Heimskringla - 10.08.1927, Side 3
WINNIPEG 10. ÁGÚST 1927.
iIEIMSKRINGLA
3. BLAÐSÍÐA.
ROYAL
YEAST
CAKES
GERIR
AFBRAGÐ
HEIMATIL-
BClÐ
BRAUÐ.
uni þau. Það er skiljanlegt, að ófull
komnum mönnum þyki hitt notalegra
að útiloka alla heilabrotsmenn úr
mannlegu félagi, svo að menn fái
•óáreittir að búa við lifsskoðun sína
í þeirri sælu og öruggu trú, að hún
sé hin eina sanna, og fyrir það sé
manni um eilífð borgiS, að vita þetta
allt saman og sætta sig vig að vita
■ekki' meira.
III.
"Samt snýst hún!” sagði ítalski
.stiörnufræðingurinn og heimspeking-
u: inn Ga’i'ei. Tiestir kannast við
sögu hans. Hann var einn af þeim
fágætu mönnum miðaldanna, sem lét
sér þau býsn í hug koma, að reynn
að uppgötva einhver áður ókutin sann
indi. Og hann færði mönnunum
■þann boðskap, að jörðin svifi í lausu
lofti og snerist þar i sífellu. Þá
leizt ntönnum ekki á blikuna. Þegar
jörðin tök aíð snúast. þá íór að
vefða erfitt ag vita, hvað upp væri
eða niður á hlutunum. Og villutrú-
armaðurinn var kallaður fyrir rétt og
þess krafist, að hann afturkallaði
kenningu sína, ag öðrum kosti var
honum ógnað með bálinu. Galilei var
maður hníginn að aldri, og treysti
sér ekki að láta brenna sig lifandi,
■en kaus heldur að sverja þess dýr—
-an eið að jörðin væri flöt og bifaðist
hvergi. En sagan segir, að þegar
hann hafi unnið eiðinn, þá hafi hann
muldrað með sjálfum sér: “Og samt
Snýst hún”.
Og sú varð líka reyndin á. Jörðin
lét eiðstafi alla sig engu skifta. Hún
snýst og snýst, hvað sem hver segir.
Og nú er hverju barni um ferming-
araldur gert það að kyldu að vita
það. Það hefir ekki tekist að kæfa
rannsóknir. En það fór svo, eins
og miðaldamann mun hafa grunað,
að það fór fleira að snúast fyrir
augunt mannanna, þegar jörðin var
kornin af stað. Þá var brotinn nið
ur óskeikulleiki eldri hugmynda.
Heimurinn er allur annar i augum
okkar en hann vaf í augum tniðald-
anna. Og lífsskoðanir breytast á j
ýmsuiti sviðurn. Nýr boðskapur kem
ur úr þessari áttinni pg annar úr i
hinni. Það berst svo ntikið að, að!
stundum finnst tnanni naumast tinii ;
veitast til að átta sig á því öllu og |
velja og hafna. Allur fjöldi ntanna !
er korninn inn í hinn nýja heint. Þó |
sjá tttenn sér ekki fært að slá því j
föstu, að svona skuli hann alltaf |
vera, enda eru þar margir hlutir á 1
hverfanda hveli, og nýjar uppgötvan-
ir og ný heilabrot breyta honutti frá
degi til dags. I gegnum þetta er okk
ur farið að lærast að sætta okkur
við það, að það ntuni vera eyður j
miklar i þekkingu okkar. Nú ganga
menn út frá því sem sjálfsögðu, að
ntaður lesi varla nokkurt rit um heim
spekileg efni„ svo að ekki mæti manni
þar eitthvað, sem kentur í bága við
lífsskoðun manns, og kippa nú fáir
sér upp við slíkt. Nú aflar varla
nokkur sér heilsteyptrar lífsskoðun—
ar, nenta hann leggi þar sjálfur hönd ;
að verki. Hann kemst ekki hjá að
lesa og hlusta á sitt af hverju ósam-
stætt unt þau efni. Úr því verður
hann að vinna með samvizku sjna að
leiðárljósi. í þessum skeikula heimi
verður það þó helzt hún, sent ntaður
vill eitthvað reiða sig á.
Og að siðustu: Hvernig fáunt við
skýrt það, að liðnar aldir skyldu
nokkurs gtea metið orðin, sem Lúther
niælti á ríkisþinginu Worms, svo
fjarri sent þær hafa verið því að
skilja anda þeirra? Skýringin skilst
ntér að muni vera þessi: Þótt menn
hafi ekki getað skilið og tiieinkaað
sér anda orða þeirra, þá hafa þeir
þó séð, að af þeim lagði bjarnta, svo
sem þar logaði upp af dýrum málmi.
