Heimskringla - 12.01.1927, Blaðsíða 3
WINNIPEG, 12. JANÚAR, 1927
<
HEIMSKRIN GLA
3. BLAÐSÍÐA.
ARAISGUR
Ibökuninnar
er trygður
$r Jér notið
MAGIC
BAKING
POWDER
Ekkert álún
er í þvíogor-
sakar því ei
beiskiubragð
—-t—1-------------------------
En er nú allt skirt og skuggalaust
um þessar framfarir'? Eru þær ó—
tviræSar og ugglausar? Vissulega
ekki! Sjaldan hafa áhyggjuefnin.
-veriö fleiri hér á landi en nú. Land—
búnaðurinn hefir orðiS hörmulega
illa útí á hinum siðustu áratugum, og
nú er eugin nauSsyn , vor brýnni en
aS rétta hag hafts sem fyrst, því að
«lla er öll heill og heilbrigSi þjó?S—
félagsins í veSi. Þess er og ,ekki að
dyljast, aS þótt mjög hafi miðaS á—
fram í ýmsurn greinum, þá hafa þó
mistökin verið ærið mikil og marg—
visleg, bæði um rekstur verzlunar,
fjármála og útgerðar. Atvinnumál
þ)jóSarinnar hafa á síSustu árum
stungist svo á stöfnum hvað eftir
annað, að ekki hefir mátt tæpara
standa. Og það tjáir ekki að hugga
sig við, aS þetta séu eölilegir barna-
sjúkdómar, þar sem ^ér séum enn
á byrjunarskefoi í flestum efnum, þvi
að barnasjúkdómar geta veriS ban—
vænir, svþ sem kunnugt er. En þrátt
fyrir allt og allt, —ókyrrö og umbrot
Einna síSuStu ára geta orSiS þjóö—
inni til hinnar mestu gæfu, ef hún
er ekki nieS öllu heillum horfin. AS-
ur vorvt mein vor svo til komin, aS
vér gátum lítið viS þau ráöiS, rætur
margra þeirra voru utanlands, og
því stóöum vér venjulega ráðalausir.
En ntj hefir allt fluzt inn í landið.
Mein vor eru nú alinnlend, og er þaS
eitt hiS gleöilegasta tákn vorra tíma,
því aS nú getuin vlr ekki skotiS skuld
inni tá aöra, heldur verSum vér aS
reynast menn til þess að ráSa lwetur
á þeim sjálfir. Og svo mikiö er nú
af heilbrigSu sjálfstrausti hjá þjóð—
inni, aS það ætti að geta tekist. —*
Ekkert hefir rétt •ltetur hrygginn i
Islendingum heldur en aS sjá botn—
vörpungana ’sigla nteS fullfermi af
miðunum, íslenzkra manna eign ytpd—
ir í^lenzkra manna stjórn, eftir aö vér
höfum öldum saman horft úrræöa—
lausir á útlendjinga dorga ttppi í
landsteinunum. —
Kynslóðin, sem nú er uppi á Is—
la/idi, þarf ekki um þaS aS kvarta,
að ekkert ihg.fi á þagana drifið. ViS—
buröir.nir 1918 stóSu vitanlega í beintt
sambandi viö tramsþkn þjþöarinnar
í öSrum greinum, enda fórust Zahle
forsætisráðherra svo orð, er hann
lagSi samljandslagafrumvarpiS fyrir
ríkisþingiS í Danmöjcu, aS þaS væri
fram komiö ekki sizt vegna hinna
rniklu framfara, sem orSið hefSu 'á
Islandi á hinum siðustu áratugum.
Ennþá lifa margir menn vor á meðal
sem voru orSnir fullorönir, þegar
Island var enn danskt stiptamt, og
ekki allfáir, sem voru kontnir vel á
legg, áSur en einokun var létt af
landinu ! ÞaS er ekki öllum kynslóS-
pm gefiö aS lifa það, að stipfamt
verði konungsríki, aS' einokuS hjá-
lenda svarfi af sér fjötra margra alda
og ráð|ist hiklaust til hinna mestu
framkvæmda og stórræöa. ÞáS er
,ekki að furöa, þótt stundum gefi á
bátinn, þegar svo ovænt og óheyrð
umskifti gerast. Og ef til vill hafa
þau verið of snögg að sumu leyti, en
hantingjunni sé þó lof, að þau eru
orðin!
