Heimskringla - 05.01.1927, Blaðsíða 4

4. BLAÐSÍÐA.
HEIMSKRIN GLA
WINNIPEG, 5. JANÚAR 1927-
Ifúitttskrtnjjla:
( Stofnnft 1886)
Kemar 6« 6 hverjem nl«Tlkii<r(i
EIGENDUR!
VIKING PRESS, LTD.
893 o* 855 SARGEIT AVE„ WINÍÍIPEAJ.
Tnlsfmlt N-6537
Verí blatislns er «3.00 árgangurinn borg-
lst fyrlrfram. Allar borganlr sendist
THE VTKING PREES LTD.
6IGFÚS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjóri.
JAKOB F. KRISTJÁNSSON,
Ráðsmaður.
Utanflskrlft til blabslns:
THB VIKIBiG PRESS, l.t<l., Box 810
Utanflskrlft tll rltstj6rnn<»:
EDITOR HEIMSKRI8GLA, Bði 8105
WINNIPEG, MAN.
"Helmskrlngla ls pnbllshed' by
Tbe Vlklntr Press Ltd.
and printed by
CITY PRINTING <fc PUBI.ISHING CO.
853-855 Snrgent Ave„ Wlnnlnew, Man.
Teiepbone: .86 53 7
WINNIPEG, MAN., 5. JANÚAR 1927.
Biskupinn og
prestsefnið.
I síðasta tölublaði Lögbergs eru birtar
greinar úr dagblaðinu Vísi í Reykjavík,
er ritstjóra Lögbergs finnst vera “merk-
ar fréttir um afstöðu þjóðkirkjunnar á
íslandl gagnvart kirkjumálum Vestur-
Islendinga.”
Fréttir þessar eru í því fólgnar, að
guðfræðingur að nafni Þorgeir Jónsson,
hefir farið þess á leit við biskupinn yfir
Islandi, að hann yrði vígður til prests,
áður en hann réðist í för hingað vestur
um haf, til þess að takast á hendur prests
störf meðal landa hér. Biskupinn hefir
neitað að verða við þeim tilmælum. Ann-
ar guðfræðingur, hr. Lúðvíg Guðmunds-
son, befir farið fram á, að biskupinn
skýrði opinberlega frá ástæðum sínum
til synjunarinnar, “til þess að eg og aðrir
prestlingar vitum hvers vér megum
vænta, ef vér í tíð núverandi biskups
kynnum að beiðast blessunar íslenzku
kirkjunnar, til þess að boða bræðrum vor
um vestan hafs fagnaðarerindíð.”
Dr. Jón Helgason biskup hefir orðið
við tilmælunum, að greina ástæður sín-
ar. Hann lætur svo um mælt:
“Fyrirspyrjandi viröist gera ráð fyrir, a5
þaS sé skylda bisknps a5 veita vigslu til prests—
embættis, hverjum kandidat, sem hennar beiðist,
og hvert á land sem hann ætlar sér. En þetta
er misskilningur. Embættisskylda min í þessu
tilliti nær ekki út fyrir takmörk hinnar ísh þjóS-
kirkju. En hiskup getur með sérstöku leyfi
landsstjórnar veitt vigslu mönnum, sem starfa
utan þjóðkirkju, þegar þess er óskað af hlut—
aðeigandi söfnuði og sá söfnuður stendur á
sama játningagrundvelli og þjóðkirkjan — hin
um evang. lúterska.
I því tilfelli, sem hér liggur fyrir, er um
hvorugt þetta að ræða. Söfnuður sá, sem hefir
kallað umræddan kandidat, hefir ekki látið neína
ósk í ljós um það, að eg vígði þennan kandiídat.
sem hann hefir ráðið til sin. Og eg hefi enga
tryggingu fyrir, að hann hírði um, að eg veiti
honum vígslu, því að söfnuður þessi stendur alls
ekki á sama játningagrundvelli og þjóðkirkja
lands vors. Söfnuðprinn heyrir til kirkjufélagi
sem kallar sig “Sambandskirkjufélag nýguð—
fræðinga og annara frjálstrúarmanna”. Og að-
aleinkenni þess er, að það er játningalaust, en
um játningalaust kirkjufélag verður aldrei sagt,
að það standi á sama grundvelli og það kirkju—
félag, sem heimtar af þjónum sínum, að þeir á
vigsludegi lofi hátíðlega, að prédikaJ' t anda
vorrar evangelisku lútersku kirkju. En að kirkju.
