Heimskringla - 13.04.1927, Blaðsíða 7

WINNIPEG 13. APRIL 1927
HEIMSKRIN GLA
7. BLAÐSIÐA.
Hin ágætu lyf í GIN PILLS verka
I>eint á nýrun, verka á móti þvag-
sýrunni, deyfa og grætia sýktar himn-
«r og láta þvagblötíruna. verka étt,
veita varanlegan b^ta í öllum nýrna-
og blöörusjúkdómum.
50c askjan hjá öllum lyfsölum
135
Frh. frá 3. bls.
háttum fortíðarinnar og dýpstar ræt-
ur á í íslenzku þjóðareöli, meta gildi
erlendu áhrifanna og taka þaö eitt
upp, er samþýöst getur staöháttum
okkar og oröiö islenzkt. Gildi þess-
ara skóla allra saman fer langmest
eftir því, hvernig þeim tekst aö leysa
þetta af hendi.
Ahrif þessara skóla ætti aö vera
eitt öruggasta ráöiö til aö hefta fólk-
strauminn úr sveitum til kaupstaÖa
og sjávarþorpa,. þvi ein stærsta orsök
hans felst i hugsunarhætti fólksins,
í mati þess á gæöum lífsins. Ef skól-
arnir geta ekki breytt hugsunarhætti
unga fólksins og haft áhrif á mat
þess á gildi hlutanna, er varla aö bú-
ast viö því úr annari átt. Og hús-
mæðraskólarnir eru engu ónauösyn-
legri aö þessu leyti en aTþýðuskól-
arnir.
Mun eg nú géra grein fyrir, hvern-
ig eg hugsa mér húsmæðraskóla í
sveitum, i aðaldráttum. — Niöurl.
Sigrún Pálsdóttir Blöndal•
•—Tíminn.
á fjölda manna eyðileggja sig á á-
fengi, er það sama og aö bvrla þeint
eitur.
Eg sagöi aö ofdrykkjumenn væru
sjúklingar, en nú er til flokkur manna
sem drekkur vín og ekki kallar sig
ofdrykkjumenn. — heldur hófdrykkju lnnl
menn. Og eftir því sem eg kemst
næst, hefir orðið “hófdrykkjumaöur
svolátandi merkingu: Maður, sem
neytir áfengis á þann hátt, aö hann
verður sér aldrei til skammar og
bakar hvorki sjálfum sér né heintili
sinu tjón. Han ngetur drukkiö þeg-
ar hann vill, og hafnaö staupinu þeg-
ar hann vill, því að hann hefir full-
komiö vald yfir löngun sinni(
Eftir skilgrefningu minni á hóf-
drykkjumönnum, eru þeir ekki sjúk-
lingar. Þeir eru ekki orönir þrælar
ástriöunnar. Vilji þeirra og skap-
gerö eru enn ólömuö, og þeir eru eöa
eiga að vera aö öllu levti sjálfráöir
aö athöfnum sínum.. Með öörum
orðum: þeir eru heilbrigöir menn,
og af þvi að þeir eru heijbrigðir og
sjálfráðir aö athöfnUm sínum, verð-
ur krafist ábyrgðar af þeint. Ef
þeir sjá böl ofdrykkjunnar, er það
skylda þeirra aö vinna aö útrýmingu
hennar. Annars falla þeir í sömu
fordæminguna og presturinn og Lev-
ítinn. Ef þeir meö stærilæti og hroka
ypta öxlum og glotta, er þeir sjá veik
ari bróður sinn liggjandi í forinni,
þá eru þeir því ver farnir en hann,
aö þeir hafa óhreinindin hiö innra,
þar sem hann hefir þau utan á sér.
Ef einhver Jcallar sig 'hófdijyklý'ju-
mann, krefst eg þess aö hann sé sam-
herji minn móti böli ofdrykkjunnar.
karl heyrði, að hann vildi ekki svo
mikið sem eitt staup,' varö honum aö
oröi: ‘‘Alveg rétt, prestur minn!
Fyrst kemur litla syndin, — og^svo
stóra syndin á eftir.’’
