Heimskringla - 21.09.1932, Blaðsíða 1

AMAZINC NEWS
DRESSES
Beautifully
Dry Cleaned
and Pressed up.
PHONE
1 37 266
$1
PopIKs
MEN! YOUR CHANCE
BeguiarilSU I TS
* * Dry Cleaned
* * and Smartly
Service | j Pressed
PHONE 37 266
PertJis
‘$i.
XLiVI. ÁRGANGTTR
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN 21 SEPT. 1932
NUMER 52
IVIANITOBAFYLKI TEKUR | En þetta vöruflutningabann
$4,000,000 LÁN Á NÝ. inn til bæjanna heldur áfram.
Hefir vegum sumstaðar verið
Hon. A. E. McPherson, K. C.,
fjármálaráðherra Manitobafylk-
is, tilkynti í gær að fylkisstjórn-
in hefði ákvarðað að taka 4
miljón dollara lán á ný og selja
verðbréf Manitobafylkis fyrir
upphæðinni. Gjalddagi verðbréf-
anna er 1. október 1955, og
vextir þeirra eru 5'/2 prósent.
Peningarnir út á þessa verð-
bréfasölu verða að líkindum
fengnir í New York, því á Eng-
landi hefir sem stendur verið
hætt að lána fé út úr landinu.
Fara þá nærri 11 prósent af lán-
inu fyrir gengismun pening-
anna, sem greiða verður um
leið og féð er afhent. Er það
dágóð byrjun.
lokað með vír eða stálgrind-
um, sem ekki eru opnaðar fyr
en úr skugga er gengið um, að
ekki séu bændavörur í vögnun-
um, sem um veginn fara.
flutningur út úr Bandaríkjun-
um orðið til þess, að peningar
hefðu í þess stað komið inn í
banka landsins, sem einnig ræki
til starfa. Kvað hann þetta
hvorttveggja myndi miklu bráð
ara og í miklu stærri stíl, en
menn gerðu sér hugmynd um,
það sagt, hvernig það muni lán-
ast. En hitt er skiljanlegt, að
bændur margir eigi örðugt með
að kaupa nauðsynjar sínar í
verzlunum fyrir peninga eða
"án þess að greiða það í vörum.
HORFURNAR SKÁNA
í SASKATCHEWAN.
Samkvæmt því sem blöðin
herma, hafa horfur í Saskatche
wanfylki mjög mikið skánað á
þessu hausti. Rigningar hafa
verið þar nægar í sumar til
þess, að engi og bithagar hafa
sprottið allvel. Og hveitiupp-
skeran nemur þar nú 215 milj-
ónum mæla. En menn kunna
nú að segja, að sú geysimikla
uppskera stoði lítið, þegar verð
hennar sé svo lágt. Nokkuð er
þó talið að bæta það lágverð
upp, að iðnaðarvörur hafa einn-
ig talsvert lækkað í verði. En
það sem mest er þó um vert,
sé það, að bændur hafi aukið
heldur gripastofn sinn. Er það
talið að spá góðu fyrir, því
vanalega sé gripabúskapurinn
tryggari og farsælli, á hverju
sem gengur, en hveitiræktin ein
saman.
Bjargræðisvegirnir er og sagt
að svo hafi batnað, að á kom-
andi vetri búist fylkisstjórnin
við að þurfa ekki á meiru en
oinni miljón dollara að halda
til aöstoðar alslausum mönnum.
Er það ekki nema svipur hjá
sjón, borið saman við stjórnar-
hjálpina s.l. vetur. Þannig virð
ist góð uppskera og hagstæð
tíð hafa ótrúlega mikið bætt
hag fylkisbúa.
Tilgangur bænda með þessu J setja hreyfingu á starfslífið.
er að feyna að fá hærra verð Hann sagði meira að segja geta
fyrir vöru sína. Ekkert skal um skeð, að það byrjaði full-geyst.
GANDHI LÍKLEGUR TIL
AÐ SVELTA SIG í HEL.
Gandhi, leiðtogi þjóðernissinn
anna indversku, sem fyrir sjálf-
stæði Indlands hefir barist um
langt skeið með því, að óhlýðn-
Eyrir því munu nú samt fáir
aðrir kvíða. En ^þetta er góð
frétt ef sönn reynist.
CANADISK STÚLKA
REKIN ÚR RÚSSLAND!
