Heimskringla - 03.08.1927, Side 1

XLI. ÁRGANGUR.
WINNIPEG, MAN, MIÐVIKUDAGINN. 3. ÁGÚST 1927.
NÚMER 44
CANADA
- . lega viS kaun sumra þeirra, er nú
b | skipa mest virðingarsæti á Englandi,
0 og hann telur að svikig hafi sig og
0| & ........... ",-------------------
9 ofurselt, þegar honum reið mest a.
Sscooooooooooooooeoooooooooooeocccccoceccoococcooccow
Þessa dagana eru hinir tignu gest-
ir, prinsinn af Wales, George bróðir
hans og forsætisráðherra Stanlev
Baldwin, á opinberu heimsóknar-.
ferðalagi yfir þvert Canada. Þeir
tóku land í Quebec þann 30. fyrn
niánaðar, kl. 10,30 f. h. Eftir mikil
fenglega móttöku og hátíðarhöld þar
héldu þeir áleiðis í fljótbát til Mon-
treal morguninn eftir, þann 31., qg
komti þangað sama kvöld. Þar dvöldu
Jieir í 35 klukkustundir. Til Ottawta
kornu þeir um hádegisbil þ. 2. þessa
tnánaðar.
Alstaðar er hinn mesti undirbún—
ingur til að gera viðtökurnar sent
hátiðlegastar, «ag ræðuhöld, herdeilda
yfirsýnir, veizlur og opinberar guðs-
tjónustur o. s. frv., tekur við hvað
af öðru, svo varla er hægt að seigja
að gestirnir geti nokkurntíma um
frjálst höfuð strokið.
Ferðinni er heitið þvert yfir Can-
ada með stutturi viðdvöl í helztu bæj-
um. Prinsarnir staðnæmast á bú—
garði prinsins af Wales, en forsæt—
isráðherrann heimsækir eitthvað af
fleiri bæjum hér.
Þann 2. þessa mánaðar komu þeir
forsætisráðherra Bracken, Hon. W.
J. Major og W. R. Cottington úr
ferðalagi sínu um Vestur-Canada,
l>ar sem Bracken ráðherra hefir ver-
ið að kynna sér útsölu- og veitinga—
sölufyrirkomulag bjórs. Hann lætur
hið bezta yfir förinni c«g árangrin—
um, en býst við að taka ennfremur
til athugunar sölufyrirkomulagið í
Quebec og Ontario, áður en föstu
verði slegið um fyrirkoniulagið hér.
Að þeim undirbúningi loknum mun
l>ing verða kallað saman.
Útséð er nú um það, að Hudsons
flóa brautin verði fullgerð nú i haust,
og er það þó þvert ofan í það, sem
menn bjuggust við, eftir því sem
Dunning samgöngumálaráðherra fór-
ust orð í fyrra. Var þá fenginn fræg
ur enskur hafnarverkfræðingur, lað
því er öllum skildist, til þess eins, að
annsaka Port Nelson og se,gja fyrir
um haganlegasta hafnargerð þar. En
nú er komið upp úr dúrnum, að
þessi verkfræðingur á einnig að rann
saka Fort Churchill, og auk þess á
að fara að rannsaka “til hlítar”
Hudsonsflóa siglinguna, sem allir
héldu að væri fyrir löngu rannsökuð
Ekki þarf endilega að búast við þvi,
eins og þó margir gera, að Dunning
ætli að drepa brautina, og sé þessi bið
upphafið að því verki, enda neitar
hann því sent hinni mestu fjarstæðu.
En einhver skrítileg togstreita á sér
stað um hafnirnar, austur í Ottawa
og Montreal, auk þess fjandskapar
,‘egn brautinni, er svo oft og víða kem
ur í ljós þar eystra. Geta rnenn
margs til unt þá togstreitu, t. d. að
ekki megi ljúka við ríkisbrautina til
Port Nelson fyrri en svo, að C. P.
