Heimskringla - 21.09.1927, Side 1

X""1' N, "" 4*
XLI. ARGANGUR.
WINNIPEG, MAN, MIÐVIKUDAGINN. 21. SEPT. 1927.
NÚMER 5<J
fCAN A D A í
t Mænubólgufaraldur sá meðal
barna (infantile paralysis), sem
getið var um í síðasta blaði að
myndi í rénun í British Colum-
bia og Alberta, heldur því miður
áfram að breiðast út í Alberta,
þrátt fyrir varnarráðstafanir er
gerðar hafa verið. Háskóli Al-
bertafylkis í Edmonton verður
ekki settur fyr en 30. þ. m.
sökum faratdursins. Þó full-
yrða læknar að bæði í Edmon-
ton og Calgary sé sýkin í rén-
un. — Faraldur þessi gengur
víða um álfuna hér. Að minnsta
kosti eru allmikil brögð að hon
um í Massachusettsríki. Hafa
444 sýkst þar af veikinni síðan
1. jan, þar af 213 mánuðinn sem
leið. Á sama tíma í fyrra tóku
aðeins 164 veikina í Massachu-
Rokstormur af norðri æddi yf
ir Winnipegvatn aðfaranótt
sunnudagsins var. Mjög hefir
verið hátt í vatninu í allt sum-
ar, vegna snjókyngi í fyrravet-
ur. Varð nú þessi stormur til
þess, að vatnið gekk vfða á
land við suðurströndina. Sér-
staklega kom þetta sér bagalega
fyrir þá er höfðu farijjj niður á
Grand og Victoria Beach á laug- setts.
ardaginn, til sunnudagsdvalar j---------------------
þar, því vatnið gekk svo yfir Manitoba á nú innan skamms
brautarteinana að austan, sér-1 4 bak að sjá ágætum vísinda-
staklega milli Beaconia og i manni, þar sem er Dr. Charles
Grand Beach, að víða skolaði jj. O’Donoghue, er fer til Edin-
undan teinunum, og varð járn- \ þorgar á Skotlandi næstu viku,
brautarlestum ekki komið til til þess að taka þar við embætti
Grand Beach eða frá. Sátu þar j sem annar prófessor í dýrafræði
um 400 manns vatns og veður- j Vjg háskólann og þar með alla
tepptir, þangað til í gærdag, og j mnsjá með hryggdýradeildinni.
leiðtogar Frakka, sem réðu öllu
utanríkispólitík,
alheimsófriðinn
Nikulás II., Nikulás stórfursta, i
J5 Isvolsky (sendiherra Rússa í!
j París 1914) og Poincare. En'
I auðvitað kveður hann ekki
™ - ! þessa menn eina valda að allri!
yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyæ j óhamingjunni. En hann full- j
Eftir geysimikla hita, er hafi gengið á land við Riverton yrgjr ag skjallegar sannanir séu
gengu fyrsta hálfan mán- og um 10 mílur þar norður við tyrjr þvl'( ag p>jóðverjar hafi
uðinn af september, skifti Howardville, þar sem engjalönd, ^j^j vjjjag ófrið; að Austurríki
snögglega um til kulda og slúð- hafi gerflætt hjá sumum bænd-|jiajj gj^j V1jjag ófrið; að leið-
viðra, er hafa nú staðið síðan um. í Riverton hafði vatnið. t0gar 0g Serba og örfáir
fyrir helgi. flefir þetta tafið
mjög fyrir uppskeru og þresk-
ingu. í Saskatchewan hefir
víða frosif^til muna; t. d. voru
19 stig í Vidora í gærmorgun, 22
stig í Kindersley o. s. frv.. Nú
segir þó veðurspámaðurinn að
muni skána aftur, svo að hægt
muni að þreskja, úr því a
morgun. Er vonandi að sú spá
rætist, því í meira lagi óskemti-
legt væri til þess að hugsa, ef
haustið nú yrði lítið eða ekkert
skárra en tvö síðustu haust, er
víða hálf- og aleyðilögðu með
óþurkum uppskeru hjá bænd-
um, sem ella hefði orðið fyrir-
tak.
I Silfurbrúðkaupi.