Bylting atvinnumála og gerbreyt-
ing stjórnarhátta,’ eru þó vitanlega
ekki einu tíSindin, sem gerst hafa
hér á landi á síSustu 20—30 árum.
Samtímis hefir þjóöin flosnaS upp
af sínunt fyrri lífsskoðunum t flest—
ur efnum. Ur bókmenntum, trúar—
lifi og pólitísku lífi annara þjóða
hafa borist hingað straumar, sem
flætt þafa yfir sveitir og kaup—
staði landsins og hrifið ýntsa meS
sér,. þótt ntargir þeirra hafi verið
bæSi grunnir og gruggugir. ÞaS er
ekkert leyndarmál, aS vald kirkjunn-
ar yfir hugum manna fer siþverrandi,
en i staSinn leita ntenn sér faVborS t
í andlegum efnuin /eftir því sent
verkast vill. Aðra, sem nieir hugsa
um veraldleg efni en andleg, dreymir
stóra drauma um veraldlega siöbót,
og þykir útsýnið hvergi fegurra en
úr loftköstulum útlendra byltinga—
rnanna. A stjórnmálasviSinu hafa
og á þessum árum ntörg f>’rirbrigði
gert vart við sig, sent sýna, að þótt
vér séum ekki ennþá hærri í lo/tinu
en svo, aö barnasjúkdómar geta lagst
þungt á oss, þá er þó barnasakleysjð
vendilega úr sögunni. Af þessu ölltt
saman og mörgu öðru, hafa sprottið
þau hinu kynlegtt veöra brigði, sem
nú ertt í andlegtt lífi þjóðarinnar. —
Engin kenning er svo fáránleg, að
einhverjir ljáist ekki til fylgis viþ
hana, ' engin staðhæfing svo vitfirr—
ingsleg, aS hún hitti ekki einhvers—
staðar, fyrir góðan jarðveg. Flest er
hér nú ýmikt í ökla eða eyra: stór—
gróði og gjaldþrot, ofstæki og stefnu
leysi, reigingslegur þjóSarmetnaSur
og nagandi óvissa um mátt þjóöa^-—
innar til þess aS ráða fram úr vanda
málum sínum.
Þaö er þvi engin furða, þótt mörg—
um manni sé- órótt innan brjósts um
þessar mundir og sumir verði meS
ölltt áttavilltir. Vér sjáum strauma
útlendrar menningar og ómenningar
streyma yfir þjóðlífiS, og viturn, að
margt þaS, sem vér áttum verðmæt—
ast og bezt, er nú í veði. Eöa minnist
þess, að fyrir 21 ári sagði Viggo
Stuckenberg, að það væri von sín,
að Islendingar hefSu yfirbttrSi til
þess að færa sér i nyt öll andleg og
verkleg menningartæki nútimans, án
þess að grttndvöllur hinnar fornu ís—
lenzku menningar haggaðist. Þá sönnt
von hafa auövitaö allir góðir Islend-
ingar, þvi aS annars væri til einskis
barist. ÞaS er hamingja og æfiraun
vorrar kynslóSar, að hún hefir lifaS
ntikil aldahvörf. Þess er sagt dæmi,
að þegar kristni var lögtekin, haft
fornar ættarfylgjur reiSst og flúið
brott. Vér vonunt að gamlar ís-
lenzkar kynfylgjur hverfi ekki úr
landi. þrátt fyrir öll siSaskifti.
ÞaS er sögulegt hlutverk þeirra
manna, sent nú eru á léttasta skeiði,
og þeirra, sem eru að vaxa úr grasi,
að fleyta þjóðarfarinu yfir hau blind
sker og boða, setrf allir vita að fram-
undan eru. Vér verðum cíæmdir eft—
ir því einu, hvort vér höfum burSi og
menningu til þess.
(Ur Minningarriti Landssímaiis)
—VörSur.
----------x----------
Tvö blaðamannaþing.