Rhea Clyman, stúlka frá To-
ronto, sem verið hefir frétta-
ritari blaðanna London Daily
Express á Englandi og Toronto
Evening Telegram í Canada um
fjögur ár í Rússlandi, hefir ver-
ið skipað af Sovietstjórninni, að
ast skipunum brezkra stjórnar- i hverfa burt úr landinu innan 24
valda á Indlandi, er sagt að klukkustunda.
ákveðinn muni vera í því að
láta lífið í fangelsinu fyrir
stefnu sína, með því að svelta
sig í hel.
Um þessa ákvörðun Gandhis
höfðu menn hugmynd áður. —
Ætluðu Bretar að láta hann
Ástæðan fyrir brottrekstrin-
um er sú, að gerðir leynilög-
reglu Rússlands í skógarhöggs-
héruðum norðurlandsins voru
eitthvað gagnrýndar í greinum
er Miss Clyman skrifaði eftir
för sína nýlega norður til þess-
lausan ef til þess kæmi, að ara stöðva. Við skógarhöggið
hann byrjaði að svelta sig. Og þarna unnu fangar.
er hann byrjaði á því í gær með j Fyrir þá ósvífni að skrifa um
því að minka máltíð sína, og þetta eins og fréttaritaranum
lengja tímann á milil máltíða, j kom það fyrir sjónir, birti blað
fóru brezk yfirvöld á stað og [ rússnesku stjórnarinnar, “Isveg-
opnuðu fangelsisdyrnar og buðu tia" ritstjómargrein er klædtji
honum útgöngu og frelsi, en I hálfa síðu blaðsins, og kallaði
Gandhi neitaði að hlýðnast því. j fréttaritarann ásamt öðru,
Kvaðst hann ekki úr fanga- “sprautu auðkýfinganna”.
hvað sem til kom. Konunni, er
hjartveik var fyrir, varð þessi
hryllilega sjón ofraun, og dó
hún fáum mínútum síðar en
maður hennar.
Að þessu loknu fór björninn
niður í mýri eina, og hafðist
þar við. Var að stuttri stund
liðinni hópur manna kominn,
er að honum sótti og drap
hann.
14 KOMMÚNISTAR REKNIR
ÚR LANDI.
Fyrstu vikuna í október verða
14 kommúnistar frá Quebec-
fylki reknir úr landinu. Þeir
hafa verið í fangelsi síðan í maí
í sumar, að þeir komu af stað
uppþoti í námuhéraði einu í
norðurhluta Quebecfylkis. —
Meiddust nokkrir menn í upp-
þotinu, og þar á meðal lög-
reglumaður, er síðan hefir ver-
ið í sjúkrahúsi. Þeir voru allir
frá Rússlandi og Mið-Evrópu.
ÞÁTTAKA AMERÍSKRA
KVENNA f STJÓRNMÁLUM
klefa sínum fara, fyr en liann
væri með valdi þaðan tekinn.
Miss Clyman er 28 ára. Hún
var í Tiflis er henni barst frétt-
MACHRAY-MÁLIÐ.
Uögfræðingafélagið, er John
A. Maclxj-ay, K. C., hefir veitt
forstöðu i þessum bæ í síðast-
liðin 30 ár, hefir verið leyst
upp og er nú ekki lengur til.
Við yfirheyrslu í skólahvarfs-
málinu s.l. viku kom í ljós, að
sjóðir skólans og annara stofn-
Þúsundir skeyta voru send. in. Er hún að reyna að fá
honum af vinum hans, er báðu sendiherra Bretlands til þess
hann að hætta við þetta áform að fá leyfi fyrir sig að koma til
sitt, og fjöldi nánustu og áhrifa Moskva, áður en hún fer al-
mestu vina hans fóru á fund farin frá Rússlandi. Um það,
hans til þess að reyna að snúa i hvort það leyfi fæst, eru ekki
honum frá þessu, en það reynd; neinar fréttir komnar.
ist árangurslaust. j ---------------
Gandhi er nú 62 ára. í fang- WICKENHAM KOSNINGIN.
elsi hefir hann verið í Poona á
Indlandi frá því í janúar síðast-
liðinn vetur.
Um skeið var Gandhi allfjáð-
Eins og áður hefir verið skýrt
frá í Heimskringlu, var helzta
ágreiningsefnið í þessum auka-
ur maður. Var hann þá lög- kosningum á Englandi Ottawa-
fræðingur bæði á Indlandi og fundurinn, eða mál þau er þar
Washington, 26. ág.