Vilt þú veröa valdur aö litlu synd-
ef ske kynni, aö stóra svndin
kæmi á eftir?---------—-
Eg hefi nógu marga heimildarmenn
fyrir því, aö áhrif vínsins geti veriö
skemtileg og örvandi á vissu stígi.
Eg tek þessa menn trúanlega. En —
er sú gleði, sem vinið veitir, svo mik-
ils virði, aö henni væri ekki fórnandi
fyrir heill og velferð þeirra manna,
sem hafa böl, en enga gleði af áfeng-
isnautn'? Um óratima hefir mann-
kyninu verið prédikuö sjálfsafneitun
og fórn. Er vindrykkjan. ofmikil
fórn á altari mannúðarinnar ?
(Alþýðublaöiðj
Hófdrykkja.
(Brot úr erindi.)
eftir Jakob Jónsson, stud. theol.
Einn af vinum blaösins hefir beö-
iö um að prenta upp eftirfylgjandi
grein, og er það fúslega gert, þótt
ekki séum vér henni algerlega sam-
mála.
* * *
“Maður nokkur ferðaðist frá Jerú-
salem niður til Jerikó, og hann féll
í hendur ræningjum, sem flettu hann
Elæðum og börðu hann og fóru síðan
burt og létu hann eftir hált’dauöan.
En af hendingu fór prestur nokkur
niður veg þenna, og er hann sá hann,
gekk hann fram hjá. Sömuleiðis kom
og Leviti þar og sá hann en gekk
einnig frani hjá’. (Lúk. 10).
Maður nokkur feröast frá vöggu
til grafar. Hann fellur i hendur of-
drykkjunnar, sem sviftir hann heiðri
og manndómi, og lætur hann eftir
hálfdauðann. En af hendingu fer
annar maður þenna sama veg, og er
hann sér hann, gengur hann framhjá.
Sömuleiðis kemur þú þar aö og sérö
hann. Gcngur þú cinnig franihjá?
Presturinn og Levítinn, sem Krist-
ur s^gir frá, ýfðu ekki sár veika
mannsins. Þeir böröu hann ekki;
þeir heltu ekki salti i sár hans, svo
að þau sviðu enn meir( Þeir gerðu
bonum ekki nokkurn skapaöan hlut,
nenta — þeir gengu fram hjá.
Stundum er talað um ofdrykkju-
En margir þeirra manna, sem kalla
sig hófdrykkjumenn, og halda i fullri
einlægni að þeir séu það, eru í raun
og veru römmustu; ofdrykkjumenn.
Þaö kallar einn mikiö, sem annar
kallar lítiö. Þorsteinn matgoggur
hefir sjálfsagt kallaö þaö hóf, er
hann át sig “út úr” í veizlunni forð-
um. Honuni hefir fundist sá matur
mátulega mikill, sem okkur heföi
óað viö að ntoka i okkur. Þannig
er þvi einnig fariö meö rnargan vin-
manninn. Farðu til ýmsra manna,
sem þú þekkir, og spuröu þá, hvaö
þeirn finnist mátulegt aö neyta mik-
ils vins.' Svörin. munu óefaö veröa
geysimisjöfn. Einn myndi kannske
segja, aö sá maöur væri hófsmaöur,
sem drykki staup á hverjutn morgni
og aldrei sæi neitt á. Annar myndi
telja hann hófsmann, þótt hann færi
auk þess á “fylliri” einu sínni á mán
uöi.
Viðbjóðsleg misþyrming
á barni.
Yfirvaldið drcgur málið á annað ár.
Öskiljanlega vœgur dóinur.
Norður i .Skagafiröi, á Sauöár-
króki, er 9 ára drengur, Jón Jóhann-
esson, á framfærslu sveitarinnar. —
Seint á sumrinu 1924 kom hrepps-1 :lttu vorri
nefnd sú, er átti fyrir honum aö sjá,
drengnum fyrir hjá ungnum hjónum
á Reykjarhóli í Fljótum í Skaga-
firði Guðbirni Jónssyni og Jóhönnu
Stefánsdóttur, til stundardvalar.
