Heimskringla - 20.07.1927, Blaðsíða 4
4. BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 20. JÚLÍ 1927.
Hdntskringlet
(StofnaV 1886)
Kriuor 6t 6 ml#Tlk»d»»l
EIGENDUR:
VIKING PRESS, LTD.
853 ok 855 StRGBNT AVE, WINNIPEG
TAI.SIMI: K6 '37
Verí blaíslns er »3.00 árgangurlnn borg-
Ist fyrlrfram. Allar borganlr senaist
THE VIKING PRiEBS LTD.
gTGPVS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjóri.
rtnaftiikrlU tll blalÍNlBHt
THB VIKING PHES8, Ltd., Boi 8105
Itn n AMkrlft tll rltMtjOranHi
EDITOR HEIMSKRINGLA, Boi 8105
WINNIPEG, MAN.
“Helmskrlngla is publlsaed by
The VlklnjK Prenn Ltd.
and printed by
CITY PRINTING A PIJBItlíSHING CO.
WUI-NMI SNrjEfnt Are^ Wlnnlpeg, Man.
Telephone: .H6 58 7
WINNIPEG, MANITOBA, 20. JÚLl 1927
Til dr. Sig. Júl. Jóhannessonar
i.
Kæri læknir!
I»að má ekki minna vera en að taka
undir við bergmálið, þótt ekki verði nema
daufur endurómur.
Þessi “afsökun fyrir þitt líf” í pólitík-
inni nú undanfarið, er í þrem köflum:
fyrsti um afstöðu þína til framsóknar-
og liberalflokksins; annar um afstöðu
þína til núverandi þingmanns í St. George
kjördæmi, og þriðji um kosningamar.
Eg ætla að athuga dálítið mál þitt, og
eg ætla, meira af vilja en mætti, að reyna
að verða þér Sighvatur, verða bersögull.
Það er þá ekki í fyrsta sinn að eg verð
það.
Eg ætla að fara aftan að siðunum og
athuga fyrst tvo síðustu kaflana, og von-
ast til þess að verða því fá^rðari, sérstak
lega um annan þeirra, sem mér væri ætíð
ljúfara að geta rætt um málefni en menn,
þótt hið síðara sé oft nauðsynlegt og
þar eftir fróðlegt fyrir þá, er reyna svo-
lítið að fylgjast með í sálarlífi manna.
Um úrslit kosninganna í St. Gorge er
það að segja, að mér komu þau ekkert
á óvart. Og ber margt til. í fyrsta lagi
það, að eg hefi haft sæmilegar afspura-
ir af pólitísku þroskastigi mikils flokks
kjósenda, Fransk-Indíánanna, og hafði
alla ástæðu til þess að halda, að þeir væm
yfirleitt illfærir að glöggva sig á póliU'k,
sízta á nýjum straumum. Að ein eða tvær
manneskjur af þeim þjóðflokki unnu fyr-
ir séra Albert, sannar aðeins undantekn-
inguna. 1 öðru lagi það, að mér var
kunnugt um, að Mr. Sigfússon hefir bæði
persónulega og með atvinnurekstri sín-
um unnið sér miklar vinsældir í héraði.
í þriðja lagi það, að þótt eg efist ekki um
þær sögusagnir kunnugra manna, að Is-
lendingar séu með þeim er bezt halda sér
vakandi í kjördæminu, áleit eg það ekki
hendingu eina, að fjórir rosknir og ráðnir
íslenzkir kjósendur úr því kjördæmi, er
eg átti tal við, í sitt skifti hvern, einn á
fætur öðrum, töldu Mr. Sigfússon það
mest til þingmenskugildis, og jafnvel meira
en nefndastörfin frægu, að hann hefði
reynst svo vel sem gripakaupmaður. Eg
skil ekki vel samhengið, en við þekkjum
báðir út^ýnið. Og í fjórða lagi vissi eg
um afstöðu þína, álit þitt og vinsældir
sem læknis og manns, og þau miklu á-
hrif, er slíkur hæfileikamaður og þú hef-
ir, er hann leggur sig fram, undir slíkum
kringumstæðum og í því andrúmslofti.
