Heimskringla - 06.04.1932, Qupperneq 2

I. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 6. APRÍL 1932
ÞRETTANDAIARSWNG ÞJOÐRÆKNISFELAGSINS
FUNDARGERÐ.
Fimmti fundur Þjóðræknisfélags Is-
lendinga í Vesturheimi var settur, föstu-
daginn 26. febr. 1932, kl. 10.30 f. h. á
venjulegum stað. Fundargerð síðasta
fundar lesin upp og samþykt.
Árni Eggertsson ávarpaði þingið út
af umræðum þeim sem orðið höfðu á
síðasta fundi um fjárhagsskýrslu Þjóð-
rækinsfélagsins og gerði grein fyrir
störfum féhirðis og fjármálaritara á
síðastliðnu ári og gat þess að hann
mundi ekki taka endurkosningu sem
féhirðir. Þá lá álit útbreiðslunefndar
fyrir og var lesið upp af séra Guðmundi
Árnasyni svohljóðandi:
Nefndarálit útbreiðslunefndar.
Nefnd sú sem sett var i útbreiðslu-
málin, leyfir sér að leggja fyrir þingið
íftirfylgjandi skýrslu:
I.
Með þvi að íþróttafélagið “Falcons”
hefir farið þess á leit að komast í sam-
band við Þjóðræknisfélagið, leggur nefnd-
in til að það sé veitt með eftirfylgjandi
skilyrðum:
Þeir af meðlimum “Falcons” sem
kjörgengir eru í Þjóðræknisfélagið, .sam-
kvæmt 15. grein, b-lið, grundvallarlaga
þess, gerast meðlimir í þvi og eru venju-
legir félagar í íþróttafélaginu; aðrir
meðlimir íþróttafélagsins verða auka-
meðlimir (associate members) í þvi, og
hafa að sjálfsögðu hvorki atkvæðisrétt
né kjörgengi í Þjóðræknisfélaginu.
Nefndin er þeirrar skoðunar, að Þjóð-
ræknisfélagið og stjórnarnefnd þe3S
ættu að hlynna að íþróttafélaginu eftir
föngum og hvetja það í starfi þess.
n.
Nefndin vill benda félaginu á, að sjái
stjórnarnefndin sér fært að halda fundi
í bygðum Islendinga, eða vinna á annan
hátt að þvi, að vekja áhuga fólks al-
ment fyrir islenzkri þjóðrækni, eða að
aðstoða deildir, sem stofnaðar hafa ver-
ið, þá heimilist stjómamefndinni að nota
til þess fé, sem nemur væntanlegum
inngöngugjöldum nýrra félaga.
III. '
Nefndin er þeirrar skoðunar, a.ð út-
gáfa íslenzku vikublaðanna hér vestan
hafs sé mjög mikilsverður þáttur i þjóð-
emisviðhaldi voru, og að það sé mjög
áríðandi fyrir kaupendur blaðanna, að
kaupendur þeirra greiði andvirði þeirra
skilvíslega. Vill þess vegna beina þeirri
bendingu til félagsins, að það með at-
beina stjómamefndarinnar, leitist við að
benda mönnum á, hver hætta vofir yfir
Þjóðemisfélagi voru, ef svo skyldi fara,
að blöðin yrðu að leggjast niður vegna
fjárhagslegra örðugleika.
Winnipeg 26. febr. 1932.
Guðm. Árnason,
Á. P. Jóhannsson,
J. P. Sólmundsson,
Ásgeir I. Blöndahl,
Benjamin Kristjánsson.
Viðaukatillaga.
Þar sem það er vitanlegt, að fjöldi
fólks óskar þess, að Þjóðræknisfélagið
annist um útgáfu lesbókar fyrir börn
og unglinga, og slíkt fyrirtæki liggur
inn á svið þeirrar hugsjónar, að efla og
útbreiða íslenzka tungu í Vesturheipai,
og þar sem ennfremur má gera ráð fyrir
að slík útgáfa beri sig kostnaðarlega,
þá leggur nefndin til að stjómarnefndin
sjái um útgáfu einnar slikrar bókar á
þessu ári.
