Heimskringla - 10.08.1932, Síða 1

AMAZINC NEWS
PHONE
37 266
DRESSES
Any klnd AT ^
Beautifully MJjl’
Dry Cleaned
Pgi'tKs
MEN! YOUR CHANCE
RegiHar|!SU|Tg
Dry Cleaned / UQ
* ¥
* ¥
Service
and Smartly
Pressed
PHONE 37 3«6
PeptKs
XLVI. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MIÐVTKUDAGINN 10. ÁGÚST 1932.
NÚMER 46
TIL .
SÉRA BENJAMÍNS KRISTJÁNSSQNAR
við burtför hans og konu hans frá Winnipeg til íslands
8. ágúst 1932.
Þú komst til vor með íslands frjálsa anda
sem er og verður réttur landnemans.
Þú leitað hafðir lífsins furðustranda
með ljós hins sanna, góða og vitra manns.
Þú komst til vor með íslands heilu hljóma.
Hin helgu ljóð vors kæra föðurlands,
er sorg og gleði hjartans enduróma
sem unjlirspil við söngva meistarans.
•
Þú komst til vor með fjallaloftið ljúfa
og landsins aldna þunga strauma nið.
Þú lönd vor hugðist plægja, ryðja, rjúfa
hið rétta og sanna þoldi enga bið.
Þó stopult sé að treysta á akuryrkju
þá andar lífið gegn um kalinn svörð.
Og svo er það með framtíð frjálsrar kirkju
að frækorn hennar síðar rísa úr jörð.
Þökk sé þér vinur sifji Sögu og Braga
sáðmaður góði er dvaldir meðal vor.
Og leiddir strauma um vora heima haga
sem hrestu að nýju íslenzkt fjör og þor.
Já far þú vel til átthaganna aftur
haf ástarþakkir fyrir liðna stund.
Nú heim þig leiði lífsins mikli kraftur
og lifðu sæll á vorri feðragrund.
S. E. Björnson.
SÉRA BENJ. KRISTJÁNSSON
OG KONA HANS LEGGJA AF
STAÐ TIL ÍSLANDS.
Klukkan hálf sjö í gærkvöldi,
lagði séra Benjamín Kristjáns-
son og kona hans af stað heim
til íslands. Fara þau alfarin.
Ferðinni mun heitið til Eyja-
fjarðar fyrst um sinn, en þar
búa foreldrar og skyldfólk séra
Benjamíns. Hvort að þau setj-
ast þar að eða í Reykjavík, er
ekki afráðið ennþá.
Til Winnipeg komu Mr. og
Mrs. Kristjánsson fyrir tæpum
4 árum. Hefir séra Benjamín
verið prestur íslenzka Sam-
bandssafnaðarins í Winnipeg öll
þau ár er hann hefir dvalið hér
vestra. Hefir hann þótt ágætur
prestur og ræður hans hafa ver-
ið rómaðar mjög fyrir bæði
djúpsæi hugsana er í þeim hefir
komið fram og fegurð máls og
framsetningar.
S. 1. mánudag var prestshjón-
unum haldið skilnaðar-samsæti.
Var það hið fjölmennasta.
Voru þar margar ræður haldn-
ar og kvæði flutt. Birtast þær
ræður í þessu blaði, er skrifaðar
voru, og með því að í þeim er
all rækilega minst á starf séra
Benjamíns hér vestra, látum vér
þá frásögn nægja. En á meðal
annara er til máls tóku, skal
nefna séra G. Árnason, Mrs..R.
Pétursson, séra Philip Péturs-
son, Guðmund Eyford og Mrs.
F. Swanson o. fl.
Kvæðin er presthjónunum
voru flutt, eru og birt í þessu
blaði, nema kvæði Þorst. Þ.
Þorsteinssonar skálds. Æskti
hann að birta ekki kvæði sitt
að svo stöddu.
Peninga-gjöf var presthjón-
unum afhent, en upphæðar ekki
getið, frá safnaðarfólki. Kven-
félag Sambandssafnaðar af-
henti og Mrs. Kristjánsson silf-
ur bikar til minja um samver-
una.