Mennirnir hafa ekki séð sér fært eð.i
fundið sig knúða til að grafa eftir
þeint tnálmi sem þar logað af. Okk
ar kynslóð hefir farig lengst í því,
og ef til vill Islendingar fremur
öðrurn Evrópuþjóðum. Þó skulunt
við tninnast þess, að mest er það neyð
in, sem hefir knúð til þess. Gömul
trúarbrögð hafi ekki staðist í éld-
raun rannsóknanna, og fyrir það hef
ir margur verig knúður út i mikla
andlega baráttu. Og þegar það
uppgötvaðist, að í hinum gömlu
goðiitn var svikinn málmur, þá fundu
tnenn sig knúða til að leita að öðrum
nvrri. Þá hafa menn fundið málni-
inn þann, sem af leggur bjarmann,
sent hvílir yfir orðum Lúthers. Marg
ur kvartar yfir því, að erfitt sé að
grafa eftir honum og vinna úr hon
unt og álasa kirkjunni, að hún hafi
ekki varðveitt gönilu goðin. Þó er séra Jóni, er Snorri hét Eyjólfsson.
það reynsla margra, að djúp nautnj"Séra Jón prédikaði fyrir sinu fólki
sé við þá iðju bundin. Og margur ■ og huggaði það, síðast las hann
vonar, að sú komi tíðin innan skamms litaniuna”. En Snerri karl toldi ekki
að augu nianna opnist fyrir því, að ^ i hellinutn og var sífellt að rápa úti
það er eitt af dýrustu hnossununt í fyrir. Prestur bannaði honum það,
lifi mannanna, að ntenn þurfi sjálf-^en hinn skeytti því engu. Einhverju
ir að brjóta til mergjar andleg við- sinni er prestur gekk fram i hellir-
fangsefni sín, búa sér sjálfir sína inn, sá ’hann hvar blóðlækir runnu
lífsskoðun i sntáu og stóru úr efni— inn á hellisgólfið. Gekk hann þá út
við þeirn, sem fyrir hendi er, — vera og fann Snorra höfuðlausan úti fyrir
þvi viðbttinn að ryðja burt því. sem hellinum. "Höfðu ræningjar séð
vaxandi þroski og nýjar uppgötvan- hann og skutu af honurn höfuðið, og
ir leiða i ljós aö ekki á við, og leita hefir hann verið þeini skálkum svo
að öðru nýju. sem ávísun til hellisins. Gekk þá
En þótt sú reyndin yrði á, að ein séra Jón inn aftur, segjandi þennan
hver næsta kynslóðin yrði svo væru- atburð, skipaði og áminnti alla að
kær, að hún þreyttist á þeirri iðja biðja almáttugan guð sér til hjálpar,
og slægi því föstu, hvernig heim—1 því nú mætti sjá hvar komið væri
inn liti út og hverjar hugmyndir' og hver óþjóð að því drifi. Strax
ntenn skyldu gera sér um lífið og! eftir þetta stefndu þessir blóðhundar
lögmál þess, þá skyldi maður þó setja j að hellinum, svo hann heyrði fóta-
von sína á það, að enn yrði mönnum j dunk. Þá mælti hann: Þar koma
starsýnt á bjarntann, sent leggur upp! þeir, Margrét, nteð sínu fótasparki.
af prðunum. sem töluð voru i Worms. | Nú skal óskelfdur á móti þeim ganga.
Þá mætti svo fara. að einhver yrði | Hún bað hann gpðs vegna ekki frá
svo hugaður og þrekmikill, að hann sér fára.”
^scosoGooooooeoðcccooscoooeooeecccooscoseoðosooooooeoc
NAFNSPJOLD
The Hermin Art Salon
gerir ‘Hemstitching” og kvenfata-
saum eftir nýjustu tízku fyrir
lægsta vert5.
Margrra ára reynsla og fullkomn
asti vitnisburður frá beztu sauma-
skólum landsins. Utanborgar pönt
unum fyrir Hemstitching: sérstakur
?aumur gefinn.
V. BKXJAMINSSOIV, eigandi.
<UKI Saraent Ave. TaUfml 34 152
Dr. C. H. VROMAN
TANNLÆKNIR
lagab-
•* II
Tennur ytiar dregnar eöa
ar án allra kvala.