Ásgeir I. Blöndahl,
Dr. Rögnvaldur Pétursson lagði til og
Stefán Einarsson studdi, að nefndarálitið
yrði tekið fyrir lið fyrir lið. Samþykt.
1. liður: Séra Guðm. Ámason gerði
með nokkrum orðum grein fyrir því,
hvað fyrir nefndinni vekti með þessum
lið. Spurningar komu þá fram frá
Guðmundi Bjamasyni um það fyrst,
hvort Fálkarnir hefði óskað eftir inn-
göngu í Þjóðræknisfélagið — i öðru lagi,
hvað Þjóðræknisfélagið mundi gera við
þá meðlimi “Fálkans”, sem af ýmsum
ástæðum kynnu ekki að vilja ganga i
Þjóðræknisfélagið og í þriðja lagi, hvort
leitast hefði verið eftir hvort Fálkarnir
skildu með hvaða skilyrðum og skyldum
þeir gengi inn i Þjóðræknisfélagið. For-
seti kvað það hafa verið upprunalega til-
mæli Þjóðræknisfélagsins, að Fálkarnir
gengi inn sem sérstök deild. Kvaðst
hafa farið á ársfund Fálkanna og reifað
málið fyrir þeim og hefði þar verið
samþykt í einu hljóði að ganga inn í
Þjóðræknisfélagið sem sérstök deild. Séra
R. E. Kvaran spurðist fyrir um það,
hvort ekki hefði verið samþykt auka-
lög í þinginu í fyrra um upptöku félaga
í Þjóðræknisfélagið undir sérhtökum
skilyrðum. Skýrði forseti frá að slik
aukafélög hefði ekki verið samþykt, en
stjómaraefndartillaga þess efnis lægi
fyrir þinginu nú. Dr. Rögnvaldur Péturs-
son las upp tillöguna.
Forseti Jón J. Bíldfell vék þá úr
forsetastól og flutti snjalt erindi þess
efnis að rétt væri að gera þessu félagi
Fálkunum sem léttast fyrir, um inn-
göngu í Þjóðræknisfélagið. Það hefði
ekki sóst eftir inngöngu, en tekið mjög
vel í málaleitun sína og væri það óneit-
anlega mjög ánægjulegt, að fá jafn fjöl-
ment félag af ungu fólki inn. Væri
það starf, sem Fálkarnir innu hið nýti-
legasta og þjóðinni til sóma, og auk
þess lægi í unga fólkinu mestar vonir
um framtíð islenzks Þjóðræknisfélags-
skapar í Vesturheimi. Með því að
nokkrar umræður höfðu orðið um það,
hvort útbreiðslunefnd hefði ætlast til að
Fálkarnir gengju inn í Þjóðræknisfélagið
sem einstakir meðlimir eða sérstök deild
— kvað hann það hafa verið skiling slnn
og Fálkanna að þeir gengju inn sem
sérstök deild er gildi 50c af hverjum
meðlim til Þjóðræknisfélagsins. Hins-
vegar hefði hann fyrir hönd stjómar-
nefndar heitið Fálkum því, með þvi að
þeir væri mjög fjárþurfi, að þeir skyldu
framvegis njóta framlags úr félagssjóði
eins og að undanfömu, svo að þeir biðu
engan fjárhagslegan hnekki af þessu
sambandi. Jóh. P. Sólmundsson lýsti
þvi yfir, að þessi hefði og verið skiln-
ingur sinn i útbreiðslunefndinni og hefði
nefndin aðeins undanskilið hina ensku
meðlimi af því að lög mæla svo fyrir,
að þeir geti ekki orðið félagar í Þjóð-
ræknisfélaginu og í öðm lagi af því að
hún hefði álitið, að hinir útlendu með-
limir Fálkanna mundu ekki kæra sig
neitt um það og í þriðja lagði hefði hún
þess vegna viljað létta þeim kostnaði
af Fálkum að greiða 50c af hverjum
þessum meðlimi inn í Þjóðræknisfélagið.