R. verði jafnsnemma kornin til
Churchill, eða þá að ýmsir “hákarl-
ar” séu búnir að kaupa lönd við
Churchill og séu óðir af hræðslu
við að tapa stórfé á þeim, ef gang-
skör verði gerð að þvi að ljúka taf-
arlaust við Port Nelsoú brautina. —
Mr. Dunning og Mr. Graham Bell
varasamgönguntálaráðherra eru nú
að ferðast ttm þarna norðurfrá. Fara
fvrst á járnbrautinni til Kettle Ra-
pids, og þaðan til Nelson á canoe
og niótorbát. Þaðan er svo ferðinni
heitið til Fort Churchill, og búast
þeir við að verða einn mánuð á
þessu ferðalagi.
Erlendar fréttir.
Bandaríkin.
i opinberu þióðlífi Englands.
Hann er alinn upp á munaðarleys-
----- ingjahæli, og vann sig á æfintýra—
Coolidge forseti lýsti yfir unt há- likan hátt úr fátækt og ómenntun
<iegi þann 2. þessa mánaðar, að hann UPP 1 hina mestu frægð o,g fjármáia-
xnundi ekki verða í kjöri til forseta- untsvif. Stjórmnálamaður, formaðttr
kosninga 1928. ' I stórgróðafyrirtækia, blaða- og tíma-
Enda þótt forsetinn Itefði ;*verfð ritaútgefandi, veðreiðakóngur, óðals-
búinn að segja í blaðamannaviðræð- . bónd* — a'11 Þetta hefir hann verið.
iim, að hann myndi senda út yfirlýs- j alstaðar jafn umsvifamikill, svo
ingu á þessum tíma, kom mönnum jafnvel stjórn og auðvaldi stóð stugg
þetta á óvart, því enginn vissi hvers \ ur af honum.
efnis að yfirlýsingin mundi verða.! Þimgmaður var hann um skeið, að
Menn geta sér til að forsetinn hafi nafni til liberal, en fór sínu fram
Frá Islandi.
Dánarfregnir. — Frú Karólína
Hannesson, kona Guðm. Hannesson-
ar prófessors, andaðist 5. þessa mán
aðar, 56 ára að aldri.
— Eiuar Guðbjartsson, loftskeyta-
maður á Brúarfossi, féll fyrir borð
og drukknaði laust fyri siðustu helgi
á leiðinni milli Kaupmannahafnar og
Leith.
Islenzka rikið hefir gert viðskifta-
samning við rússneska ríkið, og er
hann byggður á þvi, að hvort ríkið
njóti beztu kjara hjá hinu. Samn—
ingurinn er svipaður samningi Dana
og Rússa.
Við bæjarmanntalið, sem tekið var
skömmu fyrir síðastliðin áramót,
reyncíist mannfjöldinn i Reykja\«i|k
23,224, þar af karlar 10,666 en konur
12.558. A móti hverjum 100 körlum
eru þannig 118 konur. Arið á und
an taldist mannfjöldinn 22,022, svo
að samkvæmt þvi hefir mannfjöldinn
í bænum vaxið á síðastliðnu ári um
1202 manns, eða hér um bil 5y2%.
Hneykslismál mikið er komið upp
í Hnífsdal fyrir vestan. Þrír kjós—
endur hafa kært hreppstjórann þar,
Hálfdán Hálfdánarson í búð, fyrir
atkvæðasvik. 4. þessa mánaðar kusu
þessir menn hjá hreppstjóra og skildu
síðan eftir atkvæði sín í hans vörzl-
um. Síðan fóru þeir aftur á fund
hans, og báðu þeir um að fá sjálfir
atkvæðin til gevmslu. Voru þau eins
°g !ög gera ráð fyrir, í lokuðum um-
slögum, sem þeim voru afhent. Rifu
þeir umslögin og athuguðu miðana
er í þeim voru. Stóð þá á öllum nafn
Jóns Auðuns Jónssonar, en þeir kváð
ust hafa kosið Finn Jónsson og
kærðu hreppstjóra þegar fvrir föls-
un.
Bæjarfógetinn er nú að rannsaka
mál þetta. Virðist það valda all-
miklum æsingum vestra. Fregnmiði
frá “Skutli” (jafnaðarmannablaði sr.
Guðmundar í Gufudal) urn málið verS
ur gerður upptækur, ennfremur eitt
tölnblað af Vesturlandi.......