Mrs. K. Jóhannesson söng
einsöng. Á milli ræða voru og
íslenzkir söngvar sungnir af
öllum.
Samsætinu stýrði forseti Sam
handssafnaðar Dr. M. B. Hall-
dórsson.
í lok samsætisins flutti séra
Benjamín all-langa ræðu. Fór
hann hlýjum orðum um við-
kynningu sína af Vestdr-fslend-
ingum og samvinnufólki sínu
hér þakkaði hann fyrir eigin
hönd og konu sinnar alla ástúð
og velvild þeim sýnda.
ÁVARP FORSETA
SAMBANDSSAFNAÐAR
í kveðju samsæti
séra Benjamíns Kristjánssonar
og konu hans.
Eins og öllum viðstöddum er
kunnugt, erum við hingað kom-
in í kvöld til þess að kveðja
séra Benjamín Kristjánsson og
konu hans, sem nú eru að
leggja á stað alfarin heim til
íslands. Oss er öllum eftirsjá að
þeim hjónum. Þau komu hing-
að fyrir nærri fjórum árum,
hafa síðan dvalið meðal vor og
unnið verk sín vel og trúlega,
hvert á sinn hátt. Voru þau
svo óheppin, að skömmu eftir
að þau voru komin, skall á hin
mikla kreppa og deyfð, sem
legið hafa eins og martröð yfir
þessum félagsskap sem öðrum
síðustu þrjú árin. Hafa þau
eins og við öll, átt við mikla og
marga erfiðleika að stríða í bar-
áttunni við að halda uppi félags-
skap vórum og eru þau því sízt
af öllu öfundisverð af veru
sinni hér. Þannig leizt mér á
séra Benjamín, þegar eg fyrst
sá hann, að vel mundi honum
treystandi, og ekki þyrfti að
efa það, að sannleikann mundi
hann segja. Hefi eg ekki orð-‘
ið fyrir vonbrigðum í því efni.
Margir munu nú segja, að þaö
sé lítið í frásögur færandi þó
einhver segi sannleikann. Það
muni víst flestir gera. En
það er eimitt sú dygðin,
sem mest allra er van-
rækt. Og ekki stöndum við ís-
lendingar framar öðrum í því
efni. Svo langt gengur þessi
vanræksla, að það má nærri
segja, að þeir séu spámenn ein-
ir sem ómengaðan sannleikann
segja — þó auðvitað geri prest-
ar það *einnig stundum. En
spámönnum sínum hafa menn
ætíð launað á sama hátt: Með
krossfestingum, bruna á báli og
öðru þvílíku hnossi, meðan því
var við komið, en með útskúf-
un á einhvern hátt, síðan ekki
var lengur hægt að lífláta þá.
Þetta er eðlilegt, því ekkert
hræðast menn eins og hrein-
an sannleikann. Blandaður eða
hálfur sannleikur, bragðast þeim
ágætlega. Ef aðeins einhverju
er snúið við, eitthvað felt úr,
einhverju aukið í, er alt ágætt.
Og mikið eru menn þakklátir
. þeim, sem þvílíkt flytja. En sé
eitthvað sagt, sem er alveg rétt
og satt, er það sem djöflarót í
munni manna. Og fáa vini eiga
þeir sem þvílíkt. leyfa sér. Er
því mönnum varla láandi, þó
þeir sjái í gegnum fingur við
sjálfa sig og aðra í þessu til-
liti.
Tek eg nú þetta tækifæri, að
þakka séra Benjamín fyrir hrein
skilnina, sannleiksást og trú-
mensku í öllum greinum- Ber
eg fram þetta þakklæti í nafni
safnaðarins, safnaðarnefndar,
og frá eigin brjósti. Og eigi
síður þakka eg konu hans fyr-
ir allan þann dugnað, framsýni
og góðvild, í sambandi við störf
sín hér. Eg ætla ekki að fara
að fárast yfir því, að þau eru
að fara í burtu frá okkur. Því
sýnist ekki hafa verið mögulegt
að aftra. Enda þekki eg svo
vel sögu félagsskapar vors, að
eg veit honum er borgið, hver
sem fer eða kemur. Hann hef-
ir verk að vinna, sem er svo
mikilsvert og áríðandi, að eng-
in hætta er á því, að hann líði
undir lok. En í nafni okkar
allra, sem hér erum saman
komin, bið eg séra Benjamín
og konu hans farsællar ferðar
heim til ættlandsins, og ágætr-
ar framtíðar, hvað sem þau
taka sér fyrir hendur. Veit eg
að þið öll takið undir þá árnað-
arósk, eins vel og þau eiga
hana skilið. Því það er hreint
og bjart yfir báðum þessum
hjónum. Ekki munu þau flekk-
ótt finnast, hvorki á þessari
jörð né annarsstaðar.