félag þetta er játningarlaust, orsakast af því,
að þeir “aðrir frjálstrúarmenn”, sem getur um
í nafni félagsins, eru únítarar, sem eins og
kunnugt er standa ekki á evangelisk—lúterskum
trúargrundvelli, en eru í heinni andstöðu við
hann. Og nýguðfræðingar, sem binda bandalag
til kirkjulegs samfélags við útínara, gerðu það
vitanlega ekki, ef þeir hefðu nokkrar mætur á
þessum grundvelli, sem hinir hafna.
Af þessum ástæðum hefi eg ekki séð mér
fært að veita umræddum vígslubeiðanda prests-
vigslu.----”
Öllum mönnum er það Ijóst, að em.
bættisskyldur biskupsins á íslandi ná ekki
stauöi á hinum sama játningargrund-
velli og þjóðkirkjan.
I
Séu fyrir þessu lög á Islandi, þá hefir
hingað til lítið borið á því. Og er það '
þó furðulegt, því að þau lög væru afdrátt- j
arlaust einsdæmi í sögu kristninnar. Eft- ’
ir þessu ætti ekki að vera leyfilegt að
vígja mann nema einhver söfnuður æskti
þess. Hlutunum færi þá fyrir alvöru að
skjóta skökku við, ef að þetta kæmi
upp úr kafinu, því að sjálfur biskupinn
yfir Islandi, dr. Jón Helgason, hefði þá
aldrei verið löglega vígður prestur.
Hann langaði til þess að verða prestur,
enginn söfnuður fór fram á það að fá
hann fyrir prest, en hann var vígður, er
hann lofaðist til að halda uppi “auka-
messuni” í Reykjavík. Mér er ókunnugt
um, hve algengt fyrirbrigði “aukamessu”.
prestar eru, en hitt er alkunnugt, að svo
að segja hver einasta kirkjudeild í kristn
inni hefir þráfaldlega sent prestvígða
menn út um öll iönd, án þess að nokkur
söfnuður færi fram á það og án þess að
mennirnir, sem farið væri til, hefðu
nokkru sinni heyrt getið um “játningar-
grúndvöll”. Prestar eru sendir til Kín-
verja og Hottentotta, sem ekki hafa heyrt
kristni nefnda á nafn. Biskupinum yfir
íslandi þykir vissara að senda þá ekki til
Nýja íslands.
Það er rétt að söfnuður sá, eða öllu
heldur söfnuðir þeir, sem staðið hefir til
að hr. Þorgeir Jónsson þjónaði, hafa ekki
farið fram á það, að presturinn kæmi með
vígslu af biskups hendi til þeirra. Það er
nú svona með íslenzka söfnuði hér í
Vesturheimi, að þeir hafa komist af án
þess að sá stimpill væri á prestum þeirra.
Nú sem stendur er enginn þjónandi ís-
lenzkur prestur í Ameríku, , sem hefir
þegið vígslu af íslenzkum biskupi, né
nokkrum biskupi, að undanskildum séra
Friðrik A. Friðrikssyni í Wynyard. Og
sannfærður er eg um það, að söfnuðum
hans mundi ekkert þykja minna til um
hann, þótt hann hefði ekki orðið handa-
yflrleggingar biskups aðnjótandi.
Söfnuðimir í Nýja íslandi, sem hr.
Þorgeir Jónsson er væntanlegur til, fólu
mér, sem forseta hins Sameinaða kirkju-
félags, það eitt, að útvega þeim mann,
sem gæddur væri góðum hæi'ileikum,
væri drengur góður, og numið hefði guð-
fræði við háskóla íslands. Þeir þóttust
hafa þær afspurnir af þeim skóla, að þeir
treystu því, að menn kæmu þaðan með
sæmilegri þekkingu og guðfræðilegri
heilbrigði. Þeir voru albúnir til þess að
taka kennimanni, sem alinn væri upp við
þá fræðslu, sem þjóðkirkjan á íslandi
veitir prestaefnum sínum. Um vígslu
var ekkert talað, vegna þess að lög Can-
ada heimta ekki að prestar séu vígðir af
biskupum, og söfnluðunum /hefir ekki
verið ljóst, að þeir hefðu meira gagn af
manninum fyrir því, þótt einhver athöfn
færi fram í Reykjavík, áður en hann
legði af stað hingað vestur. En hr. Þor-
geiri Jónssyni, sem alinn er upp í ís-
leozkri kirkju og hefir fengið menntun
sína í guðfræðisskóla íslenzku þjóðarinn-
ar, hefir fundist að hann ætti, sem góð-
ur sonur, að sýna kirkju sinni þá ræktar-
semi og hollustu að biðja blessunar henn.