Vörður.
íslenzkur
efnafræðingur.

Janúar—Marz : Hallgr. Hallgríms
son: Jón A. Hjaltalin (2 myndir).
Jón Magnússon: Sonarbætur Kveld-
úlfs (kvæði). Gunnar Benediktsson :
Andinn frá Worms og örlög hans.
Oscar Wilde: Konungssonurinn ham
ingjusami (æfintýr), Sig. Gunnars-
son þvddi. Axel Guðmundsson:
Dalamær (kvæði). Hulda: Ljósið í
klettunum (saga). Arnór Sigurjóns-
son: Jólaminninig. A. H: Georg
Brandes (með mynd) Ritsjá. eftir
Asgeir Magnússon, Jóhann Sveins—
son og Þórólf Sigurðsson.
Apríl—Júní: Sigurðttr Þórðar—
son: “Island fullvalda ríki”. Magn-
ús Jónsson: Hvalveiðar í Suðurhöf-
um (4 myndir). Böðvar frá Hnífs-
dal: Nóttin dregur (kvæði). Henrv
Harland: Húsið hennar Evlalín
(saga), Sig. Gunnarsson þýddi. Jó—
hann Sveinsson: Bjargabrúður
(kvæði). Jónas Þorbergsson: Þjóð-
málastefnur. Sigríður Björnsdóttir:
Guðmundur gantli (endurminning).
Svo virðist sem séra Eiríkur Al-
bertsson sé látinn af ritstjórn, og sé
Arni Hallgrítnsson einn ritstjóri.
Fimtíu ára giftingar-
afmæli.
Mr. ogMrs. ARNA SVEINSSONAR
19. júlí 1877 — 19. júlí 1827
Þann 19. þ. m. áttu þau hjón Mr
og Mrs. Arni Sveinsson 50 ára gift—
ingarafmæli, og var da.gurinn há-; Gilsárstekk í Breiðdaí, sem
tíðlegur haldinn af börnum þeirra
hjóna á heimili þeirra hér í Glen—
boro. Gáfu börnin foreldrunum
vandaða stundaklukku við það tæki-
færi, og gullbrúðguminn gaf brúður
inni gullhring til ntinja. Goodmans
fjölskyldan, - setn um áratugi var
næsta nágrannafólk þessara heiðurs-
hjóna, sendiu gullbrúðurinni fagran
blómsveig.
Hin öldnu gullbrúðhjón eiga langa
og merkilega sögu að baki, og eiga
nú við þessi merku tímamót, ýfir veg
legt æfistarf að lita. Þnu koríiu hér
til lands í blónta lífsins, full af æsku
fjöri og björtum vonum, árið 1876,
og giftust ári seinna, eða 19. júlí 1877
i Nýja Islandi; þá var líf og fjör i
Hingað kom á mánudaginn Mr. ástalífi lm?ra Vestur-Islendinga. Það
Halldór Arnason frá Brú P O, Ar- | Sama SUmar ?lft,st Skailti Arason 0!I
gyle. Dvelur hann hér. fram vfir ' A,nna Guörnn -Tohannsdóttir, Kristján
__________c' 1 , Jónsson og Arnbjörg Tónsdóttir og
Islendingadag. Yfirleitt kvað hann
góðar uppskerithorfur þar vestra, en
þó væri farið að bera á rvðt.
Viðurkenningarskeyti.
nbjörg Jónsdóttir og
Sigurður Christopherson og Caro—
line'Taylor. Fluttust öll þessi hjón
til Argylebyggðarinnar snemma á
landnámstíð. og gerðust leiðtogar í
Vélagsíifi Islending’a hér utu ára-,
tutgi; hafa þessi hjón verið merk í
sögu Vestur-Islendinga. Sameigin—
bezta, og var ávalt tillöguigóður. —»
Bindindisfrömuður hefir hann verið
alla æfi, og lagt þvi máli mikinn
styrk. Islandsvinur hefir hann ver-
ið mikill, og ættjörðina heimsótti
hann 1919; fór hann heim sem full-
trúi Vestur-Islendinga á ársfund Eim
skipafélagsins í Reykjavík.