Gísla Jcnssonar og Guðrúnar H. Finnsdóttur.
orðið um hálft fet á neðri parti
þorpsins og flætt inn í tvö eða
þrjú hús. Einnig hafði verið um
6 þumlunga vatn á þjóðveginum
um 8 rnílur suður frá Riverton.
Hæst hafði flóðið gengið um
miðnætti á sunnudaginn, en síð
an smáþorrið.
um franska
hafi viljað
mikla.
Auðvitað hafa ýmsir fnerkir
menn haldið líku fram áður 05 j
Owen öldungaráðsmaður. En j
bæði sökum stöðu hans og sök-
um þess að dropinn holar stein-1
inn, þ. e. a. s. þess fleiri sem j
fallast á einhverja skoðun, þess
sterkari líkur renna að jafnaði
undir hana — hefir bókin vak-
ið afarmikla og raunar verð-
skuldaða eftirtekt.
Vorferlar úr vinasölum,
velkomnir frá ættlands dölum,
lieiman að og heim:
Yndisstunda endurkynning,
aldarfjórðungs brúðkaupsminning
sumarsálum tveim.
Meðan skáldin söngva syngja,
sögur leita skemtiþinga,
yngist ykkar mál.
Iðunnar í eplalundi,
og á Braga gleðifundi,
eldist engin sál.
Yfir vorsins ástamálum
enn þá glitrar tært á skálum
ylrænt æskuvín.
Ljúfa samkennd tryggra tauga
túlkar svipur, hönd og auga;
Eg er þinn og þín.
Þótt vort líf sé Gylfaginning,
gæfu þess og sigurvinning
stærsta, ástin á.
Ást er líf, sem allt af blæðir.
Örlaganna rauðu þræðir
þaðan farfann fá.
Vipsemd ykkar vilhug lyftir.
Velkynningin andleg skiftir
gjöf og gjaldi á.
Þegar sjást hin sönnu spilin,
samtíðar við reikningsskilfn,
jrkkar eign mun há.
Þ. Þ.
Þ.
margir við lítinn kost, því allir
voru að flytja til Winnipeg und-
ir veturinn, og því lítið eftir skil
ið af matvælum.
Að vestan verðu við vatnið
munu skemmdir ekki hafa orð-
ið miklar víða, enn sem komið
er að minnsta kosti. Er þó
hermt frá Gimli að hærra sé
þar í vatninu, en verið hafi f
minni flestra manna er þar lifa.
En ekki hafa skemmdir orðið
þar enn. Flr sagt að ef nokkuð
hækki frá þessu, sé ýmsu hætt,
t. d. bæði Lake Winnipeg og
Gimli Fisheries.
Mest segja fréttir að vatnið
— Dr. O’Donoghue kom hingað
frá Englandi 1918 og var fyrsti
prófessor í dýrafræði í Vestur-
Canada. Hefir hann starfað
héðan og vestur á Kyrrahafs-
strönd, þar sem hann rannsak-
aði sæsnígla, sæmosa og krosst
fiska, og bjó þá fyrir British
Museum og stjórn Suður-Afríku
Hann kom og því til leiðar, að
fiskirannsóknarstöð var sett
upp við Prince Rupert. — Er
hann ágætur vísindámaður, og
ómetanlegt tjón að háskólanum
hér skuli ekki haldast betur á
slíkum mönnum, því þeirra er
hér sannarlega þörf.
írland,
Kosningarnar hafa farið svo,
að Cosgrave fríríkisforseti hefir
fengið örlítinn meirihluta í
þinginu. Náði flokkur hans 61
þingsæti og bándamenn hans
18 (óháðir 12 og bændur 6), eða
alls 79 þingsæti. Fianna Fail,
flokkur de Valera fékk 57 þing-
þá til meðvitundar um mátt
listarinnar og skilnings á henni.
Ein ágpet hugmynd hans er það
að koma hér á fót meðal Islend-
inga sumarskóla þar sem nem-
endum gæfist kostur á tilsögn
í pent- og dráttlist við svo litlu
verði, að öllum ætti að vera
kleift. Er ekki ósennilegt, að
meira heyrist um þessa hug-
mynd síðar.