Og þar að auki hafði eg nægilegar líkur
til þess að sannfæra mig um það, að þú
myndir verða á móti séra Albert, undir
hverju merki, sem hann hefði boðið sig
fram, hvort heldur óháður eða jafnvel
sem eldheitur Bolshevik-kommúnisti, er
hlýtur þó að standa þér miklu nær skoð-
analega en liberali flokkurinn í Manitoba
eða Canada.
II.
Og hér gríp eg þá á kýlinu, um leið og
eg kem að fyrsta kafla greinar þinnar.
Afstaða þín í þessum kosningum er ger-
samlega óverjandi, hversu margar afsak-
anir, sem þú reynir fyrir þig að færa. Ef
þú ekki þar dyggilega fylgdir guluhunds-
stefnunni út í æsar, þá er eg orðinn illa
litblindur nýlega, og það sem meira er,
fjöldi frjálslyndustu og greindustu áhang-
enda þinna frá Voraldartímabilinu líka.
Engum þeirra manna blekkir það sýn,
er þú hamast að Brackenstjórninni. Þér
er algert ofurefli að segja nokkuð
um hana, er komist í hálfkvisti við hina
ágætu lýsingu þína, er Voröld flutti af
liberalklíkunni í Manitoba. En þótt þú
nú kynnir að reyna að endurtaka hið
sama um Brackenstjórnina fráfarandi, þá
er sá munurinn, að þá var allur fjöldi
manna í fylkinu þér sammála, en nú dett-
ur jafnvel ekki æstustu mótstöðumönn-
um Brackenstjórnarinnar í hug að bera
henni svipað á brýn. — Og þar að auki
Ykkijr virtist ekki ætla að verða flökurt
af því í St. George, ef þessi svívirðilega
Brackenstjórn hefði lagt blessun sína yfir
útnefningu Mr. Sigfússon (sbr. kosninga
flugritið er þú gafst út). Þingmaðurinn
ætlaði að verða “þakklátur fyrir það
traust”, sem hann vildi glaður þiggja af
þessum bófum!
Beztan stuðning þínum málstað finnur
þú hjá verkamannaforingjunum. En þótt
þeir séu harðorðir, rétt eins og tíðkast í
kosningum, þá ber vitanlega ekki að
skiija orð Woodsworth og Dixon á þann
veg, að Brackenstjórnin sé hraklegust
allra stjórna, heldur hafi vonbrigði verka-
manna, er samvinna ekki tókst, orðið
meiri, af því að þeir væntu sér mikils af
henni, þar sem þeir hafa aldrei vonað
nokkurs af gömlu flokkunum. Þeir vita
að gegn lib. ekki síður en cons., verður
að vera hvíldarlaus bardagi lífs og dauða,
af hálfu verkamanna. -— Og þú myndir
aldrei ætla þér þá dul, að sannfæra nokk-
urn mann um það, að þessir verkamanna
foringjar hefðu álitið lib. þingmannsefnið
í St. George skipa betur þingsætið en
bændaþingmannsefnið. Eg er málkunn-
ugur Mr. Woodsworth, og eg veit nákvæm
lega um álit hans á liberölunum, bæði
Ottawagæðingunum og “klíkunni” hér, er
þú svo nefndir eitt sinn. Og sé einhiver
stjóramálamaður nú í Canada, sem hann
hefir mikið minni virðingu fyrir en sjálf-
um höfuðpaurnum, Mr. Mackenzie King,
\þá kemur mér það stórkostlega á óvart.
Enda kastar tólfunum öllum, er þú
ferð að lofsyngja frjálslyndi og göfug-
mennsku liberalanna. Þú átt annars ekki
vanda til að skrifa svo, að brjóstheilum
mönnum verði flökurt, en þarna hefir
þér tekist það vel.