II. I Gorf 14•—18 scpt.
Woodrow Wilson varð að beita
mikltt haröfylgi og taka á allri sinni
festu til þess að* fá þvi frámgengt,
að þjóðbandalagiS yrði stofnað jafn—
framt því sem friSur var sanbinn i
Versölum 1919. Margir krafta-
unntt i upphafi gegn þessari hugsjón
hans, efagirni og vantraust .á gildi
hennar, er til framkvæmda kæmi, of-
metnaður sigurvegaranna og rótgró—
in, arfþegin trú á, að í skiftum þjóða
gæti aldrei annað ráðiS en herstyrk-
ur og ofurefli. Og þegar ekki tókst
að hindra stofnun bantjjlagsinn, þá
beittust þau öfl, , senj trúa á vopnin
ein til stórræða, fyrir því að rýra sem
mesf frá öndverSu vald þess og verkU
svið.
ÞjóSbandalagiS er ef til vill nú
komiö yfir hin öröugustu fyrstu ár.
Menn eru hættir að velja því hæSi-
yrði, kalla það pappirshöllina miklu,
styrktárstofnun fyrir hóteleigendur í
Sviss o. s. frv. ÞaS hefir hvaö eft—
ir annað sannaö tilverurétt sinn meS
heilladrjúgum afskiftum af misklið—
arefnum og vandamálum — starfsemi
þess er oröin örlagaþáttur í lífi
mannkynsins.
A skrifstofum þess i Genf vinna ail
an á>*ins hring um 800 manns, að þvi
aö rannsaka og greiða úr ntinni og
meiri háttar deiluefhum ríkja á rnilli.
Varla liður svo vika, aS ekki komi j
saman i Genf, fyrir tilstilli bandal^gs— J
ins einhver fundur þjóðfulltrúa til aö |
ráöa fram úr slikum ágreittingsefn—
um. Og á ársþingi bandalagsins hitt
ast fulltrúar 56 þjóSa, 4 frá hverri.
I veizlu, sem friSarstofnun Carne—
gies hélt á heimsþingi blaðamanna á
Hotel des Bergues i Genf 16. sept.,
sagði forstjóri hennar, dr. Houdson,
frá því, aS hann hefSi nýlega spurt
Austen Chamberlain af iþví, hvað j
honum þætti mest vert um í þeirri 1
reynslu, sem hann hefði af ársþing— ■
um þjóðbandalagsins. Utanríkisráð—
herra Bretaveldis' svaraöi því, að
hann teldi sér þaS ómetanlega mikils
virði, að eiga þar kqst á að kynnast
utanrikisráðherrum 14 annara rikja,
og geta rætt mál og viöburði við þá
persónulega.
Dr. Houdson lauk ræðu sinni með
•
þv.í, að varpa frant þeirri spurningu,
hvort hugsanlegt væri að eitt manrts—
morð hefði getað oröiö upphaí
styrjaldar utrt íheim hálfan, — ef
þjóðbandalagið hefði verið til 1914,
átt aö baki sér nokkurra t áratuga
reynslu. I sáttagerð þjóSa á ntilli og
Siotiö virðingar og siöferöislegs stuön
ings alls menntaSs mannkyns. Hann
kvað: þaS a minnsta kosti vist, aS
þegar í upphafi rnyndi hafa veriö
leitaö hjálpar þess tilað skirra vand—
ræðitnt.
V
Fyrsta mánttdag í september hverj
tttn hefst þing Þjóðbandalagsins í
Genf, og rneSan það stendur, er bær—
inn pólitisk höfuðborg heintsins.
Frá svölurn og yfir gluggum hó—
telanna á Quai du Mont Blanc drúpa
þjóSfánar hinna mörgu fulltrúasveita
setn komnar eru yfir höf og megin—
lönd, úr öllum álfum. A Quai
Président Wilson, gefur aS lita alla
mannlega hörundsliti, fjöltnargar
tttngur og fjarskylda hljóma þar af
vörum stjórnvitringa heimsins, sent
ræða vandantál og hugsjónir rnann—
kynsins, — á bökkum hins blálygna
vatns og í augsýn sjálfs Mont Blancs,
sem ris drifhvítur og voldugur aS
baki lágfjallanna, sem lykja um bæ—
inn.