Þegar drengurinn kom þangaö, var
hann í góöu ásigkomulagi, í góöuni
holdum og óskemmdur aö öllu. En
eftir eitthvað mánaöardvöl hjá þessu
miskunnarlausa fólki, fannst hann fár
veikur og illa til reika úti í haga. Var
þá komin kuldabólga og drep í fætur
hans, og þeir voru bláir og tilfinn-
Handelstandens Sangforening, og á
framvegis aö standa þar.
Karlakór K. F. U. M. hafði falið
hr. Vilh. Finsen ritstjóra að afhjúpa
líkneskið og afhenda þaö fyrir sína
hönd, og má segja, aö hann væri
sjálfkjörinn til þess, bæöi vegna þess
að hann haföi verið önnur' hönd
karlakórsins i Noregsför þess, og
eins af því, að hann hefir nú und-
anfarin ár mjög stuölaö að vinsarn-
legum skiftum Islendinga og Norð-
manna, báöum þjóöum til hagsmuna,
þó aö því starfi hafi verið minni
gaumur gefinn hér en i Noregi, Hann
hefir og jafnan verið boöinn og bú-
inn til að greiöa götu þeirra Islend-
inga, sem kontiö hafa á hans fund
í Osló.
Við athöfn þessa hélt Finsen mjög
hlýlega ræðu, sent prentuð hefir verið
í mörgurn horskum blööum, og fer
hér á eftir kafli úr henni, lauslega
þýddur:
— — “Hinir islenzku söngmenn
minnast heimsóknar sinnar til Noregs
með gleði og þakklæti, minnast hinn-
ar höfðinglegu gestrisni og hjartan-
lega viömóts, sem norskir söngmenn
sýndu þeim. Þeir minnast einnig
heimsóknar yöar til Islands, þegar
þér, hinir ágætu talsmenn. hinnar
göfugu og dýru listar, fluttuö frænd-
þjóðinni söngkveðjur, sem tengdu
hjörtu vor órjúfandi vináttuböndum.'
Komu yöar mun jafnan verða minnst
á Islandi sem merkilegs þáttar í bar-
til aö yngja upp og efla
andieg kynni frændþjóðanna. — Um
! mörg ókomin ár hafiö þér skráö
1 nöfn yðar í hjörtu þeirra þúsunda
Islendinga, sem nutu þeirrar gleöi og
| hanúngju aö heyra söng yöar og á-
gæta flutning á því, sem norskur kór-
1 söngur á bezt i eigu sinní....“
1 Að ræðunni lokinni söng Handel-
standens Sangforening J‘0, guö vors
lands”, en þá þakkaði hr. Peter Jen-
sen, stórkaupmaður, gjöfina í nafni
söngflokksins. Aö ræöu þeirri lok-
inni, var sunginn þjóösöngur Norð-
| manna “Ja, vi elsker’’. Síöan var sezt
ingarlausir.
Urðu þessi vondu hjón að játa þaö aS velz,u Off hafðl athöfn þessi verið
fyrir rétti, að þau hefðu bæöi barið hin hatíölegasta.
drenginn og svelt og látið hann hafa
ónóg rúmföt meö ýmsu fleira sam-1
vizkulausu athæfi. Drengurinn var'
fluttur á sjúkrahús, og varð aö taka ^
af honum eitthvað af tám, svo hann 1
biður glæpsins, sem á honum var'
framinn, aldrei bætur.
Nú hefði mátt ætla, að sýslumaður
heföi ekki haft annað meira áríöandi
fyrir stafni en að rannsaka máliö
rösklega og láta ganga dóm í þvi.1
En dómurinn kernur fyrst seina á ár-'
inu sem leiö. Er hann á þá leið, að
hjónin eru dæmd i 5 daga fangelsi
I við vatn og brauð, og er það vægasta
(Vísir).
Hitt og þetta
Hræðilcgur glæpur.
1924 fannst norska selveiðaskipið
Istiennan mannlaust skamt undan
ströndum Noregs.