“Væru fylgjendur Brackenflokksins
eins frjálslyndir og einarðir og \ið liberal
ar höfum sýnt að við erum, o. s. frv.”
Eg veit ekki vel, hverjir “þið” voruð
1920. Eg hélt ekki að Voröld hefði ver-
ið málgagn liberala. Eg hélt að Lögberg
hefði þá verið stjórnarblað, og ekki sér-
lega umburðarlynt í garð Voraldar. Það
er líklega misskilningur min* að þér hafi
verið ýtt (mildilega sagt) frá liberala blað
| inu Lögbergi fyrir sannleiksást þína og
I sannfæringarhita. En hvað um það, og
hversu margir, sem “þið” kunnið að hafa
verið, þá er það víst, að þið höfðuð ekk-
ert um það að segja 1920, hvort Norris
væri leiðtogi liberala flokksins eða ekki.
Þótt hann félli fyrir eigin handvömm, sá
klíkan um það, sú er stjóraar, að hann
sæti áfram við völd, hvað sem “þið”
sögðuð. Og svo mun sú eiginhagsmuna
samábyrgð, er lib. flokknum hér sem ann
arsstaðar stjórnar, ætíð gera, hvernig sem
þú lætur þér, meðan þig skortir peninga
eða ættarfylgi, til þess að verða einn hinna
útvöldu. Þú, eða “þið”, getið hjálpað til
að fella einstök þingmannsefni flokksins
er yfir ykkur gengur flónska klíkunnar
og pi-ettir, eða þá komið þeim að, er
henni tekst einhvern veginn að kjassa
ykkur heim aftur til föðurhúsanna. En
nokkur minnstu áhrif á stefnu eða stjóm
kiíkuval þessarar samábyrgðar, hversu
gleitt og feitt sem prentað er “liber^l” á
“sandwich”-spjöldin pólitísku, sem þeir
státa í, hafið “þið” ekki. Ekki fremur en
kötturinn, sem liggur hér á gangstéttinni
og sleikir sólskinið, meðan eg skrifa þetta.
* * *
Eitt er það, að álíta að Brackenstjórn-
inni hafi aldrei skjátlast, jafnvel ekki til
muna, og annað, að álíta hag fylkisins
stórum betur komið í hennar höndum en
gömlu flokkanna. Og er þar einn sem
annar. Því öllum frjálslyndum mönnum
er ljóst að liberali flokkurinn tilheyrir í-
haldinu, “eins og skottið hundinum”, eins
og þú sjálfur komst svo heppilega að
orði. Og það situr illa á þér að taia sivo
eða skrifa, sem þú vissir eigi að í dag
stendur öll von Canada til frjálslyndra
manna, sem ósýktir eru af liberal-gul-
unni; til slíkra malnna sem Albirtinga,
Miss McPhaiI, framsóknarþingmannanna
frá Saskatchewan, Woodsworth o. fl.
Þetta fólk verður án afláts að knýja lib-
eralana fram með svipum og skorpíónum.
Innanfrá flokknum sjálfum, er ekki sýni-
legt að sé við nokkru að búast. Sætir
þú á Ottawaþingi í dag og talaðir sem
Voröld, þá þættir þú hvergi í lib. húsum
hæfur. Og trúir þú því gagnstæða, þá
er ekkert við því að segja, annað en það,
að þú ert þá líklega eini greindi maður-
mn í Canada, er gerir sér slíka firru í
hugarlund.
Þjóðin þarf einmitt að fylla öll þing
með jafnfrjálslyndum hæfileikamönnum
og bændaþingmönnunum að vestan, Bird >
frá Nelson, séra Albert E. Kristjánssyni.