M. B. H.
TIL SÉRA
BENJ. KRISTJÁNSSONAR
frá hinu
Sameinaða Kirkjufélagi.
Ágæti vinur og starfsfélagi!
Starfsbræðrum þ í n u m í
stjórnarnefnd Kirkjufélags vors
hafa fundist það mikil tíðindi
og næsta óhallkvæm, er þeim
barst til eyrna, að þú og kona
þín telduð nú komið að þeim
tíma, er þið telduð nauðsyn
bera til, að lokið yrði störfum
ykkar með oss og meðal þjóð-
lokks vors í heild sinni í landi
þessu. Að vísu fer því fjarri,
að oss hafi komið þær fregnir
með öllu á óvænt. Oss er það
ljóst, að taugin er röm, er dreg-
ur menn til þeirra staða, sem
þeir eru ekki einungis runnir
frá, heldur og hafa ástæðu til
bess að telja hinn eðlilegasta og
siálfsagðasta vettvang lífs síns.
Vér könnumst ekki einungis við
þessar ástæður heldur metum
þær einnig. Vér hefðum kosið
og talið oss stórlega mikilsvert,
f samstarfið hefði orðið lengra,
en oss er ljóst, að það hefði
engu lýst nema vanþakklæti og
skorti á skilningi, ef vér hefð-
um eigi áttað oss á, að vér hefð-
um engan rétt til þess að ætlast
til, að vor verkahringur yrði
talinn rétthærri ölhim öðrum
kröfum.
Þakklæti vort er einlægt og
óskorað fyrir starfið, sem leyst
hefir verið af hendj. Á herðum
þínum hefir hvílt starfsemin í
stærsta og umfangsmesta söfn-
uði bræðafélags vors. Vér er-
um þakklátir fyrir þá alúð og
vandvirkni, sem þú hefir lagt í
starf þitt. Oss er ljóst, að þú
hefir verið öðrum prestum fyr-
'rmynd að því hugarfari, sem
ætti að vera aðalhróður frjáls-
lyndrar kirkju — þvf hugarfari,
er telur samviskusamlega leit
eiga að vera undanfara kenni-
menskunnar. Þú hefir lagt kapp
á að auðga anda þinn, þú hefir
setið við brunna þekkingarinn-
ar, þú hefir íhugað hinar ólík-
ustu stefnur, borið þær saman,
lagt dóm gáfna þinna á þær og
fyrir bragðið auðnast að gera
flutning kristindómsins börnun>
vorrar aldar arðberandi í kirkju
þinni. Vér erum þakklátir fyrir
íhygli gáfna þinna, einarðleik
skapferlis þíns og hreinskilni
boðskapar þíns.
En jafnframt því, að vér
minnumst þeirrar þakklætis-
skuldar, sem félag vort er í fyrir
tarfsemi þína, þá væntum vér
þess einnig, að þú teljir eigi
þann tíma, er þú hefir með oss
dvalið, hafa verið með öllu ó-
frjóan fyrir sjálfan þig. Félags-
svið vort er að vísu mjög tak-
markað og máttur samtaka
vorra lítill, en vér væntum þess,
að þér hafi farið á þá lund, að
þú hafir lært að meta þau verð-
mæti, sem í því eru fólgin að
standa þar í andlegum málum,
sem þrengslin eru lítil. Að fé-
lagsmálum vorum stendur að-
eins tiltölulega lítill hópur
manna og kvenna, sem unir sér
þar bezt, er hátt er til lofts og
vítt er til veggja. Vér höfum
vænst þess af prestum vorum
og öðrum forystumönnum, að
þeir létu sér nægja sjálfs síns
samviska og sannfæring að leið-
arvita. Vér teljum aðra vita
háskasamlega og leiða inn á
grynningar. En vér höfum þá
-annfæringu, að það sé ekki
fjarri skapferli þínu að una á
slíku fleyi hinnar óháðu hugsun
ar.* Og vér 'teljum oss sæmd í
því,að hafa verið á þilfari með
þér þessi fáu ár, sem oss varð
samstarfsins auðið.