Nítjánda viðbótin við stjórn-
arskrá Bandaríkjanna gekk í
gildi fyrir 12 árum (þann 26.
ágúst), en átjánda viðbót stjórn
arskrárinnar gekk í gildi átta
mánuðum fyrr. Þessar tvær
viðbætur við stjórnarskrána eru
heimsfrægar. Samkvæmt nítj-
ándu viðbótinni fengu konur
atkvæðisrétt, en samkvæmt át-
jándu viðbótinni var bannað að
framleiða og selja áfenga drykki
í Bandaríkjunum. Nú er það
alment viðurkent, að áfengis-
málin verði einhver mikilvæg-
ustu málin í kosningum þeim,
sem nú fara í hönd í Bandaríkj-
unum. En framtíð átjándu við-
bótarinnar er sennilega mest
undir því komin, hvernig konur
Til söngmannsins
Sigurðar Skagfield
LesiS eftir söngsamkomu hans í Vancouver.
Með ljóð í hug er lund mín kát,
þótt lífið sýnist nærri mát,
og vonir strandi og brjóti bát,
mig beygja ekkert kann;
því gleði vakti söngrödd sú
úr sólarátt, sem styrkir trú,
að þar er ekkert þrotabú,
sem þenna sendir mann.
Nú skil eg eitt: Við Skagafjörð
er skynjað fleira en rækta jörð
og ala upp feita og frjálSa hjörð,
því fólkið veit þar eitt:
Að andleg þarf að lærast list,
sú list, sem helgar manninn fyrst,
því annars guðs er eðlið mist
og öllu í myrkur breytt.
Að sitja og hlusta á sönginn þan
sem sérhvem gerir betri mann,
og kæran ættarkeim eg fann, ,
sem kom frá minni þjóð.
Hér blandast finn eg bros og tár,
svo blæða minna þessi sár,
sem fékk um hálfrar æfi ár,
eg elska söng og ljóð.
Það lielga málið, hljóðin þín,
og hugarangur sérhvert dvín,
að sitja þar sem sólin skín,
á svona hlýjum blett,
og heyra þessa hreinu list,
sem hér var flestum okkar mist,
en kemur beint af Fróni fyrst
í fagra tóna sett.
Nú skil eg betur Skagafjörð,
sem skíran sóiskinsblett á jörð,
af vit’ og andans afli gjörð
hún er hin fríða sveit,
sem gaf oss Stephans ljóða-list,
og líka Sigurð bauð oss fyrst,
þann hreina íslands ættar kvist,
það eitt eg sannast veit.
Sigút-ður Jóhannsson.
móti. Því er jafnvel haldið fram,
að nægilega margir kvenkjós-
endur í Bandaríkjunum séu
Bandaríkjanna neyta þess rétt- [ me® banninu til þess að fjöldi
ar, sem þeim var fenginn með kvenna mundi snúast algerlega
samþykt nítjándu viðbótarinnar. > móti aðalflokkunum, ef til þess
Kosningarnar fara fram í næst,- kæmL að bannið yrði afnumið;
komandi nóvember og þá verður l)ær myn(Ti þá^stofna sinn eigin
úr því skorið, hvort átjánda við- TTokk. °S m- a- taka bann upp
í þessu máli. Því eþfjarri að En mikil óánægja hefir verið
konur séu alment fylgjandi undanfarið með það, að karl-
banninu, en vafalaust eru langt- arnir skuli hafa verið svona dýr-
um fleiri konur með banni en seldir á dætur sínar, svo þær
' hafa ekki fengið að giftast fyr
en unnustar þeirra voru búnir
að spara saman áður nefnda
bótin muni verða tekin til end-
urskoðunar, eins og republikan-
á stefnuskrá sína.
Nítjánda viðbót stjórnarskrár-
ar leggja til, samkvæmt kosn- ]mnar var seinasta viðbótin, sem
í Suður-Afríku. En eignir sinar ( voru samþykt. Kosningunni er I ingastefnuskrá sinni, eða hvort! Wóðþingið samþykti, að einni
hefir hann allar gefið fátæk- nú lokið> 0g/sigraði sá, er með I hún verður numin úr gildi, eins [ undantekinni. 20. viðbót stjórn-
um og er nú allslaus. Hann á samþyktum Ottawa-fundarins ' Qg demokratar aðhyltust í sinni! arskrárinnar heimilaði þjóð-
ekkert heimili, en fer, eða fór var> en kann var stjórnarsinni,
áður en hann var hneptur í H> R. Murray-Philipson að nafni
Verkamannasinninn, sem gerð-
fangelsL sem beiningamaður.
manna á milli, og lét sér alt ir fundarins atyrti, tapaði.
nsegja er honum bauðst. Hann
virðist í því efni hafa farið að
dæmi Muhameds og Buddha.
