma, hefir hann ekki þózt géta skorast undan beðninni, og hefir nú lýst því yfir að hann sæki i þriðja sinn. — Sagt er að Good- templarar muni fara á stúfana í þess urn kosningum, hvað sem því kann nú að valda. ^ fyrradag voru liðin rétt 50 ár ra þvt að fyrsti hveitifarmur var uttur út frá M^initoba. Var þessa nieð borðhaldi að Royal Alex- mmst andra °g stóö verzlunarráð borgar mnar fyri , - tr því. Viðstaddir voru ar , R- Keith og H. S. Patterson, Bell U ’vt^lutninglnn> °S Dr. C. N. _/* ?'ni ^‘^ursmeðlimur verzlun- ðs,ns> en hann var þá tollþjónn farminn. Farmurinn m*K' ■' OeO Fife hvei.i, 'llPPshera„ þa, brást 1876. R- WebÍTT . . . D uorgarsttori, sá er mestan orðstir . . ,, , i • fcat ser i sumar fvrir drekkmgartillögurnn,- u r- „___f f-v. .s nar> hefir nu senn S 8 h nnU 'vö **• Er nú k„„ hafiSi h *fars;iÓmarbwsni m ' di Ír?Ór' »* hann mvndi ekki sækja aftm- n- , Þe» til, >8 hannaf,MyájiGaff.5,mS,r vel sannfterfiu, tiiiagan hafi f,me , a« d">Mt.n8.r- veg nieöal borgarbúa ’i „x u , la’ °S etnnig þess ,kifÍT,7 'kk' n»i 6- skift þakkl.nti aifdiuí borgarbúa Órkr,rS'T Þi’ " h“" »»di í orkustoCvarniahnu. Auk ^ ^ það aldrei hafa verið til siðs áður að borgarstjóri sæti lengur aS völd? um en tvö ár í einu. Vann hann sjalfur, bláókunnugur maður, borgar stjórastöðuna fyrir tveim árum at S. J. I’armer, þáverandi borgarstjóra hinum bezta manni, á þeim grund- velli, með tilstyrk stórblaðanna hér, Free Press og Tribune. En nú þyk- ir ýmsum helztu viðskiftamönnum Winnipegborgar borgarstjórn Mr. Fylkisstjóraskifti urðu hér í Mani- toba á föstudaginn var. Var þá á enda runnin stjórnartíð Sir James Aikins. Var tilkynt frá Ottawa ,að eftirmaður hans væri skipaður, Mr. Theodore A. Burrows, fyrrum þing- maður í sambandsþinginu, og einn af auðugustu og umsvifamestu timb- urkaupmönnutn í Vestur-Canada. — vinnur hann embættiseið sinn hér ; þingliúsinu 25. þ. m. Mr. Burrows kom hingað til fylk- isins 1875, 18 ára að aldri. Lagði hann fyrst stund á lögfræði, en á- kvað eftir nokkur ár að skifta um og snúa sér að timburkaupmensku. Gekk honum vel, græddist skjótt fé, og færöi út kviarnar ár frá ári, út fyrir takmörk fylkisins og alla leið vestur í Saskatchewan og Alberta. Hann á nú viðarmylnur viða, t. d. margar í Swan River og Dauphin héruðunum, og er stærsta viðarmyln- an í Manitoba i höndum hans.' , Auk kaupmensku og iðnstarfa hef- ir hann geíið sér tima til að fást við stjórnmál. Hann sat á Manitoba- þingi í 12 ár, 1892—1904, fyrir DSuphin kiördæmi, og vann |það kjördæmi 1904 í hendur liberala sem sambandsþingmaður. Sat hann á samSandsþingi til 1908; þá lét hann af þingmensku sökurn verzlunaranna, er kölluðu svo frekt að honum. — Hann er mágur Sir Clifford Sifton. er giftur var systur hans. Hanp hefir verið aðal framkvæmá arstjóri Theodore Burrows Lumber Company, Limited. En auk þess hef- ir hann gegnt forsetastöðum í mörg- um öðrum félögum. Hann «r glæsi- menni hið mesta. og hefir jafnan þótt mikið til hans koma persónulega, án tillits til aitðmagns 'hans. í Dauphin héraðinu 'hér í Manitoba. Hafa n^irgir héraðsbúar hjvfatt til þess að rannsaka það, en hafa litla áheyrn fengið. Nú er fullyrt, að svo sé þó komið, að á næstunni verði gerð gangskör að því að ganga úr skugga um það, hvað rétt sé í þessu efni. Hefir félagsskapur þó verið mvndaður til þess