Taldi ástæðulaust fyrir hina útlendu
meðlimi Fálkanna að láta sér mislíka
þetta. Vara-forséti séra R. E. Kvaran
taldi, að nauðsynlegt mundi vera að
vísa þessum lið til baka til nefndarinnar,
með því að af álitinu væri helzt að
skilja, að hún ætlaðist til að meðlimir
Fálkans gengi inn i Þjóðræknisfélagið
sem einstakir félagar með fullu ársgjaldi.
Séra Guðm. Árnason, formaður út-
breiðslunefndarinnar, kvaðst ekki sjá
annað en að nefndarálitið, væri í fullu
samræmi við tillögur stjómarnefndar,
og kvað það yfirleitt hafa verið skilning
nefndarinnar, að félagið gengi inn sem
deild. Væri álitið ef til vill óskýrt orðað
að þessu leyti. Var þá leitað álits Carls
Thorlakssonar, sem mættur vár á þing-
inu fyrir hönd Fálkanna, og kvaðst
hann ekki sjá, að fenginni skýringu út-
breiðslunefndar, að neitt væri að athuga
við að samþykkja þenna lið álitsins.
Urðu enn um það nokkrar umræður, og
lýsti Ásgeir Blöndahl þvi yfir, að út-
breiðslunefndin hefði áreiðanlega engin
þröskuld viljað leggja í veg fyrir það,
að Fálkarnir gætu gengið Inn í Þjóð-
ræknisfélagið, með sem rýmilegustum
skilyrðum, og lýsti gleði sinni yfir því,
að komið hefði til samninga um þes3i
efni, og kvaðst vilja þakka forseta fyTir
framgöngu sina í málinu.
Dr. Rögnvaldur Pétursson gerði þá
tillögu, og Ragnheiður Daviðsson studdi,
að liðurinn yrði samþyktur óbreyttur og
var það samþykt.
2. liður. — Árni Eggertsson gerði til-
lögu og J. J. Húnfjörð studdi, að þessi
liður væri feldur úr álitinu. Jóh. P.
Sólmundsson skýrði frá því, hvað fyrir
nefndinni hefði vakað: Aðeins að ekki
væri veitt meira til útgjalda á þessum
lið en vissa væri fyrir að borgaði sig.
Benti á að ef liðurinn yrði feldur, væri
engin heimild til þess fyrir væntanlega
stjórnarnefnd, að veita neitt fé til út-
breiðslustarfsemi, nema önnur ákvæði
kæmi fram. Taldi það varhugavert að
taka þannig algerlega fyrir fjárveitingu
til þessara mála, þótt hins vegar væri
svo til ætlast að félagsstjórriin færi var-
lega i þessum sökum á næsta ári. — Á.
P. Jóhannsson benti á að fyrir nefndinni
hefði vakað, að einhver kynni að vilja
takast ferð á hendur til að safna á-
skriftum að riti félagsins og fá menn
til að gerast félagar Þjóðræknisfélags-
ins um leið, með þeim kjörum að fá
það sem næmi fyrsta ársgjaldi hinna
nýju félaga. Væri þetta enginn kostnað-
ur eða áhætta fyrir félagið. Agúst
Sædal taldi ekkert varhugavert við sam-
þykt þessa liðs nefndarálitsins, og taldi
að margir mundi glaðir vilja safna á-
skriftum að Þjóðræknisfélagsritinu, með
þessum kjörum. Séra Guðm. Árnason
benti á, að einnig hefði vakað fyrir
nefndinni, að það væri uppörfun fyrir
fólk út um sveitir, að fá einstöku sinn-
um menn til sín, til að spjalla um þessi
málefni," en hins vegar hefði nefndin
ekki séð sér fært að leggja til, að heim-
ilað yrði mikið fé úr félagssjóði til slikr-
ar starfsemi á árinu. J. J. Húnfjörð
taldi alt eins nauðsynlegt, að senda
menn þess erindis um Winnipegborg, að
VISS MERKI
kemur af þvi að nýrun hreinsa ekki
eitraðar sýrur úr blóðinu. Gin Pills
veita lækningu með því eyðileggja
sýrur þessar og koma nýmnum aftur
til að starfa eðlilega. — Kosta 50c
í öllum lyfjabúðum.
