Heimskringla - 23.12.1931, Blaðsíða 6
6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 23. DEC. 1931
Á HÁSKA TÍMUM
Saga frá uppreisninni á Indlandi.
Eftir
George A. fienty
“í daglegri umgengni getur þú, til hæmis,
verið geðbezta stúlkan í veröldinni, en ef þú
gengur í skóm, sem altaf marrar í, eða ef þú
skellir hurðum, eða ert sífelt að hlæja upp úr
þurru, eífa ef þú veizt aldrei hvað þú átt að
gera við hendurnar eða fæturna á þér, þá,
þrátt fyrir geðgæðin, ert þú ekki skemtileg í
umgengni, bara fyrir þessa smámuna-kæti.
Sama er um mig. Þú hefir þá hugmynd, að
eg sé viðunandi mannskepna, af því að eg
hefi gert mitt ýtrasta til þess að láta að
óskum þínum, en það sannar ekkert hvernig
maður eg er að komast af við í daglegri um-
gengni. Þangað til við sáumst núna, þegar
þú steigst út úr vagninum, vissum við í raun-
inni ekkert hvernig hovrt okkar var.”
Isabel hristi höfuðið. “Það er ómögulegt
að láta mig trúa öðru en að eg hafi þekt þig
og skilið í stóru og smáu,’’ svaraði húm “Þú
ert líka alveg eins og eg vissi að þú mund-
ir vera, í sjón, í vexti, í málróm, í hreyfing-
um — í öllu. Vitaskuld man eg óljóst eftir
þér, þegar þú komst heim, en eg sá þig þó
ekki nema sjaldan. Þekking mína á þér hefi
eg fengið alla úr þínum eigin bréfum. En
hvað segi;- þú um mig? Er eg ekki rétt eins
og þú hafðir búist við?”
“Ekki er það nú alveg, Isabel. Þú varst
barn, að heita má, þegar eg sá þig, og að
undanteknu því, að þú hafðir stór, mórauð
augu og löng augnahár, fanst mér ekkert til
um fríðleik þinn, og eg man ekki eftir því,
að móðir þín hafi nokkurn tíma gefið mér í
skyn, að þú hafir tekið breytingum síðan. Eg
verð þess vegna að játa, að þú kemur mér
alt öðruvísi fyrir nú, heldur en eg hafði búist
við. Eg hafði búist við að þú værir lág og
gild, fasmikil og alvarleg.”
“Vitleysa, frændi — þetta hefir þú ekki
ímyndað þér!’’
‘Jú ,það gerði eg nú víst, góða mín, og
nú sé eg hve röng var sú ímyndun.*’
“En ertu þá óánægður yfir því?’’ spurði
hún brosandi.
“Nei, góða mín, en máske samt ekki eins
ánægður og líkindi eru til.”
“Og hvernig á eg að skilja það, frændi?”
“Ef þú hefðir verið, eins og eg gerði
mér hugmynd um, hefði eg máske getað haft
þig hjá mér í fjögur eða fimm ár — máske
öll mín ókomnu herþjónustuár, og ^ð þeim
tíma liðnum hefðirðu máske komið með mér
til Englands og verið bústýra mín þar. En
eins og nú er, get eg ekki vonað að halda í
þig lengur en sex mánuði að minsta kosti.’’
“Vitleysa er þetta, frændi. ímyndarðu
þér, að eg verði skotin í fyrsta manninum, er
eg sé og sem kynni að að bjóðast. Það segja
allir, að sjóferðin sé hættulegasta tímabilið í
því efni, og nú sérðu að eg stóðst þá raun
og sakaði ekki hið minsta. Þar að auki er
fjöldi piltanna hér réttur hlífiskjöldur. Mér
finst að stúlku myndi miklu hættara í því efni
í smá stað, þar sem hún sæi ekki nema einn
eða tvo menn, heldur en þar sem þeir eru á
hverju strái, sem maður segir. En svo er
enn annað. Það eru svo fáar stúlkur hér,
að það er enginn heiður að geta náð í mann.
En það vantar mikið, þegar stúlku er ekki
ljóst, að hún hafi verið tekin fram yfir ein-
hverja aðra. Eins og hér er ástatt, hlýtur
tilfinning stúlkunnar að vera sú, að hún sé
tekin, af því ekki er um betra að gera.”