Þingstaðurinn er vel valinn, Genf
er fallegjur bær í svipmiklu landi.
hæfilega stór til þess að geta veitt öll
þægindi vestrænnar menningarborg—
ar, hæfilega lítill til þess, að ys og
þys bæjarlifsins fái ekki teygt hug—
ann út og suöur og spillt vinnufriSi.
(Genf hefir 131 þús. íbúa.)
Ef skaplega viörar, er enn suntar
og hlýtt í jofti á þessum slóSum í
septembermánuöi og gott til útivist—
ar ttndir laufþökum hinna breiðu og
fögrtt stræta á vatnslrikknuum, þar
sem fulltrúar ríkjanna ganga sér til
hressingar. Loftiö er þrungið
sterkri angan frá skógarhliðum og
blómgörSunt. Sumarbúin æska rær
fyrir landi i léttum, fínlegum eikar-
kænum. Blakkir útiteknir líkamir
kasta sér ‘til. sunds og kljúfa kvik-
una, er skellur undan kinnungum
hvítra gufubáta, sem leggja að meS
fullskipaS á þilfari o'g í lyftingum
af glaöværu ferðafólki.
Utsýni pg mannlif mynda hér i
sameiningu hrífandi mynd af heil—
næmri siSsumarfegurSí Hún blasir
við fulltrúum hins nýja tíma, sem
talandi tákn þess, aS mannkyniS4 er
enn ungt og sterkt og elskar þá jörð,
sem þaS lifir á. Hún eggjar þá á
sinu þögula, en skýra og sterka máli,
til þess að halda vörö um þróun og
lifsnautn á jarðriki, hún særir þá
til þess að þyrnta komandi kynslóð—
um.
— Fæst' af því, er frant kom í
utjtræSum á heimsþingi blaSamanna
(um aöferSir til að afla blöSum
frétta, um blaðamannaski fti, um rit—
frelsi, sérskóla fyrir blaSamenti, o.
s. frv.)r á erindi til íslenzlcrá les—
enda. AS minum dómi var þingiö
merkast fyrir þá sök, að þaö var hald
iS í Genf í septetjibermánuði, og
gaf okkur blaSamönnum þannig kost
á að kynnast þannig ÞjóSbandalaginu
af eigin raun, þó að sú kynning hafi
auÖvitaS verið skammvinn og ófull-
kontin.
Þv't miSur var höfuöviSburöttr
þjóSaþingsins, inntaka Þýzkalands í
bandalagiö, ‘um gárS genginn áður
en fttndur hlaðamaiína hófst. Þeir
Vér höfum öll Patent Meööl.
Ly f j abúSar vörur, Rubber vörur,
lyfseölar afgreiddír. Vér sendum
hvaS sem er hvert sem vill t Can-
ada.
BLUE BIRD DRUG STORE.
495 Sargent Ave., Winnipeg.
SECURITY STORAGE &
WAREHOUSE CO., Ltd.
Flytja, Kcymn, bfla nm o* aendn
HflMmunl «b Ptano.
HreinNa Gölfteppl
SKRIFST. okt VÖIIUHCS «<7»
Klllee Ave., nfllteRt Sherbrooke
VORUIICS “BM—K3 Kate St.
Hi« nýja
Murphy’s
Boston Beanery 31
AfgrreiClr Fl»h * Chlp. í pökkum
tll helmflutntngs. — Ágætar m&I-
tiöir. — Einntg molakaffl cg svala-
drykktr. — Hrelnlætl elnkunnar-
orö vort.
02» SARGENT AVE., SIMI 21 90«
Stresemann og Briand héldu við þaS
tækifæri heimsmerkar ræður, sem
vöktu hina mestu athvgli Um víða
veröld, alstaðar nema á Islandi, þar
sem menn eru sfo á kafi i innlendri
pólitík, aö þeitn finnst alvarleg blöö
gleyrna skylflum sínum, ef þau flytja
útlendar fréttir svo nokkru némi).