ar, er hann legði út í lífið til þess að
boða frændum sínum hérna megin hafs-
ins þann boðskap, er sú kirkja hafði inn-
rætt honum. Hann var albúinn til þess
að lofa því hátíðlega á vígsludegi, að
prédika í anda þeirrar kirkju, því hann
hafði varið háskólaárum sínum til þess
að átta sig á, hver hennar andi væri, og
undi niðurstöðunni vel.
Biskupinn hefir neitað að verða við
bón hans. Og nú kemur það í Ijós, að sú
ástæða, að söfnuðirnir hafi ekki sjálfir
mælst til vígsiunnar, er mælt út í hött,
því að ekkert er farið dult með, að vígsl-
unni hefði verið neitað, þótt söfnuðirnir
hefðu leitað hennar. Það er skýrt tek-
ið fram að það skifti engu máli, hverju
prestsefnið lofaði á vígsludegi, vegna
þess að mennirnir, sem eigi að hlusta á
hann, standi ekki á sama “játningar-
grundvelli” og þjóðkirkja íslands..
Það iiggur við, að maður verði að beita
hörku við sjálfan sig, tii þess að fá sig
til þess að svara þessu hjaii. Fyrst og
fremst er ekkert orð, sem farið er að láta
út fyrir takmörk hinnar ísl. þjóðkirkju, eÍ1!S í‘la f eyrum ís,enzkra manna í Vest-
nrhPimi oinc ncr *‘^ófn^ncr,, on-
og þá um leið, að honum ber ekki skylda
til þess að vígja mann til prestsstarfa í
Vesturheimi. Hitt hefir mönnum vafa-
laust ekki verið jafnljóst, að það væri
svo miklum vandkvæðum bundið, ein3
og nú sýnist ætla að koma á daginn. Til
þess að biskup geti vígt mann til starfa
utan þjóðkirkjunnar, þarf leyfi lands-
stjórnarinnar, beiðni frá söfnuði, sem
urheimi, eins og “játning” og “játningar.
grundvöllur”. Það er búið að stæla um
þetta í tvo áratugi, og skynsömum mönn-
um er fyrir löngu Ijóst allt, sem í þeim
stælum er fólgið. En í þetta skifti er ekk
ert undanfæri að rifja eitthvað af því upp.
En áður en að því er vikið, er réttast að
gera sér grein fyrir, hvað biskupinn veit
um þessa söfnuði, sem þjóðkirkjan á að
presturinn ætlar til, og að sá söfnuður varast eins og heitan eld að eiga nokkur
mök við. Þess hefði mátt vænta, að mað_
ur í ábyrgðarmikilli stöðu hefði ekki
fleiprað neinu út úr sér um kirkjulega
að hafa hugmynd um, hvað hann er að
starfsemi landa sinna hér vestra, án þess
tala um. En sannleikurinn er sá, að hann
fer ekki rétt með eitt einasta atriði, er
söfnuðum þessum viðvíkur. Hann veit
ekkert um þá, annað en það, að þeir eru
í kirkjuféflagi með öðrum söfnuðum.
Hann þekkir ekki nafnið á því kirkjufé-
lagi. Hann talar um “Sambandskirkju-
félag nýguðfræðinga og annara frjáls-
trúarmanna”. Enginn maður í Vestur-
heimi hefir heyrt getið um kirkjufélag
með því nafni. Söfnuðirnir eru í hinu
Sameinaða kirkjufélagi Islendinga í N,-
Ameríku. Þekking hans á lögum þess
félags er minni.