Framtíð Canada byggist á því, að laða
kjósendur að slíkum mönnum. Þú gekkst
á móti því, á móti frjálslyndari mannin-
um, með íhaldssamari flokknum. 1
hvert skifti sem þú gerir það, smækkarðu
sjálfan þig. 1 hvert skifti sem þú gerir
það, tefurðu fyrir framförum, sem þú
sjálfur segist vera svo sólginn í. Þess
vegna ertu háska-maður, er þú breytir
svo. Tvöfalt háskalegri fyrir ágæta hæfi-
leika þína, og það er þú hefir áður ágæt-
lega gert, t. d. við Voröld. En einmitt
fyrir það
“áttu helga heimting á
um höfuðglæp þinn níð að fá.”
eins og Stephan komst svo óviðjafnan-
lega vel að orði.
Eg segi þetta gersamlega þykkju- og
kalalaust. Eg mun ætíð láta þig njóta
sannmælis fyrir það sem eftir þig liggur
vel gert, í framtíð sem fortíð.
* ¥ ¥
Eramsóknarflokkurinn er ekki dauður
hér í Manitoba, þrátt fyrir liðhlaúp Porke
gamla og fylgismanna hans. Órækur
vottur um það var meðal annars þátt-
taka Hoey, kennslumálaráðherra í Brack
en-ráðuneytinu, í allsherjarþiugi fram-
sóknarmanna vesturfylkjanna í Regina.
Framsóknarflokkurinn í St. George er
heldur ekki dauður, þrátt fyrir framgöngu
þína og staðhæfingar. En svo bersögull
skal eg vera að síðustu að segja þér, ajð
fyrir þá framgöngu, sem þú ert nú svo
stoltur af, hefir þú rýrnað að áliti og vin-
sæidum meðal margra þeirra manna, er
bezt skildu þig, mest dáðust að þér, og
fastast stóðu með þér á Voraldartímabil-
inu, svo þér er happ að því, að þú átt um
hvorttveggja af miklu að taka. Og þú
hefir ekki á sama tíma unnið þér jafn-
gilda vini nýja.
1 allri einlægni,
Sigfús Halldórs frá Höfnum.
Kosningabergmál
“Bara ef lúsin íslenzk er,
er þér bitið sómi.”
Hannes Hafstein.
Þegar kosningarnar eru um garö gengnar,
hafa deilumálin, sem þær snerust um, oftast ver-
ið látin falla niöur, að minnsta kosti aö því er
einstaka prívatmenn snertir.
Vinur minn, ritstjóri Heimskringlu, hefir
brugðið þessari venju og sýnt mér þann óverð-
skuldaða heiður, ag gera mig sérstaklega að um-
talsefni eftir kosningarnar.
Vinur minn Halldórs talar enn um framsókn-
ar- eða kendaflokkinn i Manitoba, er bæði hann
og allir aðrir vita að er steindauður og Bracken
ílokkurinn kominn í staðinn.
Otilkvaddur hefði eg ekki minnst á frani-
sóknarflokkinn sálaða, því eg hefi yfir höfuð
ekki lagt það í vana minn að sparka í hræ dauðra
kvikinda né Hk liðinna manna.
En fyrst Beimskringlu er svo annt um að halda
áfram eftirmælum eftir flokkinn, og ávarpar mig
sérstaklega í sambandi við þau, þá neyðist eg til
þess að taka unndir.
Eg er ef til vill kunnugri stofnun og stefnu
framsóknarflokksins sáJaða en nokkur annar
Islendingur. Eg held að hægt sé að finna þvi
rök, ef vel er leitað, að eg hafi verið þeirri hreyf
ingu í upphafi eins hlynntur, og jafnvel lagí
eins mikið i sölurnar fyrir hana og sumir þeirra,
sem skoðuðu hana eins og glæsilegan hest, er
ríða mætti til vegs og valda.