“Og svo er annað. Það er satt, og eg
vona að þú trúir því, að fyr en á ieiðinni út
hingað höfðu mér aldrei dottið ástamál í
hug, og því síður að gifta mig. Eins og þú
veizt, var það hugmynd mín, að við Robert
heitinn byggjum saman, og hefði hann lifað,
er eg líka viss um, að eg hefði aldrei yfirgefið
hann. Og hefði eg verið kyr á Englandi að
honum látnum, hefði eg áreiðanlega tekist
kenslu á hendur. Til þess hafði eg Jært. Og
hefði eg byrjað á því, er miklu líkara en ekki,
að það hefðu liðið mörg ár þangað til að
nokkur hefði litið til mín, eða eg hefði gefið
mig að nokkrum karlmanni. Mér þykir það
þess vegna undarlegt, að eg ekki segi óskemti-
legt, að það skuli talið sjálfsagt, að stúlka sé
í mannaleit, ef hún kemur til Indlands. Mér
finst það stór niðurlæging."
“Já, doktorinn var nú að segja mér eitt-
hvað um þessar skoðanir þínar f gær,’’ sagði
majórinn brosandi, “og eg þykist vita, að
margar stúlkur hafi þetta álit í fyrstu. Það
ástand er líkast því að sitja hjá og horfa á
aðra spila. Þú færð ekki áhuga fyrir spilinu
fyr en þú tekur við spilunum sjálf. En slepp-
um því. Því lengur sem þú heldur við þitt
álit, Isabel, þess ánægðari er eg; eg vona að
það verði lengi, öldungis eins og eg vona, að
þegar þú ferð að velja, að þú þá veljir heppi-
lega.”
Það er engum efa undirorpið, að Isabe!
Hannay náði undireins miklu áliti. Nýsvein-
arnir tveir, Richards og Wilson, sem gengið
höfðu í herinn fyrir sex mánuðum, bráðnuðu
af ástarhita rétt á augnabliki, og af því
leiddi svo, að þeir urðu nú báðir öfundsjúkir
og óttuðust hvor annan, en voru áður mestu
mátar. Auk heldur hann Traverse, elzti kap-
teinninn í herdeildinni, og sem aldrei hafði
verið við kvenmann kendur, gat ekki annað
en viðurkent að Isabel væri einkar vænleg
stúlka og tilgerðarlaus.
Þá leizt Mrs. Doolan ekki leiðinlega á
hana. “Það var hepni, Jim, sagði hún einu
sinni við mann sinn, “að þú varst kvæntur
maður og spakur orðinn, þegar hún kom, og
að eg er hér hjá þér og er fest þér með sterk-
ari böndum en trúlofunarhringnum, sem eg
hafði heima í Ballycrogin, því annars hefðir þú
fallið í valinn á augnablikinu, þegar þú sást
Miss Hannay. Eg veit hvað sterkur þú ert á
svellinu. Þú hefðir orðið dauðskotinn, hún
ekki viljað hafa þig, en við bæði lifað hörm-
ungalífi.”
“Hvernig veiztu að hún hefði ekki vilj-
að mig, Norah?’’ sagði Doolan.
“Af því, góði minn, að hún hefir úr svo
miklu að velja. Og þó enginn kunni að meta
dygðir þínar og hæfileika betur en eg, verð
eg að segja, að það er sitthvað kapteins-
staðan þín, eða Residents- eða landsstjóra-
staða. En í alvöru talað, er hún elskuleg
stúlka. Og enn sem komið er, hefir hún víst
enga hugmynd um, hvað falleg hún er. Hve
innilega mundi ekki sumt af kvenfólkinu okk-
ar hata hana! Eg á von á stórmikilli ánægju
af að sitja hjá og horfa á, en vera utan við
það alt saman.”
“Ja, það þykja mér nú fréttir, Norah, ef
þú verður utan við það alt! Eg hefi staðið
í þeirri meiningu, að þú værir ekki frábitin
að spauga við piltana!”
“Bara ósköp lítið, Jim! Hamingjunni sé
lof, að eg fer ekki langt út í það. Eg get
þess vegna ósköp vel setið hjá og horft á.
En samt tek eg nú æði mikið út. Richards
kemur hingað á hverjum degi, í fleiri vikur
til þess að spjalla um alt og ekkert. í igær
gat hann um ekkert talað nema Isabel Han-
nay, og hann þagnaði ekki fyr en eg varð
birst og benti honum á, að það væri ekki vel
sæmilegt, að hrósa einni stúlku í eyru annar-
ar! Dreng-auminginn stokkroðnaði, svo eg
nærri hló framan í hann, og eg held helzt eg
hafi virkilega hlegið.’’
“Það skal eg ábyrgjast að þú hefir gert,
Norah.”
“Mér var ómögulegt að gera að því, Jim,
og sízt þegar hann fullvissaði mig um, að
sér væri nú virkilega full alvara með hana
Miss Hannay.”