Ljós voru logandi á skipinu þeg-
ar það fannst og matur stóö á borð-
um, og hefir mörgum síðan. veriö
ráðgáta, hvaö um mennina hafi orö-
ið. Flestir héldu að þeir hefðu far-
ið úr skipinu vegna einhverra knýj-
En þrátt fyrir góöan vilja og raun-
verulegt vald yfir drykkju sinni, get-
ur hófdrykkjutnaöurinn orðið til stór j hegningin, sem við slíku liggur. En
kostlegrar bölvunar fyrir samferða- j hitt er þó merkilegast, að drengnum
menn sina á vegunt jatOIifsins. Með | eru engar skaðabætur dæmdar, þó
dæmi sinu hvetur hann aðra til að Hmamissirinn auðvitað muni baga ! andi orsaka, en síðan dntkknað.
drykkjunnar, og ekki á hann þá vist, j hann alla æfi. Þýzkur sjómaður, sem nýlega dó á
nema þeir men„ e.g. eft.r að veröa j F.n hvaö kemur til dráttarins? Ekki sjúkrahúsi í Hamborg, játaöi skömmu
ofdrykkjun.it aö bráð. Þegar eg sé ( hafa sveitaryfirvöld hér á landi _ fyrir andlát sitt, að han nheföi, ásamt
mann, sem hefir glataö Iifi sínu og sérstaklega í minni sýslum — þau ó- ........
eyðilagt hæfileika sína meö vínnautn, j sköp aö gera, að ekki væri hægt að 1 Jetta* skíp'Túnduroröá
þá dettur mér stundum . hug: Hver ,eka af mál sem þetta á minna en J vi« skipsmenn og myrt þá alla, en
gaf honum fyrsta staupið? | ári. Og þó linkind sé góð, og gott, þeir voru 9. Að því búnu fleygðu
, Einu sinni var fluga, sem sett.st a aS yfirvöld komi sér vel'við þegna 1 þeir líkunum fyrir borð, lögðu síðan
bann á vinglasi. Hun drakk einn sina( virðist þó hér sem tilefni væri' n,at á borð og kveiktu ljós, til þess
fyrir yfirvald að sveifla duglega laga 1 að villa þeini sj ónir, sem rækist á
teyg, og henni leið vel. Þá drakk hún
annan teyg, og henni leið enn betur.
Loks drakk hún þriöja teyginn — en
þá datt hún ofan í glasið og drukkn-
aði.
| Svo fór um sjóferð þá; en eitt er
áreiðanlegt, að hefði hún aldrei
mennina eina sem fjandmenn og óvini drukkið fyrsta teyginn, þá heföi hún
öindindismálsins. Mönnnm er þá skift ekki heldur drukkið þann síöasta, er
þannig í flokka, aö annars vegar séu varö henni að bana.
lúndindismenn, sem vilji allt vín og
aht áfengi á brott, og hins vegar of-
drykkjumenn, sem séu beinir andstæö
ingar, og ekki nóg með það, heldur
einu andstæöingarnir. Þetta er i
raun og veru ekki nema hálfsögö sag-
an. Bindindi og drykkjuskapur eru
Þessi vesalings fluga hefir sjálf-
sagt aldrei ætlað sér aö steypast ofan
í glasið( Hún hefir ef til vill séð
aðrar flugur sitja á barminum og
gera sér gott af áfenginu. Það voru
hófd^ykkjuflt.gur, sem kunnu að fara
með vin. Hún heyrði þær ef til vill
að visu andstæður, eins og heilbrigð- tala um ylinn fyrir brjóstinu, fjöriö,
ur maður og veikur eru andstæður. sem færðist bæöi í fætur og vængi,
En hvenær hefir sjúklingunt.m verið skapið, s?m yrði svo létt, og andagift-
skipað í beinan fjandmannaflokk ( ina, sem ólgaði í þeirra litla heila.
gagnvart þeim, sem hafa viljaS lækna Þetta var freistandi fyrir vesalings
þá? Ofdrykkjumennirnir eru sjúk- fluguna — og þið vitið, hvernig fór,
lingar, — særðir menn, sem liggjaj Eg efast um að nokkur ntaður fari
við veginn, — og okkur hinum ber að drekka áfengi með það fyrir aug-
beinlinis skylda til að bjarga þeiru. í um að verða ofdrykkjumaður. Það
Það er því ekki nóg að bæta ekki
viss vitandi á ógæfu þessara manna.