En þegar eg talaði máli þeirrar hreyfingar,
gerði eg glögga gfein fyrir ástæðum, og setti
ákveðin skilyrði. Ummæli mín þá voru þessi:
“Þessi nýi flokkur lofar stórstígari framförum en
frjálslyndi flokkurinn: meira einstaklingsfrelsi
innan sinna eigin vébanda; opnari augum fyrir
eigin syndum, ef nokkrar verða, og umfram allt
þvi að efna loforð sín — ekki einungis sum
þeirra, heldur öll. Þessi nýi flokkur fordæmir
þá stefnu gömlu flokkanna, að allt skuli talið
gott og gilt, sem leiðtogar þeirra aðhafast,
hversu fordæmanlegt sem þag er, 0g allt óhæft,
sem andstaeðingarnir halda fram, hversu gott
og þarflegt sem það kann að vera. Hin svo-
kallaða “gula-hundsstefna” (yellow-dog policy)
gömlu flokkanna er dauðadæmd, ef þessi nýi
flokkur heldur loforð sín og stendur við stefnu
sína; en gula-hunds stefnan er í þvi fólgin, að
styðja jafnvel gulan hund, ef hann aðeins til-
heyrar flokknum.”
Þetta eru ummæli mín uni flokkinn, þegar hann
fæddist; og þótt eg vissi glöggt hinn mikla mun,
sem er á liberalstefnunni og conservative stefn—
unm, þá trúði eg því sannarlega, að þessi nýi
flokkur yrði ennþá frjálslyndari 0g ennþá orð-
heldnari. F.g játa það hreinskilnislega, með
þeim Ivens, Queen, Dixon, Farmer, Woodsworth
og fleirum, að mér skjátlaðist þar alvarlega.
1 raun n? sannleika trúi eg því, að enginn
flokkur ætti að vera til; allir ættu að vinna sam-
an til hags og heilla landi og lýð, eftir beztu
hæfileiktim.
Eg gaf út blaðið “Dagskrá” í
Winnipeg fyrir fjórðungi aldar. Þar
birti eg mína pólitísku skoðun. Hún
er á þessa leið; “Þegar kosningar
eiga fram að fara, býður sig fram j
hver sem vill; fólkið kýs þann, sem
það treystir bezt í sínu eigin héraði
eða kjördæmi. Um engan flokks- j
foringja er að ræða né flokk. Þegar
allir hinir kosnu fulltrúar koma
saman, velja þeir með meirihluta at-
kvæða þann, sem þeir telja beztan ög !
færastan fyrir forsætisráðherra. — I
Sama aðferð er höfð með val dóms- ■
málastjóra, fjármálaráðherra o. s. I
frv. Enginn flokkur til; allir að 1
eins fulltrúar fólksins.”
Þetta er einfalt fyrirkomulag. Eg
trúi því enn að það væri að öllu
leyti heilbrigt og heppilegt.
En meðan flokkarnir eru til, verð-
ur að haga sér samkvæmt því.
Mér finnst aðallega vera um tvær
stefnur að ræða i öllum niálum:
framsóknarstefnu og íhaldsstefnu, eða
áfranihaldsstefnu og kyrstöðustefnu,
eða liberal stefnu og og conservative
stefnu, eða hvað menn vilja kalla
þær.
Vér tölum um ljósan lit og dökk -
an. Blærinn á hvorum lit fyrir sig
getur verið mismunandi. Eins er
það með stefnurnar. En aðallega
vita menn samt það nokkurn veginn
við hvað er átt, þegar talað er um
ljósleitt og dökkleitt.
Framsóknar eða frjálslynda stefnan
er í rnínum augum eða mínum huga
hinn ljósi litur i pólitíkinni, en aft-
urhaldsstefnan sá dökki.
Þeir, sem framsóknarstefnunni
fylgja, skiftast í marga flokka. En
þeir hafa allir eitt sameiginlegt: þeir
eru allir óánægðir með það sem er,
vlja ekki star.Ja i sömu sporum;
vilja allir halda áfram; vilja allir
bæta, breyta og bylta.