Gandhi er af öllum nánari
SKÓGARBJÖRN
MANN.
DREPUR
ana, sem J. A. Machray hafði fylgismönnum sínum nefndur
umsjón með, voru ekki á sér-
stökum reikningi í banka, held-
ur í reikningi lögfræðingafé-
lagsins.
BÆNDASAMTÖKIN SYÐRA.
“Bapu’’, sem þýðir faðir.
í þorpinu Gardenton í Mani-
toba, um 30 mílur austur af
Bændur syðra halda enn á-
fram að reyna að koma í veg
fyrir, að nokkuð sé flutt inn í
bæina af bændavörum. Hefir
þeim hepnast það furðanlega til
þessa. Þó urðu þeir s.l. mánu-
dag að láta undan síga, er
sheriffinn í Worthington, Minn.
kom með 300 manns út á veg-
inn, er liggur inn til Worthing-
tonbæjar, og rétti hluta bónda
eins, er með fullan vagn at'
lömbum lagði af stað heiman
frá sér til bæjarins, en bændur
höfðu stöðvað. Er það sagt að
vera í fyrsta skifti, sem yfir
völdunum og bændunum lendir
saman út af þessu. En óvíst er
talið að til þess hefði komið,
ef vagninum með lömbunum í
hefði ekki átt að velta út í
skorning, sem drepið hefði lömb
in og valdið þannig tjóni.
upphæð. Nú hefir þessi óánægja
lækkað verðið á kvenfólki, svo
það er nú 183 kr. og 70 aurar,
og þykir mörgum enn þá full-
mikið.—Alþb.
Þegai Gandhi var á Englandi Emerson, varð skógarbjörn
síðastliðið haust, klæddist hann nianni að bana s. 1. mánudag.
ekki öðui en sínum vanalegu Qerðist þetta heima við bæinn,
mittis- og herðaskýlum, er ui og varð konu bóndans, er á leik
ull vorn gerðar og hann hafði bjarnarins og manns síns horfði,
sjálfur ofið. | svo mikið um það, að hún hneig
' * einnig dauð niður. Maðurinn hét
BATNANDI TÍMAR. : Tanaska Kawulia rússneskur að
----------------- ! ætt.
Síðari hluta þessa sumars j Þetta vildi þannig til að skóg-
hefir nafntogaður hagfræðing- arbjörninn kom með gripum
ur frá Bretlandi, er dr. Theo- bóndans heim um kvöldið. Fór
dore Gregory heitir, verið hér hann snuðrandi eftir æti inn í
vestan hafs, einkum í Banda- j fjós. Bóndi og sonur hans 14
ríkjunum, til að kynna sér á-! ára, tóku að elta hann. Komst
standið þar. Hafa fréttaritarar, björninn út og upp í tré. Sótti
er tali náðu af honum um leið, bóndi þá byssu og skaut. Hæfði
og hann fór héðan, það eftir hann björninn í annað augað.
honum, að hann byggist miklu En við það tryltist bangsi, og
bráðara en menn gerðu sér, hljóp ofan úr trénu og eftir
hugmynd um, við batnandi tím ^ bónda, sem á rás hafði tekið
um, í Bandaríkjunum, og þar! undan honum. Náði björninn
af leiðandi yfirleitt í heiminum. honum þó brátt, sló hann nið-
Ástæður hans fyrir þessari j ur og reif og tætti hann í sund-
ur með klónum. Dó maðurinn
kcsningastefnuskrá. Um átj- j þiuginu að takmarka eða banna
ándu viðbótina hafa verið stöð-! með öllu vinnu barna °£ unS'
ugar deiiur með þjóðinni frá því linga innan 18 ára. Þjóðþingið
hún gekk í gildi, en um þá nítj- j samþykti þessa viðbót við stjórn
ándu er það að segja, að al-jarslírana 19-1. en hún hefir
menningur hefir frá upphafi og ekki enn SenSið 1 Sil(li, Þar sem
fram á þennan dag, að því er: samþykt Y4 ríkjanna þarf tii,
virðist, verið því samþykkur, að að stjórnarskrárviðbót gangi í
hún væri látin gilda áfram.! Sildi> en aðeins fimm ríki hafa
Kosningaréttur kvenna í Banda-1enn sem komið er fallist á
ríkjunum hefir ekki valdið nein- ] haua, en 24 hafa hafnað henm.