Biskupinn er sannfærður um, að þetta
kirkjufélag stándi á öðrum játningar-
grundvelli en þjóðkirkjan á Islandi. Nú
er það ljóst, eins og bent hefir verið á,
að bjskupinn hefði ekkert orðið ómerkari
maður, þótt hann hefði vígt prest, fyrir
hönd ísl. þjóðkirkjunnar, jafnvel þótt
söfnuðurinn, sem á hann átti að hlýða,
hefði engan “grundvöll” haft undir fót-
um — svo framarlega sem biskupinn var
viss um grundvöll prestefnisins. En að.
alatriðið í þessu máli er það, að biskup-
inn fer algerlega rangt með þann mis-
mun, sem sé á játningargrundvelli kirkju-
félags vors og hinnar ísl. þjóðkirkju. Eg
skal leitast við að gera það mál ijóst fyr.
ir mönnum.
Það er hægurinn hjá að komast að
raun um, hver er játningargrundvöllur
kirkjufélags vors. Hann er greinilega
tekinn fram í lögum félagsins. Hitt er
deilt um, hver sé játningagrundvöllur ís-
lenzku þjóðkirkjunnar. Eða öllu heldur,
um það var deilt, þar til prófessor Jón
Helgason ritaði um það mál merkilegar
ritgerðir í Skírni (1909) og í ísafold
(1914). Eftir það er mér ekki kunnugt
um, að nokkur maður, sem talinn hefir
hafa haft þekkingu á málinu, hafi látið
uppi rökstuddar gagnstæðar skoðanir.
Fyrst um sinn ætti því að virðast sæmi-
lega tryggilegt að halda sér við hans
skýringar.
Dr. Jón Helgason, þáverandi prófessor
við háskólann, komst að þeirri niðurstöðu
um þau játningarrit, sem haldið hefir
verið fram, að íslenzka kirkjan væri bund
in við (þ. e. postullega trúarjátningin.
“játningin frá Nikeu og Konstantinopel”.
Ataniusarjátningin, hin óbreytta Ags-
borgar-trúarjátningin frá 1530 og fræði
Lúthers hin minni) :
“að þau séu — að minnsta kosti sum
þeirra — alls ekki upphaflega samin í
þeim tilgangj að vera bindandi regla og
mælisnúra fyrir kirkjuna á öllum tímum.
“að því fari svo fjarri, að þau hafi verið
viðurkennd sem slík af kirkju vorri, að
kirkjan hafi engan þátt átt í lögfestingu
þeirra í hinum lúthersku löndum, heldur
hafi veraldlega valdið verið þar eitt að
verki, og um Island sé það sérstaklega
að segja, að játningahaftinu hafi verið
laumað hér inn án nokkurrar sjáanlegrar
lagaheimildar!
“að þau séu ekki í samhljóðan við ritn-
inguna, heldur séu þau ófullkomin
mannasmíði, sem í flestu tilliti beri á
sér fingraför sinna tíma, og
“ að heitbinding prestanna við játn-
ingarritin, ríði algerlega í bága við höf.
uðfrumreglu hinnar evaingelisku, lút-
ersku kirkju, sem sé sú, að heilög ritn-
ing ein skyidi vera regla og mælisnúra
trúar og kenningar kirkjunnar.”
Þetta virðist vera sænn'lega ljóst mál.
En til þess að enginn skuli ganga dulinn
um skoðanir prófessorsins, þá er það
skýrt tekið fram í síðari ritgerð, að með
hugtakinu “evangelisk lútersk kirkja”, í
stjórnarskránni sé “einmitt öllu játninga-
fargi (confessionalismus) létt af hinni ís-
lenzku þjóðkirkju”. “Nafnið “evangelisk
lút. kirkja ’ stendur ekki í neinu sam-
bandi við játningarritin, svo framarlega
sem evangelisk lút. kirkja v.ar til áður
en nokkur stafur játningarritanna (þ. e.
hinna lút. játn.rita) var í letur færður.”