safna mönnum saman í Þjóðræknisfé-
lagið, enda væri hér búsettur mestur
fjöldi Islendinga. Ragnar E. Kvaraon
lagði á móti því, að þessi aðferð yrði
höfð, og að borgað yrði annað en ferða-
kostnaður við slík ferðalög. Taldi hins
vegar æskilegt að væntanleg stjórnar-
nefnd gætti allrar varúðar í fjárveit-
ingum til þessara mála. Árni Eggertsson
óskaði eftir, að lagt væri í sjálfsvald
væntanlegrar stjómarnefndar, hvað hún
vildi verja miklu til þessarar starfsemi,
eða að tiltekin væri viss fjárupphæð,
svo sem að undanförnu, sem verja mætti
til hennar. öskaði að tillaga sin væri
borin upp. Forseti benti á, að ef lið-
urinn væri algerlega feldur burt, væri
vafasamt, hvort að hægt væri að koma
að síðar, frekari tillögum í þessu máli.
Tillaga Árna Eggertssonar og J. J.
Húnfjörð borin upp og feld.
Kom þá fram tillaga frá séra Guðm.
Árnasyni, studd af Mrs. Byron, um að
visa þessum lið til baka til nefndarinn-
ar. Samþykt.
3. liður. — Mrs. Byron lagði til og
Halldór Gíslason studdi, að þessi liður
væri viðtekinn. Samþykt.
Viðaukatillaga Ásgeirs I. Blöndahl. —
Dr. Rögnv. Pétursson lagði til og Th. S.
Thorsteinsson studdi, að þessum lið
verða vísað til baka til nefndarinnar.
Samþykt.
Var þá liðið fram undir hádegi og
fundi frestað til kl. 2 e. h.
Frh.
SKRIÐJÖKLARNIR í AUSTUR-
SKAFTAFELLSSÝSLU.
Ef það er satt, sem varla þarf
að efa, sem vitringar og fræði-
menn kenna nú á dögum, að í
fymdinni hafi jökull hulið öll
Norðurl'önd, og máske lengra
suður. þá hefir ísland á þeim
öldum verið ein jökulhella, og
engri skepnu lífs í þeim heljar-
greipum, sem þá hafa spenst
um löndin. Hvað lengi að
löndin voru spent í þessum
klakaböndum veit víst enginn
með nokkurri vissu. — Nú liðu
ár og aldir, og undir áhrifum
og krafti hitans, fór að smá-
losna um klakaböndin, jurtir að
vaxa og dýr að koma frá öðr-
um heitari heimkynnum, ef þau
voru þá nokkur til, og taka
sér bólfestu á þessum nýju
stöðvum. Þetta var náttúrlega
alt áður en sögur hófust, svo
um ástandið bæði dautt og lif-
andi á þessum sviðum, og tím-
um saman, má segja alt og
ekkert.
Nú er svo komið eins og
kunnugt er, að jöklar eru þó
enn miklir. bæði á Grænlandi
og íslandi. En bæði eru þau
bygð af siöuðum mönnum, aö
minsta kosti ísland, hvað sem
segja má um Grænland.
Margir eru jöklarnir á jteland
og heita ýmsum nöfnum, sem
eg man ekki að telja. Stærsto
þyrpingin er Öræfa- eða Vatn:
jökull. Hann er yfir 6000 feta
hár og tignarlegur á að líta.
svona úr- 40—50 mílna fjar
lægð.
Og um þenna jökul ætla eg
nú að tala fáein orð, helzt í
þeim tilgangi, að þeir sem bet-
ur vita, reki mig í vörðurnar,
með sannari upplýsingum. og
tilgátum.