um glundroða eða byltingu í Ætla mætti, að barna- og
stjórnmálalífi þjóðarinnar; at-1 unSlinSavinna væri mál, sem
kvæði kvenna hafa skifst hlut-! kvenkjósendur hefði látið tií sín
fallslega nokkuð jafnt á flokk-jTaka, en Þess hefir ekki orðið
ana, en þátttaka kvenna í stjórn ] vart, að þær beitti sér fyrir
málum hefir til þessa óvíða'Því að ríkin féllist á 20. viðbót
verið eins mikil og upphaflega j stjórnarskrárinnaí^ um þetta
var búist við. Tiltölulega fáar efni-
konur hafa enn sem komið erj Örlög 18. stjórnarskrárviðbót-
átt sæti í fulltrúadeildinni og arinnar er hins vegar talin
aðeins tvær í öldungadeildinni,! kvenkjósendum svo mikið á-
CRETA GARBO
komin heim til Svíþjóðar.
Hinn 8. ágúst kom hin fræga
sænska kvikmyndaleikkona,
Greta Garbo, alfarin heim til Sví
þjóðar með gufuskipinu “Grips-
holm”. — Blaðamenn og mynda
smiðir fóru í bátum á móti
skipinu út í sundið, og vildi
hver verða fyrstur til þess að ná
tali af henni og fá að taka mynd
af henni. En þegar þeir komu
um bórð, forðaðist hún þá og
faldi sig fyrir þeim. Að lokum
kom skipsþjónn þeim til hjálp-
ar og fékk Gretu Garbo til þess
að veita þeim öllum í senn við-
tal í einum af sölum skipsins.
Segir blaðamaður frá “Berl.
Tid.” svo frá því viðtali.
— Þá er vér höfðum boðið
hana velkomna heim, byrjuðu
spurningarnar og smellir í ljós-
myndavélum. —
— Eruð þér í eðli yðar feimin
við að nokkuð birtist opinber-
skoðun voru þær, að með lækk-
andi verði vöru, hefði kaupgeta
og margar þeirra kvenna, sem á
þing hafa komist, hafa verið
kosnar í sæti látinna eigin-
hugamál, að menn ætla, að þeir lega um yður?
tímar séu komnir, er kvenkjós-
endur varpi sér út í stjórnmála-
Vísir.
KONUR FALLA f VERÐI
manna þeirra, en slíkar kosn- bardagann með lífi og sál.
ingar ber nánast að skoða sem
viðurkenningar.
En nú eru einmitt horfur á,
að konurnar taki virkari þátt í
kosningbardaganum en áður,
og er orsökin einmitt sú, að
áfengismálið er svo mjög á
oddinum, en konur hafa allmjög
látið það mál til sín taka. Þær
aukist, og fé sparast, er til at-, hans náði byssunni, og miðaði
hafna mætti til að nota bráð- j á björninn á meðan þessu
lega. í annan stað hefði gull- fram, en skotið reið ekki af,
auðvitað samstundis. Sonur hafa margar meiri áhuga fyrir
— Eg held að eg sé ekki ’
feimin, svaraði hún, en verka-
hringur minn er innan kvik-
myndaskálans veggja, og eg
get ekki trúað því að fólk langi
til að vita um aðra eins smá-
muni og þá hvaða sápu eða and
í Júgóslavíu er nokkur hiuti'j litssmyrsl eg nota. Þegar fólk
þjóðarinnar Múhameðstrúar, og fer í Bíó, álít eg að það gerl
er siður meðal þess fólks, að það til þess að sjá eitthvað fag-
brúðguminn greiði tilvonandi ] urt og gleyma öllu, sem leiðin-
tengdaföður sínum peninga fyr- legt er. Eg veit ekki hvort mér
ir brúðurina. Hefir taxtinn ver- . hefir tekist að skapa nokkuð
ið undanfarið 737 kr. (í okkar fagurt, en mér er illa við þessi
peningum) fyrir kvenmann,' þýðingarlausu skrif um alt og
úrslitum þess máls en karjar, og
án efa er mörgum þeirra það
tilfinningamál, hvernig úr rætist sem ekki hefir verið giftur áður. j ekkert. — Mbl.