Þá gerir prófessorinn grein fyrir því með
rökum, hver séu séreinkenni hinnar ev.
lút. kirkju: Hún “byggir á grundvelli
heilagrar ritningar eins og skynsemi vor
gerir sér grein fyrir vitnisburði hennar,
og eins og þessi vitnisburður nær föstum
tökum á samvizku vorri.” Þetta segir
prófessorinn að kirkjunni hafi verið orð-
ið Ijóst, og fyrir þá sök hafi prestaheitið
verið numið úr gildi með handbókinni
frá 1910. Eftir það er ekki minnst á
nokkur játningarrit við nokkurn mann,
sem vígslu þiggur, heldur hefir verið lát-
ið nægja að biskup brýndi fyrir vígslu-
þegum, að þeir ‘prédiki guðs orð
hreint og ómengað ,svo sem það
er að finna í hinum spámann-
legu og postullegu ritum, og í
anda vorrar evangelisku lút-
ersku kirkju.” "En þetta þýð-
ir, bætir prófessorinn við,
“hvorki meira né minna en að
hér á landi er kenningafrelsi
presta fyliilega viðurkent.”")
Eg efast ekki um, að virðing
Dr. J. H. er mikil fyrir hinum
fornu játningarritum, en hon-
um finnst samt ástæða til þess
að láta það í ljósi, að hann beri
það traust til séra Sigurðar DODD'S nýrnapillur eru bezta
Stefánssonar, er hann á þá í (nýrnameðalið. Lækna og gigtr
höggi við um þessi efni, “að bakverki, hjartabilun, þvag-
hann hafi aldrei árætt að flytja: teppu, og önnur veikindi, sem
sóknarbörnum sínum sumar
þær kenningar, sem játningar-
ritin halda fram.’’ Honum
finnst þær of grimmúðlegar til
þess og of sneiddar viti. Og
hann endar mál sitt til þessa
sama manns með þessum orð-
um: “En eru þeir, sem snúa
opinberlega bakinu við kirkju
og kristindómi ekki of margir
til þess, að kirkja íslands hafi
ráð á að hrinda frá sér nokkur-
um þeim, sem vill vera krist-
inn og játar sig vera það, enda
þótt skoðanir hans ríði í bága
við 300 ára gamlan rétttrúnað
og játningarrit, sem í meðvit-
und alls þorra kristinna manna
þjóðar vorrar eru fyrir1 löngu
dauður bókstafur?”
Það kann að skifta litlu
máli um allar hrindingar
núna í augum biskupsins,
sérstaklega þegar hlutaðeig-
endur hafa fluzt til Ame-
ríku, en það skiftir máli fyrir
fsland, hvort það hefir þann
mann í æðsta sæti andlegrar
stéttar manna, sem fieiprar út
úr sér staðlausum stöfum um
starfsemi þeirra manna, sem
ekki hafa einungis varið —
sumir hverjir allri -
til þess að varðveita lífsskoð-
un landa sinna frá fúa, þeldur
og einnig til þess að varðveita
tengslin við ísland og íslenzka
kristni.
Því að nú fer að verða tími til
þess kominn, að athuga lög
hins ægilega Sameinaða kirkju-
félags, sem íslenzk kirkja má
ekki eiga nein mök við.
Það er skemmst af að segja,
að þegar saman voru tekin lög
hins Sameinaða kirkjufélags,
þá var þess gætt eftir megni,
að hafa þauj í sem nánustu
samræmi við það, sem fræði-
menn í íslenzkri prestastétt
höfðu haldið fram að væri
“samkvæmt anda kirkju vorr-
ar”. Tveir prófessorar höfðu
útskýrt, hver “andi” kirkjunn-
ar væri gagnvart játningarrit-
unum. Prófessor Haraldur Ní-
eisson taldi þeim anda lýst með
þessum orðum í niðuriagi rit-
gerðar sinnar í Skírni 1908.
“Trúarjátningarnar og kenn-
ingafrelsi presta”: “Játnjngar-
ritin eru nokkurskonar heilræði,
sem móðir vor, kirkjan (þ. e.
hinar fyrri kynslóðh* hennar)
hefir afhent oss. Vér tökum
þeim heilræðum með lotnmgu,
sem góðir synir, en látum þau
ekki hefta sannleiksleit vora né
þekkingarþroska.” Dr. Jón
Helgason telur í sinni ritgerð,
í Skírni 1909, kirkjuna geta
gengið það lengst, að krefjast
þess loforðs eða heits af þjón-
um sínum, að þeir skuli prédika
evangelium Jesú Krists. Hann
minnir á það, sem Jesús hafi
sjálfur sagt á hátíðlegri stundu:
“Farið . .
stafa frá nýrunum. — Dodd’s
Kidney Pills kosta 50c askjan.