utan fyikisins, í Yorkton, Sask. Er nú verið að flytja nauðsynlegar vélar og jarðnafra norð ur til Dauphin, og verður byrjað að bora eftir hálfan mánuð eða svo, und ir umsjón manns frá Bandaríkjunum. Erlendar fréttir. Bretland. A Englandi gengur enn sama stíma- brakið milli kolanámueigenda og námumanna. Stjórnin hefst ekkert aö, sem ■ að gagni má koma, fremur en fyrri daginn. Námumenn eru mjög að þrotum komnir, en láta sig þó ekki, og hefir tkki tekist að fá nema sem svarar 7% af þeim til þess að ganga að vinnu aftur. Eru þeir nú farnir að tala um að grifA til örþrifaráða, og kalla úr námunum alla gæzlumenn, er þeir hafa látið vera þar eftir, til þess að námurnar flæddu ekki, eða fyltust af gasi og gereyðilegðust.. * * * Næst kolaþrætunni er mest talað um samveldisráðstefnuna, er hefst 19. þ. m. Eru þrjú ár siðan að slik stefna var haldin. Sagt er aö mest sé talað um, hvað afráða skuli um afstöðu sérríkjanna (Dominions) til utanríkismálanna. — Locarnoaamningurinn skildi fyrst greinilega á milli Bretlands og sér- rikjanna í 'utanríkismálum, þannig að þau voru á engan hátt aðilar að samrtingnum, sem England þar gerði. Er mikil forvitni á að vita, hvern Milk það geti dregið á eftir sér. Þá er og aðstaða sérrikjanna gagn vart samveldinu sjálfu, talin liggja mönnum þungt á hjarta. Herzog generál, forsætisráðherra Suður- Afríku, krafðist þess með erdmóöi i ræðu, er hann hélt í maímánuði í vor, að Suður-Afríka fengi fult sjálf- stæði, og vildi heimta af Bretum, að þeir viðurkenna fullkomna sjálfstjórn til handa saVnbandsríkjum Suöur- Afríku. — Einhver merki þess hafa menn þózt sjá á Englandi, samt sem áður, síðan Herzog kom þangað fyr- ir skemstu, að hann rnuni ef til viil ekki verða eins gallharður í kröfum er á ráðstefnuna kemur. alíland, er liggja sunnan og norðan að Abyssiniu, með járnbraut, er lægi þvert yfir Abyssiniu, og ýms frjó- sömustu héruðin í því landi, svo að Italir gætu þar með fengið fótfestu fram meö járnbrautinni. Fyrirætl- un Englendinga var að byggja stíflur og hleðslur í ýms vatnsföll í Abys- siníu er til norðurs falla, til þess að skorðsetja vatnsveitu til bómuljar- ræktunar i enska partinum af Súdan. Atti ekki aö taka tillit til þess, aö 1 þar með hlytu að eyðileggjast ýms musteri og helgistaðir á þeim stöðv- um, en Abyssiníumenn eru fornkristn En Abyssiníumönnum leizt nú síður en ekki á þessa ráðagerð. Og þegar engar blíðubænir tjáðu lengur, ruku þeir í Þjóöbandalagið og báru sig upp undan þessu á opinberum fundi. Hafa þeir verið í Banda- laginu síðan 1923. Hreif það svo, að sinni að minsta kosti, að bæöi stór veldin kváðu hér ráða einhvern mis- skilning og óverðskuldaða tortrygni af hálfu Abyssiníumanna. Hefðu þeir ekkert grunsamlegt haft í huga, og þar fram eftir götunum. Kvört- unin var svo bókfærð og bíður nú úflausnar liklega eilífrar að kalla má. En Abyssiníumönnum er léttara fyrir brjósti, fyrst um sinn aö minsta kosti. Chicago nú sem stendur. Aldan býður hjartanlega velkomna alla meðlimi ungmei^nafélagsin,s, “Aldan Junior”, litlu drengina, og aðra sem vilja koma þetta kvöld. — Miss McGregor flytur ræðu, og þar að auki verður stutt skemtiskrá og kaffi. Gleymið ekki að koma þetta kvöld. Vfð viljum að Miss McGregor fái að kynnast unga fólkinu í kirkjunni okkar. Hér hefir verið margft af utan- bæjar-Islendingum