Þrátt fyrir þessa sameiginlegu
hreytirvga- og byltingastefnu, eru
flokkarnir mismunandi hraðfara; mis
munandi róttækir. Sumir vilja far-i
hægt og varlega, eins og liberal
flokkurinn; aðrir vilja ‘reyna að brjót
ast það beint, þó brekkurnar verði
þar hærri”, eins og t. d. verkamenn
og jafnaðarmenn. Hinn pólitíski lit
ur þessara deilda i framsóknarfylk-
ingunni er mismunandi að blæ og
dýpt.
Eg hefi alltaf fylgt liberal flokkn-
um, verkamannaílokknum, jafnað-
armannaflokknum og framsóknar—
flokknum (meðan hann lifði); hefi
fylgt teim öllum í senn og stutt þá
menn til valda frá hverjunt þeirra,
er eg treysti bezt í hvert skifti.
Árið 1920 studdi eg; David Lyons,
N. T. Carey og Jón H. Gislason í
Winnipeg, sem allir voru liberal, þá
studdi eg einnig William Ivens, John
Queen og F. J. Dixon, alla i verka-
mannaflokknum; V. Popovitch í jafn
aðarmannaflokknum, og í St. George
ig Gimli studdi eg séra Albert og
Rojesky, sem báðir neyrðu til fram-
sóknarflokknum, en engan úr aft-
urhaldsflokknum og hefi aldrei gert.
Með öðrunt orðum: eg fylgi og hefi
fylgt hinni polit'ísku framsóknar—
hreyfingu, hvað sem hún nefnist, og
þeim einstaklingum hennar sérstak-
lega, sem eg treysti beat, hvaða
deild hennar, sem þeir tilheyra.
Eg h>efi alltaf áskilið mér fullt
frelsi til að sjá bjálkann í auga mins
eigin flokks og benda á hann, ekki
síður en flisina i auga andstæðing-
anna. Þetta skilja þeir ekki, sem
Brackenflokknum fylgja. Þeir telja
það goðgá næst að vita foringja
sinn, þótt hann kasti stefnuskránni
i bréfakörfuna, eins og Farmer
kemst að orði, og eins og allir vita
að Bracken hefir gert.
Til þess að ekki sé um mitt álit
að ræða í þessu atriði, skulu merkir
menn til vitna kvaddir um það, hvort
núverandi stjórn verðskuldi tiltrú
kjósendanna, eða hvort henni sé
treystandi; “Ekki eitt einasta at-
riði, er til framsóknar verði talið,
hefir verið borið upp á þingi af
Brackenstljórninni. — Einskis þarf
að vænta frá henni í framtíöinni. Sú
stjórn hefir uppnefnt sjálfa sig frani-
sóknarstjórn, en sannleikurinn er sá,
ag. hún hefir verið mesta afturhalds
stjórn allra stjórna. Hver sem vill
getur kallað laukinn epli; en þegar
hýðið er tekið af honum þá svíður
mann í augtm, svo að þau fyllast
tárum, eigi að síður. Eftir fimm ár
ættum við að geta þekkt Bracken-
stjórnina, eins og vér þekkjum lauk- I
inn sem lauk, þegar hann er hvddur,
þó hann hafi verið kallaður epli.”
John Queen.
“Norrisstjórnin samdi og sam—
þykkti fleiri lög fólkinu til hags—
nnina á einu ári, en Brackenstjórnirt
hefir gert alla sína tíð — í fimm
ár.” — Wm. Ivens.
“Þetta Brackenstjórnartímabil hef—
ir verið sannnefnd gullöld fyrir allt
auðvald og alla sérréttindasnápa..
Það er erfitt að ímynda sér hvern-
ig liberalar eða jafnvel conservativar
hefðu getað staðið betur á verði
fyrir auðvald og sérréttindi, ert
Brackenstjórnin hefir gert. Hvenær
sem einhver úr öðrum flokki reyndi
að koma í gegn tillögu í samræmi
vði bændaflokksstefnuna, þá var hún
óðara drepin af Bnackenstjórninni
og fylgifiskunt hennair. En þegar
Haig eða Evans eða aðrir trúir con-
servativar, bálru fram tíllögur, þá.
voru þær samþykktar mótmælalaust
af þessari sömu stjórn. Þvi fer
fjarri, að i nokkru tilliti sé hægt að
hera nokkurt traust til Bracken—
stj órnarinnar. Hvag hefir hún gert
við stefnuskrá framsóknarflokks—
ins? Bqkstaflega kastað henni s
bréfakörfuna.”