Svo mjög sem vér finnum til
þess, hve félagsmál vor hafi
mist við brottför þína, þá gleður
oss hinsvegar sú tilhugsun, að
ættland vort muni fá að njóta
krafta þinna um ókomin ár. Vér
efumst ekki um, að þú munir
láta þau mál æfilangt til þín
taka, sem þú hefir nú um skeið
starfað fyrir — málefni hinna
andlegu hugsjóna og hinnar
frjálsu leitar kristinna manna.
í óskum vorum um fararheill
bíha og konu þinnar frá stöðv-
um vorum felst jafnframt óskin
um hamingjuríkt líf og sífelt
mikilfenglegra verksvið í barátt-
unni við að gera líf íslenzkra
manna andlegra og frjálsara.
Wynyard, 6. ágúst, 1932.
Fyrir hönd stjórnarnefndar
hins Sameinaða Kirkjufélagis,
með mikilli alúð,
Ragnar E. Kvaran.
BENJAMÍNS KRISTJÁNSSONAR OG
FRÚAR wamc iamímii r.iád mqh atti d
TIL SÉRA
DC.INJMIVIIIVO MMO I JMIVOOUIVMK
HANS JÓNÍNU BJÖRNSDÓTTIR
8. ágúst 1932.
(f gamni og alvöru)
í kvöld hefir fólkið flykst hér inn
og fjöldi af góðum öndum,
að kveðja prestinn og konuna hans,
með kossi og handarböndum.
Og andarnir fylgja þeim alla leið
til íslands í næstu viku,
en við sitjum eftir hrygg og hljóð
með heimþrá okkar í kviku.
En meðan þau epnþá eru>hér
við óskum þeim ’góðrar ferðar,
og bænir okkar — ef á er reynt
þær eru ekki lítilsverðar.
\
Og eystra geta þau ornað sér
við ylinn frá þessum ræðum;
og ljóðið mitt á að lýsa þeim
sem leiftrandi stjarna af hæðum.
En þó að við orkum einhvers góðs
með afbragðs ræðum og ljóðum
Þá getur skeð að þeir biðji bezt
sem biðja í lágum hljóðum.
* * *
Og með þau austur um Atlanz haf
hinn örskreiði dreki líður
og fjallkonan aldna eftir þeim
með útréttann faðminn bíður
Við treystum því að hún annist best
um óskabörnin sín ljúfu;
og bernskugull þeirra geymi hún enn
hjá græntyptri smalaþúfu.
* * *
Svo tek eg Benjámín hlýtt í hönd,
og hver sem að vill má lá það
að eg ætla að kveðja konuna hans
með koss', ef eg bara má það.
Lúðvik Kristjánsson.
KVEÐJU ORÐ
til séra Benj. Kristjánssonar og
konu hans. 8 ágúst 1932.
Þann 30. júlí s. 1. andaðist
að heimili sínu 543 Victor St.,
hér í borginni, Torsteinn John-
son, kennari í hljómfræði, 65
ára gamall. Hann ha$ði kent
hjartasjúkdóms undanfarið og
hann mun að síðustu hafa orðið
honum að bana. Hann þótti
góður kennari og fiðluspil og
sönglist hefir fjöldi ungmenna
hjá honum numið. Hins látna
verður eflaust minst ítarlegar
síðar.
Vér erum hér stödd á kveðju-
móti. Með samsæti þessu, sem
hér er fram að fara, erum vér
t
að kveðja ung hjón, prest þessa
safnaðar og konu hans, er hing-
að komu til vor fyrir tæpum
fjórum árum síðan, en sem nú
eru á förum heim aftur, til
sinna fyrri átthaga. Vér hefð-
um gjarna kosið, að þau hefðu
mátt dvelja með oss lengur.