um og eftir helg- ina. Rev. og Mrs. Albert E. Krist- jánsson frá Lundar. Mr. Thor Líf- mann og Mr. P. K. Bjarnason frá Arborg. — Vestan frá Wynyard komu og Mr. Dúe Eðvaldsson og Mr. Gestur Bjarnason, sá síðarnefndi á^Ieið heim til Islands. Ungmeyjafélagíð Aldan heldur spilafund og kaffiveitingar í neðri sal Sambandskirkjunnar, mánudags- kvöldið 25. október, kl. 8.15 — Fern verölaun. — Samskot verða tekin. Sambandssöfnuður í Riverton held ur skemtisamkomu á föstudagskvöld- ið 22. þ. m. Mrs. P. S. Dalman frá Winnipeg skemtir þar með söng. A laugardagskvöldið var sigldu þeir Rt. Hon. W. L. Mackenzie King forsætisráðherra og Hon. Ernest La- pointe dómsmálaráðherra, frá Que- bec áleiðis til Englands, til þess að sitja þar samveldisráðstefnuna miklu er hefst 19. þ. m. Sitja hana fulltrú- ar úr öllum löndum Bretaveldis. — Fjármálaráðherrann, Hon. J. A. Robb, gegnir störfuin forsætisráð- herra í fjarveru hans. Tvær ræður stuttar hélt forsætis- ráðherrann í tilefni af þessari för sinni, rétt áður en hann lagði af stað. Mintist hann þar á stefnu þá, er hann myndi halda fram, en auð- vitað á visu stjórnkænskunnar, eins og vanalegt er, og er því nauöalíti'ð á þeim að græða. 'Rakti hann stjórn- málaferil iiberala síðustu árin, og þakkaði öllum liðsmönnum sínum, sérstaklega Mr. Lapointe. Ætlunar- verk þeirra i Lundúnum væri að haldá fram fullveldi Canada, en þó um leið að reyna að treysta og styrkja böndin á milli Canada og móðurlandsins; markntiðið væri auð vitað eitt samveldi. hið brezka stór- veldi (Imperium), alt sameinað um einn konung, einn fána, eina hug- sjón. (setn ekki var þó náriar skýfð) o. s. frv. o. s. frv. Mesti fjöldi embættis og starfs- manna er í fylgd með ráðherrunutn. Önnur lönd. Fregnir hafa lengið gengið um það, að vænta mætti olíulinda í jöfðu Smáríkin eru við og við hálfóþæg við stórveldin. öruggari í skjóli Þjóð bandalagsins en áður. Abyssiníu- nienn gerðu Itölum og Englendinguru slæman grikk, ekki alls fyrir löngu. | Abyssinia er eina sjálfstæða kon- r f í ungs- eða keisaradæmið í Afríku. — Oll hin rikin hafa Evrópuþjóðirnar smám saman sölsað undir sig og skift á milli sín. Abyssinía liggur í Norðaustur-Afríku, er mjög hálend, um 350,000 fermílur að stærð með 10,000,000 íbúa. Helztu nábúarnir eru Englendingar og Italir. Hafa þeir haft augun á frí'ðindum landsins, einhverjum eða öllitm, og gert samning sín á milli um að koma þar inn fótunum, í sem beztu bróðerni. Voru þeir samning- ar gerðir í deserhber í fyrra. Voru þeir á þá leið, að Italía og England viðurkendu, að hvort landið um sig hefði hagsmuna að gæta þar í ná- gremtinu, er óhjákvæntilega hefðu í för með sér að Tiæði löndin yrðu að fá (í raun rtlttri að taka scr) í- vilnanir hjá Abyssiníumönnum. Væri því nauðsynlegt að þeir leiddu Abys- siníustjórninni það fyrir sjónir, með fáttm orðuni en í fttlliun skilningi, og sametginlega, svo að Abyssiníu- rnenn viðurkendu opinberlega tiltæki þeirra, er til framkvæmda fyrirætl- ananna kæmi. Fyrirætlun Itala var að sameina ítölsku nýlendurnar Erítreu og Sóm- Fréttaritari Lundúnablaðsins Daily Mail, hefir símáð frá Ríga, að ráð- stjórnin rússneska ætli sér aö draga Trotzky, Zinoviev og einhverja fleiri fyrir lög og dóm 20. þ. m., og sé ákæra komin fram á hendur þeim um landráð, fyrir það að hafa myndaö flokk til