Heimskringla - 19.01.1927, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 19. JANUAR 1927
H E IMSKRI N G LA
7. BLAÐSÍÐA.
Hin ágætu lyf í GIN PILLS verka
t>€int á nýrun, verka á mótl þvag-
sýrunni, deyfa og græóa sýktar himn-
ur og láta þ.vagblöóruna verka étt,
veita varanlegan bata í öllum nýrna-
og blöórusjúkdómum.
é 50c askjan hjá öllum lyfsölum
135
Frh. frá 3. bls.
Hestavísur.
Um reiðhest Magnúsar í Garða-
koti í Hjaltadal:
Afram skundar eins og tundur svífi,
yfir frónið orkusnar
efldur Skjóni Magnúsar.
(Jón Jónsson úr SvarfaSardal)
Eg sá menn um eyrárnar,
er vel kenni, ríða;
ljós á fennum fremstur þar
Fálki rennur Jónasar.
(Höf. óþektur.)
Þorleifur gaf eftirkomendum sínum
æfistarf sitt. Laun hans voru á—
nægja þjóSvinarins yfir aS sjá verk
hans bera tilætlaSan ávöxt. Minning
hans er flekklaus og hrein, björt og
blandin þökk og virðingu.
Grein SigurSar um VífilssstaSa—
búiS, er hin merkasta. Saga búsins,
þau 10 ár, sem það er búiS að starfa,
breyta gróSursnauðum melum í gott
tún. Þetta hefir eigi áður verið gert
í svo stórum stil hér á landi. En
hversu stór eru ekki melasvæSin. og
brunnu börðin, sem bíSa þess að þau
séu grædd og ræktuð ?
AS síðustu má benda á þaS, aS
hinn hagfr-æðislegi árangur af bú-
skapnum á VífilsstöSum er undra
er sögS í eftirfarandi kafla úr áSur-‘góöur ASvisuverSur aS lítaá
þaS, aS mjólkurverS hefir veriS hátt
Norrön Helg.
J. G. Lund (Litt om Haandverker-
forskolene i Oslo, tileinkaS I. Eyjólfs
---- syni, útgefanda ritsins). — Enn—
Norrön Helg heitir jólablaS, sem fremur er í ritinu ávarp (á íslenzku)
gefið er út í Osló (Bewes Forlag). *‘Til hins islenzka æskulýðs”, frá
Útgefandi er nefnd sú, sem kosin nefndinni, sem gefur ritiS út. Þar
var til aS sjá um aS koma upp Is— er frá því skýrt, aS félag Islendinga
landshúsinu í Osló ,en ritstjóri þess í Osló hafi hug aS koma upp húsi
er Frederik Paasche, sem allir Is— handa Islendingum þar í borginni,
nefndri grein. Eftir aS SigurSur
hefir rakið tildrög þessa þjóSarfyr—
j irtækis, og lýst öllum þeim efiSleik—
um, er nýrækt á þessum stað á viS
aS stríSa, segist honum svo frá á—
rangrinum:
Hristir lokka, höfuS ber
hátt, meS þokka finum,
! þegar flokk eg undan er
í honum Sokka mínum.
(Höf. óþektur.)
þessi árin, en vinnulaun hafa líka
veri há, og aSstaða margra i ná—
grenni Reykjavíkur, hefir veriS svip
uS og á VífilsstöSum, og þó litiS
aShafst.
þvi engar eigingjarnar hvatir voru
þar aS verki, hvorki vald, viröing eSa
fé var hér í boði. Það er gleðilegt
aS ,sjá i svona ríkum mæli hinar góðu
emkunnir þjóSarinnar. En um leiS
*tti þaS aS vera hvöt til aS varast
að spilla þessum einkunnum, meS því
aS beita illum hvötum hver á annan.
Adeilur, illhug og hefndargirni ættu
menn aldrei aS brúka. Þegar ein—
hver fer villur vegar, gerir rangt, á
aS reyna aS leiSrétta hann meS vin—
semd og góSum rökum, og benda
honum á réttan veg. ÞaS vekur upp
'goðhug og rólega athugun, svo á— máir sundur keSju.
gremingurinn getur meS því jafnast
a friSsamlegan hátt. Adeilur, ofbeldi
°? hefndarhugur, vekur upp mót—
Er hún Fífa undir mér
eins og drífi tundur;
hennar stífu hófarnir
holtin rífa sundur.