‘— Að horfa aðgerðalaus á mann, er
blæöir til ólífis, er í rauninni ná-
kvæmlega það sama og hafa rekið
hann í gegn. Að horfa aðgcrðalaust
ætlar víst enginn lengra en á barm-
inn i fyrstunni, en barmurinn verð-
ur mörgum tæpur.
Kunnur brennivinsberserkur bauð
eitt sinn presti nokkram vin. Prestur-
inn var bindindismaður, og þegar
vendinum, þegar vesælt barn er tekið
þessum þrælatökum. Þó tekur út
yfir, þegar drengnum eru engar skaða
bætur dæmdar. Þó aö hlífni sé góö,
er hún svo bezt, að hún konú ekki
niður á neinum, en það sem föntunum
í þessu efni er hlíft, kemur niður
drengnum.
Svipað mál þessu kom fyrir eftir
aldamótin i Skafafellssýslu, og tók
yfirvaldiö þar, Gttölaugur GuÖmunds
son, ólíkt fastara á.
(Alþýðublaðið).
skipið. (Eftir Daily Chronicle).
Líkneski Ingólfs í Osló.
Þess var minnst í Vísi nýlega, að
Karlakór K. F_ U. M. heföi seni
Handelsstandens Sangforening i
Osló likneski af Ingólfi Arnarsyni,
gert eftir frummynd Einars Jónsson-
ar.
Af nýkonmum norskum blöðum má
sjá, að gjöf þessi heíir vakið rnikla
athygli i Noregi, og verið mjög kær-
konún þeim, sem hún var send.
Likneskið var afhjúpað í hátiðasal
Tugthúsin í Danmörku.
eru að ýmsu leyti fyrirmyndar upp-
eldisstofnanir, ef dæma skal eftir ný-
a útgefinni ársskýrslu þeirra. Fangar
innan 40 ára, eru skólaskyldir og
náinsgreinirnar i aöaltugthúsinu í
Hiorsens eru: menningarsaga, enska,
rafntagnsfræöi, vélfræöi og söngur,
en í Vridslöse: móðurmáliö, skrift,
reikningur, landafræöi, saga og söng-
ur. Leikfimi er kennd í báðum tugt-
húsunum, og er mikið látið af því
hve föngunum fari fram í likamsiðk-
unum meöan þeir sitja inni. Þeir
koma tugthúsið lúnir, slæptir, hor-
aðir og máttlausir, en fara þaöan eins
og eldishestar. Tugthúsföngum er
leyft að ganga með grímu, svo að
stallbræður þeirra þekki þá ekki,
þegar þeir eru komnir út. — I fangels
unum voru árið sem leið 325 tugt-
húsfangar. Er þaö furðu' lítið þeg-
ar litið er á aðbúðina, sem er eins og
á beztu heimavistarskólum, og að því
leyti betri, að hún er alveg ókeypis.
(Vísir.T’
Innköllunarmenn Heimskringlu
í CANADA:
Árnes ............
Amaranth.........
Antler............
Árborg ...........
Baldur...........
Bowsman River . . .
Bella Bella.......
Beckvibe..........
Bifröst ..........
Bredenbury........
Brown............
Churchbridge .. ..
Cypress River .. .
Ebor Station .. ..
Elfros............
Framnes...........
Foam Lake .. .. ,
Gimli............
Glenboro ........
Geysir...........
Hayland...........
Hecla............
Hnausa............
Húsavík...........
Hove..............
Innisfail.......
Kandahar ........
Kristnes........
Keewatin.........
Leslie...........
Langruth..........
Lonley Lake .. ..
Lundar ...........
Mary Hill........
Mozart...........
Markerville .. ..
Nes..............
Oak Point........
Otto..............
Ocean Falls, B. C.