Sérstaklega þótti ræða Briands að—
dáunarverS að snilld og guSmóöi:
Hann bauð ÞjóSverja velkomna til
samvinnu við hina fornu fjandmenn
sína, meS fölskvalausri hlýju og
bjargfastri sannfærjnug um traust—
leik þess verksL sem unnið heföi verið
í Locarno — og baö þess meS þrum—
andi rödd, að þjóðirnar þyrðti að
trúa á það, aS tími styrjalda og þjóða
haturs væri liöinn, og að hægt væri
að lifa í friöi og vinna saman að
heill og þroska mannkynsins.
Eg átti þvÍMniSur ekki kost á að
heyra neinar merkar ræSur í þingi
ÞjóSbandalagiins. En meS nokkurri
forvitni virti egfyrir mér hina fræg-
ustu menn, er sátu það, en þó úr
of mikilli fjarlægö til þess, að eg
fái lýst þeim.
Eg sá Briand, lágan mann og
mjög lotinn í herðum, með
þykkt yfirskegg, sem sveigSist
í hálfhring í feitu, dokkleitu andliti,
og 'fallegt, þétt og mikiS hár yfri
hvelfdtt enni. Hann þokaðist meS
stuttum, hægum skrefum um þing—
salinn, skotrandi augum til hægri og
vinstri, rétti hendina fram meS gam-
Fótasérfræðin gur
Flatir fætur, veiklat5ir öklar, lik-
þorn, sigg, umvaxnar neglur og
allir fótasjúkdómar
LÆKNAHIII TAFAKLAUST
Dr. G. Albert,
334 Somerset Block, Winnipeg
Sími: 23 137
HEALTH RESTORED
Lækningar io ly!J»
Dr- S. G. Simpson N.D., D O. D.O.
Chronlc Diseases
Phone: 87 208
Suite 207 Somerset Blk.
WINNIPEG. -• MAN.
— ■ 'i
TH. JOHNSON,
Ormakari og GullhmÆui
Selut gEtlngaleyflsbrát
Aeretakt amygli /eitt pöntunUMi
og vi?5gjörlíum útan af lanðt
264 Main St. Pkone 24 637
i.
Telcphone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfrœðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Nfan.
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
Islenzkir lögfrœðingar
709 Great West Perm. Bldg.
Sími: 24 963 356 Main St.
Hafa einnig skrifstofur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
CAPIT0L BEAUTY PARL0R
__ 563 SHERBROOKE ST.
ReynlS vor ágætu Marcel 4 50ci
Reaet 25c'ok ShlnKle 35c. — Sím-
iS 36 398 ttl þess aö ákveöa ttma.
tr& 9 f. h. tU 6 e. h.
/------------------------------N
J. H. Stitt . G. S. Thorvaldson
Stitt & Thorvaldson
Lögfr. og málafærslumenn.
807 Union Trust Bldg.
IV innipeg.
Talsítni: 24 586
Dr. Kr. J. Austmann
WYNYARD SASK.
MRS B. V. ISFBLD
PlauÍNt A Teacher
STUDlOi
666 Alveratone Street.
Phone : 37 020
Dr. M. B. Haiídorson ‘401 Boyd Bld*. Skrlfstofusiml: 23 674 8iundar sérat&klega lunKn&sjAk- dóraa. Er &B flnno skrlrstotu kl. 11 11 f h. oc 2—6 e. h. HelmJll: 46 Allow&y Ara Talslml: 33 158
Dr. B. H. OLSON 216-220 Medlc&l Arts Bld*. Cor. Graham and Kennedy St. Phone: 21 834 Vit5talstímt: 11—12 og 1—5.80 Helmtlt: 921 Sherburn St. WINNIPEG, MAN.