TALSIMI 24
505 BOYD BLDG.
171
WINNIPEG
L. Rey
tæki að rannsaka, upp af hverju
þann bjarma legði og kunngerði síð-
an kynslóð sinni, aö þar væri málrnur
sá t jörðu fólginn, sem mannlífið
qiætti ógjarnan án vera. A þann
hátt mættu þau sannast hin spántann Jón? Skyldir þú ekki vera heinta
I því bil.i kontu ræningjarnir að
hellinum, og er sagt að i^ för með
þeim hafi verið Þorsteinn sá, sent
fyr er nefndur. Þegar hann sá séra
Jón, niælti hann: “Því ertu hér, séra
Iegu orð skáldsins okkar, sem flest—
um öðrum fretuur fann lífsnautn í
því, að vera alltaf að Jeita og finna:
Og Lúthers efldur andi
skal aldrei dauðann sjá,
en lýsa þjóð og landi
sem leiftur himni frá. (M. Joch.)
Gttnnar Benediktsson.
—Iðunn.
Fruit, Confectionéry
j Tobaccos, Cigars, Cigarettes
Phone: 37 469
etc.
814 SARGENT Ave.
Emil Johnson
■Serv/ce E/ectric
624 SARGENT AVE-
Selja rafmagnsáhöld af öllum teg-
undum.
Viðgerðir á Rafmagnsáhöldum.
fljótt og vel afgreiddar.
Sfmll 31 507. HflmnMml! 37 »6
MllS B. V. fSFBL.D
Pl.nl.t A Teacher
STl'DIOi
Alvrmtone BtreeL
Phone t 37 020
\Dr. M. B. Ha/ldorson
401 Bojd HldK.
Skrlfstofusími: 23 «74
Slund&r •érstakleg:& lunKuaajúft
dóma.
Kr aí ftnn„ 4 ckrlrstofu kl.
f h og 2—6 e h.
HftlmiM 46 Allowa> Av#
Talnfml: 33 158
Tyrkjaránið 1627-
OM
i
A Strong, Reliable
Business School
MORE THAN 1500 ICELANDIC STUDENTS
HAVE ATTENDED THE SUCCESS BUSINESS
COLLEGE OF WINNIPEG SINCE 1909
It will pay you again and again to train in Winnipeg
where employment is at its best and where you can
attend the SUCCESS BUSINESS COLLEGE whose
graduates are given preference by tliousands of em-
ployers and where you can step right from school into
a good position as soon as your course is finished. The
SUCCESS BUSINESS COLLEGE, W'innipeg, is a strong,
reliabie school—its superior service has resulted in its
annual enrollment greatly exceeding the combined year-
ly attendance of all other Business Colleges in the whole
Province of Manitoba. Open all the year. Enroll at
any time. Write for free prospectus.
Frh.
Ræningjarnir skiftust nú í srnærri
flokka og voru 4—-8 í hverjum. —
Nokkrir fóru upp að fiskhellrum og
"ekki stóðu fyrir þeim þjörg eð!a
hantrar framar en þeim alfæru ís-
lenzku, svo að þeir án festa eða
vaða fóru upp þau björg eða hamra
.... hver eð mælist frá sléttlendinu
100 faðntar, en ofan 30. Þenna veg
sóttu þeir konurnar nteð sínurn börn-
um án handfæra. En þá þeJr þótt-
ust það ekki auðveldlega sótt geta,
skutu þeir þaö í hel, svo fólkið datt
fyrirsagðan veg ofan úr hömrunum.
.... Suntir sátu þar eftir í hel skotn
ir sem lifandi væru.”
1 tvo daga (17. og 18. júlí) voru
vikingar að ræna eyjarnar. Fólkið,
sem þeir hertóku, var flest hnept í
fjötra jafnharðan og síðan rekið sem
búsmali niður til Dönskuhúsa. Var
þar svo margt fanga, að þrjú húsin
tókú ekki meira og stóð þó maður
við ntann. Unglingspiltur nokkur
smeygði sér niður ntilli fólksins og
skreið eftir gólfinu milli fóta ntanna
út að litlu ræsi. Komst hann þar
út og undan ræningjunum. En þeir
I fóru nú að velja úr fólkinu það sem
þeim þótti vænst, eins og þegar fé
er dregið sundur í rétt. Þeir, sem
valdir voru úr, voru fluttir á báta
og síðan neyddir til að róa unt Ixtrð
í foringjaskipið. Þegar þangað kom
hittu þeir fyrir fólkið, seni hertekið
hafði verið eystra, og voru karlmenn
allir enn í böndum. Bjuggust Vest—
mannaeyingar við að þeir mundtt
j sæta sörnu meðferð, er. það varð
eigi, heldur voru Austfi.rðingar nú
leystir og öllum gefinn matur og
drykkur. Llrðu Austfirðingar fegnir
þ\ú að þeir höfðu hvorki bragðað
vott né þurt síðan þeir voru hertekn-
ir. Sætti enginn maður illri með-
ferð eftir að um borð var komið,
nema sr. Ólafur. Hann var leiddur fyr ! na^n' R'nar Loftsson, og Gttðríður
ir Morath Flaming foringja bundinn; Símonardórtir, er síðar varð kona
á höndttm og fótum. klæðflettur og stð Hallgríms Péturssonar. Einar skrif
an baröi foringinn hann nteð kaöli | a^‘ stða,r frásögn um Vestmanna—
r-
kirkjtt þinni?” -• Prestur svaraði:
“Eg var þar í ntorgun”. Þá er mæ!t
að Þorsteinn hafi sa,gt: “Þú skalt
ekki vera þar á morgun.” Hjó þá
einn af ræningjunum í höfuð séra
Jóni, en hann breiddi út hendurnar
og mælti: “Eg befala ntig mínunt
guði, þú ntátt gera það frekasta.”