Við ensku blöðin yhér lagði
Brúðkaupsminning.
sæti og bandamenn þeirra 16
(verkamenn 13, þjóðernissinnar j hann til að stofnað yrði “félag
er hefði það
2 og Larkinsmenn 1) eða allsjhundrað listvina’
73 sæti á þingi. Verður senni-
lega úr að Cosgrave situr.
Nýtt ráðuneyti á
Islandi.
markmið að glæða góða list,
með því að kaupa þó ekki væri
nema eitt gott málverk á ári,
fyrir safn er yrði kjarni mikil-
fenglegs listasafns hér í Winni-
peg, er Mr. Walters telur mt ð
réttu að sé hafnborg sléttunnar
miklu, og sé því sjálfsögð fram-
tíðarmiðstöð fagurra lista.
Auðheyrt var á Mr. Walters
að hann langaði töluvert til að
! bregða sér til íslands og hafa
! þar nokkra dvöl við að mála.
Tryggvi Þórhallsson forsætis-
ráðherra; Magnús Kristjánsson
fjármálaráðherra; Jónas Jóns-
son frá Hriflu dóms og kennslu- í.Því eg er ísiendingur og ræk-
málaráðhei’ra.
alli stoltur af að vera það,
! með aðstoð elztu dóttur silfur-
; brúðhjónanna\ungfrú Bergþóru
| Johnson, er kom í orlofi sínu
I úr skólakennslu vestan úr Mani-
Á laugardagskvöldið var, 17. j toba, til þess að sitja þenna
þ. m., tóku allmargir vinir og fagnað með foreldrum sínum og
kunningjar hús á þeim hjónum 1 systrum, Gyðu og Rögnu, sem
Gísla prentsmiðjustjóra Jóns- heima eru. Sonur þeirra hjóna
syni og Guðrúnu H. Finnsdótt- og elzta barn, Helgi, gat eigi
ur. Voru þar tvær flugur slegn komið. Er hann að jarðfræði-
ar í einu höggi: fyrst og fremst j rannsóknum vestur í Saskátche
haldið hátíðlegt silfurbrúðkaup wan á vegum sambandsstjórn-
þeirra hjóna, er í haust hafa j arinnar. Var lesið heillaóska-
verið gift í 25 ár, og urn leið skeyti frá honum, og annað frá
fagnað heimkomu þeirra úr ís-
landsför. Hiöfðu gestirnir með-
ferðis forkunnacjagra og vand-
aða silfurbrúðkaupsgjöf, hengil-
klukku, og grafin nöfn silfur-
brúðhjónanna á hengilinn, og
brúðkaups- og silfurbrúðkaups-
dagur þeirra.
Þegar hinir sjálfboðnu gestir
voru allir komnir til húsa og
búnir að taka ráðin í sínar hend
ur um stundSfsakir, sem venja
er til, flutti séra, Rögnvaldur
Pétursson ávarp silfurbrúðhjón-
unum. Lýsti hann fagurlega
Erlendar fréttir.
Bandaríkin.
Emile Walters,
hinn góðfrægi íslenzki listamað -
ur kom hingað til Winnipeg í
vikunni sem leið sunnan frá
Bandaríkjunum. Er hann bú-
settur í New York, sem kunnugt i
er. En í sumar kenndi hann j
pent- og dráttlist við Penflsyl-1
-----!” sagði hann, og það var og maklega starfi þeirra og sam
lilýleiki í brosinu, , handtakinu starfi hér vestra, þar sem þau
og augnaráðinu, er vér óskuð- hafa að mestu dvalið síðan þau
um honum góðrar ferðar og að giftust. Var þar margs að
ósk hans um íslandsferðina minnast, frá því að Gísli Jóns-
mætti skjótt rætast.
son brauzt í það, að setja á stofn
prentsmiðju á eigin spýtur, og
að stofna “Heimi”, eitt hið víð
sýnasta og 'bezta tímarit ís-
systkinum silfurbrúðguiftans, er
búsett eru í Seattle, Wash., tsak
og Þórarni Johnson og frú
Maríu Straumfjörð.
Fram yfir miðnætti stóð
skemtunin þetta ánægjulega
kvöld. Og við og við enduróm-
aði húsið af gömlum, góðum ís-
lenzkum samkomu- og gleði-
söngvum, er allir sungu.