DR. A. BL5NDAL 602 Medicat Arts Bld*. Talsímt. 22 296 Stundar sérstaklega kvensjúkdðma og barnasjúkdóma. — At5 hitta: kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h Heimtli: 806 Victor St.—Stml 28 130
Talsfml: 28 889 dr. j. g. snidal iaji.hikkmh 614 ftomereet Block Portagt Ave. WINNIPBu
1 r. . J
DR. J. STEFÁNSSON 216 MEDICAL ART9 II.BO. Hornl Kennedy og Gr&h&au Staadar elngdagn ingna-. eyrna-, aef- og kverka-njflkdónsa. '* hltta frfl kL 11 tu U t k, "« kl. 1 tl 4 r l. Talsfml: 21 834 Helmtll: 638 McMiltan Ave. 42 $91 tj
r* —■" =* DR. C- H. VROMAN Tannlæknir Tennur ySar dregnar e8a la*- aðar án allra kvala Talsími: 24 171 505 Boyd Bldg. Winnipeg —f;
J. J. SWANSON & CO. I.lmlted R E N T A E S I NSUR A N CH REAU ESTATB MORTGAGES 600 Parls Buildfng. Wlontpeg, Maa. |j
! — 5
DA/NTRY’S DFSUG
STORE
Meðaia sérfrætfingv.
almannlegri ástúð, brosti og hvísl—
aSi.
Chamberlain. er hár og friSur
“gentleman’”’, léttur á sér, þó aS
hann sé tekinn að" reskjast, fínlegur
og snyrtilegur í framgöngu, en á
engan hátt tilkomumikill í sjón,
Svipmesti maðurinn í salnum var
Friöþjófur Nansen, höfuöið mikiS
og hávaxið, andlitið karlmannlegt,
harka og vilji í hverjum drætti. —
Hann er stór vexti grannur og bein—
vaxinn, röskur og sterklegur í hreyf—
ingum. Hann ber þaS með sér, inn— >
an um hina yfirborðshægu, fasprúðu
fulltrúa þjóðanna, að hann gr alinn
upp á skíSum og hefi’r boðiS náttúr—
unni byrgin á ísbreiðum Norðurheim
skauts. Þeir háfa eytt æfinni í þing—
sölum qg stmikvætrúsgölum stórborg—
anna, — hann er íþróttamaSur og
landköhnuSur — og.dálítið ‘‘pro—
vinsiel”. — Hann ér stöðugt í fyrir-
lestraferð unt þingsalinn, og heldur
alvbruþrimgin erindi yfir einum eSa
tveim mönnum í senn. í
Stresemann hafði eg séð í Berlín
i ágústlok, skömmu áður en hann
fór til Genf. Mér var þá boðið í
miðaftanste í utanríkisráðuneytinu,
þar setn erlendir blaSamenn í Berlín
áttu að fá tækifæri til þess aS hitta
Stresemann og spyrja hann^pjörun-
um úr um afstööu stjórnárinnár til
þeirra heimsmála, er þá voru efst á
baugi. ViSi sátttm undiir borSum,
eitthvað 30—40 talsins, í einum af
móttökusölum utanríkisráðuneytisins
í Wilhelmsstrasse.' Þegar Strese—
mann hafSi drukkið te sitt og kveikt
í vincHi, kvað hann sér hljóðs og
bauðst til þqss að svara fyrirspurn-
(Frh. á 7; bls.)
V.---------------------------
Emil Johnson
Service Electric
524 SARGENT AVE-
Selja rafmagnsáhöld af öllum teg-
undum.
ViSgerSir á Rafmagnsáhöldum,
fljótt og vel afgreiddar.
Sfmli 31 507. Helmasfmli 27 286
"Vörugæði og fljót afgreiðtU”
eru einkunnarorð vor,
Horni Sargent og Liptos.
Phoile: 31 166
ristol Fish & Chip
Shop.
HIB GAMLA OG ÞEKTA
KING’S bezta Ker«
Vfr zendum helm tll yllar.
frá 11 f. h. tll 12 •. h.
Fiskur 10c Kartöflur 10o
546 EUce Aves hornl Langralin
SfMIt 37 455
Lightning Shoe
Repairing
Sfmlt 89 704
328 Hargrave St.t (NAlæfH Rlllea)
Skflr og atffvél bflln tll eftlr mlU
Lltlb eftlr fótlæknlnjtiiim.
Arthur Furney
Teacher of Violin
932 Ingersoll Street
PHONE: 89 405
HEIMSKRINGLA
hefir til sölu námsskeið viS' beztu
VERZLUNARSKOLA
í borginni með afföllum. Þeir sem* vilja hagnýta aér
þessi kjörkaup, ættu að finna ráðsmanninn tafarlaust