Fornsögur vorar segja, að
skógar miklir hafi verið á ís-
landi á landnámstíð. Því lengra
sem leið frá ísöld, þá fyrir á-
hrif hitans bráðnaði jökull af
öllu iáglendi, svo upp komu
graslendur miklar og skógar,
sem nú er víða alt eyðilagt.
Vatna- -eða öræfajökull nær
frá Lómagnúp og að Felli í
Suðursveitum, sem eitt sinn
/ar stór jörð, en er nú í eyði.
Þessi vegalengd er nálægt 90
enskar mílur, og sveitin Öræfi
er framan við aðal hálendið á
jöklinum. Það má skifta þessu
mílnatali í þrent, þó það sé ó-
uákvæmt: Skeiðarársandur 30,
bygðin öræfi 30 og Breiðumerk
arsandur 30, og á Söndunum
eru Skriðjöklarnir.
En hvernlg stendur á því að
beir urðu að skriðjöklum? Á
ísöldinni og löngu þar á eftir
var alt hálendið reyrt og spent
svo sterkum og hörðum klaka-
böndum, að nálega engin vatns
lind eða uppspretta hafði fram-
rás. En þegar með tíð og tíma
— fyrir áhrif hitans — fór að
'smálosna um klakaböndin, þá
fóru uppspretturnar að ná fram
rás. Svö gat líka jarðhiti á
sumum stöðum komið til greina
Þyngdarlögmálið réði þvf, að
íökullinn seig og hrundi úr há-
'endinu og niður á láglendið
lefnilega sandanal Skeiðarár-
/and og Breiðumerkursand (um
bá er eg að tala). Og hvers
/egna lág jökullinn kyr, þegar
’artn var kominn svo að segja
liður á jafnsléttu? Þurfti hann
iltaf sí og æ að ýtast fram
’g til baka, eða eiginlega að
núast og hringla í allar áttir?
Hvað var á seiði. “Illa lét Þór-
lfur bægifótur,” segir Eyr-
!>yggja. En það var alt eins og
gamanleikur hjá ólátunum
-kriðjöklunum.
Eg gat þess áður, að þegar
ór að losna um klakaböndin,
og lækir og máske ár að ná
’ramrás, þá var þar ekkert afl
til, sem gat varnað því að vatn-
ið rynni til sjávar. En jökullinn
á láglendinu spyrndi á móti, alt
?em hann orkaði, og gerir enn
bann dag í dag. En það dugar
'kki, hann verður að láta sigast
indan vatninu.
Þessir skriðjökiar eru allir
með gjám og glufum. Sé horft
ifan í sumar er ekkert að sjá
nema myrkur. Aðrar eru hálfar
g sumar fullar af vatni- svo
stærri og smærri partar af
jöklinum eins og hálf fljóta á
vatninu, en sígur niður á öðrum
stöðum. Þessi kraftur vatnsins
veldur því, að þó bæði sauðir
og hestar og menn, og hvað
raunar sem er, hverfi of-
an í niðamyrka jökulsprungu
þá er nokkurn veginn víst að
það verður ofan á jöklinum eft-
ir 10 til 12 mánuði. Stundum
má sjá ofan á jöklinum steina
svo stóra, að þeir mundu
vega mörg þúsund tonn.
Svo loksins eftir ótal áriog
og ryskingar, verður jökullinn
að ge^ upp vörnina og vatnið
kemur æðandi með ótal mörg
stór og smá jökulstykki í för
með sér. Þegar þessi ofsi hleyp
ur í vatnið og jöklana, þá er
engri skepnu fært yfir sandana
nema fuglunum fljúgandi.
Hvort þessi jökulhlaup hafa
byrjað fyrir landnámstíð, veit
eg ekkert um. En annálar
segja, að mestu hlaupin hafi
komið á eða um miðja 14. öld
úr Öræfajökli og eyðilagt blóm-
legar bygðir og bæi. Vegsum-
merki sjást þar enn þann dag í
dag á 4 stöðum í Öræfum, að
þar hafi átt sér stað stórkost-
leg umbrot af vatnagangi (eða
jökulhlaupum).