Guðrún Helga Jónsdóttir, kona
Arná, er dóttir Jóns Jónssonar frá
vestur
kom 1876, og sem fjöldi af hinum
eldri Vestur-Islendngum þekkttt að
góðu; hraustmenni og atorkusamur
Og drengur bezti; dó fyrir nokkrum
árum hér í byggð i hárri elli. Guðrún
hefir verið hinn mesti kvenskörttng-
ur og valkvendi og vel gefin á alla
lund; sver hún sig ótviræðilega í ætt
við kvenskörungana íslenzku, sem
frá landnámstíð og fram á síðustu
tíð hafa gert garðinn frægan. Hefir
hún átt sinn mikla þátt í frægð og
velgengni heimilisins, ekki siður en
Arni, og er hún virt og metin af
öllum sem þekkja hana. Arni hefir
hin síðustu ár verið bilaður á heilsu,
Og nú hina síðustu mánuðina að
mestu við rúmið; en hann tekur þvi
sem að höndum ber með rólegheit-
um, og hann þjáist ekki mikið. —
Guðrún heldur sér vel, ber aldurinn
sem hetja, er ern og við allgóða
heilsu.
Börn þeirra hjóna eru 9 á lífi:
L Jón, er el?tur þeirra systkina, og
er bóndi í- Argylebyggðinni, giftur
Sigurveigu Sigurbjörnsdóttur Jóhanns
sonar skálds frá Fótaskinni. Jón er
prúðmenni og mesti sómadrengur, svo
Auk þeirra bréfa er birt voru um |'egt silfurbrúðkaup héldu öll þessi hans líkar finnast ekki víða; hann
dajginn, hefir Mr. Bíldfell síðan boris*
meðfvlgjandi bréf frá stjórnarfor-
manni Manitobafylkis, Mr. John
Bracken:
July 16th. 1927.
beðið með að skýra frá þessu, þar ti!
■eftir markaðstíma New York borg—
ar, tiúþess að yfirlýsingin hefði ekki
áhrif á markaðinn.
þar sem annarstaðar. i Og nafn hans
var jafnvel nefnt uni tíma sem for-
sætisráðherraefni Englands. Hann
er mælskumaður með afbrigðum, og
átti í sífelldum málaferlum til hægri
og vinstri, en varði öll sín mál sjálf-
Eftir fréttum frá Boston 2. þessa ur, og vann flest. — En hann var ó-
mánaðar, er Allan T. ,Fuller rikis— hemju eyðslumaður og einatt í fjár-
stjóri að leggja siðustu hönd á dóm þröng, þrátt fyrir gífurlegar tekjur,
í hinu fræga máli þeirra Nicola Sac- og eyðslusemi hans varð honum sein
co og Bartolomeo Vanzetti, oig er bú- ast að fótakefli. Um sama leyti sem
ist við að hann vertji birtur næstu hann hafði með höndum sölu ríkis-
daga, og er þar með leitt til lykta skuldabréfa fyrir stjórnina, var gefið
þetta merkilega mál, sem að gervall- út um hann flugrit, þar sem honum
ur héimur hefir fylgt með athygli var borinn fjárdráttur á brýn. Hann
Mr. Bildfell,
142 Lyle St.,
Cíty.
Dear Mr. Bildfell:—
On behalf of the Government' of
the Province I wish to take this op-
portunity of expressing our appre-
ciation of the services rendered by I sem áður er sagt,
you in connection with the celebration
of Canada’s Diamond Jubilee of
Confederation.
The success of the celebration was
due in large measure to ,the faithful
leadership afforded in all centrés, to
the magnificent spirit of co-operation
manifest everywhere, and to the
readiness of all to give not only of
their time but of their best energy
and thought.
Tihroughout this Province people
without distinction as to nationality
or creed united to express their
hjón 19. júlí 1902 í skógarrjóðrinu
að Grun^l hér í byggð, og komu þar
saman til þess að gleðjast með þeim
hátt á fimVnta hundrað manns. Var
það eitt veglegasta samsæti, sem hald
ið hefir verið hér t byggð.