Poplar Park .. ..
Piney............
Red Deer.........
Reykjavfk .. .. ,
Swan River .. .. ,
Stony Hill.......
Selkirk...........
Siglunes.........
Steep Rock .. ..
Tantallon.........
Thornhill........
Víðir............
Vancouver .......
Vogar ...........
Winnipegosis .. ..
Winnipeg Beach .,
Wynyard...........
...... F. Finnbogason
.......Björn Þórðarson
..........Magnús Tait
, .. .. G. O. Einarsson
.. .. Sigtr. Sigvaldason
.......Halld. Egilsson
.........J. F. Leifsson
.......Björn Þórðarson
. .. Eiríkur Jóhannsson
.. Hjálmar Ó. LoTtsson
.. Thorsteinn J. Gíslason
.... Magnús Hinriksson
........Páll Anderson
.......... Ásm. Johnson
,. .. J. H. Goodmundsson
.. .. Guðm. Magnússon
........ John Janusson
............B. B. ólson
............G. J. Oleson
........Tím. Böðvarsson
.......Sig. B. Helgason
.. .. Jóhann K. Johnson
.. F. Finnbogason
........John Kernested
.......Andrés Skagfeld
.. .. Jónas J. Húnfjörð
.......F. Kristjánsson
........Rósm. Árnason
..........Sam Magnússon
, .. .. Th. Guðmundsson
.. .. ólafur Thorleifsson
.........Nikulás Snædal
...........Dan. Lindal
.. Eiríkur Guðmundsson
.......Jónas Stephensen
.. .. Jónas J. Húnfjörð
..........Páll E. ísfeld
........Andrés Skagfeld
........Philip Johnson
..........J. F. Leifsson
.........Sig. Sigurðsson
, .. .. .. S. S. Anderson
......Jónas J. Húnfjörð
........NikuláS Snædal
........Halldór Egilsson
........Philip Johnson
.......B. Thorsteinsson
........Guðm. Jónsson
........Nikulás Snædal
........Guðm. ólafsson
.. .. Thorst. J. Gíslason
..........Aug. Einarsson
Mrs. Valgerður Jósephson
...........Guðm. Jónsson
........ August Johnson
........John Kernested
........F. Kristjánsson
í BANDARÍKJUNUM:
Akra, Cavalier og Hensel
Blaine..................
Bantry.................
Chicago.................
Edinburg...............
Garðar.................
Grafton...............
Hallson...............
Ivanhoe ..............
Califomía...............
Miltoc.................
Mountain...............
Minneota...............
Minneapolis............
Pembina................
Point Roherts...........
Seattle.................
Svold..................
Upham.................
.. Guðm. Einarsson
.. St. O. Eiríksson
.. Sigurður Jónsson
.. Sveinb. Árnason
. Hannes Björasson
.. S. M. Breiðfjörð
.. Mrs. E. Eastman
.. Jón K. Einarsson
. .. G. A. Dalmaún
G. J. Goodmundsson
.. .. F. G. Vatnsdal
. Hannes Björasson
. .. G. A. Dalmann
.. .. H. Lárusson
Þorbjöm Bjarnarson
Sigurður Thordarson
Hóseas Thorláksson
.. Björn Sveinsson
.. Sigurður Jónsson
The Viking Press, Limited
Winnipeg, Manitoba.
P. O. BOX 3105 853 SARGENT AVE.
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOQOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO<
St. J amesPrivate Continuation School
and Business College
Portage Ave., Cor. Parkview St., St. James, Winnxpeg.
Auk vanalegra námsgreina veitum við einstaklega góöa tfl-
| sögn í enskri tungu, málfræði og bókmentum, með þeim til- |
gangi að gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóðum
koma að láta í ljós beztu hugsanir sínar á fósturmáli sínu
Enskunni, eins vel og innfæddir gæta gjört.
Þeir, sem standast inntöku prófið, sem er ekki erfitt, geta |
byrjað strax.
Skrifið, eða sækið persónulega um inngöngu frá klukkan
8—10 að kvöldinu. Gjald frá $5.00 á mánuði og hærra.