S. J. Farmer.
“Vér höfum ekkert að virða við
Brackenstjómioa í líðinni ti(1 og
einskis frá henni að vænta í fram-
tiðinni. Vér trúðum því og treyst—
uin að framsóknarflokkurinn yrði
þess virði að veita honum fylgi og
samvinnu, en hann hefir algerlega
brugðst vonum vorum.”
F. J. Dixon.
“Oft hafa vonir fólksins brugðist,
oft hefir sandi verig kastað í augu
kjósenda; oft höfum vér orðið að
horfa á pólitiskan skollaleik. Þ6
Hefir þetta aldrei verið eins til-
finnanlegt og í sambandi við Brack-
enflokkinn.”
J. S. Woodsworth.
Eg ber mikla virðingu fyrir vinr
minum ritstjóra Heimskringlu; eg
álit hann færasta og bezta ritstjóra,
sem blaðið hefir haft siðan þeir
Gestur Pálsson og Jón Olafsson
stjórnuðu því. F.n eg neyðist til
þess að taka gildan vitnisburð þeirra
Ivens, Queens, Farmers, Dix°ns og
Woodsworths uni Brackenflokkinn,
sértsaklega þegar sá vitnisburður fell
ur saman vig mitt eigið álit á hon-
um. Og eg trúi því að þessir mætu
menn viti hvað þeir segia eftir fimm
ára nána þekkingu á stjórninni. Að
kalla þessa menn sleggjudómara, Ieyf
ir sér enginn með viti og sanngirni.
Eg get ekki stillt mig urn að taka
hér upp fáein orð úr ræðu, er Daviif
Lloyd George, fvrverandi forsætis-
ráðherra Breta, flutti 20. maí 1927,
Orðin eru þannig: “Einkenni liberal
stefnunnar eru þau, að hún leyfir
fylgjendum sínum fullt frelsi til þess
að athuga gerðir leiðtoga sinna og
andmæla þeim ef þörf þvkir. Þar
er hver einstaklingur frjáls og sjálf-
stæð vera. Einkenni afturhaldsstefu
unnar eru þau, að þar verða allir
alltaf að segja já og amen vig öllu,
sem leiðtogarnir aðhafast. Þar er
hver valdalaus einstaklingur aðeins
lítið hjól i stórri vél, eða öllu heldur
lítil tönn í stóru hjólí. I þessu er
hinn mikli stefnumunur fólginn.”
Þetta finnst rnér nægja sem skýr-
ing fvrir flokksafstöðu mína, og fyrir
því að eg studdi liberala en ekkí
Brackenflokkinn við síðustu kosn—
ingar. Eg get aldrei annað en látið
mér detta í hug vísan haas Hannes-
ar Hafsteins, þegar eg hugsa um
flokksföstu mennina: “Bara ef lúsin
íslenzk er, er þér bitið sómi”.
• II.
Þá er a« minnast fáum orðum á af
stoðu mina gagnvart Skúla Sigfús-
•svni. Eg fylgdi honum 1914 og
1915. Arið 1917 áleit eg að leið-
togar liberal flokksins hefðu brugð-
ist stefnu sinni, þegar þeir fylgdu
fram herskyldulögunum og öðru ó-
frelsi á stríðsárunum. Eg átaldi þá
harðlega fyrir þetta og viðurkenndi
þá ekki sem sanna lilærala. Norris
var einn þeirra. Og eg var ekki
einn af Iiberalfl°kknum um þessa
skoðun; þeir voru býsna margir.
Þess vegna var það, að vig gátum
ekki viðurkennt Norris sem leiðtoga