Njála segir að Kári hafi búið
á Breiðá. Vestan við þessa
á er fjall inni í jöklinum, sem
heitir Breiðumerkurfjall. Styzta
leið til fjallsins eftir jöklinum
er 1 til 1% ensk míla. Þar eru
örnefni sem benda á að þar
hafi verið búið fyr á öldum:
Miðaftanstindur- Hrossadalur,
Kúatorfur og Lakan (einkenni-
legar rákir í fjallinu. Hafi Kári
búið þarna við fjallið, sem er
mjög sennilegt, þá hefir þar
yerið graslendi fyrir framan
fjallið, sem nú er jökull og
eyðiland.
Eg hefi heyrt menn tala um
hvaða kraftur eða afl það væri
sem -færði skriðjöklana fram
og til baka, og hafa aldrei, svo
eg viti, orðið á eitt sáttir. Það
eru ekki nema fáir íslendingar,
sem hafa kynnl af þessum
skriðjöklum, og bæði þeim og
fleiri þykir litlu máli skifta,
hvernig er ástand eða hreyfing
þessara jökla. Þeir væru aldrei
nema til bölvunar hvort sem
væri. Eg er alinn upp þarna
við jökulinn á Breiðumerkur-
sandi, og hlaut eins og fleiri
að veita honum og vötnunum
eftirtekt.
Um 1865 komst skriðjökull-
inn á Breiðumerkursandi lengst
fram. Hann átti þá aðeins eft-
ir hálfa mílu enska til sjávar.
Það sýna enn þann dag í dag
sandöldurnar, sem skriðjöklarn
ir raka. á undan sér. Nú er
hann kominn til baka um 2
mílur enskar. Og svona er það
á báðum söndununi’ að jökull-
inn hefir horfið til baka svo
hundruðum faðma skiftir.
Það er vatnið, sem hefir
sprengt og hrundið fram og
velt um skriðjökunum, en er
held eg að eyða þeim um leið.
Og sá tími kemur að árnar taka
fastan farveg eftir því sem jökl •
arnir eyðast. Og þá rísa upp
blómleg héruð og bygðir, þar
sem nú eru eyðisandar og jökl-
ar. Þetta verður nú máske
ekki á næstu 5—800 árum eða
öldum.
Nú vil eg færa til aðeins tvö
dæmi, sem sýna hvaða ótrúleg
vald og áhrif að vatnið virð-
ist hafa á jöklana.
Eg nefndi áður Hrossadal
sunnan í Breiðumerkurfjalli.
Fjöllin í kringum dalinn á þrjá
vegu munu vera 2—3000 feta
há, og lægðir þar á milli. Læk-
ur er í dalnum. Jökullinn fram-
an við fjallið er víst ekki undir
200 fet á hæð. Nú hefir það
oft komið fyrir að jökullinn
hefir heft framrás læksins. Þá
myndast lón í dalnum. Þarna
geta verið fleiri uppsprettur,
sem ekki sjást, því jökullinn
spennir fjallið heljargreipum
alt í kring. Fyrir 50 árum sá og
fleiri menn svo mikj,ð vatn
safnaðist í Hrossadalinn, að
rann fram af jöklinum, svo
eftir fáa daga sprakk jökullinn
fyrir þunga vatnsins, sem velti
stórum jökulstykkjum með
dunum og gauragangi langt
fram á sand. Þetta að framrás
vatnsins hindrast um lengri og
skemri tíma, hefir verið og er
orsök til allra jökulhlaupanna
á báðum þessum söndum’ sem
hér eru nefndir.
Frá bænum Svínafelli í Ör-
æfum, blasir við auga manns
hvenær sem út úr húsi er kom-
ið, skriðjökuilinn á Skeiðarár-
sandi. í norður af Lómagnúp
eru tindar (hnúkar), sem heita
Súlutindar. Margir hafa heyrt
nefnd Skeiðarárhlaupin al-
kunnu. — Á undan hverju
hlaupi hefir Skeiðaráin hætt
að renna fram alveg eða að
miklu leyti. Þá er það kallað
að árnar standi inni eða uppi.