Hjó ræninginn þá annað högg, en
séra Jón niælti: “E,g befala ntig
mínum herra Jesu Christo”. Mar-
grét kona hans skreið þá að fótum
illntennisins og greip um kné hans
grátandi, en hann hlíðkaðist ekkert
við það en hjó þriðja höggið og
klauf höfttð séra Jóns. Það seinasta
sem menn heyröu prestinn segja, var
þetta: “Það er nóg. Herra Jesú!
meðtak þú minn anda.” Þannig lét
séra Jón líf sitt, og var harntdauði,
þeim er hann þektu. Upp úr hellinum
var dálitil smuga. Þar leyndust
tvær konttr. er sátt allan þennan at-
burð og heyrðu hvað frant fór. Hafa
þær sagt frá þessu.
Þegar séra Jón var fallinn. gripu
.ræningjarnir fólk hans og- drógu
það niöur að Dötiskuhúsum þangað
sem hitt fólkið var fvrir. Sa,gan
segir afi f’orsteinn hafi fengið makleg
málagjöld hjá Tyrkjum fyrir svik
sín, því að þeir hafi hengt hann á
hásiglunni á foringjaskipinu áður en
þeir létu í haf.
Tyrkir fluttu nú um borð allt það
fólk, er þeint þótti slægur í vera,
eigi síður börn en fullorðna. eigi síð-
ur konúr en karla. En nokkra höfðtt
þeir tekið inn í húsin, sent þeim þótti
ertginn manndóntur í vera. Kveiktu
þeir nú eld i húsunum og brenndu
alla inni, er þar voru; en er þessir
vesalingar reyndu að skrtða út úr
bálinu, stjökuðu ræningjar við þeim
nteð spjótsoddum og hntndu þeirn
inn i eldhafið aftur. Vita ntenn ó-
j gerla, hve margir hafa þar inni
brttnnið.
Það sáu ntenn úr landi, að fólki var
flevgt fyrir borð á foringjaskipinu
nokkru eftir að það kom þangað, og
sáust lík á floti þar. Ræningiar tóku
nú danska skipið “Krabbann”, nteð
öllum farmi og gerðu wið þær j
skentmdir, er á þvi höfðu verið gerð j
ar. — “Fimnt ntanneskjur létu þeir
á land, eftir að þeir höfðu fólkið
tekið og drápu stðau tvo af þeim
í landi.” AIls er talið að þeir hafi
drepið 34 ntenn t Eyjum, en flutt
burtit 242. Auk þeirra, sem getið
hefir verið, var þar með rnaður að
HEALTH RESTORED
Læknlngar án lyiji
Dr- S. O. Simpaon N.D., D O. D.O,
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 207 Somer8et Blk.
WINNIPEG, — MAN.
í A. S. BARDAL |
I salar Itkklstur og r.nnmat um At |
i farlr. Allur útbúnattur s& baatl
Ennfremur selur hann allakonar j
I mlnnlsvarba og lerstetna—»_ j
j 848 8HERBROOKB 8T
1
DAINTRY’S DRUG
STORC
Meðala térfræðingv.
‘Vörugæði og fljót afgreiðda’
eru einkunnarorð vor.
Horni Sargent og Liptoa.
Phone: 31 166
Phonet 8« «07
WINNIPEG
TH. JOHNSON,
Ormakari og Gull»mi&u>
Selui aKttngaleyflebrát.