“Eg vona að þú hafir ekki hvatt hann
til þess að halda áfram, Norah?’’
“Nei, nei. Eg sagði honum að ofurstinn
væri ákaflega á móti kvæntum undirforingj-
um, og að hann þess vegna skemdi stórlega
fyrir sjálfum sér, ef hann léti sér detta slíkt
í hug, sérstaklega þar sem hann ætti ekkert
nema launin. Undir þeim kringumstæðum
væru ástamál honum banvæn.”
Kapteinn Doolan rak upp skelilhlátur.
“Og trúði hann öllu þessu, Norah? Eða
komst hann á snoðir um að þú værir að spila
með hann?”
“Langt frá. Það er gaman að þessum
unglingum, Jim. Undir niðri kendi eg þó í
brjósti um Richards, en stælti hann þó upp
með því, að hann næði sér aftur eftir nokk-
urn tíma, og sagði honum til sannindamerkis,
að eg hefði heyrt að þú hefðir verið í alveg
sama sálarástandi og hann þrjátíu og þrisvar
sinnum áður en eg miskunnaði mig yfir þig,
og að eg hefði gert það bara til þess að bjarga
lífi þínu, því þú hefðir verið hreint að sálast'
Eg ráðlagði honum svo að bera sig vel, og
láta ekki á sér sjá, því að Miss Hannay væri
allra stúlkna ólíklegust til þess að lítast á
andlit, þungbúið og fult af sorg, rétt eins
og eigandi þess hefði komið frá jarðarför
móðursystur sinnar.’’
Veðreiðarnar, sem svo mikið hafði verið
talað um ,fóru fram þrem vikum eftir að Isa-
bel kom til Caunpore. Hún var þá búin að
vera í mörgum heimboðum og samsætum, og
var kunnug orðin flestum íbúunum. Þessi
veðreiðafundur gaf fólki úr óllum nágranna-
héruðunum afsökun til þess að bregða sér ti!
Caunpore. Menn þustu að úr öllum áttum,
frá Lchnaw, Agra, Allahabad og mörgum ná-
grannaþorpum. Húsakynnin voru ekki nógu
ötór fyrir gestina, og varð svo að reisa fjölda
af tjöldum fyrir þá. Að kvöldi fyrsta dags
veðreiðanna, skyldi heimboð vera hjá hers-
höfðingjanum; að kvöldi annars dags skyldi
dansveizla stór í klúbb-salnum. Margir af
liðsforingjunum áttu góða hesta, er nú skyldu
þreyta kapphlaup við aðra gæðinga. Meðal
þeirra voru þeir félagarnir Richards og Wil-
son, sem áttu sinn “pónann” hvor, og skyldu
nú báðir reyna sig, en þó ekki við frægari
hesta en innlenda jálka, er
aldrei á æfi sinni höfðu náð
verðlaunum. Báðir höfðu
þreytt við í marga daga, að
komast eftir, hver væri upp-
áhalds litur Isabellu, en báð-
ir voru jafn fróðir enn..
“En þér hlýtur þó að
geðjast betur að einum
klæðalit en öðrum,” hafði
Wilson sagt.
“Hví skyldi það vera, Mr.
Wilson?’’ svaraði hún. “Þessi
litur á bezt við þenna, og
hinn við hinn, og að auki er
viðeigandi litur kominn und-
ir kringumstæðum, og eft-
því vil eg fara.”
“Ja, hvaða lit hefir þú þá valið þér sem
viðeigandi veðreiðardagana?” spurði þá Wil-
son.
“Eg get nú ekki vel svarað því,’’ sagði
hún með uppgerðar alvörusvip. “Eg á svo
marga kjóla, og býst ekki við að hugsa um
í hverjum eg verð fyr en sama morguninn,
og þá verður valið mikið komið undir því,
hvemig liggur á mér. Auk þess er ekki víst,
að eg kæri mig um að sjá þig í fötum með
sama lit og mín. Þú manst að í fornöld, þeg-
ar riddaraefni þreytti burtreið í því skyni að
ná nafnbótinni, þá bar hann sem merki slæðu
þá, sem einhver frúin gaf honum í greiða-
skyni. En nú hefi eg ekki minstu tilhneig-
ingu til að gera þér neinn slíkan greiða. Þú
hefir ekki gert neitt til að verðskulda það.
Þegar þú ert búinn að vinna svo mikið hreysti-
verk, að þú hefir hlotið “Victoríu krossinn')
fyrir, þá verður nógur tími til að tala um
það.”