andstöðu vi'ð ráðstjórnina. Það er að vísu kunnugt, og hefir verið lengi, að ekki hefir alt verið með feldu milli Trotzky og Zinovievs öðrumegin, og Stalins, eftirmanns Lenins, og Rykovs ráðstjórnarfor- seta (svarar hér um bil til forsætis- ráðherra) hinumegin. Hefir Trotzky og fleiri af helztu mönnum Soviets. er áður voru, orðið að lúta þar t ! lægra haldi. Þó mun varlegra að leggja ekki fullan trúnað á sögusögn Daily Mail. Fréttir þess hafa lengst af verið harla óáreiðanlegar, þegar urn Rússland hefir verið að ræða. A laugardaginn var voru gefin saman í hjónaband í Knox United kirkjunni. Miss Edna Schwitzer, dótt ir Mrs. J. A. Hesketh af fyrra hjóna bandi og Gunnar Sólmundur Thor- valdson lögmaður, sonur Sveins kaupmánns Thorvaldsonar í River- ton. Próf-. F. W. Kerr gaf brúð- hjónin saman. Eftir giftinguna tóku ungu hjónin á móti gestum og hantingjuóskum ail heiniili brúöurinnar, 252 Colony St.. Síðar um daginn lögðu þau 't brúð- kaupsferS í bíl, og er ferðinni heit- ið til Minneapolis og St. Paul. — Heimili þeirra verður að Ste. 33 Revere Apts., Furby St. Heimskringla óskar brúðhjónun- um hamingju og íarsældar. Loks svarf svo að borginni Wu- Einn af hinum örfáu Islendingum er hér hafa haldið uppi heiðri þjóð- flokks síns meðal annara þjóöa ntanna, síðan "Fálkana” lei'ð, er Edward Oddleifsson, sonur Mr. og Mrs. Sig. Oddleifsson, Ste. 6, Acadia Apts. hér í borg. Edward les verk- fræði hér við háskólann. A föstu- daginn var keptu háskóladeildirnar innbyrðis, sem siöur er 'til á ári hverju. Uröit læknisnemar hlutskarp astir að öllu samantöldu, en Edward auðnaðist að setja nýtt háskólamet í langsfökki, sem sárabætur fyrir verkfræöingadeildina. Stökk hann 21 fet og 3 þumlunga (646,7 cm.) ðg er það einum þumlungi yfir gamla metið, er staðið hefir í 12 ár, síðan W. Wessel setti það árið 1914. — Þetta er ágætlega stokkið af korn- ungum manni, og er vonandi aö Ed- ward eigi eftir að vinna marga slíka sigra. Mætti það ef til vill verða öðrum Islendingum hér til ögrunar, en því veitir sannarlega ekki af sem stendur. — Edward verSur sendur austur til þess að keppa fyrir hönd Frú Jakobína Johnson Skáldkonan frú Jakobina Johnson, i frá Seattle, kom hingað í gærmorg- un frá VatnabygSum, þar sem hún hefir lesið upp kvæði eftir si^f á nokkrum stöðum. Hingað til Winnipeg kemur frú Jakobína að tilhlutun Jóns Sigurös- sonar félagsins. Meðan hún veröur hér, dvelur hún hjá mági sínum og mágkonu, Mr. og Mrs. Gísli Jónsson, 906 Banning. Var henni heilsað þar i gær, þegar eftir komuna, af stjórn- arnefnd Jóns Sigurðssonar félagsins og hún boðin velkomin á þessar slóðir. Eins og áður hefir verið getið • um hér í blaðinu, efnir Jóns Sigurðs- sonar félagið til samkomu, þar sem frú Jakobína les upp nokkur af kvæöum sínum. þriðjudaginn 19. þ. m. kl. 8 siðdegis, í Sambandskirkj- unni, á horni Sargent og Banning stræta. Auk þess skemta á samkom- unni ungfrú Rósa Hermannsson og ungfrú Gladvs Eddie, með söng og fiðluleik, meS aðstoð ungfrú Berg- þóru Johnson. Það þarf ekki að efast um, að Winnipeg-Islendingar fjölmenni íil þess að hlýða á svo vinsælan og sjald gæfan gest. Frú Jakobína hefir hlot ið hið mesta lof frá Vancouver til Vatnabygða, fyrir. samkomur sinar. Hún les tfpp kvæði bæði á íslenzku og ensku máli. Og sérstaklega er vert að taka það fram, að alstaðar