Þá hafa menn veitt því eftirtekt
að jökullinn hefir hæjíkað eða
færst fram, og eins og tútnað
allur út og mest upp, svo að
Súlu,tindarnir hafa nærri horfið
augum frá Svínafelli að sjá. —
Svo einn góðan veðurdag
spriiígur blaðran, með svo
miklum umbrotum og djöfla
gangi, að tæpast verður ofsög-
! um sagt. Dynkir, skellir, fossa-
gangur, eins og brimniður,
heyrist langar leiðir. Sandurinn
allur eins og hafsjór á að líta,,
en öskugrár að lit. Jökulstykkin
sum á stærð við stórhýsi, liggja
víðsvegar út um allan sand.
Svo þegar xþessum látum
Iinnir, þá lækkar jökullinn og
eins og dregur sig til baka —
ir að hvíla sig.
Nú þykist eg hafa sýnt, að
það er einungis vatnið (árnar
og lækirnir) — vatnsþunginn
—’' sem hafa um mörg hundruð
ár verið að hringla með og
róta um skriðjöklunum. Og
þetta heldur áfram þangað til
allir skriðjöklar (á nefndum
söndum) verða eyðilagðir, og
þar rísa upp bygðir og bú; ell-
egar þá að alt verður reyrt
í hin fornu, illvígu klakabönd,
sem eyðileggja iflest !ajt líf
jurta og dýra. En eg vil miklu
fremur trúa og treysta hinu
fyrnefnda, að á fslandi eigi eftir
ir að vaxa upp og þroskast víð-
ar og miklar lendur, grasi og
skógi þaktar, sem fái að standa
um aldur og æfi.
Selkirk í febr., 1932.
Sveinn A. Skaftfeid.
UM “BRÉF INGU”
Það yrði óverðskuldaður rit-
dómur um “Bréf frá Ingu” ef
enginn legði þar orð í belg
nema E. P. Jónsson. Hann
auglýsir sína eigin fáfræði, á
þeim málum er bókin fjallar
um, á sama tíma, og hahn
gerir lítið úr þeim.
Því, hvað er athugavert við
fingraförin hennar Ingu, á
bréfunum sem hún skrifar hér
á jörðu- og hvað er furðulegft
við það sem hann kallar hnign-
unarmerki, á seinni bréfunum;
ekki neitt frá þeirra sjónar-
miði, sem kynt hafa sér eilífð-
armálin, með óbundnum huga.
Hvað er eðlilegra en, að þegar
yfir kemur, verði undrun og
jafnvel hrifning, svo vfirgnæf-
andi, að fólki verði talfátt; og
fari nú að líta í kring um sig
og átta sig á tilverunni, með
þeim mætti og skilningi, sem
hver og einn á yfir að ráða,
og eftir því sem hlutaðeigaiídi
er gætnari að eðlisfarh eftir
því fer orðsendingin hijigað
til jarðarinnar.
Og svo það að hún felli fjaðr-
ir í stað þess að hefja vængi
til flugs.
Hvert á að fljúga?
Tilgangur lífsins er ekki sá,
að flýta för héðan, heldur að
undirbúa, sig svo hér, að fölk
fari áfram, en ekki afturábalí,
þegar þessu lífi lýkur.
Hvað verndarmönnum “Varn-
ar’’ viðvíkur máske það sé einn
þáttur í þeirra þroskasögu, að
vinna við Vörn. Hver veit. E.
P. J. talar um að það þurfi, sér-
þekkingu þegar fjalla eigi uni
einhver sérstök vísindi, vitur-
lega mælt, ef menn vildu að-
eins lifa eftir því sjálfir. og láta
sig ekki skrifa, önnur mál, en
þau, er þeir hafa þekkingu á.
E. P. J. minnist ekki einu
orði á góða sönnun, sem er í
bókinni. Inga var sjálf búin að