“Vandræðin eru,” sagði Wilson mæðu-
lega, að við þurfum að tilkynna nefndinni
fjórum dögum fyrirfram, hvaða lit við veljum,
svo að hægt sé að sýna hann á prentuðu
spjöldunum. Og svo þarf maður líka að búa
sér til bæði kápu og húfu af sama lit.’’
“En þú sleppir því úr reikningnum,” sagði
Isabel, “að þú átt engan veginn víst, að þinn
“póni” verði á undan! Og ef eg hefði kosið
litinn, heldurðu þá að mér félli vel að sjá
mitt merki aftast í lestinni? Mr. Richards
hefir verið að biðja mig þess sama og þú, og
eg hefi gefið honum sömu svör og þér. Eg
get ekki betur gert en gefið þér sömu ráðin
og eg gaf honum.’’
“Og hver voru þau?” spurði Wilson him-
inlifandi.
“Eins og þú veizt, er ekki nema skamt
síðan þið hættuð skólanámi, svo eg álít heppi-
legt fyrir ykkur að velja merkislit skólanna
ykkar og gera að ykkar merkisiit við þessar
veðreiðar!”
“Við þetta svar féll Mr. Wiison allur ket-
ill í gld, en Isabel bara hló að honum og
raunasvipnum hans, og fór svo yfir til Mrs.
Doolan og annara kvenna er sátu skaipt frá.
“Það er þó æfinlega eitt gott við þetta
land,’’ var Mrs. Doolan, að segja við hinar
“og það er, að þegar eitthvað stendur til, þarf
maður aldrei að spá fyrir veðri. Maður veit
fyrirfram að það verður bjart, heitt og loftið
fult af ryki. Það er óhætt að búast sínum
bezta búningi þess vegna. Það var öðruvísi
á írlandi. Þar vissi maður aldrei hvort mað-
ur átti að vera í hvítum kjól eða sveipuð í
regnkápu, fyr en sama morguninn, og þá
enda óvíst, að sama veður yrði á hádegi. —
Þetta verður fyrsta stóra samkvæmið þitt á
Indlandi, Miss Hannay.”
“Koma margir Hindúar?” spurði Isabel.
“Já, eg skyldi nú segja það! Pyrst og
fremst koma nú allir Cawnporebúar, og svo
að sjálfsögðu Bithoor-herrann og mesti svarm-
ur af “Talukdars” og “Fennidars”, með ait
sitt föruntjti. Margir þeirra eiga góða hesta,
sem þeir eija, og sem eru fyrirtaks hestar, bara
ef þeir hefðu góða reiðmenn. Hvað Bithoor-
herrann snertir, eða “Rajahinn’’, þá er þar um
mikilmenni að ræða. Hann talar ensku ljóm-
ahdi vel og heldur rausnarlegar veizlur. Hanf
er fínn maður og kurteis, og er hér hvenær
sem nokkuð er um að vera. Það er alment álit,
að hann hafi einsett sér að ná í enska konu,
en vandinn er, að við höfum svo mikið að setja
út á fjölkvænið. En margt er gott við hann.
Til dæmis á hann svo mikið af gimsteinum,
að enda drotningin gæti öfundað konuna
hans.”
“Isabel hló. “Ekk skil eg að gimsteinar
uppfyltu mínar kröfur, í tilliti til ánægju,”
sagði hún.
“Það eru nú í rauninni ekki demantarnir
sjálfir, sem mestu varðar, góða mín,’’ sagði
Mrs. Doolan, “heldur það, að eigi maður þá,
þá ofunda allar aðrar konur mann.”
“Mér finst eg ekki skilja þá tilfinningu,
Mrs. Doolan,” svaraði Isabel, “en eg get skilið
í því að vera öfundsverður fyrir að eiga elsku-
legt heimili, eða fyrir að ganga smekklega til
fara, eða jafnvel fyrir að vera fríð kona, þó
HALDIÐ SAMAN HINUM FÖGRU POSTU-
LfNSMUNUM, SEM ERU í HVERJUM
PAKKA AF ROBIN HOOD HÖFRUM, ER
HEFIR “RED SPOT” VÖRUMERKI.
Robin
•) “Victoría Cross” er æðsta beiðursmerki Breta
f.yrir frábært hugrekki og afreksVerð. — Þýð.
fríðleikinn sé bara tilviljun. En að vera öf-
undsverður fyrir að eiga hrúgu af fallegum
steinum, þó verðmiklir séu, það skil eg ekki.
Fyrir mitt leyti finst mér eg myndi gleðjast
meira af fallegu blómi en fallegasta gimstein-
inum undir sólinni.”
“Já, það er eg nú ekki svo viss um. Eg:
ur,” sagði Mrs. Doolan. “Eplið leiddi Evu í
freistni, en Eva var þá unglingur. Eplið er
freistari barnanna, blómið er freistari ungra
stúlkna, en gimsteinarnir — þeir eru agnið,.
sem fullaldra kvenmaður rennur á.”