eða 6 öskjur fyrir $2.50, og fást
hjá öllum lyfsögum, eða frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, Ontario. •
3. gr. félagsins hljóðar: “Kirkju-
félagið játar að fagnaðarerindi
Jesú Krists sé liin sanna upp-
spretta og regla trúar, kenn-
ingar og lífernis.” En til þess
að undirstryka skilninginn á
hinu sögulega samhengi kristn-
innar, þá hefir það samþykt
enn aðra grein — 4. gr. — er
svo hljóðar: “Trúarjátningar
íslenzku kirkjunnar og kristn-
innar í heild sinni, skoðar
kirkjufélagið mikilvæg og sögu-
leg skilríki, er sýna sögulegt
samhengi kirkjulegra trúarhug
mynda, frá því í fyrstu kristni
og fram á daga siðbótarinnar,
— álítur, að stöðugt framhald
siðbótarinnar verði að eiga sér
stað í kirkjunni, og játningarn-
ar alls ekki lagabönd, heldur
aðeins leiðbeiningar.”
Eg hygg að hér sé eins vand-
lega þræddur “andi” þess, er ís-
æfi sinni! lenzka kirkjan hefir kent presta
efnum sínum um afstöðuna til
játningarritanna, frá því að há-
skólinn var stofnaður, eins og
nokkurn veginn er unt.
Hvað því viðvíkur, að Únít-
arar séu í þessu kirkjufélagi.
þá finnst mér ekki að það ætti
að vera sérstakt harmsefni, að
menn, sem aldir eru upp í
kirkjudeild Longfellows, Emer-
sons og Eliots, skuli hafa orðið
sammála þeim, sem aldir eru
upp í íslenzku kirkjunni, um
það, að afstaða íslenzku kirkj-
unnar til játningarritanna sé
rétt og skynsamleg afstaða.
* v v
En greinargerð biskupsins
fyrir vígslusynjaninni er ekki að
fuliu lokið með því, er að fram-
er greint. Þessari furðrilegu
ástæðu er bætt við:
*‘----— Við það sem pú hefir
verið tekið fram, bætist ennfremur,
það, að Sambandskirkjufélagið er í
beinni andstöðu við hið evang. lút..
kirkjufélag Islendinga í Vestur—
heimi, sem mest og bezt hefir unnið:
að kristindómsmálum meðal landa
vorra vestra síðan er það var stofnað-
Þjóðkirkja vor vill ekki veita þeirri
andstöðu neinn stuðning, en telur
sér miklu fremur skylt eftir megni
að styðja ’Kirkjufélagið” í starfí
þess, þar sem þeir agnúar, senr áður
voru á samvinnu við það, eru nú úr
sögunni og með því fengin öll skil—
yrði fyrir bróðurlegri samvinnu á
sameiginlegum grundvelli evangelisk
lúterskrar kristiitdómsskoðunar.”
Við þessa skýringu er það
sama að athuga og þá fyrri, að
og kennið þeim að! biskupinum hefir tekist að kom
halda það, sem eg hefi boðið
yður.”
Hið Sameinaða kirkjtiféiag
hefir farið eins nálægt bending-
um þessum eins og nokkurn-
veginn var unnt. I stað þess
að vera játningarlaust, eins og
biskupinn segir það vara, þá
hefir það orðað játningu sína
eins og hann sjálfur hefir talið
íslenzku kirkjuna eiga að gera.
ast hjá því að skýra í nokkru
atriði rétt frá. Kirkjufélag vort
er ekki í andstöðu við neitt
kirkjufélag í heiminum. Vér
höfum ekki á^tt samleið með
hinu eldra kirkjufélagi, frekar
en vér höfum átt samleið með
aragrúa af öðrum kirkjufélög-
um. En að skoða allá menn
andstæðinga sína, sem líta
öðruvísi á hlutina en maður
sjálfur, er háttur heimskingja,
) Allt, sem auðkent er hér með j en ekki hins Sameinaða kirkju-
sérstöku letri, í máli því, sem tii-jfélags. Vér höfum hins vegar
fært er innan tilvísunarmerkja og þráfaldléga látið í ijósi, að vér
próf. J. H. heíir ritað, er auðkent j værum fúsir til allrar samvinnu
af honum, en ekki mér. — R. E. K. við hið ev. lút. kirkjufélag,.