* * *
Langflestir voru þarna við-
staddir af þeim er einhvern þátt
áttu að þessari fagnaðarhátíð.
En þeir voru þessir:
Rev. og Mrs. Rögnv. Péturs-
son; Mr. og Mrs. Þ. Þ. Þor-
steinsson; Dr. og Mrs. M. B.
Halldórsson; Mr. og Mrs. Jónas
Pálsson; Mr. og Mrs. P. S. Páls-
son; Mr. og Mrs. A. P. Jóhanns-
son; Mr. og Mrs. J. F. Kristjáns-
son; Rev. og Mrs. Ragnar E.
Kvaran; Mr. og Mrs. M. Peter-
Mikið umtal vekur utan
Bandaríkjanna sem innan, ný-
útkomin bók eftir Robert L.
Owen öldungaráðsmaður frá
ríkinu Oklahoma. Heitir hún
“The Russian Imperial Conspi-
raey 1892—1914”. Eins og ráða
bóginn, gegn því að ráðast á
Þýzkaland, svo að Frakkar
neskir, franskir og serbneskir
skattlöndum Elsass-Lothring-
en. Einn jjlittur þessa samnings
Var að kasta hræsnissafldi í
augu annara þjóða og klína sið-
ferðislegri ábyrgð á stríðinu á
hendur Þjóðverjum. “Svo magn
Fjær og nær. lenzkt á sínujn tíma, er hann'son; Mr. og Mrs. Th. S. Borg'-
--- stofnaði, ritaði og gaf út í mörg , fjörð; < Mr. og Mrs,.'ö. Péturs-
Hingað komu til bæjarins í ár ásamt séra Rögnvaldi og með | son; Mr. og Mrs. Hannes Pét-
vania State College, eirfs óg ; gærdag Mr. og Mrs. S. S. And- aðstoð ýmsra annara frjáls-j ursson; Mr. og Mrs. Fred Swan
hann hefir gert undanfarin 7 ár. | erson frá Pihey. Dvelja þau hér lyndra og góðra drengja. son; Mr. og Mrs. Pétur Ander-
Fer hann nú til Wynyard, er til vikuloka. — Mr. Anderson Þá er séra Rögnvaldur hafði son; Mr. og Mrs. S. B. Stefáns-
hann hefir heilsað gömlum bíður eftir sveitaroddvita Piney lokið erindi sínu, ávarpaði frú , son; Mr. og Mrs. P. S. Dalmann
kunningjum hér. Á hann þar sveitar, Mr. E. E. Einarssyni, er Guðrún Stefánsson ailfurbrúð- Capt. og Mrs. J. B. Skaptason;
vini og vandamenn. Þaðan kemur á föstudaginn í erindum hjónin nokkrum jorðum, fyrir Mr. og Mrs. Carlström; Mr. og
heldur hann vestur í Klettafjjöll sveitarinnar. Verða þeir sam- hönd aðkomumanna, og bað þau Mrs. Kristján S. Pálsson; Mr. og
og stalðnæmist sennilega eitt- ferða heim aftur á sunnudag- að þiggja stundaklukkuna góðu, Mrs. G. A. Paulson; Mr. og
hvað í Jasper National Park við inn. sem þakklætisvott vina og kunn : Mrs. Finnur Johnson; Mr. og
að mála, en heldflr svo áfranr ----------- ingja, og eiga hana til minn-j Mrs. Árni Eggertsson; Mr. og
má af titlinum, skellir höf. skuld a<,íar iygar volu vafðar inn í
Versalasamninginn,” segir Mr.