(Pétur SkagfirSingur,
Grims frá Brekkukoti i
Grimur Pétursson flutti hér vestur
og dó í hárri elli á Gifnli.)
Grái hundur hófa minn
hrjáir þundar beSju;
þjáir rnundu mjóvaxinn
‘‘A VífiisstöSum hefir veriS hald—
inn sérstakur reikningur yfir ný—
yrkjuna og búreksturinn. Búið sei—|er
ur hælinu mjólkina, en kaupir aftur
af því gæði handa starfsmönnum sin
um. AS sjálfsögðu l)er svo hælið
allan kostnað, sem af rekstri þess
leiðir.
* i Þá -búiS var aukið áriS 1916,
styrkti ríkissjóSur þaS með 24,000
— faðir kr. til bygginga, og til þess að auka
Hjaltadal. bústofn. SíSan hefir öllum tekjum
búsins veriS variS til nýyrkju, húsa—
bóta, verkfærakaupa, aukningar bú—
stofns o. fl.. Nýyrkjan hefir kostaS
mikiS fé. Þess er áSur getiS, að á
AS VífilsstöSum ættu sem flestir
aS koma um sumarmánuðina, þá allt
í blóma, og líta yíir nýyrkjuna
þar. Þá ntun opnast fyrir þeim nýr
sjóndeildarhringur, og þeir sjá, hve
ótæmandi möguleika vér eigum í
jarðvegi vorum, hve feikna stór upp—
spretta hann getur orSiS fyrir land
og lýS. Þetta eykur trú á landiS, trú
á hinum komandi tímum, meS öll-
um sínum verkiegu hjálparmeSuium.
Vér vonum aS það, sem búiS er að
gera á VífilsstöSum, sé lítil byrjun.
Mörg slík býli munu upp rísa, stærri
og fegurri en VifilsstaSabýliS. En
þaS er það fyrsta, sem ljósiega sýndi
meS því aS þangaS leiti nú margir
landar til náms í hinum góSu skólum
NorSmanna. Ef ágóði verSur af rit
inu, gengur hann til þessa íyrirhug-
aSa húss.
(Visir.)
Frá íslandi
9 árum voru unnin 15,924 dagsverk
aS jarðabótum Þótt dagsverkiS ekki
j væri metiS meira en 10 kr., sem
(GuSmundur á RefsteinsstöSum) t mun of lágt reiknaS, þá mætti meta
j kostnaöinn við jarðabæturnar um
Um reiShest Jóns Bjarnasonar á 150,000 kr. Auk þess er allur til—
,r ott tekið sárt aS hevra hrokann ‘ listmálarans nafnfræga.
og sleggjudómana í blöðunum, og á—
stæðulitiar árásir og illdeilur um! Hart fram skundar háreistur,
sPvrnu, æsir upp hiS illa eöli manns-| Bakka í Viðvíkursveit. Jón var bróð búinn áburður, grasfræ, hafrar o. fl.
ms og styrkir viShald þess. Mighef—|ir Eiríks á-Bakka, afa Mr. Walters, , Þá hafa byggingarnar kostaS mikiS,
hlaðan og fjósið i sumar t. d. 20,000
krónur.
Sum árin heftr kostnaSurinn við
nýyrkjuna numiö 10—20,000 kr. Oil
nýyrkja, byggingar, verkfæri, aukn—
ing bústofns o. fl., er borgaS meS á—
góða þeim, sem búiö hefir gefiS. Nú
er það skuldlaust, en. á töluvgrSar
fúlgur i sjóði, sem ætlað er til bygg
ingar íbúSarhúss fyrir starfsfólk
búsins.
Þetta er, í stórum dráttum, árang—
urinn af búskapnum á VífilsstöS—
um þessi árin. Hann er nterkilegur
og undra góður. Margt má af hon—
utn læra, og oss dylst eigi, aö hér er
stigið framfaraspor, sem markar nýtt
| timabil í jarðyrkjusögu vorri og
hvetur til framsóknar.
Fyrir nokkru var nunnst a rikis—
búiS á VifilsstöSum hér í blaðinu, en Hér er lítilli jörS, þar sem af tún-
þó stuttlega. Þetta mál er þess vert inu fást 60 hestar fyrir 10 árum,
aS því sé fylgt lengra, því aS þaS breytt i stórbýli eftir vorum niæli-
géfur tvíþætta fyrirmynd, sem ektki kvarða, þar sem af túninu fást 13—
lendingar kannast við. Rit þetta er
mjög vandaS og prýtt mörgum
myndum, sem geröar voru um 1840
og eru sumar nokkuS gamaldags og
æfintýralegar. Margir ágætir rithöf-
undar hafa ritað í þetta hefti, og eru
þar á nieSal þessir: Theódóra Thor-
oddsen (Islandsk Helg, með mörgum
myiidum), Hulda Garborg (Island,
Nordheimens hage?, með mörgurn
mynduni), Sigurður Nordal (uml ----
Steþhan G. Stephansson), Anders | Rvík 16. des.