“Það veit eg, að ekki kærir þú þig um
gimsteina, Mrs. Doolan!’’
“Ja, það er eg nú ekki viss um. Eg
hefi aldrei haft tækifæri til að bera um það
— móhnausar og írskir gimsteinar hafa verið
mitt hlutskifti. Kaupið hans “Jimma” míns
er langt frá því að vera gimsteins-ígildi á
mánuði hverjum. Hann hefir auðvitað lofað
mér fyrir löngu, að hafa mig í huga, ef hann
fengi tækifæri til að ná í hermannshlut, ef
stórhýsi eða kastala þyrfti að taka með her-
afla. En það tækifæri hefir ekki komið enn.
Hann var hér fyrrum í mörgum allstórum or-
ustum, en það var aldrei ástæða til að skifta
upptækum fjársjóðum milli hermannanna, svo
hans hlutur er ekki fenginn enn. Eg hefi
líka oft sagt honum, að hann hafi fengið mig
með fölsuðum loforðum, því eftir hans lýs-
ingu átti eg von á að hverfa til Ballycrogin
aftur fyr eða síðar, og þá svo rík, að eg væri
öll tjölduð með gimsteinum og perlum. En
eftir núverandi útliti að dæma, verða börnin
mín einu gimsteinarnir, sem eg tek með mér
heim.”
“Og fallegir gimsteinar, líka,” sagði Isa-
bel. “Þau eru elskuleg böm, Mrs. Doolan,
og betri eign en allir gimsteinar undir sól-
unni. Mér er sagt, Mrs. Prothero, að það sé
alt útlit fyrir að maðurinn þinn vinni hlaup
arabisku hestanna. Eg er að hugsa um að
veðja sjö pörum af fingravetlingum á hestinn.
hans!”
“Já, Leila er eld-fljót. Hún vann f
fyrra. En svo hefir nú Nana Sahib þann
hest nú, sem í fyrra vann Poont-bikarinn,
og sem er talinn beztur hestur á Indlandi.
Hann keypti hann í Bombay. Okkar eina
von er að Nana hafi reiðmann. Geri hann
það er nokkur von að við vinnum, því inn-
lendur maður kann ekki að fara með hest.
Hann hleypir honum á fulla ferð undireins
og heldur svo áfram jafna dembu, og þá hefir
skepnan ekki þrek til að herða á sér sein-r
ustu skorpuna.”
“Já, það vona eg þá að hann geri,’’
sagði Isabel, “því af almennu áliti að dærna
er ekki til í herdeildinni annar hestur, sem
vonlegt þykir að vinni. Von okkar allra er
því þar sem þið eruð.”
Morguninn eftir þegar majórinn hafði
opnað sendibréf sín, sagði hann Isahel að
Mr. Hunter væri væntanlegur, með konu
sína og tvær dætur.
“Þá höfum við það eins og við vorum
að tala um, frændi,” sagði Isabel. “Þær dæt-
ur Hunters hafa mitt herbergi, o& eg verð f
litla herberginu við ganginn.”
“Það fer nú held ég ekki vel um þig þar,
Isabel, en þau hjónin hafa verið hjá mér um
veðreiðarnar síðastliðin tvö eða þrjú sumur,
svo eg kunni ekki við annað en að bjóða
þeim enn, þó hús-rúmið sé af skornum
skamti.”
“Það var sjálfsagt að bjóða þeim, frændi.
Það gerir mér heldur ekki minstu ögn til,
því eg þarf ekki neitt herbergis flæmi til að
klæða mig í.”
“Og þá verðum við líka að gera ráð
fyrir tólf gestum að miðdagsverði, Isabel, í
fjóra daga, veðreiða dagana þrjá, og daginn
áður en þær byrja.’’
Isabel leizt elfki á þessa frétt. “Eg vona,
frændi, að þú tréystir ekki á mig til að sjá
um það alt. Eg hefi nú verið að miðdagsverði
fjórum sinnum, og eg hefi helzt ekki gert ann-
að en undrast yfir þeim búningi og grufla í
hvernig mögulegt sé að koma öðru eins í
verk. Og eg fekk bara hroll af að hugsa til
þess ,að þegar minst varði yrði okkar hlut-
verk að standa fyrir slíku gildi. Það er ægi-
legt að hugsa um þá ábyrgð fyrir einn slíkan
miðdagsverð, hvað þá fyrir fjóra, hvern daginn
eftir annan. Mér ofbýður að hugsa um það.”"