Þau hafa að maklegleikum, get-
ið sér góðan orðstír. Málefnum
þeim, sem þau hafa veitt for-
stöðu, hafa þau verið til sæmd-
ar. Félagslífi voru íslendinga
hér í landi hefir verið ávinning-
ur að komu þeirra Þau hafa í
hvívetna, unnið sér álit, hylli
og traust drenglyndra manna.
En atvikin hafa hagað því svo
til, að eigi getúr orðið lengra úr
dvöl þeirra í þetta sinn en orðið
er.
Það hefir fallið í mitt hlut-
skifti, fyrir hönd safnaðarfólks-
ins að mæla til þeirra nokkur
orð að skilnaði, og við það hefir
rifjast upp fyrir mér í huga mín-
um gamall atburður, sem eg
hefi ekki getáð gleymt frá liðn-
um árum. Atburður þessi gerð-
ist fyrir tæpum tíu árum síðan.
Það stóð líkt á og nú, — það
var verið að kveðja. Á meðal vor
hafði þá dvalið um rúmt fjögra
ára skeið, einn hinn ágætasti
maður, er hingað hefir komið,
tónskáldið Svb. Sveinbjörnsson.
Hann var þá á förurn heim til
íslands, ætlaði að leggja af stað
morguninn eftir. Mót þetta var
haldið í heima húsi, og aðeins
fátt manna þar saman komið,
nokkurir vinir hans og kunn-
ingjar, er kynst höfðu honum
me^t og vildu dvelja með hon-
um sem lengst að auðið yrði.
I Það var orðið siðla kvöldsins en
(enginn hafði haft orð á því, að
mál myndi vera að skilja. Sjálf-
ur dvaldí hann, í algleymi um
hvað tímanum leið, við minn-
ingar liðinna ára og rifjaði upp
atburði er gerst höfðu þá fyrir
löngu. Ag lokum reis kona
hans á fætur og minnir hann á
að það muni vera kominn tími
til að fara, því með morgni
verði þau að leggja af stað f
hina löngu ferð. Hann sleit
samtalinu við hálfsagða sögu
og stóð á fætur. Geislar hinna
glöðu minninga er lýstu af aug-
um lians og yfirbragði, óskýrð-
<>st og hann sagði fremur lágt:
“Já, það eru alt af þessi sömu
Idðindi að þurfa að kveðja.’’
Það voru þessi orð hans eink-
um, sem festu þenna atburð
mér í minni — þau voru svo
hreinskilin og látlaus, svo djúp
og spök og sönn. Og það eru
þau sem skjóta honum alt af
upp huga mínum, upp aftur
og aftur við hvert tækifæri, sem
þetta, þegar einhverjir eru á
förum, þegar verið er að kveðja.
Oss er öllum svo farið að vér
kjósum oss heldur að mega
heilsa heldur en kveðja. Vér
finnum til þess að það er léttara
að segja “komið þið sæl” heldur
en “farið þið vel”. í öllum
kveðjum er falinn sársauki —
þrautin að þurfa að kveðja, —-
einhverskonar sársauki serii vér
gerum oss sjaldnast fulla grein
fyrir, enda getum við það ekki,
myndirnar eru svo breytilegar.
Stundum á hann skylt við til-
finninguna sem saknar dagsins
í gær, þá hann er liðinn, meira
en morgundagsins sem í vænd-
um er. Stundum við leiðarslit-
in, er einn stefnir til fjalls, sem í
álaga sögunni, en annar til
fjöru; stundum við þann per-
sónulega missir sem samveru-
slitin hafa í för með sér; en
stundum, og lang oftast, við
minningarnar er hver um sig á,
en verður nú það sem eftir er
að geyma í brotum sökum þess
að sameignin er bönnuð með
fjarvistinni. Mesti gróði æf-
innar eru minningarnar, og sá
eini gróði er svo verður í sund-
ur greindur að auðkend verða
(Frh. á 5 bls.)