Hovden (F.in Islandsferd, með mynd) j Haraldur Björnsson. seni nú er viS
Matthías ÞórSarson (St. Olav paa leiknám i Kaupmannahöfn, flutti ný-
Island, með mörgum myndum), Thor lega erindi um íslenzlka leiklist í
ítein Christensen (Norrön ungdom, dansk—íslenzka félaginu og sýndi
með myndum), Ögmundur Sigurðs- skuggamyndir. A þeirri sömu sam—
son (Förste færd til Kerlingarfjöll, kotnu skenitu þau Anna Borg og
meS myndttm), Frederik Paasche hann nieS því að lesa upp kafla úr
(“Fager er lien —með myndum), Fjalla—Eyvindh Dönsk þlöö ljúka
Johan Bojer (Spökelser paa sæteren', lofsorSi á erindiS og upplesturinn.
Sigrid Undset (I graa iysningen), -----------
það, hvaða leVð á að fara, svo aS
’Uenn og málefni, sem sprottnar eru
°(t af persónulegri óvild, eöa fávísu
flokksfyigi. Eg vildi aö •þjóðbræSur
minir laerðu og æfðu sem fyrst, að
nota aSeins þaS,bczta úr sjálfum sér
°9 öSrum möitnum, í viðskiftum sín—
um viS. mannfélagiS. ÞaS myndi
vegur þeirra og viröing vaxa í með—
vitund samtíSarinnar.
Nokkrar ferskeytlur.
Fftir S. E. Björnsson
Stcþhan.
Pel eS gróSa er miklir menn
máluni góSum sinna.
Brennur glóS í augum enn:
el<lur ljóSa þinna.
hót ei bundinn tjóni,
lands utn grundir gammvakur,
Glói undir Jóni.
(Simon Dalaskáld.)
RciSvísa.
Moldin flúði úr móunttm,
Mönduls brúSir skulfu;
járnið gnúSi á götunum,
grjótiö spúði eldingum.
Ríkisbúið á Vífilsstöðum
i
Vndir
morgun.
He'ga ótna heyri eg þá
^jala blómarunnar;
stjörnur ljótna á legi blá
*« iokkadrótna Unnar.
VíkingaslóS.
Skuldar höldar guldu gjöld,
galdur kaldrar snilldar.
Huidar aldir voldug völd
völdtt tjöidum hildar.
Vormorgunn.
Hve bú andar hlýtt og
að hugarfylgsnum
verSur fram hjá gengiS.
Sig. Sigu’rösson, fyrv’. ,InmaSar—
málaftjóri, skrifar tttn þetta í Bún-
aöarritið XI. ár. Voru það tvær
smágreinir. Önnur stutt æfiágrip
Þorleifs sál. Guttormssonar á Vífils—
stöðum, sent mestan og beztan þátt
átti í framförum VífilsstaSabú'sins.
Hin um búiS sjálft.
Þorleifur heitinn GuSmundsson
var tæpra 40 ára að aldri er hann dó
en samt hefir hanti reist sér þann
1400 hestar eöa meira. LandiS, sem
breytt er í tún, er gróöurlaust eða
gróSurlítiö, (melar, holt og mýrar),
óálitlegra til ræktunar en flest önnur
túnstæöi hér á landi. Það hefir
heppnast aS rvSia tnelana og rækta
þá, ræsa tnýrina og breyta henni í
tún. Þetta er allt unnið meS for—
sjálni og einbeittum vilja, sem gerir
sér ljóst hvert stefna á.
Tilbúinn áburSur er notaSur - í
stóruiii stil, til að auka frjómagn
að
landiö verSi raunveru’ega rœktaS
og byggt."
T>aS er einkar hollt fyrir þá menn
að iesa þessa grein SigurSar, sem
'fordæma allan þjóðarrekstur. Eins
og stuttlega er drepið á hér aö fram
an, er hann ekki jafnviss, heldur
v i s s a r i, en atvinnurekstur ein—
staklinga. Þegar honum er stjórnaS
af þjóSnýtum mönnum, ber hann
glæsilegan árangur. Sérhyggjan er
hans höfuðfjandi, eins og allra ann
ara þjóSarmála.