Owen. — “Miljónirnar sem vér
mni fyrir ófriðinn mikla aðal-
lega á Czarveldið rússneska og
helztu bandamenn þess fyrir og, syrSJum» miljónirnar sem aldrei
eftir aldamótin. Segir hann að ^a sar Sln fflllgi^edd; miljónirn
“samsæri svo yfirgripsmikið, ar’ sem óhuggandi eru nú og
ofboðslegt í framkvæmdum, að alla ætl’ voru saklaus fórnardýr
í allri mannkynssögunni eru ekki fáeiflfla blygðunarlausra stórveld
slíks dæmi, steypti heimaþjóð- is8ráðugra stjórnmálamanna.”
inni út í styrjöldina miklu.” Amerískur blaðamaður, Cyril
Telur hann fullyrt að rúss- Arthur piayer» hefir dregið sam-
neskir, franskir og serbneskir an í blaðagrein helztu ályktan-
stjórnmálaleiðtogar hafi haft ir Owens, er margir re séð hafa
með sér leýnisamning til 20 telJa á ágætum rökum byggð-
ára, þess efnis að, Rússar skyldu ar- Siðferðislegri ábyrgð fyr-
fá að færa svið stórveldis- ir stríðið, skellir Owen á Sazo-
drauma sinna suðaustur á Asíu- n°ff (utanríkisráðherra Rússa)
ferðinni vestur á strönd, suður
með henni og svo þvert austur
og heim.# Ætlar hann sér níu
mánuði til ferðalagsins.
Mr. Walters hefir fengið; -----------
mikla viðurkenningu í Banda-j Mr. Guðm. Magússon er flutt
ríkjunum fyrir list sína. Erujur frá 627 Home St. til 514
Tveir skplapiltar, sem vilja ingar um þenna dag. En að
búa saman í herbergi, geta feng þvtí loknu flutti Þorsteinn Þ.
ið fæði og húsnæði að 701 Vic-
tor St.
málverk hans jafnaðarlega til
sýnis á mörgum af listasöfnum
Bandarkjanna, auk þeirra er
keypt hafa verk hans. En list
hans hefir vakið eftirtekt miklu
víðar en í Bandaríkjunum. T.
d. hafa listasöfn í Evrópu og
Suður-Ameríku keypt málverk
hans.
Mr. Walters er fullur af áhuga
og fjöri listamannsins, ekki ein-
ungis í þá átt að framleiða lista
verk sjálfur, heldur einnig að
miðla öðrum beinlínis og vekja
Beverley St. Sími 36 179.
Haraldur Sveinbjarnarson leik
fimis og íþróttakennari, fór suð-
ur til Bandaríkjanna atur á
mánudaginn var, eftir að hafa
dvalið hér síðan í júní. Ætlaði
hann fyrst til New York og Hart
ford, Conn.
Hingað kom á mánudaglnn
Mr. G. B. Jónsson frá Gimli
snögga kynnisferð. Fór hann
heimleiðis aftur í dag.
Þorsteinsson skáld þeim hjónum
kvæði það, er hér er prentað á
öðrum stað í blaðinu, og afhenti
þeim það síðan skrautritað til
minningar.
Síðan túlkaði fjöldi annara
gesta þeim hjónum þakklæti og
hlýhug nær og fjærstaddra vina
og kunningja.
En að‘ lokum þökkuðu þpu
hjón aðkomumönnum, vel völd-
um og fögrum orðum. Síðan ( Miss
tóku þpu aftur við húsráðum
og voru þá veitingar framreidd-
ar. Skemtu menn sér síðan
með samtali, söng og hljóðfæra
slætti. Ungfrú Rósa M. Her-
mannsson og Sigfús Halldórs
frá Höfnum sungu einsöngva,
Mrs. C. O. Einarsson; Mr. og
Mrs. J. G. Christie; Mr. og Mrs.
Roger Johnson; Mr. og Mrs.
Björn Pétursson; Mr. og Mrs.
Jón Hall; Mrs. F. J. Bergmann;
Mrs. Bogga Goodman; Mrs.
Sella Goodman; Mrs. S. B.
Brynjólfsson; Mrs. Þorbj. Sig-
urðsson; Mrs. D. Peterson; Mrs.
Guðrún Stefánsson; Mrs. Svb.
Gíslason; Mrs. J. Carson; Miss
Margrét Pétursson; Miss Elín S.
Hall; Miss Helga Stephens;
Rósa M. Hermannsson;
Mr. Björn Stefánsson; Mr. R.
Sigurðsson; Mr. Halldór Sig-
urðsson; ,Mr. Sigfús Halldórs
frá Höfnum; Mr. B. L. Bald-
winson; Mr. Árni S. Josephson;
Mr. Einar P. Jónsson; Mr. Ed-
(Frh. á 5. bls.)