•arsiakt amytll veltt pOntunuar
og vltlrJörBum ðtan af landl
284 Matn St. Phone 24 637
Dr. Kr. J. Austmann
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNÖSON
Islenzkir lögfræðingar
709 Great West Perm. Bldg.
Sími: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur aö Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
WYNYARP
SASK.
DR. J. STEFÁÍNSSON
31* MKDICAL ART8
Hornl Kennedy og Oraham.
■ dar eletl.ca aacna-, eyi
■ef- oi kverka-ejakdema.
'* kltta frd kL 11 tll 13 f.
•f kt. I tl 5 e- b
Talafmli 31 834
HelmlII: 638 McMlIIan Ave. 43
681
DK. A. RLÖNDAL
603 Medlcal Arta Bld(.
Talsimi. 22 296
Stundar eérstaklega kvensjúkdóma
os barnasjúkdóma. — AtJ hltta:
kl. 10—12 f. h. og 3—6 e. h
Hetmlll: 806 Victor St.—Slml 28 130
J. H. Stitt . G. S. Thorvaldso*
Stitt & Thorvaldson
Lögfr. og málafærslumenn.
807 Union Trust Bldg.
IV innipeg.
Talsimi: 24 586
J. J. SWANSON & CO.
Llmlted
R B N T A L S
1 NSIIH A N C B
RB3AL K S T A T ■
MORTQAQHS
600 Paris Bulldlac, ttlnolpeg,
Maa.
--W
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfræðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
Dr. B. H. OLSON
218-320 Medical Arts Bldf
Cor. Graham and Kennedy M.
Phone: 21 834
Vlítalstímt: 11—12 og 1—6.88
Heimilt: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
G. Thomas
Res.: 23 0«0
C. Thorlákason
Thomas Jewelry Co.
ftr 06 SullMmftlaveraliia
PðataendlnKar afarelddar
tnfnrlauet.
ABjterltlr Abyrfcstar, vandatl verk.
006 SARGENT AVE. CfMI 34 153
svo miskunnarlaust, að
Varla hljóðað seinast.
prestur gat
Þá skipuðu
eyjaránið en það' handrit er nú týnt,
og ntitn, ásamt afskriftum af þvt,
þeir jtonum að segja sér til peninga hafa b^runnið hjá Arna Magnússyni
j BUSINESS COLLEGE, Limited
385Portage Ave.—Winnipeg, Man:
a eyjunum og hvar fjárvon væri, en
| hann sór og sárt við lagði, að hann
ætti enga peninga og vissi eigi til að
aðrir ætti þá. Með það var honttm
sleppt.
Nú er að segja frá séra Jóni Þor-
j steinssyni, þar sem hann sat í hell-
^ inum. Voru þar hjá honum Margrét
| kona hans, Margrét dóttir hans og
I Jón yngri (Jón eldri var ekki heima
j um þetta levti). Þar var freniur
1728. En fráscjgn hans mun Björn
á Skarðsá hafa þekkt er hann reit
Tyrkjaránssögu sína.
Eftir þvi sem frásagnir herma,
úntnu ræningjar hafa sýnt af sér enn
nteiri fólsku og grimnid í Vestmanna
eyjum en eystra. Hiifðu þeir það sér
til gamans þar, að höggva lík ntanna
og kvenna í sundur í smábita, “sem
þá sauðarhræ er til spaðs brytjað.”
Mann að nafni Bjarna Valdason
aldraður maður, próventukarl hjá hittu þeir ásamt konu hans. Hjuggu
(Frh. á 7. bls.)
Talnlmli 28 889
DR. J. G. SNIDAL
l’ANNLIEKNIR
614 Nomcrlftl RUok
Portart Ava. WINNXPMG
Hl« nýjn
Murphy’s
Boston Beanery
Afrrelttlr FUh A Chlpa I pökkum
ttl helmflutnlngs. — Agntar mál-
tlölr. — Etnntg molakafft rg avala-
drykklr. — Hrelnlætl elnkunnar-
orö vort.
«20 SAHGENT AVK., SIMI 21 »06
“Justicia” Private School
j and Business Collegt
Portage Ave., Cor. Parkvievo St., St. James, IVinnipeg.
Auk vanalegra námsgreina veitum við einstaklega góða til-
sögn í enskri tungu, málfræði og bókmentum, með þeim til-
gangi að gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóðum
koma að láta í ljós beztu hugsanir sinar á fósturmáli sinu
Enskunni, eins vel og innfæddir geta gjört.
Heimskringla mælir með skóla þessum, og selur “Scholar-
ships” átækifærisverði. Þetta tilboð gildir aðeins til 31. ágúst-
Það kostar yður ekkert að biðja um frekari upplýsingar.
' I
.1