(Verkamaðurinn.)
Eldur í skipi.
t *
I
The National Life
Assurance Company
of Canada
Aðalskrifstofa: — TORONTO
THE NATIONAL LIFE, sem hefir eigniþ, er nema
yfir $7,000,000.00, og ábyrgðir í gildi yfir $42.500.000,-
00, er félag sem óhætt er að treysta Það er sterkt,
canadiskt framfarafélag. Fjárhagur þesB er óhagg-
andi.
Select Risks, frá 15 til 45 ára aldrus, tekin í ábyrgð
$3000.00 eða lægra án læknisskoðimar.
Skrifið eftir upplýsingum til
1
I
|
i
1
I
í
f
Mikill hluti Siglufjarðar
nótt.
voða heila
hljótt
P’er Þú lífiö nýtt í nótt
" fömiuni þínum.
a náða
nnnum.
Brcstur.
F.nn þó syndin sé í þér,
si'kiö gljár á kápunni’
skugga enginn skarnið sér
°g skítunnn hlær a
iS sápunni.
Sœlkcrinií,
Mor sé þráin helg og há
hér um fáa daga:
Aö mega sá í sarpinn á
Signor Gljáinmaga!
minnisvarða, setn geyma mun nafn jarðvegsinsL Þetta heppnaSist.
hans utn langan aldur. Þorleifur var-höfðu •tilraunir sýnt áðttr, en nú er
hugsjóna— og framfaramaður, ósér— þaS sannað óhrekjanlega, hvert gagn
plæginn lands og lýöavinur. meS ó— 'uá af þessu vetða. Gtasfræi et sáð
bilandi trú á gróörariöju landsmanna. ■ tu»i dagslátta át eftir át. JaiS-
Honum var ánægja aS þvi. ag breyta • vegurinn er vel unninn og nægilega
fúamýrum og blásnum holtum við boriS á, vandvirkni höfS við sán-
Vífilsstaöi ’t gróöitrþrungnar lend— inguna. Arangurinn et ágætur.
Akureyri 4. des.
Fyrri hluta vikunnar var gufuskip
ið ‘'Activ’’ hér á Akureyri og losaöi
hér kollíki, en það er kolamylsna, mór
og tjara, pressuö saman i sniátöflur.
A miðvikudagskvöldið fór skipið til
Siglufjatðar og átti að losa þar 150
smálestir, en 150 áttu áö fara til
lsafjarSar.. A fimtudagsmorgun-
inn, þegar tekiö var ofan af stórlest—
inni, varS vart viö svælu og gaslykt,
og þegar niSur í kollíkiS kom, varð
vart við hita. SögSu verkamennirnir
skipverjum frá þessu, en þeir hlógu
aö og kváðu enga hættu á ferðum.
Ur miSjum degi var orðiS óverandi
i lestinni vegna hita og svælu. Var
þá vinnu hætt og brunaliöiS kallaS
á vettvang, þvi talfö var sjálfsagt,
að um eld væri að rfeeSa, þótt hanrt
væri ékki sjáanlegur. Þegar tók að
dimma, glitti i' eklsglæSur 'niðri í
kolunum, enda ágferðist eldurinn þá
vegna storms. Yfirgaf skipshöfnin
skipið og var allt lauslegt úr þvi flutt
t latvd. Einnig eldurinn drepinn und—
ir kötlunum og gufu hleypt út, til að
varna sprengingu, ef eldurinn kvnni
ttr. MeS fvlgi góðra
ntanna tókst Samfeldur túngróSur getur myndast | aS læsa sig i vélarúmiö. Var nú
honunt þetta. Trú hans á
“rnóSur á 1. og 2. ári. AS vísu er allt þetta ; vatni dælt í eldinn nteð tveimur dæl-
jörð” tókst honum þetta. Framtiöar j sýnt meS tilraunum áöur, en þegar um, en virtist ekki koma að gagni
trygging þeirrar stofnunar, sent hann t11 framkvæmda kont, i stærri stil, i i lengi vel. Var lestin alelda.um kl. 9
starfaði fyrir, var fengin. Hann var ' nágrenni Reykjavíkur og út um j um kvöldiö, en tökst þó að halda log-
landiS, voru mistökin mörg. Onóg-1 anum í skefjttm meS hjálp dælanna
ttr undirbúningttr, léleg vinnsla jarS— Kl. 3 í fyrrinótt kviknaði í káetu
framræsla of litil, vöntun á- skipsins
fullkomin mótsetning við þá menn,
, sent láta kjósa sig i trúnaöarstöö—
ur þjóðfélagsins, til að afla sér betri, vegs,
stööu til að raka eld að s i n n i köku.