Arni Sveinsson er fæddur að
Tungu í Fáskrúðsfirði 6. nóvember
1851. Foreldrar hans voru Sveinn
Arnason og Ingihjörg Björnsdóttir.
Arni var snemma mesti efnismaður,
bæði bókhneigður og verkhagur og
atorkusamur. Hann fluttist vesttir,
1876. Dvaldi um
um síðastliðið 7 ára tímabil.
Flugufregnir um að Vanzetti váeri
orðinn igeggjaður, hafa verið bornar
til baka.
Bretland.
neyddist til að stefna höfundinum
fyrir ærumeiðingar, en þegar hann
varð að sýna bækurnar, kom upp úr
kafinu að um eina miljón dala skorti
í sjóð, svo hann var sekur fundinn og
dæmdur í 7 ára fangelsi.
Horatio Bottomley er nú á sjötugs
Frá London berast þær fregnir, að aldri’ en óbila8ur að heilsu kj'arki
Horatio Bottomley hafi verið sleppt
úr fangelsi hinn 29. fyrra mánaðar,
eftir fimm ára varðhald. Horatio
Bottomley var um skeið einn af á-
burðar- og fyrirferðarmestu mönnum
og staðráðinn í að hefja nýja bar
áttu til valda og metorða.
áttu til valda og metorða. Hefir hann
látið á sér skilja, að hann myndi gefa
út bók bráðlega, og koma þá óþægi-
gratification for the achieveuient of
Confederation. That effort will echo
and re-echo down through the pages
of our history, and will strengthen
the hand of present and future gen-
erations in the building of a still
stronger and safer national struc-
ture.
Kindly accept the sincere thanks o/
the Government for your contribu-
tion to Manitoba’s part in the Jubilee
Celebration.
Yours very truly,
JOHN BRACKEN
Mr. Bildfell,
142 Lyle St.,
Winnipeg.
Kæri Mr. Bíldfell!
Fyrir hönd fylkisstjórnarinnar vil
eg leyfa mér að tjá yður þakklæti
vort fyrir það, sem þér hafið gert
í sambandi við demants hátíðarhöld-
in.
Hversu vel þessi hátíðarhöld hepnn
uðust er að miklu leyti að þakka trú-
• legri leiðsögn einstakra manna, sem
nœr var ; t£ iát;n aistaðar þar sem há-
Janúar—Marz 'og Apríl—Júní Ið- tíðarhöldin fóru fram, o,g þeim dá-
unnar eru nýlega komin. Fer hér á samlegu samtökum, sem hvarvetna
eftir innihald þeirra: áttu sér stað, og því hve allir voru
Blaðið Minneota Mascot segir frá
því, að nýlega hafi gifst i New York
William Thordarson og Miss Lillian
Frances Hirsch. Brúðguininn segir
blaðið að sé sonur Dr. Th. Thord-
arsonar í Minneota, og einn af bezt
kynntu ungum mönnum i því hér-
aði. Hann hefir dvalið í New York
um tveggja ára skeið, og er efna—
rannsóknamaður hjá Western Union
Telegraph Co. — William Thordar-
son lauk miðskólaprófi með ágætis—
einkunn 1918, eftir þriggja ára nám,
og lærði símritun að auki á þeim ár-
um. Síðan fór hann á ríkisháskól-
ann og lagði fyrir stg efnafræði. —
Varð hann Bachelor of Science 1923
en lauk meistaraprófi (M. Sc.) árið
eftir. Því næst vann hann sem efni
fræðingur í Oklahoma, með olíu sem
sérfræðigrein, unz hann fór til New
York. — Blaðið segir að hann sé
bráðgáfaður maður og sérlega lík—
legur til frama.
mesti duignaðarmaður og fyrirmyndar
bóndi, og þjóðhaga smiður, bæði á
tré og járn. Heimili hans hefir ver-
ið fyrirmyndar heimili, og stendur
nú sem verðugur bautasteinn fruni-
herjans; byggingar allar hinar veg-
legustu og smíðaðar með hans eigin
hendi. Auk þess smíðaði hann hús
og stórbyggingar fyrir aðra á fyrri
árum. Drjúgan þátt tók hann í
stjórnmálum og opinberum félagsmál
um, á meðan hann var upp á sitt
nokkur ár í Nýja Islandi og um tima
t Winnipeg, en fluttist til Argyle
stuttu eftir 1880, og hefir ávalt síð-
an átt heima hér í byggð. Hann var jn_ eiga öll sammerkt í því að
er vel .gefinn andlega og dverghagur
sem faðir hans bæði á tré og járn.
2) Sveinn. ógiftur. 3) Albert, giftur
Ontiu Teódórsdóttur Jóhannssonar
frá Glenboro, (Sveinn og Albert eru
báðir bændur i Argvle byggðinni).
4! Kristján, giftur Ölínu Oddson frá
Lundar, Man. 5) Guðný, gift Gunn-
ari Matthiassyni skálds Jochumsson-
ar. 6) Kristjana (Mrs. Ásgeir Hall-
grímsson). 7) Anna (Mrs. J. Low)
Hin fjögur síðastnefndu eiga öll
heima í Seattle, Wash. 8' Sigrún
(Mrs. Finley), Duluth, Minn. Og
9) Ingibjörg (Mrs Eggertson) sem
býr rneð foreldrum sínum hér í Glen
■boro. Börnin eru öll sérléga vel gef-
vera fyrirmynd í prúðmennsku.
Hinir mörgu vinir Sveinssons hjón-
anna árna þeint allfar hamingju og
blessunar á árunum sem fram undan
eru; óska þess að þau megi farsæl-
lega njóta sent lengst
blíðu kvöldkyrðarinnar
skins kvöldsólarinnar, sent svo ríku-
lega launar jangan og erfiðan en
sigursælan dag.
G. J. Oleson
----------x-----------
himneskrar
og geisla-
fúsir til að leggja frant tírna sinn,
vitsmuni sína og atorku í þarfir
þessa ntáls.
Um allf þetta fylki tók almenning
ur þátt í þessari minningarhátíð með
fagnaði yfir sambandi Canada, án
tillits til þjóðernis eða trúarbragða-.
Ahrifin ntunu vara og berast til þeirra
er eítir oss koma og verða til þess
að styrkja núverandi kynslóð og síð-
ari kynslóðir, til að byggja hér enn
meira og öflugra þjóðfélag.
Fylkisstjórnin þakkar yður ein-
læglega fyrir allt, sent þér hafið gert
í sambandi við demants hátíðina.
hvað snertir Manitobafylki.
Yðar einlægur,
JOHN' BRACKEN.
Með þessu bréfi er að sjálfsögðu
viðurkenningar vottorðum urn þátt-
töku Vestur-Islendinga í alþjóðar-
hátíðarhaldinu mikla, sem nýlega er
afstaðið hér í Canada, lokið, og um
leið og þetta bréf frá forsætisráð—
herra Manitobafylkis er birt, vil eg
taka fram, að bréf þetta né heldur
þau önnur, sem birt hafa verið, eru
ekk'i látin koma fyrir almennings sjón
ir neinum séVstökum nianni til lofs
og dýrðar, heldur til þess að sýna
að viðleitni Islendinga í þessu sam-
bandi hefir verið metin að makleg-
leikum, af forstöðumönnum hátíða-
haldsins í fylkinu.
Einnig er mér liúft að votta sam—
nefndartnönnum mínum og konun-
um íálenzku, sem stóðu fyrir hátíð—
arhaldinu í Winnipeg, virðing mína
og þökk fyrir starf það hið sérstaka
og mikla, er þau tóku að sér af svo
fúsum vilja, í satnbandi við þátttöku
Winnipeg Islendinga í hátíðahaldinu
og levstu af hendi með svo mikilli
raitsn, að til stórsótna varð þjóðar-
brotinu íslenzka hér í álfu, og þjóð-
inni íslenzku í heild.
Að síðustu þakka eg öllum þeirn,
sem á einn eður annan hátt styðji
eða studdu nefndina í Winnipeg að
þessu verki, og þeim öðrum Islend-
lendingum í þessu fylki, sem studdu
hátíðarhaldiö á einn eður annan
hátt. '
Winnipeg 25. júlí 1927.
Jón T. Bíldfell.