hefir unga fólkið notið upplesturs hennar, engu síffur en það eldra. Er það óhætt að eggja það á að koma. Má sérstaklega benda til orða St. G. Stephanssonar, á öðrum stað hér í blaöinu, þeim er hann mælti til hennar í þessari ferð. Aðgangurinn að samkomunni kost ar aðeins 35 cent, og á eftir verða veitingar framreiddar ókeypis. chang, er her sunnanmanna undir i Manitoba háskólans á aðalháskóla- forystu Chang Kai-shek yfirhershöfð niótinu fyrir Canada. ingja frá Canton, sat um, að hún gafst upp á sunnudaginn, og héldu sttnnan- ntenn þá hátíölega innreið stna þang- að. Astandið er sagt að hafa verið orðið óskaplegt, og er taliö að um 10,000 manns hafi farist þar úr hungri og harðfétti, og höfðtt þó sunnanmenn nýlega leyft 38,000 kon- unt og börnum útgöngu til borgarinn ar Hankow, sem er á nyrðri fljóts- bakkanum, 'gegnt Wuchang. Munu sunnanmenn nú ráða yfir öllum^syðri helming Kínaveldis, nofður að Yang- tzekiangfljóti, er skiftir Kína hér um bil í miðju í syðri og nyrðri helm ing. Mr. Stefán Einarsson biður blaðið að geta þess, að hann sé nýlega byrjaður að verzla með matvöru á horninu á Sargent og Agnes Str. Hann vonar að landar liti inn til sín og reyni verðlag og vörugæði hjá sér. Sími hans er: 39 242. — Lítiö sýnishorn er verðið á eftir fylgjandi vörum þessa viku, sem hér segir: Kaffi, No. 1 Santos, pd......... 45c Rasp. sykur, 10 pd. fyrir .... 72c Epli (Mclntosh Red, eating) kássinn .... ............... $2.65 Cooking Apples, kassinn ...... $2.10 Fjær og nær. A laugardagskvöldið n. k. 16. okt. kl. 8.15 hefir ungmeyjafélagiö "Ald- an’’ skemtifund í neðri sal Sam- bandskirkjttnnar. Þar verður heið- ursgestur Miss Elinore McGregor (Trav. Sec. Young Peoples Reli- gious Union), sem hefir ^ðsetur í E.s. Frederik VIII fór frá Krist- ianssand þann 8. þ. m. með rúmlega 600 farþega^ Búist við að hann lendi t New York þann 18., og sigli þaðan aftur þann 26. Ef einhverjir hugsa til Islandsférðar, gætu þeir fengið upplýsingar um samfylgd með þessari ferð með því að snúa sé" til ráðsmanns Heimskringlu. Hvað gera má á útkjálkum Islands. (Alþýðublaðið í Reykjavík fer svo- feldum orSum um starfsemi séra Sig- tryggs Guðlaugssonar að Núpi vestra' : Enginn, sem ferðast um Vestfirði, og unun hefir af fögrum gróðri, ætti að láta hjá líöa að skoða skrúðgarð- inn Skrúð, ef hann getur með nokkru móti skomið því við. Skrúöur er trjá- og blómgaröur við Núp, þar sem Núpsskólinn er, unglingaskóli Vestfirðinga, og er hvorttveggja verk séra Sigtrygs Guölaugssonar, prests- ins á Núpi, sem nú er kominn á efri aldur, bæði skólinn og skrúðgarður- inn. Skrúður ber nafn með rentu og er lifandi vottur þess„ hve ' mannshönd- in getur prýtt og ummyndað um- hverfið, þegar rækt er við það lögð. I trjágarðinum er gosbrunnur, sem eykur á prýðina og gróðurinn fær vökvun frá. Er svo frá gengið, að vatnsbunurnar eru með ýmsu móti til tilbreytingar. Nýlega hefir ver- ið reist vermihús í garðinum fyrir inniblóm, og hafa þau dafnað þar fljótt og vel i sumar. Séra Sigtryggur á skilið að fá þjóðarviðurkenningu fyrir starf sitt. Skólinn hans og skrúögarðurinn "haía mörgum orðið til gagns og gleði'. — Það ætti Alþingi að kunna að meta og veita ríflegan styrk til skólans, og einnig til eflingar skrúðgarðinum fagra. / *

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.