AndstæSa þröngsýna fjáraflamánns—
ins, sem ekki ltikar við aS fara á
bak viS og svíkja þá sámborgara
stna, sem hafa kjörið hann til að
annast hagsmuni sína i einu og ölltt.
St. James Private Continuation School
and Business College
Auk°v°n!\euZe'’ C°r' Park™w St- St. James, IVinnipeg.
sözn í "<!5 a. narnsgreina veitum við einstaklega góða til-
gangi ax '-■■■ Ungu. ,nálfræSi og bókmentum, meö þeim til-
konui ið r!°ra fyrir þá sem frá öörum þjóöum
Fníknr, • • 1 f05 beztu hugsanir sinar á fósturmáli sínu
tnskunm, etns vei og innfæddir geta gjört.
eir, sem standast inntöku prófiS, sem er ekki erfitt, geta
byrjaö strax.
b__..,e*a saehiS persónu’ega um inngöngu frá klukkan
a kvoldinu. Gjald frá $5.00 á míánuSi og hærra.
burSar, ónákvænt sáning, skakkt val
á grasfrætegunduni o. fl. Eitt eSa
fleira af þessu voru orsakir lítils á—
rangurs, sem fæddi af sér vantraust
á grasfræið og vantraust á mögu-
leikana.
Á Vifilsstöðuni er allt þetta van—
traust slegið til jarðar. Grasfræ—
sáning og grasíræsléttur geta heppn.
ast ágætlega, ef rétt er á haldiö. —
Mýrar hafa litt veriö notaðar til tún—
ræktar á landi voru. 25 ha. stór
forarmýrarfláki er ræstur á Vifils—
stöðum og meginhlutá hans breytt í |
tún á þrem árum. Slíkt heföu þótt
undur erlendis, hvaS þá hér. Byrj-
unin á mýraræktuninni er hafin. Ein
miljón ha. mýrlendis býður þess, að
það sé ræst og breytt i ræktað land.
AS þetta er hægt, er sýnt á Vífils—
stöSum meS góSum árangri.
. A VifilsstöSum hefir heppnast að
Var sá eldur slöktur strax.
Um það leyti slotaði storminum, og
fór þá að vinnast svo á eldinum. aS
hann var að fullu slökktur, er birta
tók í gær. Var þá skipiö komiö að
því að sökkva að framan. Um há—
degi var fariö að dæla vatni úr skip
inu aftur og var því lokið i gær—
kvöldi. Sjópróf fóru fram í gær.
Mun það, sem notandi kann að vera
af kolalíkinu, verða sett á land
SiglufirSi og selt þar við uppboð.
TaliS er víst, aö hefði eldurinn náð
að læsa sig í yfirbyggingu skipsins
heföi ekki orðið við hann ráöiS. Var
þá stór hluti SiguufjarSar í voða
því stormur stóS á land og óslitin
bryggjukcðja og þéttbýgö hús upp
alla Siglufjarðareyri. En sem bet—
ur fór, tókst aS afstýra því voöa—
tjóni. >
(VerkamaSurinn.)
P, K. Bjarnason ^
Distr. Agent 40« Conféderation Life Bldg.
WINNIPEG

Utivinna
Utheimtif líkamlega vellíðan verkamannsins. Þér get-
ið ekki unnið vel, ef þér eruð blautir, er kelt á fótunum
og ónotalegt.
Þér þekkið oss. Þér getið treyst á hin ágætu með-
mæli vor með NORTHERN togleðurskótaui, sem vér
höfum fullkomnar birgðir af.
Ef þér viljið koma innt þá getum við látið hafa það
sem yður vantar.
Til sölu hjá eftirfylgjandi kaupmönnum;
Arborg Farmers Co.op.
Association, Ltd.
Jónas Anderson
T. J. Clemens
S. E'narsson
T. J. Gíslason
Lakeside Trading Co.
S’m. Sigurðsson
F. E. Snidal
S. D. B. Stephenson
Arborg
Cypress River
Ashern
Lundar
Brown
Gimli
Árborg
Steep Rock
Eriksdale
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll